51o ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΡΩΤΟ 1 ΠΛΑΝΟ Εκδοση του 51ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου 2010 Αρ. φύλλου 250 protoplano@filmfestival.gr ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΛΑΒΟΥ ΝΤΟΡΟΤΑ ΚΕΤΖΙΕΖΑΦΣΚΑ Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΔΥΝΑΜΩΝ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΓΟΥΔΗ Οκινηματογράφος των Βαλκανίων, ένας κινηματογράφος που φέρει ανάγλυφα τα σημάδια της γεωγραφικής και πολιτιστικής περιφέρειας απ όπου προέρχεται, έχει πάψει εδώ και μια δεκαετία περίπου να βρίσκεται στο περιθώριο. Δεν είναι μόνο τα βραβεία σε όλα τα πρώτης γραμμής φεστιβάλ είναι, πρωτίστως, μια νέα στιβαρή γλώσσα κι ένα βλέμμα που αξίζει την προσοχή του θεατή. Οι φετινές ταινίες του τμήματος «Ματιές στα Βαλκάνια» επιβεβαιώνουν αυτήν τη δυναμική. Τα δέκα φιλμ που αποτελούν τον κορμό του αφιερώματος δίνουν αφορμή για ενδιαφέρουσες σκέψεις γύρω από το σινεμά και την κοινωνία των Βαλκανίων. Δύο είναι οι κύριες θεματικές: η οικογένεια και οι χειμαζόμενες στο νέο οικονομικό και πολιτιστικό περιβάλλον ανθρώπινες σχέσεις. Παρατηρεί κανείς σε πολλές ταινίες (Αν θέλω να σφυρίξω, σφυράω, Τίλβα Ρος, Μητέρα της ασφάλτου, Άσπρος, άσπρος κόσμος και άλλες) μια μετακίνηση του βλέμματος από τη μεγάλη κλίμακα στη μικρή: ενώ οι ταινίες με θέμα την ιστορική μνήμη και τη μετάβαση από το σοσιαλισμό στο νέο οικονομικό περιβάλλον πλειοψηφούσαν μέχρι πρόσφατα, το ενδιαφέρον τώρα εστιάζεται στο «κύτταρο» της οικογένειας και των διαπροσωπικών σχέσεων. Μοιάζει σαν η νέα κατάσταση να έχει γίνει λίγο - πολύ αποδεκτή, χωρίς όμως να έχει εμπεδωθεί επί της ουσίας ούτε η δημοκρατία ούτε μια δομική αλλαγή νοοτροπίας. Τα παραπάνω αφορούν κατά βάση στον κινηματογράφο των πρώην σοσιαλιστικών χωρών. Το τουρκικό σινεμά, ως αντανάκλαση μιας κοινωνίας με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, μοιάζει πιο διαφοροποιημένο: οι δημιουργοί κάνουν την αυτοκριτική τους με ταινίες όπως η Πλειοψηφία, αλλά και προσφέρουν υπαρξιακά και αλληγορικά δράματα υψηλής ποιητικής συμπύκνωσης (Φθόνος, Κόσμος). Μια πολύ ενδιαφέρουσα και καλοδεχούμενη εξέλιξη είναι η σύμπραξη όχι μόνο σε επίπεδο παραγωγής, αλλά και καλλιτεχνικά δημιουργών από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία στη μεγάλου μήκους ταινία Καταφύγιο και τη μικρού μήκους Η Στάνκα γυρίζει σπίτι. Πέρα από τη Στάνκα η φετινή σοδειά των μικρού μήκους ταινιών, η οποία ακολουθεί και αυτή θεματικά την μετατόπιση για την οποία έγινε λόγος νωρίτερα (και κυρίως στα Το κλουβί και Ντέρμπι), επιτρέπει αισιοδοξία για το μέλλον της βαλκανικής κινηματογραφίας. Οι εντυπωσιακές ταινίες των τριών πρωτοεμφανιζόμενων του αφιερώματος (Dragomir Sholev Καταφύγιο, Seren Yüce Πλειοψηφία και Nicola Lezaic Τίλβα Ρος) επιτείνουν την αισιοδοξία αυτή. Ηπτώση του Κομμουνισμού άλλαξε αρκετά το τοπίο στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο και κυρίως επηρέασε την παραγωγή των χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ. Στην αυγή της δεκαετίας του 90 συστήνεται στο κοινό της Πολωνίας μια νέα σκηνοθέτιδα, που έμελλε να κατακτήσει τη δική της θέση στη σημαντική πολωνική κινηματογραφική παράδοση. Η Ντορότα Κετζιεζάφσκα επέλεξε την απαιτητική διαδρομή προς την καταξίωση. Δύσκολα και πολλές φορές αμφιλεγόμενα θέματα, έμφαση στην εικόνα και μία σπάνια αφοσίωση στο ρεαλισμό αποτελούν σταθερές αξίες που διατρέχουν το έργο της. Γεννημένη στο Λοτζ της Πολωνίας το 1957, σπούδασε κινηματογράφο στη χώρα της και στη Μόσχα και πραγματοποίησε το ντεμπούτο της με την ταινία Devils, Devils, το 1991 όπου μία ομάδα Τσιγγάνων αναστατώνουν ένα χωριό της πολωνικής υπαίθρου την ίδια στιγμή που ένα νεαρό κορίτσι γνωρίζει τον πρώτο της έρωτα στο πρόσωπο ενός από αυτούς. Το 1994, το Crows χαρίζει μια σειρά από διακρίσεις στο ανερχόμενο αστέρι του ευρωπαϊκού σινεμά, με κορυφαία όλων το βραβείο «Coup de Coeur» στο Φεστιβάλ των Καννών. Στις ταινίες της Κετζιεζάφσκα, οι ήρωες προέρχονται συνήθως από κοινωνικές ομάδες που, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκο- λίες και προκλήσεις. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για νεαρά παιδιά, ανύπαντρες μητέρες ή ακόμη και για εκπροσώπους μειονοτήτων. Απέναντί τους η σκηνοθέτιδα προτιμά να στέκεται μάλλον με συμπάθεια παρά επιχειρώντας τον κοινωνικό σχολιασμό. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Nothing (1998), που θίγει το εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα της παιδοκτονίας. Η περιφρονημένη από το σύζυγό της μητέρα σκοτώνει το τέταρτο και ανεπιθύμητο παιδί της και όταν εμφανίζεται ενώπιον του δικαστηρίου δεν έχει τίποτα να δηλώσει προς υπεράσπισή της. Η συγκεκριμένη ταινία έφερε αντιμέτωπη την ανερχόμενη σκηνοθέτιδα με κριτική περί έντονου φεμινισμού. Όμως η επιστροφή της στο προσκήνιο ήταν εντυπωσιακή. Με το I am, το 2006, φτάνει μια ανάσα από την υποψηφιότητα για το χρυσό αγαλματίδιο των Όσκαρ. Ωστόσο, η μουσική επένδυση της ιστορίας του 11χρονου Kundel που το σκάει από το ορφανοτροφείο, από τον σπουδαίο συνθέτη Μάικλ Νάιμαν αποτελεί αδιαμφισβήτητο παράσημο. Το 2007, στο πιο πρόσφατο Time to die αφηγείται την ιστορία της ηλικιωμένης Aniela σε ασπρόμαυρο φόντο, επισφραγίζοντας την πολυετή, στενή συνεργασία της με τον καταξιωμένο διευθυντή φωτογραφίας Άρθουρ Ράινχαρτ.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ του Γιώργου Τούλα 03 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΕΪΠΙΔΗΣ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΑΣ ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ [ ] Με ιδέες, εφευρετικότητα και σωστούς χειρισμούς θα κάνουμε ένα φεστιβάλ με λιγότερες και καλύτερες ταινίες. Με έμφαση στην ποιότητα και όχι την ποσότητα[ ]. Μετά από μισό αιώνα ζωής το Φεστιβάλ κάνει φέτος ένα νέο ξεκίνημα. Που εστιάζετε τις νέες του στοχεύσεις; Η στροφή, ή μάλλον θα έλεγα η επιστροφή του Φεστιβάλ στον ανεξάρτητο κινηματογράφο αποτελεί βασική μου επιδίωξη και επιθυμία. Το ανεξάρτητο σινεμά κυριαρχεί αυτή τη στιγμή στα φεστιβάλ και στις αίθουσες. Συνιστά τον πιο ειλικρινή καθρέφτη της σύγχρονης ανθρώπινης πραγματικότητας. Και φυσικά συμπορεύεται με τον νέο ελληνικό κινηματογράφο, τους νέους δημιουργούς που διαμορφώνουν τη δική τους ανεξάρτητη φωνή, κερδίζοντας έδαφος παγκοσμίως. Αυτά τα έργα θα αναδείξουμε και ταυτόχρονα θα σταθούμε με όλες μας τις δυνάμεις δίπλα στο ελληνικό σινεμά, παρέχοντάς του όλα τα εργαλεία του θεσμού, όπως τις δυνατότητες των τμημάτων της Αγοράς, προκειμένου να προβληθούν και να αναδειχθούν ακόμη περισσότερο στο διεθνές κινηματογραφικό στερέωμα. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι, στις παρούσες συνθήκες της κρίσης, ένας κορυφαίος πολιτιστικός θεσμός να συνεχίσει να υπάρχει και να παραμένει ζωογόνος; Δεν είναι καθόλου εύκολο. Όμως η εξέλιξη του φεστιβάλ είναι για μας μονόδρομος. Το Φεστιβάλ πρέπει να ανανεωθεί και να ισχυροποιήσει τη θέση του στον ολοένα και πιο ανταγωνιστικό χάρτη των φεστιβάλ. Οι δύσκολες συνθήκες που αναφέρετε, ισχύουν για όλους. Με ιδέες, εφευρετικότητα και σωστούς χειρισμούς θα κάνουμε ένα φεστιβάλ με λιγότερες και καλύτερες ταινίες. Με έμφαση στην ποιότητα και όχι την ποσότητα. Τι νέο θα συναντήσουν φέτος οι θεατές στο Φεστιβάλ; Πρώτα απ όλα θα αντιληφθούν έναν νέο προσανατολισμό σε όλο του το πρόγραμμα. Το στοιχείο της ανακάλυψης είναι παρόν σε όλα τα τμήματα. Νέες τάσεις και πρωτοπόροι δημιουργοί έρχονται σε πρώτο πλάνο, όπως για παράδειγμα στην ενότητα «Ανοιχτοί Ορίζοντες», που θα κάνει πρεμιέρα στο 51ο Φεστιβάλ. Οι «Ανοιχτοί Ορίζοντες» αναβιώνουν και επαναφέρουν ουσιαστικά στο πρόγραμμα του φεστιβάλ τους «Νέους Ορίζοντες», ένα πρόγραμμα που διηύθυνα από το 1992 έως το 2005 και το οποίο αγαπήθηκε ιδιαίτερα από το κοινό. Η ανταπόκριση που είχε ήταν πρωτοφανής. Το στοιχείο της αυτοανανέωσης και η διερεύνηση θεματικών με έντονο κοινωνικό χαρακτήρα, θα οριοθετήσουν τον κορμό του νέου αυτού τμήματος, ενώ αυτά τα χαρακτηριστικά ενυπάρχουν και σε όλο το πρόγραμμα που θα παρουσιάσουμε στο κοινό. Τα φεστιβάλ του μέλλοντος πως θα είναι κατά τη γνώμη σας; Μπροστά από την εποχή τους. Αυτά είναι πάντα τα φεστιβάλ του μέλλοντος. Εκείνα που έχουν τη δυνατότητα να ανιχνεύουν το ουσιώδες σινεμά τη στιγμή που γεννιέται, πριν ακόμη χαράξει πορεία. Είχατε πάντα μια ιδιαίτερη ευαισθησία στη σχέση του Φεστιβάλ με την πόλη. Πως σκοπεύετε να ενισχύσετε αυτή την σχέση; Ναι, αυτό αληθεύει. Πάντα πίστευα, και εξακολουθώ να πιστεύω, ότι το κοινό της Θεσσαλονίκης εκτός από ιδιαίτερα θερμό, είναι απαιτητικό, δυναμικό, απαιτεί και αξίζει να έχει το καλύτερο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Στηρίζει τόσο το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης όσο και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, που αυτή τη στιγμή είναι το τρίτο καλύτερο φεστιβάλ ντοκιμαντέρ στην Ευρώπη. Η αλληλεπίδραση του φεστιβάλ με τους θεατές του αποτελεί ένα απ τα θεμέλια της επιτυχίας του. Θα ενισχύσουμε αυτή τη σχέση με κάθε τρόπο, μέσα από ένα πρόγραμμα υψηλού επιπέδου, μέσα από αναπτυξιακές δράσεις οι οποίες εδραιώνουν τη Θεσσαλονίκη ως πολιτιστικό κέντρο των Βαλκανίων, μέσα από παράλληλες εκδηλώσεις που λειτουργούν διαδραστικά με τον θεατή. Επίσης, το Φεστιβάλ θα συμμετάσχει ενεργά στις εκδηλώσεις του προγράμματος «Θεσσαλονίκη: Σταυροδρόμι πολιτισμών», προάγοντας τη συνύπαρξη πολιτισμών και ανθρώπων με κοινό σημείο αναφοράς την κινηματογραφική τέχνη. [ ] Μπροστά από την εποχή τους. Αυτά είναι πάντα τα φεστιβάλ του μέλλοντος. Εκείνα που έχουν τη δυνατότητα να ανιχνεύουν το ουσιώδες σινεμά τη στιγμή που γεννιέται, πριν ακόμη χαράξει πορεία[ ].
