TÉÔËÏÓ ÂÉÂËÉÏÕ: Οι Μύθοι του Λα Φοντέν ÓÕà ÃÑÁ ÖÅ ÁÓ: Ãá ëü ôåéá Ãñç ãï ñéü äïõ-óïõ ñý ëç ÅÉ ÊÏ ÍÏ ÃÑÁ ÖÇ ÓÇ: Ëé Ü íá Äå íå æü êç ΘΕΩΡΗΣΗ ÊÅÉ ÌÅ ÍÏÕ: ñõ óïý ëá Ôóé ñïý êç ÇËÅ ÊÔÑÏ ÍÉ ÊÇ ÓÅ ËÉ ÄÏ ÐÏÉ Ç ÓÇ: Μερσίνα Λαδοπούλου EÊÔÕ ÐÙ ÓÇ: ÓôáìÜôéïò ÊïôóÜôïò & ÓÉÁ Ï.Å. ÂÉ ÂËÉ Ï ÄÅ ÓÉÁ: Êùíóôáíôßíá Ðáíáãéþôïõ & ÓÉÁ Ï.Å. Ãá ëü ôåéá Ãñç ãï ñéü äïõ-óïõ ñý ëç, 2008 EÊÄÏ ÓÅÉÓ ØÕ Ï ÃÉÏÓ Á.Å., ÁèÞ íá 2008 Ðñþ ôç Ýê äï óç: Οκτώβριος 2008, 3.000 áíôß ôõ ðá ÉSBN 978-960-453-448-7 Ôõ ðþ èç êå óå áñ ôß åëåý èå ñï ç ìé êþí ïõ óé þí ëù ñß ïõ êáé öé ëé êü ðñïò ôï ðå ñé âüë ëïí. To ðá ñüí Ýñ ãï ðíåõ ìá ôé êþò éäé ï êôç óß áò ðñï óôá ôåý å ôáé êá ôü ôéò äé á ôü îåéò ôïõ Åë ëç íé êïý Íü ìïõ (Í. 2121/1993 üðùò Ý åé ôñï ðï ðïé ç èåß êáé éó ý åé óþ ìå ñá) êáé ôéò äé å èíåßò óõì âü óåéò ðå ñß ðíåõ ìá ôé êþò éäé ï êôç óß áò. Áðá ãï ñåý å ôáé áðï ëý ôùò ç Üíåõ ãñá ðôþò Üäåéáò ôïõ åê äü ôç êá ôü ïðïéï äþ ðï ôå ôñü ðï Þ ìý óï áíôé ãñá öþ, öù ôï á íá ôý ðù óç êáé åí ãý íåé áíá ðá ñá ãù ãþ, åê ìß - óèù óç Þ äá íåé óìüò, ìå ôü öñá óç, äé á óêåõþ, áíá ìå ôü äï óç óôï êïé íü óå ïðïéá äþ ðï ôå ìïñ öþ (çëå êôñï íé êþ, ìç á íé êþ Þ Üë - ëç) êáé ç åí ãý íåé åê ìå ôüë ëåõ óç ôïõ óõ íü ëïõ Þ ìý ñïõò ôïõ Ýñ ãïõ. ÅÊ ÄÏ ÓÅÉÓ ØÕ Ï ÃÉÏÓ Á.Å. PSICHOGIOS PUBLICATIONS S.A. äñá: Ôá ôï À ïõ 121 Head office: 121, Tatoiou Str. 144 52 Ìå ôá ìüñ öù óç 144 52 Metamorfossi, Greece Âé âëé ï ðù ëåßï: Ìáõ ñï ìé Ü ëç 1 Bookstore: 1, Mavromichali Str. 106 79 ÁèÞ íá 106 79 Áthens, Greece Ôçë.: 2102804800 Tel.: 2102804800 Telefax: 2102819550 Telefax: 2102819550 www.psichogios.gr www.psichogios.gr e-mail: info@psichogios.gr e-mail: info@psichogios.gr
Εικονογράφηση: Λιάνα ενεζάκη ÐÑÙ ÔÇ ÅÊ ÄÏ ÓÇ
Ç ÃÁ ËÁ ÔÅÉÁ ÃÑÇ ÃÏ ÑÉÁ ÄÏÕ-ÓÏÕ ÑÅ ËÇ ãåí íþ èç êå óôç Ìá êå äï íßá. Ðñù ôï åì öá íß óôç êå óôçí ðáé äé êþ ëï ãï ôå íßá ôï 1964 ìå ôï âé âëßï Ï ÑÅÕ Ï ÍÔÁÓ ÓÔÏ ÄÁ ÓÏÓ. åé ãñü øåé ðïë ëü âé âëßá, ü é ìü íï ãéá ðáé äéü êáé íý ïõò áë ëü êáé ãéá ενηλίκους. Åß íáé ìý - ëïò ôçò Åèíé êþò Åôáé ñåß áò Åë ëþ íùí Ëï ãï ôå íþí, ôïõ Êý êëïõ ôïõ Åë ëç íé êïý Ðáé äé êïý Âé âëß ïõ êáé ôçò Ãõ íáé êåß áò Ëï ãï ôå íé êþò Óõ íôñï öéüò, êáé Ý åé ìü - íé ìç ñá äé ï öù íé êþ åê ðï ìðþ. Âñá âåý ôç êå ôï 1964 áðü ôç Ãõ íáé êåßá Ëï ãï ôå íé êþ Óõ íôñï öéü êáé ôñåéò öï ñýò áðü ôïí Êý êëï ôïõ Åë ëç íé êïý Ðáé äé êïý Âé - âëß ïõ, êá