ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 1
Tιμή τεύχους: 1 λεπτό Tα ενυπόγραφα άρθρα δεν εκφράζουν κατ ανάγκη και την άποψη του Δελτίου Tεύχος 447, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 KΩΔIKOΣ ENTYΠOY 1127 IΔIOKTHΣIA: ΠANEΛΛHNIOΣ ΣYΛΛOΓOΣ ΔIΠΛΩMATOYXΩN MHXANOΛOΓΩN - HΛEKTPOΛOΓΩN APIΣTONIKOY 18 & ΓOPΓIOY METΣ 116 36 AΘHNA τηλ.: 2109212741-2-4, fax: 2109217928 e-mail: psdmh@otenet.gr, http://www.psdmh.gr president@psdmh.gr ΠPOEΔPOΣ A ANTIΠPOEΔPOΣ B ANTIΠPOEΔPOΣ ΓENIKOΣ ΓPAMMATEAΣ ANAΠΛHPΩTHΣ ΓENIKOΣ ΓPAMMATEAΣ TAMIAΣ MEΛOΣ MEΛOΣ MEΛOΣ MEΛOΣ MEΛOΣ ΔIOIKHTIKO ΣYMBOYΛIO YΠEYΘYNOΣ KATA NOMO: ΣYNTAKTIKH EΠITPOΠH: εκδότης: σύμβουλος έκδοσης: δημόσιες σχέσεις: υπεύθυνος διαφήμισης: παραγωγοί διαφήμισης: art director: φωτογραφίες: ΠAΠAΔOΠOYΛOΣ ΘOΔΩPOΣ ΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ ΝΤΑΒΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ EYΣTAΘIOY TAΣOΣ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΔΟΥ ΡΑΝΙΑ ΚΟΤΣΑΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ KOPTEΣAΣ BAΓΓEΛHΣ ΣIΔHPOΠOYΛOΣ KΩΣTAΣ ΝΟΜΙΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ TΣOΓKAΣ XAPHΣ XOMΣIOΓΛOY HΛIAΣ ΠAΠAΔOΠOYΛOΣ ΘOΔΩPOΣ ΒΟΓΚΛΗ ΣΤΕΛΛΑ ΚΟΝΤΟΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΛΟΥΜΟΥΝΔΡΑΣ ΣΠΥΡΟΣ ΚΡΕΣΠΗΣ ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΞΑΝΘΗ ΠΕΠΟΝΗΣ ΧΑΡΗΣ ΣΧΙΝΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΑΜΠΗΛΟΜΑΤΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ Χρυσάνθη Kοσμά Τάκης Κοσμάς kosmas2@gmail.com Mαλάμω Bαρελά Kώστας Σιδέρης Iωάννα Mπουρδανιώτη Παναγιώτης Κυπριώτης Σωκράτης Μαρτινόπουλος Έφη Μαρκοπούλου atelier@provoli3.gr wikimedia.org dreamstime.com για τη διαφήμισή σας στο ΔEΛTIO απευθυνθείτε στην 4 5 6 8 10 16 20 26 30 40 44 ΠEPIEXOMENA Δ PAΣTHPIOTHTEΣ Ο Π.Σ.Δ.Μ.-Η. Για την γενικότερη απαξίωση του κλάδου μέσω των εφαρμοζόμενων πολιτικών ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΠΡΑΚΤΙΚΟΥ Νο. 36 ΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ του Δ.Σ. της 26/03/2012 Τοποθέτηση Π.Σ.Δ.Μ.-Η. σχετικά με Υ.Α. «Αριθμός ελέγχων ανά κατηγορία και είδος έργων και εργασιών δόμησης, διαδικασία ελέγχων Ελεγκτών Δόμησης» Δ PAΣTHPIOTHTEΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ T ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΤΡΙΣΩΛΗΝΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΔΙΚΤΥΩΝ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΨΥΚΤΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΩΣ ΛΥΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΩΡΕΣ ΑΙΧΜΗΣ Ανάπτυξη της αγοράς Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΑΤΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΙΝΗΤΗΡΙΑΣ ΙΣΧΥΟΣ Γραφένιο: η επανάσταση στη νανοτεχνολογία Θ ΕΜΑ Επαγγελματικά νοσήματα-ασθένειες E ΝΗΜΕΡΩΣΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ - Επαγγελματικός Οδηγός Χ. ΚΟΣΜΑ - Κ. ΖΑΜΠΑΡΑ - Κ. ΣΙΔΕΡΗΣ Ο.Ε. εκδόσεις - διαφημίσεις Μαραθώνος 20, 15343 Aγία Παρασκευή τηλ.: 210 6008530, 210 6006917 fax: 210 6006981 www.provoli3.gr 2 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 48 N ΕΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΠΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Παρακαλούνται οι αναγνώστες - μέλη του ΠΣΔM-H για οποιαδήποτε αλλαγή στη διεύθυνση αποστολής του ΔEΛTIOY να ενημερώνουν έγκαιρα τον Σύλλογο στο τηλέφωνο: 2109212741, fax: 2109579009 ή e-mail: psdmh@otenet.gr και τον εκδότη στο τηλέφωνο: 2106006917, fax: 2106006981 Mε τον τρόπο αυτό το ΔEΛTIO του Πανελληνίου Συλλόγου Διπλωματούχων Mηχανολόγων Hλεκτρολόγων θα φθάνει πάντοτε στα χέρια τους.
ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 3
Δ PAΣTHPIOTHTEΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ Ο Π.Σ.Δ.Μ.-Η. Για την γενικότερη απαξίωση του κλάδου μέσω των εφαρμοζόμενων πολιτικών Τα τελευταία 2,5 χρόνια όλοι οι μηχανικοί της χώρας ζούμε μια ανελέητη επίθεση προς κατάργηση των επαγγελματικών μας δικαιωμάτων. Αγώνες ετών από όλους τους συναδέλφους, καταργούνται σε μια νύχτα μέσω νομοθετημάτων τα οποία υπαγορεύονται από την τρόϊκα σε ένα ανήμπορο πολιτικό σύστημα να αντιδράσει ή να αντιπροτείνει προτάσεις. Η αναντιστοιχία μεταξύ της κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος είναι πέραν του δέοντος εμφανής και αδικαιολόγητη. Η παντελής απουσία αναπτυξιακών πολιτικών και προοπτικών αναγκάζει το πλέον ηλικιακά παραγωγικό τμήμα της κοινωνίας, να ψάξει νέους δρόμους εκτός της Πατρίδας μας. Αντί να αναζητώνται τρόποι για την αποφόρτιση των βαρών στις πλάτες και των μηχανικών, για την προσέκλυση επενδύσεων, για την εξαγωγή τεχνογνωσίας, για την μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης, της ανίχνευσης της πραγματικής φορολογητέας ύλης, της επιστροφής των χρημάτων του Ελληνικού λαού που δόθηκαν για προμήθειες σε πολιτικά πρόσωπα και μή, για την στρατηγική χάραξη αναπτυξιακών πολιτικών, αντ αυτού, αυξάνονται αδικαιολόγητα οι ασφαλιστικές εισφορές, αυξάνεται η φορολογική επιβάρυνση, αυξάνεται η ύφεση, δεν αποδίδεται δικαιοσύνη, δεν επικροτείται από την Πολιτεία η συνέπεια, απαξιώνεται ο ρόλος των δημοσίων υπαλλήλων με την συνεχιζόμενη μείωση αποδοχών. Το κίνημα διαγραφής των μηχανικών από τις τάξεις του ΤΕΕ/ΤΣΜΕΔΕ διογκώνεται με συνέπειες απρόβλεπτες για τον ασφαλιστικό μας φορέα και την τύχη των νέων συναδέλφων. Οι Μ-Η Μηχανικοί μέσω του Συλλόγου μας εκφράζουμε την ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΜΑΣ για την εφαρμοζόμενη πολιτική της επίσημης Πολιτείας και απαιτούμε τον άμεσο επαναπροσδιορισμό της στην κατεύθυνση της ανάπτυξης, της δίκαιης κατανομής των βαρών στους πολίτες, της αξιοκρατίας, της αξιοπρέπειας. 4 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΠΡΑΚΤΙΚΟΥ Νο. 36 ΤΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ του Δ.Σ. της 26/03/2012 Συνεκλήθη σήμερα Δευτέρα 26/03/2012 και ώρα 17.00 το Δ.Σ. του Π.Σ.Δ.Μ.-Η επί της οδού Αριστονίκου 18 & Γοργίου στο ΜΕΤΣ, κατόπιν προσκλήσεως του Προέδρου και του Γενικού Γραμματέα του Δ.Σ. με την κάτωθι ημερήσια διάταξη: ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΤΑΞΗ 1. Επικύρωση πρακτικού προηγούμενης συνεδριάσης 2. Ενημέρωση από τον Πρόεδρο και τα μέλη του Δ.Σ. 3. Οικονομικά 4. Θέματα Γενικής Συνέλευσης 5. Εγγραφές Νέων Μελών 6. Τροποποίηση Ν.6422 7. Διάφορα θέματα Παρόντες: Θ. Παπαδόπουλος Απόντες: Κ. Σιδηρόπουλος Σ. Διαμαντίδης Η. Χομσίογλου τ. Ευσταθίου Δ. Κοτσάνης N. Ντάβος Ρ. Παραστατίδου χ. Τσόγκας Β. Νομικός Ε. Κορτέσας ΘΕΜΑ 2ον: Ενημέρωση από τον Πρόεδρο και τα μέλη του Δ.Σ. Το Δ.Σ. του Π.Σ.Δ.Μ.-Η. επί τη αναγγελία του θανάτου του Δημήτρη Αργυρόπουλου, ο οποίος διετέλεσε επί σειρά ετών μέλος του Δ.Σ. του Κ.Ε.Κ. και διαχειριστής του, στη σημερινή συνεδρίαση της 26ης Μαρτίου 2012 και αφού συζήτησε το θέμα αποφάσισε ομόφωνα: 1. Να εκφράσει τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους οικείους του εκλιπόντος. 2. Να παραστεί ο Α Αντιπρόεδρος του Δ.Σ., Στέλιος Διαμαντίδης στην εξόδιο ακολουθία. 3. Να κατατεθεί το ποσό των 100 στο Γηροκομείο Αθηνών εις τη μνήμη του εκλιπόντος. 4. Να δημοσιευτεί η παρούσα απόφαση στο Δελτίο του Συλλόγου. Μη υπάρχοντος ετέρου θέματος λύεται η συνεδρίαση ώρα 18.15 Για το Δ.Σ. του Π.Σ.Δ.Μ-Η Ο Πρόεδρος Θόδωρος Παπαδόπουλος Ο Γενικός Γραμματέας Τάσος Ευσταθίου ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 5
Δ PAΣTHPIOTHTEΣ ΠΡΟΣ: ΚΟΙΝ.: ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΟΥΧΩΝ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ τον Υπουργό Περιβάλλοντος Ενέργειας & Κλιματικής Αλλάγής κ. Γ. Παπακωνσταντίνου τον Αναπληρωτή Υπουργό Περιβάλλοντος Ενέργειας & Κλιματικής Αλλάγής κ. Ν. Σηφουνάκη Πρόεδρο Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος κ. Χ. Σπίρτζη Αθήνα, 06/02/2012 Αριθμ.Πρωτ.:839 ΘΕΜΑ: Τοποθέτηση Π.Σ.Δ.Μ.-Η. σχετικά με Υ.Α. «Αριθμός ελέγχων ανά κατηγορία και είδος έργων και εργασιών δόμησης, διαδικασία ελέγχων Ελεγκτών Δόμησης» Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί, Με ευχαρίστηση διαπιστώσαμε την εκκίνηση της έκδοσης των προβλεπόμενων από το Ν.4030/11 Υ.Α. και ΚΥΑ, με την ανάρτηση της Υ.