ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ, ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΩΝ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ Problems, possibilities and perspectives in cultivating citrus fruits in Crete. ΛΕΥΤΕΡΗΣ Γ. ΝΤΟΥΝΤΟΥΝΑΚΗΣ, Αντιπρόεδρος ΓΕΩΤΕΕ (Παρ.Κρ.), Πρόεδρος Συνδέσμου Γεωπόνων Χανίων Η καλλιέργεια των εσπεριδοειδών στην Κρήτη (47.000 στρέμματα, περίπου 100.000 τόννους ετήσια παραγωγή) παρουσιάζει πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα όπως καλές εδαφοκλιματικές συνθήκες, εξαιρετική φήμη του προϊόντος στην αγορά, επάρκεια φτηνού νερού άρδευσης, αξιόλογες μονάδες τυποποίησης και εμπορίας. Παρόλα αυτά την τελευταία δεκαετία δίνει μάχη επιβίωσης εξαιτίας της συσσώρευσης πολλών και πολύπλοκων παλαιών και νέων προβλημάτων με συνέπεια απαξίωση του προϊόντος, ασήμαντες εξαγωγές (1,5-2% της παραγωγής), εξευτελιστικές τιμές παραγωγού, απογοήτευση και ημιεγκατάλλειψη πολλών εκμεταλλεύσεων. Είναι προφανές ότι γιά να είναι εφικτή η συνέχιση της συστηματικής επιχειρηματικής καλλιέργειας των εσπεριδοειδών στην Κρήτη πρέπει να αντιμετωπιστούν με σοβαρότητα τόσο τα προβλήματα των παραγωγών όσο και των τυποποιητών- εμπόρων. Τα κυριότερα προβλήματα των παραγωγών είναι η προβληματική ποικιλιακή σύνθεση των εσπεριδοειδών, η παρουσία και σταδιακή εξάπλωση της ίωσης "τριστέτσα", η αλματώδης αύξηση του κόστους των εισροών σε αντιδιαστολή με τη καθηλωμένη σταθερή τιμή παραγωγού, η μεγάλη διαφορά τιμών παραγωγού και καταναλωτή, η πλεονεξία και ασυδοσία πολλών μεσαζόντων, το ιδιοκτησιακό καθεστώς, οι συχνά εξωπραγματικές τιμές της παραγωγικής γεωργικής γης που κατατρώγεται από τον τουρισμό και τις βιοτεχνίες, η νοθεια που γίνεται σε βάρος της φήμης των κρητικών εσπεριδοειδών, η απαξίωση της συνεταιριστικής ιδέας και η αποτυχία (ως
σήμερα) δημιουργίας μιάς ισχυρής και ακηδεμόνευτης Ομάδας Παραγωγών Εσπεριδοειδών στα Χανιά, η υποβαθμισμένη παρουσία του κρητικού χυμού εσπεριδοειδών στα Super Market, τα ξενοδοχεία και τα καταστήματα του νησιού και η υποβαθμισμένη επιστημονική στήριξή τους λόγω και της περιθωριοποίησης υπηρεσιών και επιστημόνων του πρωτογενή τομέα. Τα κυριότερα προβλήματα των συσκευαστών - εμπόρων της Κρήτης είναι τα διογκούμενα διαρκώς προβλήματα ποιότητας που σταδιακά γίνονται και προβλήματα ποσότητας, το ηυξημένο συγκριτικά κόστος μεταφοράς, η αδυναμία αξιόπιστης διαρκούς και συνεπούς παρουσίας στη διεθνή αγορά με τις ποικιλίες που ζητούν οι αλυσίδες Super Markets, γραφειοκρατικά προβλήματα, η έλλειψη έγκαιρης και σφαιρικής ενημέρωσης γιά τις συνθήκες που επικρατούν ή θα επικρατήσουν στις ντόπιες και ξένες αγορές, προβλήματα μετασυλλεκτικής διαχείρισης, η ισοτιμία ευρώ / δολλαρίου, η μη πλήρης εφαρμογή του θεσμοθετημένου Μητρώου Εμπόρων και το παραεμπόριο. Γιά να υπάρξει ελπίδα, όραμα και προοπτική γιά όσους ασχολούνται με τα εσπεριδοειδή στο νησί μας απαιτείται στρατηγικός σχεδιασμός που θα στηρίζει και θα προωθεί: 1) Ευρείας έκτασης αναδιάρθωση των εσπεριδοειδών που θα στηρίζεται σε εμπεριστατωμένη επιστημονική μελέτη.η αναδιάρθρωση πρέπει να διασφαλίζει τη κάλυψη των αναγκών (και σε χυμούς) των κρητικών και των πολυπληθών τουριστών του νησιού, αλλά να έχει και εξαγωγικό προσανατολισμό. 2) Τη δημιουργία μιάς ισχυρής και καλά οργανωμένης Ομάδας Παραγωγών Εσπεριδοειδών στην Κρήτη που θα μπορεί να εμπορεύεται το μεγαλύτερο μέρος της πραγωγής των μελών της. 3) Την εφαρμογή σταδιακά της συμβολαιακής γεωργίας στα εσπεριδοειδή ώστε να διασφαλίζονται και τα δικαιώματα των παραγωγών αλλά και οι απαιτήσεις εμπόρων και καταναλωτών.
