4ο APXAIOΛOΓIKO EPΓO ΘEΣΣAΛIAΣ KAI ΣTEPEAΣ EΛΛAΔAΣ 2009-2011 ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟΥΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΩΤΕΡΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ [http://extras.ha.uth.

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ 4ο APXAIOΛOΓIKO EPΓO ΘEΣΣAΛIAΣ KAI ΣTEPEAΣ EΛΛAΔAΣ 2009-2011 ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟΥΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΩΤΕΡΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ [http://extras.ha.uth.gr/aethse4/] Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, BOΛOΣ 15-18.3 2012 Κτήριο Παπαστράτου Αμφιθέατρα Κορδάτου και Σαράτση 16.00-16.30 ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ (Αμφιθέατρο Κορδάτου) Πέμπτη 15/03/12, απόγευμα 16.30-17.00 ΕΝΑΡΞΗ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ 17.00-18.30 1 η συνεδρία Σταυροπούλου-Γάτση Μαρία Το έργο της ΛΣΤ ΕΠΚΑ κατά τα έτη 2009 και 2010: Ανασκαφές στο πλαίσιο των δημοσίων έργων και σε αρχαία μνημεία του Νομού Αιτωλοακαρνανίας. Χαβέλα Κωνσταντούλα Ανασκαφικές έρευνες στον άξονα της «Ιόνιας Οδού», τμήμα Κουβαράς Μενίδι Νομού Αιτωλοακαρνανίας Σαράντη Φωτεινή Ευρήματα στον άξονα της «Ιόνιας Οδού», τμήμα Αντίρριο Χάλκεια Βικάτου Ολυμπία Καλυδώνα-Αλίκυρνα-Πλευρώνα-Σταμνά: Οι τελευταίες έρευνες στο πλαίσιο κατασκευής της «Ιόνιας» και της «Παραϊόνιας» οδού Τσώνος Άκης Σχέσεις της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας με τα Βαλκάνια κατά την Εποχή του Χαλκού Τριάντη Αλίκη-Ισμήνη Ο ναός του Απόλλωνα στο Άκτιο Αιτωλοακαρνανίας 1

18.30-18.45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 18.45-19.00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 19.00-20.00 2 η συνεδρία ΕΥΒΟΙΑ Mαυρίδης Φάνης Τα σπήλαια ως χώροι ανθρώπινης δράσης κατά τη Νεολιθική περίοδο. Η περίπτωση του σπηλαίου Αγίας Τριάδας Καρύστου Γαλανάκη Ιωάννα Ο χαρακτήρας της μετάβασης από την Πρωτοελλαδική ΙΙΙ στην πρώιμη Μεσοελλαδική περίοδο στη θέση της Ξερόπολης, Λευκαντί. Krapf Tobias Ερέτρια και Αμάρυνθος: δυο γειτονικοί αλλά διαφορετικοί οικισμοί της Μέσης Εποχής Χαλκού στην Εύβοια. Χιδίρογλου Μαρία Κεραμική αρχαϊκών χρόνων από την Εύβοια στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. 20.00-20.15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 20.15-21.15 3 η συνεδρία ΠΑΓΑΣΗΤΙΚΟΣ - ΒΟΡΕΙΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ Σπονδύλης Ηλίας Υποβρύχια έρευνα Ι.ΕΝ.Α.Ε. στον Παγασητικό. Χρονικό ετών 2009-2011 Καραμπίνης Μιχάλης Τα ρωμαϊκά λατομεία μαρμάρου της Σκύρου Μαζαράκης Αινιάν Αλέξανδρος, Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου Αργυρούλα, Αλεξανδρίδου Αλεξάνδρα, Χρυσοπούλου Ελένη Επιφανειακές έρευνες στην Κεφάλα της Σκιάθου 21.15-21.30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ Δεξίωση στο πανεπιστήμιο 2

Παρασκευή 16/03/12, πρωί 8.45-9.15 ΕΓΓΡΑΦΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑ 9.15-10.15 4 η συνεδρία Ντάρλας Ανδρέας Η διερεύνηση της Παλαιολιθικής Εποχής στη Θεσσαλία. Τα πρώτα σημαντικά βήματα και οι «παιδικές ασθένειες» σ ένα νέο για την Ελλάδα ερευνητικό πεδίο. Μερούσης Νικόλαος Μαρμάρινα ανθρωπόμορφα ειδώλια από τη Νεολιθική Θεσσαλία και τη Δυτική Μακεδονία: προσπάθεια ανάγνωσης ενός κοινού στιλιστικού κώδικα Νάζου Μαργαρίτα Οι Νεολιθικές «σέσουλες» (scoops) από την Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα: ανάλυση των ανασκαφικών συνόλων και απόπειρα ερμηνείας τους. Βουζαξάκης Κωνσταντίνος Οδοιπορικό στο Ν. Πήλιο. Οι έρευνες, οι αρχαιότητες, οι προοπτικές 10.15-10.30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 10.30-10.45 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 10.45-12.00 5 η συνεδρία Alram-Stern Eva Visviki Magoula Velestino. The So-called Megaron Reconsidered Κιάκου Αθανασία Η οικιστική οργάνωση των προϊστορικών θέσεων στην πεδιάδα του Αλμυρού: χωρικές αναλύσεις και ιδιαιτερότητες. Μουνδρέα-Αγραφιώτη Αντίκλεια, Σαρρής Απόστολος, Παπαδόπουλος Nίκος Η Συμβολή των Γεωφυσικών Διασκοπήσεων στην Αρχαιολογική Έρευνα της Μαγούλας Ζερέλια, Δήμος Αλμυρού Stissi Vladimir, Reinders Reinder, Μαλακασιώτη Ζωή, Ροντήρη Βασιλική The Almyros and Sourpi Plains: a diachronic perspective Τσιούκα Φωτεινή, Αγνουσιώτης Δημήτρης Η πεδιάδα του Αλμυρού κατά τη Μέση Εποχή του Χαλκού. Νέα δεδομένα από το νεκροταφείο στη θέση «Βουλοκαλύβα» (Αρχαία Άλος) 12.00-12.15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 12.15-12.30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 3

