Στρατηγική της Λισαβόνας- Πνευματικά δικαιώματα στην έρευνα - Απόρρητο - Βιομηχανικό σχέδιο - Σήμα - Εμπορική αξιοποίηση - Νέοι ευρωπαϊκοί θεσμοί - Spin-offs Ευφημία Παναγιωτίδου Δρ Νομικής, Δικηγόρος Θεσσαλονίκης Εγκεκριμένο μέλος του FICPI (Διεθνής Ένωση Δικηγόρων Πνευματικής Ιδιοκτησίας) http://www.lawmind.eu
Στρατηγική της Λισσαβώνας (ΣτΛ) Η νέα Ευρωπαϊκή πολιτική προκειμένου να γίνει η ευρωπαϊκή οικονομία η πλέον ανταγωνιστική οικονομία στον κόσμο Μέσα: η έρευνα, η καινοτομία και η εκπαίδευση (το "τρίγωνο της γνώσης"). Βάση της ΣτΛ είναι να καταστεί ηγνώσητο πλέον εξαγώγιμο προϊόν της ΕΕ διάχυση των αποτελεσμάτων έρευνας στην κοινωνία για τη δημιουργία περισσότερων και καλύτερων θέσεων εργασίας.
Ενδο-επιχειρησιακή έρευνα (In-house Research) ή έρευνα εντός των ερευνητικών οργανισμών Κατά την πορεία της έρευνας, αλλά και κατά την επίτευξη αποτελεσμάτων της, δημιουργείται ένα σύνολο νέων πληροφοριών, όπως ενδεικτικά:
Mορφές νέας γνώσης κατά την πορεία της έρευνας και στα αποτελέσματα, ενδεικτικά: 1) Προϊόν, μέθοδος, (όπως, συσκευή μέτρησης, χημική σύσταση φαρμακευτικού ή καλλυντικού σκευάσματος, συνταγή παρασκευής αναψυκτικού με συγκεκριμένες συνθήκες θερμοκρασίας, αναλογίες κ.λπ.) 2) Σχέδια, προσχέδια, γραπτοί κανόνες και οδηγίες τεχνικής φύσης για την καλύτερη κατασκευή/εφαρμογή του προϊόντος, ή τηνπαροχή υπηρεσιών, αποτελέσματα μετρήσεων/αναλύσεων/δοκιμών/ ελέγχου, πρόγραμμα πειραμάτων, μηχανικό σχέδιο, αρχιτεκτονικό σχέδιο, πρόγραμμα Η/Υ, βάση δεδομένων, σημειώσεις, επιστημονική μελέτη, διαγράμματα, φωτογραφίες, κ.λπ. 3) Νέα εξωτερική μορφή ενός προϊόντος (τηλεφώνου, τηλεόρασης, καφετιέρας, αυτοκινήτου, συσκευής φωτισμού, κοσμήματος, συσκευασίας, κατασκευών, παιχνιδιών, κ.λπ.), 4) Καινοτόμες πρακτικές (όπως προφορικές οδηγίες, επιχειρηματική μέθοδος οργάνωσης και διοίκησης, συνθήκες και τρόποι παραγωγής προϊόντων, εμπειρίες και δεξιοτεχνίες με πρακτική εφαρμογή στην παραγωγή προϊόντων και στην παροχή υπηρεσιών, κ.λπ.)
Σε ποια κατηγορία ανήκουν τα παραπάνω; Είναι Εφευρέσεις; (Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας) Είναι Έργα ; (Πνευματικά Δικαιώματα- Copyright) Είναι Βιομηχανικά Σχέδια; (Πιστοποιητικό Καταχώρησης) Αποτελούν Επιχειρηματικό Απόρρητο; (Τήρηση μυστικότητας) Να δημοσιοποιηθούν ή όχι;
Ναδημοσιοποιηθείηνέαγνώσηήόχι; Εξαρτάται από τη φύση κάθε εννόμου αγαθού και το εκάστοτε συμφέρον της επιχείρησης. Κάποια γίνονται για να δημοσιοποιηθούν Κάποια δεν πρέπει να δημοσιοποιηθούν Όμως όλα τα είδη νέας γνώσης προστατεύονται απότοισχύοννομικόπλαίσιο, με άλλες διατάξεις το καθένα, ως έννομα αγαθά της επιχείρησης - Οικονομική αξία.
ΠΟΡΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΝΕΑ ΓΝΩΣΗ ΚΑΤΑΡΧΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΑΠΟΡΡΗΤΟ δύο είδη δικαιωμάτων ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ (Copyright) ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΕΡΓΑ ΛΟΓΟΥ, ΤΕΧΝΗΣ Ή ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΕΦΕΥΡΕΣΗ ΔΙΠΛΩΜΑ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΣΗΜΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ (ΜΕ Ή ΧΩΡΙΣ ΙΔΡΥΣΗ ΕΤΑΙΡΙΑΣ SPIN-OFF)
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΠΟΤΕ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΗ ΝΕΑ ΓΝΩΣΗ Ν. 2121/93 3 προϋποθέσεις: 1) Να είναι έργο λόγου, τέχνης, ή επιστήμης, που να διαθέτει 2) μορφή αντιληπτή με τις αισθήσεις (οποιαδήποτε υλική ενσωμάτωση, όχι αφηρημένη ιδέα) και 3) πρωτοτυπία = προσωπική σφραγίδα του δημιουργού + στατιστική μοναδικότητα.
Συνεπώς όταν τα αποτελέσματα έρευνας, ή η γνώση που παράγεται στην πορεία της έρευνας: είναι έργα λόγου ή/και επιστήμης (1 η ) και ενσωματωθούν σε υλικό φορέα (2 η ) και διαθέτουν μοναδικότητα και την προσωπική σφραγίδα του δημιουργού (=πρωτοτυπία, 3η), τότε θεωρούνται πνευματικά έργα και γεννούν στο πρόσωπο του δημιουργού τους Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας επ' αυτών (Copyright).
Mορφές νέας γνώσης κατά την πορεία της έρευνας και στα αποτελέσματα, ενδεικτικά: 1) Προϊόν, μέθοδος, (όπως συσκευή μέτρησης, χημική σύσταση φαρμακευτικού ή καλλυντικού σκευάσματος, συνταγή παρασκευής αναψυκτικού με συγκεκριμένες συνθήκες θερμοκρασίας, αναλογίες, κ.λπ.) 2) Σχέδια, προσχέδια, γραπτοί κανόνες και οδηγίες τεχνικής φύσης για την καλύτερη κατασκευή/εφαρμογή του προϊόντος, ή την παροχή υπηρεσιών, αποτελέσματα μετρήσεων/αναλύσεων/ δοκιμών/ελέγχου, πρόγραμμα πειραμάτων, μηχανικό σχέδιο, αρχιτεκτονικό σχέδιο, πρόγραμμα Η/Υ, βάση δεδομένων, σημειώσεις, επιστημονική μελέτη, διαγράμματα, φωτογραφίες, κ.λπ. ΕΡΓΑ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ 3) Νέα εξωτερική μορφή ενός προϊόντος (τηλεφώνου, τηλεόρασης, καφετιέρας, αυτοκινήτου, συσκευής φωτισμού, κοσμήματος, συσκευασίας, κατασκευών, παιχνιδιών, κ.λπ.), 4) Καινοτόμες πρακτικές (όπως προφορικές οδηγίες, επιχειρηματική μέθοδος οργάνωσης και διοίκησης, συνθήκες και τρόποι παραγωγής προϊόντων, εμπειρίες και δεξιοτεχνίες με πρακτική εφαρμογή στην παραγωγή προϊόντων και στην παροχή υπηρεσιών, κ.λπ.)
Για την ύπαρξη Πνευματικών Δικαιωμάτων σε ένα έργο/σε αποτελέσματα έρευνας: Αρκούν αυτές οι 3 προϋποθέσεις. Ο νόμος δεν απαιτεί: Ούτε ολοκλήρωση του έργου Ούτε συγκεκριμένη έκταση, μέγεθος, εμπορική ή επιστημονική αξία (π.χ. εσφαλμένα αποτελέσματα) Ούτε δημοσιοποίηση του έργου με οποιονδήποτε τρόπο.
