ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΣΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΩΤΙΑ Η εκδήλωση της φωτιάς Η φωτιά στις κατοικίες, αλλά και σε εξωτερικούς χώρους είναι δυνατόν να εκδηλωθεί από διάφορες αιτίες. Τα πειράματα και οι μετρήσεις για την εξέλιξη πυρκαγιάς σε ανοικτό και κλειστό χώρο με βάση τον χρόνο παρουσιάζονται σε σχηματικό διάγραμμα. Το διάγραμμα παρουσιάζει την επιστημονική προσομοίωση ανάπτυξης φωτιάς και φαίνεται καθαρά ότι στους εσωτερικούς χώρους, οι φλόγες και ο καπνός, μετά από χρονικό διάστημα 3 λεπτών από την έναρξη της πυρκαγιάς, μπορούν να εξαπλωθούν παντού. Σίγουρα απαιτείται πολύ περισσότερος χρόνος για να φτάσουν τα πυροσβεστικά οχήματα από την στιγμή που θα ειδοποιηθούν. Αυτό σημαίνει ότι οι παρόντες κατά την εκδήλωση φωτιάς άνθρωποι, είναι οι υπεύθυνοι για την ασφάλειά τους και πρέπει να διαθέτουν την ενημέρωση και πολύ περισσότερο την δυνατότητα να αντιμετωπίζουν την φωτιά μέσα στο χρονικό διάστημα μέχρι 3 λεπτά της ώρας, αντί να πανικοβάλλονται. Σχηματική Απεικόνιση δύο πυρκαγιών σε ανοιχτό και κλειστό χώρο Στην συνέχεια αναφέρονται διάφορες αιτίες για εκδήλωση φωτιάς σε κατοικίες και τα προτεινόμενα μέτρα για την ασφαλή αντιμετώπιση της από τους απλούς πολίτες που συνδυάζουν τους απαραίτητους κανόνες με την χρήση της τεχνολογίας. Ανίχνευση του Καπνού και των Τοξικών Αερίων Καύσης Έχει παρατηρηθεί ότι οι περισσότερες φωτιές εκδηλώνονται την νύχτα, όταν οι άνθρωποι κοιμούνται. Ο καπνός από την πυρκαγιά συνήθως δεν μπορεί να ξυπνήσει έγκαιρα τον άνθρωπο. Τα αέρια καύσης και κυρίως το αέριο μονοξειδίου του άνθρακα που είναι συστατικό του καπνού 1
προκαλούν την παράλυση του ανθρώπινου οργανισμού, ακόμη και αν ο άνθρωπος είναι ξύπνιος, πολύ περισσότερο όταν κοιμάται. Η αντιμετώπιση του κινδύνου που προμηνύει ο καπνός, πραγματοποιείται με το έγκαιρο ηχητικό και οπτικό σήμα από οικιακούς ανιχνευτές του καπνού, επίσης από οικιακές συσκευές ανίχνευσης του αερίου μονοξειδίου του άνθρακα. Γιατί οι Ανιχνευτές Καπνού Σώζουν Ζωές! Οι ανιχνευτές καπνού, εφ όσον έχουν τις σωστές προδιαγραφές λειτουργίας, έχει αποδειχθεί ότι λειτουργούν ως «διασώστες της ζωής», επειδή προειδοποιούν στα αρχικά στάδια της πυρκαγιάς, δηλαδή σε χρόνο πολύ μικρότερο του χρονικού ορίου των 3 λεπτών της ώρας. Θυμηθείτε τα ακόλουθα: 1. Θα πρέπει να υπάρχει ένας ανιχνευτής καπνού σε κάθε όροφο της οικίας, κοντά ή μέσα στα υπνοδωμάτια. 2. Οι ανιχνευτές καπνού για να είναι ασφαλείς, θα πρέπει να τροφοδοτούνται με ηλεκτρική τάση 230 V και να διαθέτουν επίσης εφεδρικούς συσσωρευτές (μπαταρίες) 3. Είναι απαραίτητες οι δοκιμές (test) του ανιχνευτή μία φορά τον μήνα με το ειδικό μπουτόν που διαθέτουν για τον σκοπό αυτό. Φωτιές σε Οικίες - Έξοδοι Κινδύνου Στην περίπτωση που οι φλόγες ή ο καπνός φράξουν την πόρτα του δωματίου, θα χρειαστείτε δεύτερη έξοδο διαφυγής, συνήθως από κάποιο παράθυρο. Αν η πρόσβαση στον εξωτερικό χώρο είναι εύκολη και αυτό συμβαίνει για τους ισόγειους χώρους, η διαφυγή είναι σίγουρη και