Κεφάλαιο 7 Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 1
Στοιχεία Γλώσσας ή ψευδογλώσσας 7.1 Το αλφάβητο της γλώσσας 7.1.1 Γράµµατα Κεφαλαία και Πεζά του Ελληνικού Αλφαβήτου (α-ω, Α-Ω) Κεφαλαία και Πεζά του Λατινικού Αλφαβήτου (a-z, Α-Z) 7.1.2 Ψηφία 0-9 7.1.3 Ειδικοί Χαρακτήρες + - * / ^ = ( ) ',.! < > : _ & 7.2 Τύποι εδοµένων Ακέραιοι Πραγµατικοί Xαρακτήρων ή Αλφαριθµητικοί ή Λεκτικοί ή Συµβολοσειρές Τοποθετούνται ανάµεσα σε εισαγωγικά ' ' πχ Ηµερ ' ευτέρα ', Ονοµ ' Γεωργιος', Αρ_Ταυτ ' Θ213457', Τηλ '027123213'. Κωδ '0205678' Λογικοί ΑΛΗΘΕΙΑ ή ΨΕΜΑ 7.3, 7,4 Σταθερές - Μεταβλητές Ορισµοί Σταθερές είναι µεγέθη που δεν αλλάζουν τιµή κατά την εκτέλεση ενός αλγόριθµου ή προγράµµατος. Κάθε άλλο µέγεθος ονοµάζεται µεταβλητό µέγεθος ή µεταβλητή. Ονόµατα Σταθερών - Μεταβλητών Τα ονόµατα των σταθερών ή µεταβλητών επιλέγονται µε τέτοιο τρόπο, ώστε να εξηγούν τη σηµασία και το ρόλο των µεγεθών που εκφράζουν. Π.χ. Εµβαδ, Υψος, Κεφαλ, Τοκος, Επιτοκ, πι, Ταχ, Φορος, Μεγ, Ελαχ, Συντ_Φορ, Εµβ_Τριγ, ΕµβαδΚυκλ, ΟγκΤραπ, Αριθ1, Αριθ_2, G κλπ. Για την σύνθεση του ονόµατος χρησιµοποιούνται οι αλφαβητικοί χαρακτήρες, οι αριθµητικοί και ο χαρακτήρας "_", χωρίς την χρήση άλλων συµβόλων και του κενού. Το όνοµα της σταθεράς ή της µεταβλητής αρχίζει πάντα από γράµµα. Η ΓΛΩΣΣΑ χρησιµοποιεί κάποιες λέξεις για συγκεκριµένους σκοπούς. Αυτές τις λέξεις δεν πρέπει να χρησιµοποιώ σαν ονόµατα σταθερών ή µεταβλητών και τις ονοµάζω δεσµευµένες. Παράδειγµα: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ, ΙΑΒΑΣΕ, ΓΡΑΨΕ, ΑΚΕΡΑΙΟΣ, ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ, ΛΟΓΙΚΟΣ, ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ, ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ, ΑΡΧΗ, ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ, ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ, κ.λ.π. Τα ονόµατα των µεταβλητών ή σταθερών λέγονται και αναγνωριστικά. Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 2
Σύνταξη Σταθερών Για να δηλώσω τις σταθερές γράφω την λέξη ΣΤΑΘΕΡΕΣ και κατόπιν δίνω τιµές στις σταθερές µου ως εξής: ΣΤΑΘΕΡΕΣ Παράδειγµα ΟνοµαΣταθεράς1 = Τιµή1 ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΟνοµαΣταθεράς2 = Τιµή2 Πι = 3.14 ΟνοµαΣταθεράς3 = Τιµή3 g = 9.81.. ΦΠΑ = 13 Σύνταξη Μεταβλητών Για να δηλώσω τις µεταβλητές γράφω την λέξη µεταβλητές µετά τις ΣΤΑΘΕΡΕΣ αν υπάρχουν και κατόπιν δηλώνω τις µεταβλητές στον αντίστοιχο τύπο τους ως εξής: ΑΚΕΡΑΙΕΣ : Μετ1, Μετ2, ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ : Μετ3, ΧΑΡΑΚΤΗΡΩΝ : Μετ4, ΛΟΓΙΚΕΣ :Μετ6,. Παράδειγµα ΑΚΕΡΑΙΕΣ : Βαθ1, Βαθ2, ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ : ΜεσΟρ, ΧΑΡΑΚΤΗΡΩΝ : Επών, Ον ΛΟΓΙΚΕΣ :Φυλ ηλαδή γράφω τον τύπο κατόπιν άνω κάτω τελεία ( : ) και ακολουθούν όλες οι µεταβλητές αυτού του τύπου. Αν δεν υπάρχουν δεν γράφω τον τύπο. 7.5 Τελεστές 1. Αριθµητικοί τελεστές - Πράξεις Πρόσθεση + Αφαίρεση - Πολλαπλασιασµός * ιαίρεση / ύναµη ^ Ακέραιο πηλίκο ακεραίων αριθµών DIV (πχ 13 DIV 5 = 2) Ακέραιο υπόλοιπο ακεραίων αριθµών MOD (πχ 13 MOD 5 = 3) 2. Συγκριτικοί Ίσο = Μικρότερο ή µεγαλύτερο <, > Μικρότερο ή ίσο & µεγαλύτερο ή ίσο <=, >= ιάφορο < > 3. Λογικοί ΚΑΙ (AND) Σύζευξη Η (OR) ιάζευξη ΌΧΙ (NOT) Άρνηση Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 3
