URBACT II Ενημερωτικό δελτίο Αυγούστου 2011
2 URBACT: ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΧΑΡΑΞΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ URBACT II Δελτίο Τύπου Αύγουστος 2011 Τοπικές ομάδες στήριξης URBACT ένα εργαλείο για τη συμμετοχική χάραξη πολιτικής Οι τοπικές ομάδες στήριξης URBACT (ULSG) αποτελούν μία από τις βασικές καινοτομίες του προγράμματος οι οποίες επιτρέπουν τη συμμετοχική χάραξη πολιτικής σε τοπικό επίπεδο. Κάθε εταίρος URBACT είναι υποχρεωμένος να δημιουργήσει μια Τοπική Ομάδα Στήριξης η οποία θα συγκεντρώνει τους τοπικούς φορείς που ενδιαφέρονται περισσότερο σχετικά με το θέμα το οποίο αφορά το έργο. Κύριος στόχος του προγράμματος των τοπικών ομάδων στήριξης URBACT είναι να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος των διεθνικών ανταλλαγών του σχεδίου και των διδαγμάτων τα οποία έχουν αντληθεί σχετικά με τις πρακτικές και τις πολιτικές σε τοπικό επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, οι ομάδες αυτές έχουν ειδικό ρόλο στην κατάρτιση του Τοπικού Σχεδίου Δράσης (ΤΣΔ), το οποίο ο κάθε εταίρος δεσμεύεται να εκπονήσει στο επίπεδο της πόλης. Μετά το τέλος του σχεδίου, τα μέλη των τοπικών ομάδων στήριξης έχουν τη δυνατότητα να αποτελέσουν μια «μακροχρόνια κληρονομιά» του έργου, να παρακολουθούν την εφαρμογή του τοπικού σχεδίου δράσης, να μεταφέρουν τα βασικά μηνύματα σε ένα ευρύτερο κοινό και να
3 συμμετέχουν σε άλλα παρόμοια έργα. Οι τοπικές ομάδες στήριξης URBACT αντιπροσωπεύουν μια κοινότητα σχεδόν 4.000 ατόμων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Περιλαμβάνουν τοπικούς αιρετούς άρχοντες, εκπροσώπους των διαφόρων τοπικών διοικητικών υπηρεσιών, εκπροσώπους των κατοίκων, ΜΚΟ, ενώσεις, κλπ. Η σύνθεσή τους εξαρτάται από το θέμα και από το είδος του έργου και του εταίρου. Βασικές ομάδες ενδιαφερομένων φορέων - ποιος θα πρέπει να συμμετέχει; Δεν υπάρχει προκαθορισμένος κατάλογος για τη σύνθεση της τοπικής ομάδας στήριξης. Ωστόσο, θα πρέπει να περιλαμβάνει τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη όσον αφορά το πρόβλημα / θέμα πολιτικής το οποίο προτίθεστε να αντιμετωπίσετε. Τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι τα πρόσωπα εκείνα τα οποία έχουν συμφέρον στο τοπικό σχέδιο δράσης. Μπορεί να είναι μελλοντικοί δικαιούχοι, μεσάζοντες, όσοι εμπλέκονται ή όσοι αποκλείονται από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων κλπ. Προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία επιλογής και προσδιορισμού των βασικών ενδιαφερομένων το URBACT προέβη σε stakeholders analysis (ανάλυση ενδιαφερομένων φορέων) εκεί μπορείτε να βρείτε σύντομες προτάσεις και ιδέες σχετικά με τον καλύτερο τρόπο σύνθεσης της βασικής ομάδας ενδιαφερομένων! Τρόπος