5.A De voorbereiding. οὕτω δ οὐ πολλῷ ὕστερον 1 ἐν τῷ μηνὶ A Γαμηλιῶνι B ὁ γάμος C. ἐπετελεῖτο D. πολλοὶ δὲ γάμοι ἐν ταῖς Ἀθήναις διέμενον 2

5.A De voorbereiding οὕτω δ οὐ πολλῷ ὕστερον 1 ἐν τῷ μηνὶ A Γαμηλιῶνι B ὁ γάμος C ἐπετελεῖτο D. πολλοὶ δὲ γάμοι ἐν ταῖς Ἀθήναις διέμενον 2 3 τρεῖς ἡμέρας. τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ ἡ προαυλία E ἦν. ταύτῃ τῇ ἡμέρᾳ ἁγίῳ 3 ὕδατι ἐλούετο F ἡ νύμφη G. τοῦτο δὲ τὸ ὕδωρ ἐκ τῆς κρήνης H Ἐννεακρούνου ἐκομίζετο 4 ὑπὸ 5 νεανίου 6 τινός, λουτροφόρου I ὀνομαζομένου. μετὰ ταῦτα ἐκοσμεῖτο 6 ἡ νύμφη καὶ καλοῖς εἵμασιν J κατεσκευάζετο 7. ἔπειτα τὸ πλεῖστον K σὺν τῇ μητρὶ εἰς τὸ τῆς Ἀρτέμιδος ἱερὸν 9 ἔβαινε καὶ ἐκεῖ θυσίαν L ἐποιεῖτο καὶ τὰ παίγνια M καὶ τὴν ζώνην N ἀνετίθει O. πάντα ταῦτα καὶ τῇ Εὐρυκλείᾳ ἐγένετο 8, ἀλλ ἡ Εὐρύκλεια οὐκ ἔχαιρεν. 12 δακρύουσα δὲ πάσας τὰς τελετὰς P ἔπασχεν Q. κατὰ 9 δὲ τὸν

θεσμὸν R αὐτῇ ἀναγκαῖον ἦν τῆς ἑσπέρας σὺν νηπίῳ S νεανίᾳ καθεύδειν, ἀλλὰ τοῦτο ποιεῖν οὐκ ἤθελεν. τέλος 15 δ ὁ πατὴρ καὶ ἡ μήτηρ εἶπον «ἄγε δή, ὦ θύγατερ, νῦν σίγα T οὐκέτι σοι ἀναγκαῖόν ἐστι σὺν τῷ νεανίᾳ ἐκείνῳ καθεύδειν, εἰ αὔριον U πράγματα V οὐ παρέξεις V. ἀλλὰ μὴ 18 λέγε τοῦτο τῷ νυμφίῳ W. εἰ γὰρ ἡ νύμφη σὺν τῷ νεανίᾳ καθεύδει, τοῦτο αὐτῇ πολυγονίαν X υἱῶν παρέχει, ὡς νομίζεται. σὲ οὖν ἱκετεύομεν Y μὴ λέγε τοῦτο τῷ νυμφίῳ.» 21 τότε δὴ ἡ Εὐρύκλεια τῷ πατρὶ καὶ τῇ μητρὶ ἐπίθετο καὶ μετὰ ταῦτα μόνη 10 διενυκτέρευσεν Z, οὐ καθεύδουσα, ἀλλὰ τὸν πρότερον 11 καὶ τὸν λοιπὸν 12 βίον 13 διαλογιζομένη 14. 1 ὕστερον later; 2 δια μένει het duurt; 3 ἅγιος gewijd, heilig; 4 κομίζω ik haal; 5 ὑπό + gen. door; 6 κοσμέω ik versier; 7 κατα σκευάζω ik maak gereed; 8 ἐγένετο het gebeurde; 9 κατά + acc. volgens; 10 μόνος alleen; 11 πρότερος vroeger; 12 λοιπός toekomstig; 13 βίος leven; 14 δια λογίζομαι ik overdenk

A μήν, μηνός maand; B Γαμηλιών, ῶνος Gamelion; C γάμος huwelijk; D ἐπι τελέω ik voltrek; E ἡ προαυλία de proaulia (de dag voor het huwelijk); F λούω ik was; G νύμφη bruid; H κρήνη bron; I λουτροφόρος waterdrager; J τὰ εἷματα de kleren; K τὸ πλεῖστον meestal; L θυσία offer; M παίγνιον speelgoed; N ζώνη gordel, riem; O ἀνετίθει hij/zij wijdde; P τελετή ceremonie; Q πάσχω ik doorsta; R θεσμός gewoonte; S νήπιος klein; T σίγα zwijg!; U αὔριον morgen; V πράγματα παρέξεις jij zult problemen veroorzaken; W νυμφίος bruidegom; X πολυγονία het krijgen van veel (zonen); Y ἱκετεύω + acc. ik smeek (iemand); Z δια νυκτερεύω ik breng de nacht door