Ο παρακάτω πίνακας δίνει τις τιµές των τριών λογικών πράξεων για όλους τους συνδυασµούς τιµών. Πρόταση Α Πρόταση Β Α ή Β Α ΚΑΙ Β ΟΧΙ Α Αληθής Αληθής Αληθής Αληθής Ψευδής Αληθής Ψευδής Αληθής Ψευδής Ψευδής Ψευδής Αληθής Αληθής Ψευδής Αληθής Ψευδής Ψευδής Ψευδής Ψευδής Αληθής 7.6 Σχόλια Σχόλια χρησιµοποιούνται προκειµένου να δώσουν επεξηγήσεις σε αυτόν που διαβάζει τον αλγόριθµο, χωρίς να αποτελούν εντολές. Χρησιµοποιούµε στην αρχή των σχολίων το σύµβολο! ή τα σχόλια µέσα στα άγκιστρα {..}.! Το πρόγραµµα υπολογίζει το (3χ+2) 2 συµβολίζεται µε ή := ή = Μεταβλητή Παράσταση 7.7 Εντολή εκχώρησης Τιµής Τοποθέτησε ή Θέσε είναι εντολή απόδοσης τιµής ή εκχώρησης και Παρατηρήσεις Το δεν είναι Μαθηµατικό Ίσον Αριστερά µεταβλητή εξιά Ποσότητα Αριστερά όχι παράσταση 2*Α 3*Α+5 Οι µεταβλητές στο δεξιό µέρος να έχουν τιµές Τα αποτελέσµατα στο τέλος να έχουν τιµή Η παράσταση µπορεί να περιέχει την µεταβλητή Α 3*Α-6 H Παράσταση αποδίδεται µε µία εντολή εκχώρησης Παράδειγµα! Το πρόγραµµα υπολογίζει το (3χ+2) 2 ΙΑΒΑΣΕ χ Α 3*χ Β Α+2 ψ Β*Β ΓΡΑΨΕ ψ! Το πρόγραµµα υπολογίζει το (3χ+2) 2 ΙΑΒΑΣΕ χ ψ (3 * χ + 2 ) ^ 2 ΓΡΑΨΕ ψ 7.8 Εκφράσεις Όταν µία τιµή προκύπτει από υπολογισµό, τότε αναφερόµαστε σε εκφράσεις. Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 4
Οι εκφράσεις σχηµατίζονται από σταθερές, µεταβλητές, τελεστές, συναρτήσεις, παρενθέσεις. εν χρησιµοποιώ αγκύλες ή άγκιστρα µόνο παρενθέσεις και πρέπει όσες παρενθέσεις είναι δεξιά να είναι αριστερά. Οι µεταβλητές και οι σταθερές πρέπει να έχουν τιµή και να είναι ορισµένες στην αρχή. ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΠΡΑΞΕΩΝ : Ύψωση σε δύναµη, Πολλαπλασιασµός ιαίρεση DIV - MOD Πρόσθεση - Αφαίρεση Παραδείγµατα F = 2 2 F1 + F2 + 2F1F 2συνφ γράφεται ως Φ Τ_Ρ(Φ1^2 +Φ2^2 + 2*Φ1*Φ2*συν(φ)) b + Χ1= b 2 4ac 2a γράφεται Χ1 (-β +Τ_Ρ(β^2-4*α*γ)) / (2*α) 7.9 Συναρτήσεις Οι συναρτήσεις γράφονται µε το όνοµα τους και οι µεταβλητές τοποθετούνται σε παρένθεση. Συν χ γράφεται ΣΥΝ( χ ) Ηµ χ γράφεται ΗΜ( χ ) Εφ χ γράφεται ΕΦ( χ ) Λογ χ γράφεται ΛΟΓ( χ ) Π αράσταση γράφεται Τ_Ρ( Παράσταση ) Π αράσταση γράφεται Α_Τ( Παράσταση ) x Υπολογισµός του e Ε(χ) Ακέραιο Μέρος του χ γράφεται Α_Μ(χ) 7.10 Βασικές συνιστώσες / εντολές ή αλγοριθµικές δοµές Με τον όρο 'αλγοριθµική δοµή' εννοούµε τον τρόπο µε τον οποίο εκτελείται ένα συγκεκριµένο πλήθος εντολών ενός αλγόριθµου. Οι βασικές αλγοριθµικές δοµές είναι τρεις: η ακολουθία ή διαδοχή, η επιλογή και η επανάληψη. Ακολουθία ή ιαδοχή Κατά τη διαδοχική ή σειριακή εκτέλεση εντολών οι εντολές εκτελούνται η µία µετά την άλλη. Η διαδοχική εκτέλεση εντολών είναι η πιο απλή µορφή εκτέλεσης. Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 5