κατάρτισης του τοπικού σχεδίου δράσης βασιστούν σε ενέργειες με πραγματικές δυνατότητες χρηματοδότησης (από την ΕΕ ή / και άλλους) αποτελέσουν εργαλείο για περαιτέρω αλλαγή. Για λεπτομερή εξήγηση των σημαντικότερων βημάτων για την κατάρτιση ενός τοπικού σχεδίου δράσης κάντε κλικ εδώ. Σε βάθος: Αποτελέσματα OPEN CITIES- Τρόποι αντιμετώπισης της ποικιλομορφίας στις ευρωπαϊκές πόλεις Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαπιστώνουμε αλλαγές στα μεταναστευτικά ρεύματα των ανθρώπων: ενώ ορισμένες χώρες έχουν αρχίσει ή συνεχίζουν να επωφελούνται από τις θετικές ροές, τα νέα κράτη μέλη βρίσκονται αντιμέτωπα με μια συνεχή φυγή των πληθυσμών τους. Με την παρατήρηση ότι οι ανοικτές στους μετανάστες πόλεις είναι περισσότερο ανταγωνιστικές από τις άλλες ως σημείο εκκίνησης, οι πόλεις οι οποίες συμμετέχουν στα URBACT OPENCities project (πρόγραμμα πόλεων URBACT OPENCities) προσπάθησαν να εντοπίσουν τα κριτήρια τα οποία θεμελίωναν το «άνοιγμα» μιας πόλης και τη διεθνή ελκυστικότητα και να αναπτύξουν στρατηγικές οι οποίες όχι μόνο θα επιτρέπουν την επίτευξη του στόχου αυτού, αλλά και θα ωθούν όλο και περισσότερο τους μετακινούμενους μεταναστευτικούς πληθυσμούς να εγκαθίστανται στην επικράτειά τους. Η κατάρτιση του τοπικού σχεδίου δράσης αποτελεί τρόπο για την πρόταση λύσεων στα προβλήματα που συναντώνται σε τοπικό επίπεδο ο οποίος απολαμβάνει της συμφωνίας όλων των ενδιαφερομένων μερών και μπορεί, επομένως, να υλοποιηθεί και να χρηματοδοτηθεί ευκολότερα. Από τη σκοπιά των εταίρων τα τοπικά σχέδια δράσης (ΤΣΔ) αποσκοπούν στο να: προσφέρουν συγκεκριμένες λύσεις σε προβλήματα και προκλήσεις οι οποίες προσδιορίζονται από τους εταίρους βελτιώσουν τις τοπικές πολιτικές δημιουργήσουν στενότερες σχέσεις μεταξύ της πόλης και των διαχειριστικών αρχών Το 2009, η οικονομική κρίση η οποία έπληξε την Ευρώπη επέφερε αλλαγές σε ορισμένα μεταναστευτικά ρεύματα. Ο ισχυρός πειρασμός να κλειστούν στον εαυτό τους, τάση που παρατηρήθηκε στην πλειοψηφία των χωρών, ώθησε τις πόλεις οι οποίες συμμετείχαν στο σχέδιο URBACT OPENCities να επιτελέσουν εις βάθος εργασία όσον αφορά την ικανότητα της αποδοχής μιας τέτοιας
4 στρατηγικής. Ήταν απαραίτητο να πεισθούν οι πολιτικοί και η κοινή γνώμη ότι η "ανοικτή" αυτή προσέγγιση σε σχέση με το ποικίλο ανθρώπινο δυναμικό συνιστά μακροπρόθεσμη στρατηγική και ότι η διατήρησή της σε περιόδους κρίσης αποτελεί έναν επιπλέον παράγοντα ο οποίος συμβάλλει στην ανθεκτικότητα και τη γρήγορη οικονομική ανάκαμψη. Τα αποτελέσματα του σχεδίου ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟ ΜΠΙΛΜΠΑΟ της Ισπανίας Το Μπιλμπάο, η πρωτεύουσα της ισπανικής επαρχίας της Vizcaya (354.180 κάτοικοι), βρίσκεται στο επίκεντρο μιας μητροπολιτικής περιοχής ενός