Ανίατη ασθένεια με όλο και μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. ο γιατρός µάς είπε. Ηµέρα Καρδιάς ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 29 Σεπτεµβρίου 2011 Health ΤΕΥΧΟΣ 72 EΝΘΕΤΗ ΕΚ ΟΣΗ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ & ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ Ανίατη ασθένεια με όλο και μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής θέµα «Eξυπνα» φάρµακα που ανακουφίζουν από τις επιπλοκές ο γιατρός µάς είπε Ο δεκάλογος της νόσου µε τα πολλά πρόσωπα: διάγνωση και εξέλιξη Ηµέρα Καρδιάς 17,1 εκατ. θάνατοι ετησίως από καρδιαγγειακές παθήσεις

30 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέµπτη 29 Σεπτεµβρίου 2011 Health >2 Τεράστια ερευνητική προσπάθεια ήµος- ηµήτριος. Μητσικώστας ιευθυντής Νευρολογικής Κλινικής ΝΝΑ Η θεραπεία της πολλαπλής σκλήρυνσης δεν είναι πάντα επιτυχής, όπως, άλλωστε, στις περισσότερες χρόνιες παθήσεις του ανθρώπου. ηλαδή, δεν σταµατά την αρρώστια, απλώς περιορίζει την εξέλιξή της και την καταλαγιάζει. Αυτό όµως δεν πρέπει να θεωρείται αδυναµία θεραπείας, επειδή τις δύο τελευταίες δεκαετίες έχει σηµειωθεί δραµατική πρόοδος, που έχει αλλάξει εντελώς την καθηµερινή ζωή των ασθενών. Ολες οι θεραπείες που σήµερα διαθέτουµε είναι πρόσφατες και σχεδόν κάθε πενταετία προστίθεται και µια καινούργια. Υπάρχει, εποµένως, µια τεράστια ερευνητική προσπάθεια, που καθηµερινά αποδίδει καρπούς, µε ολοένα και πιο «έξυπνα φάρµακα». εν είναι όµως όλες οι θεραπείες για όλους τους ασθενείς µε πολλαπλή σκλήρυνση. Το κάθε φάρµακο είναι αποτελεσµατικό για µια συγκεκριµένη µορφή της πολλαπλής σκλήρυνσης. Ο ασθενής θα πρέπει να ρωτά τον ιατρό του αν το «νέο» φάρµακο έχει ένδειξη, έχει αποδείξει δηλαδή αποτελεσµατικότητα στις κλινικές µελέτες στη συγκεκριµένη µορφή της πολλαπλής σκλήρυνσης από την οποία ο ίδιος υποφέρει. Οι φαρµακευτικές θεραπείες της πολλαπλής σκλήρυνσης χωρίζονται σε ειδικές θεραπείες, που τροποποιούν την εξέλιξή της, και σε παρηγορητικές, που δεν επηρεάζουν την ίδια την ασθένεια, αλλά τις επιπλοκές της (π.χ. αντικαταθλιπτική φαρµακευτική αγωγή για την κατάθλιψη όταν συνυπάρχει, φάρ- µακα για τις διαταραχές ούρησης, φάρµακα για το χρόνιο πόνο ή για τη σπαστικότητα κ.λπ.). Η θεραπεία των επιπλοκών της πάθησης είναι πολύ σηµαντική και επηρεάζει άµεσα την καθηµερινότητα των ασθενών, γι αυτό δεν πρέπει να παρα- µελείται από τους ασθενείς. Στις ειδικές φαρµακευτικές θεραπείες περιλαµβάνονται οι ιντερφερόνες, το glatiramer acetate, τα ανοσοκατασταλτικά φάρµακα και τα µονοκλωνικά αντισώµατα. Ολες αυτές οι θεραπείες είναι ενέσιµες (ενδοµυϊκά, υποδόρια ή ενδοφλέβια). Νέα μορφή θεραπείας Μια πέµπτη κατηγορία προστίθεται τώρα, µε φάρµακα που χορηγούνται από το στόµα. Οι θεραπείες αυτές δεν είναι αποτελεσµατικές σε όλες τις µορφές της πολλαπλής σκλήρυνσης. Από τις τέσσερις µορφές της πάθησης, ειδικές θεραπείες έχουµε µόνο για τις τρεις, το κλινικά µεµονωµένο σύνδροµο, την υποτροπιάζουσα πολλαπλή σκλήρυνση και για µερικές περιπτώσεις της δευτερογενούς εξελισσόµενης µορφής. εν έχουµε εποµένως καµία θεραπεία για την πρωτοπαθώς εξελισσσόµενη µορφή ούτε για τη δευτερογενώς εξελισσόµενη χωρίς υποτροπές. Επιπλέον, όλες οι θεραπείες ανεξαιρέτως χάνουν την αποτελεσµατικότητά τους όταν χορηγούνται σε ασθενείς µε µεγάλη αναπηρία (όταν η βάδιση και η ισορροπία έχουν επηρεασθεί αρκετά ώστε ο ασθενής να µην µπορεί εύκολα να περπατήσει παρά µόνο µε υποβοήθηση). Αυτό υπογραµµίζει, εποµένως, τη µεγάλη σηµασία της έγκαιρης χορήγησης της ειδικής θεραπείας, όταν ο ασθενής δεν έχει καµία αναπηρία ακόµη, γιατί όλες αυτές οι θεραπείες στοχεύουν σ αυτό ακριβώς, στο καλύτερο µέλλον του ασθενούς. Health Κάθε Πέµπτη δωρεάν µαζί µε τον ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ Ιδιοκτησία: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Α.Ε. Εκδότες: ΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΕΝΕΚΟΣ, ΑΛΕΞΗΣ ΣΚΑΝΑΒΗΣ ιευθυντής: ΠΑΝΟΣ ΑΜΥΡΑΣ ιευθυντής έκδοσης: ΓΙΑΝΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙ ΗΣ Υπεύθυνη ενθέτου: ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΛΙΜΙΓΚΑΚΗ Εµπορική διεύθυνση: ΕΛΣΑ ΣΟΪΜΟΙΡΗ ιεύθυνση διαφήµισης ειδικών εκδόσεων: ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΑΠΑΝΑΪΤΗΣ sales@e-typos.com ηµιουργικό: ΕΣΠΟΙΝΑ ΣΙΜΟΥ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011 31 Health >3 θέμα για πιο «έξυπνα» φάρμακα Τα μονοκλωνικά αντισώματα είναι τα «έξυπνα» φάρμακα που θα αλλάξουν την ιστορία της Ιατρικής. Το natalizumab είναι το πρώτο μονοκλωνικό αντίσωμα (και το μοναδικό προς το παρόν) που χρησιμοποιείται στη θεραπεία της πολλαπλής σκλήρυνσης Τα φάρμακα για την πολλαπλή σκλήρυνση, ανάλογα με την ασφάλειά τους και την αποτελεσματικότητά τους, χωρίζονται σε πρώτης και δεύτερης επιλογής. Πρώτης επιλογής σημαίνει ότι χορηγούνται στην αρχή, μόλις γίνει η διάγνωση της πολλαπλής σκλήρυνσης, ενώ τα δεύτερης επιλογής φάρμακα χορηγούνται μόνο αφού αποτύχουν ή προκαλέσουν σοβαρές ανεπιθύμητες δράσεις τα πρώτης επιλογής. Στα πρώτης επιλογής φάρμακα περιλαμβάνονται όλες οι ιντερφερόνες και το glatiramer acetate. Ολα τα υπόλοιπα είναι δεύτερης επιλογής, με μερικές εξαιρέσεις (π.