Ο δημιουργός έχει δύο δικαιώματα: Ηθικό Δικαίωμα & Περιουσιακό Δικαίωμα Το ηθικό δικαίωμα προστασία του προσωπικού δεσμού του δημιουργού προς το έργο του (πατρότητα, χρόνος, τρόπος δημοσίευσης στο κοινό, κ.λπ.). Δεν μεταβιβάζεται, μόνον κληρονομείται. Το περιουσιακό δικαίωμα δικαίωμα εκμετάλλευσης του έργου (αναπαραγωγή, μετάφραση, διανομή στο κοινό, κ.λπ.). Και μεταβιβάζεται και κληρονομείται.
Κατοχύρωση & Διάρκεια Πνευματικών Δικαιωμάτων "Τα δικαιώματα αποκτώνται πρωτογενώς, χωρίς διατυπώσεις" = Κανένας τρόπος επίσημης διοικητικής κατοχύρωσης (σε πανευρωπαϊκό επίπεδο). Διάρκεια, απότηστιγμήτηςδημιουργίαςτουέργουκαι για 70 χρόνια από το θάνατο του δημιουργού. Δικαιούχος καταρχήν ο δημιουργός. Κατά περιπτώσεις το περιουσιακό δικαίωμα (ή εξουσίες του) μεταβιβάζεται αυτοδικαίως στον εργοδότη Η πατρότητα του δημιουργού αποδεικνύεται με πρακτικούς τρόπους. +
Να δημοσιοποιηθούν τα έργα ή όχι; π.χ. σχέδια, προσχέδια, γραπτοί κανόνες και οδηγίες τεχνικής φύσης για την καλύτερη κατασκευή/εφαρμογή του προϊόντος, ή την παροχή υπηρεσιών, αποτελέσματα μετρήσεων/αναλύσεων/δοκιμών/ελέγχου, πρόγραμμα πειραμάτων, μηχανικό σχέδιο, αρχιτεκτονικό σχέδιο, πρόγραμμα Η/Υ, βάση δεδομένων, σημειώσεις, επιστημονική μελέτη, διαγράμματα, φωτογραφίες ΕΡΓΑ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Εξαρτάται από τη φύση του έργου - Ο δικαιούχος θα επιλέξει εάν θα δημοσιοποιηθούν ή όχι (δημοσίευση, ανακοίνωση, διαφήμιση, διαδίκτυο, αναπαραγωγή και πώληση, κ.λπ.).
Να δημοσιοποιηθούν τα έργα ή όχι; Εάν ο δικαιούχος επιλέξει να τα δημοσιοποιήσει προστατεύονται μόνον ως έργα πνευματικά δικαιώματα (Ν. 2121/93) Αστικές και Ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη. Εάν ο δικαιούχος επιλέξει να μην τα δημοσιοποιήσει προστατεύονται καταρχήν ως επιχειρηματικό απόρρητο (Ν. 146/1914) και σε ορισμένες περιπτώσεις και ως έργα (π.χ. και κλοπή και αναπαραγωγή).