εκατομμυρίου κατοίκων. Παρά το γεγονός ότι η βιομηχανία (χάλυβας, ενέργεια, εργαλειομηχανές, αεροναυτική) συνεχίζει να δίδει ζωή στην οικονομία, η πόλη έχει κατορθώσει να εκσυγχρονίσει την εικόνα της μέσα από τον πολιτισμό, τον τουρισμό και τις υποδομές. Τοπικές Προκλήσεις Τα τελευταία χρόνια, το Μπιλμπάο ανέλαβε τη μετατροπή και τον εκσυγχρονισμό της πόλης, κυρίως μέσω εμβληματικών αρχιτεκτονικών σχεδίων όπως το Μουσείο Guggenheim, το οποίο άνοιξε το 1997 προσδίδοντάς του διεθνές κύρος. Η αναγέννηση αυτή επανέφερε το φαινόμενο της διεθνούς μετανάστευσης και των μεταναστών, η πλειοψηφία των οποίων είναι μη Ευρωπαίοι, γεγονός το οποίο αντέστρεψε τα δημογραφικά στοιχεία των πόλεων της περιοχής. Ξεκινώντας το 2006, ο δήμος άρχισε να καταρτίζει ένα πρόγραμμα μέτρων τα οποία αποσκοπούσαν στην ικανοποίηση των αναγκών και την αντιμετώπιση των δυσκολιών που αντιμετώπιζε ο πληθυσμός των μεταναστών, συμπεριλαμβανομένων δράσεων που θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως «ορθές πρακτικές» όπως το πολύγλωσσο διαδικτυακό κέντρο παροχής πόρων και το φεστιβάλ Gentes del Mondo (άνθρωποι του κόσμου) το οποίο προάγει την πολιτιστική ποικιλομορφία. Ο δήμος του Μπιλμπάο, επιδιώκοντας τη συζήτηση με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις και την παγίωση της "ανοικτής" στρατηγικής του, εντάχθηκε στο πρόγραμμα URBACT OPENCities με μια σειρά από στόχους: την ανάπτυξη συστήματος δεικτών για την ένταξη των αλλοδαπών, τη δημιουργία σχεδίου δράσης για την προώθηση της ενσωμάτωσης και συνύπαρξης της ποικιλομορφίας, με ιδιαίτερη προσοχή να δίδεται στα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι ανύπαντρες γυναίκες με καταγωγή από τη Λατινική Αμερική, και τη σύσταση μέσου για την κοινωνική συμμετοχή και τον διάλογο. Αποτελέσματα τοπικής ομάδας στήριξης URBACT Ένα τοπικό σχέδιο δράσης στο οποίο συμμετέχουν οι ίδιοι οι μετανάστες Καθ όλη τη διάρκεια του προγράμματος, η πόλη υλοποίησε τις αρχές του "ανοίγματος" οι οποίες ενθαρρύνονται από το πρόγραμμα OPENCities για το τοπικό σχέδιο δράσης του. Κατά τη διάρκεια της φάσης της ανάπτυξης, υποβλήθηκε για αξιολόγηση ένα πρώτο σχέδιο σε ομάδα η οποία αντιπροσώπευε τον πληθυσμό των μεταναστών στο Μπιλμπάο. Επτά δράσεις στο τοπικό σχέδιο δράσης αποσκοπούσαν επίσης στην ενίσχυση της συμμετοχής στη ζωή της πόλης και στην παροχή προς αυτούς των μέσων ώστε να εκπροσωπούνται. Ο δήμος δεσμεύθηκε εν συνεχεία να παράσχει οικονομική στήριξη για τη δημιουργία ενώσεων μεταναστών και την ενθάρρυνση της ένταξής τους σε επαγγελματικές ενώσεις και στη ζωή της γειτονιάς. Ο δήμος και οι ενώσεις θα αναπτύξουν επίσης από κοινού ορισμένα προγράμματα. Το τοπικό σχέδιο δράσης εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο και θα αναπτυχθεί κατά την περίοδο από το 2011 έως το 2013. Διαβάστε περισσότερα Bilbao Local Action Plan PDF (Bilbao Πλάνο τοπικής δράσης PDF)