ασφαλής. Στις περισσότερες όμως περιπτώσεις οι εναλλακτικές έξοδοι οδηγούν συνήθως στα μπαλκόνια των διαμερισμάτων, όπου οι διαφυγόντες πρέπει να περιμένουν την διάσωση από την πυροσβεστική επέμβαση, ενώ συνήθως είναι απροετοίμαστοι να επέμβουν ενεργητικά στην φωτιά και να διασώσουν την περιουσία τους. Ακριβώς για αυτόν τον λόγο, το Ελληνικό Δίκτυο Ασφαλούς Πυροπροστασίας προτείνει ένα ισχυρό πυροσβεστικό μέσο, που ονομάζεται Πυροσβεστική Γεννήτρια Caddy Phag με οικολογικό κατασβεστικό η οποία εξασφαλίζει την δυνατότητα της επαρκούς και αυτόνομης αντιμετώπισης της φωτιάς σε όλα τα σημεία του ορόφου μίας κατοικίας ή τουλάχιστον την καθυστέρηση της φωτιάς με προσωρινή καθήλωσή της και προσφέρει ασφαλή ενεργητική άμυνα για τους απλούς πολίτες. Φωτιές σε Διαμερίσματα Πολυκατοικιών Αν κατοικείτε σε όροφο πολυκατοικίας, δεν θα έχετε δεύτερη έξοδο διαφυγής και ίσως δεν θα διαθέτετε ένα αυτόνομο ισχυρό πυροσβεστικό μέσο. Είναι σπάνια αλλά υπαρκτή η περίπτωση που θα βρεθείτε μέσα σε χώρο με φωτιά και δεν θα μπορείτε να διαφύγετε. Μην πανικοβάλλεστε, μείνετε χαμηλά κοντά στο πάτωμα χρησιμοποιώντας αν είναι δυνατόν μία βρεγμένη πετσέτα για το πρόσωπό σας. Σε χώρο που δεν αερίζεται, μπορεί να καθηλωθεί προσωρινά η φωτιά μέχρι να φτάσουν τα πυροσβεστικά οχήματα. Αν ο διάδρομος έξω έχει γεμίσει καπνό και η φωτιά δεν έχει εκδηλωθεί στο διαμέρισμά σας, τοποθετήστε βρεγμένες πετσέτες ή αυτοκόλλητη ταινία στο κάτω μέρος της πόρτας. Βγείτε στο μπαλκόνι και καλέστε την Πυροσβεστική Υπηρεσία με το κινητό σας τηλέφωνο. 2
Το Ελληνικό Δίκτυο Ασφαλούς Πυροπροστασίας προτείνει στον απλό πολίτη, πρώτα από όλα, να γνωρίσει και να εξοικειωθεί με τον φορητό πυροσβεστήρα επαρκούς ατομικής και οικιακής ασφάλειας με οικολογικό κατασβεστικό για αντιμετώπιση φωτιάς μέσα σε προβλεπόμενο χρόνο και η οποία θα προκληθεί κοντά του. Μελετείστε προσεκτικά τις προδιαγραφές, τον τρόπο χρήσης και τις δυνατότητες του πυροσβεστήρα σε σύγκριση με άλλους φορητούς πυροσβεστήρες, ζητείστε το σχετικό video για την πρακτική κατασβεστική ικανότητά του για να εξοικειωθείτε καλύτερα με το είδος και μέγεθος της φωτιάς. Η ασφάλεια στο Μαγείρεμα Το μαγείρεμα είναι βασική αιτία φωτιάς στο σπίτι. 1. Ποτέ μην αφήνετε αναμμένες τις εστίες μαγειρέματος ή τον φούρνο όταν απουσιάζετε. 2. Αν τυχόν χρειαστεί να φύγετε από την κουζίνα, πάρτε μαζί σας ένα γάντι φούρνου, ή μία ξύλινη κουτάλα να σας υπενθυμίζουν ότι το μαγείρεμα είναι σε εξέλιξη. 3. Αποφεύγετε τα χαλαρά ρούχα όταν μαγειρεύετε γιατί υπάρχει κίνδυνος πυρκαγιάς από τυχόν επαφή υφάσματος με το μάτι της ηλεκτρικής κουζίνας. 4. Τοποθετείτε τα σκεύη μαγειρικής με τις χειρολαβές προς το εσωτερικό της ηλεκτρικής κουζίνας. 5. Τα μικρά παιδιά έχουν την τάση να τραβούν τις χειρολαβές με αποτελέσμα να υποστούν εγκαύματα από το αναποδογύρισμα του σκεύους. 6. Υπάρχει και περίπτωση να παρασύρετε κατά λάθος το σκεύος κατά την προσπέλαση σας στην κουζίνα. 