Εντολή Εισόδου Ως εντολή εισόδου χρησιµοποιούµε το ρήµα ΙΑΒΑΣΕ. Την χρησιµοποιούµε για να δίνουµε περιεχόµενο σε µεταβλητές από ένα µέσο εισόδου (πληκτρολόγιο ). Η εντολή συντάσσεται ως εξής: ΙΑΒΑΣΕ <όνοµα µεταβλητής> ΙΑΒΑΣΕ Υψος, ΙΑΒΑΣΕ Κεφ, ΙΑΒΑΣΕ Επων Εντολή Εξόδου Ως εντολή εξόδου χρησιµοποιούµε το ρήµα ΕΚΤΥΠΩΣΕ, ή ΓΡΑΨΕ ή ΕΜΦΑΝΙΣΕ. Την χρησιµοποιούµε για να εµφανίζουµε το περιεχόµενο µεταβλητών ή σταθερών από ένα µέσο εξόδου (οθόνη, εκτυπωτή). Η εντολή συντάσσεται ως εξής: ΓΡΑΨΕ <όρισµα>, όπου όρισµα είναι µεταβλητή, σταθερά, παράσταση ΓΡΑΨΕ Εµβ, ΓΡΑΨΕ ΤελικοΚεφ, ΓΡΑΨΕ Επων, ΓΡΑΨΕ 56, ΓΡΑΨΕ 3*α^4, ΓΡΑΨΕ ' καληµέρα ', ΓΡΑΨΕ ' Ιωάννης Βακάλης ' Παρατήρηση : Συνήθως στην εντολή < ΙΑΒΑΣΕ µεταβλ >προηγείται η εντολή <ΓΡΑΨΕ ' µήνυµα ' > έτσι ώστε να γνωρίζει αυτός που θέλει να δώσει περιεχόµενο µεταβλητών, τι τιµές θα δώσει. ΓΡΑΨΕ ' ώσε το ύψος του τραπεζίου' ΙΑΒΑΣΕ Υψ ΓΡΑΨΕ ' ώσε το Επώνυµο' ΙΑΒΑΣΕ Επ Παράδειγµα:Να γραφεί πρόγραµµα υπολογισµού του εµβαδού τραπεζίου, όταν δίνονται οι βάσεις και το ύψος του. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Εµβαδόν_τραπεζίου ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: Βµεγ, Υψ, ΒΜικ, Εµβ ΑΡΧΗ ΓΡΑΨΕ ' ώσε βάση µεγάλη Β=' ΙΑΒΑΣΕ ΒΜεγ ΓΡΑΨΕ ' ώσε βάση µικρή β=' ΙΑΒΑΣΕ ΒΜικ ΓΡΑΨΕ ' ώσε ύψος Υψ=' ΙΑΒΑΣΕ Υψ Εµβ ( ΒΜεγ+ΒΜικ) * Υψ / 2 ΓΡΑΨΕ 'Το εµβαδόν του τραπεζίου είναι Ε=', Εµβ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Εµβαδόν_τραπεζίου Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 6
Σηµειώστε αν είναι σωστή ή λανθασµένη καθεµιά από τις παρακάτω προτάσεις σε κύκλο το αντίστοιχο γράµµα Σ ή Λ. Ο αλγόριθµος είναι απαραίτητος µόνο για την επίλυση προβληµάτων πληροφορικής. Η είσοδος σε έναν αλγόριθµο είναι πάντα απαραίτητη. Καθοριστικότητα στους αλγορίθµους σηµαίνει ο αλγόριθµος να τερµατίζει µετά από πεπερασµένο αριθµό βηµάτων. Ο αλγόριθµος αποτελείται από πεπερασµένο σύνολο εντολών. Η έξοδος δεδοµένων από έναν αλγόριθµο είναι πάντα απαραίτητη. Η γλώσσα προγραµµατισµού δεν επηρεάζει την εκτέλεση του αλγορίθµου. Στη µελέτη του αλγορίθµου από την αναλυτική σκοπιά, µελετώνται οι υπολογιστικοί πόροι που απαιτούνται για την εκτέλεση του αλγορίθµου. Η αναπαράσταση των αλγορίθµων γίνεται συνήθως µε ελεύθερο κείµενο. Ο πιο αδόµητος τρόπος αναπαράστασης αλγορίθµου είναι η κωδικοποίηση. Η λέξη Αλγόριθµος είναι αποδεκτή ως όνοµα µεταβλητής. Οι τιµές των µεταβλητών δεν µεταβάλλονται κατά την διάρκεια εκτέλεσης ενός αλγορίθµου. Η ακολουθιακή δοµή χρησιµοποιείται για την επίλυση πολύ δύσκολων προβληµάτων. Στη δοµή ακολουθίας όλες οι εντολές εκτελούνται υποχρεωτικά. Η εντολή διάβασε είναι εντολή εισόδου. Η εντολή Α + 1 Α αυξάνει την τιµή της µεταβλητής Α κατά 1. Η τιµή µιας µεταβλητής αλλάζει µόνο µε την εντολή εκχώρησης. Η εντολή Α Α + 2 αυξάνει την τιµή της µεταβλητής Α κατά 2. εξιά της εντολής εκχώρησης δεν µπορεί να υπάρχει µεταβλητή που εµφανίζεται και αριστερά. Στην εντολή Α "Μάθηµα", η µεταβλητή είναι το Α και το Μάθηµα η τιµή που της αποδίδεται. Οι λογικές µεταβλητές µπορούν να λάβουν δυο διακριτές τιµές. Οι δεσµευµένες λέξεις µπορούν να χρησιµοποιηθούν ως ονόµατα µεταβλητών. Τα σχόλια αλλάζουν την εκτέλεση ενός αλγορίθµου. Στο διάγραµµα ροής η έλλειψη δηλώνει την αρχή και το τέλος του αλγορίθµου. Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 7