Α. «Αριθμός ελέγχων ανά κατηγορία και είδος έργων και εργασιών δόμησης, διαδικασία ελέγχων Ελεγκτών Δόμησης», σε εφαρμογή της παρ.5, του άρθρου 7 του νόμου. Με λύπη μας διαπιστώνουμε όμως ότι δεν προηγήθηκε η αναγκαία συζήτηση με τους φορείς των εμπλεκομένων, οι οποίοι δεν μπορεί να προσκαλούνται για τα θέματα που τους αφορούν, να εκφράσουν τη γνώμη τους στα, συνήθως ασφυκτικά, πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης. Η διαδικασία αυτή εξασφαλίζει και στο υπουργείο τον απαραίτητο χρόνο για την διερεύνηση των ολοκληρωμένων προτάσεων που διατυπώνονται. Ο νόμος 4030/11 δεν καταργεί τους ελέγχους στο κύκλωμα της παραγωγής ιδιωτικών έργων. Κάτι τέτοιο άλλωστε ούτε αποδεκτό από τη κοινωνία είναι, ούτε μπορεί να διορθώσει τις στρεβλώσεις που παρατηρούνται μέχρι σήμερα. Μετατοπίζει τον έλεγχο από το στάδιο των μελετών στο στάδιο της κατασκευής και τον αναθέτει σε ειδικό σώμα ελεγκτών, αναθέτοντας στη δημόσια διοίκηση τον έλεγχο των ελεγχόντων. Αν η πλήρης κατάργηση των ελέγχων ήταν το ζητούμενο τότε με τους επιεικέστερους χαρακτηρισμούς διαπράττεται έγκλημα σε βάρος των πολιτών που αδυνατούν να ελέγξουν τα πεπραγμένα των μελετητών, επιβλεπόντων και κατασκευαστών και σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος, αφού δεν εξασφαλίζεται η ασφάλεια και η ποιότητα των κατασκευών. Επισημαίνουμε λοιπόν ότι η κατ εξουσιοδότηση του νόμου 4030/11 Υπουργική Απόφαση, την οποία εξετάζουμε, δεν μπορεί με τις ρυθμίσεις της να καταστρατηγεί τις προβλέψεις του νόμου και να οδηγεί στην ουσία σε απουσία ελέγχων για τις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις των κτιρίων. Ο νόμος προβλέπει ότι η Υ.Α. καθορίζει τον αριθμό των ελέγχων ανάλογα με το είδος των έργων και των εργασιών δόμησης και δεν έχει εξουσιοδοτήσει για τη μη πραγματοποίηση ελέγχων σε κάποιες κατηγορίες εργασιών. Επιπροσθέτως για τον τελικό (τρίτο ) έλεγχο ό νόμος προβλέπει ότι αφορά και τις προβλεπόμενες εγκαταστάσεις. Αντίθετα με τις προβλέψεις του νόμου η Υ.Α. καταργεί τους ενδεικνυόμενους ελέγχους των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων στην πλειοψηφία των κτιρίων που κατασκευάζονται (εξαιρούνται ακόμα και τα ξενοδοχεία!), με προφανείς κινδύνους για την ποιότητα των κατασκευών και την ασφάλεια των πολιτών. Είναι πιστεύουμε απαραίτητο οι προβλέψεις για τα κτίρια κατηγορίας Γ(β) να επεκταθούν για το σύνολο των κτιρίων που κατασκευάζονται και ο τελικός έλεγχος να γίνεται σε όλες τις περιπτώσεις από κλιμάκιο μηχανικών με τη συμμετοχή μηχανικού ειδικότητας ΗΜ εγκαταστάσεων. Το δημόσιο συμφέρον και η ασφάλεια των κατασκευών είναι καθολικές απαιτήσεις και δεν μπορεί να είναι συνάρτηση του μεγέθους και της χρήσης. Είναι εξάλλου προφανές ότι, εξαιρουμένων των φυσικών καταστροφών, η ποιότητα των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων είναι αυτή που επηρεάζει σε καθημερινή βάση την ποιότητα διαβίωσης των χρηστών ενός κτιρίου. Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί, Αναμένουμε τις διορθωτικές παρεμβάσεις σας και ζητούμε άμεσα συνάντηση μαζί σας προκειμένου να αναπτύξουμε διεξοδικά τις απόψεις μας. Με εκτίμηση, Για το Δ.Σ. Ο Πρόεδρος Θόδωρος Παπαδόπουλος Ο Γενικός Γραμματέας Τάσος Ευσταθίου 6 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η
ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 7
Δ PAΣTHPIOTHTEΣ ΠΑΡΑΤΑΞΕΩΝ 8 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η
ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 9
Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΤΡΙΣΩΛΗΝΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΔΙΚΤΥΩΝ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΟΥ Αριστείδης Αφεντουλίδης Διπλ. Ναυπηγός Μηχ/γος Μηχ/κός ΕΜΠ Περίληψη Το νέο τρισωλήνιο σύστημα αποτελεί μία καινοτόμο ιδέα, ώριμη πλέον τεχνικά, αναφερόμενη σε δίκτυα νερού μεταφοράς θερμότητας, όπως δίκτυα θέρμανσης και κλιματισμού. Η προτεινόμενη μορφή δικτύου εμφανίζει πολλά πλεονεκτήματα έναντι των έως σήμερα γνωστών και εφαρμοζόμενων δομών, πλεονεκτήματα που οδηγούν τελικά σε ορθολογική χρήση και εξοικονόμηση ενέργειας. Η παρουσίαση και υποστήριξη του συστήματος γίνεται κατόπιν θεωρητικής και πειραματικής επιβεβαίωσης των χαρακτηριστικών λειτουργίας του αλλά και επίσης κατόπιν επιτυχούς ελέγχου του σε πραγματικές εγκαταστάσεις για ικανό χρονικό διάστημα. Μία σημαντική και επιτυχής εφαρμογή του νέου τρισωλήνιου συστήματος αναφέρεται στην σύζευξη πολλών λεβήτων ή ψυκτών, όπου παράγεται δίκτυο σταθερό, αποδοτικό και ελεγχόμενο [1]. 1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΔΟΜΗΣ ΔΙΚΤΥΩΝ Πρωταρχικός σκοπός ενός δικτύου θέρμανσης κλιματισμού είναι η μεταφορά θερμότητας από την μονάδα παραγωγής στην μονάδα κατανάλωσης. Το μέσον μεταφοράς της θερμότητας είναι νερό ή διάλυμα αυτού με αντιψυκτικό, ενώ οι μονάδες παραγωγής μπορεί να είναι λέβητες ή ψύκτες νερού. Βασικός παράγων ισορροπίας και αποδοτικότητας του δικτύου αποτελεί η ισοδυναμία μεταξύ παραγόμενης, μεταφερόμενης και καταναλισκόμενης θερμότητας. Γενικά ο έλεγχος της παραγόμενης θερμότητας γίνεται με ενεργοποίηση απενεργοποίηση των μονάδων παραγωγής υπό ζητούμενη σταθερή παροχή, ενώ ο έλεγχος της καταναλισκόμενης γίνεται είτε άμεσα με μεταβολή παροχής είτε έμμεσα με μεταβολή θερμοκρασίας τροφοδότησης. Στις μονάδες παραγωγής θερμότητας επιδιώκεται να διατηρείται κατά το δυνατόν σταθερή παροχή ή έστω οι μεταβολές αυτής να είναι εντός ορίων ασφαλείας. Λόγοι συνθηκών μετάδοσης θερμότητας, ασφαλείας και ελέγχου επιβάλουν την εν λόγω απαίτηση. Στις μονάδες κατανάλωσης ο έλεγχος της προσδιδόμενης θερμότητας γίνεται άμεσα με έλεγχο παροχής μέσω βάνας ελέγχου (control valve) είτε έμμεσα με έλεγχο θερμοκρασίας. Έτσι η τροφοδοσία των μονάδων κατανάλωσης ή δευτερεύον δίκτυο όπως συνηθίζεται να καλείται, μπορεί να είναι σταθερής ή μεταβλητής παροχής (constant or 10 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η