χ. το natalizumab και το fingolimode μπορούν να χορηγηθούν εξαρχής σε μερικές ιδιαίτερα βαριές περιπτώσεις υποτροπιάζουσας πολλαπλής σκλήρυνσης). 1. Ιντερφερόνες Υπάρχουν δύο είδη. Οι βήτα1α και βήτα1β, που αντιστοιχούν σε τέσσερα διαφορετικά φαρμακευτικά προϊόντα. Οι διαφορές τους είναι μικρές και αφορούν στη συχνότητα, στη δοσολογία και τον τρόπο χορήγησης (ενδομυϊκά ή υποδόρια). Οσον αφορά στην αποτελεσματικότητα, Μορφή πολλαπλής σκλήρυνσης Κλινικά μεμονωμένο σύνδρομο Υποτροπιάζουσα πολλαπλή σκλήρυνση Δευτερογενώς εξελισσόμενη με υποτροπές Δευτερογενώς εξελισσόμενη χωρίς υποτροπές υπάρχουν μελέτες που αποδεικνύουν ότι οι ιντερφερόνες με μεγάλη συχνότητα χορήγησης (τρεις φορές την εβδομάδα) και μεγαλύτερη δόση είναι πιο αποτελεσματικές. Στις συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες που προκαλούν, περιλαμβάνονται το σύνδρομο γρίπης μετά την ένεση και η αύξηση των τρανσαμινασών του αίματος. Για το λόγο αυτό απαιτούνται εξάμηνες εξετάσεις αίματος. 2. Glatiramer acetate Χορηγείται υποδόρια καθημερινώς, αλλά δεν προκαλεί τις ανεπιθύμητες δράσεις των ιντερφερονών. Οι περισσότεροι ειδικοί εκτιμούν ότι είναι λιγότερο αποτελεσματικό από τις ιντερφερόνες μεγάλης δόσης και συχνότητας, αλλά πρόσφατες μελέτες έδειξαν παρόμοια αποτελεσματικότητα. Αδιαφιλονίκητα, ωστόσο, είναι το φάρμακο με τις λιγότερες ανεπιθύμητες δράσεις. Πρώτης επιλογής θεραπεία 3. Ανοσοκατασταλτικά Αυτά τα φάρμακα τα χρησιμοποιούμε στις βαριές μορφές της πάθησης και έχουν πολλές ανεπιθύμητες δράσεις. Είναι όμως εξαιρετικά αποτελεσματικά και βοηθούν θεαματικά μερικές φορές τους ασθενείς. Σ αυτή την κατηγορία ξεχωρίζει η μιτοξανδρόνη, αλλά περιλαμβάνονται και άλλα, όπως η κυκλοφωσφαμίδη, η μεθοτρεξάτη, η αζαθιοπρίνη, η κορτιζόνη και άλλα. Η μιτοξανδρόνη είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, αλλά και ιδιαίτερα τοξική. Μπορεί να προκαλέσει λευχαιμία ή καρδιακή ανεπάρκεια σε ποσοστό μέχρι και 3%, γι αυτό απαιτείται αυστηρός ιατρικός έλεγχος κάθε φορά πριν από τη μηνιαία ενδοφλέβια χορήγηση. Επιπλέον, η θεραπεία αυτή δεν μπορεί να συνεχισθεί για περισσότερους από έξι μήνες. 4. Μονοκλωνικά αντισώματα Είναι τα «έξυπνα φάρμακα» που θα αλλάξουν την ιστορία της Ιατρικής. Το natalizumab είναι το πρώτο μονοκλωνικό αντίσωμα (και το μοναδικό προς το παρόν) που χρησιμοποιείται στη θεραπεία της πολλαπλής σκλήρυνσης. Είναι πολύ αποτελεσματικό αλλά, όπως όλα τα ισχυρά φάρμακα, έχει και σοβαρές ανεπιθύμητες δράσεις. Χορηγείται μία φορά το μήνα ενδοφλεβίως χωρίς να προκαλεί ανεπιθύμητες δράσεις που επηρεάζουν Δεύτερης επιλογής θεραπεία Ιντερφερόνη βήτα1α ενδομυϊκή - Ιντερφερόνη βήτα1α υποδόρια - Ιντερφερόνη βήτα1β υποδόρια - Ιντερφερόνη βήτα1α ενδομυϊκή Ιντερφερόνη βήτα1α υποδόρια Ιντερφερόνη βήτα1β υποδόρια Ιντερφερόνη βήτα1α υποδόρια Ιντερφερόνη βήτα1β υποδόρια Natalizumab Μιτοξανδρόνη Glatiramer acetate Ανοσοκατασταλτικά Μιτοξανδρόνη Ανοσοκατασταλτικά - Πρωτογενώς εξελισσόμενη Ανοσοκατασταλτικά - την καθημερινότητα του ασθενούς. Ωστόσο, απαιτείται κάθε μήνα έλεγχος με εξετάσεις αίματος και συχνές μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου, γιατί μπορεί να επηρεάσει την ηπατική λειτουργία ή να προκαλέσει μια σπάνια πάθηση του εγκεφάλου (πολυεστιακή λευκοεγκεφαλοπάθεια) που μπορεί να είναι και θανατηφόρα. Ο κίνδυνος είναι πολύ μικρός βέβαια, περίπου ένα τοις χιλίοις, αλλά μας κάνει όλους επιφυλακτικούς. Αρκετά άλλα μονοκλωνικά αντισώματα μελετώνται στην πολλαπλή σκλήρυνση και θα είναι διαθέσιμα για τους ασθενείς τα επόμενα χρόνια. 5. Από στόματος θεραπείες Ενέσεις τέλος. Οποιος δεν έχει κάνει θεραπεία με καθημερινές ή σχεδόν καθημερινές ενέσεις δεν μπορεί να το καταλάβει αυτό. Το fingolimod μόλις κυκλοφόρησε στην ελληνική αγορά και είναι διαθέσιμο για τους Ελληνες ασθενείς. Το fingolimod μειώνει την κυκλοφορία των λεμφοκυττάρων στο αίμα για όσο χρόνο χορηγείται, χωρίς να τα σκοτώνει. Αυτή η δράση αναμένεται να προκαλεί και ανεπιθύμητες ενέργειες φυσικά, αλλά οι μελέτες μέχρι στιγμής δείχνουν ότι το φάρμακο είναι ασφαλές. Αλλωστε, το fingolimod δεν μειώνει όλα τα λεμφοκύτταρα του αίματος, αλλά εκλεκτικά εκείνα που εμπλέκονται στην πολλαπλή σκλήρυνση. Ετσι, το ανοσοποιητικό σύστημα εξακολουθεί να εργάζεται και δεν καταστέλλεται συλλήβδην. Επί του παρόντος οι συχνότερες ανεπιθύμητες δράσεις είναι ήπιες και χωρίς ιδιαίτερη σημασία, αλλά η επιτήρηση των ασθενών που θα πάρουν αυτό το φάρμακο είναι αυξημένη. Επιπλέον, το fingolimod χορηγείται μόνο σε όσους δεν απαντούν στις ιντερφερόνες ή έχουν σοβαρή υποτροπιάζουσα πολλαπλή σκλήρυνση. Επομένως, δεν συγκαταλέγεται ακόμη στα φάρμακα πρώτης επιλογής.

