ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ. Ανατολική Εταιρική Σχέση {SEC(2008) 2974}

Σχετικά έγγραφα
Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

15169/15 ΔΛ/σα 1 DG C 2B

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

13056/16 DM/ss 1 DGC 2B

*** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2012/0334(NLE)

6052/16 ΔΑ/γπ 1 DG C 2A

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

1. Επισυνάπτονται για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ. του ΚΑΤ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ (ΕΕ) /... ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

15573/17 ΜΙΠ/ριτ 1 DG C 1

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

8831/16 ΙΑ/γπ 1 DG C 1

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΣΧΕΔΙΟ ΘΕΣΗΣ ΥΠΟ ΜΟΡΦΗ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΩΝ

15615/17 ΠΜ/γομ 1 DGD 1C

ΣΗΜΕΙΩΜΑ Συμβουλίου (Ecofin) προς το : Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Θέμα: Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη στρατηγική «Ευρώπη 2020»

9895/19 ΜΜ/μκρ 1 ECOMP.2B

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

10995/15 ΑΝ/γπ 1 DG C 2A

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

*** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2012/0332(NLE)

13864/18 ΜΜ/γπ 1 ECOMP 1A

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 1η Σεπτεμβρίου 2008 (OR.fr) 12594/08 CONCL 3

B8-0434/2017 } B8-0435/2017 } B8-0450/2017 } RC1/Τροπ. 50

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 31 Μαρτίου 2017 (OR. en)

PUBLIC LIMITE EL. Βρυξέλλες, 4 Ιουνίου 2012 (11.06) (OR. en) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 10434/12 ΑDD 4

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

15520/08 ΣΜ/νμ 1 DGH4

Έγγραφο συνόδου B7-0000/2011 ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ. εν συνεχεία της ερώτησης για προφορική απάντηση B7-0000/2011

7417/12 ΘΚ/νκ 1 DG H 1C

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 3 Νοεμβρίου 2017 (OR. en)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΝΩΣΗ. στην

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2017/0007(COD) της Επιτροπής Προϋπολογισμών

9688/14 ΑΣ,ΠΧΚ/νικ 1 DG G 3 B

10387/17 ΜΜ/γομ 1 DG C 2A

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

15627/17 ΠΜ/γομ 1 DGD 1C

Σύσταση ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Ο στόχος αυτός είναι σε άμεση συνάρτηση με τη στρατηγική της Λισαβόνας, και συγκεκριμένα την ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής μέσω:

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΙ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ, I. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 2 Απριλίου 2014 (OR. en) 8443/14 ASIM 34 RELEX 298 DEVGEN 79

Θέση ΣΕΒ: Ευρωπαϊκές προτεραιότητες της Ελληνικής Προεδρίας

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. που συνοδεύει το έγγραφο

Ευρώπη 2020 Αναπτυξιακός προγραμματισμός περιόδου ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2012

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ της. Σύστασης για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 29 Σεπτεμβρίου 2017 (OR. en)

Πρόταση ΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για το πρόγραμμα οικονομικής εταιρικής σχέσης της Σλοβενίας

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. που συνοδεύει το έγγραφο

EL Eνωµένη στην πολυµορφία EL B8-0455/31. Τροπολογία. Kati Piri. εξ ονόµατος της Οµάδας ALDE. Alexander Graf Lambsdorff

Επισυνάπτονται για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα της ανωτέρω συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

PUBLIC LIMITE EL ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες,14Σεπτεμβρίου2011(20.09) (OR.en) 14224/11 LIMITE SOC772 ECOFIN583 EDUC235 REGIO74 ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2011/0411(COD) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A8-0062/9. Τροπολογία. Louis Aliot εξ ονόματος της Ομάδας ENF

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση κανονισμού (COM(2018)0437 C8-0380/ /0226(NLE)) Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. στην ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

B8-0434/2017 } B8-0435/2017 } B8-0450/2017 } RC1/Τροπ. 70

Πρόταση κανονισμού (COM(2017)0825 C8-0433/ /0334(COD)) Κείμενο που προτείνει η Επιτροπή

8461/17 ΘΚ/ριτ 1 DGG 2B

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 9 Δεκεμβρίου 2016 (OR. en) Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων (2ο Τμήμα)

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. στην ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΔΕΣΜΗ ΜΕΤΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΝΩΣΗ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΧΑΡΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΝΩΣΗ. που συνοδεύει την

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΚΟΙΝΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. Ανάπτυξη ικανοτήτων για τη στήριξη της Ασφάλειας και της Ανάπτυξης

Επισυνάπτονται για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα της ανωτέρω συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

***I ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/0415(COD)

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

EL Ενωμένη στην πολυμορφία EL A8-0062/17. Τροπολογία

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ. Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Έγγραφο συνόδου ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ. εν συνεχεία της ερώτησης με αίτημα προφορικής απάντησης B8-1803/2016

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/2104(INI) της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού

12797/14 ΑΙ/μκρ/ΑΗΡ 1 DG G 3 C

14288/16 ΕΜ/μκρ/ΔΛ 1 DGD 1C

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗΣ

Σχέδιο του προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2017: Ανάπτυξη, απασχόληση και αποτελεσματική αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης στο επίκεντρο

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης L 144/3

6981/17 ΙΑ/νικ 1 DG C 1

ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Αριθ. 5 ΣΤΟΝ ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ 2017

Σύσταση για ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Transcript:

EL EL EL

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 3.12.2008 COM(2008) 823 τελικό ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Ανατολική Εταιρική Σχέση {SEC(2008) 2974} EL EL

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Ανατολική Εταιρική Σχέση 1. ΈΝΑ ΜΕΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Τα ζωτικά συµφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπαγορεύουν τη σταθερότητα, τη βελτίωση της διακυβέρνησης και την οικονοµική ανάπτυξη στα ανατολικά σύνορά της. Ταυτόχρονα, όλοι οι εταίροι µας στην Ανατολική Ευρώπη και στο Νότιο Καύκασο επιδιώκουν να διευρύνουν τις σχέσεις τους µε την ΕΕ. Η πολιτική της Ένωσης απέναντί τους πρέπει να είναι ενεργός και ξεκάθαρη: η ΕΕ θα παρέχει ισχυρό στήριγµα στην προσπάθειά των εν λόγω εταίρων να προσεγγίσουν την ΕΕ καθώς και κάθε αναγκαία συνδροµή για τις µεταρρυθµίσεις που απορρέουν από τις προσπάθειες αυτές, µέσω µιας ειδικής ανατολικής διάστασης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας (ΕΠΓ) 1. Κατά τα τελευταία 15 έτη σηµειώθηκαν σαρωτικές αλλαγές στα ανατολικά σύνορα της ΕΕ. Μετά τη σύναψη συµφωνιών εταιρικής σχέσης και συνεργασίας µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ανατολικών εταίρων της 2, οι διαδοχικές διευρύνσεις είχαν ως συνέπεια µεγαλύτερη γεωγραφική εγγύτητα, ενώ οι µεταρρυθµίσεις που ενισχύθηκαν από την ΕΠΓ έφεραν τις χώρες αυτές πιο κοντά στην ΕΕ από πολιτική και οικονοµική άποψη. Η ΕΕ έχει όλο και µεγαλύτερη ευθύνη να βοηθήσει τους εταίρους να αντιµετωπίσουν τις πολιτικές και οικονοµικές προκλήσεις που αντιµετωπίζουν και να ανταποκριθεί στις προσδοκίες τους για στενότερους δεσµούς. Έφτασε λοιπόν το πλήρωµα του χρόνου για µια σηµαντική αλλαγή στις σχέσεις µε τους εν λόγω εταίρους, µε την επιφύλαξη των προσδοκιών των διαφόρων χωρών όσον αφορά τη µελλοντική τους σχέση µε την ΕΕ. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της 19ης/20ής Ιουνίου 2008 κάλεσε την Επιτροπή να ετοιµάσει πρόταση για «Ανατολική Εταιρική Σχέση» (ΑΕΣ), δίνοντας έµφαση στην ανάγκη µιας διαφοροποιηµένης προσέγγισης που λαµβάνει υπόψη το χαρακτήρα της ΕΠΓ ως ενιαίου και συνεκτικού πλαισίου πολιτικής. Κατά το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της 1ης Σεπτεµβρίου 2008 ζητήθηκε η επιτάχυνση των εν λόγω εργασιών λόγω της ανάγκης για µια πιο απτή απόδειξη της δέσµευσης της ΕΕ µετά τη σύγκρουση στη Γεωργία και τις ευρύτερες επιπτώσεις της. 1 2 http://ec.europa.eu/world/enp/strengthening_en.htm Ανατολικοί εταίροι (ή «εταίροι») για τους σκοπούς της παρούσας ανακοίνωσης είναι οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και του Νοτίου Καυκάσου που αποτελούν αντικείµενο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας: Αρµενία, Αζερµπαϊτζάν, Λευκορωσία, Γεωργία, ηµοκρατία της Μολδαβίας και Ουκρανία. EL 2 EL