Επιλέγει να τα δημοσιοποιήσει Τρόποι οικονομικής εκμετάλλευσης / αξιοποίηση του περιουσιακού δικαιώματος 1) Οριστική μεταβίβαση, έναντι ανταλλάγματος 2) Σύμβαση ή άδεια εκμετάλλευσης, αποκλειστικήήμη, για ορισμένο χρόνο και τόπο, έναντι ανταλλάγματος 3) Εκμετάλλευση από την ίδια την επιχείρηση ή σύσταση εταιρίας spin-off για την εκμετάλλευση της νέας γνώσης
Επιλέγει να μην τα δημοσιοποιήσει Προστασία των έργων ως Απόρρητο της επιχείρησης: Απόρρητο είναι κάθε μη γνωστή πληροφορία που δημιουργήθηκε ή αποκτήθηκε νομίμως από την επιχείρηση. Το απόρρητο ενέχει έννομο οικονομικό συμφέρον επηρεάζει την ανταγωνιστική ικανότητα της επιχείρησης Για να υπάρχει απόρρητο απαιτείται τήρηση μυστικότητας εκ μέρους του δικαιούχου η δημοσιοποίηση καταστρέφει το απόρρητο (η μυστικότητα δεν σημαίνει μοναδικότητα) Ο δικαιούχος οφείλει να λάβει μέτρα διασφάλισης της μυστικότητας Δυσκολία πρόσβασης
Mορφές νέας γνώσης κατά την πορεία της έρευνας και στα αποτελέσματα, ενδεικτικά: 1) Προϊόν, μέθοδος, (όπως συσκευή μέτρησης, χημική σύσταση φαρμακευτικού ή καλλυντικού σκευάσματος, συνταγή παρασκευής αναψυκτικού με συγκεκριμένες συνθήκες θερμοκρασίας, αναλογίες, κ.λπ.) 2) Σχέδια, προσχέδια, γραπτοί κανόνες και οδηγίες τεχνικής φύσης για την καλύτερη κατασκευή/εφαρμογή του προϊόντος, ή την παροχή υπηρεσιών, αποτελέσματα μετρήσεων/αναλύσεων/δοκιμών/ελέγχου, πρόγραμμα πειραμάτων, μηχανικό σχέδιο, αρχιτεκτονικό σχέδιο, πρόγραμμα Η/Υ, βάση δεδομένων, σημειώσεις, επιστημονική μελέτη, διαγράμματα, φωτογραφίες, κ.λπ. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΩΣ ΕΡΓΑ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Ή/ΚΑΙ ΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟ 3) Νέα εξωτερική μορφή ενός προϊόντος (τηλεφώνου, τηλεόρασης, καφετιέρας, αυτοκινήτου, συσκευής φωτισμού, κοσμήματος, συσκευασίας, κατασκευών, παιχνιδιών, κ.λπ.), 4) Καινοτόμες πρακτικές (όπως προφορικές οδηγίες, επιχειρηματική μέθοδος οργάνωσης και διοίκησης, συνθήκες και τρόποι παραγωγής προϊόντων, εμπειρίες και δεξιοτεχνίες με πρακτική εφαρμογή στην παραγωγή προϊόντων και στην παροχή υπηρεσιών, κ.λπ.) ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟ
Προστασία του απορρήτου Η παραβίαση απορρήτου τιμωρείται με αστικές και ποινικές κυρώσεις Προστατεύεται με συμβατικές ρήτρες εχεμύθειας με τους εργαζόμενους ή/και με τους αγοραστές Ειδικά για τους εργαζόμενους, μετά την αποχώρησή τους από την επιχείρηση Είναι νόμιμη η συμβατική συνέχεια υποχρέωσης εχεμύθειας, ακόμη και αν εργαστεί σε ανταγωνιστή. Είναι νόμιμη η συμβατική απαγόρευση εργασίας σε ανταγωνιστή;
Mορφές νέας γνώσης κατά την πορεία της έρευνας και στα αποτελέσματα, ενδεικτικά: Επινόημα (προϊόν ή μέθοδος) που είναι: Νέο και Εμπεριέχει εφευρετική δραστηριότητα και Βρίσκει βιομηχανική εφαρμογή εφεύρεση Μπορεί να λάβει Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας
Προστασία ως ευρεσιτεχνία ή ως επιχειρηματικό απόρρητο; Εάν κατοχυρωθεί με Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας, παραμένει απόρρητο για 18 μήνες Μετά δημοσιεύεται. Αυτό το 18μηνο είναι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του αιτούντος Δίπλωμα. Το Δίπλωμα έχει ισχύ 20 χρόνια. Γεωγραφικό μονοπώλιο εκμετάλλευσης. Σε αυτή την 20ετία, οι ανταγωνιστές δεν μπορούν να αντιγράψουν την εφεύρεση. Αλλά μόλις παρέλθει το 18μηνο, μπορούν να εξελίξουν την εφεύρεση και να λάβουν Δίπλωμα για την εξέλιξη. Προστασία κατόχου/αιτούντος Διπλώματος - αστικές κυρώσεις.