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ της Δήμητρας Βοζίκη 04 ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΕΣ ΜΙΛΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΛΑΝΟ Επικίνδυνες μαγειρικές του Βασίλη Τσελεμένγκου - Δεν ξέρω αν το πεδίο του έρωτα είναι πιο δύσκολο από αυτό της μαγειρικής, ή το αντίστροφο. Αυτό που ξέρω είναι ότι το πιο δύσκολο πεδίο είναι αυτό που δεν μας ενδιαφέρει. - Το χειρότερο από όλα είναι ότι, ενώ πολλές φορές δεν μας ενδιαφέρει κάτι, αναγκαζόμαστε, είτε επειδή έτσι προστάζει η μόδα, το lifestyle, ο γιατρός μας ή ο περίγυρός μας, να ασχοληθούμε ακόμη και με αυτό. - Αν δεν σε ενδιαφέρει για ποιόν μαγειρεύεις, τί και πώς θα μαγειρέψεις, τότε σίγουρα η μαγειρική είναι ένα δύσκολο πεδίο. - Αν δεν σε ενδιαφέρει τι σου συμβαίνει όταν ερωτεύεσαι, τι ζητάς από αυτόν ή αυτή που ερωτεύεσαι, τότε σίγουρα ο έρωτας είναι ένα δύσκολο πεδίο. - Δεν θα έλεγα ότι η πρωταγωνίστρια της ταινίας, η Νανά, θέτει τους όρους του ερωτικού παιχνιδιού. Σίγουρα όμως αυτή, και κάθε γυναίκα, είναι που οριοθετεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα διαδραματιστεί το ερωτικό παιχνίδι. - Είναι η δεύτερη φορά που ξεκίνησα το γύρισμα χωρίς να έχω εξασφαλίσει χρηματοδότηση. Ευτυχώς βρέθηκαν δύο μαικήνες διότι συμπαραγωγοί, με την έννοια της επένδυσης, δεν ενδιαφέρονται γι αυτό το είδος. - Όταν γύριζα την ταινία πέρσι, το κέντρο της Αθήνας ήταν γεμάτο με νέους ανθρώπους που προσπαθούσαν να εκφραστούν καλλιτεχνικά. - Και πάλι όμως, η φυγή των νέων παιδιών στο εξωτερικό είχε αρχίσει πριν την κρίση. - Χρειάστηκε να φέρω τον graffiti artist από το Λονδίνο και την τραγουδίστρια από το Βερολίνο. Ευτυχώς που υπάρχουν οι αεροπορικές εταιρίες χαμηλού κόστους. - Οι νέοι δημιουργοί πρέπει να προσαρμόσουν την τέχνη τους στις συνθήκες και να μην περιμένουν την ετήσια ακρόαση στο Εθνικό Θέατρο ή στο επόμενο talent show. - Το 1972 στη Νέα Υόρκη με σέρβιρε καφέ μία γκαρσόνα - τραγουδίστρια. Την αποκαλούσαν singing - waiter. Δύο μέρες αργότερα, πήγα ξανά στην καφετέρια, αλλά δεν τη βρήκα. Είχε γίνει ανάρπαστη. Είχε περάσει λέει ένας κυνηγός ταλέντων. κόσμου. Πεποίθηση που με μεγάλη λύπη διαπιστώνω ότι γίνεται μονόδρομος, όταν απουσιάζει παντελώς η πολιτική βούληση. - Με τον τίτλο Θετικές ιστορίες αναφερόμαστε κυριολεκτικά στην οροθετικότητα των ηρώων της ταινίας μας. Ταυτόχρονα, ονομάζοντας αυτές τις ιστορίες θετικές, προσπαθούμε να τις αντιδιαστείλουμε με την αρνητικότητα, που, μέχρι στιγμής, τις έχει περιβάλλει. - Το πώς διαβάζει ο θεατής την κάθε ταινία, είναι πιο καθαρά προσωπική υπόθεση. Πιστεύω όμως ότι στη δική μας περίπτωση θα είναι σε θέση να αντιληφθεί μόνος του το διφορούμενο του τίτλου. - Κάθε ασθένεια που σχετίζεται με το sex δημιουργεί στην κοινωνία μας ένα πλέγμα κομπλεξισμού. Υπάρχει όμως ένας τρόπος για να το αντιμετωπίσουμε αυτό. Η ειλικρίνεια. - Ευχόμαστε, η ταινία να κάνει τον κάθε θεατή πιο θετικό απέναντι στους φορείς. Τη συνέντευξη μας παραχώρησε ο παραγωγός της ταινίας Κυριάκος Χατζημιχαηλίδης μια πολύ δύσκολη και εντελώς καινούργια τεχνική. - Μια ταινία animation απαιτεί έμπειρους animators, μηχανήματα και πολλούς μήνες δουλειάς, γεγονός που κάνει το κόστος της ταινίας απαγορευτικό. - Το όνειρό μου είναι ένα: να φτιάχνω ταινίες animation που να απευθύνονται σε έφηβους όλων των ηλικιών. - Έχω ήδη έχω βάλει μπροστά την επόμενη animation ταινία μου. Κωμωδία φυσικά. Show Bitch του Νίκου Ζερβού Artherapy του Νίκου Περάκη - Αποφάσισα να γυρίσω το Artherapy για να δείξω τις φτωχές τέχνες. Εννοώ αυτές των οποίων οι δημιουργοί, παράγουν τέχνη με μηδαμινές πηγές και χωρίς το φόβο της απώλειας. Θετικές ιστορίες των Χάρη Σταθόπουλου, Δημήτρη Αντζού, Αθανάσιου Τότσικα, Δημήτρη Μπαβέλα, Δημήτρη Παπαθανάση - Αφορμή για την ταινία ήταν μία συνάντηση που είχα με την Εταιρεία Μελέτης και Αντιμετώπισης του AIDS και του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. Η ιδέα για την ταινία τους ενθουσίασε και αποφάσισαν να συμβάλλουν καθοριστικά. Αμέσως συγκρότησα την ομάδα με τους πέντε σκηνοθέτες. - Πάνω απ όλα όμως, η γενεσιουργός αιτία ήταν η πεποίθησή μου πως η τέχνη συμβάλλει με ιδιαίτερα δυναμικό τρόπο στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του Τα σκυλιά του Ντίνου Θεοδοσίου - Ο ρεαλισμός είναι το πιο δύσκολο στοιχείο στη δημιουργία animation. Τα πάντα φτιάχνονται στον υπολογιστή. Ψηφιακά. Συγχρόνως όμως πρέπει να φαίνονται αληθινά. Τα αντικείμενα, τα ρούχα, οι κινήσεις, τα μαλλιά. Είναι ένα στοίχημα που θα πρέπει να το κερδίζεις. Σε κάθε σκηνή της ταινίας. - Στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες χώρες εκτός των ΗΠΑ, δεν υπάρχει ιδιαίτερη παραγωγή ταινιών animation. Είναι - Θα μπορούσαμε να περιγράψουμε την ταινία ως ένα σχόλιο για τη διαπλοκή της showbiz με την τηλεόραση. - Γενικότερα όμως, η ταινία σχολιάζει το δήθεν, την ξεφτίλα και τις στημένες καταστάσεις που επικρατούν σε αυτό το χώρο. Πιστεύω ότι ο χώρος της showbiz σήμερα, είναι εξίσου βρώμικος με όλους τους άλλους. - Τα μελλοντικά μου σχέδια είναι μία ταινία με τίτλο Λύσσα Κακιά. Η ταινία αφορά τις σχέσεις και τις αγωνίες νέων παιδιών. - Το σενάριο της νέας ταινίας γράφτηκε από δύο νέες κοπέλες, την Ζωή Ζέρβα και την Νίκη Σταυριανοπούλου. Στην ταινία θα πρωταγωνιστεί ο Στράτος Τζώρτζογλου.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ 06 Ψύχος του Γιώργου Πιτσάκη - Αποφασίσαμε να γυρίσουμε ένα θρίλερ στην Αθήνα. Επειδή ζούμε και δουλεύουμε σε αυτήν την πόλη. Επειδή το θρίλερ είναι ένα από τα κλασικότερα αστικά θέματα. Επειδή το αγαπάμε. - Η ατμόσφαιρα μιας ταινίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον ρυθμό της, όπως άλλωστε με δίδαξε ένας καλός φίλος. - Αυτό που θες σε μία ταινία θρίλερ, όπως και σε όλες τις ταινίες, είναι τον θεατή στην άκρη της καρέκλας του, γαντζωμένο στους ήρωες, την ιστορία και τη μοίρα τους. - Τη δική μας ταινία, οι ηθοποιοί την υποστηρίζουν. Πιστεύω ότι όλοι τους, παλαίμαχοι και νέοι, αγαπούν τη δουλειά τους. Το σινεμά ιδιαίτερα. Τα θρίλερ ειδικότερα. - Όσο εξελίσσεται το Ψύχος, σου δίνει περισσότερα. Στο τέλος σε εκπλήσσει. - Στην Ελλάδα σπανίζουν οι ταινίες «είδους», ενώ ταυτόχρονα θα δυσκολευτεί κάποιος να εντάξει τις περισσότερες ελληνικές ταινίες σε οποιοδήποτε γνωστό κινηματογραφικό είδος. Δεν ξέρω αν αυτό είναι καλό ή κακό. Πάντως, διάφορες παραλλαγές των θρίλερ είναι μάλλον συχνές στον ελληνικό κινηματογράφο. - Νομίζω ότι είναι απόλυτα φυσιολογικό και υγιές να γυρίζουμε ταινίες τρόμου. Θα συνεχιστεί με αυξανόμενη ένταση, γιατί η ζωή μας έχει γεμίσει με τόσους εφιάλτες. Πρέπει να γυρίζουμε συνεχώς ταινίες θρίλερ, για τους ξορκίσουμε. Subconscious του Χρήστου Πετρόπουλου - Το Subconscious είναι μια ταινία - ημερολόγιο σε στυλ ερασιτεχνικού ντοκιμαντέρ. - Αποτελεί το πρώτο μέρος μιας ιστορίας που θα συνεχιστεί και θα ρίξει φως σε πολλά σκοτεινά σημεία της, ακολουθώντας μια διαφορετική κατεύθυνση που ίσως προκαλέσει έκπληξη. - Είναι δύσκολο να αναλυθεί ο βαθύτερος σκοπός της ταινίας χωρίς να αποκαλυφθούν λεπτομέρειες για την υπόθεση. Το Subconscious είναι ένα ταξίδι δύο ατόμων με φόντο τη σκοτεινή φύση των πιο τρομακτικών μας απωθημένων φόβων, ορμών και ανεπούλωτων τραυμάτων. - Εκτός από την εφιαλτική περιπέτεια ενός νέου ανθρώπου, το Subconscious φιλοδοξεί να αποτελέσει μια μεταφορά για κάποια κοινωνικά ζητήματα όπως το μούδιασμα που μπορεί να προκαλέσει μια θρησκεία σε κάποιους ανθρώπους. Το ρόλο των απωθημένων ορμών, αναγκών ή φόβων μας. - Οι ηθοποιοί χρειάστηκε να ζήσουν πραγματικά κάποια γεγονότα του σεναρίου, υπό καθεστώς έντονης πίεσης. Χωρίς να γνωρίζονται, έπρεπε κάνοντας το ταξίδι προς το σπίτι να καταγράψουν ό,τι μπορούσαν με μία κάμερα χειρός. - Η πρόκληση στο Subconscious ήταν η παράκαμψη της γραμμικής σειράς των γεγονότων. Η τελική σκηνή της ταινίας δεν βρίσκεται στο τέλος, αλλά κάπου κοντά στην αρχή. Το γιατί συμβαίνει αυτό, το ανακαλύπτουμε στα τελευταία λεπτά.