2. ΜΙΑ ΠΙΟ ΦΙΛΟ ΟΞΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΧΕΣΗ Η παρούσα ανακοίνωση περιλαµβάνει προτάσεις για µια Ανατολική Εταιρική Σχέση. Η ΑΕΣ πρέπει να είναι φορέας ενός διαρκούς πολιτικού µηνύµατος αλληλεγγύης της ΕΕ και παράλληλα να παρέχει πρόσθετη, έµπρακτη υποστήριξη στις µεταρρυθµίσεις τους όσον αφορά τη δηµοκρατία και την οικονοµία της αγοράς καθώς και την εδραίωση της κρατικής και της εδαφικής τους ακεραιότητας. Η στρατηγική αυτή προάγει τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ευηµερία της ΕΕ, των εταίρων και, πράγµατι, ολόκληρης της ηπείρου. Η Ανατολική Εταιρική Σχέση θα εξελιχθεί παράλληλα µε τη στρατηγική εταιρική σχέση της ΕΕ µε τη Ρωσία. Η ΕΠΓ έχει ήδη επιτύχει την ανάπτυξη στενότερων σχέσεων µεταξύ της ΕΕ και των γειτόνων της. Η ΑΕΣ αναµένεται να προχωρήσει περαιτέρω. Η κατευθυντήρια αρχή της πρέπει να είναι η παροχή της µεγαλύτερης δυνατής στήριξης, λαµβάνοντας υπόψη τις πολιτικές και οικονοµικές πραγµατικότητες και την ισχύουσα κατάσταση όσον αφορά τις µεταρρυθµίσεις στον ενδιαφερόµενο εταίρο, αποφέροντας εµφανή οφέλη στους πολίτες της κάθε χώρας. Σηµαντική πτυχή της ΑΕΣ θα είναι η δέσµευση της ΕΕ για πιο εντατική υποστήριξη των µεταρρυθµιστικών προσπαθειών του κάθε εταίρου. Είναι σηµαντικό η εταιρική αυτή σχέση να υλοποιηθεί µε πλήρη πολιτική δέσµευση εκ µέρους των κρατών µελών της ΕΕ. Σηµαντικό ρόλο θα διαδραµατίσουν επίσης οι εντατικές κοινοβουλευτικές επαφές και ανταλλαγές. Η ΑΕΣ θα βασίζεται στην αµοιβαία προσήλωση στο κράτος δικαίου, στη χρηστή διακυβέρνηση, στο σεβασµό των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, στο σεβασµό και την προστασία των µειονοτήτων και στις αρχές της οικονοµίας της αγοράς και της αειφόρου ανάπτυξης. Το επίπεδο των φιλοδοξιών στις σχέσεις της ΕΕ µε τους ανατολικούς της γείτονες θα εξαρτηθεί από τον βαθµό στον οποίο οι εν λόγω αξίες αντικατοπτρίζονται στις εθνικές πρακτικές και στην εφαρµογή των πολιτικών. Η κοινή ευθύνη είναι ουσιαστικής σηµασίας και αµφότερες οι πλευρές της ΑΕΣ έχουν τις αρµοδιότητές τους. Μόνο εάν υπάρχει ισχυρή πολιτική θέληση και στις δύο πλευρές θα επιτύχει η ΑΕΣ το στόχο της πολιτικής σύνδεσης και της οικονοµικής ολοκλήρωσης. Οι εργασίες για την επίτευξη των στόχων αυτών πρέπει να προχωρήσουν µε βάση µια διµερή και µια πολυµερή πτυχή: - Η διµερής πτυχή θα έχει ως στόχο την ανάπτυξη στενότερης σχέσης µεταξύ της ΕΕ και της κάθε χώρας εταίρου ώστε να ενισχυθεί η σταθερότητα και η ευηµερία τους για το κοινό µας συµφέρον. Θα περιλαµβάνει: την αναβάθµιση των συµβασιακών σχέσεων µε στόχο τη σύναψη συµφωνιών σύνδεσης, την προοπτική διαπραγµατεύσεων για τη δηµιουργία σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελευθέρων συναλλαγών µε την κάθε χώρα και µεγαλύτερη στήριξη στην εκπλήρωση των σχετικών απαιτήσεων ούτως ώστε να δηµιουργηθεί δίκτυο ζωνών ελευθέρων συναλλαγών το οποίο θα µπορεί να εξελιχθεί µακροπρόθεσµα σε µια Οικονοµική Κοινότητα Γειτονίας, την προοδευτική ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων σε ένα ασφαλές περιβάλλον, τη στενότερη συνεργασία για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας των εταίρων και της ΕΕ, καθώς και τη EL 3 EL

στήριξη των οικονοµικών και κοινωνικών πολιτικών µε στόχο τη µείωση των ανισοτήτων εντός της κάθε χώρας εταίρου και µεταξύ των εν λόγω χωρών. Θα χρειαστεί ένα νέο συνολικό πρόγραµµα δηµιουργίας θεσµών για να βελτιωθεί η ικανότητα του κάθε εταίρου να υλοποιεί τις απαιτούµενες µεταρρυθµίσεις. Η πολυµερής πτυχή θα εξασφαλίσει ένα νέο πλαίσιο εντός του οποίου θα µπορούν να αντιµετωπιστούν κοινές προκλήσεις. Στη συνέχεια προτείνονται τέσσερις πλατφόρµες πολιτικής που αφορούν τη δηµοκρατία, τη χρηστή διακυβέρνηση και σταθερότητα, την οικονοµική ολοκλήρωση και τη σύγκλιση µε τις πολιτικές της ΕΕ καθώς και την ενεργειακή ασφάλεια και τις επαφές µεταξύ των λαών. Η πολυµερής πτυχή θα προωθηθεί επίσης µε µια σειρά από εµβληµατικές πρωτοβουλίες στήριξης των στόχων της ΑΕΣ οι οποίες θα χρηµατοδοτηθούν από ενισχύσεις διαφόρων δωρητών, από διεθνείς χρηµατοδοτικούς οργανισµούς και από τον ιδιωτικό τοµέα. 3. ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΙΜΕΡΗΣ ΕΣΜΕΥΣΗ Οι εταίροι δεν έχουν τους ίδιους στόχους όσον αφορά τη σχέση τους µε την ΕΕ αλλά η επιθυµία τους για εµβάθυνση των σχέσεων είναι κοινή. Η ΕΕ πρέπει να είναι ανοικτή στην προσδοκία αυτή και να παρέχει υψηλό επίπεδο πολιτικής ένωσης και προοδευτική σύσφιξη των δεσµών σε βασικούς τοµείς. Με βάση προηγούµενες προτάσεις της Επιτροπής για την ενίσχυση της ΕΠΓ, η ΑΕΣ θα προωθήσει τη συνεργασία µε τους έξι εταίρους, λαµβάνοντας πάντα υπόψη την ιδιαίτερη κατάσταση και τις φιλοδοξίες του κάθε εταίρου. Το επίπεδο της συµµετοχής της Λευκορωσίας στην ΑΕΣ θα εξαρτηθεί από τη γενική εξέλιξη των σχέσεων ΕΕ- Λευκορωσίας. 3.1. Νέες συµβασιακές σχέσεις Οι συµφωνίες σύνδεσης συνιστούν ενδεχόµενη απάντηση στις προσδοκίες των εταίρων για στενότερη σχέση. Το συµβασιακό αυτό πλαίσιο για µια στενότερη δέσµευση που αντικαθιστά τις τρέχουσες συµφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας θα αποτελέσει αντικείµενο διαπραγµάτευσης µε τους εταίρους που επιθυµούν και είναι σε θέση να αναλάβουν τις απορρέουσες σηµαντικές δεσµεύσεις έναντι της ΕΕ. Οι νέες αυτές συµφωνίες θα δηµιουργήσουν ισχυρό πολιτικό δεσµό και θα προωθήσουν την περαιτέρω σύγκλιση αναπτύσσοντας στενότερη σύνδεση µε τη νοµοθεσία και τα πρότυπα της ΕΕ. Αναµένεται επίσης να προωθήσουν τη συνεργασία στους τοµείς της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας καθώς και της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ασφάλειας και Άµυνας. Το περιεχόµενο των συµφωνιών θα ποικίλλει και θα διαφοροποιείται ανάλογα µε τους στόχους και τις δυνατότητες των εταίρων. Η εφαρµογή των συµφωνιών σύνδεσης θα διευκολυνθεί µε τα έγγραφα που θα διαδεχθούν τα σχέδια δράσης ΕΠΓ τα οποία θα περιλαµβάνουν κατά περίπτωση κατάλληλα ορόσηµα και κριτήρια αξιολόγησης και θα αποτελέσουν τη βάση των εθνικών µεταρρυθµιστικών προγραµµάτων. EL 4 EL

Προϋπόθεση για την έναρξη των διαπραγµατεύσεων και την εµβάθυνση των σχέσεων θα είναι η επίτευξη ενός επαρκούς επιπέδου προόδου στους τοµείς της δηµοκρατίας, του κράτους δικαίου και των ανθρώπινων δικαιωµάτων, και ιδίως η συµµόρφωση του εκλογικού νοµοθετικού πλαισίου και των σχετικών πρακτικών µε τα διεθνή πρότυπα και η πλήρης συνεργασία των χωρών µε το Συµβούλιο της Ευρώπης, τον ΟΑΣΕ/Γραφείο ηµοκρατικών Θεσµών και Ανθρωπίνων ικαιωµάτων και τις υπηρεσίες του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα. Για να βοηθηθούν οι εταίροι να εκπληρώσουν τους εν λόγω όρους και να τηρήσουν τις δεσµεύσεις που απορρέουν από τις συµφωνίες σύνδεσης, θα καταρτιστεί µε τον καθένα από αυτούς ένα συνολικό πρόγραµµα δηµιουργίας θεσµών για τη βελτίωση της διοικητικής ικανότητας σε όλους τους σχετικούς τοµείς συνεργασίας και το πρόγραµµα αυτό θα χρηµατοδοτηθεί από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισµό Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ENPI) 3 3.2. Σταδιακή ολοκλήρωση στην οικονοµία της ΕΕ Οι ανοικτές αγορές και η οικονοµική ολοκλήρωση έχουν ουσιαστική σηµασία για την ανάπτυξη των εταίρων και για την εµπιστοσύνη τους σε µια διευρυνόµενη εταιρική σχέση µε την ΕΕ. Οι συµφωνίες σύνδεσης θα προβλέπουν συνεπώς για την αµοιβαία πρόσβαση στις αγορές, δηµιουργώντας µε τον τρόπο αυτό νέες ευκαιρίες στις δύο πλευρές και συµβάλλοντας στην πολιτική σταθεροποίηση. Οι συµφωνίες σύνδεσης θα περιλαµβάνουν το στόχο της ίδρυσης σφαιρικών και σε βάθος ζωνών ελευθέρων συναλλαγών µε κάθε µία από τις χώρες εταίρους 4. Οι εν λόγω σφαιρικές και σε βάθος ζώνες ελευθέρων συναλλαγών θα δηµιουργηθούν µόνο αφού οι εν λόγω χώρες προσχωρήσουν στον ΠΟΕ 5. Οι ζώνες αυτές θα καλύπτουν σε µεγάλο βαθµό όλες τις εµπορικές συναλλαγές, περιλαµβανοµένης της ενέργειας και στόχος τους είναι το υψηλότερο δυνατό επίπεδο ελευθέρωσης 6 (λαµβάνοντας υπόψη τον ασύµµετρο ρυθµό εφαρµογής της ελευθέρωσης που χαρακτηρίζει τις οικονοµίες των εταίρων). Θα περιλαµβάνουν νοµικά δεσµευτικές υποχρεώσεις όσον αφορά την κανονιστική προσέγγιση σε σχετικούς µε το εµπόριο τοµείς και θα συµβάλουν ως εκ τούτου στον εκσυγχρονισµό των οικονοµιών των χωρών εταίρων και στην εδραίωση των αναγκαίων οικονοµικών µεταρρυθµίσεων.θα δηµιουργήσουν πραγµατικές προοπτικές, που θα 3 4 5 6 Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1638/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 24ης Οκτωβρίου 2006. Η Επιτροπή παρουσίασε τη φύση και τα πλεονεκτήµατα των σφαιρικών και σε βάθος συµφωνιών ελευθέρων συναλλαγών στις ανακοινώσεις της για την «ενίσχυση της ΕΠΓ» της 4ης εκεµβρίου 2006 COM(2006)726 και για «µια ισχυρή ΕΠΓ» της 5ης εκεµβρίου 2007 COM(2007) 774 και ιδίως στο ανεπίσηµο έγγραφό της «ΕΠΓ πορεία προς περαιτέρω οικονοµική ολοκλήρωση», βλέπε http://ec.europa.eu/world/enp/pdf/non-paper_economic-integration_en.pdf. Επί του παρόντος µόνο το Αζερµπαϊτζάν και η Λευκορωσία δεν έχουν ακόµη ολοκληρώσει τις διαπραγµατεύσεις προσχώρησής τους στον ΠΟΕ. Τούτο σηµαίνει, µεταξύ άλλων, τον περιορισµό του αριθµού των γεωργικών προϊόντων που αποκλείονται από την πλήρη ελευθέρωση, βλ. «Μια ισχυρή ΕΠΓ», 5 εκεµβρίου 2007 - COM(2007)774. EL 5 EL