ΑΣΚΗΣΕΙΣ Άσκηση. Η µετατροπή της θερµοκρασίας από βαθµούς Celsius σε Fahrenheit δίνεται από τον τύπο:γράψτε πρόγραµµα που να δίνεται η θερµοκρασία σε Celsius και να την υπολογίζει σε Fahrenheit. 9 F = C + 32 5 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Αλλαγή_Θερµοκρασίας ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ: F, C AΡXH ΓΡΑΨΕ ' ώσε θερµοκρασία Κελσίου C= ' ΙΑΒΑΣΕ C F 9*C / 5 + 32 ΓΡΑΨΕ ' Η θερµοκρασία σε Φαρενάιτ είναι ', F ΤΕΛΟΣ Αλλαγή_Θερµοκρασίας ραστηριότητα Τ1. Ο υπολογισµός της περιόδου του εκκρεµούς δίνεται από τον τύπο: L 2* π * g όπου L είναι το µήκος και g η επιτάχυνση της Βαρύτητας. Γράψτε πρόγραµµα που να υπολογίζει την περίοδο του εκκρεµούς. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Εκκρεµές ΣΤΑΘΕΡΕΣ G=9.81 Pi=3.14 ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ: L, T AΡXH ΓΡΑΨΕ ' ώσε µήκος εκκρεµούς L= ' ΙΑΒΑΣΕ L T 2*Pi*ΤετΡίζα(L/G) ΓΡΑΨΕ ' Η περίοδος του εκκρεµούς είναι ', Τ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Εκκρεµές Άσκηση. Η απόσταση µεταξύ δύο σηµείων (χ1,ψ1) και (χ2,ψ2) ενός καρτεσιανού συστήµατος συντεταγµένων υπολογίζεται από τον τύπο: 2 2 d = ( x1 x ) + 2 ( y1 y2) Γράψτε πρόγραµµα που θα δίνονται οι συντεταγµένες, να υπολογίζει και να τυπώνει την απόσταση. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Απόσταση ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ: Χ1,Χ2,Ψ1,Ψ2,Απ ΑΡΧΗ ΓΡΑΨΕ ' ώσε τετµηµένη του Α χ1= ' Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 8
ΙΑΒΑΣΕ Χ1 ΓΡΑΨΕ ' ώσε τεταγµένη του Α ψ1= ' ΙΑΒΑΣΕ Ψ1 ΓΡΑΨΕ ' ώσε τετµηµένη του Β χ2= ' ΙΑΒΑΣΕ Χ2 ΓΡΑΨΕ ' ώσε τεταγµένη του Β ψ2= ' ΙΑΒΑΣΕ Ψ2 Απ Τετ_Ρίζα(( Χ1 - Χ2)*(Χ1-Χ2) + (Ψ1-Ψ2)*(Ψ1-Ψ2)) ΓΡΑΨΕ ' Η απόσταση των Α, Β είναι ', Απ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Απόσταση. Άσκηση.Να γραφεί πρόγραµµα που να διαβάζει το ονοµατεπώνυµο, την τάξη και την βαθµολογία σε τρία µαθήµατα ενός µαθητή και να υπολογίζει τον µέσο όρο σε αυτά τα µαθήµατα. Στη συνέχεια να τυπώνει το όνοµα του µαθητή την τάξη και τον µέσο όρο του. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Μαθητής ΑΚΕΡΑΙΟΙ: Βαθ1, Βαθ2, Βαθ3 ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ: ΜεσΟρ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ: ΟνΕπων, Τάξη ΑΡΧΗ ΓΡΑΨΕ ' ώσε ονοµατεπώνυµο του µαθητή: ' ΙΑΒΑΣΕ ΟνΕπων ΓΡΑΨΕ ' ώσε τάξη του µαθητή : ' ΙΑΒΑΣΕ Τάξη ΓΡΑΨΕ ' ώσε βαθµολογία του µαθητή στο Α µάθηµα: ' ΙΑΒΑΣΕ Βαθ1 ΓΡΑΨΕ ' ώσε βαθµολογία του µαθητή στο Β µάθηµα: ' ΙΑΒΑΣΕ Βαθ2 ΓΡΑΨΕ ' ώσε βαθµολογία του