Προστασία ως ευρεσιτεχνία ή ως επιχειρηματικό απόρρητο; Εάν δεν κατοχυρωθεί με Δίπλωμα (ενώ πληροί τις προϋποθέσεις) και φυλαχτεί ως απόρρητο της επιχείρησης, υπάρχει ανά πάσα στιγμή ο κίνδυνος να αναπτυχθεί η ίδια εφεύρεση από ανταγωνιστή, που θα την κατοχυρώσει εκείνος πρώτος με Δίπλωμα. Ο επιχειρηματίας πρέπει να επιλέξει εάν θα καταθέσει αίτηση απονομής Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας για το νέο προϊόν/μέθοδο, ήόχι.
Προστασία ως ευρεσιτεχνία ή ως επιχειρηματικό απόρρητο; Με δεδομένο ότι στο Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας αποκαλύπτεται με λεπτομέρειες η εφεύρεση Συνιστάται εφαρμογή του εμπειρικού κανόνα της "αντίστροφης μηχανικής": Εάν ο ανταγωνιστής μπορεί να αντιληφθεί πώς γίνεται η εφεύρεση και να την αναπαραγάγει Ο δικαιούχος πρέπει να την κατοχυρώσει με Δίπλωμα Εάν ο ανταγωνιστής δεν μπορεί να αντιληφθεί πώς γίνεται η εφεύρεση και δεν μπορεί να την αναπαραγάγει Ο δικαιούχος πρέπει να την προστατεύσει ως απόρρητο. Το απόρρητο δεν έχει χρονική διάρκεια, ενώ το Δίπλωμα έχει. Coca Cola formula.
Σε κάθε περίπτωση, εάν το νέο προϊόν/μέθοδος δεν πληροί τις προϋποθέσεις για να κατοχυρωθεί με Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας προστατεύεται ως απόρρητη τεχνολογία/τεχνογνωσία της επιχείρησης
Mορφές νέας γνώσης κατά την πορεία της έρευνας και στα αποτελέσματα, ενδεικτικά: 1) Προϊόν, μέθοδος, (όπως συσκευή μέτρησης, χημική σύσταση φαρμακευτικού ή καλλυντικού σκευάσματος, συνταγή παρασκευής αναψυκτικού με συγκεκριμένες συνθήκες θερμοκρασίας, αναλογίες, κ.λπ.) ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΜΕ ΔΙΠΛΩΜΑ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Ή ΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟ 2) Σχέδια, προσχέδια, γραπτοί κανόνες και οδηγίες τεχνικής φύσης για την καλύτερη κατασκευή/εφαρμογή του προϊόντος, ή την παροχή υπηρεσιών, αποτελέσματα μετρήσεων/αναλύσεων/δοκιμών/ελέγχου, πρόγραμμα πειραμάτων, μηχανικό σχέδιο, αρχιτεκτονικό σχέδιο, πρόγραμμα Η/Υ, βάση δεδομένων, σημειώσεις, επιστημονική μελέτη, διαγράμματα, φωτογραφίες ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΩΣ ΕΡΓΑ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Ή/ΚΑΙ ΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟ 3) Νέα εξωτερική μορφή ενός προϊόντος (τηλεφώνου, τηλεόρασης, καφετιέρας, αυτοκινήτου, συσκευής φωτισμού, κοσμήματος, συσκευασίας, κατασκευών, παιχνιδιών, κ.λπ.), 4) Καινοτόμες πρακτικές (όπως προφορικές οδηγίες, επιχειρηματική μέθοδος οργάνωσης και διοίκησης, συνθήκεςκαιτρόποιπαραγωγήςπροϊόντων, εμπειρίες και δεξιοτεχνίες με πρακτική εφαρμογή στην παραγωγή προϊόντων και στην παροχή υπηρεσιών, κ.λπ.) ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟ
Βιομηχανικά σχέδια και υποδείγματα Η εξωτερική εικόνα ενός προϊόντος μαζικής βιομηχανικής ή βιοτεχνικής παραγωγής ή παραγωγής χειρός, με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Δυσδιάστατα (σχέδια), ή τρισδιάστατα (υποδείγματα) προϊόντα. (Το αποκαλούμενο στην καθομιλουμένη 'βιομηχανικό design'), π.χ. B&O, Philip Stark, Lego, Louis Vuitton, κ.λπ.