ΠΡΟΣΩΠΑ της Κύας Τζήμου 07 ΣΟΥΣΑΝΕ ΜΠΙΕΡ Η ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ Με σπουδές Καλών Τεχνών στην Ιερουσαλήμ, σκηνοθεσίας στην Κοπεγχάγη και αρχιτεκτονικής στο Λονδίνο, οι καλλιτεχνικοί ορίζοντες της 50χρονης σήμερα Δανής Σουσάνε Μπίερ μοιάζουν να μη συναντούν εμπόδιο έκφρασης. Ο κινηματογράφος την κέρδισε εδώ και 20 χρόνια κι εμείς κερδίσαμε το προνόμιο να εισχωρούμε μέσα από το φιλμικό της σύμπαν ανάμεσα στους πιο ολοκληρωμένους κινηματογραφικούς χαρακτήρες που γνωρίσαμε τα τελευταία χρόνια. Είναι μια δημιουργός που καταφέρνει με απόλυτη φυσικότητα το αδύνατο: να διεγείρει τα εγκεφαλικά μας κύτταρα μετατρέποντας ιστορίες καθημερινής πλήξης και ενίοτε σαπουνοπερικών καταστάσεων σε εξαιρετικές σπουδές της ανθρώπινης φύσης, όπου οι ανθρώπινες σχέσεις δοκιμάζονται και η ευτυχία των ηρώων της διαταράσσεται από τραγικά γεγονότα. Όταν παρακολουθείς μια ταινία της, ξέρεις ότι οι χαρακτήρες της θα δοκιμαστούν και η ήρεμη καθημερινότητά τους θα καταβαραθρωθεί καθώς η καταστροφή παραμονεύει υπομονετικά στη γωνία για να σαρώσει τα κεκτημένα. Γκρεμίζει στερεότυπα και ακτινογραφεί ανθρώπινες και οικογενειακές σχέσεις, εισχωρώντας με χειρουργική ακρίβεια σε όλες τις πτυχές του χαρακτήρα των ηρώων της. Στους κινηματογραφικούς της τόπους, τα παγερά και ατσαλάκωτα σκανδιναβικά πρότυπα γίνονται οικεία και αναγνωρίσιμα. Η σκανδιναβή σκηνοθέτιδα με τη γερμανοεβραϊκή καταγωγή ανήκει σε εκείνους τους σπάνιους δημιουργούς που καταφέρνουν να αγγίζουν και τον πιο απομακρυσμένο θεατή, χωρίς να χρειαστεί να εξωραΐσουν καταστάσεις ή να κάνουν εκπτώσεις στο κινηματογραφικό τους όραμα. Ο σεναριογράφος και συχνός συνεργάτης της, Άντερς Τόμας Γένσεν, συνοψίζει την ουσία του έργου της στο χάρισμα που διαθέτει να ταυτίζεται απόλυτα με τους ήρωές της και να πείθει και τον πιο δύσκολο θεατή στην εξέλιξη του δράματος. Στόχος που επιτυγχάνεται αβίαστα αφού η ίδια πιστεύει ότι «οι ταινίες πρέπει καταρχάς να έχουν την ικανότητα της επικοινωνίας». Το 51ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης την τιμά με έναν ειδικό Χρυσό Αλέξανδρο και μας δίνει την ευκαιρία να γνωρίσουμε το σύνολο του έργου της, από την πρώτη της ταινία Η Φρόυντ Μετακομίζει (1991) και το The One and Only (1999) έως το Open Hearts (2002) που γυρίστηκε με τους κανόνες του Δόγματος 95 και την έκανε ουσιαστικά γνωστή στο πλατύ κοινό. Από το Brothers (2004), που κέρδισε το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ του Sundance και έγινε αμερικάνικο ριμέικ, στο After the Wedding (2006) που έφτασε στις υποψηφιότητες των όσκαρ και το The Things we Lost in the Fire που την έφερε στο Χόλιγουντ μέχρι το φετινό In a Βetter World, επίσημη υποψηφιότητα της Δανίας στα φετινά όσκαρ, η υπέροχη Σουσάνε Μπίερ έχει υπογράψει μερικά από τα πιο δυνατά οικογενειακά δράματα στο σύγχρονο σινεμά. Επιδεικνύοντας πάντα μια εξαιρετική ικανότητα στην εξερεύνηση της ανθρώπινης ιδιοσυγκρασίας με ιδανικούς μετουσιωτές των ηρώων της τα πρόσωπα των ηθοποιών Μαντς Μίκελσεν και Ίριχ Τόμσεν. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ της Κύας Τζήμου ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΟΙ ΣΚΗΝΟΘΕΤΕΣ ΜΙΛΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΛΑΝΟ Ζo όπως Ζoνατάν/Jo pour Jonathan του Maxime Giroux Δυο αδέλφια, το κύκλωμα των παράνομων αγώνων ταχύτητας και η αγωνία τους για μια θέση στο ήλιο βρίσκονται στο επίκεντρο της δεύτερης ταινίας του νεαρού Καναδού Maxime Giroux, που ρίχνει μια σκοτεινή ματιά στη ζωή των νέων σε ένα καναδέζικο προάστιο. - Υπάρχει ένα κινηματογραφικό κοινό που διακρίνει την ευαισθησία των δυο αδελφών που είναι και οι ήρωες της ταινίας μου και πιστεύω ότι το κοινο του φεστιβάλ είναι ιδανικό στην κατανόηση των ηρώων μου και μπορεί να δει μια αχτίδα ελπίδας στην καθημερινότητά τους. - Δεν «υπέκυψα» σε αυτοσχεδιασμούς κατά τη διάρκεια της κινηματογράφησης έμεινα απόλυτα πιστός στο σενάριό μου. - Η πραγματικότητα είναι σίγουρα πιο περίπλοκη απ ότι μπορεί να χωρέσουν 90 λεπτά κινηματογραφικού χρόνου. Το σινεμά που παρουσίαζε γενικότητες και έδινε στο θεατή έτοιμα συμπεράσματα έχει πεθάνει. - Η κινηματογραφική γλώσσα αλλάζει συνεχώς και ίσως το σινεμά που αγαπώ και μ αρέσει να κάνω δεν έχει μέλλον Οι άνθρωποι πλέον στέκονται ανυπόμονοι μπροστά στις εικόνες, θέλουν να αισθάνονται και να σκέφτονται εύκολα και γρήγορα, γι αυτό και τα τηλεοπτικά σόου είναι τόσο δημοφιλή. Οι χαρακτήρες μιλούν πολύ έτσι ώστε να καταλαβαίνεις τα συναισθήματά τους γρήγορα, γίνεται έτσι πιο εύκολο για το θεατή να ξέρει τι να αισθανθεί, να μην χρειάζεται να «προσπαθήσει» ώστε να νιώσει συναισθήματα. Το μισώ αυτό είναι τόσο τεμπέλικο. Μου αρέσουν οι ταινίες που δεν εκμαιεύουν την εύκολη συγκίνηση Γάιδαροι/Donkeys της Morag McKinnon - To Donkeys είναι μέρος της τριλογίας Advance που ξεκίνησε με το Red Road, μια ταινία που επίσης προβλήθηκε στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. - Η