ρ Έλενα Κουλλαπή 2014

Transcript

1 ρ Έλενα Κουλλαπή 2014

2 Η προσεκτική εξέταση του δέρµατο πρέπει να αποτελεί µέρο κάθε ολοκληρωµένη φυσική εξέταση για σωστή διάγνωση µια δερµατολογική πάθηση Η δερµατολογική εξέταση πρέπει να γίνεται σε συνθήκε ευχάριστη θερµοκρασία και κάτω από καλό φωτισµό, κατά προτίµηση δε κάτω από το φω τη ηµέρα. Πρέπει να εξετάζεται ολόκληρο το σώµα, ιδιαίτερα όταν η διάγνωση παρουσιάζει δυσκολίε. Οι ενήλικοι και οι υπερήλικε συχνά αρνούνται την ύπαρξη βλαβών στα καλυµµένα µέρη του σώµατο του, οι πρώτοι διότι δεν θέλουν να ξεντυθούν και οι δεύτεροι διότι δεν το γνωρίζουν. Η εξέταση του βλεννογόνου του στόµατο δεν πρέπει να παραλείπεται ποτέ. Κατά την εξέταση του δέρµατο πρέπει να εξετάζονται 3 παράµετροι: 1. Η µορφή των βλαβών 2. Η σχέση των βλαβών µεταξύ του (µεµονωµένε - σε οµάδε ) και 3. Η κατανοµή των βλαβών στο σώµα 2

3 Κάθε κλινική βλάβη στο δέρµα µπορεί να αναλυθεί σε ένα αριθµό µικρότερων βλαβών τι στοιχειώδει βλάβε Οι στοιχειώδει βλάβε χωρίζονται σε πρωτογενεί και δευτερογενεί 3

4 ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΙΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩ ΕΙΣ ΒΛΑΒΕΣ Κηλίδα. Επίπεδη περιγεγραµµένη µεταβολή του χρώµατος του δέρµατος ή του βλεννογόνου χωρίς µεταβολή στη σύσταση, το πάχος ή την ανάγλυφη κατασκευή. Βλατίδα. Στερεή επηρµένη βλάβη µικρότερη από 1 εκατοστό σε διάµετρο. (Οµαλός Λειχήν). Οζίδιο. Περιγεγραµµένη, ψηλαφητή µάζα, µεγαλυτερή από 1 εκ. σε διάµετρο, η οποία εξελίσσεται από το βάθος του δέρµατος προς την επιφάνεια και µπορεί να δηµιουργεί υπέγερση. Πλάκα: ελαφρά επηρµένη βλάβη µε έπιπεδη επιφάνεια Ποµφός. Ειδικός τύπος βλατίδας ή πλάκας που αποτελείται από λευκό ή ρόδινο οίδηµα του δέρµατος µε ή χωρίς περιφερικό ερύθηµα. Οι ποµφοί εµφανίζονται και εξαφανίζονται µέσα σε ώρες (Κνίδωση). Φυσαλίδα. Μικρό έπαρµα της επιδερµίδας µικρότερο του 1 εκατ., το οποίο περιέχει ορώδες ή αιµατηρό υγρό (έρπης-έκζεµα). Ποµφόλυγα. Έπαρµα του δέρµατος µεγαλύτερο από 1 εκατ το οποίο περιέχει ορώδες ή αιµατηρό υγρό (Πέµφιγα -πεµφιγοειδές). Φλύκταινα. Φυσαλίδα, που αντί για ορό ή αίµα περιέχει πύον (θυλακίτις) Κύστη: επαρµά του δέρµατος που οφείλεται σε κοιλότητα µε τοιχώµατα που περιέχει υγρό ή σµήγµα 4