Προϋποθέσεις προστασίας των Βιομηχανικών Σχεδίων και Υποδειγμάτων Νέα και με ατομικό χαρακτήρα (εντύπωση διαφορετικότητας στον ενημερωμένο χρήστη) Πιστοποιητικό καταχώρησης από τον ΟΒΙ Δικαιώματα που γεννά η καταχώρηση Γεωγραφικό μονοπώλιο χρήσης για 5 έως 25 έτη Προστασία κατόχου Πιστοποιητικού αστικές κυρώσεις Κατά κανόνα, το Βιομηχανικό σχέδιο/υπόδειγμα δημιουργείται για να δημοσιοποιηθεί, όχι για να μείνει απόρρητο. Γι' αυτό και καταχωρείται.
Mορφέςνέαςγνώσηςκατάτηνπορείατης έρευνας και στα αποτελέσματα, ενδεικτικά: 1) Προϊόν, μέθοδος, (όπως συσκευή μέτρησης, χημική σύσταση φαρμακευτικού ή καλλυντικού σκευάσματος, συνταγή παρασκευής αναψυκτικού με συγκεκριμένες συνθήκες θερμοκρασίας, αναλογίες, κ.λπ.) ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΜΕ ΔΙΠΛΩΜΑ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΊΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Ή ΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟ 2) Σχέδια, προσχέδια, γραπτοί κανόνες και οδηγίες τεχνικής φύσης για την καλύτερη κατασκευή/εφαρμογή του προϊόντος, ή την παροχή υπηρεσιών, αποτελέσματα μετρήσεων/αναλύσεων/δοκιμών/ελέγχου, πρόγραμμα πειραμάτων, μηχανικό σχέδιο, αρχιτεκτονικό σχέδιο, πρόγραμμα Η/Υ, βάση δεδομένων, σημειώσεις, επιστημονική μελέτη, διαγράμματα, φωτογραφίες, κ.λπ. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΩΣ ΕΡΓΑ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ Ή/ΚΑΙ ΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟ 3) Νέα εξωτερική μορφή ενός προϊόντος (τηλεφώνου, τηλεόρασης, καφετιέρας, αυτοκινήτου, συσκευής φωτισμού, κοσμήματος, συσκευασίας, κατασκευών, παιχνιδιών, κ.λπ.) ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ - ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ 4) Καινοτόμες πρακτικές (όπως προφορικές οδηγίες, επιχειρηματική μέθοδος οργάνωσης και διοίκησης, συνθήκες και τρόποι παραγωγής προϊόντων, εμπειρίες και δεξιοτεχνίες με πρακτική εφαρμογή στην παραγωγή προϊόντων και στην παροχή υπηρεσιών, κ.λπ.) ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟ
Συμβάσεις μεταφοράς τεχνολογίας Εφευρέσεων/Διπλωμάτων Τεχνογνωσίας
Ο δικαιούχος εφεύρεσης αποφασίζει να καταθέσει Αίτηση απονομής Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας Εμπορική Αξιοποίηση της εφεύρεσης 1) Πριν την κατάθεση της Αίτησης για Δίπλωμα 2) Μετά την κατάθεση της Αίτησης για Δίπλωμα
1) Πριν την αρχική κατάθεση Απολύτως καμία απόπειρα εμπορικής αξιοποίησης για να μην καταστραφεί το "νέο" της εφεύρεσης (καμία πώληση, διαφήμιση, επιστημονική δημοσίευση, συμμετοχή σε έκθεση, διαδίκτυο, κ.λπ.). Τήρηση απόλυτης μυστικότητας.