12.30-14.30 Παρουσίαση ανακοινώσεων τοίχου για τη Θεσσαλία, Εύβοια, Αιτωλοακαρνανία Μπάτζιου-Ευσταθίου Ανθή Το έργο της ΙΕ ΕΠΚΑ Μιχάλη Μυρτώ Το έργο του Ινστιτούτου Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών στο Νότιο Ευβοϊκό Κόλπο και στις Δυτικές Ακτές του Νοτίου Παγασητικού Κόλπου (2009-2011) Przytula-Wojczyk Charlotte Cultural change during the 4th millennium BC: The end of anthropomorphic clay figurines in Greece Durauer Caroline Trench A and B of the Visviki Magula near Velestino Ροντήρη Βάσω Neolithic pottery from Thessaly. The social meaning of technology Κουλίδου Σοφία Οι ορθογώνιες κατασκευές του νεκροταφείου και του οικισμού μυκηναϊκών χρόνων της Πηγής Αρτέμιδος στη νότια Πιερία Αλεξάνδρου Σταματία Ένα νέο οικιστικό σύνολο από το Μυκηναϊκό οικισμό Διμηνίου Αηδονά Ε., Κοντοπούλου Δ., Τουφεξής Γ., Τσεργά Κλ., Παπανικολάου Ε. Αρχαιομαγνητική μελέτη καμένων δομών από τον νεολιθικό οικισμό Βασιλή (Ν. Λάρισας) Τσιάκα Ασημίνα Σύνολο μετάλλινων και πήλινων αντικειμένων που προέρχονται από κατασχέσεις στο Μόναχο Γερμανίας Colette Beestman-Kruyshaar, Pottery production at Hellenistic Halos Τριανταφυλλοπούλου Πελαγία Σωστική ανασκαφική δραστηριότητα στην Αρχαία Δημητριάδα την τελευταία πενταετία Γεωργίου Ρέα, Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου Α., Αραχωβίτη Π., Ιντζεσίλογλου Χ., Μαλακασιώτη Ζ., Τσιάντου Α., Τσιάγκαλη Ε. Μελέτες Ανάδειξης και Προστασίας Αρχαιολογικών χώρων στο Ν. Μαγνησίας και μελέτες κτιρίων βοηθητικής χρήσης σ' αυτούς. Καραγκούνης Δημήτριος Ανάδειξη αρχαιολογικού χώρου Κραννώνος Ν. Λάρισας Ορφανού Σταυριανή Χάλκινα αναθήματα από το ναό του Θαυλίου Διός στις αρχαίες Φερές: αρχαιομεταλλουργική προσέγγιση και επιπτώσεις στην έρευνα της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου στον ελλαδικό χώρο 4

Βαξεβανόπουλος Μάρκος, Μέλφος Βασίλης, Σκαφιδά Ευαγγελία, Καρναβά Άρτεμις Διαχρονική χρήση του τραβερτίνη ως οικοδομικό υλικό στη θέση «Κάστρο-Παλαιά» Βόλου Ασδεράκη-Τζουμερκιώτη Ελένη, Διονυσίου Μάνος, Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου, Αργυρούλα, Αραχωβίτη Πολυξένη Μέσα στις πτυχές του παρελθόντος Χρυσοπούλου Ελένη Επιφανειακές έρευνες στην Κεφάλα της Σκιάθου (video) Κοσμά Μαρία Μαρμάρινο τραπεζοφόρο με παράσταση Έρωτα ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων από την πόλη της Καρύστου. Σιδηρόπουλος Κλεάνθης, Αλεξοπούλου Γεωργία Νομισματικά ευρήματα Μολυκρίου και Μακύνειας (Αιτωλοακαρνανία) Μακρή-Σκοτινιώτη Θάλεια, Ιντζεσίλογλου Μπάμπης, Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου, Αργυρούλα Η Έκθεση της Νέας Πτέρυγας του «Αθανασάκειου» Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου. Σταμέλου Ευαγγελία Σέσκλο: Ένα Νεολιθικό Χωριό υποδέχεται τα Παιδιά Καλογιάννη Αιμιλία Δέντρα θεών κι ανθρώπων, σταγόνες νερού και μάγισσες συναντιούνται στο Μουσείο 17.00-18.45 6 η συνεδρία Παρασκευή 16/03/12, απόγευμα ΘΕΣΣΑΛΙΑ Lera Petrika, Οικονομίδης Σταύρος, Παπαγιάννης Άρης, Τσώνος Άκης Βαλκανικές αντιστοιχίες: ενδεικτικές σχέσεις μεταξύ ΝΑ Αλβανίας και Θεσσαλίας μέσα από τη μελέτη της νεολιθικής κεραμικής Δημουλά Αναστασία Νέα δεδομένα από παλιές έρευνες: Η πρώιμη κεραμική τεχνολογία στη νεολιθική Θεσσαλία Ροντήρη Βάσω Ξεδιπλώνοντας το κουβάρι της Προϊστορίας: Τεχνολογικές προσεγγίσεις στην κεραμική της Μέσης Νεολιθικής από τη Θεσσαλία Ίβρου Βασιλική Πρώτες παρατηρήσεις στην κεραμική του προϊστορικού οικισμού στο Μετόχι, στις Νηές Μαγνησίας. Πεντεδέκα Αρετή Η οργάνωση της κεραμικής παραγωγής στους νεολιθικούς οικισμούς της Λίμνης Κάρλας: προκαταρκτικές παρατηρήσεις 5