υλοποιηθούν µακροπρόθεσµα, για τη βελτίωση της διακίνησης των αγαθών (στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται συµφωνίες για τη διαπίστωση της συµµόρφωσης και την αποδοχή των βιοµηχανικών προϊόντων καθώς και για την αναγνώριση της ισοδυναµίας που έχει επιτευχθεί από τους εταίρους όσον αφορά τα υγειονοµικά και φυτοϋγειονοµικά πρότυπα για τα γεωργικά προϊόντα και τα είδη διατροφής), των κεφαλαίων και των υπηρεσιών (µεταξύ άλλων µέσω διατάξεων για την αµοιβαία αναγνώριση των νοµικών και θεσµικών πλαισίων σε ορισµένους τοµείς, καλύτερων όρων για την ίδρυση εταιρειών και παροχής περισσοτέρων ευκαιριών στα άτοµα να παραµένουν προσωρινά στο έδαφος των εταίρων για επιχειρηµατικούς σκοπούς). Ορισµένοι εταίροι ενδέχεται να µην είναι έτοιµοι να διαπραγµατευθούν και να αναλάβουν τις δεσµεύσεις που απορρέουν από έναν τέτοιο στόχο κατά τη στιγµή της σύναψης της συµφωνίας σύνδεσης. Ωστόσο, ο στόχος της ίδρυσης µιας σφαιρικής και σε βάθος ζώνης ελευθέρων συναλλαγών θα αποτελεί αναπόσπαστο µέρος των συµφωνιών σύνδεσης και θα αναλαµβάνεται δέσµευση έναρξης διαπραγµατεύσεων για σφαιρική και σε βάθος ζώνη ελευθέρων συναλλαγών συµβατή µε τον ΠΟΕ µόλις η χώρα εταίρος σηµειώσει επαρκή πρόοδο στις προετοιµασίες της για διαπραγµάτευση, εφαρµογή και διατήρηση των επιπτώσεων µιας ευρείας ελευθέρωσης. Οι εκθέσεις προόδου για την ΕΠΓ και οι ειδικές µελέτες σκοπιµότητας που καταρτίζει η Επιτροπή θα συµβάλουν στην αξιολόγηση αυτή. Το συνολικό πρόγραµµα δηµιουργίας θεσµών θα συνδράµει τους εταίρους στην προετοιµασία τους για τη διαπραγµάτευση και την εφαρµογή των δεσµεύσεων που συνδέονται µε τις εν λόγω ζώνες ελευθέρων συναλλαγών. Ένας πιο µακροπρόθεσµος στόχος θα ήταν η σύσταση δικτύου διµερών συµφωνιών µεταξύ των εταίρων, που θα µπορούσε να οδηγήσει στην ίδρυση οικονοµικής κοινότητας σε επίπεδο πολιτικής γειτονίας. Τούτο εξετάζεται περαιτέρω στο σηµείο 4. Παράλληλα, πρέπει να συνεχιστούν τα τοµεακά µέτρα για να διευκολυνθεί η πρόσβαση των εταίρων στις αγορές. Στο γεωργικό τοµέα, θα γίνει διαπραγµάτευση συµφωνιών για τις γεωγραφικές ενδείξεις µε τους εταίρους 7, και θα µπορούσε κατά περίπτωση να προβλεφθεί διάλογος για τη γεωργία προκειµένου να βελτιωθεί η αµοιβαία κατανόηση των γεωργικών πολιτικών που ασκούν η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι εταίροι και να σηµειωθούν βήµατα προς την εναρµόνιση. Η προστασία της πνευµατικής ιδιοκτησίας θα µπορούσε να ενισχυθεί µε έναν διευρυµένο διάλογο και µε τη σύναψη συµφωνιών κύρωσης µεταξύ των εταίρων και του Ευρωπαϊκού Γραφείου ιπλωµάτων Ευρεσιτεχνίας. Για την ανάπτυξη των οικονοµικών δραστηριοτήτων στο κατάλληλο κανονιστικό πλαίσιο θα προωθηθεί η χρηστή διακυβέρνηση στο φορολογικό τοµέα. 3.3. Κινητικότητα και ασφάλεια Οι εταίροι τονίζουν ιδιαίτερα το γεγονός ότι η κινητικότητα συνιστά καθοριστικό κριτήριο όσον αφορά τη δέσµευσή τους έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η προώθηση 7 Οι διαπραγµατεύσεις µε την Ουκρανία και τη Γεωργία βρίσκονται σε εξέλιξη και σχετική πρόταση έχει υποβληθεί στη Μολδαβία. Οι συµφωνίες που θα προκύψουν θα ενσωµατωθούν στη συνέχεια στις συµφωνίες για τις σφαιρικές και σε βάθος ζώνες ελευθέρων συναλλαγών. EL 6 EL

της κινητικότητας σε ένα ασφαλές περιβάλλον πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα 8 για την ΑΕΣ. Η ΕΕ πρέπει να προωθήσει την κινητικότητα των πολιτών των χωρών εταίρων που δεσµεύονται για την τήρηση των όρων της καλής διαχείρισης και την ασφάλειας της κινητικότητας. Η ΕΕ πρέπει να προσφέρει στους εταίρους σύµφωνα «κινητικότητας και ασφάλειας» που θα περιλαµβάνουν τόσο την πτυχή της κινητικότητας όσο και τους όρους που απαιτούνται για ένα ασφαλές περιβάλλον. Στους βασικούς τοµείς πολιτικής που θα καλύπτονται από τα εν λόγω σύµφωνα µπορούν να περιληφθούν η καταπολέµηση της παράνοµης µετανάστευσης, η αναβάθµιση των συστηµάτων παροχής ασύλου σύµφωνα µε τα πρότυπα της ΕΕ, η θέσπιση ολοκληρωµένων δοµών συνοριακής διαχείρισης σύµφωνα µε το κεκτηµένο της ΕΕ και η ενίσχυση των ικανοτήτων της αστυνοµίας και της δικαστικής εξουσίας ιδίως όσον αφορά την καταπολέµηση της διαφθοράς και του οργανωµένου εγκλήµατος. Τα σύµφωνα αναµένεται να βελτιώσουν την κινητικότητα των πολιτών, συµβάλλοντας παράλληλα στη σταθερότητα και στην ασφάλεια των εταίρων, καθώς και στην ασφάλεια των συνόρων της ΕΕ. Τα εν λόγω σύµφωνα θα σχεδιαστούν σε συνάρτηση µε τις ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας. Η πτυχή των συµφώνων που αφορά την κινητικότητα θα αντικατοπτρίζει την πρόσφατη ανακοίνωση της Επιτροπής για την ενίσχυση της παγκόσµιας προσέγγισης της µετανάστευσης και το ευρωπαϊκό σύµφωνο για τη µετανάστευση και το άσυλο που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο τον Οκτώβριο του 2008. Το κύριο εργαλείο θα είναι η εταιρική σχέση κινητικότητας, όπως προσδιορίστηκε στο πλαίσιο της παγκόσµιας προσέγγισης της µετανάστευσης και εφαρµόζεται επί του παρόντος δοκιµαστικά σε ορισµένες χώρες, περιλαµβανοµένης της ηµοκρατίας της Μολδαβίας (εφεξής αναφέρεται ως "Μολδαβία"). Με την ευρύτερη αυτή έννοια θα συνδεθούν στενά οι εξελίξεις στον τοµέα της πολιτικής για τις θεωρήσεις. Όσον αφορά την πολιτική για τις θεωρήσεις, θα ακολουθηθεί µια σταδιακή προσέγγιση η οποία θα οδηγήσει στην ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων εισόδου υπό συγκεκριµένους όρους και µε συνοδευτικά µέτρα, περιλαµβανοµένης της οικονοµικής ενίσχυσης των εταίρων µας. Εκτός από τις προτάσεις που υποβλήθηκαν προηγούµενα, η ΕΕ θα έπρεπε στο πλαίσιο των συµφώνων: Ως πρώτο βήµα, να ξεκινήσει συνοµιλίες για τη διευκόλυνση των εκδόσεων θεωρήσεως εισόδου µε τους εταίρους που δεν έχουν συνάψει τέτοιες συµφωνίες. Οι συµφωνίες για τη διευκόλυνση της έκδοσης των θεωρήσεων εισόδου θα συνοδεύονται από συµφωνίες επανεισδοχής και, όπου χρειάζεται, από την παροχή τεχνικής βοήθειας από τους προϋπολογισµούς για παροχή βοήθειας ούτως ώστε να βοηθηθούν οι εταίροι να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις εν λόγω συµφωνίες. 8 COM (2007) 774. EL 7 EL