32 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011 Health >4 Ο δεκάλογος της ασθένειας που ταλαι 1 Τι είναι η πολλαπλή σκλήρυνση; Η πολλαπλή σκλήρυνση ή σκλήρυνση κατά πλάκας (multiple sclerosis, MS) είναι μια χρόνια νευρολογική, αυτοάνοση ασθένεια στην οποία το ανοσοποιητικό επιτίθεται στο κεντρικό νευρικό σύστημα προκαλώντας απομυελίνωση. Η πολλαπλή σκλήρυνση επηρεάζει τους νευρώνες, τα κύτταρα του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, τα οποία στέλνουν και δέχονται πληροφορίες και τελικά επιτρέπουν στον εγκέφαλο να ελέγξει το σώμα. Τα νεύρα του σώματος περιβάλλονται από ένα λεπτό περίβλημα, το οποίο αποτελείται από μυελίνη, μια ουσία που βοηθά στην προστασία των νεύρων, καθώς και στη μετάδοση των νευρικών ώσεων. Η πολλαπλή σκλήρυνση προκαλεί σταδιακή καταστροφή της μυελίνης (απομυελίνωση). Οταν η μυελίνη έχει καταστραφεί οι νευρώνες δεν μπορούν να χειριστούν αποτελεσματικά τα ηλεκτρικά τους σήματα. Το όνομα πολλαπλή σκλήρυνση αναφέρεται στις πολλαπλές ουλές (σκλήρυνση) πάνω στη μυελίνη. Η κυρίαρχη θεωρία είναι πως η πολλαπλή σκλήρυνση προκαλείται απο επιθέσεις του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς στο κεντρικό νευρικό σύστημα και έτσι η ασθένεια εντάσσεται στην κατηγορία των αυτοάνοσων παθήσεων. Στην πορεία της η νόσος μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αναπηρία. 2 Πόσο συχνή είναι; Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια αρκετά συχνή νευρολογική νόσος. Εκτιμάται ότι περίπου 8.000 Ελληνες έχουν πολλαπλή σκλήρυνση, ενώ στην Αγγλία υπολογίζονται περίπου 85.000 και στην Αμερική πάνω από 500.000 περιπτώσεις. Η πάθηση εκδηλώνεται συνήθως μεταξύ 25-35 ετών και είναι δύο με τρεις φορές πιο συχνή στις γυναίκες, για άγνωστο λόγο. Εχει διαπιστωθεί ότι όσοι μεταναστεύουν σε μια άλλη χώρα πριν από την ηλικία των 15 ετών αποκτούν την πιθανότητα νόσησης της χώρας στην οποία μετανάστευσαν. Αν η μετανάστευση γίνει μετά την ηλικία των 15 ετών, τότε διατηρείται η πιθανότητα νόσησης της χώρας όπου γεννήθηκαν. Οι επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν σαφή αύξηση, (π.χ. η συχνότητα που είχε διαπιστωθεί στη Βόρεια Ελλάδα το 1984 ήταν 10 περιπτώσεις ανά 100.000 κατοίκους. Σε μελέτη που κάναμε ωστόσο στον πληθυσμό του Πολεμικού Ναυτικού το 2001 διαπιστώσαμε συχνότητα 121 ασθενών ανά 100.000 κατοίκους). Αυτή η αύξηση όμως μπορεί να είναι πλασματική επειδή από τη μία οι ασθενείς πηγαίνουν πιο εύκολα στο γιατρό όταν έχουν ένα νευρολογικό σύμπτωμα και από την άλλη η ευρεία χρήση της μαγνητικής τομογραφίας έχει συντελέσει στην έγκυρη διάγνωση. Η πολλαπλή σκλήρυνση μπορεί να πάρει πολλές μορφές, με τα καινούργια συμπτώματα να εμφανίζονται σε ξεχωριστά επεισόδια ή να αναπτύσσονται αργά. Ανάμεσα στα Βασίλειος Γκρίνιας Επιμελητής Δημήτρης Μανδράς Επιμελητής Τριαντάφυλλος Ντόσκας Επιμελητής Δήμος-Δημήτριος Μητσικώστας Διευθυντής Νευρολογικής Κλινικής - Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών επεισόδια τα συμπτώματα μπορεί να υποχωρήσουν εντελώς, αλλά μόνιμα νευρολογικά προβλήματα πάντα θα παραμένουν. Η πολλαπλή σκλήρυνση αυτή τη στιγμή δεν θεραπεύεται αλλά υπάρχουν πολλές θεραπείες που καθυστερούν την εμφάνιση των συμπτωμάτων. Επηρεάζει συνήθως τους ενήλικες σε ηλικία απο 20 έως 40 ετών και εντοπίζεται συνήθως σε γυναίκες. Προσβάλλει περίπου 2,5 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. 3 Πού οφείλεται; Παρόλο που πολλοί παράγοντες έχουν αναγνωρισθεί, καμία συγκεκριμένη αιτία δεν έχει βρεθεί. Η πολλαπλή σκλήρυνση μάλλον συμβαίνει ως αποτέλεσμα συνδυασμού περιβαλλοντικών και γενετικών παραγόντων. Από επιδημιολογικές μελέτες έχει διαπιστωθεί αυξημένη συχνότητα σε ανθρώπους που ζουν μακριά απο τον Ισημερινό. Αυτό πιστεύουν μερικοί επιστήμονες ότι μπορεί να οφείλεται σε κάποιον ιό που δρα σε κρύο περιβάλλον ή που προστατεύει σε θερμό περιβάλλον. 4 Κληρονομείται; Οχι, δεν είναι κληρονομική νόσος, αν και πολλές έρευνες έχουν δείξει πως στα δίδυμα αδέρφια, ιδίως στα μονοζυγωτικά, όταν αναπτύσσει το ένα πολλαπλή σκλήρυνση, τότε το άλλο έχει έως και 40% πιθανότητες να αναπτύξει την ασθένεια. Σ ένα μικρό ποσοστό, ωστόσο, η πάθηση εμφανίζεται σε άτομα της ίδιας οικογένειας. Πρόσφατα, μάλιστα, αποκαλύφθηκαν συγκεκριμένα γονίδια, για πρώτη φορά, που εμπλέκονται στη δημιουργία της πολλαπλής σκλήρυνσης. 5 Πώς εκδηλώνεται; Η πολλαπλή σκλήρυνση έχει ένα μεγάλο εύρος σημείων και συμπτωμάτων, όπως μυϊκή αδυναμία, πάρεση-παραπάρεση, διαταραχές αισθητικότητας, σπαστικότητα, τρόμο (τρέμουλο), προβλήματα στην ισορροπία (αταξία), προβλήματα στην ομιλία (δυσαρθρία), δυσφαγία, προβλήματα στην όραση (διπλωπία, οπτική νευρίτιδα, νυσταγμός) ή και θόλωμα, εξάντληση καθώς και χρόνιο πόνο, προβλήματα στο έντερο και την ουροδόχο κύστη, στυτικές δυσλειτουργίες, νοητική βλάβη, διαταραχές της διάθεσης (κυρίως κατάθλιψη). Τα αρχικά επεισόδια είναι συνήθως παροδικά και ήπια και δεν παρακινούν κάποιον να αναζητήσει ιατρική βοήθεια. Τα συνηθέστερα αρχικά συμπτώματα είναι: m αλλαγή στην αίσθηση των χεριών, ποδιών ή του προσώπου (33%), m ολική ή μερική απώλεια της όρασης (16%), m αδυναμία (13%), m διπλωπία (7%), m αταξία στο περπάτημα (5%) και m προβλήματα ισορροπίας (3%) Συνδυασμός αυτών των συμπτωμάτων μπορεί να συμβεί. Προσοχή, όμως, τα συμπτώματα αυτά δεν συμβαίνουν μόνο στην πολλαπλή σκλήρυνση. 