Το αντισεισμικό πρόβλημα των Μνημείων (μια Εισαγωγή) Θ. Π. Τάσιος 1
Κεφ. Ι. ΑΞΙΟ-ΛΟΓΙΑ 2
Γιατί Μνημεία αντισεισμικά; Μεταβίβαση πολλαπλής Αξίας στις επόμενες Γενεές Προστασία ζωής επισκεπτών / συντηρητών / κατοίκων 3
Γνωστότατες οι δυσχέρειες λήψεως αποφάσεων και οι αντιγνωμίες, εξαιτίας τής ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ 4
Μνημειακές Αξίες Μορφή Ιστορικότητα / Συμβολισμοί Τεχνική Αξία (πρωτογενών υλικών, τεχνικής) 5
Συμφυείς Κοινωνικές Αξίες Προστασία Ανθρώπινης ζωής Εξυπηρέτηση Νέων Χρήσεων Οικονομικότητα 6
Επιτελεστικότητες Στερεωτικών Επεμβάσεων («Τεχνικές Αξίες») Αναστρεψιμότητα / Επανεπεμβασιμότητα Ανθεκτικότητα σε διάρκεια Κατασκευαστική Αξιοπιστία 7
ΚΑΤΑΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ ΑΞΙΑΚΩΝ ΑΝΤΙΦΑΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΟΜΗΤΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ 8
Αντιφάσεις ανάμεσα τις Μνημειακές Αξίες: στις ίδιες Αντικατάσταση κατεστραμμένου της Μορφής), μέλους (με σεβασμό της αλλοιώνει την Ιστορικότητα και την Τεχνική Αξία Αν απαγορεύσομε τη χρήση νέων υλικών και τεχνικών, ενδέχεται να διακινδυνεύσομε την ίδια ακεραιότητα του Μνημείου την 9
Αντιφάσεις ανάμεσα σε Κοινωνικές και Μνημειακές Αξίες: Αυξημένη στάθμη ασφαλείας, ενδέχεται να αλλοιώνει την Μορφή, προκαλεί δυσλειτουργίες στις Νέες Χρήσεις, αυξάνει δυσανάλογα το Κόστος. Ακραίες επιλογές σεβασμού Μνημειακών Αξιών, ενδέχεται να μειώνουν την προστασία Ανθρωπ. Ζωής δυσχεραίνουν την κληροδότηση στην επόμενη Γενεά προκαλούν δυσλειτουργίες στις Νέες Χρήσεις 10
Αντιφάσεις Αξίες και ανάμεσα σε Τεχνικές επιτελεστικότητες: και Τεχνικές Μνημειακές Αναστρεψιμότητα επέμβασης ενδέχεται να αλλοιώνει την Μορφή! «Εφικτές» απλές λύσεις ενδέχεται να μην προσφέρουν επαρκή στερέωση 11
ΗΡΘΕ ΚΑΙΡΟΣ ΝΑ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΚΑΘΑΡΑ Οι φωνακλάδικοι μαξιμαλισμοί: «Απόλυτος σεβασμός στις Μνημειακές Αξίες» «ΠλήρηςΠλήρης αντισεισμική προστασία» δέν είναι μόνον ανέφικτοι, αλλά οδηγούν πιθανότατα στην ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ του Μνημείου (δηλ. στην κατάρρευση ή στην μπουνκεροποίηση) 12
Ζητείται λογικός Αλγόριθμος λήψεως των αποφάσεων. Ζητείται ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ. Διότι είναι ανέφικτη η σύγκριση ανάμεσα σε ε τ ε ρ ο γ ε ν ή αγαθά η δέ διακλαδική Γκρίνια είναι απλώς ανώφελη. 13
Για κάθε προτεινόμενη στερεωτική Λύση, εκτιμώνται αδρομερώς: Η στάθμη X i των ευμενών συνεπειών πάνω στις Μνημειακές, τις Κοινωνικές και τις Τεχνικές Αξίες» (i = 1.9) 1 H σχετική βαρύτητα f i αυτές τις Μνημείο (Σf i = 1) Αξίες, για της καθεμιάς απ το συγκεκριμένο 14
Αναζητείται η μέγιστη Αποδοτικότητα (η μέγιστη «Συνδυασμένη» Αξία) Όπου Χ i,min = η απολύτως ελαχίστη ανεκτή στάθμη συνεπειών ( ) 9 i= 1 i i i,min E = f X X 15
Ο ψευδοποσοτικός αυτός προορίζεται κυρίως να υπενθυμίζει τη διακλαδικότητα, τη σχετικότητα και την περιπλοκή Αλγόριθμος των διαδικασιών που οφείλουν υπόκεινται της λήψεως αποφάσεων να 16
Μην τον εφαρμόζετε! Αρκεί να τον σκέπτεσθε μόνον άν αντέχουν οι ώμοι-σας να παίρνετε τις αποφάσεις μόνοι 17
Κεφ. ΙΙ ΣΕΙΣΜΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ; 18