èþò êáé áðü ôï Ðáé äá ãù ãé êü Éí óôé ôïý ôï ôçò ÐÜ íôï âá. Ôï üíï ìá ôçò óõã ãñá öýως Ý åé áíáãñá öåß óôïí ôé ìç ôé êü ðß íá êá ôïõ Äé å èíïýò Âñá âåß ïõ íôåñ óåí. Ôï 1980, ç Áêá äç ìßá Áèç íþí ôçò áðý - íåé ìå âñá âåßï ãéá ôçí ðñï óöï ñü ôçò, ãéá ôï óý íï - ëï ôïõ Ýñ ãïõ ôçò, óôçí ðáé äé êþ êáé åöç âé êþ ëï ãï - ôå íßá, åíþ ôï 2005, ç Åê êëç óßá ôçò Åë ëü äáò ôçí ôß ìç óå ãéá ôçí ðñï óöï ñü ôçò óôá åñ ôæé á íü êý ìá ôá êáé óôçí ðáé äé êþ ëï ãï ôå íßá. Áðü ôéò Åê äü óåéò ØÕ Ï ÃÉÏÓ êõ êëï öï ñïýí ôá âé - âëßá ôçò: ÍÔÏ-ÑÅ-ÌÉ ÊÉ ÅÍÁ ÓÊÕ ËÉ, Ï ÓÐÏÕÑ ÃÉ ÔÇÓ ÌÅ ÔÏ ÊÏÊ ÊÉ ÍÏ ÃÉ ËÅ ÊÏ, Ï ÌÅ ÃÁ ËÏÓ ÁÐÏ ÁÉ ÑÅ - ÔÉ ÓÌÏÓ, ÊÁ ÐÅ ÔÁÍ ÊÙÔ ÔÁÓ, ÐÁ Ó Á, ÊÕ ÑÉÏÕ ÐÁ - Ó Á, MIËÇÓÔÅ ÌÏÕ ÃÉÁ ÔÁ ÑÉ ÓÔÏÕÃÅÍÍÁ, ÊÏ - ÌÐÉÏÕÔÅÑÁÊÉ, ÁÃÁ ÐÇ ÌÏÕ και ΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΤΗΣ ΓΑΛΑΤΕΙΑΣ.
Στα παιδιά µου, στα εγγόνια µου και σε κάθε Ελληνόπουλο
Συνάντηση µε τον Λα Φοντέν Ο γηραιός κύριος πάνω από τριακο σίων ετών ήταν µου χαµογέλασε ευγενικά. ιασκεύασες µερικούς από τους µύ - θους µου, κι έβαλες και αλάτι και πιπέρι όµορφα τους µαγείρεψες. Έτσι είπε και κατάλαβα πως ήταν ο Λα Φοντέν. Κάθισε άνετα στην πολυθρόνα απέναντί µου και σεµνά µε ενηµέρωσε: Έγραψα 238 µύθους, που τους ονόµασα «Μεταφράσεις του Αισώπου». Τον ξέ ρεις τον Έλληνα µεγάλο παραµυθά, τον Αίσω - πο; µε ρώτησε µε ανησυχία. Και βέβαια τον ξέρω, τον βεβαίωσα κι ένιωσα περήφανη που είµαι Ελληνίδα. Συ - νε χίζετε, παρακαλώ; τον προκάλεσα. Πρέπει να σου πω πως υλικό για τους µύθους µου πήρα και από άλλες πηγές, όπως 7
τον Οράτιο και την ινδική µυθολογία. Όλα αυτά όµως τα ξανάπλασα ποιητικά. Ήθελα, βλέπεις, να εκφράσω τις δικές µου παρατη - ρήσεις και εµπειρίες από τη ζωή. Μέσα από τα ανθρωποποιηµένα ζώα, παρουσίασα χαρακτηριστικούς τύπους ανθρώπων όλων των κοινωνικών τάξεων, σατιρίζοντας τις συµπε - ριφορές και τα ελαττώµατά τους. Τα πρώτα έξι βιβλία µου τα δηµοσίευσα το 1668 και περιείχαν 124 µύθους. Η δεύτερη σειρά εκδόθηκε το 1679 και ήταν πέντε βιβλία. Το δω δέκατο και τελευταίο βιβλίο δηµοσιεύ τη - κε το 1694. Εκτός από µύθους, γράψατε και άλλα έργα; ρώτησα. Ναι, ποιήµατα έµµετρα, διηγήµατα και νουβέλες που γνώρισαν µεγάλη επιτυχία. Έγραψα ακόµα και µυθιστορήµατα. Μα µε τους µύθους έγινα πασίγνωστος. Για σας, τι είναι οι µύθοι σας; ρώτησα µε ενδιαφέρον. Σκέφτηκε λίγο ο γηραιός κύριος και µου είπε χαµογελώντας: 8