2) Μετά την αρχική κατάθεση Πριν απονεμηθεί το Δίπλωμα, μεταβίβαση δικαιώματος προσδοκίας Διπλώματος (όλου ή μεριδίου) Αφού απονεμηθεί το Δίπλωμα, μεταβίβαση Διπλώματος (όλου ή μεριδίου) ή εκχώρηση άδειας εκμετάλλευσής του Οποτεδήποτε, εκχώρηση αδειών εκμετάλλευσης τεχνολογίας/ εφεύρεσης, αποκλειστικών ή μη (το Δίπλωμα μπορεί να μην απονεμηθεί τελικά) Οποτεδήποτε, εκμετάλλευση από τον ίδιο τον εφευρέτη/επιχείρηση - 18μηνο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μέχρι τη δημοσίευσή του + spin-off εταιρία
Τεχνογνωσία (Know-How) Περιπτώσεις και τρόποι εκμετάλλευσης
Τι είναι τεχνογνωσία; Περιπτώσεις: Πληροφορίες πρακτικής φύσης, μη κατοχυρωμένες με Δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, που έχουν προκύψει εμπειρικά και από δοκιμές (Κανονισμός 772/2004) Παραδείγματα: Μέθοδος οργάνωσης και διοίκησης, παρακολούθησης, ελέγχου επιχείρησης, παραγωγής προϊόντος/υπηρεσίας, (είτε αποτελούν και έργα με πνευματικά δικαιώματα, είτε όχι, είτε είναι απόρρητα είτε όχι), ή νέα τεχνολογία (που δεν κατοχυρώθηκε), ή απόρρητο, ή τρόποι παροχής τεχνικής βοήθειας με τη μορφή ενημέρωσης, καθοδήγησης και κατάρτισης προσωπικού, κ.λπ.
Εμπορική εκμετάλλευση τεχνογνωσίας = Τεχνογνωσία Δεν κατοχυρώνεται με Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο οικονομικής εκμετάλλευσης Το ίδιο ισχύει πάντα και για μία εφεύρεση που δεν πήρε τελικά Δίπλωμα Γνώση/οικονομικό αγαθό επιχείρησης.
Τρόποι εμπορικής εκμετάλλευσης τεχνογνωσίας Γενικά, με εκχώρηση αδειών χρήσης/ εκμετάλλευσης της τεχνογνωσίας, αποκλειστικές ή μη. Δότης - Λήπτης
Στοιχεία συμβάσεων μεταφοράς τεχνολογίας: Κάθε σύμβαση μεταφοράς τεχνολογίας πρέπει να γίνεται εγγράφως. Απαραιτήτως πρέπει να περιέχει τουλάχιστον τα ακόλουθα σημεία:
Στοιχεία συμβάσεων: Αντικείμενο σύμβασης (εκχώρηση άδειας εκμετάλλευσης ή μεταβίβαση Διπλώματος, ή παροχήτεχνικήςβοήθειαςμετημορφήκατάρτισης προσωπικού, ή αποκάλυψη απορρήτου, ή παροχή κατασκευαστικών οδηγιών ή υπηρεσιών, κ.λπ.) Ρητή πρόβλεψη για τα Δικαιώματα Διανοητικής Ιδιοκτησίας Ρητός χαρακτηρισμός τυχόν συγκεκριμένων στοιχείων, ως απορρήτων Ρήτρα εμπιστευτικότητας κατά τη διάρκεια της σύμβασης ή/και μετά τη λήξη της Πιθανός χρόνος ισχύος, σε έτη (αυτό δεν ισχύει στη μεταβίβαση) Τόπος ισχύος δικαιώματος εκμετάλλευσης(σε ποιες χώρες)
Στοιχεία συμβάσεων: (συνέχεια) Αποκλειστικότητα ή μη (δηλαδή, εάν ο δότης της τεχνολογίας δικαιούται να συνάψει και άλλες όμοιες συμβάσεις εκχώρησης άδειας εκμετάλλευσης με τρίτους ή να εκμεταλλεύεται και ο ίδιος τη γνώση του ταυτόχρονα με τον αντισυμβαλλόμενο, ή όχι) Προτεραιότητα αντισυμβαλλομένου στις τυχόν αναβαθμίσεις ή μη (του προϊόντος, της μεθόδου, εν γένει της γνώσης, κ.λπ.) Τίμημα (εφάπαξ, ή ως ποσοστά επί των καθαρών κερδών, ή δημιουργία κοινής εταιρίας και εταιρική συμμετοχή του δότη, κ.λπ).
Κοινοποίηση συμβάσεων Όλες οι συμβάσεις μεταφοράς τεχνολογίας, κοινοποιούνται υποχρεωτικά στον ΟΒΙ μέσα σε έναν μήνα από την κατάρτισή τους. Σε περίπτωση δικαστικής διένεξης το Δικαστήριο δεν συζητά την υπόθεση εάν δεν προσκομιστεί η Βεβαίωση καταχώρησης από τον ΟΒΙ.