Ως δεύτερο βήµα, να επανεξετάσει τις εν λόγω συµφωνίες προκειµένου να εισαγάγει πρόσθετες διευκολύνσεις, π.χ. την απαλλαγή όλων των πολιτών από τα τέλη εισόδου 9. Να επεξεργαστεί συντονισµένο σχέδιο για τη βελτίωση της προξενικής κάλυψης των κρατών µελών στην περιφέρεια αυτήν ενθαρρύνοντας τα κράτη µέλη να προσφεύγουν συχνότερα στην εκπροσώπηση και παρέχοντας χρηµατοδοτική ενίσχυση για την ίδρυση κοινών κέντρων υποβολής αιτήσεων θεώρησης, µε βάση την επιτυχηµένη εµπειρία που αποκτήθηκε στο Τσισινάου. Μόλις εφαρµοστούν στην πράξη οι συµφωνίες για τη διευκόλυνση έκδοσης θεωρήσεων και για την επανεισδοχή, να ξεκινήσει ο διάλογος για τα ταξίδια χωρίς θεώρηση µε όλους τους συνεργαζόµενους εταίρους 10. Ο διάλογος αυτός θα επιτρέψει την κατάρτιση χαρτών πορείας που οδηγούν στην απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης και θα εστιάζονται σε τέσσερις κύριους τοµείς: ασφάλεια των εγγράφων, καταπολέµηση της παράνοµης µετανάστευσης περιλαµβανοµένης της επανεισδοχής, θέµατα δηµόσιας τάξεως και θέµατα εξωτερικών σχέσεων περιλαµβανοµένων των ανθρωπίνων δικαιωµάτων των µεταναστών και άλλων ευάλωτων οµάδων πληθυσµού. Όσον αφορά την κινητικότητα του εργατικού δυναµικού και των ενδεχόµενων µέτρων αντιστοίχισης της προσφοράς και της ζήτησης 11 η Επιτροπή θα ξεκινήσει µελέτη για να προσδιορίσει ποσοτικά τις δαπάνες και τα οφέλη για την ΕΕ και για τους εταίρους. Ανάλογα µε τα αποτελέσµατα της µελέτης, η ΕΕ θα επιδιώξει ένα στοχοθετηµένο άνοιγµα της αγοράς εργασίας της ΕΕ στους πολίτες των εταίρων και θα λάβει µέτρα για τη διευκόλυνση της κυκλικής µετανάστευσης στο πλαίσιο των εταιρικών σχέσεων κινητικότητας. Για να διασφαλίσει την άσκηση της κινητικότητας σε ένα σίγουρο περιβάλλον, η ΕΕ οφείλει επίσης να βοηθήσει τους εταίρους της να εφαρµόσουν τις πολιτικές και νοµοθετικές δεσµεύσεις που έχουν ήδη αναλάβει στο πλαίσιο της ΕΠΓ στους τοµείς της δικαιοσύνης και της επιβολής του νόµου. Τούτο θα µπορούσε να επιτευχθεί µε την ενίσχυση της τεχνικής συνεργασίας και της χρηµατοδοτικής συνδροµής, και την αισθητή αναβάθµιση του ρόλου των σχεδίων αδελφοποίησης και του TAIEX. Στο πλαίσιο των συµφώνων η ΕΕ πρέπει ειδικότερα: 9 10 11 Λαµβάνοντας υπόψη την προβολή των στατιστικών στοιχείων του 2007 και υποθέτοντας ότι ο αριθµός των αιτήσεων δεν θα µεταβληθεί, το ετήσιο κόστος από την απαλλαγή καταβολής των τελών θεωρήσεων εισόδου για το σύνολο των έξι χωρών εταίρων θα ανέλθει συνολικά περίπου σε 75 εκατ. ευρώ για όλα τα κράτη µέλη που ανήκουν στη ζώνη του Σένγκεν. Τα κράτη µέλη που δεν ανήκουν στη ζώνη του Σένγκεν θα κληθούν επίσης να εξετάσουν την κατάργηση των τελών εισόδου. Το Σεπτέµβριο του 2008 η σύνοδος κορυφής ΕΕ-Ουκρανίας αποφάσισε την έναρξη διαλόγου για τη θέσπιση, µακροπρόθεσµα, αµοιβαίου καθεστώτοςς ταξιδιών χωρίς υποχρεώσεις θεώρησης. Η µελέτη θα βασιστεί στην προσεχή ανακοίνωση της Επιτροπής «Νέες δεξιότητες για νέα επαγγέλµατα» και θα την συµπληρώνει. EL 8 EL

να βοηθήσει τους εταίρους να θεσπίσουν διαδικασίες υψηλών προδιαγραφών διαχείρισης των συνόρων στα εξωτερικά σύνορα, να τους συνδράµει στη σύσταση αποτελεσµατικού καθεστώς προστασίας δεδοµένων το οποίο θα τους επιτρέψει να µοιράζονται επιχειρησιακές πληροφορίες µε την Europol και την Eurojust στο πλαίσιο διµερών συµφωνιών, να παραχωρήσει στους εταίρους, όπου αυτό είναι δυνατό, ειδικό καθεστώς εντός των σχετικών οργάνων και οργανισµών της ΕΕ, να τους στηρίξει στην υιοθέτηση και στην αποτελεσµατική εφαρµογή εθνικών στρατηγικών που συµβαδίζουν µε τα πρότυπα της ΕΕ στους τοµείς της καταπολέµησης του οργανωµένου εγκλήµατος, της εµπορίας και της διαφθοράς σε υψηλό επίπεδο καθώς και της πρόληψης της νοµιµοποίησης εσόδων από παράνοµες δραστηριότητες και της χρηµατοδότησης της τροµοκρατίας, προβλήµατα που πρέπει να αντιµετωπιστούν αποτελεσµατικά από τα πρώτα ήδη στάδια. 3.4. Ενεργειακή ασφάλεια Η ΑΕΣ θα έχει ως στόχο την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ και των εταίρων της όσον αφορά τον ενεργειακό εφοδιασµό και τη διαµετακόµιση σε µακροπρόθεσµη βάση 12. Εκτός από τις πολυµερείς πρωτοβουλίες (βλέπε σηµείο 4.3.), η Επιτροπή, λαµβάνοντας υπόψη τη δεύτερη επισκόπηση της ενεργειακής στρατηγικής 13, προτείνει µια σειρά από διµερή µέτρα. Ενσωµάτωση διατάξεων για την «ενεργειακή αλληλεξάρτηση» στις συµφωνίες σύνδεσης διασφαλίζοντας µεταξύ άλλων τη συνοχή µε τις πολιτικές της ΕΕ στους τοµείς του εµπορίου, του ανταγωνισµού και της ενέργειας, µετά από διαπραγµάτευση µε τους εταίρους και λαµβάνοντας κατά περίπτωση υπόψη τα ισχύοντα µνηµόνια συµφωνίας 14. Ταχεία ολοκλήρωση των διαπραγµατεύσεων για την ένταξη της Ουκρανίας και της Μολδαβίας στην κοινότητα ενέργειας. Σε εύθετο χρόνο θα µπορούσε να εξεταστεί η επέκταση του καθεστώτος του παρατηρητή σε άλλους εταίρους. 12 13 14 Η εγγύτητα των βασικών αγωγών διαµετακόµισης υδρογονανθράκων µε τις ζώνες της σύγκρουσης εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία. Η αστάθεια στο νότιο Καύκασο δύναται επίσης να απειλήσει την ενεργειακή ασφάλεια της ίδιας της περιοχής. Μια ιδιαίτερα σηµαντική υδροηλεκτρική µονάδα της Γεωργίας βρίσκεται στις παρυφές της Αµπχαζίας. Η Γεωργία εµπορεύεται ηλεκτρική ενέργεια µε την Αρµενία και το Αζερµπαϊτζάν. Το αέριο που προέρχεται από τη Ρωσία φτάνει στην Αρµενία µέσω της Γεωργίας. Ο κύριος αγωγός αερίου από τη Ρωσική Οµοσπονδία προς τα Βαλκάνια διασχίζει την Υπερδνειστερία περιοχή της Μολδαβίας. Οι παράγοντες αυτοί έχουν επιπτώσεις στην εµπιστοσύνη των επενδυτών, στις προοπτικές για βιώσιµη διαµετακόµιση ενέργειας µέσω του Καυκάσου και στην στρατηγική της ΕΕ για εξασφάλιση προµηθευτών στην Κεντρική Ασία. Σχέδιο δράσης της ΕΕ για την ενεργειακή ασφάλεια και αλληλεγγύη - COM(2008) 744. Τα µνηµόνια συµφωνίας που αναφέρονται στην παρούσα ανακοίνωση δεν αποτελούν νοµικώς δεσµευτικές πράξεις. EL 9 EL

