ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ Ã»Ã Á Á º ¹ Ëƹº Á 2014 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑ 2014
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ομογενών Εκπαιδευτικών 2014 ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ - ΛΕΥΚΩΣΙΑ 2014
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ - ΛΕΥΚΩΣΙΑ 2014 Γενική Εποπτεία: Δρ Αθηνά Μιχαηλίδου-Ευριπίδου, Διευθύντρια Εποπτεία: Δρ Παυλίνα Χατζηθεοδούλου, Προϊσταμένη Τομέα Επιμόρφωσης Συντονισμός του Προγράμματος Επιμόρφωσης Ομογενών Εκπαιδευτικών: Αγγελική Ανδρέου Δρ Παναγιώτης Σάββα Γλωσσική Επιμέλεια: Γιώργος Ορφανίδης Μαρία Παπαλεοντίου Σχεδιασμός εξωφύλλου και ηλεκτρονική σχεδίαση: Μιχάλης Θεοχαρίδης 2
Περιεχόμενα 1. Έργο και αποστολή του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου 4 2. Στελέχωση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και του Κ.Ε.Ε.Α. 6 3. Κτήρια και εγκαταστάσεις του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου 8 4. Πρoγράμματα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών που προσφέρονται από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο 9 5. Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ομογενών Εκπαιδευτικών για τη σχολική χρονιά 2013-2014 10 5.1. Σκοπός του Προγράμματος 10 5.2 Διάρκεια του Προγράμματος 10 5.2.1 Διάρκεια μαθημάτων 10 5.3 Περιεχόμενο του Προγράμματος 11 5.3.1 Θεματικές Ενότητες 13 5.3.2 Αναλυτική Περιγραφή των Θεματικών Ενοτήτων 15 5.4 Αξιολόγηση των Ομογενών Εκπαιδευτικών στο πλαίσιο του Προγράμματος 27 5.5 Συμμετοχή στο Πρόγραμμα 27 5.6 Επιτυχής ολοκλήρωση του Πρoγράμματος 28 3
1. Έργο και αποστολή του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ιδρύθηκε το 1972 με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και άρχισε να λειτουργεί το 1973 με στόχο «να γίνει κέντρο, όπου το επάγγελμα από μόνο του αναλαμβάνει την κριτική των πράξεων και δραστηριοτήτων του και όπου η συνεργατική εργασία γίνεται από τους εκπαιδευτές σε όλα τα επίπεδα της ιεραρχίας στο σύστημα, είτε εμπλέκονται σε διδασκαλία στην τάξη, είτε σε διδακτική εξάσκηση σε διοικητικούς ρόλους ή στην εκπαιδευτική διεύθυνση» (Weddell, 1971, 14). Αποστολή του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου είναι να μεριμνά για τη συνεχή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων και να διευκολύνει τους εκπαιδευτικούς στην προσπάθειά τους για επαγγελματική και προσωπική ανάπτυξη. Από τον Ιούνιο του 2002 έχει ενταχθεί στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο η Υπηρεσία Ανάπτυξης Προγραμμάτων (Υ.Α.Π.). Στα πλαίσια της Εκπαιδευτικής Μεταρρύθμισης τον Αύγουστο του 2008, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ιδρύθηκε το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (Κ.Ε.Ε.Α.) και, παράλληλα, συστάθηκε το Επιστημονικό Συμβούλιο για το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης. Αποστολή του Επιστημονικού Συμβουλίου είναι να συμβουλεύει το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού σε θέματα που αφορούν στη συνεχή επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών, την έρευνα και γενικότερα σε ζητήματα που εντάσσονται στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων των δύο ιδρυμάτων. 4
Το έργο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου είναι αναπτυξιακού χαρακτήρα και καλύπτει όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Εργάζεται προς ποικίλες κατευθύνσεις ως ακολούθως: προσφέρει ενδοϋπηρεσιακή επιμόρφωση στους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων με διάφορα υποχρεωτικά προγράμματα και προαιρετικά σεμινάρια, προγραμματίζει και διεξάγει εκπαιδευτικές έρευνες και μελέτες, παρακολουθεί και αποδελτιώνει τις σύγχρονες τάσεις της Παιδαγωγικής, προωθεί την ενσωμάτωση των Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση και μεριμνά για τη συγγραφή και έκδοση διδακτικών βιβλίων, το σχεδιασμό Αναλυτικών Προγραμμάτων και την παραγωγή διδακτικού υλικού. 5
2. Στελέχωση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και του Κ.Ε.Ε.Α. Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο είναι στελεχωμένο με Διευθυντή, Πρώτο Λειτουργό, Προϊσταμένους Τομέων, Συντονιστή στην Υπηρεσία Ανάπτυξης Προγραμμάτων, Μόνιμους Καθηγητές και αποσπασμένους εκπαιδευτικούς από τη Δημοτική Εκπαίδευση, τη Μέση Γενική και τη Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση. Η σημερινή στελέχωση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου είναι η πιο κάτω: ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ (Π.Ι.) Διευθύντρια: Δρ Αθηνά Μιχαηλίδου-Ευριπίδου Πρώτη Λειτουργός Παιδαγωγικού Ινστιτούτου: Δρ Έλενα Χατζηκακού Προϊσταμένη Τομέα Επιμόρφωσης: Δρ Παυλίνα Χατζηθεοδούλου Προϊσταμένη Τομέα Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας: Αναστασία Οικονόμου Προϊσταμένη Τομέα Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης: Δρ Γιασεμίνα Καραγιώργη Προϊσταμένη Τομέα Εκπαιδευτικής Τεκμηρίωσης: Δρ Χριστίνα Παπασολομώντος Συντονιστής Υπηρεσίας Ανάπτυξης Προγραμμάτων: Χρίστος Παρπούνας 6