5.Β De grote dag zelf τῇ δὲ δευτέρᾳ 1 ἡμέρᾳ ὁ γάμος A αὐτὸς ἐπετελεῖτο B. πρῴ C δὲ τοῖς αὐτοῖς εἵμασιν D ἐκοσμεῖτο ἡ νύμφη E. πρὸς 2 δὲ τούτοις καλῇ 3 στεφάνῇ F καὶ καλῷ κρηδέμνῳ G ἐκοσμεῖτο. ἔπειτα πάντες οἱ προσήκοντες H τῆς νύμφης ἔβαινον εἰς τὸν τόπον 3 τῆς ἑορτῆς 4. ἐκεῖ καὶ πᾶς ὁ οἶκος ὁ τοῦ νυμφίου I παρῆν. ἡ δ ἑορτὴ ὅλην 6 τὴν ἡμέραν ἔγετο καὶ ὀψὲ J τῆς ἑσπέρας ὁ πατὴρ τὴν νύμφην τῷ νυμφίῳ παρεῖχεν. ἐν ᾧ K δὲ πάντες παρῆσαν, τὰ ἀνακαλυπτήρια L ἐγίγνετο. τότε καὶ δῶρα 5 τῇ νύμφῃ 9 παρείχετο, πρῶτον μὲν ὑπὸ τοῦ νυμφίου, ἔπειτα δ ὑπὸ πάντων τῶν παρόντων. πάντα ταῦτα καὶ τῇ Εὐρυκλείᾳ ἐγένετο, ἀλλ ἡ Εὐρύκλεια 12 τῇ ἑορτῇ οὐκ ἔχαιρεν. σφόδρα γὰρ ἐφοβεῖτο 6, ὅτι σὺν τῷ

Διονυσοδώρῳ ἔμελλε κοιμᾶσθαι M. καὶ ἐπειδὴ ὁ χρόνος τῆς γαμικῆς N πομπῆς O ἦν, ἡ Εὐρύκλεια λάθρᾳ P δάκρυα 7 ἔλειβεν Q. 15 ἀλλὰ μόνος ὁ Διονυσόδωρος ᾔσθετο 8 καὶ εἶπεν «παύου 9 δακρύουσα καὶ θάρρει 10.» ἡ δέ, καίπερ ὀλίγον τι δακρύ- ουσα, σὺν τῷ νυμφίῳ καὶ τοῖς παρανύμφοις R εἰς τὶ ὄχημα S 18 εἰσέβαινεν. αἱ δὲ δύο μητέρες σὺν λαμπάσιν T τῆς πομπῆς ἐξήρξαντο U. καὶ ἄλλοι πολλοὶ λαμπάδας φέροντες ἕσποντο 11 καὶ οὕτως 21 ἡ πομπὴ διὰ τῆς πόλεως V διῆλθεν εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ Διονυσοδώρου. πάντες δὲ συνεχῶς W μέχρι 12 τῆς οἰκίας γαμικοὺς ὕμνους 13 ᾖδον 14. 1 δεύτερος tweede; 2 προς + dat. bij; 3 τόπος plaats; 4 ἑορτή feest; 5 δῶρον geschenk; 6 φοβέομαι ik ben bang; 7 δάρκυον traan; 8 ᾔσθόμην < αἰσθάνομαι ik merk op; 9 παύομαι + ptc. ik houd op met; 10 θαρρέω ik ben gerust; 11 ἑσπόμην < ἕπομαι ik volg; 12 μέχρι + gen. tot aan

A γάμος huwelijk; B ἐπι τελέω ik voltrek; C πρῴ vroeg in de morgen; D εἵματα kleren; E νύμφη bruid; F στεφάνη diadeem; G κρήδεμνον sluier; H προσήκοντες verwanten; I νυμφίος bruidegom; J ὀψέ + gen. laat in/op; K ἐν ᾧ terwijl; L ἀνακαλυπτήρια het moment van de ontsluiering; M κοιμάομαι ik ga slapen; N γαμικός huwelijks ; O πομπή processie; P λάθρᾳ bijw. heimelijk; Q λείβω ik vergiet; R παρά νυμφος vriend van de bruidegom; S ὄχημα wagen; T λαμπάς, λαμπάδος fakkel; U ἐξ άρχομαι + gen. ik begin met; V πόλεως gen. van πόλις; W συνεχῶς onafgebroken