Κατά περίπτωση, σύναψη µνηµονίων συµφωνίας για ενεργειακά θέµατα µε τη Μολδαβία, τη Γεωργία και την Αρµενία. Τα µνηµόνια αυτά, που αποτελούν συµπληρωµατικά ευέλικτα µέσα, θα περιλαµβάνουν µέτρα στήριξης και παρακολούθησης της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασµού και διαµετακόµισης, ιδίως για τις βασικές ενεργειακές υποδοµές. Στην περίπτωση της Αρµενίας, το µνηµόνιο συµφωνίας θα αναφέρεται επίσης στο κλείσιµο του Σταθµού Πυρηνικής Ενέργειας του Medzamor. Αυξηµένη ενίσχυση για την πλήρη ολοκλήρωση της αγοράς ενέργειας της Ουκρανίας µε εκείνη της ΕΕ, αναγνωρίζοντας τη σηµασία της ικανοποιητικής αξιολόγησης του επιπέδου πυρηνικής ασφάλειας σε όλους τους υπό λειτουργία σταθµούς πυρηνικής ενέργειας της Ουκρανίας. Η αποκατάσταση του δικτύου διαµετακόµισης αερίου και πετρελαίου της Ουκρανίας συνιστά προτεραιότητα και για την υλοποίησή της πρέπει να βελτιωθεί η εποπτεία της ροής αερίου και πετρελαίου στην Ουκρανία. Το 2009 θα πραγµατοποιηθεί διάσκεψη των χορηγών και των επενδυτών µε σκοπό την παροχή βοήθειας στην Ουκρανία για την αποκατάσταση και την ανάπτυξη του δικτύου διαµετακόµισης αερίου. Ενισχυµένη πολιτική δέσµευση µε το Αζερµπαϊτζάν το οποίο αποτελεί τον µόνο εταίρο της ΑΕΣ που εξάγει υδρογονάνθρακες στην ΕΕ, µε βάση την προοδευτική σύγκλιση της χώρας αυτής µε την αγορά ενέργειας της ΕΕ και την ολοκλήρωση των υποδοµών του. Οριστικοποίηση της δήλωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Λευκορωσίας για την ενέργεια η οποία θα αποτελέσει τη βάση για περαιτέρω ανάπτυξη της ενεργειακής συνεργασίας. Η συνεργασία αυτή θα καλύπτει µεταξύ άλλων τη διαµετακόµιση υδρογονανθράκων και τις µεταρρυθµίσεις στον τοµέα της ενέργειας. Ενθάρρυνση όλων των εταίρων να συµµετάσχουν στο πρόγραµµα «Ευφυής ενέργεια-ευρώπη». 3.5. Στήριξη της οικονοµικής και κοινωνικής ανάπτυξης Ορισµένοι εταίροι αντιµετωπίζουν διαρθρωτικά προβλήµατα λόγω των έντονων οικονοµικών και κοινωνικών ανισοτήτων µεταξύ των περιφερειών τους και των οµάδων πληθυσµού οι οποίες συχνά διχάζονται λόγω ιστορικών, πολιτιστικών, εθνικών και θρησκευτικών διαφορών. Υπάρχει επίσης κοινή επιδίωξη όλων για οικονοµική σύγκλιση µε την ΕΕ. Για την αντιµετώπιση των εν λόγω προκλήσεων, οι χώρες εταίροι της ΑΕΣ πρέπει να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν την εµπειρία και τους µηχανισµούς των πολιτικών της ΕΕ. Η Επιτροπή προτείνει: Μνηµόνια συµφωνίας µε τους εταίρους για την περιφερειακή πολιτική τα οποία θα χρησιµεύσουν ως βάση για το διάλογο. Η εµπειρογνωµοσύνη της ΕΕ και τα δίκτυα µπορούν να συµβάλουν στην ανάπτυξη διοικητικής ικανότητας σε εθνικό και τοπικό επίπεδο και στη στήριξη των εθνικών αναπτυξιακών προγραµµάτων. EL 10 EL

Με την παροχή πρόσθετης χρηµατοδότησης (βλέπε σηµείο 5), ανάπτυξη συνεργασίας µε εταίρους σε πειραµατικά περιφερειακά αναπτυξιακά προγράµµατα για την αντιµετώπιση τοπικών αναγκών στους τοµείς των υποδοµών, των ανθρώπινων πόρων και των µικροµεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), µε βάση την πολιτική συνοχής της ΕΕ. Άµεση συνεργασία µεταξύ των περιφερειών της ΕΕ και των χωρών εταίρων, περιλαµβανοµένης της συµµετοχής των αντιστοίχων εταίρων σε διακρατικά προγράµµατα στη Νοτιοανατολική, Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Επέκταση της εφαρµοζόµενης επί του παρόντος στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ διασυνοριακής συνεργασίας η οποία χρηµατοδοτείται από το ENPI, στα σύνορα µεταξύ των εταίρων. 4. ΈΝΑ ΝΕΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΥΜΕΡΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Η ΑΕΣ θα προσθέσει ένα νέο πολυµερές πλαίσιο στις σχέσεις της ΕΕ µε τους εταίρους της. Το πλαίσιο αυτό θα παράσχει στήριξη στην πρόοδο των διµερών σχέσεων των εταίρων µε την ΕΕ οι οποίες θα συνεχίσουν να διέπονται από την αρχή της διαφοροποίησης και θα αναπτυχθούν σύµφωνα µε τις φιλοδοξίες και τις ικανότητες της κάθε χώρας. Θα αποτελέσει εξάλλου ένα φόρουµ για την ανταλλαγή πληροφοριών και εµπειριών σχετικά µε την πρόοδο που σηµειώνουν οι εταίροι στους τοµείς της µετάβασης, της µεταρρύθµισης και του εκσυγχρονισµού 15 και θα παράσχει στην ΕΕ ένα επιπλέον συνοδευτικό όργανο για τις εν λόγω διαδικασίες. Θα διευκολύνει εξάλλου την ανάπτυξη κοινών θέσεων και κοινών δραστηριοτήτων. Το πολυµερές πλαίσιο θα ενισχύσει τους δεσµούς µεταξύ των ίδιων των εταίρων και θα αποτελέσει ένα φυσικό φόρουµ για τη συζήτηση της περαιτέρω εξέλιξης της ΑΕΣ. Η νοµοθετική και η κανονιστική σύγκλιση είναι καθοριστικής σηµασίας ώστε να προσεγγίσουν περαιτέρω οι εταίροι την ΕΕ. Το προτεινόµενο πολυµερές πλαίσιο θα χρησιµοποιηθεί ως βάση για τη συστηµατική οργάνωση ειδικών συνεδριάσεων µε συµµετοχή των αντίστοιχων υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και, όπου κριθεί σκόπιµο, εµπειρογνωµόνων των κρατών µελών, κατά τις οποίες θα γίνει παρουσίαση και εξήγηση της νοµοθεσίας και των προτύπων της ΕΕ καθώς και σύγκρισή τους µε τις εθνικές πολιτικές και νοµοθεσίες. Με τον τρόπο αυτό η ΑΕΣ θα ξεκινήσει µια διαρθρωµένη διαδικασία προσέγγισης η οποία θα υποστηριχθεί από το συνολικό πρόγραµµα ενίσχυσης των θεσµών 16. Η ΕΑΣ συµπληρώνει σε σηµαντικό βαθµό τη συνέργεια του Ευξείνου Πόντου και άλλες περιφερειακές και διεθνείς πρωτοβουλίες. Το θέµα αυτό εξετάζεται στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που συνοδεύει την παρούσα ανακοίνωση. 15 16 Βλέπε το ανεπίσηµο έγγραφο της Επιτροπής «ΕΠΓ Θεµατική διάσταση» της άνοιξης του 2007, http://ec.europa.eu/world/enp/pdf/non-paper_thematic-dimension_en.pdf. Η παρουσίαση και η συζήτηση των προτύπων και της νοµοθεσίας της ΕΕ θα εξακολουθήσει και στο πλαίσιο διµερών θεµατικών υποεπιτροπών. EL 11 EL

4.1. Λειτουργική διάρθρωση Η Επιτροπή προτείνει να οργανωθεί το πολυµερές πλαίσιο της ΑΕΣ σε τέσσερα επίπεδα: ιοργάνωση κάθε δύο έτη συνεδριάσεων των αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων της ΑΕΣ. Η ΑΕΣ να προωθηθεί επίσης µε ετήσιες εαρινές συναντήσεις των υπουργών εξωτερικών της ΕΕ και των ανατολικών εταίρων, µε συµµετοχή κατά περίπτωση της Λευκορωσίας, στο πλαίσιο Συµβουλίου Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων. Οι υπουργοί εξωτερικών θα εξετάζουν την πρόοδο που έχει σηµειωθεί και θα χαράσσουν τις κατευθυντήριες γραµµές όσον αφορά τις πολιτικές. Οι εργασίες σε επιµέρους τοµείς µπορούν να προωθηθούν µε τοµεακές υπουργικές διασκέψεις. Στο τρίτο επίπεδο, θα καταρτιστούν τέσσερις θεµατικές πλατφόρµες, σύµφωνα µε τους κύριους τοµείς συνεργασίας (βλέπε σηµείο 4.2). Κάθε πλατφόρµα θα εκδώσει σειρά από ρεαλιστικούς κύριους στόχους που θα ενηµερώνονται περιοδικά µε αντίστοιχο πρόγραµµα εργασίας και θα αξιολογείται η επιτευχθείσα πρόοδος. Οι συνεδριάσεις θα πραγµατοποιούνται τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο σε επίπεδο ανωτέρων υπαλλήλων επιφορτισµένων µε µεταρρυθµιστικό έργο στους αντίστοιχους τοµείς πολιτικής. Τα κράτη µέλη που διαθέτουν εµπειρία στον τοµέα της µετάβασης δύνανται να έχουν ιδιαίτερη συµβολή στην εν λόγω διαδικασία. Έκθεση σχετικά µε το έργο που υλοποιείται στις πλατφόρµες θα υποβάλλεται στις ετήσιες συνεδριάσεις των υπουργών εξωτερικών. Η Επιτροπή θα προετοιµάζει την ηµερήσια διάταξη των συνεδριάσεων σε στενή συνεργασία µε την Προεδρία της ΕΕ και τους εταίρους και θα προεδρεύει των συνεδριάσεων. Το έργο που υλοποιείται στις πλατφόρµες θα µπορεί να προωθείται περιστασιακά µέσω τοµεακών υπουργικών συνεδριάσεων. Στο τέταρτο επίπεδο θα διοργανώνονται ειδικές οµάδες για τη στήριξη του έργου που υλοποιούν οι θεµατικές πλατφόρµες σε ειδικούς τοµείς. Η µορφή που θα λάβουν και τα άτοµα που θα συµµετέχουν σε αυτές θα καθοριστούν ανάλογα µε τις ανάγκες. Από την πλευρά της, η Επιτροπή θα επανεξετάσει την εσωτερική της διάρθρωση προκειµένου να εξασφαλίσει τον απαιτούµενο συντονισµό για την επιτυχή εφαρµογή της ΑΕΣ. 4.2. Θεµατικές πλατφόρµες ηµοκρατία, χρηστή διακυβέρνηση και σταθερότητα Παρόλο που η πρόοδος που έχει σηµειώσει η κάθε χώρα εταίρο στον τοµέα των µεταρρυθµίσεων διαφέρει, οι χώρες αυτές αντιµετωπίζουν παρόµοιες προκλήσεις όσον αφορά τη δηµιουργία σταθερών δηµοκρατικών θεσµών και αποτελεσµατικών κρατικών δοµών στην υπηρεσία των πολιτών τους καθώς και τη συµµόρφωσή τους προς τις δεσµεύσεις που απορρέουν από την προσχώρησή τους στο Συµβούλιο της Ευρώπης και στον ΟΟΣΑ. Οι µεταρρυθµίσεις που υλοποιούν απαιτούν επίσης µεγαλύτερη συµµετοχή εκ µέρους της κοινωνίας των πολιτών ούτως ώστε να ενισχυθεί ο έλεγχος των δηµοσίων EL 12 EL

