ρ Έλενα Κουλλαπή 2013
Ορµονικά αίτια. Στην νόσο του Addison παρατηρείται µία βαθµιαία αύξηση τη µελάγχρωση που γίνεται εµφανή στι πτυχέ του δέρµατο των παλαµών και πελµάτων και στι πτυχέ του σώµατο, στι ουλέ, κατά µήκο των ονύχων και στο στοµατικό βλεννογόνο και τα ούλα. Επίση υπερµελάχρωση εµφανίζεται στη χρόνια νεφρική ανεπάρκεια όπω και κατά την διάρκεια τη εγκυµοσύνη γενικευµένη υπερµελάγχρωση αλλά και τοπικη υπερµελαγχρωση στι θηλέ των µαστών, στι µασχάλε και στα γεννητικά όργανα.
Μεταβολικά αίτια. Υπερµελάγχρωση παρατηρείται σε ασθενεί µε καχεξία ή έντονη απώλεια βάρου όπω στην φυµατίωση, τον γενικευµένο καρκίνο ή την δυσαπορρόφηση και νόσου διατροφή όπω την ανεπάρκεια βιταµίνη B12. Επίση στην αιµοχρωµάτωση που αποτελεί νόσο του µεταβολισµού του σιδήρου και οδηγεί σε κιρρωση και σακχαρώδη διαβήτη, η υπερµελάγχρωση προηγείται των άλλων κύριων εκδηλώσεων από τα άλλα συστήµατα.
Φαρµακευτικά αίτια. Υπάρχει ένα αριθµό φαρµάκων που προκαλούν εντοπισµενη υπερµελάγχρωση και τέτοια είναι η χλωροπροµαζίνη που προκαλεί δυσχρωµία γκρίζα απόχρωση, το αρσενικό, η αµιοδαρόνη που προκαλεί µία ελαφριά δυσχρωµία γκρίζα απόχρωση, η µινοκυκλίνη που µπορεί να προκαλέσει εντυπωσιακή εντοπισµένη δυσχρωµία, όπω επίση και η αργυρία που εµφανίζεται δευτεροπαθώ µετά από πρόσληψη προ όντων αργύρου και χαρακτηρίζεται από γκριζοκυανή απόχρωση στι ηλιοεκτεθειµένε περιοχέ του δέρµατο.
Το µελασµα η χλοασµα ειναι µία συχνή κηλιδώδη υπερµελάγχρωση στο πρόσωπο σε γυναίκε µετά την κύηση ή µετά από λήψη αντισυλληπτικών όπω και µετά από εκτεταµένη έκθεση σε ηλιακή ακτινοβολία. Την εµφανίζουν πολλέ γυναίκε και συχνά υποχωρεί µετά τον τοκετό. Το µέλασµα συναντάται επίση και σε άνδρε ιδιαίτερα µεσογειακή καταγωγή. Είναι βέβαιον ότι ένα από του κύριου αιτιολογικού παράγοντε στου άνδρε είναι η υπερβολική υπεριώδη ακτινοβολία.
Η µελάγχρωση έχει ελαφρά ή έντονα καφέ χρώµα εξαρτώµενη από την πρόσφατη έκθεση στον ήλιο. Τα όριά τη είναι ασαφή και παρουσιάζει συµµετρικότητα συνήθω. Εντοπίζεται στι παρειέ, το µέτωπο, τη µύτη, το άνω χείλο, το σαγόνι, τον λαιµό µε την µορφή µεγάλων κηλίδων.
Όσον αφορά την πρόγνωση τα άτοµα µε ανοιχτόχρωµο δέρµα έχουν καλύτερη πρόγνωση, ενώ πολλέ ασθενεί µετά τον τοκετό ή την διακοπή του αντισυλληπτικού δεν εµφανίζουν µέλασµα. Στα άτοµα όµω µε σκουρόχρωµο δέρµα το µέλασµα είναι εξαιρετικά επίµονο και σε αυτού είναι ιδιαίτερα σηµαντική η αποφυγή ηλιακή ακτινοβολία µε αντηλιακά υψηλή προστασία έναντι τη UVA και τη UVB. Περαιτέρω η τοπική χρήση σκευασµάτων υδροκινόνη από 2 έω 5% σε συνδυασµό µε 0,05% ρετινο κό οξύ και 1% υδροκορτιζόνη είναι συνήθω αποτελεσµατική. Επιπλέον σκευάσµατα µε βιταµίνη C και αρµπουτίνη µπορούν να βοηθήσουν αν και κρίνονται χρήσιµα σε ελαφρέ περιπτώσει.