τριλογία επινοήθηκε από την Sigma Films και Zentropa ως τρόπος για να αναζωογονήσει τον κινηματογράφο χαμηλού προϋπολογισμού. - Η ιδέα ήταν να παρουσιάσει πρωτοεμφανιζόμενους κινηματογραφιστές δίνοντάς τους ένα πακέτο κανόνων για την ταινία τους (αντλώντας από τη φιλοσοφία του Δανέζικου Δόγματος). - Βασικός κανόνας ήταν η χρήση των ίδιων χαρακτήρων στις τρεις ταινίες. - Το σχέδιο ήταν ότι ενώ οι κινηματογραφιστές μπορεί να αισθάνονταν να περιορίζονται από τους κανόνες, σε τελική ανάλυση οι κανόνες αυτοί θα ενέπνεαν τη δημιουργικότητα και μάλιστα, σύμφωνα με τα λόγια του Lars Von Trier και εμπνευστή του σχεδίου, οι σκηνοθέτες θα μάθαιναν να αγαπούν το «σχοινί», δηλαδή τους περιορισμούς. - Μερικές φορές οι κανόνες αναπόφευκτα «σπάνε» και ενώ στο Donkeys κατάφερα να τηρήσω τους περισσότερους, ορισμένοι από αυτούς που αφορούσαν τους χαρακτήρες «έσπασαν». - Γενικά η ταινία ήταν πολύ δύσκολο να γίνει σωστά και σύμφωνα με τους κανόνες, γι αυτό και μας πήρε περισσότερο από το αναμενόμενο κατά τη διαδικασία του μοντάζ. - Θέλαμε να είμαστε σίγουροι ότι η ταινία επιτυγχάνει την ιδανική ισορροπία μεταξύ μαύρης κωμωδίας και συγκινητικής οικογενειακής ιστορίας.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ της Νίκης Κεφαλά 08 ΗΜΕΡΕΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΟΙ ΣΚΗΝΟΘΕΤΕΣ ΜΙΛΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΠΛΑΝΟ Αυτό που αγαπώ περισσότερο/lo que mas quero της Delfina Castagnino - Η Pilar είναι ένα σκληρό και λιγομίλητο κορίτσι. Μόλις έχασε τον πατέρα της και δεν έχει πραγματικά τη δυνατότητα να ανοίξει την καρδιά της και να μιλήσει για τα προσωπικά της αισθήματα, παρότι είναι πολύ ειλικρινής ως άτομο. Οι σχέσεις της δε διαρκούν ποτέ για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η Maria αντίθετα είναι πιο αθώα. Πιστεύει στην αγνή αγάπη και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν μπορεί να επιλύσει τα προβλήματα με το φίλο της. Της αρέσει γενικότερα να μιλάει, να μοιράζεται πράγματα και να είναι συνεχώς με παρέα. - Τις δύο ηρωίδες μου τις ενώνει μια πολύ παλιά φιλία. Είναι σαν οικογένεια. Αν υπάρχει και κάτι που τις χωρίζει; Μόνο ο χρόνος κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ετών που δεν έβλεπε η μία την άλλη. - Η ταινία γεννήθηκε από προσωπικές μου εμπειρίες και εμπειρίες ατόμων που γνωρίζω πολύ καλά. Τις έμπλεξα μεταξύ τους και έτσι δημιουργήθηκε η ιστορία μου. Ήθελα να μιλήσω κυρίως για πράγματα που έμαθα μέσα από τη ζωή. Τα χείλη/los Labios των Ivan Fund και Santiago Loza - Η ταινία είναι μυθοπλασία και όχι ντοκιμαντέρ. Έχει ένα συγκεκριμένο σενάριο πάνω στο οποίο αυτοσχεδιάσαμε. Βασιστήκαμε βέβαια στην πραγματικότητα αλλά δεν παύει η ιστορία να είναι αποκύημα της φαντασίας μας. - Όλοι οι χωρικοί που συμμετείχαν στη ταινία ήταν πολύ συνεργάσιμοι και ευγενικοί μαζί μας. Άνοιξαν σε εμάς την ψυχή τους, όπως θα έκαναν και οι ηθοποιοί. Ήταν ενθουσιασμένοι που έλαβαν μέρος και είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν μέσα από την ταινία τα συναισθήματά τους. - Οι χαρακτήρες των τριών ηρωίδων μας είναι διαφορετικοί καθώς η κάθε μία αντιπροσωπεύει και μια άλλη γενιά και παράλληλα έχουν διαφορετικές εμπειρίες στη ζωή τους. Την μοναξιά την αντιλαμβάνεται κάθε μία με τον τρόπο της και γι αυτό σε αυτές τις σκηνές δεν χρησιμοποιήσαμε διάλογους, παρά μόνο εστιάσαμε στα πρόσωπα και τις εκφράσεις τους. - Έχουμε δουλέψει μαζί και σε προηγούμενες ταινίες. Είμαστε φίλοι. Συζητάμε πολύ πριν ξεκινήσουμε τα γυρίσματα, έτσι ώστε μετά να μην υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Έχουμε τις διαφορές μας, είμαστε και εμείς όπως και οι ηρωίδες του Los Labios από διαφορετικές γενιές, αλλά αυτό είναι κάτι που πάντα λειτουργεί θετικά στην δουλειά μας. Μέσα από τις φλόγες/incendies του Denis Villeneuve - Μου πήρε περίπου τέσσερα χρόνια για να μεταφέρω το Incendies στη μεγάλη οθόνη, γιατί δούλευα παράλληλα σε δύο ταινίες. Η άλλη ταινία ήταν το Polytechnique που κυκλοφόρησε πέρυσι. Και τα δύο σενάρια γράφτηκαν ταυτόχρονα και ήταν πραγματικά μεγάλη πρόκληση για μένα. Ερωτεύτηκα το ποίημα του Wajdi Mouawad στο οποίο βασίζεται το Incendies. Έμεινα έκπληκτος από τη δραματική του δύναμη, την ποιητική ομορφιά του και το συναισθηματικό βάθος του. Ο θυμός είναι ένα θέμα που με στοιχειώνει εδώ και πολύ καιρό. Ο τρόπος που τον προσεγγίζει ο Wajdi στο ποίημά του, πραγματικά με συγκίνησε βαθύτατα. - Η χειρότερη ανακάλυψη στη ζωή μου ήταν να μάθω πόσο βίαιος μπορώ να είμαι. Επίσης, μισώ τη βία στο σινεμά. Ωστόσο με προσελκύουν τα πράγματα που φοβάμαι. Στη δουλειά μου προσπαθώ να είμαι ειλικρινής με τη βία και με αφήνει αδιάφορο το κατά πόσο θα είναι θεαματική ή το πόσο θα ενοχλήσει τους θεατές. - Αν θα μπορούσα με μια λέξη να δώσω ένα χαρακτηριστικό στοιχείο για καθένα από τους δύο κεντρικούς ήρωές μου, θα έλεγα πως η Jeanne λειτουργεί με τη διαίσθηση και ο Simon με το φόβο.