Αλματζή Καλλιόπη, Αγνουσιώτης Δημήτρης Τάφοι της Μέσης Εποχής του Χαλκού στη θέση «Οβριά» νοτιοδυτικά της λίμνης Κάρλας Μαθιουδάκη Ηρώ Τύποι δίχρωμης κεραμεικής από τη Στερεά Ελλάδα και τη Θεσσαλία της Μέσης και πρώιμης Ύστερης Εποχής του Χαλκού. 18.45-19.00 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 19.00-19.15 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 19.15-21.00 7 η συνεδρία Pavuk Peter Survival of Middle Helladic Traditions into the Early Late Bronze Age of Central Greece Doncheva Diana Late Bronze Age relations between Thessaly and Thrace. Ρουσιώτη Δήμητρα Όψεις της μυκηναϊκής λατρείας στη Μαγνησία Μπάτζιου-Ευσταθίου Ανθή Οικοσκευή τελικής φάσης κατοίκησης στα Πευκάκια Σκαφιδά Ευαγγελία, Καρναβά Άρτεμις, Olivier Jean-Pierre, Rehren Tilio, Ασδεράκη- Τζουμερκιώτη Ελένη, Βαξεβανόπουλος Μάρκος, Μανιάτης Γιάννης, Τσαρτσίδου Γεωργία, Γεωργίου Ιάκωβος, Τσιγάρα Μαρία Ο οικισμός της Ύστερης Εποχής Χαλκού στο «Κάστρο-Παλαιά» Βόλου: από τις ανασκαφικές έρευνες του Δ. Θεοχάρη στα νέα ευρήματα της πρόσφατης διεπιστημονικής έρευνας Τουφεξής Γεώργιος, Μπάτζιου-Ευσταθίου Ανθή, Παπαντώνης Θ., Εξάρχου Ο. Aνασκαφή Μυκηναϊκών τάφων στο Μακρυχώρι Λάρισας, στο πλαίσιο της κατασκευής του κτιρίου των πλευρικών Διοδίων Μακρυχωρίου. Βαϊοπούλου Μαρία Οικισμός της μεταβατικής περιόδου από την Μεσοελλαδική III στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού στις «Ράχες» Μασχολουρίου : Μία πρώτη παρουσίαση 21.00-21.15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 6

Σάββατο 17/03/12, πρωί ΘΕΣΣΑΛΙΑ 9.00-11.00 8 η συνεδρία Μαλακασιώτη Ζωή, Βήτος Γεώργιος, Πανάγου Μαρία Οι τύμβοι με καύσεις στον αγρό Δεσποτόπουλου στη θέση Βουλοκαλύβα Πλατάνου Αλμυρού Νικολάου Ελισάβετ Παιδικές ταφές intra muros Εποχής Σιδήρου στο χώρο της ελληνιστικής οχύρωσης της Άλου. Καραπάνου Σοφία Ευρήματα της ρωμαϊκής περιόδου στην περιοχή των Φαρσάλων Sprawski Sławomir Who is represented on the Theotimos's stele? Remarks on the Thessalian foot warriors. Λεβέντη Iφιγένεια Επιτύμβια ανάγλυφα ρωμαϊκών χρόνων από τη Θεσσαλία Σταματοπούλου Μαρία Τα ειδώλια από το ιερό της Πασικράτας στη Δημητριάδα Aston Emma Welcome, visitors : religious inclusivity in a Pharsalian cave-cult. Χατζηαγγελάκης Λεωνίδας, Καραγιαννόπουλος Χρήστος Λατρευτική εγκατάσταση των αρχαϊκών και κλασικών χρόνων στην αρχαία Θεσσαλιώτιδα. Πρώτα στοιχεία από τις σωστικές ανασκαφές 11.00-11.15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 11.15-11.30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 11.30-13.45 9 η συνεδρία Χατζηαγγελάκης Λεωνίδας, Κραχτοπούλου Αθανασία, Αλεξίου Νεκταρία Η δημιουργία της Έκθεσης, η λειτουργία και οι εκπαιδευτικές δράσεις του Αρχαιολογικού Μουσείου Καρδίτσας Παλαιοθόδωρος Δημήτρης Tρία αδημοσίευτα αγγεία στο Αθανασάκειο Μουσείο Βόλου από τη Νότια Ιταλία και τη Βορειοδυτική Ελλάδα Haagsma, Margriet, Karapanou Sophia, Surtees Laura Hellenic-Canadian Work at Kastro Kallithea 2006-2011. Τουφεξής Γ., Παπαντώνης Θ., Βήτος Γ. Ανασκαφή στο νεκροταφείο του αρχαίου Ομολίου στο πλαίσιο της κατασκευής της Ν.Ε.Ο Αθηνών-Θεσσαλονίκης (ΠΑΘΕ). 7