µαθητή στο Γ µάθηµα: ' ΙΑΒΑΣΕ Βαθ3 ΜεσΟρ (Βαθ1 + Βαθ1 + Βαθ1)/3 ΓΡΑΨΕ ' Ο µαθητής ', ΟνΕπων, 'της τάξης ',Τάξη, 'έχει ΜΟ= ', ΜεσΟρ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Μαθητής Άσκηση. Γράψτε πρόγραµµα που θα δίνονται οι τρις πλευρές του τριγώνου και θα υπολογίζει το εµβαδόν του µε τον τύπο του Ήρωνα. E = τ ( τ α)( τ β )( τ γ ) Όπου τ είναι ηµιπερίµετρος του τριγώνου τ= (α+β+γ)/2 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Εµβαδόν_τριγώνου ΑΚΕΡΑΙΟΙ: α, β, γ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ: τ, Εµβ ΑΡΧΗ ΓΡΑΨΕ ' ώσε πλευρά α= ' ΙΑΒΑΣΕ α ΓΡΑΨΕ ' ώσε πλευρά β= ' ΙΑΒΑΣΕ β ΓΡΑΨΕ ' ώσε πλευρά γ= ' ΙΑΒΑΣΕ γ τ (α+β+γ)/2 Εµβ Τ_Ρ((τ-α)*(τ-β)*(τ-γ)) ΓΡΑΨΕ ' Εµβαδόν τριγώνου= ', Εµβ ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Εµβαδόν_Τριγώνου Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 9
Ασκήσεις Άλυτες 1. Ένα αυτοκίνητο αρχίζει να επιταχύνεται µε σταθερή επιτάχυνση α µέχρι να καλύψει απόσταση S, µέτρων. Να γίνει πρόγραµµα που να εµφανίζει το χρόνο που θα χρειαστεί το αυτοκίνητο για να διανύσει τη συγκεκριµένη απόσταση, όταν δίνεται ως είσοδος η επιτάχυνση α και η απόσταση S που θα διανύσει. (Αρχική ταχύτητα U 0 =0 και S=α*τ 2 /2). 2. Σε περίοδο εκπτώσεων ένας υπάλληλος ενός καταστήµατος ρούχων θέλει να υπολογίσει τις νέες τιµές όλων των προϊόντων του µαγαζιού στο οποίο εργάζεται. Να γραφεί πρόγραµµα που θα υπολογίζει τις νέες τιµές των προϊόντων, - η έκπτωση είναι σταθερή-.. 3. Να γράψετε πρόγραµµα που να υπολογίζει και να εµφανίζετε µήκος της περιφέρειας και το εµβαδόν ενός κύκλου, όταν δίνετε η ακτίνα του από το πληκτρολόγιο. Χρησιµοποιείστε τον τύπο Π=2πρ, όπου π=3,14. 4. Να γραφεί πρόγραµµα το οποίο να υπολογίζει την εξής µαθηµατική παράσταση: α- 23β + 29γ -2δ 10 + 2ε ν. 5. 1 2 Η κινητική ενέργεια ενός σώµατος είναι Εκιν = mv. Να υπολογίζεται µε τη 2 βοήθεια προγράµµατος. 6. Ένα κατάστηµα ενοικιάζει CD µε παιχνίδια Υπολογιστών προς 3 Ευρώ ηµερησίως. Να υπολογιστεί πόσα θα πληρώσει κάποιος που έχει ενοικιάσει χ CD για ψ ηµέρες. 7. Να γραφεί η προηγούµενη άσκηση µε διάγραµµα ροής. 8. Να γραφεί πρόγραµµα που θα υπολογίζει τον εξής τύπο: Σ = εφ (ω) + 1og(y). 9. Να γραφεί πρόγραµµα, ο οποίος θα διαβάζει τους βαθµούς των τριών τριµήνων, στα µαθηµατικά, ενός µαθητή Γυµνασίου και θα υπολογίζει το µέσο όρο τους. Το πρόγραµµα θα διαβάζει επίσης το όνοµα και το επίθετο του µαθητή σε δυο ξεχωριστές µεταβλητές και θα εµφανίζει το εξής µήνυµα: Ο ΌΝΟΜΑ ΕΠΙΘΕΤΟ έχει µέσο όρο ΜΕΣΟΣ ΌΡΟΣ (π.χ. Ο Κώστας Κωστάκος έχει µέσο όρο 17). 10. Να γραφεί η προηγούµενη άσκηση µε διάγραµµα ροής. 11. Να γραφεί πρόγραµµα που θα συµβαίνουν τα εξής : a. Να ζητείται η αρχική τιµή του προϊόντος που πουλάει κάποιο κατάστηµα b. Να ζητείται το ποσοστό της έκπτωσης c. Να υπολογίζεται και να εµφανίζεται το τελικό ποσό πληρωµής του προϊόντος. 