ΦΕΣΤΙΒΑΛ της Νίκης Κεφαλά 09 ΝΕΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΤΥΠΙΑ Αντισυμβατικούς αμερικανούς σκηνοθέτες, που δεν διστάζουν με τα φιλμ τους να πειραματιστούν και να πρωτοτυπήσουν, συστήνουν στους θεατές οι Ημέρες Ανεξαρτησίας, μέσω της ενότητας «Νέοι Αμερικανοί». Από ένα σύγχρονο διαμέρισμα στη γειτονιά Tribeca της Νέας Υόρκης και τα μεγάλα πάρκα του Ώστιν στο Τέξας, μέχρι το μουντό Πόρτλαντ και την Αμερική του παρελθόντος, οι ανερχόμενοι δημιουργοί αποδίδουν με νοσταλγική ματιά στη μεγάλη οθόνη την μετάβαση από την εφηβεία στην ενηλικίωση, «εισχωρούν» στην απρόβλεπτη γυναικεία ψυχοσύνθεση και με ιδιαίτερη προσέγγιση, κινηματογραφούν τα επίκαιρα θέματα της καθημερινότητας. Στο Tiny Furniture, η Λένα Ντούνχαμ σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί σε μια ταινία για τις ημέρες μιας κοπέλας, της Aura, η οποία μετά τις σπουδές της, επιστρέφει στο πατρικό της σπίτι, προσπαθώντας να βρει δουλειά και να φτιάξει τη ζωή της. Με διπλές αρμοδιότητες σκηνοθέτη - ηθοποιού και ο Πολ Γκόρντον, όπου στο διασκεδαστικό The Happy Poet τα βάζει με τα... χοτ ντογκ, επιθυμώντας να μυήσει το κοινό στην υγιεινή διατροφή και τα οργανικά προϊόντα. Σε διαφορετικό κλίμα, γύρω από την απώλεια και το ξεπέρασμά της, περιστρέφεται η δραματική ταινία Putty Hill του Ματ Πόρτερφιλντ. Ο σκηνοθέτης, με αφορμή τον θάνατο ενός νεαρού, βάζει στο στόχαστρο μέσα από συνεχείς συνεντεύξεις τα συναισθήματα της οικογένειας και του κοντινού περιβάλλοντος του εκλιπόντα. Στο κινηματογραφικό ντεμπούτο του Ντέιβιντ Ρόμπερτ Μίτσελ, με τίτλο The Myth Of The American Sleepover, εκτυλίσσεται ένα τρυφερό δράμα ενηλικίωσης με πρωταγωνιστές τέσσερις εφήβους, ενώ στο μυστηριώδες Cold Weather του Άαρον Κατζ, ένας ερασιτέχνης Σέρλοκ Χολμς ερευνά, με την βοήθεια της αδερφής του, την ανεξήγητη εξαφάνιση της πρώην φιλενάδας του. Σε ειδική προβολή, ένα διαφορετικό από τις συμβάσεις του Χόλιγουντ γουέστερν, το Meek's Cutoff προτείνει στους θεατές η Κέλι Ράινχαρτ, η οποία, εμπνεόμενη από παλιά ημερολόγια γυναικών, τοποθετεί την ιστορία της στο 1845 και εστιάζει με την κάμερά της σε μια οικογένεια που μεταναστεύει και προσπαθεί να επιβιώσει με την βοήθεια ενός Ινδιάνου. Στον κεντρικό ρόλο εμφανίζεται η Μισέλ Γουίλιαμς.
ΦΕΣΤΙΒΑΛ της Βαρβάρας Μπασδέκη 10 ΜΑΘΕ ΠΡΙΝ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ Λίγο πριν σηκωθεί η αυλαία του 51ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και τα φώτα σβήσουν στις αίθουσες προβολής, ακόνισε τα μολύβια σου και κράτα σημειώσεις για όσα περιλαμβάνει η φετινή διοργάνωση. Ένας μικρός οδηγός για να μην χάσεις τίποτα από τη μεγάλη γιορτή των εικόνων. 01 Στο διαγωνιστικό θα ψάξω να σε βρω Γιατί σίγουρα θα είσαι εκεί, αφού οι 16 ταινίες του Διεθνούς Διαγωνιστικού προγράμματος θα συγκεντρώσουν και φέτος όλα τα βλέμματα. Νέοι και ενδιαφέροντες σκηνοθέτες θα σε ταξιδέψουν σε ιδιαίτερα κινηματογραφικά μονοπάτια, μέσα από το έργο τους. Ανάμεσά τους, και δύο ελληνικές ταινίες. 02...με ανοιχτούς ορίζοντες Τι σου θυμίζει, τι σου θυμίζει Ναι, καλά κατάλαβες, αφού οι «Νέοι Ορίζοντες» επανέρχονται φέτος ως «Ανοιχτοί Ορίζοντες», προτείνοντάς μας ένα πρόγραμμα τόσο πολυσυλλεκτικό όσο και πρωτότυπο. Τι να ξεχωρίσω από τις 22 ταινίες του τμήματος; Στο The hunter του ιρανού Ράφι Πιτς, ο κεντρικός ήρωας, τον οποίο υποδύεται ο σκηνοθέτης, μετατρέπεται σε συμβολικό επίκεντρο των πολιτικών αντιθέσεων στο Ιράν, ενώ σε διαφορετικό κλίμα κινείται η γαλλική κωμωδία Mammuth των Γκουστάβ ντε Κερβέρν και Μπενουά Ντελεπίν με τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ. H πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Ρομέν Γαβρά, γιου του Κώστα Γαβρά, με τίτλο Notre jour viendra, είναι μια άκρως προκλητική σπουδή επάνω στο ρατσισμό, τη βία και τις ταξικές ανισότητες, και κάπου εδώ νομίζω πως πήρες μια καλή γεύση για το τι ακόμη σε περιμένει αν ανοίξεις τα μάτια σου στους «Ανοιχτούς Ορίζοντες». 03 Ειδικές ταινίες, ειδικές προβολές Ή αλλιώς Special screenings, με δέκα ξεχωριστές ταινίες! Αναζήτησέ τις στο πρόγραμμα, σημείωσε ημέρα, ώρα και αίθουσα προβολής και κλείσε έγκαιρα το εισιτήριό σου για να είσαι κι εσύ ο "ειδικός" θεατής που δεν χάνει τίποτα! 04 Ημέρες ανεξαρτησίας Ένας ελπιδοφόρος τίτλος για ένα ελπιδοφόρο τμήμα. Οι «Ημέρες Ανεξαρτησίας» φέρνουν και πάλι κοντά μας την αφρόκρεμα του ανεξάρτητου κινηματογράφου από όλο τον κόσμο, συνολικά 15 ταινίες στο κύριο πρόγραμμα. Μη χάσεις το βραβευμένο οικογενειακό δράμα Incendies του Καναδού σκηνοθέτη Ντενί Βιλνέβ που προτάθηκε για τα επερχόμενα Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας. Από την ενότητα «Νέοι Αμερικανοί», με 15 ταινίες επίσης, σημείωσε το οικογενειακό δράμα μυστηρίου Cold Weather του Άαρον Κατζ και ανακάλυψε τους πιο καινοτόμους σκηνοθέτες της Αμερικής. 05 Ένα όνομα, μια ιστορία Κι επειδή το όνομα δύσκολα θα το θυμάσαι, καλύτερα να θυμάσαι την ιστορία του. Ο λόγος για τον Απιτσατπόνγκ Βιρασεττάκουν, τον δημιουργό - φαινόμενο του art house ασιατικού κινηματογράφου των τελευταίων δέκα χρόνων, στον οποίο οι «Ημέρες Ανεξαρτησίας» διοργανώνουν ένα πλήρες αφιέρωμα. Εσύ σημείωσε ότι πρόκειται για έναν καταξιωμένο ανεξάρτητο κινηματογραφιστή της Ταϊλάνδης, με κορυφαία στιγμή της πορείας του στο παγκόσμιο ανεξάρτητο σινεμά, την πρόσφατη βράβευσή του με το Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Κανών, για την ταινία του Uncle Boonmee who can recall his past lives. 06 Γνωρίζω τους γείτονες μέσα από τις «Ματιές στα Βαλκάνια». Για 17η χρονιά, το τμήμα αυτό συγκεντρώνει τις σημαντικότερες βαλκανικές ταινίες της φετινής παραγωγής (11 μεγάλου μήκους και 5 μικρού) και σε προσκαλεί να γνωρίσεις τον σύγχρονο κινηματογράφο των γειτονικών μας χωρών. Παράλληλα,