Τουφεξής Γ., Μπάτζιου-Ευσταθίου Α., Εξάρχου Ο., Παπαντώνης Θ., Βήτος Γ., Παπανικολάου Ε., Κριτσίλα Α. Ανασκαφική έρευνα στην Κοιλάδα των Τεμπών στο πλαίσιο της κατασκευής της Ν.Ε.Ο Αθηνών-Θεσσαλονίκης (ΠΑΘΕ). Χατζηαγγελάκης Λεωνίδας, Θεογιάννη Λευκοθέα Πρώτη παρουσίαση των σωστικών ανασκαφικών ερευνών στην περιοχή Αγ. Τριάδας - Προαστίου - Αγναντερού Ν. Καρδίτσας Χατζηαγγελάκης Λεωνίδας, Αθανασίου Δημήτρης Ανάπτυξη του πολεοδομικού ιστού της αρχαίας Τρίκκης Τζιαφάλιας Αθανάσιος, Δημήτρης Καραγκούνης Αρχαίο Θέατρο Λάρισας: παρεμβάσεις στα πλαίσια ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων Αδρύμη-Σισμάνη Βασιλική Αρχαίο θέατρο Φθιωτίδων Θηβών: επισκόπηση της έρευνας και νέα δεδομένα 13.45-14.00 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 14.30. Η Έκθεση της Νέας Πτέρυγας του «Αθανασάκειου» Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου. Ξενάγηση από τους Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου, Αργυρούλα-Ιντζεσίλογλου, Μπάμπη, Μακρή-Σκοτινιώτη Θάλεια Δεξίωση στο Αρχαιολογικό Μουσείο 17.00-18.30 10 η συνεδρία Σάββατο 17/03/12, απόγευμα ΘΕΣΣΑΛΙΑ Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου Αργυρούλα Φεραϊκή Προσωπογραφία. Δεδομένα μιας πρώτης καταγραφής. Ιντζεσίλογλου Μπάμπης Νεώτερα στοιχεία για τον Αντιγένη Σωτίμου από τη Δημητριάδα Κραβαρίτου Σοφία Κοινόν και θεός αυτοκράτωρ στην Ανατολική Θεσσαλία: μια πρώτη προσέγγιση Graninger Denver Eleutheria and Stena: a synkrisis Decourt Jean Claude, Tziafalias Athanassios Dieux et héros à Pythion : quelques particularités Tziafalias Athanasios, Bouchon Richard, Damerzin Laurence, Helly Bruno, Karagounis D. Larisa et ses édifices de spectacles aux 1er s. av.-1er s. ap. J.-C. 18.30-18.45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 8

18.45-19.00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 19.00-21.00 11 η συνεδρία ΦΘΙΩΤΙΔΑ Κυπαρίσση Αποστολίκα Νίνα Ενδείξεις λειτουργίας κεραμικού κλιβάνου της Μέσης Νεολιθικής στη Μαγούλα Ίμβρου Πηγάδι στο Νέο Μοναστήρι Φθιώτιδας Κατσαρού Στέλλα, Καζνέση Αγγελική Νεολιθική κεραμική από την Κουτρουλού Μαγούλα Φθιώτιδας: σχέσεις και επικοινωνία με αφορμή τα γραπτά κοσμήματα των αγγείων Κυπαρίσση Αποστολίκα Νίνα, Χαμηλάκης, Γιάννης Αρχαιολογική και εθνογραφική έρευνα στη θέση Κουτρουλού Μαγούλα Φθιώτιδας, 2009-2011 Παπακωνσταντίνου Μαρία-Φωτεινή, Krapf Tobias, Κουτσοκέρα Νικολέττα, Γκοτσίνας Άγγελος, Καραθάνου Αγγελική, Βουβαλίδης Κωνσταντίνος, Συρίδης Γεώργιος Αγία Παρασκευή Λαμίας, θέση «Πλατάνια»: Το πολιτισμικό και φυσικό περιβάλλον ενός οικισμού στη δελταϊκή πεδιάδα του Σπερχειού κατά τη Μέση Εποχή του Χαλκού Καράντζαλη Έφη Οικία της Μεσοελλαδικής ΙΙΙ Υστεροελλαδικής Ι περιόδου στο Φραντζή της Λαμίας Cantarelli Floriana Le mura di Melitaia: aspetti storici e topografici Σιψή Μαρία Μια νέα μορφή οικίας για τα δεδομένα των αρχαίων Φαλάρων του 4ου αι. π.χ. Παπακωνσταντίνου Μαρία-Φωτεινή, Σταυρογιάννης Λάμπρος, Τρανταλίδου, Αικατερίνη, Γκοτσίνας, Άγγελος Επείσακτες ταφικές πρακτικές στο νότιο νεκροταφείο της Λαμίας 21.00-21.15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 9.00-11.00 12 η συνεδρία Κυριακή 18/03/12, πρωί ΛΟΚΡΙΔΑ - ΦΩΚΙΔΑ Ζάχου Ελένη, Ψιμόγιαννου Κατερίνα Η δημιουργία τόπων στο λόφο του Προσκυνά: η απεικόνιση της ανθρώπινης δράσης στο χώρο και στο χρόνο Κουνούκλας Πέτρος Ο Κύνος στην Υστεροελλαδική ΙΙΙΓ Μέση και Νεώτερη περίοδο 9