12. Στις µαθητικές εκλογές ενός τµήµατος κάποιου σχολείου συµµετέχουν τέσσερις υποψήφιοι. Κάθε µαθητής µπορεί να ψηφίσει ένα µόνο υποψήφιο. Να γραφεί πρόγραµµα που να συµβαίνουν τα εξής: a. Να ζητείται το πλήθος των µαθητών του τµήµατος. b. Να ζητούνται οι αριθµοί των ψήφων που έλαβαν οι τέσσερις υποψήφιοι. c. Κατόπιν να υπολογίζεται το πλήθος των άκυρων - λευκών. d. Να υπολογίζεται το ποσοστό κάθε υποψηφίου.(μόνο στα έγκυρα) 13. Να γραφεί πρόγραµµα το οποίο θα διαβάζει το βάρος δυο αντικειµένων και θα υπολογίζει το µέσο όρο τους. Το βάρος των αντικειµένων δίνεται σε τόνους, κιλά και γραµµάρια. Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 10
14. Να γίνει πρόγραµµα το οποίο θα διαβάζει τρεις τιµές προϊόντων σε δραχµές και τρεις ποσότητες από αυτά τα προϊόντα. Στη συνέχεια να υπολογίζει το συνολικό καθαρό ποσό που πρέπει να πληρώσει ο αγοραστής. Αφού εµφανιστεί το καθαρό ποσό σε δραχµές να γίνεται χρέωση ΦΠΑ 13%. Στο τέλος να εµφανίζεται τι τελικά πρέπει να πληρώσει ο αγοραστής σε δραχµές και Ευρώ (1 Ευρώ = 340,75 δρχ). 15. Να γραφεί πρόγραµµα υπολογισµού του ακέραιου πηλίκου και του υπόλοιπου δύο ακεραίων αριθµών. 16. Να γραφεί πρόγραµµα που θα διαβάζει έναν διψήφιο αριθµό (ο αριθµός να θεωρείται διψήφιος) και να εµφανίζει το πρώτο, το τελευταίο ψηφίο του και το άθροισµα των ψηφίων του. 17. Ροµπότ µε σταθερό µήκος βήµατος καταφτάνει στον πλανήτη Άρη για να περισυλλέξει πετρώµατα. Κάθε 1 βήµα του είναι 80 cm. Το ροµπότ διαθέτει µετρητή βηµάτων. ιένυσε στον Άρη µια ευθεία από σηµείο Α σε σηµείο Β και ο µετρητής βηµάτων κατέγραψε Ν βήµατα. Να γραφεί πρόγραµµα που: a. Να διαβάζει τον αριθµό Ν των βηµάτων του ροµπότ. b. Να υπολογίζει και να τυπώνει την απόσταση ΑB που διανύθηκε σε cm. c. Να µετατρέπει και να τυπώνει αυτήν την απόσταση σε km. M και cm. Π.χ η απόσταση 100.360 cm, να τυπώνει 1 km, 3 m, 60 cm 18. Να γραφεί πρόγραµµα που να δέχεται ένα τριψήφιο ακέραιο αριθµό και να εµφανίζει το άθροισµα των ψηφίων του. 19. Να γίνει πρόγραµµα που θα δέχεται σαν είσοδο ένα τριψήφιο ακέραιο αριθµό και θα βρίσκει την διαφορά του αριθµού αυτού µε τον αριθµό που προκύπτει αν αντιστρέψουµε τα ψηφία του.( π.χ. Αν ο αριθµός είναι 296 τότε να γίνεται 296-692 = -396 ) 20. Να αναπτυχθεί πρόγραµµα που θα ζητείται η σηµερινή ηµεροµηνία µε µορφή τριών µεταβλητών: Η πρώτη Η θα αφορά την ηµέρα, η δεύτερη Μ θα αφορά τον µήνα και η Τρίτη Ε θα αφορά το έτος. Στην συνέχεια να ζητείται η ηµεροµηνία γέννησης µε µορφή τριών µεταβλητών: Η πρώτη Η_Γ θα αφορά την ηµέρα, η δεύτερη Μ_Γ θα αφορά τον µήνα και η Τρίτη Ε_Γ θα αφορά το έτος υπολογίζεται πόσες ηµέρες έχουν περάσει συνολικά από την ηµεροµηνία γέννησης ενός ατόµου. ( Υποθέτουµε ότι όλοι οι µήνες είναι 30 ηµερών και το έτος έχει 360 ηµέρες). 21. Η προηγούµενη άσκηση, όπου θα υπολογίζεται στο τέλος πόσων ετών είναι, πόσων µηνών και πόσων ηµερών. 