11 μη χάσεις το αφιέρωμα - έκπληξη στη φημισμένη Σχολή Κινουμένων Σχεδίων του Ζάγκρεμπ και στο έργο κροατών δημιουργών που χάραξαν νέους δρόμους στο animation. Εδώ θα παρουσιαστούν 47 ταινίες από 28 δημιουργούς, ενώ ο πολυβραβευμένος καρτουνίστας Μπόριβοϊ Ντοβνίκοβιτς - Μπόρντο θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη με αφορμή το αφιέρωμα για να παρουσιάσει τις ταινίες του και να μιλήσει με το κοινό. 07 Ελληνική ματιά 23 ταινίες παρουσιάζονται στο Φεστιβάλ και διαγωνίζονται για το βραβείο κοινού Fischer. Αν σου προτείνω τον Ξεναγό του Ζαχαρία και τον Κανένα του Χρήστου Νικολέρη, είναι μόνο γιατί πρόκειται για δύο Θεσσαλονικείς δημιουργούς που αξίζει να ανακαλύψεις. Επίσης, μπορείς να δεις τις βραβευμένες ταινίες του πρόσφατου φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους της Δράμας και το ντοκιμαντέρ Ο έρωτας των πρώτων πλάνων Γιάννης Δαλιανίδης (8/12, 17.30), τιμώντας τη μνήμη του σημαντικού δημιουργού. Την προσφορά του πρόωρα χαμένου κριτικού κινηματογράφου Γιώργου Τζιώτζιου τιμά επίσης το Φεστιβάλ με ειδική τιμητική εκδήλωση (9/12, 18.30). 08 Δανέζικη δύναμη Από τη Δανία θα βρεθεί στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη, όπου και θα έχεις την ευκαιρία να γνωρίσεις το έργο της, μέσα από το αφιέρωμα που διοργανώνει γι αυτήν το Φεστιβάλ. Ο λόγος για τη Σουσάνε Μπίερ, που γνωρίσαμε και πάλι στο Φεστιβάλ πριν χρόνια μέσα από την ταινία της Open Hearts. Φέτος, θα παρακολουθήσεις τις σημαντικότερες στιγμές της φιλμογραφίας της, καθώς και την τελευταία της ταινία με τίτλο In a better world (επίσημη συμμετοχή της Δανίας για το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας). 09 Ελλάδα-Αραβία, συμμαχία Μια ματιά στη Μέση Ανατολή είναι πάντα ενδιαφέρουσα. Γι αυτό και το αφιέρωμα στο Σύγχρονο Αραβικό Κινηματογράφο, που διοργανώνει το Φεστιβάλ, αναμένεται με ανυπομονησία. Από τις ταινίες του προγράμματος αξίζει οπωσδήποτε να δεις αυτές του Ιρακινού Μοχάμεντ Αλ- Νταράτζι, ο οποίος έρχεται στη Θεσσαλονίκη έχοντας στο ενεργητικό του το Βραβείο του «Σκηνοθέτη της Χρονιάς από τη Μέση Ανατολή» του περιοδικού Variety. 10 Αφιερωμένα Άλλα δύο αφιερώματα του Φεστιβάλ αναμένεται να προσελκύσουν τους φανατικούς και όχι μόνο σινεφίλ. Έτσι, μέσα από 6 ταινίες θα έχεις την ευκαιρία να γνωρίσεις την Πολωνή Ντορότα Κετζιεζάφσκα, ενώ οι 3 ταινίες του αφιερώματος στο Γερμανό Βέρνερ Σρέτερ αποτίνουν φόρο τιμής σ έναν αξιόλογο δημιουργό, επτά μήνες μετά το θάνατό του.
ΦΕΣΤΙΒΑΛ 12 11 Ψάξε το ψαγμένο Πού; Στις ταινίες του Experimental Forum, του νεότερου τμήματος του Φεστιβάλ, το οποίο συνεχίζει να εξερευνά την avant guard πειραματική σκηνή του χθες, του σήμερα και του αύριο. Σπάνιες δημιουργίες των Wilhelm Hein, Oleg Mavromati, ένα αφιέρωμα στον αναγνωρισμένο διευθυντή φωτογραφίας Martin Putz,ταινίες από το πειραματικό σινεμά της Αυστραλίας και μια συμπληρωματική συνάντηση του συνεδρίου «Kino climates: towards an Ecology in Film Exhibition» συνθέτουν το φετινό πρόγραμμα του Experimental Forum. 12 Χώρο συνάντησης Θα αποτελέσει και φέτος η Αγορά του ΦΚΘ. Στο ξενοδοχείο Ηλέκτρα Παλλάς θα λάβουν χώρα το εκπαιδευτικό εργαστήρι Salonica Studio / Four Corners (3-7/12), το 8ο Βαλκανικό Ταμείο Ανάπτυξης Σεναρίου του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Balkan Fund (4-6/12), η ψηφιακή βιβλιοθήκη Film Market (4-11/12) αλλά και το 6ο Crossroads, το φόρουμ συμπαραγωγών (4-11/12). Τέλος, στις 5/12 στο Ολύμπιον πραγματοποιείται το Works in Progress, όπου επαγγελματίες του χώρου έχουν την ευκαιρία να ανακαλύψουν ταινίες από την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων λίγο πριν την ολοκλήρωσή τους. 13 Μίλα μου για σινεμά Και φέτος τα masterclasses του φεστιβάλ πραγματοποιούνται στην αίθουσα Τζον Κασσαβέτης. Κι εσύ ξέρεις τι πρέπει να κάνεις: να φτάσεις εκεί από νωρίς για να πιάσεις θέση. Μαθήματα σινεμά θα παραδώσουν φέτος ο ανιματόρε Μπόριβοϊ Ντοβνίκοβιτς Μπόρντο στις 6/12 (11:00-13:00) και ο Απίτσατπονγκ Βιρασεττάκουν στις 8/12 (11:00-14:00). Μη χάσεις επίσης την ημερίδα του ελληνικού τμήματος στις 7/12, αλλά και τη συζήτηση «Kino Climates Conference» 5-7/12 στο ΙΕΚ Ακμή. Τέλος, 5-11/12 πραγματοποιείται και φέτος το «Just Talking» στο ξενοδοχείο Ηλέκτρα Παλλάς από τις 16:00-17:00. 14 Πάμε έκθεση Κι όμως, εκτός από το «πάμε σινεμά» αυτές τις μέρες θα ακούς συχνά και την παραπάνω φράση, αφού οι εκθέσεις που πραγματοποιούνται παράλληλα με το φεστιβάλ κεντρίζουν το ενδιαφέρον μας. Έτσι, πέρνα μια βόλτα από το Μουσείο Φωτογραφίας όπου παρουσιάζεται η έκθεση «Tόποι. PhotoBiennale. Sites» για τη φετινή PhotoBiennale με κεντρικό θέμα τον «Τόπο», δες την εγκατάσταση ντοκιμαντέρ του Vincent Dieutre «Σάκης: ένας τάφος» και πήγαινε στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης για να δεις τις «Φωτογραφίες από ταινίες που δεν έγιναν» του Ισμαΐλ Νετσμί, όπως και την έκθεση «Beyond Dress Codes: Σύγχρονοι σχεδιαστές διαλέγονται με την Ελληνική Παραδοσιακή Φορεσιά». Τέλος, στην Αποθήκη Γ θα δεις φωτογραφίες του Νύσου Βασιλόπουλου από το 51ο ΦΚΘ, αλλά και μια επιλογή φωτογραφιών του Βασίλη Βερβερίδη από παλιότερες εικόνες του από τα Φεστιβάλ. 15 Music therapy Από ένα φεστιβάλ κινηματογράφου δεν μπορούν να λείπουν τα πάρτι και οι συναυλίες. Η αρχή γίνεται με το πάρτι έναρξης στην Αποθήκη Γ την Παρασκευή 3/12. Ακολουθούν οι «Your Hand in Mine» στο Αμφιθέατρο του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (4/12), η συναυλία και το πάρτι των Ημερών Ανεξαρτησίας στο Μύλο με τους SEELAND & Mueran Humanos (5/12), η συναυλία των «Burger Project» στην Αποθήκη Γ (7/12) και το πάρτι λήξης (11/12) και πάλι στη Γ με τους Sexteto, Εύη Σιαμαντά και πολλά χορευτικά happenings. 16 Νεανική Οθόνη Σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Γκαίτε Θεσσαλονίκης το 51ο ΦΚΘ συστήνει στους μαθητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τρία προγράμματα προβολών με τίτλο Short & Sweet ΙΙΙ. Πρόκειται για ταινίες του προγράμματος «Νεανική Οθόνη» που δεν ξεπερνούν τα 83 λεπτά και δίνουν μια εικόνα της δημιουργίας και των εξελίξεων στον τομέα του γερμανικού κινούμενου σχεδίου. 17 Στον καιρό της κρίσης Σεβόμενοι τις οικονομικές δυσκολίες που λίγο - πολύ περνούν οι έλληνες θεατές στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, το φεστιβάλ μειώνει την τιμή των εισιτηρίων της φετινής διοργάνωσης στα 6 ενώ παράλληλα άνεργοι, συνταξιούχοι και μαθητές θα μπορούν να παρακολουθήσουν εντελώς δωρεάν τις πρωινές προβολές του φεστιβάλ (έως τις 15:00). 18 Διορθώσεις... Λόγω σοβαρού τεχνικού προβλήματος, η προβολή της ταινίας Το Πέταγμα του Κύκνου του Νίκου Τζήμα ακυρώνεται. Στα δύο slots όπου είχαν προγραμματιστεί οι προβολές της, θα προβληθούν οι ταινίες I Am της Ντορότα Κετζιεζάφσκα (Σάββατο 4/12, 20.00) και Όνειρα του Μοχάμεντ Αλ-Νταράτζι (Κυριακή 5/12, 17.30)