Μόνιμοι Καθηγητές/τριες: Δρ Ελένη Παπαγεωργίου, Μαθηματικών Δρ Μιχάλης Τορναρίτης, Φυσικών Επιστημών Έλλη Χατζηγεωργίου, Φιλολογικών Μαθημάτων Διδακτικό προσωπικό με απόσπαση: Προσοντούχοι εκπαιδευτικοί Δημοτικής, Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης που αποσπώνται σε ετήσια βάση. Διοικητική λειτουργός: Έλενα Δημοσθένους Γραμματειακό προσωπικό: Ανθή Θεμιστοκλέους Αγλαΐα Χατζηγεωργίου Λαμπηδόνα Κκουτή - Νικηφόρου Μαρίνα Άστρα Ιωάννου Παναγιώτα Χαραλάμπους Βάσω Κύπρου Έλλη Κωνσταντίνου Ήβη Γεωργίου Μαρία Χειμώνα Γαβριέλλα Φλουρή Σκεύη Ιωάννου Προσωπικό βιβλιοθήκης: Λουίζα Πίττα Μαρία Δημητρίου Βοηθητικό Προσωπικό: Μιχάλης Αντωνίου Kωνσταντίνος Καμιντζής Xρίστος Παπαϊωάννου 7
3. Κτήρια και εγκαταστάσεις του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Τα κεντρικά κτήρια και οι εγκαταστάσεις του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου βρίσκονται στα Λατσιά, στη διεύθυνση: Τ. Θ. 12720, Τ.Τ. 2252 Λατσιά - Λευκωσία Kεντρικό Τηλέφωνο: 22402300 Tηλεομοιότυπο: 22480505 Παράρτημα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου λειτουργεί στη Λεμεσό, στη διεύθυνση: Γωνία Φειδίου και Λε Κορπουζιέ 31 3075 Λεμεσός Τηλέφωνο: 25305388 Τηλεομοιότυπο: 25305291 Στα κεντρικά κτήρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου στεγάζεται η βιβλιοθήκη, η οποία διαθέτει κατά κύριο λόγο βιβλία παιδαγωγικού περιεχομένου και επιστημονικά περιοδικά. Η βιβλιοθήκη είναι ανοικτή από τις 8:00-15:00 καθημερινά. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να χρησιμοποιούν τη βιβλιοθήκη και να δανείζονται μέχρι 4 βιβλία. Μπορούν, επίσης, να δανείζονται ψηφιακούς δίσκους (CD), βιντεοκασέτες και DVD με διδακτικό υλικό. Το τηλέφωνο επικοινωνίας είναι 22402383. 8
4. Επιμορφωτικές Δράσεις του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Οι δραστηριότητες του Τομέα Επιμόρφωσης έχουν ως στόχο τη στήριξη και ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων. Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται τόσο με την προσφορά κεντρικών επιμορφωτικών δράσεων όσο και με την υιοθέτηση άλλων τρόπων στήριξης των εκπαιδευτικών, όπως είναι η στήριξη των εκπαιδευτικών σε επίπεδο σχολικής μονάδας, η εφαρμογή παρεμβατικών προγραμμάτων στις σχολικές μονάδες, η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για επιμόρφωση (π.χ. εξ αποστάσεως μάθηση), η ανάπτυξη επιμορφωτικού/ υποστηρικτικού υλικού, η ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού κ.ά. Η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών αποσκοπεί στη βελτίωση της διδασκαλίας, στην προώθηση της δημιουργικής μάθησης και της εκπαιδευτικής καινοτομίας, καθώς και στην ενίσχυση του κριτικού αναστοχασμού. Τα Προγράμματα Επιμόρφωσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου σχεδιάζονται με βάση τις προτεραιότητες και τις εμφάσεις του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, τις ανάγκες των Διευθύνσεων του Υ.Π.Π., τις ανάγκες των ίδιων των εκπαιδευτικών, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις σύγχρονες τάσεις στην εκπαίδευση. Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο προσφέρει επαναλαμβανόμενες σειρές μαθημάτων για διευθυντικά στελέχη όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, για νεοεισερχόμενους εκπαιδευτικούς και μέντορες, για ομογενείς και για εκπαιδευτικούς οι οποίοι διδάσκουν αλλόγλωσσους μαθητές. Επίσης, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο προσφέρει σειρές προαιρετικών σεμιναρίων, σεμιναρίων για γονείς, σεμιναρίων πάνω σε σχολική βάση, καθώς και συνέδρια και ημερίδες με βάση τις εμφάσεις του υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και τους στόχους που τίθενται. Τα τελευταία χρόνια, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, σε συνεργασία με τις αρμόδιες Διευθύνσεις του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (Υ.Π.Π.), σχεδιάζει και υλοποιεί ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα επιμόρφωσης για την εισαγωγή και την εφαρμογή των Αναλυτικών Προγραμμάτων, τόσο για τα στελέχη του Υ.Π.Π. όσο και για το σύνολο των εκπαιδευτικών. 9
5. Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ομογενών Εκπαιδευτικών για τη σχολική χρονιά 2013-2014 5.1 ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το Πρόγραμμα αποσκοπεί να βοηθήσει τους Ομογενείς Εκπαιδευτικούς να αναπτύξουν περαιτέρω την ικανότητά τους να χρησιμοποιούν την ελληνική γλώσσα τόσο στον προφορικό όσο και στον γραπτό λόγο, να εμβαθύνουν με συστηματικό τρόπο στους κανόνες λειτουργίας της ελληνικής γλώσσας και να αποκτήσουν περισσότερες γνώσεις και δεξιότητες διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας ως δεύτερης/ξένης. Παράλληλα, αποσκοπεί στη γνωριμία με πτυχές της ελληνικής και κυπριακής ιστορίας, του ελληνικού πολιτισμού, καθώς και της σύγχρονης λογοτεχνίας. 5.2 ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το Πρόγραμμα ξεκινά στις αρχές Φεβρουαρίου του 2014 και ολοκληρώνεται στα τέλη Ιουνίου του 2014. Πριν από την έναρξη των μαθημάτων, οι Ομογενείς Εκπαιδευτικοί συμμετέχουν σε γραπτές και προφορικές εξετάσεις, με σκοπό τη διάγνωση του αρχικού επιπέδου κατοχής της ελληνικής γλώσσας. 5.2.1 ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Το Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Ομογενών Εκπαιδευτικών για τη φετινή σχολική χρονιά θα προσφέρεται καθημερινά από τις 9:00 μέχρι τις 13:30 με δύο ενδιάμεσα διαλείμματα: 9:00-10:45 1η-2η περίοδος 10:45-11:20 Διάλειμμα 11:20-12:15 3η περίοδος 12:15-12:35 Διάλειμμα 12:35-13:30 4η περίοδος 13:30-14:30 Γεύμα 10 * Το γεύμα στο κυλικείο προσφέρεται δωρεάν μόνο όσες μέρες τα μαθήματα διεξάγονται στον χώρο του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (Π.Ι.)
