7 Καταναλωτές, παραγωγοί και αποτελεσµατικότητα των αγορών
Επανεξετάζοντας την Ισορροπία Η τιµή ισορροπίας και η ποσότητα ισορροπίας µεγιστοποιούν την συνολική ευηµερία των αγοραστών και πωλητών; Η ισορροπία της αγοράς αντανακλά τον τρόπο που οι αγορές κατανέµουν τους σπάνιους πόρους. Τοκατάπόσοηκατανοµήστηναγοράείναι επιθυµητή µπορεί να εξαρτηθεί από την οικονοµική της ευηµερίας.
Οικονοµικά της Ευηµερίας Ηοικονοµικήτηςευηµερίαςείναιηµελέτητου τρόπουµετονοποίοηκατανοµήτων παραγωγικών πόρων επηρεάζει την οικονοµική ευηµερία των πολιτών. Οιαγοραστέςκαιοιπωλητέςέχουνοφέληαπό την συµµετοχή τους στην αγορά. Η ισορροπία σε µια αγορά µεγιστοποιεί την συνολική ευηµερία των αγοραστών και των πωλητών.
Οικονοµικά της Ευηµερίας Ηισορροπίαστηναγοράοδηγεί στηνµεγιστοποίησητουοφέλους καισυνεπώςµεγιστοποιείτη συνολικήευηµερίατόσογιατους καταναλωτέςόσοκαιγιατους παραγωγούςτουπροϊόντος.
Οικονοµικά της Ευηµερίας Το πλεόνασµα του καταναλωτή µετρά την οικονοµική ευηµερία από την πλευρά του αγοραστή. Το πλεόνασµα του παραγωγού µετρά την οικονοµική ευηµερία από την πλευρά του πωλητή.
ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ Willingness to pay -Ηπροθυµία πληρωµήςείναιτοµέγιστοποσόπουο αγοραστής είναι πρόθυµος να πληρώσει για ένα αγαθό. Μετρά το πόσο αποτιµά ένας αγοραστής τοαγαθόήτηνυπηρεσίαπουθέλεινα αποκτήσει.
ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ Consumer surplus -Τοπλεόνασµα τουκαταναλωτήείναιηπροθυµία ενόςαγοραστήµείοντοποσόπου οαγοραστήςαυτόςπραγµατικά πληρώνει.
Table 1: 4 πιθανές προθυµίες πληρωµής ενός αγοραστή Copyright 2004 South-Western
ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗ Ηαγοραίακαµπύληζήτησηςτης αγοράςαπεικονίζειτιςδιάφορες ποσότητεςπουοιαγοραστέςείναι πρόθυµοικαιικανοίνααγοράσουν σεδιαφορετικέςτιµές.
Πίνακας ζήτησης και καµπύλη ζήτησης
Figure 1 Πίνακας ζήτησης και η καµπύλη ζήτησης Price of Album $100 John s willingness to payπροθυµίαπληρωµήςτου John 80 Paul s willingness to pay 70 George s willingness to pay 50 Ringo s willingness to pay Demand ζήτηση 0 1 2 3 4 Quantity of Albums Copyright 2003 Southwestern/Thomson Learning
Figure 2 Μετρούµε το πλεόνασµα του καταναλωτή µε την καµπύλη ζήτησης Price of Album $100 80 (a) Price-τιµή = $80 John s consumer surplus ($20) Πλεόνασµα καταναλωτή του John 70 50 Demand ζήτηση 0 1 2 3 4 Quantity of Albums Copyright 2003 Southwestern/Thomson Learning
Figure 2 Μετρούµε το πλεόνασµα του καταναλωτή µε την καµπύλη ζήτησης Price of Album $100 80 70 (b) Price-τιµή = $70 John s consumer surplusπλεόνασµακαταναλωτή ($30) Paul s consumer surplus ($10)-πλεόνασµα καταναλωτή του Paul 50 Total consumer surplus ($40) Συνολικό πλεόνασµα καταναλωτή 0 1 2 3 4 Demand ζήτηση Quantity of Albums Copyright 2003 Southwestern/Thomson Learning
Χρησιµοποιούµε την καµπύλη ζήτησης για να µετρήσουµε το πλεόνασµα του Η περιοχή κάτω από την καµπύλη ζήτησηςκαιπάνωαπότηντιµήµετράτο πλεόνασµα του καταναλωτή στην αγορά
Figure 3 Πώς η τιµή επηρεάζει το πλεόνασµα του καταναλωτή (a) Consumer Surplus at Price P Price Τιµή A P 1 Consumer Surplus Πλεόνασµα καταναλωτή B C Demand ζήτηση 0 Q 1 Quantity ποσότητα Copyright 2003 Southwestern/Thomson Learning
Figure 3 Πώς η τιµή επηρεάζει το πλεόνασµα του καταναλωτή (b) Consumer Surplus at Price P Price A P 1 Initial consumer Surplus Αρχικό πλεόνασµα Bκαταναλωτή C Consumer surplus to new consumers Πλεόνασµα καταναλωτή σε νέους καταναλωτές P 2 0 F D E Additional consumer surplus to initial Consumers Επιπρόσθετο πλεόνασµα καταναλωτή στον αρχικό καταναλωτή Q 1 Q 2 Demand ζήτηση Quantity Copyright 2003 Southwestern/Thomson Learning