5 ΕΣΤΙΑΣΗ ΣΤΟ ΜΠΕΛΦΑΣΤ Το Μπέλφαστ, η πρωτεύουσα της Βόρειας Ιρλανδίας με 267.000 κατοίκους, αποτελεί τμήμα μιας μητροπολιτικής περιοχής με 647.000 κατοίκους. Σήμερα συγκαταλέγεται μεταξύ των περιφερειών οι οποίες καταγράφουν την ισχυρότερη οικονομική ανάπτυξη στο Ηνωμένο Βασίλειο χάρη στον δυναμικό τομέα των υπηρεσιών. Το Μπέλφαστ δίνει ζωή στην τοπική οικονομία και παρέχει το ένα τρίτο των θέσεων απασχόλησης στη Βόρεια Ιρλανδία. Τοπικές Προκλήσεις Το 2007, λόγω εν μέρει της ειρηνευτικής διαδικασίας και της βελτίωσης της οικονομίας, ο δήμος του Μπέλφαστ βρέθηκε αντιμέτωπος με μια νέα κατάσταση: για πρώτη φορά στην ιστορία του έφθαναν ξένοι μετανάστες. Μην έχοντας προηγούμενη εμπειρία στον τομέα αυτόν, ο δήμος εγκαινίασε ορισμένες πρωτοβουλίες όπως η ανάπτυξη στατιστικών μελετών σχετικά με τον τόπο καταγωγής και τις ανάγκες του μεταναστευτικού πληθυσμού. Το 2008 δε, δημιούργησε ένα Φόρουμ Μεταναστών το οποίο έφερε σε επαφή όλους τους τοπικούς παράγοντες οι οποίοι εργάζονται στον τομέα αυτόν. Το Μπέλφαστ είδε το πρόγραμμα URBACT OPENCities ως μια ευκαιρία για τη βελτίωση των ήδη υφιστάμενων προγραμμάτων και την έναρξη νέων δράσεων στο πλαίσιο μιας συμμετοχικής και ολοκληρωμένης προσέγγισης. Αποτελέσματα τοπικής ομάδας στήριξης URBACT Η αναπτυξιακή φάση του τοπικού σχεδίου δράσης διαδραμάτισε τον ρόλο της στη συνένωση και την προώθηση των συζητήσεων μεταξύ των τοπικών φορέων. Σήμερα, το τοπικό σχέδιο δράσης του Μπέλφαστ έχει εγκριθεί και ήδη αναπτύσσεται χρησιμεύοντας ως βάση διαλόγου, κοινών προσπαθειών και κατανομής ρόλων μεταξύ των διαφόρων δημοσίων υπηρεσιών και των άλλων ενδιαφερόμενων φορέων. Σήμερα, η δράση μας έχει πραγματική νομιμότητα, είναι πολύ αποτελεσματικότερη, η δε συνεργασία μεταξύ των μελών της τοπικής ομάδας στήριξης και του δήμου έδωσε τη δυνατότητα για πολύ καλύτερη κατανόηση των δράσεων οι οποίες υλοποιούνται από όλους τους φορείς», εξηγεί ο Kim Lavery, υπεύθυνος του προγράμματος OPENCities για τον δήμο του Μπέλφαστ. Σε επίπεδο Βόρειας Ιρλανδίας, δημιουργία στρατηγικής εταιρικής σχέσης για τους μετανάστες Το Φόρουμ Μεταναστών, το οποίο δημιουργήθηκε από τον δήμο του Μπέλφαστ και αναγνωρίζεται ως μια «ορθή πρακτική» από το δίκτυο OPENCities, χρησίμευσε ως βάση για την ανάπτυξη στρατηγικής εταιρικής σχέσης σε επίπεδο Βόρειας Ιρλανδίας, η οποία θα έχει ως στόχο την ανάπτυξη νέων πολιτικών για τη στήριξη των μεταναστών σε συνεργασία με περιφερειακά και τοπικά σχέδια. Μία από τις πρώτες συγκεκριμένες δράσεις είναι η δημιουργία ιστοσελίδας η οποία θα λειτουργήσει ως ένας πλήρης και περιεκτικός