5.3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το Πρόγραμμα εμπλουτίζεται και αναβαθμίζεται κάθε χρόνο, με βάση και την αξιολόγηση του Προγράμματος, που πραγματοποιείται στα τέλη Ιουνίου. Οι διδακτικές ενότητες που περιλαμβάνονται στο φετινό Πρόγραμμα είναι οι ακόλουθες: 1. Ελληνική Γλώσσα και Διδακτική της Διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας (μικροδιδασκαλίες, επισκέψεις σε σχολεία) Μεθοδολογία διδασκαλίας της Ελληνικής ως δεύτερης /ξένης γλώσσας 2. Λογοτεχνία και Διδακτική της 3. Ελληνική Ιστορία και Πολιτισμός Διδακτική Μεθοδολογία και εφαρμογές στο μάθημα της Ιστορίας 4. Διαχείριση πολλαπλών ταυτοτήτων και γλωσσική ετερότητα στη Διασπορά 5. Φιλοσοφία της Θρησκείας και Κοσμοπολιτισμός 6. Προσωπική Ανάπτυξη Εκπαιδευτικών 7. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) στην εκπαίδευση 8. Το Εκπαιδευτικό Σύστημα της Κύπρου 9. Σχολική επίδοση και ψυχοσωματική υγεία 10. Ελληνική Φιλοσοφία 11. Περιβαλλοντική εκπαίδευση Αειφόρος Ανάπτυξη 12. Μουσική Εκπαίδευση 11
Στο Πρόγραμμα προβλέπεται αριθμός επισκέψεων σε μουσεία, ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου, στο πλαίσιο της ενότητας "Ελληνική Ιστορία Πολιτισμός" και σε κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Στο Πρόγραμμα, επίσης, περιλαμβάνεται σχολική εμπειρία. Πιο συγκεκριμένα, οι Ομογενείς Εκπαιδευτικοί αναμένεται να παρακολουθήσουν, με τη συνοδεία των εκπαιδευτών τους, μαθήματα σε σχολεία. Σημειώνεται πως, πέρα από την πρωινή φοίτηση, οι Ομογενείς Εκπαιδευτικοί αναμένεται να παρακολουθήσουν τουλάχιστον μια απογευματινή σειρά επιμορφωτικών σεμιναρίων (προαιρετικά σεμινάρια), διάρκειας 5 συναντήσεων. Τα σεμινάρια θα διεξάγονται από τις 15:30-18:00, μια φορά την εβδομάδα. Τέλος, στο πλαίσιο του Προγράμματος, προβλέπεται ότι οι Ομογενείς Εκπαιδευτικοί μπορούν, αν το επιθυμούν, να διδαχθούν, μέσα από το Πρόγραμμα Επιμορφωτικών Μαθημάτων του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, κατόπιν σχετικής διευθέτησης, ελληνικούς και κυπριακούς χορούς, με σκοπό να τους διδάξουν στη χώρα τους. Τα μαθήματα αυτά διεξάγονται συνήθως το απόγευμα, σε σχολεία της περιοχής όπου θα διαμένουν οι Ομογενείς Εκπαιδευτικοί. Η μετάβαση από και προς τα μαθήματα αυτά γίνεται με ευθύνη των ίδιων των Ομογενών Εκπαιδευτικών. 12
5.3.1 Θεματικές Ενότητες ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΟΜΟΓΕΝΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ 1. Ελληνική Γλώσσα και Διδακτική της Διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας (μικροδιδασκαλίες, επισκέψεις σε σχολεία) Μεθοδολογία διδασκαλίας της Ελληνικής ως δεύτερης /ξένης γλώσσας 2. Νεοελληνική Λογοτεχνία και διδακτική της 3. Ελληνική Ιστορία και Πολιτισμός Διδακτική Μεθοδολογία ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ 42.5 35 7.5 8 8 ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ Ορφανίδης Γιώργος Παπαλεοντίου Μαρία Δρ Ροδοσθένους Ειρήνη Δρ Σάββα Παναγιώτης Χατζηγεωργίου Έλλη Χρυσοστόμου Παναγιώτα Ορφανίδης Γιώργος Παπαλεοντίου Μαρία Δρ Ροδοσθένους Ειρήνη Δρ Σάββα Παναγιώτης Χατζηγεωργίου Έλλη Χρυσοστόμου Παναγιώτα Παπαλεοντίου Μαρία Δρ Ροδοσθένους Ειρήνη Παπαλεοντίου Μαρία Αντζουλής Ανδρέας Δρ Σάββα Παναγιώτης 4. Διαχείριση πολλαπλών ταυτοτήτων και γλωσσική ετερότητα στη Διασπορά 1 Δρ Φωκαΐδου Μαριάννα 13
5. Φιλοσοφία της Θρησκείας και Κοσμοπολιτισμός 3 Παπαδοπούλου Λιάνα 6. Προσωπική Ανάπτυξη Εκπαιδευτικών 1 Ανδρέου Αγγελική Σπυροπούλου Τώνια 7. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) στην εκπαίδευση 8. Το Εκπαιδευτικό Σύστημα της Κύπρου 3 0.5 Κούμουρος Γιώργος Κουππάνου Άννα Δρ Μιχαηλίδου-Ευριπίδου Αθηνά 9. Σχολική επίδοση και ψυχοσωματική υγεία 1 Δρ Τορναρίτης Μιχάλης 10. Ελληνική Φιλοσοφία 1 Γεωργαλλίδης Ανδρέας 11. Περιβαλλοντική Εκπαίδευση Αειφόρος Ανάπτυξη 3 Δρ Ζαχαρίου Αραβέλλα ομάδα εκπαιδευτών Π.Ε. 12. Μουσική Εκπαίδευση 4 Δρ Φοράρη Αντωνία Σύνολο 76 14