22. Μία δανειστική βιβλιοθήκη χρεώνει κάθε βιβλίο που δανείζει ως εξής: Πάγιο 0,6 και επιπλέον 0,3 επιβάρυνση για κάθε ηµέρα που ο αναγνώστης "κρατάει" το βιβλίο. Να γραφεί πρόγραµµα που : a. Θα ζητούνται οι ηµεροµηνίες δανεισµού και επιστροφής ενός βιβλίου µε την µορφή Η, Μ, Ε. b. Θα υπολογίζεται το χρονικό διάστηµα που ο αναγνώστης κράτησε το βιβλίο σε ηµέρες. c. Θα υπολογίζεται και θα εµφανίζεται το ποσό που χρωστάει ο πελάτης. 23. Ένα κατάστηµα πουλά τα εµπορεύµατα του σε δόσεις, άτοκα. Ερωτάται ο πελάτης για τον αριθµό των δόσεων που ενδιαφέρεται και στην συνέχεια γίνεται ο υπολογισµός της κάθε δόσης. Επειδή συµβαίνει να µην είναι στρογγυλό το ποσό της κάθε δόσης, γίνεται η εξής προσαρµογή: Ο πελάτης δίνει ένα ακέραιο ποσό, λίγο λιγότερο από όσο αναλογεί, στις πρώτες δόσεις και συµπληρώνεται στην τελευταία δόση το υπόλοιπο που δεν έχει πληρώσει. Να γραφεί πρόγραµµα που θα ζητάει την τιµή του προϊόντος και το πλήθος των δόσεων και θα βρίσκει το ποσό που αντιστοιχεί σε κάθε δόση καθώς και στην τελευταία. Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 11
24. Ο παρακάτω πίνακας δίνει δραχµικά ισοδύναµα των κυριότερων νοµισµάτων του : 5 Λεπτά 10 Λεπτά 20 Λεπτά 1 2 5 10 ραχµές 17 34 68 341 682 1704 3407 Να γραφεί πρόγραµµα που θα χρησιµοποιείται σε µηχάνηµα ΑΤΜ που θα ανταλλάσσει δραχµές µε. ηλαδή αν κάποιος δώσει το ποσό σε δραχµές, το µηχάνηµα να του επιστρέφει το αντίστοιχο ποσό σε µε τα λιγότερα δυνατά νοµίσµατα. 25. ίνονται οι ψήφοι και τα ονόµατα που έλαβε ο καθένας από τους τρεις υποψηφίους που συµµετείχαν σε ένα διαγωνισµό τραγουδιού. Να γραφεί πρόγραµµα το οποίο να υπολογίζει και να εµφανίζει τα ονόµατα των τραγουδιστών και το ποσοστό των ψήφων. 26. Σε µια εταιρεία, οι αποδοχές κάθε µήνα ενός υπάλληλου καθορίζονται από το βασικό µισθό και το επίδοµα. Ο βασικός µισθός ισούται µε 500 Ευρώ προσαυξηµένος κατά 20 Ευρώ επί τον αριθµό των ετών εργασίας του υπαλλήλου. Το επίδοµα είναι για κάθε υπάλληλο 40 Ευρώ, προσαυξηµένο κατά 5 Ευρώ επί το1/3 των ετών εργασίας του. Να γραφεί πρόγραµµα που θα υπολογίζει το µισθό ενός υπαλλήλου για ένα µήνα, καθώς και το δώρο του Πάσχα το οποίο είναι το50% του µηνιαίου µισθού. 27. Ένα φωτοτυπείο χρεώνει για τα ασπρόµαυρα αντίτυπα 4 λεπτά και για τα έγχρωµα 20 λεπτά. Αν κάποιος επιθυµεί να φωτοτυπήσει ένα βιβλίο που περιέχει ασπρόµαυρες και έγχρωµες σελίδες, να υπολογιστεί πόσο τελικά θα πληρώσει σε Ευρώ µε τη βοήθεια αλγορίθµου. 28. Ένας µισθωτός έχει ακαθάριστες αποδοχές 22 Ευρώ για κάθε ηµέρα εργασίας. Από αυτά, το 20% το κρατά η εφορία ως φόρο και το 10% το ΙΚΑ ως ασφαλιστικές εισφορές. Να γραφεί πρόγραµµα, ο οποίος να διαβάζει τις ηµέρες εργασίας του µισθωτού και να υπολογίζει πόσο είναι το καθαρό ποσό που θα πάρει ο µισθωτός, πόσος είναι ο φόρος και πόσες οι ασφαλιστικές εισφορές του. 29. Ένας όµιλος τένις έχει δυο τρόπους χρέωσης για όποιον θέλει να ενοικιάσει κάποιο από τα γήπεδά του. Εάν είναι µέλος, δηλ. έχει πληρώσει την ετήσια εγγραφή των 100 Ευρώ, τότε για κάθε ώρα που χρησιµοποιεί το γήπεδο πληρώνει 5 Ευρώ. Εάν δεν είναι µέλος, πληρώνει 10 Ευρώ για κάθε ώρα ενοικίασης του γηπέδου. Να γραφεί πρόγραµµα ο οποίος