Σταμούδη Αικατερίνη Η κεραμεική οικιακού χαρακτήρα, της Υστεροελλαδικής ΙΙΙΓ και Πρωτογεωμετρικής περιόδου, από τη θέση Κύνος Φθιώτιδος. Πρώτη παρουσίαση Δακορώνια Φανουρία Κεραμεική τεχνολογία στον Κύνο Γκοτσίνας Άγγελος, Καραθάνου Αγγελική, Halstead Paul, Ισαακίδου Βαλασία, Τζεβελεκίδη Βασιλική Ζώα και Φυτά από τον Κύνο της Ύστερης Εποχής του Χαλκού : προκαταρκτικές ζωοαρχαιολογικές και αρχαιοβοτανικές παρατηρήσεις Hale Christopher Middle Helladic Ceramics at Mitrou: The Grey Minyan Sequence Van de Moortel Aleydis The Middle Bronze Age Boat from Mitrou: Evidence for Bronze Age Aegean Shipbuilding Rückl Štěpán Protogeometric Pottery at Mitrou, East Lokris: Nothing new under the (Central Greek) sun? 11.00-11.15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 11.15-11.30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 11.30-13.15 13 η συνεδρία Δημάκη Σοφία, Παπαγεωργίου Μαρία Σύνολο υστεροελλαδικών επικασσιτερωμένων αγγείων από το Καλαπόδι Λοκρίδας Ραπτόπουλος Σωτήριος, Πιλάλας Ιωάννης Παράλιοι πύργοι - φυλακεία στις λοκρικές ακτές του Βόρειου Κορινθιακού (επιφανειακή έρευνα 2009-2011) Ζάχος Γεώργιος Ένας ΙΕΡΗΑΣ και ένας ΑΙΤΩΛΑΡΧΗΣ στην Ελάτεια Παρτίδα Έλενα Η διαδοχή πολιτικών δυνάμεων στους Δελφούς και η επιρροή τους στην αρχιτεκτονική διαμόρφωση του ιερατικού τοπίου Rousset Denis Tο σύνταγμα των αρχαίων επιγραφών της Φωκίδος και της Δωρίδος (Inscriptiones graecae IX 12, fasc. 6) Dominguez Adolfo East Locris between Thessaly and Phocis Ψάλτη Αθανασία Το έργο της Ι ΕΠΚΑ στην ανάδειξη και την προστασία των μνημείων των Δελφών κατά τα έτη 2010-2012 13.15-13.30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 10

13.30-15.00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ. Ελαφρύ γεύμα στο πανεπιστήμιο 15.00-17.00 Παρουσίαση ανακοινώσεων τοίχου Στερεάς Ελλάδας Συρίδης Γεώργιος, Αηδονά Ε., Βουβαλίδης Κωνσταντίνος, Παπακωνσταντίνου Κ., Πεχλιβανίδου Σ., Κουτσοκέρα Ν. Ιζηματογενείς καταγραφές ανθρωπογενών και φυσικών διεργασιών στον προϊστορικό οικισμό της Αγίας Παρασκευής (Λαμία). Καράντζαλη Έφη, Κιλίκογλου Βασίλης, Hein Anno Τοπική και εισηγμένη Υστεροελλαδική κεραμική από τον οικισμό Φραντζή, στην κοιλάδα του Σπερχειού Παπακωνσταντίνου Μαρία-Φωτεινή, Κραβαρίτη Αθηνά Ανασκαφικές έρευνες στο νοτιοανατολικό νεκροταφείο της Λαμίας Παπακωνσταντίνου Μαρία-Φωτεινή, Βουβαλίδης Κωνσταντίνος Αρχαιολογική και Παλαιογεωγραφική Έρευνα στην Κοιλάδα του Σπερχειού (Α.Π.Ε.Κ.Σ.) Παπακωνσταντίνου Μαρία-Φωτεινή, Penttinen Arto Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Μακρακώμης - Makrakomi Archaeological Project (M.A.L.P.). Πρώτη παρουσίαση Παπαδόπουλος Κωνσταντίνος Ψηφιακή Σάρωση, Φωτογραμμετρία και Ψηφιακές (Ανα)Παραστάσεις. Αρχαιολογική Τεκμηρίωση & Ερμηνεία σε Τρεις Διαστάσεις: η Περίπτωση της Κουτρουλού Μαγούλας Τσόκας Γρηγόρης, Σταμπολίδης Αλέξανδρος, Βαργεμέζης Γεώργιος, Τσούρλος Παναγιώτης, Παπακωνσταντίνου Μαρία-Φωτεινή, Κουτσοκέρα Νικολέττα Γεωφυσική διασκόπηση και ανασκαφική έρευνα στη θέση «Πλατάνιά» Αγίας Παρασκευή του Δήμου Λαμιέων Αγγελίδης Παναγιώτης, Λουκά Μαρία-Παρασκευή Συντήρηση και αποκατάσταση της τοιχογραφίας της «Πομπής των Γυναικών» από το Καδμείο της Θήβας Aravantinos Vassilis, Fappas Ioannis,Kyr azi Olga, Lugli Giampaolo, Pisani Marcella "No Greater Marvel" again. Use and reuse of the Mycenaean tholos-tomb at Orchomenos. Νίκος Στεργίου,Χάρης Γεωργιάδης Προβληματισμοί και προτάσεις ανάδειξης προϊστορικού (ΠΕ ΙΙ) τύμβου και οικίας από ωμόπλινθους Αραβαντινός Βασίλειος, Παπαδάκη Αθηνά FIRESENSE (2009-2012) Ένα ευρωπαϊκό διακρατικό πιλοτικό πρόγραμμα πυροπροστασίας των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων στο Ιερό των Καβίρων, Θήβα. Βασιλειάδη Αικατερίνη Λίθινα εργαλεία από τον Κύνο Λιβανατών. 11