7. Ποτέ μην μαγειρεύετε υπό την επιροή αλκοόλ, ναρκωτικών, ή όταν νυστάζετε. Το Ελληνικό Δίκτυο Ασφαλούς Πυροπροστασίας προτείνει για ασφαλή πυρόσβεση φωτιάς που εκδηλώνεται κατά το μαγείρεμα, τον φορητό πυροσβεστήρα επαρκούς ατομικής και οικιακής ασφάλειας. Η Ασφάλεια στο Λεβητοστάσιο της Θέρμανσης ή στην χρήση άλλων θερμαστρών Το λεβητοστάσιο θέρμανσης είναι μία από τις πιθανότερες υποψήφιες εστίες φωτιάς επειδή λειτουργεί εστία περιοδικής πιεστικής καύσης με παράλληλη αποθήκευση καυσίμων. 1. Κατά τους φθινοπωρινούς μήνες, ζητήστε από εξιδικευμένο προσωπικό να ελέγξει το σύστημα θέρμανσης της οικίας σας. 2. Μην τοποθετείτε εύφλεκτα υλικά κοντά στον καυστήρα ή την δεξαμενή καυσίμων. 3. Αφήστε τουλάχιστον ένα μέτρο απόσταση από τις μικρές ηλεκτρικές θερμάστρες. 4. Αν έχετε τζάκι ή χρησιμοποιείτε ξυλόσομπα, ελέγξτε τακτικά την καπνοδόχο, και σιγουρευτείτε ότι υπάρχει πλέγμα μπροστά στο τζάκι να συγκρατήσει τις σπίθες. 5. Χρησιμοποιείστε ξύλα που είναι στεγνά και καθαρά. 6. Στο τζάκι ή στην ξυλόσομπα μην καίτε ποτέ χαρτιά ή σκουπίδια. Για όλες τις εστίες φωτιάς που προέρχονται από τα μέσα θέρμανσης το Ελληνικό Δίκτυο Ασφαλούς Πυροπροστασίας προτείνει για ασφαλή πυρόσβεση τον φορητό πυροσβεστήρα επαρκούς ατομικής και οικιακής ασφάλειας, ειδικότερα για τα οικιακά λεβητοστάσια προτείνει την εγκατάσταση ασφαλούς συστήματος αυτόματης πυρόσβεσης που έχει την δυνατότητα να προστατεύει κάθε σημείο του λεβητοστασίου και όχι μόνο τον καυστήρα, με άμεση επιβράδυνση και καταστολή της φωτιάς μέσα σε χρόνο μέχρι 120 sec, ακόμη και αν η πόρτα του λεβητοστασίου είναι ανοικτή. 3
Η ασφάλεια στην χρήση του Ηλεκτρισμού Το βραχυκύκλωμα στα ηλεκτρικά καλώδια και τους ηλεκτρικούς πίνακες από φθορά ή υπερφόρτωση είναι συνηθισμένες αιτίες για την πρόκληση πυρκαγιάς. 1. Μην χρησιμοποιείτε συσκευές με φθαρμένα καλώδια. 2. Επισκευάστε τις συσκευές αυτές ή πετάξτε τις. Αποφεύγετε να βάζετε πολλαπλές συσκευές σε μία μπρίζα. 3. Αν είναι αυτό αναπόφευκτο, χρησημοποιείστε τουλάχιστον μία μπάρα πολλαπλής παροχής (power bar) με ενσωματωμένη ασφάλεια. 4. Μην τοποθετείτε καλώδια κάτω από χαλιά σε σημεία διάβασης. 5. Εάν χρειαστεί να αντικαταστήσετε κάποια ασφάλεια στον ηλεκτρικό πίνακα, σιγουρευτείτε ότι η καινούργια ασφάλεια είναι η κατάλληλη για την προοριζόμενη χρήση. Για όλες τις εστίες φωτιάς που προέρχονται από βραχυκύκλωμα το Ελληνικό Δίκτυο Ασφαλούς Πυροπροστασίας προτείνει τον φορητό πυροσβεστήρα επαρκούς ατομικής και οικιακής ασφάλειας και ειδικότερα για την αυτόματη πυρόσβεση μέσα στους ηλεκτρικούς πίνακες προτείνει την εγκατάσταση ασφαλούς συστήματος αυτόματης πυρόσβεσης FIREPOT που έχει την δυνατότητα να καταστέλλει την φωτιά μέσα σε χρόνο μέχρι 30 sec. Η ασφάλεια από το Κάπνισμα Το κάπνισμα είναι από τις βασικές αιτίες εκδήλωσης φωτιάς σε οικίες ή ξενοδοχεία. 1. Προφυλάξτε τα σπίρτα και τους αναπτήρες μακριά από τα παιδιά. 2. Χρησιμοποιείστε βαριά σταχτοδοχεία και όταν τα αδειάζετε ρίξτε νερό στις στάχτες και στις γόπες. 3. Οι γόπες έχουν την δυνατότητα να μένουν αναμμμένες για αρκετές ώρες ανάμεσα στα μαξιλάρια καναπέδων όπου μπορεί να εκδηλωθεί πυρκαγιά. 