Η µεταφλεγµονωδη υπερµελάγχρωση µπορεί να είναι συνοδό σύµπτωµα κάθε δερµατοπάθεια αλλά ειδικότερα εκείνη στην οποία προσβάλλεται η βασική κυτταρική στοιβάδα τη επιδερµίδα. Τυπικέ τέτοιε περιπτώσει είναι ο οµαλό λειχήνα και ο ερυθηµατώδη λύκο που ακολουθούνται πάντα από µεταφλεγµονώδη υπερµελάγχρωση επειδή καταστρέφεται η βασική στοιβάδα τη επιδερµίδα και η µελανίνη εναποτίθεται στο χόριο. Άλλε παθήσει όπω η ακµή, η ροδόχρου πιτυρίαση και το έκζεµα µπορούν να προκαλέσουν σηµαντική και επίµονη υπερµελάγχρωση στο σκούρο δέρµα. Οι µελαχρωµατικέ αλλοιώσει συνήθω επιµένουν για µεγάλο διάστηµα και για τον λόγο αυτό είναι προτιµότερο να προλαµβάνεται η έντονη φλεγµονή όσο το δυνατόν γρηγορότερα µε σωστή θεραπευτική αντιµετώπιση τη αρχική νόσου.
Η λευκη οφείλεται στην επίκτητη καταστροφή των µελανινοκυττάρων που έχει σαν αποτέλεσµα την εµφάνιση λευκών κηλίδων στο δέρµα. Η νόσο είναι αρκετά συχνή µε επίπτωση γύρω στο 1%, προσβάλει και τα δύο φύλα και περίπου στο 30% των περιπτώσεων υπάρχει οικογενειακό ιστορικό. Εµφανίζεται σε όλε τι ηλικίε από την βρεφική µέχρι την γεροντική αλλά συχνότερα κατά την τρίτη δεκαετία. Συχνά συνυπάρχουν άλλα αυτοάνοσα νοσήµατα όπω η θυρεοειδίτιδα, ο σακχαρώδη διαβήτη, η κακοήθη αναιµία, η γυροειδή αλωπεκία, η επινεφριδιακή ανεπάρκεια και η πρωτοπαθή χολική κιρρωση. Έτσι υποστηρίζεται η άποψη ότι και η λεύκη είναι αυτοάνοσο νόσηµα. Ιστοπαθολογικά στην λευκη παρατηρείται η απουσία µελανινοκυττάρων και µελανίνη στην επιδερµίδα. Περί το 50% των περιπτώσεων εµφανίζεται πριν από την ηλικία των 20 ετών. Οι κηλίδε είναι συνήθω αποχρωµατισµένε και εµφανίζονται ολόλευκε αν και στα αρχικά στάδια το χρώµα είναι δυνατόν να είναι υπόλευκο.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ: Οι βλάβε τη λευκη είναι σαφώ αφοριζόµενε και τα όριά του υπερµελαγχρωµατικά. Το σχήµα των βλαβών είναι συνήθω ωοειδέ ή στρόγγυλο και το µέγεθό του ποικίλλει. Στα όριά του µερικέ φορέ µπορεί να περιέχουν µία ενδιάµεση ποσότητα χρωστική και στην περίπτωση αυτή η κλινική κατάσταση λέγεται τριχρωµη λεύκη. Η κατανοµή του εξανθήµατο είναι συνήθω συµµετρική αλλά µπορεί και να είναι κατά µήκο ενό νευροτοµίου. Συχνά λευκη εµφανίζεται γύρω από οπέ (µύτη, οφθαλµοί, θηλέ µαστών, οµφαλό, στόµα, πρωκτικό δακτύλιο ). Επίση µπορεί να προσβάλλει τι µασχάλε και τι µηρογεννητικέ πτυχέ, ενώ κάποτε η εντόπιση αφορά τι εκτατικέ επιφάνειε (αγκώνε, γόνατα, πρόσθιο τµήµα κνηµών) και άλλοτε τι καµπτικέ επιφάνειε (καρποί). Οι τρίχε που αναπτύσσονται µέσα στι µεγάλε κηλίδε λεύκη συνήθω εµφανίζονται λευκέ.
Επίση οι περισσότερε βλάβε είναι συνήθω ασυµπτωµατικέ αλλά κάποιοι µπορεί να σηµειώσουν έναν ελαφρύ κνησµό. Το καλοκαίρι οι βλάβε γίνονται ιδιαίτερα εµφανεί επειδή το γύρω υγιέ δερµα παρουσιάζει υπερµελάγχρωση που προκαλείται από την ηλιακή ακτινοβολία κι έτσι η αντίθεση είναι εντονότερη. Επίση τραυµατισµοί στο δέρµα προκαλούν την εµφάνιση εξανθήµατο λεύκη (φαινόµενο Kοebner). Σε µερικού ασθενεί µπορεί να παρατηρηθεί αυτόµατη επανεµφάνιση µελανίνη ειδικά γύρω από του πόρου των τριχικών θυλάκων που όµω σπάνια µπορεί να οδηγήσει σε πλήρη αποκατάσταση τη χρωστική του δέρµατο.