Τι µετρά το πλεόνασµα του καταναλωτή; Το πλεόνασµα του καταναλωτή, δηλαδή τοποσόπουοιαγοραστέςείναι πρόθυµοι να πληρώσουν µείον το ποσό που πραγµατικά πληρώνουν, µετρά το όφελος που αποκοµίζουν οι αγοραστές από ένα αγαθό, όπως το αντιλαµβάνονται οι ίδιοι οι αγοραστές.
ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ Producer surplus -Τοπλεόνασµατου παραγωγού είναι το ποσό που εισπράττει ένας πωλητής για ένα αγαθό µείον το κόστος παραγωγής. Μετρά το όφελος για τους πωλητές από τη συµµετοχή τους στην αγορά.
Table 2 Το κόστος 4 πιθανών πωλητών Copyright 2004 South-Western
Χρησιµοποιώντας την καµπύλη προσφοράς για να µετρήσουµε το πλεόνασµα του παραγωγού Ακριβώς όπως το πλεόνασµα του καταναλωτή, το οποίο σχετίζεται µε την καµπύλη ζήτησης έτσι και το πλεόνασµα του παραγωγού σχετίζεται µε την καµπύλη προσφοράς.
Πίνακας προσφοράς και καµπύλη προσφοράς
Figure 4 Πίνακας προσφοράς και καµπύλη προσφοράς
Χρησιµοποιώντας την καµπύλη προσφοράς για να µετρήσουµε το πλεόνασµα του παραγωγού Ηπεριοχήκάτωαπότηντιµήκαιπάνω από την καµπύλη προσφοράς µετρά το πλεόνασµα του παραγωγού στην αγορά
Figure 5 Μετρώντας το πλεόνασµα του παραγωγού µε την καµπύλη προσφοράς (a) Price = $600 Price of House Painting Supply προσφορά $900 800 600 500 Grandma s producer surplus πλεόνασµα του παραγωγού($100) 0 1 2 3 4 Quantity of Houses Painted Copyright 2003 Southwestern/Thomson Learning
Figure 5 Μετρώντας το πλεόνασµα του παραγωγού µε την καµπύλη προσφοράς (b) Price = $800 Price of House Painting $900 800 Total producer surplus ($500) Supply προσφορά 600 500 Georgia s producer surplus ($200) Grandma s producer surplus ($300) 0 1 2 3 4 Quantity of Houses Painted Copyright 2003 Southwestern/Thomson Learning
Figure 6 Πως η τιµή επηρεάζει το πλεόνασµα του παραγωγού (a) Producer Surplus at Price P Price Supply Προσφορά P 1 B C Producer Surplus Πλεόνασµα παραγωγού A 0 Q 1 Quantity Copyright 2003 Southwestern/Thomson Learning
Figure 6 Πως η τιµή επηρεάζει το πλεόνασµα του παραγωγού (b) Producer Surplus at Price P Price Additional producer surplus to initial Supply Producers-επιπρόσθετο πλεόνασµα παραγωγού στους αρχικούς παραγωγούς P 2 D E F P 1 B Initial producer Surplus Αρχικό πλεόνασµα παραγωγού C Producer surplus to new producers Πλεόνασµα παραγωγού σε νέους παραγωγούς A 0 Q 1 Q 2 Quantity Copyright 2003 Southwestern/Thomson Learning
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Το πλεόνασµα του καταναλωτή και το πλεόνασµα του παραγωγού µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την πιο κάτω ερώτηση: Η κατανοµή των παραγωγικών πόρων που καθορίζονται από τις ελεύθερες αγορές γίνεται µε επιθυµητό τρόπο;
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Πλεόνασµα καταναλωτή = Προθυµία πληρωµής από τους αγοραστές ποσό που καταβάλλουν οι αγοραστές και Πλεόνασµα παραγωγού = Ποσό που εισπράττουν οι πωλητές κόστος πωλητών
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Συνολικό πλεόνασµα = Πλεόνασµακαταναλωτή + Πλεόνασµα παραγωγού ή Συνολικό πλεόνασµα = Προθυµία πληρωµής από τους αγοραστές κόστος πωλητών
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Efficiency - Αποτελεσµατικότητα είναι η ιδιότητα της κατανοµής παραγωγικών πόρων, που µεγιστοποιεί το συνολικό πλεόνασµα που αποκοµίζουν όλα τα µέλη της κοινωνίας
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Επιπρόσθετα από την αποτελεσµατικότητα της αγοράς, ένας κοινωνικός σχεδιαστής µπορεί να ενδιαφέρεται για την κοινωνική δικαιοσύνη! Η κοινωνική δικαιοσύνη είναι η τίµια κατανοµή της ευηµερία ανάµεσα στους αγοραστές και τους πωλητές.