Σήμα (προϊόντων ή/και υπηρεσιών) Κάθε σημείο σε γραφική παράσταση ικανό να διακρίνει τα προϊόντα/υπηρεσίες μιας επιχείρησης από αυτά μιας άλλης (λέξεις, ονόματα, απεικονίσεις, σχέδια, γράμματα, αριθμοί, το σχήμα του προϊόντος κ.λπ.). Π.χ. Coca cola, Marlboro, Rolls Royce, Microsoft σήματα φήμης. Διακριτικός χαρακτήρας Όχι ενδείξεις που είναι κοινόχρηστες για το συγκεκριμένο είδος ("sandwich", computer") Όχι δήλωση είδους ή ποιότητας προϊόντος/υπηρεσίας ("Apple computers" "Apple μήλα"/ "Αλουμίνιο" για αλουμίνιο) Δημιουργείται για να δημοσιοποιηθεί. Διαδικασία καταχώρησης σήματος (Γενική Γραμματεία Εμπορίου Υπουργείου Ανάπτυξης) Αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης για συγκεκριμένα προϊόντα/υπηρεσίες. Εδαφική και χρονική ισχύς του (10 έτη + ανανεώσεις) Μέσα έννομης προστασίας σε περίπτωση προσβολής Αστικές και ποινικές κυρώσεις
Νέοι ευρωπαϊκοί θεσμοί και δράσεις ενίσχυσης της έρευνας & καινοτομίας ERC European Research Council Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ΕΣΕ), ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 2007. Χρηματοδοτεί μετά από διαγωνισμό, τους καλύτερους ερευνητές με τις καλύτερες ιδέες. Και μεμονωμένη χρηματοδότηση ερευνητή. EIIT European Institute of Innovation and Technology Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας. Υπό ίδρυση έως τα τέλη Μαρτίου 2008. ΔΣ με μέλη από την ερευνητική/εκπαιδευτική κοινότητα και τις επιχειρήσεις. Θα συσταθούν μετά από διαγωνισμό Κοινότητες Γνώσης και Καινοτομίας - ΚΓΚ ( Knowledge and Innovation Communities KICs) δηλαδή κοινοπραξίες για έρευνα υψηλότατου επιπέδου σε συγκεκριμένο τομέα. Δίκτυα ενημέρωσης και Υποστήριξης, ιδίως για τις ΜΜΕ: Innovation Relay Centers IRC / Euro Info Centers EICs Φεβρουάριος 2008, ενοποιούνται υπό έναν ενιαίο φορέα, το Enterprise Europe Network EEN one-stop shop για κάθε πληροφορία προς τις ΜΜΕ και τους ερευνητικούς οργανισμούς (νομοθεσία για την έρευνα και την καινοτομία, για τις δυνατότητες κοινοτικής χρηματοδότησης, τα δίκτυα που υπάρχουν σε κάθε περιοχή, ανεύρεση εταίρου) PP7 CIP ΕΣΠΑ - Εταιρίες Spin-off
ΙΔΡΥΣΗ ΕΤΑΙΡΙΩΝ SPIN-OFF ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ
Spin-offs εταιρίες: Τι είναι Οι spin-offs είναι οι εταιρίες με τις οποίες μπορούν να αξιοποιηθούν οικονομικά τα ερευνητικά αποτελέσματα και η γνώση που παράγεται: σε ερευνητικά κέντρα, εκπαιδευτικά ιδρύματα, επιχειρήσεις ή άλλους οργανισμούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Spin-offs: Ιδρυτές Οι φορείς εντός των οποίων παρήχθη η νέα γνώση (επιχειρήσεις, Α.Ε.Ι., Τ.Ε.Ι., ερευνητικά κέντρα, εταιρίες επιστημονικών και τεχνολογικών πάρκων) και οι ερευνητές που παρήγαγαν τη νέα γνώση Νόμος 3440/2006 "Ορμύλια", ειδικά για τις spin-off των ερευνητών των ΑΕΙ & ΤΕΙ.
Ευχαριστώ για την προσοχή σας Ευφημία Παναγιωτίδου Δρ Νομικής, Δικηγόρος Θεσσαλονίκης http://www.lawmind.eu