Η θεραπεία τη λεύκη είναι αρκετά δύσκολη και συµπεριλαµβάνει την εφαρµογή τοπικών στεροειδών, τοπικού tacrolimus, φωτοθεραπεία, παλαιότερα PUVA και πιο πρόσφατα Narrow band UVB (290 έω 320mm) και η χρήση αντηλιακών. Σπάνια σε ασθενεί µε πολύ γενικευµένη λεύκη όπου προτιµούν να αποχρωµατιστεί όλο το εναποµείναν φυσιολογικό δέρµα, εφαρµόζεται θεραπεία µε τον µονοβενζυλαιθερα τη υδροκινόνη που θα αφαιρέσει όλη την εναποµείνασα µελάχρωση, αλλά µπορεί να προκαλέσει και ερεθιστική δερµατίτιδα εξ επαφή.
Ο αλφισµό είναι αυτοσωµατικού υπολειπόµενου τύπου κληρονοµική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από διαταραχή στον µεταβολισµό τη τυροσινάση µε αποτέλεσµα την αδυναµία παραγωγή µελανίνη από τα µελανινοκύτταρα. Ο αλφισµό προσβάλλει το δέρµα, τι τρίχε και του οφθαλµού. Κλασικά το δέρµα είναι λευκό σαν γάλα, οι τρίχε ωχρόξανθε και η ίριδα διαφανή. Οι ασθενεί εµφανίζουν ηλιακά εγκαύµατα και κινδυνεύουν να αναπτύξουν ακανθοκυτταρικό καρκινωµα στο δέρµα. Η πάθηση θεωρείται καταστροφική όταν παρουσιάζεται σε έγχρωµου που κατοικούν σε τροπικέ χώρε. εν υπάρχει θεραπεία για το αλφισµό και ουσιαστικά η φωτοπροστασία και η συνεχή παρακολούθηση του δέρµατο για διαπίστωση πιθανή κακοήθου εξαλλαγή είναι αναγκαία µέτρα. Βεβαίω χρειάζεται παράλληλη οφθαλµολογική φροντίδα.
Είναι κατάσταση που χαρακτηρίζεται από την εµφάνιση µεγάλων υποµελαγχρωµατικών κηλίδων στο πρόσωπο. Συνήθω εµφανίζονται στην παιδική ηλικία ή στην εφηβεία ειδικότερα σε σκουρόχρωµο δέρµα και βεβαίω και στο µεσογειακό δέρµα. Η κατάσταση αυτή είναι αρκετά συχνή και είναι πιθανον µεταφλεγµονώδου προέλευση µετά από την υποχώρηση εκζέµατο. Οι βλάβε είναι χαρακτηριστικά τελείω επίπεδε και δεν εµφανίζουν επιφανειακέ αλλοιώσει τύπου φλεγµονή ή απολέπιση. Υπάρχουν µεγάλε υποµελαγχρωµατικέ κηλίδε που περιορίζονται στο πρόσωπο και ειδικά στι παρειέ. Η θεραπευτική αντιµετώπιση τη λευκή πιτυρίαση δεν είναι αποτελεσµατική, αλλά συνήθω η νόσο υποχωρεί αυτόµατα µετά από µερικά χρόνια. Πάντοτε συστήνεται καλή ενυδάτωση και αντηλιακή προστασία.
Είναι αρκετά συχνή κατάσταση που εντοπίζεται στα άκρα και χαρακτηρίζεται από εστιακή απώλεια τη χρωστική του δέρµατο, που πιθανόν οφείλεται σε υπερβολική και µακροχρόνια έκθεση στον ήλιο. Η πάθηση αυτή είναι συχνότερη σε λευκού που έχουν υποστεί βλάβε στο δέρµα του από τον ήλιο. Εντοπίζεται κυρίω στο κάτω τµήµα των κνηµών αλλά και στου βραχίονε. Στα έγχρωµα δέρµατα µπορεί να έχει εντυπωσιακή κλινική εµφάνιση. Τυπικά εµφανίζεται µε σαφώ αφοριζόµενε µικρέ λευκέ κηλίδε στην πρόσθια κατώτερη επιφάνεια των κνηµών όπω και των βραχιόνων. Μερικέ φορέ µπορεί να εντοπίζονται και στο δέρµα τη κοιλιακή χώρα. εν υπάρχει αποτελεσµατική θεραπεία αλλά γενικά συστήνεται ο περιορισµό τη ηλιακή έκθεση και η καλή ενυδάτωση.
Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σα!