6 Τι θα πει υποτροπή της νόσου και ποιοι παράγοντες προκαλούν υποτροπές; Υποτροπή της νόσου θεωρείται οποιοδήποτε σύμπτωμα διάρκειας τουλάχιστον 24 ωρών και οφείλεται στη νόσο. Γενικά υποτροπή συμβαίνει πιο συχνά κατά την άνοιξη και το καλοκαίρι παρά το φθινόπωρο και το χειμώνα. Διάφορες λοιμώξεις, όπως γρίπη, κρυολόγημα, γαστρεντερίτιδα, αυξάνουν τις πιθανότητες της υποτροπής της νόσου. Σωματική και ψυχολογική πίεση μπορούν να προκαλέσουν κάποιο επεισόδιο. Στατιστικά δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η εγχείρηση ή κάποιο τραύμα μπορούν να προκαλέσουν υποτροπή. Ατομα με πολλαπλή σκλήρυνση μπορούν να συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες, παρ όλα αυτά θα πρέπει να αποφεύγουν τα σπορ τα οποία επιφέρουν έντονη σωματική κούραση, όπως ο μαραθώνιος. Η ζέστη μπορεί να αυξήσει τα συμπτώματα, γι αυτό το λόγο μερικά

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011 33 Health >5 θέμα πωρεί... πολλαπλά άτομα με πολλαπλή σκλήρυνση θα πρέπει να αποφύγουν τη σάουνα και τα ζεστά μπάνια. Η εγκυμοσύνη μπορεί να προκαλέσει υποτροπή. Στους τελευταίους τρεις μήνες της κύησης υπάρχει μια φυσική προστασία ενάντια στην υποτροπή της νόσου, ωστόσο κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών μετά τον τοκετό η πιθανότητα για υποτροπή αυξάνεται κατά 20% με 40%. 7 Ποιες είναι οι μορφές της πολλαπλής σκλήρυνσης; Η ποικιλία των συμπτωμάτων και ο χρόνος εμφάνισης είναι μη προβλέψιμα. Μερικοί ασθενείς αντιλαμβάνονται ότι τα συμπτώματα εκδηλώνονται και επιδεινώνονται αργά και σταθερά με την πάροδο του χρόνου. Σε άλλους πάλι τα συμπτώματα εμφανίζονται αιφνιδίως μέσα σε μερικές ημέρες και υποχωρούν σταδιακά έπειτα από δυο τρεις μήνες. Η περίοδος κατά την οποία τα συμπτώματα είναι ενεργά χαρακτηρίζεται ως έξαρση (υποτροπή) και η περίοδος κατά την οποία αυτά βελτιώνονται και υποχωρούν πλήρως χαρακτηρίζεται ως ύφεση. Οι εξάρσεις της νόσου μπορούν να παρουσιαστούν σε οποιαδήποτε χρονική περίοδο και διαφέρουν όσον αφορά στη βαρύτητα των συμπτωμάτων. Ανάλογα τώρα με την εμφάνιση και την εξέλιξη των Στην Ιατρική, όπως και στη ζωή, σημασία δεν έχει η ποιότητα ενός προβλήματος -μιας αρρώστιας εν προκειμένω- αλλά η ποσότητα, το πόσο έντονο ή αχνό είναι. Ετσι και στην πολλαπλή σκλήρυνση, σημασία δεν έχει το όνομά της, αλλά η έντασή της, δηλαδή η μορφή της πολλαπλής σκλήρυνσης από την οποία υποφέρει κανείς. Αυτό είναι το πιο σημαντικό για τους ασθενείς και τους ανθρώπους που τους νοιάζονται. Δ. Δ. Μητσικώστας συμπτωμάτων, διακρίνουμε τέσσερις μορφές της νόσου. Α. Κλινικά μεμονωμένο σύνδρομο. Είναι η πρώτη εκδήλωση της αρρώστιας. Στην ουσία δεν μιλάμε ακόμη για πολλαπλή σκλήρυνση αλλά για μια πρόδρομη μορφή. Πρόκειται για ένα επεισόδιο με ένα ή δύο νευρολογικά συμπτώματα (π.χ. θάμβος όρασης, μυϊκή αδυναμία, μούδιασμα ή αστάθεια) που περνά είτε μόνο του είτε έπειτα από θεραπεία με κορτιζόνη. Στη φάση αυτή δεν γνωρίζουμε ακόμη αν αυτή η κατάσταση θα εξελιχθεί σε πολλαπλή σκλήρυνση αλλά, στις περισσότερες περιπτώσεις, ένα δεύτερο επεισόδιο με νευρολογικά συμπτώματα ακολουθεί, εδραιώνοντας πλέον τη διάγνωση. Β. Υποτροπιάζουσα πολλαπλή σκλήρυνση. Στη μορφή αυτή έχουμε εξάρσεις και υφέσεις και είναι η συχνότερη. Μετά την έξαρση παρατηρείται σχεδόν πλήρης αποκατάσταση των συμπτωμάτων αλλά μερικές φορές μπορεί να παραμείνει κάποιο μικρό πρόβλημα. Υπάρχουν περιπτώσεις ασθενών στους οποίους τα συμπτώματα είναι ήπια, με πολύ αραιές υποτροπές, χωρίς να εγκαταλείπουν την παραμικρή αναπηρία. Τότε ονομάζουμε τη μορφή καλοήθη. Γ. Δευτερογενώς προοδευτικά επιδεινούμενη. Χαρακτηρίζεται από συνεχή και σταθερή προοδευτική επιδείνωση των υπαρχόντων συμπτωμάτων με ή χωρίς εξάρσεις. Οι περισσότεροι ασθενείς με υποτροπιάζουσα μορφή έπειτα από 15 χρόνια από την εμφάνιση της πάθησης θα μεταπέσουν σ αυτή την κατάσταση. Δ. Πρωτογενώς προοδευτικά επιδεινούμενη. Αποτελεί τη σοβαρότερη μορφή της νόσου. Τα συμπτώματα επιδεινώνονται συνεχώς χωρίς διακριτές περιόδους εξάρσεων και υφέσεων. Μόνο ένας στους δέκα με πολλαπλή σκλήρυνση έχει αυτή τη μορφή, για την οποία δεν διαθέτουμε μια επιτυχή θεραπεία ακόμη. Εκτός από αυτές τις μορφές, υπάρχει και μια άλλη, την οποία ονομάζουμε καλοήθη μορφή, στην οποία η πάθηση εξελίσσεται πολύ αργά, ή άλλοτε πάλι δεν εξελίσσεται καθόλου, και τελικώς δεν επηρεάζει τη ζωή των ασθενών, σχεδόν στο παραμικρό. Υστερα από κάποιο χρονικό διάστημα μπορεί η αρρώστια να ξυπνήσει ωστόσο και να αρχίσει να εξελίσσεται, οπότε πλέον μεταπίπτει σε μία από τις παραπάνω μορφές. 