4) Μιά νέα νοοτροπία συνεργασίας όλων με έμφαση στη σωστή διαχείριση της παραγωγής, τον προγραμματισμό συλλογικών δράσεων, τη διαφήμιση και την καινοτομία. 5) Κρητικά εσπεριδοειδή πιστοποιημένων συστημάτων ποιοτικής παραγωγής (ολοκληρωμένης, βιολογικής, συμβολαιακής, Cretacert), ώστε να μπούμε σε απαιτητικές και ακριβές αγορές. 6) Τη χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους, επενδύσεων εκσυγχρονισμού εκμεταλλεύσεων με εσπεριδοειδή και βελτίωσης των υποδομών στα συσκευαστήρια. 7) Διαρκή έρευνα αγοράς γιά να προσαρμοζόμαστε έγκαιρα στις συνεχώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των κατανωλωτών. 8) Τεχνική και επιστημονική συνδρομή γιά καλύτερη διαχείριση των εισροών, αύξηση της παραγωγικότητας, μείωση του κόστους παραγωγής, βελτίωση της ποιότητας και προστασία του περιβάλλοντος.
ΛΕΥΤΕΡΗΣ Γ. ΝΤΟΥΝΤΟΥΝΑΚΗΣ, Γεωπόνος ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Γεννήθηκα στα Χανιά της Κρήτης το 1961. Αποφοίτησα το 1985 από την Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθηνών (ΑΓΣΑ). Παρακολούθησα διετείς μεταπτυχιακές σπουδές στο Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (1986-1988) με γλώσσα εργασίας τα Αγγλικά. Υπηρέτησα ως γεωργικός σύμβουλος στο Γ.Γ.Α Καλυβών Ν. Χανίων από το 1988 έως το 2004 που μετατέθηκα στη Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης Χανίων και ανέλαβα υπεύθυνος στο Γραφείο Δενδροκομίας. Είμαι Αντιπρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ (Παρ.Κρ.). Είμαι Πρόεδρος του Συνδέσμου Γεωπόνων Χανίων ( 2η συνεχόμενη θητεία) Είμαι Πρόεδρος του Π.Σ. Χανίων της Πανελλήνιας Ενωσης Γεωπόνων Δημοσίων Υπαλλήλων ΠΕΓΔΥ (5η συνεχόμενη θητεία) Είμαι μέλος του Δ.Σ. του Α.Σ.Μ. / Ομάδα Παραγωγών Εσπεριδοειδών και Υποτροπικών. Ήμουν Πρόεδρος τιμητικά σε Γενικές Συνελεύσεις Αντιπροσώπων του ΓΕΩΤΕΕ και του ΓΕΩΤΕΕ (Παρ. Κρ.). Εχω καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας, ενώ γνωρίζω Γαλλικά και χειρισμό προγραμμάτων σε Η/Υ. Εχω συμμετάσχει με διάφορες ιδιότητες σε πολά σεμινάρια, συνέδρια, ημερίδες, επιτροπές και ομάδες εργασίας. Εχουν δημοσιετεί δεκάδες άρθρα μου σε τοπικές εφημερίδες, ενώ συχνή και δυναμική είναι και η παρουσία μου σε τοπικούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς κυρίως γιά θέματα του πρωτογενή τομέα και των Γεωτεχνικών. Στον ελεύθερο χρόνο μου ασχολούμαι με τη γεωργική μου εκμετάλλευση στο Βαρύπετρο Χανίων. Είμαι Πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων Συγχρ. Κολύμβησης του Ναυτικού Ομίλου Χανίων (ΝΟΧ).
Είμαι παντρεμένος με τη δικηγόρο Αγγελική Χατζάκη και έχουμε ένα παιδί.