ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΗΣΤΗΜΙΟ -ΤΜΗΜΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΟ-ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΗΣ ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΩΝ ΥΝΗΤΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΑΚΑ ΗΜΑΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΕΙ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ Μάθηµα : Εισαγωγικά θέµατα WWW (World Wide Web) ιδάσκων Καθηγητής : Αναπλ. Καθ. Γαροφαλάκης Ιωάννης Εξειδικευµένη και προσωποποιηµένη αναζήτηση πληροφορίας στον παγκόσµιο ιστό. Μετα-µηχανές αναζήτησης (meta( meta-search engines) και θεµατικοί κατάλογοι. Σεραφειµίδου Ευδοκία Εισαγωγικά θέµατα WWW 1 Εξειδικευµένη και προσωποποιηµένη αναζήτηση πληροφορίας στον παγκόσµιο ιστό. Μετα-µηχανές αναζήτησης (meta( meta-search engines) και θεµατικοί κατάλογοι. Σεραφειµίδου Ευδοκία Εισαγωγικά θέµατα WWW 2 1
Αναζήτηση πληροφοριών στον παγκόσµιο ιστό 1. Μηχανές αναζήτησης Είναι ειδικά προγράµµατα που βοηθούν τους χρήστες να βρίσκουν εύκολα τις ιστοσελίδες που τους ενδιαφέρουν χρησιµοποιώντας λέξεις - κλειδιά και ταξινοµώντας τις πληροφορίες σε ειδικές κατηγορίες. Αποθηκεύουν πληροφορίες από τις ιστοσελίδες σε µεγάλες βάσεις δεδοµένων. Από αυτές τις ιστοσελίδες µε βάση τον τίτλο τους, το πλήρες κείµενο, το µέγεθος τους, τη διεύθυνσή τους κ.λ.π.. δηµιουργείται ένα ευρετήριο, στο οποίο οι χρήστες κάνουν αναζητήσεις µε λέξεις κλειδιά (keywords) Μηχανές αναζήτησης www.google.com www.yahoo.com www.altavista.com www.hotbot.com www.askjeeves.com κ.α. Εισαγωγικά θέµατα WWW 3 Εισαγωγικά θέµατα WWW 4 2
. Εισαγωγικά θέµατα WWW 5 Αναζήτηση πληροφοριών στον παγκόσµιο ιστό 2. Μεταµηχανές αναζήτησης Είναι και αυτές µηχανές αναζήτησης, οι οποίες µε τις ίδιες λέξειςλ έξεις-κλειδιά. Αναζητούν πληροφορίες σε πολλές µηχανές αναζήτησης ταυτόχρονα. Έτσι Έ απαλλάσσουν το χρήστη από αυτή την χρονοβόρα διαδικασία και επιπλέον οµαδοποιούν και φιλτράρουν όλα τα αποτελέσµατα, ώστε να φτάσουν στο χρήστη οι σχετικές πληροφορίες. Οι σύγχρονες µηχανές αναζήτησης µπορούν να οµαδοποιούν και να αξιολογούν τα αποτελέσµατα τους σύµφωνα µε το περιεχόµενο, τη δηµοτικότητα και το είδος των τόπων, ενώ ορισµένες από αυτές µπορούν να δεχτούν ερωτήσεις και σε φυσική γλώσσα. Μεταµηχανές αναζητήσης www.dogpile.com www.vivisimo.com www.mamma.com www.metacrawler.com www.surfwax.com www.profusion.com www.ithaki.net www.meceoo.com www.search.com κ.α. Εισαγωγικά θέµατα WWW 6 3
Εισαγωγικά θέµατα WWW 7 Εισαγωγικά θέµατα WWW 8 4
Εισαγωγικά θέµατα WWW 9 Εισαγωγικά θέµατα WWW 10 5