Vitale Salvatore Late Helladic IIIB Pottery from Mitrou, East Lokris: Relative Chronology, Typology, and Wider Significance Lis Bartek The LH IIIC pottery from Mitrou Ντάσιος Φώτης Το ιερό της Δήμητρας Ερώχου στη Σουβάλα Παρνασσίδας: παλαιές και νέες εργασίες ανάδειξης Τσαρούχα Ανθούλα Διαδρομές πολιτισμού σε ένα μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, τους Δελφούς Τσόκας Γρηγόριος, Τσούρλος Παναγιώτης, Van de Moortel Aleydis, Σταμπολίδης, Αλέξανδρος, Βαργεμέζης Γεώργιος, Ζάχου, Ελένη Γεωφυσική διασκόπηση στη νησίδα Μήτρου Karkanas Panagiotis Micromorphological Analysis of Sediments at the Bronze Age Site of Mitrou, Central Greece Vykukal Rachel Purpurae Florem: Assessing the Role of Purple Dye Manufacture in the Emergence of a Political Elite at Mitrou Aurigny Helene, Braunstein Daniele Delphi : Preventive conservation in the storeroom of stone sculpture 16.45-17.00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 17.00-19.30 14 η συνεδρία Κυριακή 18/03/12, απόγευμα ΒΟΙΩΤΙΑ Iacobelli Amanda Between Attica and Boeotia: preliminary report on the role of pastoralism in the landscape history of the Skourta Plain Κυριαζή Όλγα, Φάππας Ιωάννης Προσήλιο: μια νέα εγκατάσταση της Τελικής Νεολιθικής στην κοιλάδα της Χαιρώνειας. Ψαράκη Κυριακή Νεώτερα στοιχεία για την κατοίκηση στην κοιλάδα της Χαιρώνειας την 3η χιλιετία π.χ.: η εγκατάσταση στο Λατούφι Μαυρονερίου Burns Bryan, Aravantinos Vasillis, Burke Brendan, Fappas Yannis New excavations at ancient Eleon 12

Αραβαντινός Βασίλειος Σπάνιες παραστάσεις ψαριών από τη μυκηναϊκή Θήβα. Τέχνη και ιδιοσυγκρασία Κουντούρη Ελένη, Κουτσογιάννης Δημήτριος, Μαμάσης Νικόλαος Νέο πρόγραμμα επιφανειακής, γεωφυσικής και ανασκαφικής έρευνας στα μυκηναϊκά αποστραγγιστικά έργα της Β. Κωπαΐδας: αποτελέσματα α περιόδου εργασιών πεδίου Γεωργανάς Ιωάννης Τάφοι και ταφικά έθιμα της Εποχής του Σιδήρου στη Βοιωτία Χαραμή Αλεξάνδρα Στοιχεία τοπογραφικά για το αρχαίο Δήλιον μέσα από παλαιότερες και πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες Larson Stephanie Thebes Ismenion Synergasia Project, 2011 Bonanno Margherita, Germani Marco Sculptural and furniture elements from the area of the Orchomenos theater 19.30-19.45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 19.45-20.30 ΚΟΙΝΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ 13

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ 4ο APXAIOΛOΓIKO EPΓO ΘEΣΣAΛIAΣ KAI ΣTEPEAΣ EΛΛAΔAΣ 2009-2011 ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΟΥΣ ΣΤΟΥΣ ΝΕΩΤΕΡΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ [http://extras.ha.uth.gr/aethse4/] Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, BOΛOΣ 15-18.3 2012 Κτήριο Παπαστράτου Αμφιθέατρα Κορδάτου και Σαράτση ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ-ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΑ (Αμφιθέατρο Σαράτση) 8.30-9.00 ΕΓΓΡΑΦΕΣ 9.00-10.15 1 η συνεδρία Σάββατο 17/03/12, πρωί ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΙΑ Κουμούση Aναστασία, Καπώνης Nικόλαος, Αναγνωστοπούλου Εμμανουέλλα Νέα αρχαιολογικά δεδομένα της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου από το ανασκαφικό έργο της 22ης ΕΒΑ στα πλαίσια της κατασκευής της Ιονίας οδού στην περιοχή του Ν. Αιτωλοακαρνανίας Χαμηλάκη Κατερίνα Παλαιοχριστιανική και υστερορωμαϊκή κεραμική από συγκρότημα λουτρών στο Κρυονέρι Μεσολογγίου. Πρώτες παρατηρήσεις ΦΘΙΩΤΙΔΑ-ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ Κακαβάς Γεώργιος Νεώτερες έρευνες, αρχαιολογικές και αναστηλωτικές εργασίες στη Φθιώτιδα, Ευρυτανία και Φωκίδα κατά τα έτη 2009-2011 Κακαβάς Γεώργιος Ένα παλαιοχριστιανικό συγκρότημα με ψηφιδωτά δάπεδα στην Αγία Κυριακή Λιβανατών Φθιώτιδας 14