5.3.2 Αναλυτική Περιγραφή των Θεματικών Ενοτήτων 1. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ Α. Διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας Σκοπός Να αποκτήσουν οι εκπαιδευόμενοι γλωσσική επάρκεια, ώστε να: εξοικειώνονται με ποικίλες μορφές λόγου, να τις αναγνωρίζουν και να τις συνδέουν με τις συνθήκες επικοινωνίας μέσα στις οποίες παράγεται η καθεμιά χρησιμοποιούν δημιουργικά τη γλώσσα για την παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου, προσαρμοσμένου στη δεδομένη κάθε φορά περίσταση επικοινωνίας συνειδητοποιούν τη δομή και τη λειτουργία της γλώσσας, καθώς και τον ρόλο της στη διαδικασία επικοινωνίας είναι σε θέση με την ολοκλήρωση του Προγράμματος- να διδάσκουν αποτελεσματικά την Ελληνική Γλώσσα στις χώρες προέλευσής τους Ειδικότερες επιδιώξεις Να κατανοούν τον προφορικό λόγο και να είναι σε θέση να προσλαμβάνουν τα μηνύματα και να αντιλαμβάνονται τις διαθέσεις των συνομιλητών τους. Να χρησιμοποιούν προφορικά τη γλώσσα προσαρμόζοντάς την στις επικοινωνιακές καταστάσεις. Να διαβάζουν με ευχέρεια και φυσικότητα και να κατανοούν διάφορα κείμενα. Να χρησιμοποιούν διάφορες μορφές γραπτής γλώσσας, επιδιώκοντας πληρότητα και σαφήνεια στη διατύπωση. Να συστηματοποιούν τις γνώσεις τους για τους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία του συστήματος της γλώσσας και να ασκούνται στην εφαρμογή τους στην πράξη. Να ασκούνται σε τεχνικές μελέτης και αυτοάσκησης και στη χρήση βοηθημάτων, όπως είναι τα λεξικά και τα εγχειρίδια γραμματικής και συντακτικού. Να προσεγγίζουν, μέσα από την επαφή τους με τη γλώσσα, στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού και να εντοπίζουν κοινά πολιτιστικά στοιχεία με τη χώρα από την οποία προέρχονται. 15
Μεθοδολογία Για τη διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας υιοθετούνται σύγχρονες προσεγγίσεις και τάσεις στη γλωσσική διδασκαλία (κειμενοκεντρική επικοινωνιακή προσέγγιση, καλλιέργεια όλων των γλωσσικών δεξιοτήτων, έμφαση στη λειτουργική χρήση της γλώσσας, χρήση ποικίλων κειμενικών ειδών, χρήση αυθεντικών μορφών λόγου και πολυτροπικών κειμένων κ.λπ.). Ως μέσο διδασκαλίας χρησιμοποιείται υλικό που αντλείται από διάφορα βιβλία/πηγές και αποφεύγεται η λογική του ενός διδακτικού εγχειριδίου. Επιπρόσθετα, η διδασκαλία εμπλουτίζεται και ενισχύεται με μικροδιδασκαλίες, με παρακολούθηση μαθημάτων σε σχολεία και συμμετοχή των εκπαιδευομένων σε σεμινάρια/ συνέδρια. Διδάσκοντες: Ορφανίδης Γιώργος, Ροδοσθένους Ειρήνη, Σάββα Παναγιώτης, Χατζηγεωργίου Έλλη, Χρυσοστόμου Παναγιώτα Β. Μεθοδολογία Διδασκαλίας της Ελληνικής ως Δεύτερης /Ξένης Γλώσσας Σκοπός Να έρθουν σε επαφή οι εκπαιδευόμενοι -τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο- με ποικίλες μεθοδολογικές προσεγγίσεις, ώστε να καταστούν ικανοί να διδάσκουν αποτελεσματικά την Ελληνική ως δεύτερη/ξένη γλώσσα στις χώρες προέλευσής τους. Άξονες περιεχομένου Βασικές αρχές διδασκαλίας της Ελληνικής ως δεύτερης /ξένης γλώσσας ( Γ2/ΞΓ) Σύγχρονες τάσεις και μεθοδολογικές προσεγγίσεις κατά τη γλωσσική διδασκαλία (σχεδιασμός και σχολιασμός διδακτικών προτάσεων, με έμφαση σε στρατηγικές διαφοροποίησης για κάλυψη πολλαπλών επιπέδων ελληνομάθειας) Καλλιέργεια γλωσσικών δεξιοτήτων (δραστηριότητες για παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου, εκμάθηση λεξιλογίου και λειτουργική χρήση της γλώσσας) Αξιοποίηση διαφόρων πηγών (διδακτικών εγχειριδίων για την εκμάθηση της Ελληνικής, διαδικτύου, οπτικοακουστικού και πολυμεσικού υλικού) για τη δημιουργία γλωσσικών φακέλων και αποτελεσματικότερη διδασκαλία της Ελληνικής ως Γ2/ΞΓ Στρατηγικές και μορφές αξιολόγησης της γλωσσικής διδασκαλίας. 16