Εισαγωγικά θέµατα WWW 11 Αναζήτηση πληροφοριών στον παγκόσµιο ιστό 3.. Θεµατικοί κατάλογοι Είναι ιστοσελίδες που περιέχουν καταλόγους µε διευθύνσεις που έχουν ταξινοµηθεί σε κατηγορίες και υποκατηγορίες. Η προσέγγιση της πληροφορίας που ενδιαφέρει γίνεται σταδιακά προχωρώντας µέσα στα επίπεδα µέχρι το τελευταίο,, όπου θα εµφανιστούν οι καταχωρισµένες ιστοσελίδες. Οι θεµατικοί κατάλογοι συµπληρώνονται ι και µε ανθρώπινοι παρέµβαση. Οι περισσότεροι από αυτούς δίνουν τη δυνατότητα στους απλούς χρήστες να προτείνουν ιστοσελίδες που επιθυµούν να προστεθούν σε κάποια κατηγορία. Το «όραµα» του «ανοιχτού καταλόγου» OPEN DIRECTORY PROJECT είναι µια πρωτοβουλία που στοχεύει στη δηµιουργία ενός εκτενούς καταλόγου του ιστού χρησιµοποιώντας εθελοντές ως επιµελητές.μάλιστα στο σχετικό δικτυακό τόπο (dmoz.org), ενθαρρύνεστε να «Γίνετε Επιµελητής». Μπορείτε να διαλέξετε ένα θέµα θ και χρησιµοποιώντας τα εργαλεία που σας παρέχονται, να προσθέσετε, να διαγράψετε και να ενηµερώσετε συνδέσεις. Τα δεδοµένα του «ανοιχτού καταλόγου» χρησιµοποιούνται από µεγάλο αριθµό δικτυακών τόπων αναζητησης όπως: Altavista,, AOL Search, Dogpile,, Lycos Hotbot κ.α. Ένας από τους πιο ισχυρούς καταλόγους είναι ο www.looksmart.com που ισχυρίζεται ότι διαθέτει καταλόγους µε >1.5 εκατοµµύρια δικτυακούς τόπους χωρισµένους σε 100.00 κατηγορίες. Συχνά παρουσιάζονται προβλήµατα ταξινόµησης, πρόβληµα σύνθεσης (ιεραρχικός όρος - κατηγορία/υποκατηγορία) δηλ. ο χώρος των κατηγοριών δεν ορίζεται κυριολεκτικά των προτέρων και δεν είναι απαραίτητα ιεραρχικός. Θεµατικοί κατάλογοι Dmoz.org www.looksmart.com www.yahoo.com κ.α Εισαγωγικά θέµατα WWW 12 6
Εισαγωγικά θέµατα WWW 13 Εισαγωγικά θέµατα WWW 14 7
Εισαγωγικά θέµατα WWW 15 Εισαγωγικά θέµατα WWW 16 8
Εισαγωγικά θέµατα WWW 17 Αναζήτηση πληροφοριών στον παγκόσµιο ιστό 4.. Ηλεκτρονικές Βάσεις εδοµένων (online)( Ορίζουµε µια συλλογή λογικά συσχετισµένων και δοµηµένων κατάλληλα α δεδοµένων προκειµένου να εξασφαλίζεται η εύκολη προσπέλαση τους (συνήθως ενός ε γνωστικού αντικειµένου πχ. Ιατρική, ψυχολογία, κοινωνικές επιστήµες PsyInfo Web of science Medline κ.α. Εισαγωγικά θέµατα WWW 18 9
Εισαγωγικά θέµατα WWW 19 Αναζήτηση πληροφοριών στον παγκόσµιο ιστό 4. ικτυακές Πύλες Είναι δικτυακοί τόποι που συγκεντρώνουν στις ιστοσελίδες τους ένα α σύνολο από υπηρεσίες, επίκαιρες ειδήσεις και πληροφορίες, µηχανές αναζήτησης και θεµατικούς καταλόγους, µε σκοπό ο απλός χρήστης να ξεκινά την είσοδο του στο διαδίκτυο από εκεί. Οι δικτυακές πύλες συχνά προσφέρουν δυνατότητα προσαρµογής του περιβάλλοντος π στις προσωπικές ανάγκες κάθε χρήστη και πάρα πολλές υπηρεσίες όπως δωρεάν ηλεκτρονικό ταχυδροµείο, πρόβλεψη καιρού, απευθείας παρακολούθηση η χρηµατιστηρίου, χάρτες, κίνηση οχηµάτων, τύπο, εφηµερεύουσες υπηρεσίες www.in.gr www.directory.gr www.pathfinder.gr www.flash.gr www.anazitisis.gr κ.α. Εισαγωγικά θέµατα WWW 20 10
Εισαγωγικά θέµατα WWW 21 Μέθοδος αναζήτησης search methods Η µέθοδος αναζήτησης που εφαρµόζεται για την πλοήγηση ενός (µεγάλου µεγέθους) χώρου αναζήτησης, µε σκοπό την επίλυση δεδοµένου προβλήµατος Εξειδικευµένη αναζήτηση ιαµεσολαβητής ανάµεσα στους χρήστες του web και ένα πλήθος ετερογενών δεδοµένων µε σκοπό την προσπέλαση τους. Οι πληροφορίες και τα προϊόντα που διατίθενται στον ιστό έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη δικτυακών τόπων όπου κάποιος µπορεί να αναζητήσει πρόσωπα, υπηρεσίες, νέα, λογισµικά [ Advance search / Τελεστές Boole (+ - or) / Τελεστής προσέγγισης Near / µηχανές αναζήτησης, µεταµηχανές αναζήτησης, θεµατικοί κατάλογοι, δικτυακές πύλες, Οnline Βάσεις εδοµένων, Outlook Express, www.bigfoot.com, www.tucows.com ] Εισαγωγικά θέµατα WWW 22 11