5 ΕΥΤΕΡΟΓΕΝΕΙΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩ ΕΙΣ ΒΛΑΒΕΣ Λέπια. Πετάλια τη επιδερµίδα, τα οποία αποτελούνται από συσσώρευση φυσιολογική ή µη φυσιολογική κεράτινη. Τα λέπια άµποτε προσκολλώνται ελαφρά στο υποκείµενο δέρµα και άλλοτε στερεά (Ψωρίαση- ιχθύαση). Εφελκίδε. Μάζε που αποτελούνται από αποξηραµένο ορό, πύον και άλλα προ όντα εξίδρωση των ιστών. (Μολυσµατικό κηρίο). ιάβρωση. Απώλεια των επιφανειακών στιβάδων τη επιδερµίδα λόγω νοσογόνου ή µηχανική αιτία. Το βάθο τη βλάβη δεν ξεπερνά την βασική στιβάδα. εν αφήνει ουλή. Έλκωση. Καταστροφή στιβάδων του δέρµατο, η οποία φθάνει µέχρι το χόριο, εγκαταλείπει µια ακάλυπτη πληγή και µετά την αποκατάσταση τη παραµένει ουλή. (Ατονο έλκο ). Ατροφία. Ελάττωση ή εξαφάνιση µέρου ή και ολόκληρων στιβάδων του δέρµατο. Μπορεί να είναι επιδερµική, χοριακή ή υποδόρια (Σκληροδερµία). Ουλή. Αντικατάσταση των φυσιολογικών στοιχείων του δέρµατο από συνδετικό ιστό. 3 είδη ουλών: ατροφική, υπερτροφική, χηλοειδέ. 5

6 ΣΧΕΣΗ ΤΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ Η τοπογραφική σχέση των στοιχειωδών βλαβών µεταξύ του είναι δυνατόν να δώσει σηµαντικέ πληροφορίε και να οδηγήσει σε µια γρήγορη διάγνωση «µε την πρώτη µατιά». Επίση η διάταξη των βλαβών µπορεί να ρίξει φω σε κάποια κρυµµένη παθολογική επεξεργασία. Οι στοιχειώδει βλάβε µπορούν να διατάσσονται ω εξή : Γραµµοειδώ : Οι βλάβε λαµβάνουν γραµµοειδή διάταξη (Έρπη Ζωστήρ) Κυκλικά: Η κυκλική διάταξη των βλαβών πολλέ φορέ είναι ιδιαίτερα διαγνωστική. ( ακτυλιοειδέ κοκκίωµα-όψιµη Σύφιλη) Σε οµάδε : Σε µερικά νοσήµατα η συγκέντρωση των δερµατικών βλαβών σε οµάδε είναι πολύ χαρακτηριστική. (Απλό έρπη ) ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΤΩΝ ΒΛΑΒΩΝ ΣΤΟ ΣΩΜΑ Η εντόπιση των στοιχειωδών βλαβών, σε πολλέ δερµατοπάθειε ή και συστηµατικέ παθήσει είναι τόσο χαρακτηριστική που βοηθά σηµαντικά στην κλινική διάγνωση. Χαρακτηριστικά αναφέρονται µερικέ τέτοιε παθήσει : ακµή (πρόσωπο), πολύµορφο ερύθηµα (παλάµε - πέλµατα), ερυθηµατώδη λύκο (πρόσωπο), οζώδε ερύθηµα (κνήµε ) κ.λπ. 6

7

8

9 Επίπεδε περιγεγραµµένε µεταβολέ τη χροιά του δέρµατο. Μπορεί να οφείλονται σε υπεραιµία (ερύθηµα), σε µόνιµη διαστολή αγγείων, σε έξοδο αίµατο απο τα αγγεία, σε αύξηση ή ελάττωση τη µελανίνη. 9

10 ιάχυτη ερυθρότητα του δέρµατο. Είναι δυνατόν να είναι κηλιδώδες (ερυθρά) ή κηλοδοβλατιδώδες (οστρακιά) Ερυθρά 10

11 Οφείλονται στην ηλιακή ακτινοβολία και υπάρχουν στι περιοχέ που είναι εκτεθειµένε 11

12 Πρόκειται για φακοειδεί κηλίδε ή µεγαλύτερε πλάκε, καφεοειδού χροιά, λόγω αύξηση του αριθµού των µελανοκυττάρων στη βασική µεµβράνη του δέρµατο κι οι οποίε είναι επίπεδε ή ελαφρώ επηρµένε. 12

13 Μικρά, ψηλαφητά, στερεά επάρµατα του δέρµατο µε διάµετρο από κεφαλή καρφίτσα έω 1 cm. Μπορεί να είναι επιδερµικά, χοριακά ή µεικτά 13

14 14

15 15

16 16

17 Μικρά επάρµατα τη επιδερµίδα, διαµέτρου <1 cm και περιέχουν διαυγέ υγρό. π.χ έρπη 17

18 Αν το µέγεθο των φυσαλίδων είναι µεγαλύτερο του 1 cm και περιέχουν διαυγέ ή αιµορραγικό περιεχόµενο, τότε καλούνται ποµφόλυγε, οι οποίε υπάρχουν στα εγκαύµατα 18