Κακαβάς Γεώργιος, Μαφρεδάς Θωμάς, Γιαννουλόπουλος Χαρίλαος Αναγνώριση τεχνολογίας κατασκευής έξι (6) φορητών εικόνων του Διονυσίου του εκ Φουρνά με τη χρήση διαγνωστικών μεθόδων 10.15-10.30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 10.30-10.45 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 10.45-12.45 2 η συνεδρία ΒΟΙΩΤΙΑ-ΕΥΒΟΙΑ Καλαμαρά Παρή Το έργο της 23ης ΕΒΑ κατά την περίοδο 2009-2011 Ντάφη Ευαγγελία, Σκαρτσή, Στεφανία Bυζαντινή κεραμική από τις ανασκαφές στις εγκαταστάσεις της ΑΗΣ Κατσάλη Ευρυδίκη Συμβολή στη μελέτη της Αρχιτεκτονικής του ναού του Αγίου Δημητρίου στα Χάνια Αυλωναρίου στην Εύβοια Κατσελάκη Ανδρομάχη Ο τοιχογραφικός διάκοσμος του ναού του Αγίου Δημητρίου στα Χάνια Αυλωναρίου στην Εύβοια Βαξεβάνης Γιάννης Οι τοιχογραφίες του ναού του Αγίου Γεωργίου στα Λουκίσια Βοιωτίας Κοντογιάννης Νίκος Οι τοιχογραφίες στο βορειοανατολικό παρεκκλήσιο του ναού της Αγίας Παρασκευής στη Χαλκίδα Πάλλης Γιώργος Η διάδοση της τεχνοτροπίας των γλυπτών του λεγόμενου θηβαϊκού εργαστηρίου (β μισό 9ου αι.). Μερικές παρατηρήσεις. Κουτσούκου Μαριανίκη Δημόσια Αρχαιολογία: τοπική κοινωνία, επισκέπτες και διαχείριση της πολιτισμικής κληρονομιάς. Το παράδειγμα της Αντίκυρας και της μονής Οσίου Λουκά στη Βοιωτία 12.45-13.15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 14.30. Η Έκθεση της Νέας Πτέρυγας του «Αθανασάκειου» Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου. Ξενάγηση από τους Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου, Αργυρούλα- Ιντζεσίλογλου, Μπάμπη.-Μακρή-Σκοτινιώτη, Θάλεια Δεξίωση στο Αρχαιολογικό Μουσείο 15

Σάββατο 17/03/12, απόγευμα 18.00-20.00 Παρουσίαση ανακοινώσεων τοίχου (Στερεά Ελλάδα) Κατσούλη Ελένη Αποκατάσταση και ανάδειξη του βυζαντινού ναού του Τιμίου Προδρόμου Επισκοπής Μάστρου Παπαγεωργίου Ειρήνη Εργασίες αποκατάστασης ναού Αγίου Γεωργίου στο Ακραίφνιο Βοιωτίας Σχολίδου Αυγουστίνα Πρόταση πολεοδομικού σχεδιασμού και διαχείρισης αρχαιοτήτων στην Αντίκυρα Βοιωτίας. Παλαντζάς Θεόδωρος, Κουρμαδάς Γιώργος Μεσαιωνικός Πύργος στα Πολιτικά Ευβοίας: Αρχιτεκτονικά και Στατικά ζητήματα Γκάνη Πένυ Ανασκάπτοντας μια αγροτική εγκατάσταση στον οικισμό των Φύλλων Ευβοίας Κωσταρέλλη Αλεξάνδρα, Τσιομπίκου Ελένη Εικόνες της Εύβοιας. Η εικόνα της Παναγίας με την επωνυμία «Παραβουνιώτισσα» από την Ερέτρια (Κωσταρέλλη Α.). Εικόνες του 19ου αι. και των αρχών του 20ού αι. από ναούς της Νότιας Εύβοιας (Τσιομπίκου Ε.). Κοτρίκλας Δημήτριος, Δαμιανός Κωνσταντίνος Σωστική ανασκαφική έρευνα στη οδό Κώτσου Χαλκίδας. Νέα δεδομένα για το ιστορικό κέντρο της Χαλκίδας (Κοτρίκλας Δ.). Τεχνικές ανάδειξης ευρημάτων (Δαμιανός Κ.). Αγγέλη Ελένη-Αθηνά Μελέτη αποκατάστασης του ναού του Ταξιάρχη στα Καλύβια Καρύστου Κυριακή 18/03/12, πρωί 10.15-12.00 3 η συνεδρία ΘΕΣΣΑΛΙΑ Μαντζανά Κρυσταλλία Το έργο της 19 ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων την τριετία 2009-2011 Ντίνα Ασπασία Κάστρο Παλαιών. Νέα ευρήματα στο πλαίσιο του έργου «Συντήρηση και αποκατάσταση Κάστρου Παλαιών Δ. Βόλου, Ν. Μαγνησίας». Καλογερούδης Γεώργιος Η οχυρωματική αρχιτεκτονική των κάστρων Τρικάλων και Φαναρίου και η σημασία τους μέσω της ανάδειξής τους για την ευρύτερη περιοχή της Δ. Θεσσαλίας. Γιαλούρη Άννα Από την Αρχαία στη Βυζαντινή Λάρισα 16

Σδρόλια Σταυρούλα Ανασκαφή βυζαντινού ναού με περίστωο και νεκροταφείο στα Τέμπη Βαραλής Ιωάννης, Σδρόλια Σταυρούλα Η εκκλησία του Κάστρου της Βελίκας. Αποτελέσματα των πρόσφατων ανασκαφικών ερευνών Σταντζούρης Πασχάλης Τάφοι παλαιοχριστιανικής εποχής στην περιοχή του ανατολικού νεκροταφείου των Φθιωτίδων Θηβών - Νέας Αγχιάλου 12.00-12.15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 12.15-12.30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 12.30-13.30 4 η συνεδρία Κουγιουμτζόγλου Σπύρος Βυζαντινή και μεταβυζαντινή κεραμική από την πόλη των Τρικάλων Αναστασιάδου Αρχοντούλα Έρευνες και σωστικές ανασκαφές στο Λεφόκαστρο Πηλίου Χατζηγιάννης Μιχαήλ, Ανδρούδης Πασχάλης Ο Ι. Ναός του Αγίου Αθανασίου Μακρινίτσας: Ιστορία και αρχιτεκτονική Ανδρούδης Πασχάλης Ο βυζαντινός γλυπτός διάκοσμος του καθολικού της Μονής Αγίου Λαυρεντίου στο Πήλιο 13.30-13.45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 14.00-15.00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ. Ελαφρύ γεύμα στο πανεπιστήμιο 15.00-16.30 5 η συνεδρία Κυριακή 18/03/12, απόγευμα Γουλούλης Σταύρος, Ξυνογαλά Γεωργία Λυκοστόμιο των Τεμπών: Τοπογραφική Ένταξη και Ιστορική Ταυτότητα ενός Βυζαντινού Οικισμού (9ος-14ος αι.) Λυτάρη Φανή Εικονογραφικές παρατηρήσεις στον κύκλο του Ακάθιστου στον Ιερό ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Καλαμπάκα (1573) Τριβυζά Ελένη - Στυλιανή Παρατηρήσεις στη ζωγραφική του ναού του Αγίου Γεωργίου (Γεωργούλη) Δομένικου (β μισό 16ου αι.) Τσιμπίδα Eλένη Οι ζωγράφοι της Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου στο Μεγαλόβρυσο και το έργο τους στην Ανατολική Θεσσαλία. 17