4. Η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα είναι επικύνδυνος συνδυασμός. 5. Ποτέ μην καπνίζετε στο κρεβάτι ή όταν είστε κουρασμένοι. Για όλες τις εστίες φωτιάς που προέρχονται από κάπνισμα το Ελληνικό Δίκτυο Ασφαλούς Πυροπροστασίας προτείνει για ασφαλή πυρόσβεση τον φορητό πυροσβεστήρα επαρκούς ατομικής και οικιακής ασφάλειας,ειδικότερα για την έγκαιρη ειδοποίηση εκδήλωση φωτιάς από κάπνισμα στα υπνοδωμάτια σπιτιών ή ξενοδοχείων απαιτείται η εγκατάσταση οικιακών ανιχνευτών καπνού. Η ασφάλεια στην χρήση Κεριών Τα κεριά που χρησιμοποιούνται στις κατοικίες, αλλά και στις εκκλησίες είναι μία πιθανότατη αιτία φωτιάς. 1. Μην αφήνετε αναμμένα κεριά, χωρίς προστασία. 2. Μην τοποθετείτε κεριά κοντά σε εύφλεκτα υλικά. Δεν αρκεί παρά ενα μικρό αεράκι να ωθήσει τυχόν παρευρισκόμενες κουρτίνες επάνω στην φλόγα, και να εκδηλωθεί πυρκαγιά. 3. Τα κατοικίδια ζώα μπορούν να ανατρέψουν αναμμένα κεριά. 4
4. Χρησιμοποιείτε κηροπήγια με σταθερές βάσεις, προτιμότερα αυτά με εσωκλειόμενο φυτίλι. Για όλες τις εστίες φωτιάς που προέρχονται από την χρήση των κεριών το Ελληνικό Δίκτυο Ασφαλούς Πυροπροστασίας προτείνει τον φορητό πυροσβεστήρα επαρκούς ατομικής και οικιακής ασφάλειας ειδικότερα για τις εκκλησίες προτείνεται ειδικό σύστημα αυτόματης πυρόσβεσης με τοπική εφαρμογή στον επιλεγμένο χώρο που πρέπει να τοποθετούνται τα κηροπήγια για τους Πιστούς. Η ασφάλεια από το τοξικό αέριο Μονοξείδιο του Άνθρακα Το μονοξείδιο του άνθρακα είναι άχρωμο, άοσμο, και τοξικό(δηλητηριώδες) αέριο. Δημιουργείται κατά την ατελή καύση των καυσίμων που περιέχουν άνθρακα. Εάν στις οικίες υπάρχουν εστίες που καίνε τέτοιου είδους καύσιμα, όπως στόφες ή κεντρικές θερμάνσεις φυσικού αερίου, αλλά και άλλες πηγές π.χ. υπόγεια γκαράζ θα πρέπει να γνωρίζετε: 1. Το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) έχει περίπου τη ίδια πυκνότητα με τον αέρα και γιαυτό η μεγαλύτερη ποσότητα του «στέκεται» περίπου στην μέση του ύψους ενός χώρου. 2. Το αέριο δεν γίνεται αντιληπτό με τις ανθρώπινες αισθήσεις. 3. Ο θάνατος είναι βέβαιος, όταν εισπνευσθεί πολύ μικρή ποσότητα του αερίου για πολύ μικρό χρονικό διάστημα. 4. Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα από το έτος 2001 έχει ευαισθητοποιηθεί για την προστασία των ανυποψίαστων ανθρώπων από τις συνεχώς αυξανόμενες οικιακές εκπομπές αερίου μονοξειδίου του άνθρακα, θέτοντας αυστηρότερες προδιαγραφές για την κατασκευή και λειτουργία αυτονόμων συσκευών για την έγκαιρη ανίχνευση και ειδοποίηση των ανθρώπων. Το Ελληνικό Δίκτυο Ασφαλούς Πυροπροστασίας προτείνει την συσκευή ανίχνευσης αερίου μονοξειδίου του άνθρακα που τηρεί τις ανωτέρω Ευρωπαϊκές προδιαγραφές καθώς και την απαραίτητη τεχνική υποστήριξη για την ορθή χρήση τους και συντήρησή τους. Περισσότερες Πληροφορίες για τον Τελικό Χρήστη στην ειδική ιστοσελίδα : www.firesol.gr ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Φραγκοπούλου 32 Αθήνα 11525 Τηλ.: 210 6742038 e-mail: firesol@tee,gr website: www.firesol.gr 5