8 Πώς γίνεται η διάγνωση της πολλαπλής σκλήρυνσης; Η διάγνωση της νόσου ακολουθεί την εξής σειρά: Αρχικά γίνεται αξιολόγηση των συμπτωμάτων και νευρολογική εξέταση από νευρολόγο. Ετσι εκτιμώνται η κινητικότητα, η αισθητικότητα, η μυϊκή ισχύς, ο συντονισμός των κινήσεων, η ισορροπία, η βάδιση, ο λόγος και οι ανώτερες νοητικές λειτουργίες (μνήμη, προσοχή κ.ά.). Μετά ακολουθούν οι εξετάσεις, από τις οποίες σημαντικότερη είναι η μαγνητική τομογραφία (MRI), στην οποία αποτυπώνονται οι εστίες απομυελίνωσης στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Υπάρχουν ελάχιστες περιπτώσεις στις οποίες δεν διαπιστώνονται εστίες στην αρχή των συμπτωμάτων, γεγονός το οποίο δεν αποκλείει τη μελλοντική διάγνωση της νόσου. Τα οπτικά προκλητά δυναμικά αποτελούν σημαντική εξέταση και αναδεικνύουν βλάβες στην οπτική οδό. Η οσφυονωτιαία παρακέντηση για τη λήψη εγκεφαλονωτιαίου υγρού χρειάζεται τις περισσότερες φορές, για την ανίχνευση ειδικών αντισωμάτων έναντι της βασικής πρωτεΐνης της μυελίνης. Βεβαίως, είναι απαραίτητο να γίνονται και άλλες ορολογικές εξετάσεις του αίματος προς αποκλεισμό παθήσεων που μοιάζουν με την πολλαπλή σκλήρυνση όταν ξεκινά. Η οξεία διάσπαρτη εγκεφαλομυελίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και το σύνδρομο Sjogren μπορεί να προκαλέσουν αντίστοιχα συμπτώματα. Επίσης, λοιμώξεις από τον ιό HTLV-1 (τροπική σπαστική παραπάρεση), το βακτηρίδιο borellia burgdoferi (νόσος Lyme) και την ωχρά σπειροχαίτη (σύφιλη) μιμούνται την πολλαπλή σκλήρυνση. Αγγειακά νοσήματα, όπως η νόσος των μικρών αγγείων του εγκεφάλου, η αγγειίτιδα του ΚΝΣ, η νόσος Binswanger, αλλά και άλλα νοσήματα, όπως η έλλειψη βιταμίνης Β12, ή οι μιτοχονδριακές διαταραχές, μπορούν να μιμηθούν την πολλαπλή σκλήρυνση. Η ιατρική κοινότητα έχει θεσπίσει κριτήρια λόγω της ιδιαιτερότητας της νόσου, τα οποία αναθεωρούνται κατά τακτά χρονικά διαστήματα, ανάλογα με τις εξελίξεις της ιατρικής επιστήμης (κριτήρια Shumacher, Poser, MacDonald). Συνοψίζοντας, το ιατρικό ιστορικό, η νευρολογική εξέταση και οι παρακλινικές εξετάσεις μπορούν με ασφάλεια να θέσουν τη διάγνωση της πολλαπλής σκλήρυνσης. 9 Ποια είναι η εξέλιξη των ασθενών με πολλαπλή σκλήρυνση; Λόγω της φύσεως της νόσου η ατομική πρόγνωση είναι αρκετά επισφαλής, τουλάχιστον στην αρχή. Ο ιατρός θα πρέπει να περιμένει τουλάχιστον ένα χρόνο από το πρώτο επεισόδιο για να μπορεί να κάνει μια σχετική πρόγνωση για την εξέλιξη της νόσου. Από μελέτες γνωρίζουμε ότι η μορφή της ασθένειας, το φύλο, η ηλικία, τα αρχικά συμπτώματα και ο βαθμός αναπηρίας, που αναπτύσσεται στο πρώτο κιόλας επεισόδιο, σχετίζονται με τον προσδόκιμο χρόνο επιβίωσης. Οι εξάρσεις και υφέσεις (παρότι ανησυχητικές), το γυναικείο φύλο, η σχετικά μικρή ηλικία έναρξης, τα ήπια αρχικά συμπτώματα (οπτική νευρίτιδα ή αισθητικές διαταραχές) φαίνεται να προδιαθέτουν σε καλύτερη εξέλιξη της πάθησης, αλλά αυτό στην πορεία της ζωής του ασθενούς μπορεί να αλλάξει. Εχει μελετηθεί ότι το προσδόκιμο επιβίωσης σε νοσούντες μειώνεται κατά 5-10 χρόνια σε σχέση με τον υγιή πληθυσμό. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το προσδόκιμο επιβίωσης σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, ηλικίας 50 ετών και άνω, χωρίς καρδιοαγγειακές διαταραχές, είναι μειωμένο κατά 7,8 έτη στους άνδρες και κατά 8,4 έτη στις γυναίκες. Ωστόσο, θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι η πολλαπλή σκλήρυνση δεν είναι θανατηφόρος πάθηση. Στα τελικά στάδια της πάθησης όμως, όταν η αναπηρία είναι μεγάλη, προδιαθέτει σε λοιμώξεις που είναι επικίνδυνες για τη ζωή. 10 Μπορούν να κάνουν κάτι οι ίδιοι οι ασθενείς ώστε να περιορίσουν την εξέλιξη της πάθησης; Ναι, υγιεινή ζωή. Αν κανείς ακολουθεί τους γενικούς κανόνες υγιεινής ζωής, ταπεινώνει τις αρνητικές επιδράσεις της αρρώστιας και έμμεσα αυξάνει κατά πολύ τις πιθανότητες για μια ηπιότερη μορφή της πάθησης. Αυτό αφορά στη φυσική άσκηση, στη διατροφή, στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας, στην αποχή από καταχρήσεις και την ολοκληρωμένη προσωπική και επαγγελματική ζωή. Ο ασθενής με πολλαπλή σκλήρυνση είναι ένας απόλυτα ενεργός εργαζόμενος, οικογενειάρχης, φίλος και εραστής (αντίστοιχα για τις γυναίκες, φυσικά). Ειδικά για την πάθηση θα πρέπει επιπλέον να αποφεύγει τις υπερβολικές θερμοκρασίες (κυρίως τη ζέστη στην Ελλάδα) και την έκθεση στον ήλιο. Αλλά και αυτές οι συμπεριφορές πάλι εμπίπτουν στο πλαίσιο της υγιεινής ζωής. Κοντολογίς, αυτό που οι ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση πρέπει να κάνουν είναι να ζουν ενεργά, ζωηρά, να ερωτεύονται και να σταδιοδρομούν. Και να μην αφήνουν την αρρώστια στην τύχη της. Γιατί τη ζωή τη γεύονται μόνο εκείνοι που τη διεκδικούν.