19 Είναι φυσαλίδε µε πυώδε περιεχόµενο και περιβάλλονται από ερυθρά άλω. 19

20 Περιγεγραµµένα οιδήµατα του δέρµατο, ωχρορόδινα µε µικρή διάρκεια ζωή (3-24 ώρε ) και ποικίλο µέγεθο 20

21 Κνιδωτικό εξάνθηµα των αλλεργιών 21

22 Βαρύτερε βλάβε του δέρµατο µε απώλεια ιστού. Αφορούν και στο χόριο. Η επούλωση γίνεται µε ανάπτυξη ουλώδου ιστού (ουλοποίηση ουλοποίηση) πχ. Έλκη κατακλίσεων, Σ, Αιµολυτικέ αναιµίε 22

23 Σχηµατίζονται όταν η βλάβη αφορά και το χόριο, όπω µετά από χειρ/κέ τοµέ. Έχουν λευκωπή χροιά. Σπάνια, υπερπλάσσονται και προέχουν από το γειτονικό δέρµα, οπότε και καλούνται χηλοειδή. 23

24 Απώλεια στιβάδων τη επιδερµίδα, η οποία (απώλεια) ιάται χωρί να αφήσει ουλή (πχ αφθώδη στοµατίτιδα). Όταν η επιδερµίδα είναι ξηρή, υπερκερατωσική και εύθρυπτη, οι διαβρώσει ίσω να είναι γραµµοειδεί. 24

25 25

26 Χαρ/ται από πολύµορφε βλάβε, βλατίδε, φλύκταινε & κύστει οι οποίε δηµιουργούνται λόγω απόφραξη του τριχοσµηγµατογόνου πόρου και συνδέονται µε το µεταβολισµό των ανδρογόνων.οι κυστικέ βλάβε δυνατόν να αφήσουν δύσµορφε ουλέ µετά την επούλωση. 26

27 Είναι φλεγµονή του θυλάκου των τριχών. Η χαρ/κή τη βλάβη είναι µικρέ θολωτέ φλύκταινε κατά το στόµιο τη τρίχα. Εντοπίζεται στο τριχωτό τη κεφαλή, τη ράχη, των άκρων, ιδιαίτερα στου µηρού, του γλουτού και οφείλεται σε χρυσίζοντα Σταφυλόκοκκο ή σε Ψευδοµονάδα. 27

28 Είναι οξεία σταφυλοκοκκική νεκρωτική θυλακίτι του δέρµατο. Αρχίζει από το θύλακο τη τρίχα, γι αυτό παρατηρείται σε περιοχέ όπου υπάρχει τριχοφυ α (πρόσωπο, µασχάλη, γλουτοί). Αρχικά εµφανίζεται ω σκληρό, εξέρυθρο και επώδυνο οζίδιο µε κεντρική προεξοχή, η οποία στη συνέχεια διαπυείται. Η διαπύηση καταλήγει σε νέκρωση. Όταν αφαιρεθεί η εφελκίδα, εξέρχεται πύον και διακρίνεται το έµβολο που αποτελείται από νεκρωµένου ιστού. 28

29 Φλεγµονώδη αντίδραση του δέρµατο, οφειλόµενο σε διάφορα αίτια (εξωγενή, ενδογενή) Χαρακτηρίζεται από: ερύθηµα, έντονο κνησµό µικρέ φυσαλίδε απολέπιση 29

30 Χαρ/ται από σαφέ περιγεγραµµένο ιώδε ερύθηµα, το οποίο εµφανίζεται σταθερά στο ίδιο σηµείο του δέρµατο µετά τη χορήγηση µια συγκεκριµένη φαρµακευτική ουσία. 30

31 1. Συφιλιδικο έλκο : στα γεννητικά όργανα ή αλλού, 3 εβδ. µετά την πρωτοµόλυνση Χαρ/ται ω σκληρή ανώδυνη διάβρωση µε οµαλά χείλη. Συνυπάρχει επιχώριο λεµφαδένα. Οφείλεται στην ωχρά σπειροχαίτη 31

32 2. Εξάνθηµα δευτερογόνου συφιλίδο Εµφανίζεται 2 µήνε µετά την πρωτοµόλυνση Το εξάνθηµα είναι δυνατόν να είναι κηλιδώδε που αργότερα µετατρέπεται σε βλατιδώδε Είναι ανώδυνο, άκνησµο και συνοδεύεται πάντα από µικροπολυαδενίτιδα 32