υπηρεσιών και να αυξηθεί η εµπιστοσύνη των πολιτών προς αυτές. Στις πολυµερείς δραστηριότητες θα µπορούσαν συνεπώς να περιληφθούν αξιολογήσεις της διακυβέρνησης από οµοτίµους και ανταλλαγές βέλτιστων πρακτικών για την αντιµετώπιση θεµάτων όπως οι εκλογικοί κανόνες, οι κανονιστικές ρυθµίσεις για τα µέσα ενηµέρωσης ή η καταπολέµηση της διαφθοράς. Η ΑΕΣ πρέπει επίσης να προάγει τη σταθερότητα και την πολυµερή οικοδόµηση εµπιστοσύνης µε στόχο την εδραίωση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας των εταίρων. Πρέπει επίσης να προάγει τον πολιτικό διάλογο σε τοµείς κοινού ενδιαφέροντος και να καλύπτει ειδικά θέµατα της ΚΕΠΠΑ και της ΕΠΑΑ, περιλαµβανοµένης της συµµετοχής των χωρών εταίρων σε αποστολές και ασκήσεις της ΕΠΑΑ. Πρέπει να αναπτυχθούν οι µηχανισµοί έγκαιρης προειδοποίησης δίδοντας ιδιαίτερη έµφαση στις ζώνες των συγκρούσεων. Οικονοµική ολοκλήρωση και σύγκλιση µε τις πολιτικές της ΕΕ Οι εταίροι µπορούν να αποκοµίσουν οφέλη συντονίζοντας τις προσπάθειές τους για την οικονοµική ολοκλήρωση και την κανονιστική σύγκλιση µε την ΕΕ. Η ΕΕ θα µπορούσε να θέσει ως µακροπρόθεσµο στόχο να ενθαρρύνει τις χώρες αυτές να δηµιουργήσουν ένα δίκτυο σφαιρικών και σε βάθος ζωνών ελευθέρων συναλλαγών µεταξύ τους ή να συνάψουν περιφερειακές συµφωνίες ελευθέρων συναλλαγών µε βάση διµερείς δεσµεύσεις που θα αναληφθούν στο πλαίσιο των σφαιρικών και σε βάθος ζωνών ελευθέρων συναλλαγών µε την ΕΕ. Με τον τρόπο αυτό δεν θα ενισχυθεί µόνο σηµαντικά το εµπόριο και η οικονοµική ολοκλήρωση σε διαπεριφερειακό επίπεδο αλλά θα συµπληρωθούν και οι προσπάθειες ένταξης των χωρών στην οικονοµία της ΕΕ. Ένα σηµαντικό στοιχείο που µπορεί να συµβάλει στην περαιτέρω οικονοµική ολοκλήρωση είναι η διαγώνια σώρευση καταγωγής. Μια άλλη κεντρική δράση είναι η στήριξη των τελωνειακών µεταρρυθµίσεων στις χώρες εταίρους µε στόχο τη βελτίωση των ικανοτήτων τους σύµφωνα µε τους διεθνείς κανόνες και τους κανόνες της ΕΕ. Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να είναι ειδικά προσαρµοσµένη στο καθεστώς των χωρών υπό µετάβαση και να συνδυάζεται µε τις κατάλληλες συνοδευτικές πολιτικές. Το επόµενο βήµα που θα µπορούσαν να εξετάσουν η ΕΕ και τους εταίρους της θα ήταν η ευρύτερη προσέγγιση των περιφερειακών συναλλαγών µε την ίδρυση Οικονοµικής Κοινότητας Γειτονίας 17, εµπνεόµενης ενδεχοµένως από τον Ευρωπαϊκό Οικονοµικό Χώρο 18. Μια τέτοια κοινότητα θα µπορούσε µακροπρόθεσµα να διασφαλίσει την ελεύθερη πρόσβαση στην ενιαία αγορά. Θα απαιτούσε από τους εταίρους να βελτιώσουν τις δυνατότητες των οικονοµιών τους να ανθίστανται αποτελεσµατικά στις ανταγωνιστικές πιέσεις της ενιαίας αγοράς και να αποδείξουν όχι µόνο την πρόθεσή τους να υιοθετήσουν όλα τα σχετικά στοιχεία του κεκτηµένου της ΕΕ αλλά και την ικανότητά τους να τα εφαρµόσουν, υιοθετώντας συγκρίσιµους κανόνες και πρακτικές. Για την επίτευξη του στόχου αυτού θα χρειαστεί αισθητά αυξηµένη τεχνική βοήθεια και χρηµατοδότηση. 17 18 Οι υπηρεσίες της Επιτροπής παρουσίασαν το πλαίσιο των απαιτούµενων προσπαθειών σε ανεπίσηµο έγγραφο µε τίτλο «ΑΕΣ Πορεία προς περαιτέρω οικονοµική ολοκλήρωση» την άνοιξη του 2007, http://ec.europa.eu/world/enp/pdf/non-paper_economic-integration_en.pdf. Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία και κράτη µέλη της ΕΕ. EL 13 EL

Θα επιδιωχθεί η συµµετοχή του ιδιωτικού τοµέα µε στόχο τη βελτίωση του επιχειρηµατικού κλίµατος στις χώρες εταίρους. Οι προσπάθειες θα εστιαστούν επίσης στην προώθηση της απασχόλησης, της αξιοπρεπούς εργασίας, της κοινωνικής συνοχής και των ίσων ευκαιριών ούτως ώστε να υπάρξουν θετικές επιπτώσεις στην οικονοµική ολοκλήρωση. Η πολυµερής συνεργασία πρέπει να επεκταθεί στην περιβαλλοντική πολιτική και στην κλιµατική αλλαγή ούτως ώστε να εξεταστούν ζητήµατα που αφορούν πολυµερείς συµβάσεις, το στρατηγικό προγραµµατισµό, την περιβαλλοντική διακυβέρνηση, την επιβολή των µέτρων, ειδικά περιβαλλοντικά θέµατα, τη χρηµατοδότηση των περιβαλλοντικών επενδύσεων σε περιφερειακό πλαίσιο, την άµβλυνση της κλιµατικής αλλαγής και την προσαρµογή σε αυτήν, τη συµµετοχή των εταίρων σε διεθνείς συζητήσεις για τις µελλοντικές ενέργειες στον τοµέα του κλίµατος και την ανταλλαγή εµπειριών όσον αφορά την εµπορία εκποµπών. Η πολυµερής διαδικασία της ΑΕΣ αναµένεται επίσης να διευκολύνει τη διασύνδεση των δικτύων µεταφορών και τηλεπικοινωνιών των εταίρων µεταξύ τους και µε την ΕΕ καθώς και την εναρµόνιση του κανονιστικού περιβάλλοντος. Υφίσταται ήδη έντονη και διαφοροποιηµένη περιφερειακή συνεργασία στις µεταφορές 19 και η ΑΕΣ θα µπορούσε να προωθήσει νέες τεχνικές συνοµιλίες σε επιλεγµένα θέµατα όπως η ασφάλεια της αεροπορίας, η εσωτερική ναυσιπλοΐα, τα σχέδια υποδοµών, λαµβάνοντας δεόντως υπόψη τις υπό εξέλιξη συζητήσεις σε άλλες περιφέρειες. Πρέπει ακόµη να ενισχυθεί η ανάπτυξη προωθηµένων δικτύων στους τοµείς της έρευνας και των επικοινωνιών. Ενεργειακή ασφάλεια Η ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ είναι στενά συνδεδεµένη µε εκείνη των εταίρων και η πλατφόρµα της ΑΕΣ για την ενεργειακή ασφάλεια πρέπει να εστιαστεί σε µέτρα αµοιβαίου ενδιαφέροντος. Η ΑΕΣ θα επιδιώξει την ανάπτυξη και εφαρµογή αµοιβαίων µηχανισµών στήριξης και ασφάλειας στον τοµέα της ενέργειας που θα περιλαµβάνουν µηχανισµούς έγκαιρης προειδοποίησης και κοινές ενέργειες για την ασφάλεια. Ένας από τους στόχους θα είναι η ενίσχυση των επαφών για την ενεργειακή ασφάλεια και η βελτίωση της ετοιµότητας για την αντιµετώπιση ενεργειακών κρίσεων. Για τη στήριξη του έργου αυτού θα συσταθεί ειδική οµάδα ενεργειακής ασφάλειας. Η οµάδα αυτή θα εξετάσει ενδεχοµένως την επισηµοποίηση των σχέσεων των εταίρων, σε ad hoc βάση, µε το ίκτυο Ανταποκριτών Ασφάλειας της ΕΕ σε Θέµατα Ενέργειας (NESCO) έχοντας ως βάση τις υφιστάµενες ρυθµίσεις µε την οµάδα συντονισµού για το αέριο και µε την οµάδα πετρελαϊκού εφοδιασµού και λαµβάνοντας υπόψη το έργο που υλοποιείται σε άλλα φόρα, περιλαµβανοµένης της ενεργειακής κοινότητας, όπου κρίνεται σκόπιµο. Η ΑΕΣ θα επιταχύνει περαιτέρω την εναρµόνιση των ενεργειακών πολιτικών και νοµοθεσιών των εταίρων µε τις πρακτικές και το κεκτηµένο της ΕΕ, µεταξύ άλλων, στους τοµείς της ηλεκτρικής ενέργειας, του αερίου, του πετρελαίου, των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης. Η ενίσχυση της συνεργασίας µε τους 19 Ιδίως στο πλαίσιο του TRACECA. EL 14 EL