Μεθοδολογία Το θέμα προσεγγίζεται, κυρίως, μέσα από πρακτικές εφαρμογές, όπως είναι ο σχεδιασμός και σχολιασμός διδακτικών σεναρίων, οι μικροδιδασκαλίες και η συζήτηση σε ομάδες. Επιπρόσθετα, οργανώνονται επισκέψεις σε σχολεία, κατά τη διάρκεια των οποίων οι εκπαιδευόμενοι παρακολουθούν μαθήματα Γλώσσας. Διδάσκουσες: Παπαλεοντίου Μαρία, Ροδοσθένους Ειρήνη 2. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ Σκοπός Να εμπλουτίσουν οι εκπαιδευόμενοι τις γνώσεις τους όσον αφορά σημαντικούς εκπροσώπους της νεοελληνικής (συμπεριλαμβανομένης και της κυπριακής) λογοτεχνίας και, παράλληλα, να εξοικειωθούν με τις σύγχρονες τάσεις και προσεγγίσεις στη διδακτική του γνωστικού αυτού αντικειμένου, ούτως ώστε να καταστούν ικανοί να το προσεγγίζουν αποτελεσματικά και δημιουργικά κατά τη διδακτική πράξη. Άξονες περιεχομένου Γνωριμία με καταξιωμένους Κύπριους και Ελλαδίτες λογοτέχνες, μέσα από αντιπροσωπευτικά δείγματα του έργου τους (εκπροσώπηση και Ελλήνων λογοτεχνών της Διασποράς) Βασικές αρχές και σύγχρονες μεθοδολογικές προσεγγίσεις στη διδασκαλία της Λογοτεχνίας Σχεδιασμός και οργάνωση μαθημάτων Λογοτεχνίας - τρόποι επίτευξης της εξοικείωσης και επικοινωνίας των μαθητών με τα λογοτεχνικά κείμενα Τρόποι προσέγγισης λογοτεχνικών κειμένων ερμηνευτικές δοκιμές για ανάγνωση και συνανάγνωση κειμένων (ποιητικών και πεζών) - συχνοί «τόποι» στη λογοτεχνία Βασικοί άξονες διερεύνησης και επεξεργασίας ενός λογοτεχνικού κειμένου (σύνδεση κειμένου με το διακείμενο και το περικείμενό του, καθώς και μελέτη στοιχείων μορφής και δομής - το λογοτεχνικό «παιχνίδι») Δημιουργική γραφή - καλλιέργεια φιλαναγνωσίας Λογοτεχνία και πολυπολιτισμική - διαπολιτισμική διάσταση Αξιοποίηση Διαδικτύου και εποπτικού υλικού (ηχητικού, οπτικοακουστικού και πολυμεσικού) στο μάθημα της Λογοτεχνίας 17
Μεθοδολογία Το θέμα προσεγγίζεται, κυρίως, μέσα από πρακτικές εφαρμογές, όπως οι ακόλουθες: μελέτη και σχολιασμός λογοτεχνικών κειμένων, προβολή και σχολιασμός εποπτικού υλικού, σχεδιασμός και σχολιασμός διδακτικών σεναρίων, μικροδιδασκαλίες και συζήτηση σε ομάδες. Επιπρόσθετα, οργανώνονται επισκέψεις σε σχολεία, κατά τη διάρκεια των οποίων οι εκπαιδευόμενοι παρακολουθούν μαθήματα Λογοτεχνίας. Διδάσκουσα: Παπαλεοντίου Μαρία 3. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Διδακτική Μεθοδολογία και Εφαρμογές στο μάθημα της Ιστορίας Διδακτικοί στόχοι Να κατανοούν την έννοια και το περιεχόμενο της Ιστορίας και της ιστορικής σκέψης. Να εξοικειωθούν με τη διδακτική μεθοδολογία του μαθήματος της Ιστορίας και την εφαρμογή μεθόδων που καλλιεργούν την κριτική σκέψη και την ιστορική συνείδηση. Να αναγνωρίσουν την αξία και τη συμβολή των ιστορικών πηγών στο μάθημα της Ιστορίας. Να γνωρίσουν σημαντικές περιόδους της ελληνικής και της κυπριακής Ιστορίας, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τη σχέση τους με την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια Ιστορία. Να επισκεφθούν σημαντικά ιστορικά μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία της Κύπρου. Να εξοικειωθούν με την εφαρμογή των Τ.Π.Ε. στη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας. Να εξοικειωθούν με τις βασικές δεξιότητες και γνώσεις που απαιτεί η εκπόνηση μιας ερευνητικής συνθετικής εργασίας (project). Μεθοδολογία Η επίτευξη των πιο πάνω στόχων επιδιώκεται μέσα από βιωματικές μεθόδους διδασκαλίας, οι οποίες συνδυάζουν τις διαλέξεις των εκπαιδευτών με τις εργαστηριακές εφαρμογές των εκπαιδευομένων. 18
Πέρα από την ανάπτυξη του θεωρητικού υπόβαθρου γύρω από την επιστήμη της Ιστορίας, οι εκπαιδευόμενοι καλούνται να υλοποιήσουν εργαστηριακές εφαρμογές, υπό μορφή ασκήσεων, προκειμένου να εμπεδώσουν τα όσα έχουν διδαχθεί. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στην εξέταση βασικών θεματικών ενοτήτων της ελληνικής και της κυπριακής ιστορίας. Τα περισσότερα παραδείγματα εφαρμογής αφορούν σε περιόδους τομής της κυπριακής και της ελληνικής ιστορίας, με ευρωπαϊκή και παγκόσμια απήχηση. Των επισκέψεων σε αρχαιολογικούς χώρους / ιστορικά μνημεία και μουσεία προηγείται διδασκαλία περιεχομένου γύρω από τα εξεταζόμενα θέματα αλλά και εξοικείωση με τα μεθοδολογικά εργαλεία για την ορθή αξιοποίηση μιας επίσκεψης. Διδάσκοντες: Αντζουλής Ανδρέας, Σάββα Παναγιώτης 4. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ ΣΤΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑ Στόχος Στόχος του σεμιναρίου είναι η συνειδητοποίηση του ρόλου της γλώσσας στη διαχείριση των ταυτοτήτων σε περιστάσεις αλληλεπίδρασης και η αξιοποίηση της γνώσης αυτής στη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στη Διασπορά. Περιεχόμενο Στο πρώτο μέρος του σεμιναρίου, μέσα από μικρά σενάρια και δραστηριότητες, επιδιώκεται η διασαφήνιση των όρων ταυτότητα, ετερότητα, πολλαπλές ταυτότητες, γλωσσική ετερότητα. Στο δεύτερο μέρος, η συνάντηση θα εστιαστεί στο πώς η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στη διασπορά μπορεί να αξιοποιήσει και να κινητοποιήσει τις πολλαπλές ταυτότητες των μαθητών/τριών Διδάσκουσα: Φωκαΐδου Μαριάννα 19
5. ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΩΣ ΟΡΓΑΝΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΑΔΡΑΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΩΝ Σκοπός Οι εκπαιδευόμενοι να πληροφορηθούν για το θρησκευτικό φαινόμενο πολυπρισματικά, ως ουσιώδες δομικό μέρος- μέλος του πανανθρώπινου πολιτισμού. Επαγωγικά, θα οδηγηθούν από την παγκόσμια στην ευρωπαϊκή αναζήτηση μορφών θρησκευτικότητας, καταλήγοντας στη μελέτη της Ορθόδοξης Ανθρωπολογίας. Στόχος των συναντήσεων αποτελεί η ανάδειξη της ψυχοσωματικής μοναδικότητας του ανθρώπινου προσώπου στη σχεσιακή συμπόρευσή του με το ανθρωπογενές, το φυσικό και το ψυχολογικό περιβάλλον, τον πολιτισμό και τη θρησκεία. Θεματικό περιεχόμενο των συναντήσεων Οι ψυχολογικές απαρχές εκδήλωσης και διασποράς του παγκόσμιου θρησκευτικού φαινομένου. Το οντολογικό πρωτογενές παρελθόν των κοινωνιών και η κοινωνιολογική γένεση της αρχικής «Θρησκείας του Φόβου». Η θρησκεία ως όργανο πολιτισμικής διάδρασης και συνεύρεσης πολιτισμών στην αρχαιότητα. Η σημαντικότητα του Μύθου στη θρησκευτική προϊστορία. Συγκριτική παράθεση κοσμογονικών μύθων Εσκιμώων, Ινδιάνων, Ισραηλιτών, Βαβυλωνίων, Αιγυπτίων και Ελλήνων. Η φιλοσοφία του κοσμοειδώλου των αρχαίων Ελλήνων και των Ισραηλιτών. Μεσαιωνική θρησκευτικότητα: το «ιερό» και το «βέβηλο», Νεοτερικότητα, Προμοντερνικότητα και Εκκοσμίκευση στην Ευρώπη. Η πανανθρώπινη έννοια της «κατ εικόναν Θεού» δημιουργίας και η σχηματοποίηση της Πολλαπλής Ταυτότητας. Ευρωπαϊκή Ανθρωπολογία: ταυτότητα και ετερότητα μέσα από την Ευρωπαϊκή Διάσταση στην Εκπαίδευση. Ορθόδοξη Ανθρωπολογία και Κοινωνιολογία: το Τριαδολογικό Δόγμα ως πρότυπο συγκρότησης κοσμοπολιτισμού: ενότητα- ισοτιμίαπολλαπλότητα- διαφορετικότητα. Διδάσκουσα: Παπαδοπούλου Λιάνα 20
6. ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ Γενικός Σκοπός Το προτεινόμενο σεμινάριο προτίθεται να συμβάλει στην προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη των συμμετεχόντων, με σκοπό τη βελτίωση των ανθρωπίνων σχέσεων και την προαγωγή θετικού κλίματος στον χώρο του σχολείου. Περιεχόμενο Το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί σε μία συνάντηση βιωματικού χαρακτήρα και θα περιλαμβάνει τα ακόλουθα θέματα: Δεξιότητες επικοινωνίας Ανατροφοδότηση Ειδικοί Στόχοι Οι συμμετέχοντες στο σεμινάριο αναμένεται: να κατανοήσουν τους αποτελεσματικούς τρόπους επικοινωνίας και ανατροφοδότησης και τις επιπτώσεις τους στις διαπροσωπικές σχέσεις. να συνειδητοποιήσουν τη σημασία της λεκτικής και εξωλεκτικής επικοινωνίας του αποτελεσματικού τρόπου έκφρασης συναισθημάτων της αποτελεσματικής παροχής και αποδοχής της ανατροφοδότησης. να εξασκηθούν στη χρήση δεξιοτήτων ενεργητικής ακρόασης. να συνειδητοποιήσουν τον ρόλο της ενσυναίσθησης στην ανάπτυξη θετικών διαπροσωπικών σχέσεων στον χώρο του σχολείου. Διδάσκουσες: Ανδρέου Αγγελική, Σπυροπούλου Τώνια 21
7. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑΣ (Τ.Π.Ε.) ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Σκοπός Οι συμμετέχοντες να εξοικειωθούν με την εκπαιδευτική τεχνολογία και να εμβαθύνουν στις νέες Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.). Παράλληλα, να διαμορφώσουν θετική στάση για την ενσωμάτωση των Τ.Π.Ε. στη μαθησιακή διαδικασία και να εμπλακούν στον σχεδιασμό και ανάπτυξη μαθησιακών εργαλείων χρησιμοποιώντας τις Τ.Π.Ε. Στόχοι Οι εκπαιδευόμενοι να εξοικειωθούν με τις νέες Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας και να διαμορφώσουν θετική στάση απέναντί τους. Να γνωρίσουν σύγχρονα τεχνολογικά εργαλεία, τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν κατά τη μαθησιακή διαδικασία. Να εντάσσουν και να χρησιμοποιούν τις Τ.Π.Ε. στη διδασκαλία τους. Να εμπλακούν στον σχεδιασμό και ανάπτυξη μαθησιακών εργαλείων χρησιμοποιώντας τις Τ.Π.Ε. Να επεξεργαστούν μια ιδέα για τη δημιουργία ταινίας μικρού μήκους και να εμπλακούν στα διάφορα στάδια παραγωγής της. Περιγραφή Θεματικές ενότητες: Θεωρητικό πλαίσιο: η αξία των Τ.Π.Ε. στην Εκπαίδευση. Μελέτη καλών πρακτικών. Απόκτηση δεξιοτήτων βάσει του υφιστάμενου γνωσιολογικού υπόβαθρου των συμμετεχόντων, οι οποίες αφορούν δεξιότητες χρήσης τεχνολογικών εργαλείων και ηλεκτρονικού υπολογιστή. Χρήση, αξιοποίηση και δημιουργία παραγωγών σε βίντεο. Δημοσιοποίηση και διάχυση οπτικοακουστικού υλικού με σύγχρονα μέσα (π.χ. YouTube). Αξιοποίηση νέων διαδικτυακών εργαλείων (Web 2.0) και περιβαλλόντων με παραδείγματα ενσωμάτωσης, όπως Google Maps Google Earth, Βικιπαίδεια: χώροι ανάπτυξης και δυναμικής πρόσβασης περιεχομένου Πλατφόρμες τηλεκπαίδευσης, τηλεδιάσκεψης (Skype), Blog, Κοινωνικά δίκτυα: σύγχρονη και ασύγχρονη επικοινωνία. Σχεδιασμός, ανάπτυξη και παρουσίαση εργασιών (projects) και μαθησιακών εργαλείων, με χρήση των Τ.Π.Ε. Διδάσκοντες: Κούμουρος Γιώργος, Κουππάνου Άννα 22
8. ΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Σκοπός Αναλυτική καταγραφή, ανάλυση και επεξήγηση των βασικών δομών του Κυπριακού Εκπαιδευτικού Συστήματος. Περιγραφή - Ειδικότεροι Στόχοι Οι εκπαιδευόμενοι: Να αντιληφθούν τον ρόλο και την ειδική αποστολή των βασικότερων Φορέων και Υπηρεσιών που συνδέονται έμμεσα ή άμεσα με την παροχή Παιδείας στην Κύπρο. Να γνωρίσουν την ιεραρχική δομή της Κυπριακής Εκπαίδευσης. Να κατανοούν τις σχέσεις που λειτουργούν στο Κυπριακό Εκπαιδευτικό Σύστημα μεταξύ Φορέων και Υπηρεσιών. Να μπορούν, μέσα από μια διαδικασία συγκρίσεων με αντίστοιχους θεσμούς στη χώρα προέλευσής τους, να μεταφέρουν εκεί ανάλογη εμπειρογνωμοσύνη. Διδάσκουσα: Μιχαηλίδου-Ευριπίδου Αθηνά, Διευθύντρια Π.Ι. 9. ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΠΙΔΟΣΗ ΚΑΙ ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Σκοπός Να ενημερωθούν οι εκπαιδευόμενοι για τη συσχέτιση της σχολικής επίδοσης με την ψυχική και σωματική υγεία των παιδιών και των εφήβων, όπως επίσης για την επίδραση του κοινωνικού και οικονομικού περιβάλλοντος του μαθητή στη φυσική και ψυχική του ταυτότητα. Περιεχόμενο Στο πλαίσιο του σεμιναρίου θα δοθούν στοιχεία για τη φυσική κατάσταση παιδιών και εφήβων της Κύπρου και άλλων ευρωπαϊκών χωρών, τη διατροφή τους, τις συνήθειές τους, το κοινωνικοοικονομικό τους περιβάλλον καθώς και την επίδραση που έχουν τα πιο πάνω στα ψυχοσωματικά χαρακτηριστικά και τη σχολική επίδοση των μαθητών. 23
Πηγές Τα Ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα IDEFICS, IFAMILY, POLGROW, POLMARK και EFSA στα οποία συμμετείχε και η Κύπρος. Επίσης, ερευνητικά προγράμματα στα οποία το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου συνεργάστηκε με το Ινστιτούτο «Υγεία του Παιδιού». Διδάσκων: Τορναρίτης Μιχάλης 10. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ Σκοπός Η συμβολή των Αρχαίων Ελλήνων στη Φιλοσοφία. Η αναζήτηση της αλήθειας: η μετάβαση από το "πώς" στο "γιατί". Θεματικό Περιεχόμενο Σύντομο ιστορικό πλαίσιο ιδεών της Αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας. Η Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία ως προπομπός των δυτικών φιλοσοφικών ρευμάτων (Φαινομενολογία, Εμπειρισμός, Λογικός θετικισμός, Σκεπτικισμός κ.