33 3. Συφυλιδικά Κοµµιώµατα Εµφανίζονται στην τριτογενή σύφιλη, εντοπίζονται σε οποιοδήποτε σηµείο του δέρµατο, των βλεννογόνων ή σε οποιοδήποτε όργανο.έχουν ερυθροφαιά χροιά και στερεά σύσταση. 33

34 Eίναι η αιµορραγική διάθεση του δέρµατο και των βλεννογόνων, η οποία εµφανίζεται αυτόµατα ή µετά από ασήµαντη κάκωση. Παρατηρείται, όταν υπάρχει : βλάβη του τοιχώµατο των αγγείων Ελαττωµένο αριθµό PLT Πρόβληµα στο µηχανισµό πήξη του αίµατο 34

35 ιακρίνονται σε Καλοήθη και κακοήθη Καλοήθη : µυρµηκιέ, φακωµατώσει, ξανθώµατα δέρµατο Κακοήθη : βασικοκυτταρικό Ca, ακανθοκυτταρικό Ca, µικτό, κακόηθε µελάνωµα, δερµατικέ εκδηλώσει των λευχαιµιών & των λεµφωµάτων 35

36 Στι µυρµηκιέ παρατηρείται υπερπλασία ΟΛΩΝ των στιβάδων τη Επιδερµίδα Οφείλονται σε ορισµένου τύπου του ιού των ανθρωπίνων θηλωµάτων ιακρίνονται σε κοινέ, οµαλέ, νηµατοειδεί, των πελµάτων, παλαµών και των γεννητικών οργάνων (οξυτενή κονδυλώµατα). Πρόκειται για βλάβε του δέρµατο υπό µορφή µισχωτών βλατίδων 36

37 Παρατηρούνται στην οικογενή υπερλιπιδαιµία και σε άλλε µεταβολικέ παθήσει (Σ, υποθυρεοειδισµό ) Έχουν τη µορφή οζόµορφων κιτρινωπών σχηµατισµών. 37

38 Έχει διάφορε µορφέ : οζώδε, µελαγχρωµατικό, επιφανειακό. Χαρ/ται ω οζίδιο που εξελκούται µε σαφή όρια, ενίοτε είναι µελαγχρωµατικό ή εµφανίζεται ω πλάκα που επεκτείνεται αθόρυβα και διηθεί το δέρµα χωρί σαφή όρια. Εντοπίζεται συνήθω στο πρόσωπο, σε εκτειθέµενε περιοχε στην ηλιακή ακτινοβολία, και στα ηλικιωµένα άτοµα. Είναι ο συχνότερο καρκίνο του δέρµατο Σπάνια µεθίσταται Καλή πρόγνωση 38

39 39

40 Κακόηθε διηθητικό. Μέγεθο >2 εκ. Ταχύτερη εξέλιξη από βασικοκυτταρικό Συνοδεύεται από µεταστάσει Συνήθω στα ακάλυπτα µέρη του σώµατο, σε χρόνιε ουλέ και σε βλεννογόνου 40

41 Εµφανίζεται ω οζίδιο µε κεράτινη επιφάνεια & ερυθηµατώδη βάση το οποίο εξελκώνεται Τα όρια του είναι επηρµένα. Η µη έγκαιρη θεραπεία είναι αιτία µεταστάσεων, οπότε η πρόγνωσή του γίνεται κακή. 41

42 Εµφάνιση είτε εκ νέου είτε ω εξαλλαγή προ πάρχοντο συγγενού µελανινοκυτταρικού σπίλου Προέρχεται από µετάλλαξη µελανινοκυττάρων λόγω υπεριώδου ακτινοβολία. Εµφανίζεται υπό διάφορε µορφέ (κακοήθη φακή, οζώδε, επιφανειακό) Είναι η κακοηθέστερη µορφή νεοπλασία δυνατότητα µετάσταση παντού (ακόµη και σε καρδιά & εγκέφαλο) Εντόπιση σε οποιοδήποτε µέρο του σώµατο 42

43 Αποχρώσει ερυθρού, λευκού, µπλε, που συνδυάζονται µε καφεοειδή ή µελανή απόχρωση ή µείγµατα των αποχρώσεων αυτών, θεωρούνται χαρ/κά του κακοήθου µελανώµατο 43

44 Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σα