Figure 7 Πλεόνασµα καταναλωτή και πλεόνασµα παραγωγού στην ισορροπία της αγοράς Price A D Supply προσφορά Equilibrium Price Τιµή Consumer Surplus-πλεόνασµα καταναλωτή Producer ισορροπίας Surplus-πλεόνασµα παραγωγού E B Demand ζήτηση C 0 Equilibrium Quantity Quantity-ποσότητα ισορροπίας Copyright 2003 Southwestern/Thomson Learning
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Σκέψεις σχετικά µε τα αποτελέσµατα της αγοράς Οι ελεύθερες αγορές κατανέµουν την προσφορά αγαθών στους αγοραστές που αποδίδουν σε αυτά µεγαλύτερη αξία, όπως µετριέται από την προθυµία της πληρωµής Οι ελεύθερες αγορές κατανέµουν τη ζήτηση για αγαθά στους πωλητές που µπορούν να τα παράγουν στο ελάχιστο κόστος Οι ελεύθερες αγορές παράγουν την ποσότητα των αγαθών που µεγιστοποιεί το άθροισµα των πλεονασµάτων του καταναλωτή και του παραγωγού
Figure 8 Η αποτελεσµατικότητα της ποσότητας ισορροπίας Price Supply προσφορά Value to buyers Cost to sellers Cost to sellers Value to buyers Demand ζήτηση 0 Equilibrium quantity Quantity Value to buyers is greater than cost to sellers. Value to buyers is less than cost to sellers. Copyright 2003 Southwestern/Thomson Learning
Αποτιµώντας την ισορροπία της αγοράς Λόγω του ότι το αποτέλεσµα ισορροπίας είναι µια αποτελεσµατική κατανοµή των πόρων, ο κοινωνικός σχεδιαστής µπορεί να αφήσει το αποτέλεσµα της αγοράς όπως το βρήκε.
Αποτιµώντας την ισορροπία της αγοράς Market Power- ύναµητηςαγοράς Εάν τοσύστηµατηςαγοράςδενείναιτέλεια ανταγωνιστικό τότε η δύναµη της αγοράς µπορεί να έχει αποτέλεσµα Ηδύναµητηςαγοράςείναιηικανότητανα επηρεάσεις τις τιµές Ηδύναµηαγοράςµπορείνακάνειτιςαγορές αναποτελεσµατικές, επειδή κρατά την τιµή και την ποσότητα µακριά από την ισορροπία της προσφοράς και της ζήτησης.
Αποτιµώντας την ισορροπία της αγοράς Externalities-εξωτερικότητες ηµιουργείται όταν το αποτέλεσµα της αγοράς επηρεάζει άτοµα που δεν συµµετέχουν στην αγορά. Έχειωςαποτέλεσµαναεξαρτάταιηευηµερίααπό περισσότερα πράγµατα και όχι µόνον από την προθυµία πληρωµής των αγοραστών και το κόστος των πωλητών Ότανοιαγοραστέςκαιοιπωλητέςδενλαµβάνουνυπόψη τους αυτές τις παρενέργειες όταν αποφασίζουν πόσο θα καταναλώσουν και πόσο θα παραγάγουν, η ισορροπία στην αγορά µπορεί να είναι αναποτελεσµατική