Τσιουρής Ιωάννης Παρατηρήσεις στη ζωγραφική του ναού του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου Ραψάνης Μαντζανά Κρυσταλλία Τοιχογραφικός διάκοσμος καθολικού Ι. Μ. Κοιμήσεως Θεοτόκου (Σταγιάδων), στις Σταγιάδες Τρικάλων. 16.30-16.45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 16.45-17.00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 17.00-18.00 6 η συνεδρία Παπαναστασούλη Γραμμάτω- Χρυσοβαλάντω Το ξυλόγλυπτο τέμπλο στο ναό του Αγίου Γεωργίου στα Αμπελάκια Θεσσαλίας Μπαλογιάννη Ουρανία Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Ι. Ν. Αγίας Τριάδος Δέσης Τσόδουλος Κωνσταντίνος Ανέκδοτα πατριαρχικά σιγγίλια από την Ιερά Μονή Δουσίκου Νάνου Μαρία «Χάρτινες εικόνες» και σχέδια εργασίας από τη συλλογή χαρακτικών και σχεδίων του Λαογραφικού Κέντρου Κίτσου Μακρή (Βιβλιοθήκη και Κέντρο Τεκμηρίωσης Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Βόλος). 18.00-18.15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ 18.15-18.30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 18.30-19.45 Παρουσίαση ανακοινώσεων τοίχου (Θεσσαλία) Λαρεντζάκης Μιχαήλ Ο επισκοπικός θρόνος της Ι. Μονής Ευαγγελιστρίας Σκοπέλου, η συντήρηση και η ανάδειξή του Τσιλιμίγκας Χρήστος, Βλαχάβα Δήμητρα, Φαραζούμη Σοφία Αποκατάσταση κάστρων Δυτικής Θεσσαλίας: 1) Εργασίες Αποκατάστασης τμημάτων τρίτου διαζώματος του Βυζαντινού κάστρου της πόλης των Τρικάλων στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2) Εργασίες Αποκατάστασης τμημάτων τείχους, πυριτιδαποθήκης και αρχιτεκτονικών λειψάνων Βυζαντινού κάστρου Φαναρίου στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ. Γκέκας Αιμιλιανός Η συντήρηση τριών ξυλόγλυπτων σταυρών της Ιεράς Μονής Βαρλαάμ Ντίνα Ασπασία, Σδρόλια Σταυρούλα Το Έργο της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων την τριετία 2009-2011 Βλαχοστέργιος Ιωάννης Εργασίες αποκατάστασης της Πυριτιδαποθήκης Λάρισας- Μερική επανάχρηση σε μουσείο Εθνικής Αντίστασης. 18

Μπονόβας Νικόλαος Πατριαρχικό γράμμα του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Καλλινίκου Δ (Δεκέμβριος 1805) Λαφαζάνη Στυλιανή, Τράντος Κωνσταντίνος Στερέωση αντικατάσταση φθαρμένων λίθων και λιθαναγλύφων, κατασκευή βοηθητικών κτιρίων και διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου, Ι. Ν. Τιμίου Σταυρού Δολιανών Κρανιάς στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ Μαντζανά Κρυσταλλία, Κουγιουμτζόγλου Σπύρος, Ντέρης Απόστολος Το «έγκλειστο» δίδυμο οθωμανικό λουτρό του Οσμάν Σαχ στο συγκρότημα των πρώην ποινικών φυλακών Τρικάλων Μακρή-Σκοτινιώτη Θάλεια Απακατάσταση πρώην οικίας Χατζησταματίου στο Δήμο Βόλου ιδιοκτησίας ΥΠΠΟΤ/ ΙΓ ΕΠΚΑ Σαχινίδου Πολυξένη Θεσμοθέτηση - τεκμηρίωση - κτηματολόγιο των πολιτιστικών μνημείων της Λάρισας και η ένταξή τους στο αστικό περιβάλλον Σταϊκόπουλος Γιάννης Αγριά Βόλου: ο χώρος, ο χρόνος, οι άνθρωποι. Θεματικές ενότητες για τη δημιουργία ενός μουσείου πόλεως. Πάντζου Νότα, Παπαδόπουλος Δημήτρης, Adreasen Niels Αρχαιολογία, εθνογραφία και τοπικές κοινωνίες: συνέργειες και προκλήσεις με αφορμή μια εθνο-αρχαιολογική μελέτη της χρήσης των σπηλαίων και των βραχοσκεπών στο Πήλιο 19.45-20.30 ΚΟΙΝΟ ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ 19