PLANET FESTIVAL by Michalis Goudis 14 LIGHTS OUT, FESTIVAL ON Thessaloniki International Film Festival resists the economic crisis and after celebrating half a century of life last year is finally here again. With a new artistic director, Mr. Dimitris Eipides, the 51st organization invites audience and artists in a unique celebration that will last from December 3 to December 12, 2010. Take your seats in Olympion, in Pavlos Zannas, in the halls of the Port John Cassavetes, Stavros Tornes, Tonia Marketaki, Liappa Frida and in the room of IEK AKMI. The screenings are about to begin Films from around the world, many surprises, important guests, tributes, masterclasses, open discussions and parallel events will transform the city of Thessaloniki in a place of discovery and fruitful interaction, focusing on the Art of cinema. The opening ceremony of the 51st Thessaloniki International Film Festival will be held on Friday, December 3, at Olympion, followed by the screening of the movie 127 hours by Danny Boyle. The curtain closes with Black Swan by Darren Aronofsky, which is going to be screened after the closing ceremony on Saturday, December 11. Let s have a closer look at this year s festival highlights. The International Program consists of the International Competition, Special Screenings, Opening and Closing Films, Balkan Survey, Open Horizons, Independence Days and Experimental Forum. - The International Competition Program is the heart of the festival. 16 movies by young and promising directors aspire to drive the audience to new cinematic paths. Among them you may find two Greek movies, as well. The movies are selected by the new artistic director of the Festival, Dimitris Eipides. All of them compete for the Golden, Silver and Bronze Alexander as well as for the audience Fischer award. Each of them may be seen as a challenge, as they are either the first or the second full-length movie of their directors. - New Horizons come this year under the new brand name Open Horizons but their content remains really interesting. This segment consists of 22 movies, that create a challenging mix. -The Independence Days bring together some of the most promising representatives of the independent cinema in our days. Note that this years selection of Young Americans that presents new independent productions from across the Atlantic, as well as the full retrospective on the work of Apichatpong Weerasethakul, who was recently awarded the Golden Palm in the Cannes Festival 2010 for his film Uncle Boonmee who can recall his past lives. The Thai director is along with the Iraqi Mohamed Al Daradji, the Danish Susanne Bier and the recently deceased German Werner Schroeter this year s honorable guests. You will have the chance to get to know their movies through the special tributes on their work. Moreover, there is a special tribute on the work of one of the less known but at the same time most influencial European directors, Dorota Kedzierzawska. - Since Thessaloniki is considered to be one the most important cities in the wider Balkan district, the segment Balkan Survey has its own special value. For the 17th consecutive year you are offered an unpredictable panorama 15 of the best Balkan movies of this season. Furthermore, there is a tribute on the great Zagreb School of Animated Films. - There are not many chances for the European audience to get in touch with the Modern Arabic Cinema. The tribute on the cinema of the Middle East is a rather rare opportunity to do so. The Director of the Year from the Middle East, according to Variety magazine, Mohamed Al Daradji is going to be there with all of his movies. - It wouldn t be a Greek festival without any Greek movies. 23 movies of the national production will be present after a year of absence in the fog due to a contradiction the Ministry of Culture. - For the third year in a row the Experimental Forum continues to explore and discover the avant-garde, experimental cinema scene of the past and the present. Rare films by George Manupelli, Wilhelm Hein and Oleg Mavromati are only some of the proposals on the menu. - Agora is the meeting place for cinema professionals of all fields. The Electra Palace Hotel is going to host, among others, an educational workshop for film students Salonica Studio, the scenario development fund Balkan Fund and Crossroads, a co-production forum. - Thessaloniki Film festival is more than just cinema. You will be able to find it out by yourself in any of the numerous parallel events. Exhibitions, concerts and masterclasses take the festival out of the dark rooms... Despite its own economic struggle, Thessaloniki International Film Festival understands the financial difficulties that more or less most Greek people face. That s why this year the ticket price is going to be reduced to 6, while unemployed people, pensioners and students will be able to watch the morning (until 15:00) screenings for free. ΠΡΩΤΟ 1 ΠΛΑΝΟ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ 51ου ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ www.filmfestival.gr Εκδότης ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΕΪΠΙΔΗΣ Διευθυντής ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΟΥΛΑΣ Αρχισυντάκτρια ΤΖΕΝΗ ΠΑΥΛΙΔΟΥ Συντάκτες ΔΗΜΗΤΡΑ ΒΟΖΙΚΗ, ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΟΥΔΗΣ, ΝΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑ, ΒΑΡΒΑΡΑ ΜΠΑΣΔΕΚΗ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΛΑΒΟΣ, ΚΥΑ ΤΖΗΜΟΥ. Φωτογραφίες ΜOTIONTEAM Σχεδιασμός ΓΡΑΜΜΗ / Οπτική Επικοινωνία Εκτύπωση ΦΙΛΙΠΠΟΣ / Εκδοτική Βορείου Ελλάδος