λπ.). Κλάδοι της Φιλοσοφίας (Γνωσιολογία, Μεταφυσική, Επιστημολογία, Λογική, Φιλοσοφία του Νου κ.λπ.). Συζήτηση πάνω σε θεμελιώδη ερωτήματα τα οποία δεν έχουν οριστική απάντηση, όπως αυτά της αρχής, της ουσίας, της βεβαιότητας, της γνώσης, της αιτίας, της γλώσσας, του νοήματος και του νου. Η φιλοσοφική σκέψη συνδέεται άρρηκτα με την εξέλιξη των επιστημών. Η φιλοσοφία ως διαδικασία μέθοδος η οποία μας βοηθά να σκεφτούμε βαθύτερα όχι μόνο την μορφή του εμπειρικού κόσμου αλλά και τη μορφή οποιουδήποτε δυνατού κόσμου. Διδάσκων: Γεωργαλλίδης Ανδρέας 24
11. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Σκοπός Οι εκπαιδευόμενοι να γνωρίσουν τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας, να εκτιμήσουν και να ευαισθητοποιηθούν στη σημασία της προστασίας και διατήρησης του περιβάλλοντος, αλλά και τη διασφάλιση της αειφόρου ανάπτυξης, ως βασικού παράγοντα για τη βιωσιμότητα των τοπικών κοινωνιών. Στόχοι Να γνωρίσουν βασικά πολιτιστικά και περιβαλλοντικά πεδία της ευρύτερης περιοχής του Τροόδους. Να αντιληφθούν τη σημασία της διατήρησης της πολιτιστικής και φυσικής μας κληρονομιάς, ως παράγοντα άρρηκτα συνδεδεμένου με την ιστορία του τόπου μας και τη βιωσιμότητα των τοπικών κοινωνιών. Να εξοικειωθούν με διδακτικές προσεγγίσεις και τεχνικές σε διάφορα περιβαλλοντικά και πολιτιστικά πεδία, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στην ενίσχυση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των πολιτών. Να αλληλεπιδράσουν με τους τοπικούς πληθυσμούς και να συλλέξουν στοιχεία που καταδεικνύουν την επίδραση του φυσικού περιβάλλοντος στην καθημερινή ζωή, τις παραδόσεις και την κουλτούρα των τοπικών πληθυσμών. Να ενημερωθούν για τα περιβαλλοντικά εκπαιδευτικά προγράμματα του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Πεδουλά και να αντιληφθούν τον ρόλο και τη σημασία της μη τυπικής εκπαίδευσης στη διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης. Περιεχόμενο Οι εκπαιδευόμενοι θα έχουν την ευκαιρία να επισκεφθούν διάφορους χώρους πολιτιστικού και περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, όπως είναι το λαογραφικό μουσείο Πεδουλά, το Γεφύρι του Τζελεφού, το Μοναστήρι της Τρικουκκιάς, το δάσος του Τροόδους και να γνωρίσουν τα ιδιαίτερα πολιτιστικά και περιβαλλοντικά τους χαρακτηριστικά που τα καθιστούν μνημεία σημαντικού ιστορικού, πολιτιστικού, θρησκευτικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος για τον τόπο μας. Παράλληλα, θα 25
δραστηριοποιηθούν στην Κοινότητα Πεδουλά και θα γνωρίσουν την καθημερινή ζωή των κατοίκων των ορεινών περιοχών, τις συνήθειες και τις παραδόσεις τους. Τέλος, μέσα από τη γνωριμία με τα περιβαλλοντικά εκπαιδευτικά προγράμματα του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Πεδουλά, θα έρθουν σε επαφή με βασικές παιδαγωγικές και διδακτικές προσεγγίσεις, μέσω των οποίων τα διάφορα πεδία μπορούν να αξιοποιηθούν ως βασικά εκπαιδευτικά εργαλεία για την προώθηση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Διδάσκοντες: Ζαχαρίου Αραβέλλα, ομάδα εκπαιδευτικών Π.Ε. 12. ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Σκοπός Οι εκπαιδευόμενοι να αναπτύξουν βασικές μουσικές δεξιότητες, τις οποίες θα μπορούν να αξιοποιήσουν στη διδακτική τους πράξη, τόσο μέσα στη σχολική τάξη όσο και στο εξωδιδακτικό τους έργο. Ως εκ τούτου, τα μαθήματα θα έχουν βιωματικό χαρακτήρα και θα ακολουθούν τις σύγχρονες τάσεις στον χώρο της Μουσικής Εκπαίδευσης. Το ρεπερτόριο θα περιλαμβάνει ελληνική και κυπριακή μουσική, διαφόρων εποχών και ειδών, έτσι ώστε οι εκπαιδευόμενοι να καταστούν ικανοί να προωθήσουν τη συγκεκριμένη μουσική κουλτούρα στις χώρες προέλευσής τους. Περιεχόμενο Tραγούδια ελληνικού και κυπριακού ρεπερτορίου (ενδεικτικά) Ενορχηστρώσεις Εκτελέσεις Ακροάσεις Χορός Κρουστά όργανα, glockenspiels, ξυλόφωνα, boomwhackers Δεξιότητες οργάνωσης σχολικών εορτασμών Διδάσκουσα: Φοράρη Αντωνία 26