Από τη διδασκαλία της περίληψης στη διδασκαλία της έκθεσης Η διδασκόμενη θεωρία στην πράξη Εισηγήτρια: Μαρία Κάππου
Copyright: Κάππου Μαρία
Προϋποθέσεις σύνταξης περιληπτικού κειμένου και παραγωγής κειμένου Εξοικείωση με το αρχικό κείμενο Εξοικείωση με τις γλωσσικές ιδιαιτερότητες των κειμένων πειθούς και των λογοτεχνικών κειμένων Αναγνωστική ευχέρεια Ικανότητα αποδόμησης του αρχικού κειμένου Γνώσεις πολλών εννοιών
Το αρχικό κείμενο όπως και το κείμενο που παράγουμε έχουν:
Τα θέματα του αρχικού κειμένου και των κειμένων που παράγουμε είναι αφηρημένες έννοιες (θέματα κοινωνικά, πολιτικά, επιστημονικά, θέματα σύγχρονου προβληματισμού)
Οι πληροφορίες οργανώνονται σε παραγράφους 1. Το αρχικό κείμενο και το κείμενο που παράγουμε αποτελούνται από παραγράφους Οι παράγραφοι αποτελούνται από περιόδους Οι περίοδοι αποτελούνται από προτάσεις 2. Οι προτάσεις συνδέονται με συνδέσμους. Οι περίοδοι και οι παράγραφοι συνδέονται με γλωσσικά στοιχεία συνοχής.
Γι αυτό μαθαίνουμε τους δείκτες συνοχής Βασικό στοιχείο του αρχικού κειμένου και των κειμένων που παράγουμε είναι η συνεκτικότητα δηλαδή η νοηματική αλληλουχία των πληροφοριών. Τα γλωσσικά στοιχεία συνοχής δηλώνουν πότε γίνεται λόγος για το ίδιο θέμα πότε αλλάζει το θέμα πότε εμφανίζονται πολλά θέματα.
Οι πληροφορίες σε κάθε παράγραφο του κειμένου μπορεί να είναι
Οι κύριες πληροφορίες είναι: Οι πληροφορίες οργανώνονται σε παραγράφους ανάλογα με το σκοπό του συγγραφέα: Αν περιγράφει μια έννοια Αξιοποιεί: ορισμό, διαίρεση, σύγκριση-αντίθεση, αναλογία, παραδείγματα Αν αιτιολογεί μια άποψη αξιοποιεί: αίτιο-αιτιατό, αιτιολόγηση, παραδείγματα. Επισήμανση: Συχνά αξιοποιείται ο συνδυασμός μεθόδων.
Οι πληροφορίες των περιόδων και των παραγράφων έχουν μεταξύ τους λογικές σχέσεις: π.χ. αιτίες-αποτελέσματα, προβλήματα-ανησυχίεςλύσεις, προτάσεις-προϋποθέσεις κ.λπ. Οι λογικές σχέσεις των πληροφοριών δηλώνονται με γλωσσικά στοιχεία συνοχής
Οι πληροφορίες διατυπώνονται γλωσσικά Σε περιόδους που αποτελούνται από προτάσεις Η κατανόηση κάθε περιόδου εξαρτάται από την «αποκωδικοποίηση της σημασίας κάθε λέξης των προτάσεων
Επομένως πρέπει να ξέρω Τη σημασία κάθε ουσιαστικού και των προσδιορισμών του. Τη σημασία κάθε ρηματικής φράσης Τη σημασία κάθε συνδέσμου Τη σημασία των σημείων στίξης Copyright: Κάππου Μαρία
Επισήμανση Α. Τα ουσιαστικά δηλώνουν Αφηρημένες έννοιες Ειδική ορολογία Β. Οι ρηματικές φράσεις δηλώνουν λογικές σχέσεις π.χ. αιτία, αποτέλεσμα, προϋπόθεση, ιδιότητα κ.λπ. Επομένως πρέπει να γνωρίζω πολλές αφηρημένες και πολλή ορολογία (θετικών και κυρίως-κοινωνικών επιστημών)
το αρχικό κείμενο είναι «έκθεση» Αρχικό κείμενο Αναφέρεται σε ένα θέμα (αφηρημένη έννοια) Οι πληροφορίες οργανώνονται σε 1 ή 2 θεματικές ενότητες που αποτελούνται από παραγράφους Οι πληροφορίες της παραγράφου οργανώνονται σε περιόδους Οι πληροφορίες διατυπώνονται γλωσσικά Το κείμενο που παράγουμε Αναφέρεται σε ένα θέμα (αφηρημένη έννοια) Οι πληροφορίες αναπτύσσονται ανάσε θεματικές ενότητες (1 ή 2) ανάλογα με το/α ζητούμενο/α Οι απαντήσεις/πληροφορίες αναπτύσσονται στις περιόδους των παραγράφων Οι απαντήσεις/πληροφορίες διατυπώνονται γλωσσικά
Αξιοποιώ τη διδασκόμενη θεωρία για το αρχικό κείμενο για να συντάξω την περίληψή του
Αξιοποιώ όσα μαθαίνω για το σχηματισμό και τη σημασία των λέξεων