να υπολογίζει πόσα χρήµατα πληρώνει τελικά για Χ ώρες κάποιος που είναι µέλος και κάποιος που δεν είναι µέλος, αφού προστεθεί, για κάθε ώρα, χρέωση ΦΠΑ 12% στα µέλη και 18% σε αυτούς που δεν είναι µέλη. 30. Ένας φίλος σας πήγε σε ένα µαγαζί µε παιχνίδια υπολογιστών για να αγοράσει CD µε παιχνίδια. Τελικά βρήκε δυο CD διαφορετικής τιµής που του άρεσαν, αλλά ήταν ακριβά. Έτσι, ρώτησε τον ιδιοκτήτη του καταστήµατος αν µπορεί να του κάνει καλύτερη τιµή. Ο ιδιοκτήτης του είπε ότι µπορεί να του κάνει µια έκπτωση 10%. Να γραφεί πρόγραµµα που θα διαβάζει τις τιµές των δυο CD, θα τους προσθέτει 18% ΦΠΑ και θα εµφανίζει τι έπρεπε να πληρώσει ο φίλος σας και τι τελικά θα πληρώσει µετά την έκπτωση. 31. Ένας καπνιστής, καταναλώνει ένα πλήθος από πακέτα από µια συγκεκριµένη µάρκα κάθε βδοµάδα. Αποφάσισε να αλλάξει µάρκα και να χρησιµοποιεί µια πιο φθηνή. Να γραφεί πρόγραµµα που αφού διαβάσει τα απαραίτητα στοιχεία να υπολογίζει σε εβδοµαδιαία βάση πόσα χρήµατα κερδίζει ο καπνιστής και αν θεωρήσουµε ότι ένα έτος έχει 52 εβδοµάδες να υπολογιστεί πόσα χρήµατα κερδίζει όλο το χρόνο. 32. Σε κάθε νέα παραγγελία τούβλων για µια οικοδοµή, ένας αριθµός από τούβλα είναι σπασµένα. Να γραφεί πρόγραµµα που αφού διαβάζει πόσα τούβλα υπήρχαν συνολικά και πόσα είναι σπασµένα, να εµφανίζει το ποσοστό των άθικτων και το ποσοστό των σπασµένων τούβλων. Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 12
33. Κάποιο κεφάλαιο κατατίθεται στην τράπεζα για 2 χρόνια. Αν το επιτόκιο είναι γνωστό και σταθερό, να βρεθεί µε τη βοήθεια αλγορίθµου ο τόκος στο τέλος του πρώτου έτους, ο τόκος του δευτέρου έτους και το κεφάλαιο στο τέλος του δεύτερου έτους. 34. Ο ιδιοκτήτης ενός φωτογραφείου έχει ένα αυτόµατο µηχάνηµα φωτογραφιών ταυτότητας. Καθηµερινά πηγαίνουν στο φωτογραφείο του ένας αριθµός ατόµων για να βγάλουν 4 φωτογραφίες ταυτότητας. Κάποιοι από τους πελάτες προτιµούν το αυτόµατο µηχάνηµα, όπου κάθε φωτογραφία κοστίζει 1 Ευρώ και κάποιοι ζητούν στο φωτογράφο να τους φωτογραφήσει, µε κόστος 2 Ευρώ ανά φωτογραφία. Να γραφεί πρόγραµµα που να διαβάζει πόσοι φωτογραφήθηκαν στο αυτόµατο µηχάνηµα και πόσοι από το φωτογράφο και να υπολογίζει πόσα χρήµατα κέρδισε από τον κάθε τρόπο ο φωτογράφος και πόσα κέρδισε συνολικά. Επίσης να υπολογίζει πόσο τις % του συνολικού κέρδος συµβάλλουν οι δυο τρόποι. 35. Μια τράπεζα αποφάσισε να επιδοτήσει τους υπαλλήλους τους να αποκτήσουν πτυχίο καλής γνώσης της Γερµανικής γλώσσας. Η τράπεζα δίνει σε όλους τους υπαλλήλους της 2000 Ευρώ. Οι υπάλληλοι µπορούν να επιλέξουν διάφορους τρόπους για την εκµάθηση της γλώσσας. Ένας εξ αυτών προτίµησε τα ιδιαίτερα µαθήµατα όπου για κάθε ώρα πληρώνει 16 Ευρώ. Αν είναι γνωστό ότι η συµµετοχή στις τελικές εξετάσεις κοστίζει 100 Ευρώ, να γραφεί πρόγραµµα ο οποίος να διαβάζει το σύνολο των ωρών που παρακολούθησε ο υπάλληλος και να υπολογίζει πόσο τις % συνέβαλε τελικά η τράπεζα στην πληρωµή των µαθηµάτων. Κουτσοδόντης Ανέστης Σελίδα 13