βασικούς παράγοντες (εθνικές διοικητικές αρχές, ρυθµιστικές αρχές, οργανισµούς) θα αποτελέσει στήριγµα για τη διαδικασία αυτή. Θα επιδιωχθεί επίσης η µεσοπρόθεσµη ίδρυση µιας αµοιβαία επωφελούς διασυνδεδεµένης και διαφοροποιηµένης αγοράς ενέργειας µεταξύ της ΕΕ και των εταίρων. Τούτο απαιτεί την κατάρτιση σχεδίου δράσης ενεργειακών υποδοµών για την ΑΕΣ, λαµβάνοντας υπόψη τη δεύτερη στρατηγική ανασκόπηση στον τοµέα της ενέργειας και το σχέδιο διασυνδέσεων προτεραιότητας 20 της ΕΕ. Πρέπει επίσης να βελτιωθεί το αποθηκευτικό δυναµικό των εταίρων σε πετρέλαιο και αέριο ιδίως µε την ενθάρρυνση µηχανισµών κοινής αποθήκευσης. Όσον αφορά τις βασικές υποδοµές που παρουσιάζουν υψηλούς µη εµπορικούς κινδύνους, η ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων µεταξύ του δηµοσίου και του ιδιωτικού τοµέα µε από κοινού συµµετοχή των χωρών της ΕΕ εκείνων της ΑΕΣ ενδέχεται να καταστεί όλο και πιο σηµαντική. Η ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ και των εταίρων απαιτεί ισχυρή διαφοροποίηση του εφοδιασµού και των οδών διαµετακόµισης. Ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι η στενότερη συµµετοχή τρίτων χωρών περιλαµβανοµένων των χωρών της Κεντρικής Ασίας. Συνεπώς, η ΑΕΣ αναµένεται να συµβάλει στη συνεχιζόµενη ενίσχυση της διαδικασίας του Μπακού η οποία αποτελεί πραγµατική εταιρική σχέση στον τοµέα της ενέργειας µε συµµετοχή των χωρών της Κεντρικής Ασίας, περιοχής µε κεντρικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας, καθώς και µε την ανάπτυξη του νοτίου διαδρόµου που περιλαµβάνει τους διερχόµενους από την Κασπία αγωγούς. ιαπροσωπικές επαφές Η επικοινωνία µεταξύ των πολιτών της ΕΕ και εκείνων των χωρών εταίρων, ιδίως των νέων ανθρώπων, πρέπει να αναγνωριστεί ως µέσο προώθησης και παρακολούθησης των αλλαγών και να ενθαρρυνθεί. Η ΕΕ έχει ιδίως αναγνωρίσει την αξία της πολιτιστικής συνεργασίας και του διαπολιτισµικού διαλόγου ως αναπόσπαστου µέρους όλων των συναφών εξωτερικών πολιτικών και τόνισε τη σηµασία της πολιτιστικής συνεργασίας για τη διαχείριση πολιτικών διαδικασιών και προκλήσεων 21. Η συνεργασία µπορεί επίσης να βασιστεί σε µια σειρά από κοινοτικά προγράµµατα εξωτερικής βοήθειας, ιδίως στους τοµείς της εκπαίδευσης, περιλαµβανοµένης της εκµάθησης γλωσσών, της νεολαίας και της έρευνας. Πρέπει επίσης να στηριχθεί η ανάπτυξη της κοινωνίας της πληροφορίας και ο ρόλος των µέσων ενηµέρωσης στη διευκόλυνση των διαπροσωπικών επαφών. 4.3. Εµβληµατικές πρωτοβουλίες Οι στόχοι της ΑΕΣ µπορούν επίσης να προωθηθούν µε επιλεγµένες εµβληµατικές πρωτοβουλίες που εξασφαλίζουν προβολή και εστιάζονται στην πολυµερή συνεργασία. Οι πρωτοβουλίες αυτές πρέπει να επιδιώκουν την εξασφάλιση της στήριξης από πολλούς δωρητές, τη χρηµατοδότηση από διάφορους διεθνείς χρηµατοδοτικούς οργανισµούς και την πραγµατοποίηση επενδύσεων από τον ιδιωτικό τοµέα. Η Επιτροπή εκτιµά ότι οι εν λόγω πρωτοβουλίες θα µπορούν να περιλαµβάνουν ολοκληρωµένο πρόγραµµα 20 21 COM(2006) 846 τελικό/2, 23.2.2007. Συµπεράσµατα της Προεδρίας της ΕΕ του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου του Ιουνίου 2008, παράγραφος 78. EL 15 EL

διαχείρισης των συνόρων, διευκόλυνση για τις ΜΜΕ, την προώθηση περιφερειακών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και τις ανανεώσιµες πηγές ενέργειας 22, την ανάπτυξη του νοτίου διαδρόµου ενέργειας και τη συνεργασία στους τοµείς της πρόληψης, της προετοιµασίας και της αντιµετώπισης φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών. Πιθανά θέµατα που θα εξεταστούν στις θεµατικές πλατφόρµες και στις ειδικές οµάδες καθώς και περιγραφή των προτεινόµενων εµβληµατικών πρωτοβουλιών παρουσιάζονται στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής. 4.4. Συµµετοχή Στις εργασίες εκτός από τους κυβερνητικούς εκπροσώπους και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα συµµετάσχουν και άλλα όργανα της ΕΕ, διεθνείς οργανισµοί (όπως ο ΟΑΣΕ και το Συµβούλιο της Ευρώπης), διεθνείς χρηµατοδοτικοί οργανισµοί, κοινοβούλια, εκπρόσωποι του επιχειρηµατικού κόσµου, τοπικές αρχές και ευρύ φάσµα ενδιαφεροµένων φορέων στους τοµείς που καλύπτονται από τις θεµατικές πλατφόρµες. Πρέπει να αντιµετωπιστεί µε ιδιαίτερη προσοχή η συµµετοχή της κοινωνίας των πολιτών. Η Επιτροπή προτείνει να υποστηριχθεί η περαιτέρω ανάπτυξη των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και να συσταθεί στο πλαίσιο της ΑΕΓ φόρουµ της κοινωνίας των πολιτών για την προώθηση των επαφών µεταξύ των εν λόγω οργανώσεων και για τη διευκόλυνση του διαλόγου τους µε τις δηµόσιες αρχές. Στις εργασίες µιας θεµατικής πλατφόρµας, µιας ειδικής οµάδας ή µιας πρωτοβουλίας θα µπορούσαν να συµµετάσχουν τρίτες χώρες κατά περίπτωση και εφόσον διαπιστωθεί από κοινού ότι τούτο θα ήταν επωφελές λόγω κοινών συµφερόντων σε ένα θέµα, γεωγραφικής εγγύτητας ή υφιστάµενων οικονοµικών δεσµών. Η Επιτροπή θα χαιρετίσει κάθε πρωτοβουλία εκ µέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που θα έχει ως στόχο την ενσωµάτωση του σχεδίου κοινοβουλευτικής συνεργασίας («EuroNest») στην ΑΕΣ. Επιπλέον, µια κοινοβουλευτική τρόικα αποτελούµενη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και τις κοινοβουλευτικές συνελεύσεις του ΟΑΣΕ και του Συµβουλίου της Ευρώπης θα µπορούσε να ενισχύσει τις πολυµερείς πτυχές της ΑΕΣ. Η Επιτροπή ενθαρρύνει τη συµµετοχή της Επιτροπής των Περιφερειών και της Ευρωπαϊκής Οικονοµικής και Κοινωνικής Επιτροπής, ιδίως στις εργασίες που θα διεξαχθούν στις θεµατικές πλατφόρµες για τη δηµοκρατία, τη χρηστή διακυβέρνηση και τη σταθερότητα καθώς και για τις διαπροσωπικές επαφές. Επίσης η Επιτροπή καλεί αφενός την Επιτροπή των Περιφερειών να ιδρύσει τοπική και περιφερειακή συνέλευση Ανατολικής Ευρώπης και Νοτίου Καυκάσου και αφετέρου την Ευρωπαϊκή Οικονοµική και την Κοινωνική Επιτροπή να συµµετάσχει στο φόρουµ της κοινωνίας των πολιτών. 22 Οι εργασίες στον τοµέα έχουν ήδη ξεκινήσει στο πλαίσιο του προγράµµατος INOGATE. EL 16 EL