5.C De huwelijksnacht ἀφικόμενους 1 δ ἐπὶ τὴν τοῦ νυμφίου A οἰκίαν ὁ κῶμος B ἀεὶ κατελύετο 2. οἱ μὲν οὖν φίλοι 3 εἰς τὸν τόπον τῆς ἑορτῆς 3 ἐπανήρχοντο 4 ἐκεῖ δὴ ἔτι πολὺν χρόνον ἑώρταζον C. ἡ δὲ νύμφη D ὑπὸ τῆς τοῦ νυμφίου μητρὸς πρὸς τὴν ἑστίαν E προσήγετο 5, οὗ ὁ νυμφίος αὐτῇ μῆλον F καλὸν παρεῖχεν. 6 οὕτως ὁ νυμφίος τὴν νύμφην εἰς τὸν οἶκον τὸν ἑαυτοῦ 6 ἐδέχετο 7. ἔπειτα ἡ τοῦ νυμφίου μήτηρ αὐτοὺς εἰς τὸν θάλαμον G εἰσῆγεν 8. ἐν δὲ τῷ θαλάμῳ δύο εὐναὶ H ἦσαν, 9 ἡ μὲν κεκοσμημένη I, ἡ δ οὔ. οὕτως καὶ ἡ τοῦ Διονυσοδώρου μήτηρ τὴν Εὐρύκλειαν καὶ τὸν Διονυσόδωρον εἰς τὸν θάλαμον εἰσήγαγεν 9. 12 ἐπειδὴ δ αὐτοὺς ἐν τῷ θαλάμῳ κατέλιπεν, δακρύουσα

ἡ Εὐρύκλεια ἐπὶ τὴν οὐ κεκοσμημένην εὐνὴν ἔρριψεν J ἑαυτὴν καὶ ἐβόησεν «ὦ Ἄρτεμι, βοήθει μοι. σοὶ γὰρ χθὲς K 15 τὰ παίγνια L καὶ τὴν ζώνην M ἀνέθηκα N καὶ πρότερον 10 σοὶ ἀεὶ θυσίας O ἔθυον. διὰ τοῦτο νῦν ἀναγκαῖόν σοί ἐστι βοηθεῖν μοι.» καὶ ἡ Ἄρτεμις παρῆν καὶ τῇ Εὐρυκλείᾳ ἐβοήθησεν. 18 τί οὖν ἐν ταύτῃ τῇ νυκτὶ ἐγένετο; οὐκ ἐπυθόμεθα 11, ἀλλὰ τῇ ὑστεραίᾳ P οἱ φίλοι αὐτῶν τὴν Εὐρύκλειαν καὶ τὸν Διονυσόδωρον ἐν τῇ κεκοσμημένῃ εὐνῇ κατέλαβον. 21 ταύτῃ τῇ ἡμέρᾳ, τρίτῃ καὶ ἐπαυλίᾳ Q ἐπονομαζομένῃ R, ἡ Εὐρύκλεια πολὺ ἔτι πλείονα 12 δῶρα ἐδέξατο, χαίρουσα καὶ ἡδὺ 13 πρὸς τὸν Διονυσόδωρον βλέπουσα.

1 ἀφ ικόμην < ἀφ ικνέομαι; 2 κατα λύω ik ontbind; 3 φίλος vriend; 4 ἐπ αν έρχομαι ik keer terug naar; 5 προσ άγω ik breng naar; 6 ἑαυτοῦ van zichzelf; 7 δέχομαι ik ontvang; 8 εἰσ άγω ik breng naar; 9 ἤγαγον < ἄγω; 10 πρότερον bijw. voorheen; 11 ἐπυθόμην > πυνθάνομαι aor. ik verneem; 12 πλείων, πλείονος bijv. nw. meer; 13 ἡδύς zoet, lief A νυμφίος bruidegom; B κῶμος optocht; C ἑορτάζω ik vier feest; D νύμφη bruid; E ἑστία haard; F μῆλον appel; G θάλαμος slaapkamer; H εὐνή bed; I κεκοσμημένη opgemaakt; J ἔρριψα > ῥίπτω ik werp; K χθές gisteren; L παίγνιον speelgoed; M ζώνη gordel; N ἀν έθηκα aor. ik heb gewijd; O θυσία offer; P ὑστεραία (ἡμέρα) de volgende dag; Q ἡ ἐπαυλία de epaulia (dag na het huwelijk); R ἐπ ονομαζόμενος bijgenaamd