34 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011 Health >6 θέμα Ν α επιστρέψουμε στα όσπρια που με τα χρόνια μάθαμε να περιφρονούμε, αλλά και στα φθηνά ψάρια, όπως ο μπακαλιάρος, μας προτρέπουν οι επιστήμονες της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας ανήμερα του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Καρδιάς προκειμένου να προστατευτούμε από τη στεφανιαία νόσο. Οπως επισημαίνει ο καθηγητής Καρδιολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Γιώργος Παρχαρίδης και πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, η ύφεση αποτελεί ιδανική αφορμή για να επιστρέψουμε στην παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή των παππούδων μας η οποία συνδυάζει πολλαπλά οφέλη για την υγεία και την πολύπαθη τσέπη μας. «Αφού ούτως ή άλλως επιστρέφουμε -σε οικονομικούς όρους- στο 1950, λόγω της εντεινόμενης οικονομικής κρίσης χρέους, ας επωφεληθούμε από το τότε μοντέλο διατροφής που αποτελεί διαβατήριο υγείας και μακροζωίας», λέει ο καθηγητής. Και συνεχίζει: «Η διατροφή αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση στεφανιαίας νόσου και πληθώρα μελετών στο παρελθόν έχει δείξει πως η μεσογειακή διατροφή, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί στα μέσα του προηγούμενου αιώνα στην Ελλάδα με τρόφιμα που ούτως ή άλλως ο τόπος μας παράγει σε αφθονία, όπως φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης όσπρια και ψάρια, συμβάλλει στο να μειωθεί δραστικά ο αριθμός των θανάτων από καρδιαγγειακά αίτια. Επίσης διαδραματίζει ρόλο-κλειδί για την ελάττωση των εμφραγμάτων του μυοκαρδίου και των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, τα οποία αποτελούν τις πιο σοβαρές επιπλοκές της στεφανιαίας νόσου. ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΡΔΙΑΣ Η μεσογειακή διατροφή «ασπίδα» προστασίας από τη στεφανιαία νόσο Οπως τονίζει ο κ. Παρχαρίδης, πρόσφατη μελέτη που έγινε στη Βόρεια και Νότια Γαλλία, εστιάζοντας στον παραδοσιακό τρόπο διατροφής των δύο περιοχών, επιβεβαίωσε τα προηγούμενα ευρήματα και ανέδειξε το σημαντικό ρόλο που παίζει η διατροφή σε ό,τι αφορά την υγεία της καρδιάς. Συγκεκριμένα, η μελέτη βρήκε ότι στη Βόρειο Γαλλία, όπου οι κάτοικοι καταναλώνουν αυξημένη ποσότητα κορεσμένων λιπών στο καθημερινό τους τραπέζι, καταγράφονται αισθητά περισσότεροι θάνατοι από καρδιαγγειακά αίτια σε σύγκριση με τη Νότια Γαλλία, όπου το τοπικό μενού είναι αμιγώς μεσογειακό. Με βάση αυτά τα ευρήματα, ο πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας μάς προτρέπει να εντάξουμε ξανά στο τραπέζι μας το πάλαι ποτέ εθνικό μας φαγητό, την περιφρονημένη φασολάδα, και γενικά τα φασόλια και τα υπόλοιπα όσπρια, τα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής άλεσης. «Ακόμα και ψάρια μπορούμε να τρώμε σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, καθώς τα μικρά φθηνά ψάρια, όπως η σαρδέλα, ο γαύρος, ο κολιός, το σκουμπρί και ο μπακαλιάρος, δεν υστερούν σε θρεπτική αξία από τα μεγάλα και ακριβότερα. Ειδικότερα η σαρδέλα είναι από τα πιο πλούσια ψάρια σε ω3 λιπαρά οξέα που ρίχνουν την κακή χοληστερόλη και εμποδίζουν τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας στα αγγεία». «Είναι σαφώς προτιμότερο να τρεφόμαστε σωστά και να προλαμβάνουμε τη στεφανιαία νόσο από το να αρρωσταίνουμε και να καταναλώνουμε σε μεγάλες ποσότητες πανάκριβα φάρμακα», υπογραμμίζει ο καθηγητής, στο πνεύμα της αρχής του Ιπποκράτη (το προλαμβάνειν είναι καλύτερο του θεραπεύειν). Παράλληλα, επιβάλλεται να εντάξουμε και περισσότερη κίνηση στη ζωή μας, αφού η καθιστική ζωή ευθύνεται σε σημαντικό βαθμό για την παχυσαρκία και όλα τα δεινά που την ακολουθούν (όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα). «Αφήστε τα γυμναστήρια που κοστίζουν και περπατήστε», προτρέπει ο κ. Παρχαρίδης, επισημαίνοντας ότι το περπάτημα είναι η πιο ανέξοδη μορφή άσκησης και βοηθά να μειωθούν αμέσως οι άλλοι παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι συμμετέχουν στην εκδήλωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων. «Μόλις 30 λεπτά περπάτημα την ημέρα μειώνει την αρτηριακή πίεση, ρίχνει τις τιμές του σακχάρου το αίμα, βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος, γυμνάζει την καρδιά, βοηθά να κάψουμε το περιττό λίπος, αποτελεί ιδανική μορφή εκτόνωσης και εκτός από πιο υγιείς μάς κάνει και πιο ελκυστικούς», καταλήγει χαριτολογώντας ο κ. Παρχαρίδης. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: Για 17,1 εκατ. θανάτους ευθύνονται οι καρδιαγγειακές παθήσεις Σε παγκόσμιο «δολοφόνο» του ανθρωπίνου γένους συνεχίζουν να αναδεικνύονται οι καρδιαγγειακές παθήσεις, καθώς ευθύνονται για 17,1 εκατομμύρια θανάτους ετησίως σε όλο τον κόσμο, οι οποίοι έως το 2025 αναμένεται να ξεπερνούν τα 25 εκατομμύρια! Σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο κάθε 2 δευτερόλεπτα καταγράφεται ένας θάνατος από στεφανιαία νόσο, κάθε 5 δευτερόλεπτα μία καρδιακή προσβολή και κάθε 6 δευτερόλεπτα ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο! Η στεφανιαία νόσος παραμένει η κύρια αιτία θνησιμότητας, με τους επιστήμονες να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και να τονίζουν την ανάγκη αλλαγής του τρόπου ζωής όλων μας, ακολουθώντας σωστή δίαιτα, η οποία φαίνεται να παίζει πρωταρχικό ρόλο στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, κάθε χρόνο καταγράφονται περισσότερα από 15.000 νέα περιστατικά στεφανιαίας νόσου, πολλά από τα οποία αποβαίνουν μοιραία για τους ασθενείς. Επιπλέον, τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία δείχνουν ότι 1 στους 6 Ελληνες εφήβους εμφανίζει παθολογικά αυξημένη πάχυνση των στεφανιαίων αρτηριών, ενώ και 1 στους 3 ενήλικες πάσχει από υπέρταση, το σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, αλλά μόνο οι μισοί πάσχοντες λαμβάνουν αγωγή. Ωστόσο, από αυτούς μόνο 3 στους 10 ελέγχουν την αρτηριακή τους πίεση, ενώ 7 στους 10, παρά την αγωγή, δεν την ελέγχουν επαρκώς. Τα παραπάνω τόνισαν, με αφορμή τον αυριανό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Καρδιάς (29 Σεπτεμβρίου), ο πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ΕΚΕ), καθηγητής Καρδιολογίας κ. Γεώργιος Παρχαρίδης, ο αντιπρόεδρος, διευθυντής της Κρατικής Καρδιολογικής Κλινικής του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών, κ. Ιωάννης Καλλικάζαρος, και ο τ. πρόεδρος, διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου «Γ. Γεννηματάς» κ. Βλάσσιος Πυργάκης.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011 35 Health >7 Ιατρικές ειδήσεις Ηρθε στην Ελλάδα η πρώτη από στόματος θεραπεία για τη ΣΚΠ Η Novartis κυκλοφόρησε στην Ελλάδα το Gilenya, την πρώτη από του στόματος χορηγούμενη θεραπεία που συστήνεται για έγκριση στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Το Gilenya συνιστάται στην Ε.Ε. για τα άτομα με ενεργή υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα σκλήρυνση κατά πλάκας παρά τη θεραπεία με ιντερφερόνη-β ή σε ασθενείς με ταχέως εξελισσόμενη υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα σκλήρυνση κατά πλάκας. Το Gilenya έδειξε σημαντικά ανώτερη αποτελεσματικότητα έναντι της ενδομυϊκής ιντερφερόνης β-1α, της συνταγογραφούμενης θεραπείας που χορηγείται συνήθως, μειώνοντας τις υποτροπές κατά 52% περισσότερο (p<0,001) στον ένα χρόνο. Η διετής, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη έδειξε ότι το Gilenya μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο επιδείνωσης της αναπηρίας, προστατεύοντας τους ασθενείς από την εξέλιξη της νόσου. Το Gilenya κυκλοφόρησε και στην Ελλάδα, σε συνέχεια της θετικής γνωμοδότησης της Επιτροπής Φαρμακευτικών Προϊόντων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP), η οποία βασίστηκε στο μεγαλύτερο πρόγραμμα κλινικών μελετών που έχει υποβληθεί μέχρι στιγμής το νέο φάρμακο για τη σκλήρυνση κατά πλάκας και το οποίο περιελάμβανε δεδομένα από κλινικές μελέτες με σημαντική αποτελεσματικότητα στη μείωση των υποτροπών, στον κίνδυνο επιδείνωσης της αναπηρίας και τον αριθμό των εγκεφαλικών βλαβών που εντοπίζονται μέσω της μαγνητικής τομογραφίας, που συνιστά τρόπο μέτρησης της δραστηριότητας της νόσου. «Περισσότερα από 500.000 άτομα στην Ε.Ε. ζουν με τη σκλήρυνση κατά πλάκας, μια εκφυλιστική νευρολογική πάθηση που ενέχει την απρόβλεπτη, εφ όρου ζωής επιδείνωση σύνθετων συμπτωμάτων», σχολίασε ο John Golding, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας για τη Σκλήρυνση κατά Πλάκας (EMSP). «Η πρώτη, σημαντικά αποτελεσματική για τους ασθενείς, διαθέσιμη από του στόματος θεραπεία για τη σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια ευχάριστη εναλλακτική». Το Gilenya είναι το πρώτο φάρμακο μιας νέας κατηγορίας φαρμάκων που ονομάζονται τροποποιητές του υποδοχέα της φωσφορικής σφιγγοσίνης-1. Στη σκλήρυνση κατά πλάκας, το ανοσοποιητικό σύστημα φθείρει το στρώμα που καλύπτει τις ίνες των νεύρων στο κεντρικό νευρικό σύστημα, στο οποίο περιλαμβάνονται ο εγκέφαλος και ο νωτιαίος μυελός. Ο καινοτόμος μηχανισμός δράσης του Gilenya πιστεύεται ότι δρα στοχευμένα μειώνοντας την επίθεση που εκπονεί το ανοσοποιητικό σύστημα στο κεντρικό νευρικό σύστημα, διατηρώντας ένα συγκεκριμένο τύπο λευκών αιμοσφαιρίων, τα λεμφοκύτταρα, στους λεμφαδένες. Με τον τρόπο αυτό προλαμβάνεται η πορεία των λευκών αιμοσφαιρίων προς το κεντρικό νευρικό σύστημα, όπου θα μπορούσαν δυνητικά να επιτεθούν στο προστατευτικό στρώμα που περιβάλλει τις ίνες των νεύρων, οδηγώντας σε μικρότερη βλάβη φλεγμονώδους τύπου στα νευρικά κύτταρα. Η διατήρηση των λευκών αιμοσφαιρίων είναι αναστρέψιμη αν διακοπεί η θεραπεία με το Gilenya. Προϊόν για ξεκούραστα πόδια Το antistax δημιούργησε τώρα μια κρέμα για μασάζ στα πόδια, με ένα μοναδικό συνδυασμό παραγόντων ιδανικών για φροντίδα, που διατίθεται από τον