variable secondary network). Δευτερεύον δίκτυο σταθερής παροχής ελέγχεται ως προς την προσδιδόμενη θερμότητα μέσω της θερμοκρασίας προσαγωγής, ενώ δευτερεύον δίκτυο μεταβλητής παροχής ελέγχεται ως προς την προσδιδόμενη θερμότητα μέσω της παροχής τροφοδοσίας. Βεβαίως εφικτή είναι και η μίξη των δύο συστημάτων κατά περίπτωση και εφαρμογή. Το κεντρικό δίκτυο τροφοδοσίας ήτοι το δίκτυο παραγωγής και μεταφοράς της θερμότητας καλείται πρωτεύον δίκτυο και μπορεί να είναι επίσης σταθερής ή μεταβαλλόμενης παροχής. Στο σχ.1 φαίνονται μερικά τυπικά παραδείγματα δομής δικτύων. 2. ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΚΑΙ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗΣ Η ρύθμιση της ενεργειακής απόδοσης των καταναλώσεων γίνεται μέσω βάνας ελέγχου (control valve), η οποία μπορεί να είναι δίοδος ή τρίοδος. Ο λόγος ΔΡ βάνα /ΔΡ κλάδου max καλείται authority και για την επίτευξη αποδοτικής και αναλογικής δυνατότητας ρύθμισης της παροχής, πρέπει να παίρνει τιμές άνω του 0.3. Επιλογή βάνας με υψηλή authority οδηγεί αφενός σε υψηλή ρυθμιστικότητα αλλά αφετέρου και σε αύξηση του ολικού ΔΡ του κλάδου, με συνέπεια την αναγκαστική επιλογή μεγαλύτερων αντλιών. Σε ένα δίκτυο γενικώς, εμφανίζονται λιγότερο ή περισσότερο φαινόμενα αλληλοεπίδρασης (interference or interactive phenomena), τα οποία προέρχονται από την ίδια την φύση και την δομή του δικτύου. Έτσι όλες οι βάνες ελέγχου επιφορτίζονται, εκτός από την κανονική ρύθμισή τους για έλεγχο της προσδιδόμενης θερμότητας σε κάθε κατανάλωση, και με την πρόσθετη ρύθμισή τους για απόσβεση της αλληλεπίδρασης που τυχόν δέχονται. Η αλληλεπίδραση στο δίκτυο μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία ρύθμισης ή στην απώλεια της αναλογικής ρύθμισης των βανών, στην αδυναμία μεταφοράς της παραγόμενης θερμότητας και τέλος στην λειτουργική υποβάθμιση του δικτύου και σε ενεργειακή σπατάλη. Δίκτυο σταθερής παροχής πρωτεύοντος, σημαίνει ρύθμιση παροχής και αποδιδόμενης ισχύος στις τελικές καταναλώσεις, αλλά απουσία αντίστοιχης ρύθμισης στους κεντρικούς κλάδους. Τα βασικά χαρακτηριστικά του δικτύου είναι: Διατήρηση υψηλής authority και ρυθμιστικότητας στις βάνες ελέγχου. Αμελητέα αλληλεπίδραση (interference) εντός του δικτύου. Αδυναμία ταύτισης παραγομένης και καταναλισκομένης ενέργειας Αδυναμία ταύτισης κεντρικά και τοπικά ανακυκλοφορούσης παροχής Εγγενής ενεργειακή σπατάλη κατά την λειτουργία του δικτύου Σταθερό σημείο λειτουργίας του κεντρικού κυκλοφορητή ανεξάρτητα από τα θερμικά φορτία του δικτύου 3. ΠΡΩΤΕΥΟΝ ΔΙΚΤΥΟ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗΣ ΠΑΡΟΧΗΣ Δίκτυο μεταβλητής παροχής πρωτεύοντος σημαίνει μεταβολή της συνολικά ανακυκλοφορούσης παροχής στο δίκτυο σύμφωνα με τις θερμικές απαιτήσεις στις μονάδες κατανάλωσης. Τα βασικά χαρακτηριστικά του δικτύου είναι: Σημαντική αλληλεπίδραση (interference) εντός του δικτύου. Μεταβλητότητα της authority των βανών ελέγχου και μείωση της ρυθμιστικότητας. Κίνδυνος τοπικής ή ολικής λειτουργικής αστοχίας του δικτύου. Η λύση που προκρίνεται είναι η τοποθέτηση αυτόματων ελεγκτών διαφορικής πίεσης (self regulating controllers), σε κάθε κλάδο κατανάλωσης, οι οποίοι εντός των αναλογικών ορίων λειτουργίας τους μετριάζουν τις δυναμικές αλληλεπιδράσεις. Εκ των δύο δικτύων, σταθερής και μεταβλητής παροχής, στις περισσότερες εφαρμογές προκρίνεται η χρήση του δικτύου μεταβλητής παροχής πρωτεύοντος λόγω χαμηλότερου κόστους κατασκευής και απλοποιημένης μορφής και λειτουργίας. Σε μεγαλύτερα και ποιο απαιτητικά δίκτυα εφαρμόζεται το δίκτυο σταθερής παροχής πρωτεύοντος, όπου η πιθανή γεννωμένη ενεργειακή σπατάλη αντισταθμίζεται από την καλύτερη λειτουργία του δικτύου. 4. ΠΡΩΤΕΥΟΝ ΔΙΚΤΥΟ ΠΟΛΛΩΝ ΘΕΡ- ΜΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Η χρήση πολλών μονάδων παραγωγής θερμότητας βασίζεται στην λογική της εκ περιτροπής ενεργοποίησης των μονάδων, σύμφωνα πάντα με τις θερμικές ανάγκες της κατανάλωσης. Διάφοροι τρόποι συνδεσμολογίας των θερμικών μονάδων έχουν προταθεί και εφαρμόζονται από τους μελετητές και τους κατασκευαστές [3]. Η πλέον κοινά αποδεκτή και πλέον επιτυχής τεχνοτροπία δομής δικτύου πολλαπλών μονάδων παραγωγής φαίνεται στο σχέδιο 2. Λόγω του bypass, και των μικρών μηκών των κλάδων παραγωγής, οι εμφανι- ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 11
Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ζόμενες αλληλεπιδράσεις στο τμήμα παραγωγής είναι συνήθως αμελητέες. Το τμήμα κατανάλωσης, όπως φαίνεται στο σχέδιο 2, χαρακτηρίζεται από μεταβλητή παροχή πρωτεύοντος κατανάλωσης. Θα μπορούσε να κατασκευαστεί και σταθερής παροχής πρωτεύοντος κατανάλωσης εάν εφαρμοζόταν μία αντίστοιχη σύζευξη του σχήματος 1. Το θέμα είναι πως είτε σταθερής είτε μεταβλητής παροχής πρωτεύοντος στην κατανάλωση, το δίκτυο χαρακτηρίζεται εκτός από τις εγγενείς τού κάθε συστήματος αδυναμίες και από ανεξέλεγκτη πιθανή αντιστροφή ροής στο bypass, γεγονός που εμποδίζει την ορθή μεταφορά της παραγομένης θερμότητας στην κατανάλωση. Επίσης το δίκτυο εμφανίζει μεγάλη δυσκολία προσδιορισμού του καταναλισκομένου φορτίου και αντίστοιχης προσαρμογής των ενεργών μονάδων παραγωγής. 5. ΤΟ ΝΕΟ ΤΡΙΣΩΛΗΝΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Η δομή του νέου τρισωλήνιου συστήματος βασίζεται σε δύο βρόγχους, τον πρωτεύοντα και τον δευτερεύοντα, ο δεύτερος εσωτερικός του πρώτου. Ο δευτερεύων βρόγχος φέρει στο εσωτερικό του εγκαρσίως τοποθετημένους τους κλάδους των καταναλώσεων. Ο κάθε κλάδος κατανάλωσης διαθέτει έναν τοπικό κυκλοφορητή για την τροφοδότησή του. Ο πρωτεύων βρόγχος φέρει την μονάδα παραγωγής θερμότητας και τον κεντρικό κυκλοφορητή. Η δομή του συστήματος στην πιο απλή μορφή του φαίνεται στο σχήμα 3 Το προτεινόμενο σύστημα παρουσιάζει μία σημαντική ιδιομορφία έναντι των συμβατικών, ήτοι κατά την λειτουργία μόνο του κεντρικού κυκλοφορητού, οι πιέσεις στα δύο άκρα των κλάδων κατανάλωσης είναι ίσες. Αυτή η ισότητα των πιέσεων, η οποία προέρχεται από την συμμετρική δομή του συστήματος, έχει ως αποτέλεσμα την απαλοιφή της τάσης τροφοδότησης των κλάδων κατανάλωσης από την λειτουργία μόνο του κεντρικού κυκλοφορητού, χαρακτηριστικό που τελικώς μειώνει σημαντικά τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των κλάδων. Η ρύθμιση της προσδιδόμενης θερμότητας στους κλάδους κατανάλωσης μπορεί να γίνει είτε με έλεγχο στροφών των τοπικών κυκλοφορητών είτε με ρυθμιστική βάνα, η οποία θα λειτουργεί πάντα με υψηλή και σταθερή authority και με μικρή απόλυτη τιμή ΔΡ βάνας. Η συνολικώς ανακυκλοφορούσα παροχή εντός του δικτύου μπορεί να προσεγγίζει την συνολική παροχή στις καταναλώσεις, με ρύθμιση των στροφών του κεντρικού κυκλοφορητού. Το κριτήριο ρύθμισης θα είναι μηδενική παροχή σε ένα εκ των δύο παθητικών bypass του συστήματος, βλέπε σχήμα 3. Κατά την χρήση του τρισωλήνιου συστήματος σε δίκτυο σύζευξης πολλαπλών μονάδων παραγωγής, εκτός όλων των προαναφερθέντων γενικών πλεονεκτημάτων του συστήματος και εκτός του αποκλεισμού αντιστροφής ροών και επομένως αποδοτικής μεταφοράς της παραγομένης ισχύος στην κατανάλωση, το δίκτυο επιπλέον είναι εύκολα ελεγχόμενο και ως προς την ρύθμιση ισχύος. Δηλαδή, η μέτρηση της καταναλισκομένης ισχύος και η ρύθμιση της παραγομένης, μέσω ενεργοποίησης μονάδων παραγωγής, αποτελεί πλέον μία απλοποιημένη διαδικασία. Η ανακυκλοφορούσα παροχή στο δίκτυο καθορίζεται από τον κεντρικό κυκλοφορητή, ο οποίος ρυθμίζει τις στροφές του ώστε να ικανοποιεί το κριτήριο της μηδενικής παροχής στα δύο παθητικά bypass του βρόγχου κατανάλωσης. Τότε η ισχύς κατανάλωσης προσδιορίζεται από το εκάστοτε ποσοστό των στροφών λειτουργίας του κεντρικού κυκλοφορητού, τιμή που προσδιορίζει αντιστοίχως και το εκάστοτε ποσοστό απαιτούμενης παραγομένης θερμότητας. Το προτεινόμενο δίκτυο πολλαπλών μονάδων παραγωγής φαίνεται στο σχέδιο 4. 6. ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Θα παρουσιαστούν σε μία συγκρίσιμη μορφή τα αποτελέσματα υδραυλικής συμπεριφοράς τριών ομοειδών δικτύων τριών κλάδων καταναλώσεως. Το υπό μελέτη και επίλυση δίκτυο κατασκευάζεται τρεις φορές ήτοι, ως σταθερής παροχής πρωτεύοντος, ως μεταβλητής πα- 12 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η
ροχής πρωτεύοντος και ως τρισωλήνιο. Στο σχέδιο 5 φαίνονται τα τρία δίκτυα. Οι ζητούμενη παροχή στις τρεις καταναλώσεις Κ1, Κ2, Κ3 είναι 2 m3/h και το δίκτυο διαστασιολογείται με V=0.9-1.8 m/s, έτσι ώστε για παροχή 4-6 m 3 /h η σωλήνα είναι 11/4, ενώ για ονομαστική παροχή μικρότερη η σωλήνα είναι 1. Ο υπολογισμός των ΔΡ των κλάδων θα γίνεται εκ της σχέσεως ΔΡ=C x V 2, όπου ΔΡ (Pa) και V (m 3 /h). Ο εκθέτης της σχέσεως λαμβάνεται σταθερά ίσος με 2 με μικρό απόλυτο λάθος και αμελητέο σχετικό λάθος κατά την σύγκριση. Στο σχέδιο 6 φαίνονται οι συντελεστές C και οι διάμετροι των κλάδων. Όσον αφορά στο 1ο σύστημα, η πτώση πίεσης εκάστου τοπικού κλάδου είναι ΔΡ=18000 Pa και κατ αρχήν ομοίως διαστασιολογείται και η ρυθμιστική βάνα, (C βάνα =4500). Στην συνέχεια διαστασιολογούνται οι κυκλοφορητές. Ο κάθε τοπικός κυκλοφορητής έχει την εξής καμπύλη:h=54914.7-6470.71*v- 1167.86*V 2 και ο κεντρικός: H=69328.6-1428.57*V-821.43*V 2, όπου H (Pa) και V (m 3 /h). Η αρχική επίλυση γίνεται με παροχές κλάδων 2 m 3 /h και παροχές bypass 0.05 m 3 /h. Οι εξαγόμενες αντιστάσεις για την εξισορρόπηση του συστήματος φαίνονται σχήμα 7. Όσον αφορά στο 2ο σύστημα, η πτώση πίεσης εκάστου τοπικού κλάδου είναι ΔΡ=18000 Pa και κατ αρχήν ομοίως διαστασιολογείται και η ρυθμιστική βάνα, (C βάνα =4500). Στην συνέχεια διαστασιολογείται ο κυκλοφορητής: H=110290-4790.98*V-311.164*V 2. Η αρχική επίλυση γίνεται με παροχές κλάδων 2 m 3 /h και εξάγονται οι αρχικές αντιστάσεις για την εξισορρόπηση του συστήματος, οι οποίες φαίνονται σχήμα 8. Όσον αφορά στο 3ο σύστημα, η πτώση πίεσης εκάστου τοπικού κλάδου είναι ΔΡ=18000 Pa και κατ αρχήν ομοίως διαστασιολογείται και η ρυθμιστική βάνα, (C βάνα =4500). Στην συνέχεια διαστασιολογούνται οι κυκλοφορητές. Ο κάθε τοπικός κυκλοφορητής έχει την εξής καμπύλη: ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 13
Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ H=54914.7-6470.71*V-1167.86*V2 και ο κεντρικός: H = n 2 * 6 9 3 2 8. 6 - n * 1 4 2 8. 5 7 V - 821.43*V 2, όπου H (Pa) και V (m 3 /h). Η αρχική επίλυση γίνεται με παροχές κλάδων 2 m 3 /h και εξάγονται οι αρχικές αντιστάσεις για την εξισορρόπηση του συστήματος, οι οποίες φαίνονται σχήμα 9. Οι τιμές VR, VL του σχ. 9 παριστάνουν τις παροχές των bypass. Η διαδικασία σύγκρισης των τριών συστημάτων θα γίνει σε δύο διακριτά στάδια. Στο πρώτο στάδιο θα απενεργοποιηθεί πρώτα ο καταναλωτής 1 και στην συνέχεια ο 1 και ο 2. Καμία επέμβαση δεν θα γίνει στους κυκλοφορητές παρά μόνον στις ρυθμιστικές ώστε να διατηρηθεί η παροχή των ενεργών καταναλωτών στα 2 m 3 /h. Στο δεύτερο στάδιο θα ακολουθηθεί ακριβώς η ίδια διαδικασία με την διαφορά πως θα γίνει επέμβαση στους κεντρικούς κυκλοφορητές για να βελτιστοποιηθεί το σύστημα σύμφωνα με τους γνωστούς κανόνες εφαρμογής. Έτσι στα συστήματα 1, 2 θα διατηρηθεί σταθερό το υψομετρικό των κυκλοφορητών και ίσο με το αρχικό, ενώ στο σύστημα 3 θα μειώνονται οι στροφές του κεντρικού κυκλοφορητού με κριτήριο τον μηδενισμό της παροχής σε ένα από τα δύο παθητικά bypass. Τα αποτελέσματα συγκεντρωτικά φαίνονται παρακάτω, όπου Vi σε m3/h, Pi σε W, Ci συντελεστές αντιστάσεως. Επίσης δείκτης 1, 2, 3: αντίστοιχα 1ος, 2ος, 3ος κλάδος και k: κεντρικός κλάδος. Οι αντιστάσεις των κλάδων δεν μεταβάλλονται, το σύστημα δεν παρουσιάζει αλληλεπιδράσεις. Το 2ο στάδιο εξάγει ακριβώς τα ίδια αποτελέσματα. Βιβλιογραφία 1. A. Afentoulidis, M. Zlateva. Coupling Multiple Heat Production and Consumption Units by Employing the New Three-Pipe System, ASHRAE Winter Meeting, Dallas 01/2007. 2. H. Roos.-.Hydraulik der Wasserheizung, Oldenbourg Verlag 1994 3. R. Petitjean. Total hydronic balancing, Tour & Anderson AB, Sweden 2004 4. ASHRAE Handbook 2004 HVAC Systems and Equipment 5. ASHRAE Handbook 2003 Applications Το σύστημα παρουσιάζει στο 1ο στάδιο αλληλεπιδράσεις 33.5 %, ενώ στο 2o 14.5%. Οι τιμές των αντιστάσεων είναι οι αναγκαίες ώστε να διατηρηθούν όλες οι ενεργές παροχές 2 m3/h. Οι αντιστάσεις των κλάδων δεν μεταβάλλονται, το σύστημα δεν παρουσιάζει αλληλεπιδράσεις. Παρουσιάζει δε την ελάχιστη ισχύ κατανάλωσης κυκλοφορητών. 14 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η
Η εταιρεία Hi-power ιδρύθηκε το 1986, με σκοπό την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στον τομέα της διοργάνωσης event. Οι δραστηριότητες μας καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα εκδηλώσεων (παρουσιάσεων, επιχειρηματικών και επαγγελματικών event, συνεδρίων κ.λ.π.), με μελέτη, μεταφορά, εγκατάσταση και χειρισμό του εξοπλισμού μας από εξειδικευμένο προσωπικό. Συνοπτικά οι υπηρεσίες που προσφέρουμε: Μικροφωνικές εγκαταστάσεις Συνεδριακά μικροφωνικά συστήματα Μεταφραστικά συστήματα Οπτικοακουστικά συστήματα τελευταίας τεχνολογίας( projectors, οθόνες προβολής, Laptops, DVD, TV plasma, plasma wall) Ειδικοί φωτισμοί και αρχιτεκτονικοί φωτισμοί ανάδειξης κτιρίων Είμαστε στη διάθεση σας για να συζητήσουμε από κοντά την πιο ιδανική και συμφέρουσα λύση για την εκδήλωση σας. ΕΚΘΕΣΗ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ Λ. ΚΗΦΙΣΙΑΣ 59 ΜΑΡΟΥΣΙ, Τ.Κ. 151 24 ΤΗΛ. 210-6198276, 210-6197908 e-mail: info@hi-power.gr www.hi-power.gr ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 15
Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΨΥΚΤΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΩΣ ΛΥΣΗ ΣΤΗΝ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΩΡΕΣ ΑΙΧΜΗΣ Κ.Π. Παπαγεωργίου*, A.Μ. Παπαδόπουλος, Η. Βασιλείου, Γ. Αντωνόπουλος Εργαστήριο Μετάδοσης Θερμότητας και Περιβαλλοντικής Μηχανικής Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Περίληψη Ο κλιματισμός σε συνεχή βάση είναι μία πραγματικότητα, ακόμα και σε χώρες με σχετικά ήπιες κλιματικές συνθήκες. Χαρακτηριστικά αναφέρονται οι ανάγκες σε κτίρια υπηρεσιών κοινής ωφέλειας, όπως νοσοκομεία και τράπεζες, κτίρια γραφείων, πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις, ξενοδοχεία κ.α. Η συνεχής απαίτηση για ελεγχόμενες συνθήκες άνεσης στο εσωτερικό των κτιρίων είναι ο κύριος παράγοντας κατανάλωσης σημαντικών ποσών κυρίως ηλεκτρικής ενέργειας, ακόμα και σε χειμερινές περιόδους. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η Σουηδία όπου ο κλιματισμός χρησιμοποιείται ακόμα και το χειμώνα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να εμφανίζονται μεγάλες αιχμές φορτίου με αποτέλεσμα να ελλοχεύει ο κίνδυνος αποσταθεροποίησης του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας. Σε αρκετές χώρες την περίοδο αιχμής η ηλεκτρική ενέργεια κοστολογείται με υψηλότερα τιμολόγια, πράγμα που αυξάνει το λειτουργικό κόστος των κτιρίων. Μία από τις λύσεις στο πρόβλημα είναι η τεχνολογία της αποθήκευσης της απαιτούμενης ψυκτικής ενέργειας. Η τεχνολογία βασίζεται στην παραγωγή της ψυκτικής ενέργειας σε περιόδους φορτίου βάσης, κυρίως το βράδυ, οπότε η απόδοση του συστήματος παραγωγής είναι υψηλότερη και οικονομικότερη. Η αποθηκευμένη ενέργεια χρησιμοποιείται για να καλύψει τις αιχμές ψυκτικού φορτίου ή ακόμα και όλο το αναγκαίο ψυκτικό φορτίο του κτιρίου κατά τη διάρκεια της μέρας. Στην εργασία αυτή παρουσιάζονται οι βασικές αρχές της τεχνολογίας, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα καθώς και ενδεικτικές εφαρμογές. 1. ΟΡΙΣΜΟΣ Με τον γενικό όρο «αποθήκευση θερμότητας» (Thermal Energy Storage-TES) εννοείται μία σειρά από τεχνολογίες με τις οποίες γίνεται παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας σε μία θερμική δεξαμενή για χρήση σε διαφορετικό χρόνο από αυτόν της παραγωγής. Κατά την προσέγγιση αυτή, τα ανάλογα συστήματα μπορούν να παράγουν ενέργεια είτε για θέρμανση είτε για ψύξη. Ειδικότερα, όσον αφορά στην παραγωγή ψύξης, η παραγωγή της ψυκτικής ενέργειας γίνεται κατά τις περιόδους χαμηλού κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή τις ώρες φορτίου μη αιχμής, κυρίως κατά τη διάρκεια της νύχτας. Κατά αυτό τον τρόπο μειώνεται το λειτουργικό κόστος της ψυκτικής εγκατάστασης και επίσης, σε πολ- 16 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η
λές εφαρμογές, μειώνεται και η ενεργειακή κατανάλωση. 2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Η κάθε εφαρμογή χαρακτηρίζεται από το μέσο το οποίο χρησιμοποιείται. Αυτό μπορεί να είναι νερό, πάγος, διαλύματα πάγου και αλλά μέσα αλλαγής φάσης όπως άλατα και πολυμερή. Για τις εφαρμογές κλιματισμού, το μέσο που ικανοποιεί όλες τις απαιτήσεις είναι το σύστημα νερού-πάγου. Το μέσο αποθήκευσης καθορίζει το μέγεθος του δοχείου αποθήκευσης, την ισχύ και τη σχετική διάταξη τμημάτων και των επιμέρους συσκευών του συστήματος κλιματισμού, όποτε και η επιλογή του πάντα χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, ανάλογα με την περίπτωση που αντιμετωπίζεται. Οι στρατηγικές λειτουργίας που χρησιμοποιούνται, στηριζόμενες στις ιδιαίτερες απαιτήσεις κάθε κτιρίου εφαρμογής και κυρίως στην οικονομική σκοπιμότητα της εγκατάστασης ενός τέτοιου είδους συστήματος είναι: 1. Πλήρης αποθήκευση (μεταφορά φορτίου) Η αποθηκευμένη ψυκτική ενέργεια αποδίδεται χωρίς την παράλληλη λειτουργία κάποιου ψύκτη. (Εικόνα 1,α) 2. Μερική αποθήκευση (εξισορρόπηση φορτίου-περιορισμός της απαίτησης) Η αποθηκευμένη ψυκτική ενέργεια αποδίδεται για την κάλυψη των ψυκτικών φορτίων με σύγχρονη λειτουργία κάποιου ψύκτη συνδεδεμένου παράλληλα στο σύστημα. (Εικόνα 1, β και γ) Ο βέλτιστος συνδυασμός των συστημάτων και των τεχνολογιών επιτυγχάνεται μετά από λεπτομερή ανάλυση της κάθε εφαρμογής σε τεχνική και οικονομική βάση. Καθοριστικός παράγοντας είναι οι διαμόρφωση των τιμολογίων της ηλεκτρικής ενέργειας στις ώρες φορτίου αιχμής και βάσης και επιπλέον η γενική στρατηγική που θα ακολουθηθεί για την καλύτερη κάλυψη των ψυκτικών φορτίων. Επίσης, σημαντική παράμετρος, η οποία πρέπει να απασχολεί τον σχεδιασμό, είναι ο συνδυασμός της αποθήκευσης ψυκτικής ενέργειας με τον βέλτιστο βιοκλιματικό σχεδιασμό του κτιρίου. Με τον τρόπο αυτό τα ψυκτικά φορτία που καλείται να καλύψει το εκάστοτε μηχανικό σύστημα ψύξης μειώνονται, με άμεσες συνέπειες σε όλες τις τεχνικές, οικονομικές, ενεργειακές, λειτουργικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους του κτιρίου. Εικόνα 1 Σενάρια αποθήκευσης ψυκτικής ενέργειας σε συστήματα πάγου για την κάλυψη ψυκτικών φορτίων: α) Πλήρεις αποθήκευση, β) Μερική αποθήκευση περιορισμός απαίτησης, γ) Μερική αποθήκευση εξισορρόπηση φορτίου Οι τεχνολογίες που εφαρμόζονται για την αποθήκευση ψυκτικής ενέργειας σε πάγο είναι (2): 1. Τήξη του πάγου εξωτερικά της ψυκτικής σπείρας (External melt ice-on-coil), (Εκόνα 2) 2. Τήξη του πάγου εσωτερικά της ψυκτικής σπείρας (Internal melt ice-on-coil) 3. Εγκλωβισμένος πάγος (Encapsulated ice) 4. Συλλέκτης πάγου (Ice harvester) 5. Διαλύματα πάγου (Ice slurry) Εικόνα 2 Τήξη του πάγου εξωτερικά της ψυκτικής σπείρας 3. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Η τεχνολογία αυτή προσφέρει μια σειρά από πλεονεκτήματα τα οποία κατά περιπτώσεις είναι καθοριστικά για την επιλογή των συστημάτων. Σε επίπεδο χρηστών, μειώνεται η λειτουργική δαπάνη για ψύξη, καθώς πλέον χρησιμοποιούνται τα τιμολόγια χαμηλής ζώνης και ως επί το πλείστον τα νυχτερινά τιμολόγια, ενώ παρέχουν την δυνατότητα πλήρους κάλυψης των αναγκών σε ψύξη σε κτίρια με περιορισμένη εγκατεστημένη ισχύ ή σε περιοχές με προβλήματα επάρκειας ηλεκτρικής ισχύος. Οι ψυκτικές μηχανές καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια και έχουν αυξημένη απόδοση, καθώς τη νύχτα οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες. Διατίθεται πλέον περισσότερος ελεύθερος χώρος προς χρήση καθώς τα συστήματα αυτά μπορούν να τοποθετηθούν σε σημεία που δεν επηρεάζουν την μορφολογία του κτιρίου. Σε επίπεδο εξοπλισμού η χρήση χαμηλότερων θερμοκρασιών νερού επιτρέπουν την μείωση των διατομών των ανεμιστήρων, των αεραγωγών, των σωληνώσεων και των αντλιών. Κάνοντας χρήση αυτών των δοκιμασμένων επιμέρους συστημάτων, τα κτίρια με αποθήκευση θερμότητας μπορούν να αποκτήσουν συγκριτικά εμπορικά πλεονεκτήματα έναντι των συμβατικών. Τέλος, από περιβαλλοντική άποψη, η αποθήκευση ψυκτικής ενέργειας με πάγο συμβάλει στη μείωση της χρήσης πρωτογενούς ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Με αυτόν τον τρόπο, επιπλέον, επιτυγχάνεται και μείωση των ρύπων προς το περιβάλλον. Επιπρόσθετα δε, είναι μία διεργασία που μειώνει τη χρήση CFCs και HCFCs. ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η 17
Τ ΕΧΝΟΛΟΓΙΑ 4. ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Στον αντίποδα, τα μειονεκτήματα της αποθήκευσης βασίζονται στο υψηλότερο αρχικό κόστος σχεδιασμού και κατασκευής του κτιρίου. Γενικά, ο σχεδιασμός είναι αρκετά πολύπλοκος καθώς θα πρέπει όλες οι παραδοχές που θα γίνουν να μπορούν να προσεγγίσουν την πραγματικότητα και οι ρυθμίσεις λειτουργίας να εκτελούνται έτσι ώστε να στοχεύουν στην ρεαλιστική κάλυψη των αναγκών σε ψύξη. Κατά τον τρόπο αυτό, ενδεχομένως, να υπάρξουν περίοδοι που οι θερμοκρασίες την νύχτα να είναι διαφορετικές από αυτές του σχεδιασμού. Παρ ολ αυτά θα πρέπει το σύστημα να μπορεί να αντεπεξέλθει και σε αυτές τις περιπτώσεις, ειδικά σε εφαρμογές κλιματισμού σε νοσοκομεία, εργαστήρια κ.α. Επιπλέον, απαιτείται κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό για την εγκατάσταση, λειτουργία και συντήρηση της εγκατάστασης. 5. ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Τέτοια συστήματα είναι πολύ διαδεδομένα σε παγκόσμια κλίμακα, όχι μόνο σε θερμά κλίματα άλλα και σε ψυχρά. Οι εφαρμογές τους καλύπτουν τόσο τον ιδιωτικό όσο και τον δημόσιο τομέα. Σε έρευνα που έγινε για λογαριασμό της DOE στις Ηνωμένες πολιτείες της Αμερικής, μία πληθώρα από δημόσια κτίρια χρησιμοποιεί την αρχή αυτή κλιματισμού για την κάλυψη των ψυκτικών της φορτίων. Στον Πίνακα 1 παρουσιάζεται η κατηγοριοποίηση των κτιρίων με τα ανάλογα ποσοστά εφαρμογής της τεχνολογίας αυτής. Στην Ευρώπη η χρήση ανάλογων συστημάτων είναι επίσης διαδεδομένη. Παράλληλα, η αποθήκευση ψυκτικής ενέργειας μπορεί να αποτελέσει ουσαστική συνιστώσα των συστημάτων τηλεψύξης (1), τα οποία είναι πολύ διαδεδομένα σε περιοχές όπου η πυκνότητα πληθυσμού και το μέγεθος των ψυκτικών φορτίων είναι πολύ υψηλά. Στη συνέχεια παρουσιάζεται η σύγκριση ενός συστήματος αποθήκευσης πάγου με 30% αποθηκευόμενη ψυκτική ισχύ σε σχέση με το αντίστοιχο συμβατικό σύστημα ψύξης, σε δύο διαφορετικές περιπτώσεις κτιρίων στην Ευρώπη. Τα κτίρια διαφέρουν τόσο στη χρήση όσο και στη γεωγραφική τους θέση και επομένως στις επικρατούσες κλιματκές συνθήκες. Στην πρώτη περίπτωση εξετάζεται ένα κτίριο στην νότια Ευρώπη και συγκεκριμένα στη Βαρκελώνη. Η μέγιστη απαιτούμενη ψυκτική ισχύς είναι 31,5MW και η ετήσια κατανάλωση ενέργειας 63.000MWh. Η δεύτερη περίπτωση αφορά ένα κτίριο στη Στοκχόλμη της Σουηδίας. Η μέγιστη απαιτούμενη ψυκτική ισχύς είναι 31,5MW και η ετήσια κατανάλωση ενέργειας 31.500MWh. Στις δύο χώρες αυτές η χρέωση της ενέργειας στις ώρες αιχμής είναι διαφορετική και πιο συγκεκριμένα στη Βαρκελώνη είναι 0.11$/kWh και στη Στοκχόλμη 0.08$/kWh. Η χρέωση στις ώρες εκτός αιχμής είναι κοινή και στις δύο περιοχές και ανέρχεται σε 0.05$/kWh. Ακολούθως, στον Πίνακα 2 παρουσιάζονται το αρχικό και το λειτουργικό κόστος για κάθε κτίριο, τόσο με το σύστημα ψύξης με πάγο όσο και με το συμβατικό σύστημα. Παρατηρείται, από τη μία πλευρά, ότι το αρχικό κόστος και στις δύο περιπτώσεις είναι υψηλότερο για το σύστημα με αποθήκευση ψυκτικής ενέργειας. Από την άλλη, όμως, το λειτουργικό κόστος των συστημάτων αποθήκευσης είναι μικτότερο του συμβατικού. Η διαφορά δεν είναι μεν εντυπωσιακή, μπορεί όμως να οδηγήσει σε αποδεκτές περιόδους αποπληρωμής, ειδικά στην περίπτωση της Βαρκελώνης. 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα συστήματα ψύξης με θερμική αποθήκευση πάγου αποτελούν μία ενδιαφέρουσα προσέγγιση στο θέμα του κλιματισμού. Τα κέρδη από την εφαρμογή της μπορούν να είναι πολλαπλά. Ιδίως σε χώρες που οι χρεώσεις της ηλεκτρικής ενέργειας των ωρών αιχμής είναι ιδιαίτερα υψηλές ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν και κυρώσεις σε περίπτωση υπέρβασης της προδιαγεγραμμένης απορρόφησης ισχύος. Με την πλήρη ή μερική αποθήκευση της παραγόμενης ψυκτικής ενέρ- 18 ΔΕΛΤΙΟ ΠΣΔΜ-Η