διαδικτυακός τόπος όσον αφορά την παροχή πληροφοριών που απευθύνονται σε μετανάστες με βάση πρωτοβουλία η οποία καθοδηγείται από το Μπιλμπάο στην Ισπανία. Εκπαιδευτικά σεμινάρια για το προσωπικό του δήμου και τους αιρετούς αξιωματούχους με στόχο τη βελτίωση της κατανόησης της κατάστασης και των ζητημάτων που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες. Για τη βελτίωση της ευαισθητοποίησης του κοινού, ο δήμος δημιούργησε εκπαιδευτικά σεμινάρια διάρκειας μισής ημέρας για τους δημοτικούς παράγοντες, τους αιρετούς αξιωματούχους και το προσωπικό των δημοσίων υπηρεσιών το οποίο έρχεται σε επαφή με μετανάστες. Στόχος ήταν η χρησιμοποίηση πραγματικών δεδομένων και η παροχή πρακτικών πληροφοριών σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες στη Βόρεια Ιρλανδία και με τα δικαιώματά τους, καθώς και η καταπολέμηση των προκαταλήψεων. Διαβάστε περισσότερα Belfast Local Action Plan - PDF (Belfast Πλάνο τοπικής δράσης - PDF)
ΝΕΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ URBACT 6 Τα πάντα για τις τοπικές ομάδες στήριξης στο www.urbact.eu Ιστοσελίδες του URBACT αφιερωμένες στις τοπικές ομάδες στήριξης: Από τον Ιούλιο του 2011 μπορείτε να βρείτε στον διαδικτυακό τόπο του URBACT σελίδες αφιερωμένες στις τοπικές ομάδες στήριξης. Εκεί μπορείτε να βρείτε όλες τις πληροφορίες και την απαραίτητη καθοδήγηση για τη δημιουργία και λειτουργία μιας τοπικής ομάδας στήριξης. Μπορείτε επίσης να βρείτε ειδήσεις οι οποίες σχετίζονται με το έργο και τη δραστηριότητά τους. Διαβάστε περισσότερα. Πανεπιστήμιο τοπικών ομάδων στήριξης URBACT Για πρώτη φορά, το πρόγραμμα URBACT διοργανώνει Θερινό Πανεπιστήμιο αφιερωμένο στα μέλη των τοπικών ομάδων στήριξης URBACT από όλα τα προγράμματα. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Πανεπιστήμιο Jagiellonian της Κρακοβίας στην Πολωνία από τη Δευτέρα 29 Αυγούστου έως την Τετάρτη 31 Αυγούστου 2011. Το Θερινό Πανεπιστήμιο προσφέρει στους συμμετέχοντες υψηλής ποιότητας κατάρτιση με την οποία θα βελτιώσουν την πρακτική τους στη συμμετοχική χάραξη πολιτικής. Όλες οι πληροφορίες είναι διαθέσιμες στο εδώ.
URBACT is a European exchange and learning programme promoting sustainable urban development. It enables cities to work together to develop solutions to major urban challenges, reaffirming the key role they play in facing increasingly complex societal challenges. It helps them to develop pragmatic solutions that are new and sustainable, and that integrate economic, social and environmental dimensions. It enables cities to share good practices and lessons learned with all professionals involved in urban policy throughout Europe. URBACT is 300 cities, 29 countries, and 5,000 active participants www.urbact.eu/project