Προσωρινή αρχική τιμή S E α)δεδομένα προγενέστερων σεισμ. δράσεων β)συμπεριφορά επεμβάσεων προηγούμενων γ) Σημερινά σεισμολογικά στοιχεία δεδομένες πιθανότητες υπέρβασης) στερεωτικών (για δ)δεδομένα επισκεψιμότητας / κατοικισιμότητας του Μνημείου ε) Αποδεκτός βαθμός του Μνημείου) βλάβης (Σημαντικότητα 19
20
Συντάσσονται 1. Προμελέτη της Επέμβασης υπo την S E 2. Προκαταρκτική μελέτη υπο 0,70 S E 3. Προκαταρκτική μελέτη υπο 1,30 S E 21
Συγκρίνονται οι αντίστοιχοι δείκτες Συνδυασμένης Αξίας Ε 1, Ε 2, Ε 3 και συντάσσεται Προμελέτη για την περίπτωση maxe 22
Περιορισμοί (i) Για κατοικούμενα Μνημεία (ιστορικά κέντρα πόλεων) S E της σεισμικής δράσης αντοχής της μείζονος κατοικούμενης περιοχής 23
Περιορισμοί (ii) Όταν η ως άνω διερεύνηση αποδείξει οτι ανεκτόν καμμιά Λύση βαθμό δέν Μνημειακών Αξιών, τότε: Μειώουμε την φθοράς επισκεψιμότητα του Μνημείου Αμβλύνομε τις Νέες Χρήσεις επιτυγχάνει των κατοικισιμότητα/ 24
Περιορισμοί Όταν και πάλιν δέν πετυχαίνομε τον επιθυμητό ελάχιστον βαθμό σεβασμού των Μνημειακών Αξιών: (iii) Όταν Υιοθετούμε Πλήρως Αναστρέψιμες μεσοπρόθεσμες λύσεις στερέωσης, (ή και Προφυλακτήρων Κοινού), αποδεχόμενοι την προσωρινή Δυσμόρφηση του Μνημείου, έως ότου η νεότερη γνώση 25
Εναλλακτική μορφή του δείκτη Συνδυασμένης Αξίας όπου R = R o = R E = f X X R στάθμη προσδιδόμενης αντίστασης (R R > minr) όση o αντίσταση θα αρχικώς επιλεγείσα S E ( ) i i i i,min απαιτούνταν αντισεισμικής απ την 26
Κεφ. ΙΙΙ ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ ΜΑΣ ΟΤΑΝ ΕΛΕΓΧΟΜΕ ΤΗΝ ΑΝΙΣΩΣΗ S R 27
Είναι απαράδεκτο να εφαρμόζομε περίτεχνα λογισμικά «S»), ενώ Να ενώ για το δυναμικών το «R»: αγνοούμε τις αναλύσεων ασυνέχειες (επισκευές, ρωγμές, αλλαγές Και να τοιχοποιΐας βιβλιογραφίας! εκτιμούμε με (για το δόμησης )! αλλαγές υλικού)! τις αντοχές.φόρμουλες της της 28
Έχομε ΟΛΑ εξαντλούμε: τα κίνητρα να τις ιστορικές μελέτες τη σύγκριση Μνημεία συμπεριφοράς τις μετρητικές διερευνήσεις με τις προχωρημένες μεθόδους Ανάλυσης άλλα τις προχωρημένες μεθόδους Υπολογισμού τοπικών Αντοχών και Πλαστιμοτήτων τις αποδοτικότερες τεχνικές Επέμβασης 29
Πέρασε η εποχή του του οξυδερκούς οφθαλμού που «καταλάβαινε» τί κρύβει μέσα του το Μνημείο! Τώρα απαιτούνται, κατα περίπτωση: Εξαντλητικές αποτυπώσεις και διάκριση όλων των δομικών φάσεων (μαζί με παλαιότερες επισκευές ή ενισχύσεις) Μέγιστη εφικτή δειγματοληψία δομικών υλικών Εξάντληση των επιτόπου μεθόδων υποτύπωσης και μετρήσεων αντοχής (διαπερατότητα, υπέρηχοι, θερμογραφία, ραντάρ, επίπεδοι γρύλοι). Δοκιμές αντοχής σε «αντίγραφα» δομ. μελών 30
Επίσης, είναι απαράδεκτο να αγνοούμε τις σημαντικές διαφορές αποτελεσμάτων διαφόρων μεθόδων Ανάλυσης. Η τελικώς χρησιμοποιούμενη μέθοδος οφείλει να έχει προ-βαθμονομηθεί βαθμονομηθεί: Πρέπει να είναι σε θέση να αναπαράγει την «παθολογική εικόνα» του Μνημείου, εξαιτίας προγενέστερων δράσεων. 31
Τέλος, η διαθέσιμη αντοχή των κρίσιμων περιοχών οφείλει να προσδιορίζεται με τον ρεαλιστικότερον τρόπο, ακολουθώντας: Τις καινοτομικές μεθόδους πειραματικών διερευνήσεων (βλ. σελ. 30) Την εύλογη μείωση αντοχής εξαιτίας της σεισμικής ανακύκλησης Την σύγκριση δυνάμεων (S και R) που ασκούνται σε κρίσιμες θέσεις (κι όχι με όρους τοπικών «τάσεων» μόνον). 32
(Κι άς θυμώμαστε οτι η απόφαση περι της αντισεισμικής συμπεριφοράς ενος Μνημείου απαιτεί μια συστηματική ολομερή θεώρηση. Δέν μπορεί να στηρίζεται μόνον σε μια οποιαδήποτε ανάλυση). 33