5. ΠΟΡΟΙ Ένα από τα πιο ξεκάθαρα µηνύµατα σαφούς δέσµευσης που µπορεί να δώσει η ΕΕ στους εταίρους της είναι να προσδιορίσει τα επίπεδα χρηµατοδότησης ώστε να ανταποκρίνονται στις πολιτικές φιλοδοξίες της εταιρικής σχέσης. Για την επίτευξη των στόχων που παρουσιάζονται στην παρούσα πρόταση απαιτούνται αισθητά αυξηµένοι οικονοµικοί πόροι. Τα κονδύλια αυτά θα χρησιµοποιηθούν για την προώθηση του µεταρρυθµιστικού προγράµµατος της ΑΕΣ µέσω της εφαρµογής συνολικών προγραµµάτων δηµιουργίας θεσµών τα οποία θα παρέχουν συµβουλές και κατάρτιση (π.χ. µέσω των αδελφοποιήσεων και του TAIEX) στις δηµόσιες διοικητικές αρχές καθώς και τον εξοπλισµό και την εξειδικευµένη υποδοµή (π.χ. εργαστήρια) που απαιτούνται για τη λειτουργία τους. Οι αυξηµένοι πόροι θα χρηµατοδοτήσουν επίσης το έργο που παράγεται στις πλατφόρµες και θα ενισχύσουν εµβληµατικές πρωτοβουλίες. Τέλος θα συµβάλουν στη χάραξη των περιφερειακών πολιτικών των εταίρων που έχουν ως στόχο τη σταθερότητα µέσω της προώθησης της εσωτερικής συνοχής και της µείωσης των κοινωνικοοικονοµικών ανισοτήτων. Η τρέχουσα χρηµατοδότηση των εταίρων από το ENPI ανέρχεται περίπου σε 450 εκατ. ευρώ το 2008. Η Επιτροπή προτίθεται να προτείνει την προοδευτική αύξηση του ποσού αυτού ώστε να φτάσει περίπου σε 785 εκατ. ευρώ το 2013. Τούτο απαιτεί τη συµπλήρωση του σηµερινού κονδυλίου του ENPI µε νέες πιστώσεις 350 εκατ. ευρώ που θα προστεθούν στους πόρους που είχαν προβλεφθεί για το 2010-13. Επιπλέον, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του προϋπολογισµού, θα εξεταστεί η περαιτέρω αύξηση του επιπέδου της βοήθειας ώστε να αντικατοπτρίζεται το επίπεδο των φιλοδοξιών της πολιτικής έναντι των εν λόγω εταίρων. Για να αντιµετωπιστούν οι πιο άµεσες ανάγκες, το περιφερειακό πρόγραµµα για την Ανατολή του ENPI θα επανεστιαστεί για τη στήριξη της πολυµερούς διάστασης της ΑΕΣ. Οι διαθέσιµες πιστώσεις στο πλαίσιο του προϋπολογισµού του 2009 δύνανται να χρησιµοποιηθούν για την έναρξη επειγουσών πρωτοβουλιών και από τους τρέχοντες πόρους του ENPI περίπου 250 εκατ. ευρώ δύνανται να επαναπρογραµµατιστούν για την περίοδο 2010-13. Με τον εν λόγω συνδυασµό νέων και επαναπρογραµµατισµένων πιστώσεων, το συνολικό ποσό των πόρων που διατίθενται για τις νέες πρωτοβουλίες που παρουσιάζονται στην παρούσα ανακοίνωση θα ανέλθει σε 600 εκατ. ευρώ. Για µια δυναµική ΑΕΣ απαιτούνται εκτός από την αύξηση της κοινοτικής χρηµατοδοτικής συνδροµής, πρακτικά µέτρα που διασφαλίζουν την αποτελεσµατική εφαρµογή και τον καλύτερο συντονισµό µεταξύ των δωρητών καθώς και την κινητοποίηση περισσότερων µέσων χρηµατοδότησης, ιδίως µέσω της ΕΤΕ και της ΕΤΠΑ. Η ενδιάµεση εξέταση της εξωτερικής εντολής της ΕΤΕ θα δώσει την ευκαιρία να µελετηθεί η αύξηση του ενδεικτικού ανωτάτου ορίου για τους ανατολικούς εταίρους και η διεύρυνση του πεδίου της εντολής. Για τα µεγάλα σχέδια υποδοµών πρέπει να εξεταστεί η στήριξη των επενδύσεων του δηµοσίου/ιδιωτικού τοµέα µε την κάλυψη των EL 17 EL

µη εµπορικών κινδύνων. Η Επενδυτική ιευκόλυνση Γειτονίας (NIF) µπορεί να χρησιµοποιηθεί για τη χορήγηση των κονδυλίων της ΕΕ σε τέτοια σχέδια και στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή καλεί τα κράτη µέλη να συµβάλουν οικονοµικά στην ΑΕΣ αυξάνοντας ιδίως τη συνεισφορά τους στο NIF. Περαιτέρω πληροφορίες σχετικά µε τα θέµατα αυτά αναφέρονται στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που επισυνάπτεται στην παρούσα ανακοίνωση. Για την εφαρµογή της ΑΕΣ θα χρειαστούν επίσης πρόσθετοι ανθρώπινοι πόροι στις αρµόδιες υπηρεσίες της Επιτροπής. Ιδίως θα χρειαστεί η ενίσχυση των αντιπροσωπειών της ΕΕ στις χώρες εταίρους. 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το σκεπτικό στο οποίο βασίστηκε η ΑΕΣ σύµφωνα µε το οποίο η Ένωση έχει ζωτικό συµφέρον να προωθήσει τη χρηστή διακυβέρνηση και την οικονοµική ανάπτυξη αναλαµβάνοντας αποφασιστική δέσµευση έναντι των γειτόνων της - είναι πιο ισχυρό από ποτέ. Η εµβάθυνση των σχέσεών µας µε τους εταίρους µέσω της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης συνιστά λοιπόν στρατηγική επιταγή αλλά και πολιτική επένδυση για την ΕΕ που θα αποβεί επωφελής για τους ευρωπαίους πολίτες. Η ΑΕΣ θα συµβάλει στην προώθηση των µεταρρυθµίσεων, στην ολοκλήρωση των αγορών και των κοινωνιών, στην επέκταση της σταθερότητας και στην αντιµετώπιση του κινδύνου εµφάνισης νέων συνόρων στην ήπειρό µας. Η Επιτροπή καλεί το Συµβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να παράσχουν ισχυρή πολιτική και οικονοµική στήριξη στην ΑΕΣ. Η Επιτροπή προτείνει την έναρξη της ΑΕΣ επ' ευκαιρία της εαρινής συνόδου κορυφής του 2009, µε τη συµµετοχή των αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων όλων των κρατών µελών και των εταίρων. Η εν λόγω «Εαρινή σύνοδος κορυφής» θα εκδώσει πολιτική διακήρυξη για τη θέσπιση εταιρικής σχέσης που θα περιλαµβάνει τους κύριους στόχους και τις αρχές της και θα προσδιορίζει τα γενικά χαρακτηριστικά της σχετικής διαδικασίας συνεργασίας. EL 18 EL

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΕΛΤΙΟ 1. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ: Ανατολική Εταιρική Σχέση (ΑΕΣ) 2. ΠΛΑΙΣΙΟ Β / ΠΒ Κεφάλαιο 19.08 Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας και σχέσεις µε τη Ρωσία 3. ΓΡΑΜΜΕΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 3.1 Γραµµές του προϋπολογισµού (επιχειρησιακές γραµµές και συναφείς γραµµές τεχνικής και διοικητικής βοήθειας (πρώην γραµµές B.A)) συµπεριλαµβανοµένων των ονοµασιών τους: Τοµέας 4 Εξωτερικές σχέσεις ΓΠ 19.01.04.02 Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ΕΜΓΕΣ) - απάνες για τη διοικητική διαχείριση ΓΠ. 19.08.01.03 Χρηµατοδοτική βοήθεια της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης για την Ανατολική Ευρώπη 3.2 ιάρκεια της δράσης και των δηµοσιονοµικών επιπτώσεων: Η ΑΕΣ συµπληρώνει την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας. Η δηµοσιονοµική επίπτωση που καλύπτεται από το παρόν δελτίο αφορά την περίοδο 2009-13, επιπλέον των πιστώσεων που έχουν ήδη προβλεφθεί για την περίοδο 2007-2013. 3.3 ηµοσιονοµικά χαρακτηριστικά: Γραµµή προϋπολογισµού Είδος δαπάνης Nέα Συµµετοχή ΕΖΕΣ Συνεισφορές υποψηφίων χωρών Τοµέας δηµοσιονοµικών προοπτικών 19.01.04.02 ΜΥ Μ Π ΟΧΙ ΟΧΙ ΟΧΙ Αριθ. 4 19.08.01.03 ΜΥ ιαχωρ. ΟΧΙ ΟΧΙ ΟΧΙ Αριθ. 4 EL 19 EL

4. ΣΥΓΚΕΦΑΛΑΙΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΟΡΩΝ 4.1 ηµοσιονοµικοί πόροι 4.1.1 Συγκεφαλαιωτικός πίνακας των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων (ΠΑΥ) και των πιστώσεων πληρωµών (ΠΠ), εκατ. ευρώ (µε 3 δεκαδικά ψηφία) Eίδος δαπάνης Τµή µα αριθ. 2009 2010 2011 2012 2013 Σύνολο Επιχειρησιακές δαπάνες (γραµµή του προϋπολογισµού 19.08.01.03) Πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων (ΠΑΥ) 8.1 α (97%) 0 24,25 51,41 109,61 154,23 339,5 Πιστώσεις πληρωµών (ΠΠ) β 23 0 4,25 14,41 46,61 85,23 150,5 ιοικητικές δαπάνες περιλαµβανόµενες στο ποσό αναφοράς (γραµµή του προϋπολογισµού 19.01.04.02) Τεχνική και διοικητική βοήθεια (Μ Π) 24 8.2.4 γ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ (3%) 0 0,75 1,59 3,9 4,77 10,5 Πιστώσεις υποχρεώσεων ανάληψης α+γ 0 25 53 113 159 350 Πιστώσεις πληρωµών β+γ 0 5 16 50 90 161 ιοικητικές δαπάνες µη περιλαµβανόµενες στο ποσό αναφοράς Ανθρώπινοι πόροι και συναφείς δαπάνες (Μ Π) ιοικητικές δαπάνες, εκτός ανθρώπ. πόρων και συναφών δαπανών, µη περιλαµβανόµενες στο ποσό αναφοράς (Μ Π) Συνολικές ενδεικτικές δηµοσιονοµικές δαπάνες της δράσης 8.2.5 δ 0 2,35 2,838 2,838 2,838 10,864 8.2.6 ε 0 0,193 0,229 0,229 0,229 0,880 ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΥ, συµπερ/νων των δαπανών για ανθρ. πόρους ΣΥΝΟΛΟ ΠΠ, συµπερ/νων των δαπανών για ανθρ. πόρους α+γ+ δ+ε β+γ+ δ+ε 0 27,543 56,067 116,07 162,067 361,744 0 7,543 19,067 56,067 93,067 172,744 23 24 Με βάση τους υπολογισµούς των πιστώσεων πληρωµών του µέσου ENPI το 2006. Η δαπάνη για τη διοικητική διαχείριση (γραµµή BA) περιλαµβάνει µεταξύ άλλων τη δαπάνη για τους συµβασιούχους υπαλλήλους στις αντιπροσωπείες, καθώς και για µελέτες, συνεδριάσεις εµπειρογνωµόνων, πληροφόρηση και δηµοσιεύσεις που συνδέονται άµεσα µε την επίτευξη του στόχου του προγράµµατος. EL 20 EL