Οι µύθοι µου είναι µια κωµωδία µε εκα - τό πράξεις, που σκηνή της είναι ολόκληρος ο κόσµος. Έτσι είπε κι έφυγε τόσο ξαφνικά όπως εί - χε έρθει. Κι έµειναν οι µύθοι. Οι µύθοι που ξεκίνησαν από τον Αίσωπο έφτασαν στον Λα Φοντέν και τώρα περνούν απ τη γραφίδα µου. Οι µύθοι, έτοιµοι πάντα να συνεχίσουν και στο µέλλον να ερεθίζουν συγγραφείς, να διδάσκουν και να παρηγορούν αναγνώστες Γαλάτεια Γρηγοριάδου-Σουρέλη 9
Η αλεπού και ο γερο κοκορής Ο ήλιος δεν είχε ακόµα βγει. Οι κότες στο κο τέτσι κοιµόνταν ήσυχες, γιατί απάνω στο ψηλό κλαρί του δέντρου στην αυλή σκοπός ήτανε ο έξυπνος και πονηρός γερο-κόκορας. Σκοπός, µην κάτι ύποπτο φανεί. Κοίταζε εδώ προσεκτικά, κοίταζε εκεί, κι είδε Μια αλεπού ήρθε και στάθηκε κάτω απ το δεντρί. Άστραψαν τα µάτια της. Αχ! Να τρω- 11
γε τον κοκορή. Μα ο κόκορας ήταν ψηλά. Και τότε η πονηρή, αφού χαιρέτησε βαθιά, είπε γλυκά: Καληµερίζω σε, κυρ κόκορα. Την αφε - ντιά σου ψάχνω, να σου φέρω µαντάτο αυτό: κλεί σαµε επί σηµα ειρήνη. Σκεφτήκαµε εγώ κι οι άλ λες αλεπούδες πως τίποτα δεν έχουµε στ αλή θεια να χωρίσουµε. Καιρός να γίνουµε αδέλφια πια. Ήσυχα κι ήρεµα να ασχοληθούµε µε το νοι κοκυριό µας, µε τα µωρά και µε όλα τα αγα θά που η ειρήνη κουβαλά. Κατέβα από το δεντρί και έλα να σφιχταγκαλιαστούµε, έλα να φι λη θούµε. Μονάχα µην αργείς, γιατί δρόµο πολύ έκανα να ρθω µέχρις εδώ, κι έχω να κάνω άλλο τόσο, το µήνυµα ειρήνης για να δώσω. Ο κόκορας όµως, όπως σου το πα από την αρ χή, ήταν έξυπνος πολύ. Κατάλαβε το κόλπο της κυρα-μαριώς. Από ψηλά, χρατς χρουτς, χτυπάει τα φτερά µε ψεύτικη χαρά και απα ντά: Μα τι χαρά µού έδωσες, κυρα-μαριώ, µε το µαντάτο αυτό. Πάνω σε σένα εγώ να 13
στηρι χτώ! Μα πριν κατεβώ, θα πρεπε να σου πω πως βλέπω να ρχονται δύο λαγωνικά εδώ. Να ξέρεις το ίδιο µε σένα µήνυµα ειρήνης κουβαλούν κι αυτά. Θα είν εδώ σε δυο λεφτά. Και η κυρα-μαριώ, που τρέµει τα σκυλιά, απαντά: Έχω πολύ δρόµο να κάνω. Έχε γεια. Άλλη φορά θα κάνουµε γιορτή για την ειρήνη. Και έφυγε η αλεπού σαν αστραπή. Και πάει και πάει Κι ο πονηρός ο γερο-κόκορας γελάει. Κυρα-Μαριώ, κυρα-μαριώ, δεν είσαι η μόνη που έχει πονηρό μυαλό! Υπάρχουν κι άλλοι τόσοι κι άλλοι τόσοι! Κι ας λεν οι αλεπούδες κοροϊδευτικά πως μοναχά αυτές έχουν μυαλό και οι πετεινοί «ενός κοκόρου γνώση». 15