Σεπτέμβριο 2011 και στα ελληνικά φαρμακεία. Το μασάζ με την ειδική κρέμα antistax Leg Massage Cream, με βιοενεργά φλαβονοειδή, βοηθά στη διατήρηση της καλής φλεβικής κυκλοφορίας, στην ενίσχυση της μικροκυκλοφορίας και τη ροή του αίματος στα πόδια, με αποτέλεσμα την ανακούφιση και την αναζωογόνησή τους. Είναι γνωστή η θετική επίδραση που έχει το μασάζ στην ενίσχυση της μικροκυκλοφορίας και τη ροή του αίματος στα πόδια, ενώ ταυτόχρονα γνωρίζουμε ότι η βελτιωμένη μικροκυκλοφορία έχει ευεργετική επίδραση στην ανακούφιση και την αναζωογόνηση των κάτω άκρων. Η antistax Leg Massage Cream περιέχει εκχύλισμα φύλλων κόκκινης αμπέλου με βιοενεργά φλαβονοειδή, που βοηθούν στην ενίσχυση της μικροκυκλοφορίας και της ροής του αίματος, με αποτέλεσμα την ανακούφιση των συμπτωμάτων, όπως αίσθημα βάρους, πόνο, οίδημα. Επίσης περιέχει Jojoba - Oil, Sheabutter, Dexpanthenol, που ενυδατώνουν και αναγεννούν το δέρμα και αφήνουν στα πόδια αίσθηση απαλότητας και ευεξία, καθώς και Hamamelis, βιταμίνες C & Ε, που αποτελούν συνδυασμό καταπραϋντικών και αντιοξειδωτικών συστατικών. Ωνάσειο: Ενας κόσμος, μια οικογένεια, μια καρδιά Το Πρόγραμμα Εορτασμού του Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου για την Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς (29 Σεπτεμβρίου 2011) παρουσίασε ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, καθηγητής κ. Ιωάννης Λεκάκης, σε συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε στο ΩΚΚ. Ο κ. Λεκάκης αναφέρθηκε με κάθε λεπτομέρεια στις δράσεις του Προγράμματος που στόχο είχε την πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων. Το Πρόγραμμα Προληπτικής Ιατρικής περιλάμβανε δράσεις εντός και εκτός του Ωνασείου. Συγκεκριμένα από τις 20 έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2011 κάθε ενδιαφερόμενος πολίτης είχε τη δυνατότητα για: Ιατρική επίσκεψη στα Εξωτερικά Ιατρεία και διενέργεια βιοχημικών εξετάσεων με έκπτωση 50%. Δωρεάν πρόβλεψη κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων (μέτρηση Heart Score). Δωρεάν κλινική αξιολόγηση και διενέργεια υπερήχων καρδιάς σε παιδιά μόνο, έπειτα από ραντεβού και για περιορισμένο αριθμό εξετάσεων. Το Πρόγραμμα Εορτασμού του Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου για την Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη Ομάδας Ιατρών Καρδιολόγων & Νοσηλευτών στα γυμνάσια Καλλιθέας, Νέας Σμύρνης, Παλαιού Φαλήρου και Μοσχάτου, όπου οι μαθητές και οι καθηγητές ενημερώθηκαν για τη σημασία της πρόληψης των καρδιαγγειακών νοσημάτων. H MSD γίνεται μέλος της παγκόσμιας συμμαχίας για την επιβίωση των γυναικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού Η MSD -γνωστή ως Merck στην Αμερική και τον Καναδά-ανακοίνωσε, στο πλαίσιο εκδήλωσης των Ηνωμένων Εθνών με τίτλο «Every Woman, Every Child», το νέο πρόγραμμα για τη μείωση της μητρικής θνησιμότητας «MSD for Mothers». Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί μια μακρόχρονη προσπάθεια με διεθνείς συνεργάτες Υγείας για τη δημιουργία ενός κόσμου όπου καμία γυναίκα δεν θα φοβάται ότι μπορεί να πεθάνει από επιπλοκές στην εγκυμοσύνη ή κατά τη διάρκεια της γέννας (www.merckformothers.com). Η MSD δεσμεύτηκε στη 10ετή υποστήριξη του προγράμματος με 500 εκατομμύρια δολάρια. Η επένδυση αυτή αφορά στην παροχή από πλευράς MSD της επιστημονικής και επιχειρησιακής εξειδίκευσης ώστε να καταστήσει εφικτές τις υπάρχουσες λύσεις, την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και την ανάπτυξη των γνώσεων γύρω από το θέμα της μητρικής θνησιμότητας. Στο πλαίσιο της εκδήλωσης ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, κ. Μπαν Κι Μουν, δήλωσε: «Οι εταιρίες συχνά αντιμετωπίζονται με καχυποψία όταν εισέρχονται στο βασίλειο της διεθνούς ανάπτυξης, αλλά παίζουν έναν κεντρικό ρόλο στο να βελτιώνουν τις ζωές γυναικών και παιδιών. Το πρόγραμμα Every Woman, Every Child έχει δείξει τι μπορεί να επιτευχθεί μέσω στενής συνεργασίας των Ηνωμένων Εθνών, των κυβερνήσεων και του ιδιωτικού τομέα. Μια σημαντική συμφωνία επετεύχθη τον τελευταίο χρόνο, αλλά χρειάζεται μεγαλύτερη πρόοδος αν θέλουμε να πετύχουμε τους στόχους μας και να σώσουμε 16 εκατομμύρια ζωές μέχρι το 2015. Είμαι ιδιαίτερα ευχαριστημένος βλέποντας ότι, παρά τις δύσκολες οικονομικές περιόδους που διανύουμε, αρκετές κυβερνήσεις, εταιρίες και ηγέτες της κοινωνίας, συμβάλλουν στο πρόγραμμα Every Woman, Every Child. Αυτές είναι έξυπνες αποφάσεις από ηγέτες με όραμα, οι οποίοι αναγνωρίζουν την αξία της επένδυσης στην υγεία των γυναικών και των παιδιών». «Η απόφασή μας να συμμετάσχουμε στον αγώνα για να σώσουμε γυναίκες που ρισκάρουν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της γέννας έγινε μέρος της αποστολής της MSD», δήλωσε ο πρόεδρος & CEO της MSD, κ. Frazier. «Το πρόγραμμα ''MSD for Mothers'' θα μας βοηθήσει να κάνουμε τη διαφορά στις ζωές των περισσότερων ανθρώπων».