Μέθοδος αναζήτησης search methods Προσωποποιηµένη αναζήτηση Με τη συνεχή αύξηση των πληροφοριών που διαθίτενται στο διαδίκτυο, η προσωποποιηµένη αναζήτηση έχει γίνει αναγκαίο εργαλείο για τους χρήστες. Αποτέλεσµα η ανάπτυξη εξατοµίκευση του περιεχοµένου µιας online υπηρεσίας βάσει του προφίλ του εκάστοτε χρήστη Πόσες µηχανές αναζήτησης προσφέρουν χαρακτηριστικά γνωρίσµατα εξατοµίκευσης???? [13% δηλ. 8 στις 60 µηχανές ή µεταµηχανές αναζήτησης επιτρέπει κάποιο κ είδος εξατοµίκευσης π.χ yahoo, Lycos, Excite, Profusion ] Εισαγωγικά θέµατα WWW 23 Έλεγχος ποιότητας & αξιοπιστίας Αξιολόγηση δεδοµένων (ποσοστό αναξιόπιστων δεδοµένων, θόρυβος) Επιδιωκόµενοι στόχοι (προσαρµογή στις ανάγκες του χρήστη) Εισαγωγικά θέµατα WWW 24 12
Υπερµέσο (Hypermedia) Πρόκειται για την εξέλιξη του υπερκειµένου όταν δηµιουργηθήκαν οι προϋποθέσεις οργάνωσης πληροφορίας σε µορφή εικόνας, ήχου & εναλλακτικών τους εκδοχών ( animation, simulation, video κ.α.) Με τον όρο υπερµέσο περιγράφεται η δυνατότητα µη γραµµικής (µη σειριακής) πρόσβασης στην αιτούµενη πολυµεσική πληροφορία (συνδυασµός κειµένου, ήχων, στατικών ή κινούµενων εικόνων) Ένα υπερµέσο αποτελείται από ένα σύνολο κόµβων (nodes)( και συνδέσµους (links)( δηλ. παρουσίαση µε αλληλεπιδραστικό τρόπο (interactive) Εισαγωγικά θέµατα WWW 25 Προσαρµοστικά συστήµατα υπερµέσων (Adaptive hypermedia) Εξέλιξη των τυπικών πολυµέσων. Μέσω των προσαρµοστικών συστηµάτων υπερµέσων επιχειρείται η εξατοµίκευση του υπολογιστικού περιβάλλοντος στις προσωπικές ανάγκες κάθε χρήστη Εισαγωγικά θέµατα WWW 26 13
Οι άνθρωποι θυµούνται 20% από ότι βλέπουν 30% από αυτά που ακούν 50% ταυτόχρονα βλέπουν και ακούν 80% αυτών που βλέπει, ακούει και κάνει ταυτόχρονα Εισαγωγικά θέµατα WWW 27 Πεδία εφαρµογών υπερµέσων Εκπαίδευση Επιχειρήσεις Πληροφόρηση ενηµέρωση Ψυχαγωγία ιαφήµιση (Μουσεία, Πανεπιστήµια, Αεροδρόµια, Εκθέσεις, Ξενοδοχεία, Εταιρείες) Εισαγωγικά θέµατα WWW 28 14
Πλεονεκτήµατα των εφαρµογών υπερµέσων Συνδυασµός ακουστικών και οπτικών εντυπώσεων ιατηρούν το ενδιαφέρον σε υψηλό επίπεδο Αναγκάζουν τον χρήστη να επιλέγει ενεργό ρόλο Εστιάζουν την προσοχή του χρήστη Ευελιξία & αλληλεπίδραση στην πρόσβαση στο περιεχόµενο Μια διαδικασία µε ρυθµό που προσαρµόζεται στις ανάγκες του καθενός Σηµαντική µείωση στο κόστος παραγωγής και διανοµής της πληροφορίας Ενοποίηση διαφορετικών τύπων πληροφορίας & µετατροπή της πληροφορίας σε γνώση Χειρίζονται κάθε είδους πληροφορία µε τρόπο αυτόµατο και βελτιστοποιηµένο Νέες δυνατότητες δηµιουργίας και επικοινωνίας Εισαγωγικά θέµατα WWW 29 Εισαγωγικά θέµατα WWW 30 15
Εισαγωγικά θέµατα WWW 31 Εισαγωγικά θέµατα WWW 32 16