ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΙΚΤΥΟ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2008-2009 ΟΝΟΜΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ: Ενιαίο Ολοήµερο ηµοτικό Σχολείο Ζυγίου-Μαρί Συντονιστική Οµάδα 1. Ελένη Κοτζιαµάνη (Συντονιστής) 2. Άννα Παπαλοϊζου 3. Μαρίνα Μιχαήλ 4. Κεντρικό Μαθητικό Συµβούλιο 5. Γλυκερία Ντουβεντζίδου (επισκέπτρια υγείας) 6. Καίτη Θεοφάνους (Μητέρα) 7. Μαριάννα Σοφοκλέους (Μητέρα) 8. Χρυσόστοµος Κλόκκαρης (Πατέρας) 9. Μιχάλης Παπαδηµητρίου (κοινοτάρχης) ΘΕΜΑ: Αποδοχή ιαφορετικότητας Επίλυση Συγκρούσεων Έτος προγράµµατος: 2 ο. Λίγα λόγια για το πρόγραµµα: Κατά τον 1 ο χρόνο εφαρµογής του προγράµµατος στο σχολείο µας επιλέχθηκε το θέµα «Επίλυση Συγκρούσεων». Στο σχολείο µας υπάρχουν 4 ώρες για το µάθηµα Αγωγή Ζωής κατά το οποίο οι εκπαιδευτικοί είχαν τη δυνατότητα να εφαρµόσουν πάµπολλες δραστηριότητες και να διεξάγουν συζητήσεις µε τα παιδιά. Ακόµη έγινε αρχική και τελική αξιολόγηση µε ποσοτικά ερωτηµατολόγια, για να διαπιστωθεί η αποτελεσµατικότητα του προγράµµατος (για περισσότερες πληροφορίες για τα αποτελέσµατα της έρευνας παρακαλώ επικοινωνήστε µε τη συντονιστική οµάδα του σχολείου). Παρόλο που το θέµα εξακολουθεί να είναι καίριας σηµασίας, αφού τα παιδιά ακόµη δεν είναι σε θέση να χειρίζονται τις συγκρούσεις τους, αποφασίσθηκε όπως το πρόγραµµα προχωρήσει ένα βήµα παραπέρα και να δώσει έµφαση στην αποδοχή της διαφορετικότητας ως ένα µέσο για µείωση των συγκρούσεων. Το πρόγραµµα ευελπιστεί ότι, µέσα από την αποδοχή της διαφορετικότητας, οι µαθητές θα οδηγηθούν στην διαφορετική αντιµετώπιση των συνανθρώπων τους και συνεπώς στο διαφορετικό χειρισµό των συγκρούσεών τους. Στόχοι Προγράµµατος Οι µαθητές: 1. Να αποκτήσουν γνώση µαθαίνοντας τι σηµαίνει ο όρος διαφορετικότητα 2. Να είναι σε θέση να αποδέχονται άτοµα µε διαφορετικούς σωµατότυπους
Να γνωρίσουν τους διάφορους σωµατότυπους Να µάθουν πώς να προσέχουν τον εαυτό τους (διατροφή, ύπνος, άσκηση, καθαριότητα) και να διατηρούν το σώµα τους υγιές Να αντιληφθούν τη σηµασία της προσωπικής υγιεινής και πώς αυτή επηρεάζει την ένταξη στην οµάδα 3. Να µπορούν να αποδέχονται άτοµα µε ειδικές ικανότητες Να γνωρίσουν άτοµα µε ειδικές ανάγκες Να γνωρίσουν τις δυσκολίες που αντιµετωπίζουν τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες στη ζωή τους Να αντιληφθούν πώς οι νόµοι και οι διάφορες πρακτικές που εφαρµόζονται σήµερα (π.χ. έρανοι) συµβάλλουν στην αποµόνωση των ατόµων αυτών 4. Να αποδέχονται άτοµα από διαφορετικές ηλικίες Να αντιληφθούν τον κύκλο της ζωής Να αντιληφθούν τη χρησιµότητα του ανθρώπου σε κάθε ηλικία Να είναι σε θέση να προσφέρουν σε άτοµα τρίτης ηλικίας και να πάρουν από αυτά 5. Να αποδέχονται διαφορετικού τύπου οικογένειες Να γνωρίσουν διαφορετικού τύπου οικογένειες Να αντιληφθούν τα προβλήµατα που υπάρχουν στη λειτουργία µιας οικογένειας Να αντιληφθούν πώς επηρεάζει η οικογένεια τη συµπεριφορά των ατόµων 6. Να αποδέχονται άτοµα µε διαφορετικό κοινωνικο-οικονοµικό επίπεδο Να συνειδητοποιήσουν ότι η απόκτηση υλικών αγαθών δεν πρέπει να είναι ο σκοπός ύπαρξης του ανθρώπου Να συνειδητοποιήσουν πόσο διαφορετικά ζουν άνθρωποι σε άλλες χώρες Να εκτιµήσουν τα υλικά αγαθά που έχουν Να µπορούν να προσφέρουν µέρος των υλικών τους αγαθών 7. Να αποδέχονται άτοµα µε διαφορετική εθνικότητα Να ερευνήσουν για διάφορες χώρες Να γνωρίσουν τα βασικά ανθρώπινα δικαιώµατα Να αντιληφθούν ποιες πράξεις συνιστούν καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και πώς αυτά πρέπει και µπορούν να γίνονται σεβαστά από όλους Να σέβονται διαφορετικές γιορτές, έθιµα και παραδόσεις άλλων χωρών µέσα από ανάγνωση κειµένων, τη γλώσσα και τις τέχνες
Να αντιληφθούν τη διαφορά µεταξύ του να µετατραπεί ένας µετανάστης σαν «εµάς» και του να προσπαθούµε να επεκτείνουµε το τι σηµαίνει «εµείς» ώστε να περικλείει όλους Να µάθουν για άδικες πρακτικές και να µπορούν να στέκονται ενάντια στις διακρίσεις Να γνωρίσουν τι είναι ο ρατσισµός και τη σηµασία του να πράττεις δίκαια Να γνωρίσουν διάφορες διεθνείς προσωπικότητες, που έχουν πολεµήσει ενάντια στο ρατσισµό και την ξενοφοβία Να αποδεχθούν τους Τουρκοκύπριους ως κατοίκους της Κύπρου Να βρουν τρόπους ειρηνικής συµβίωσης µε τους Τουρκοκυπρίους 8. Να µπορούν να βάζουν τον εαυτό τους στη θέση του άλλου σε µία σύγκρουση, στηριζόµενοι στη διαφορετικότητα των χαρακτήρων τους Οι ακόλουθοι στόχοι της περσινής χρονιάς (αναγράφονται στη συνέχεια) θα υλοποιηθούν και µέσα από τους στόχους της φετινής χρονιάς. Οι µαθητές να: 1. γνωρίσουν τον εαυτό τους: τις δυνατότητες και τις αδυναµίες τους, τι τους αρέσει και τι δεν τους αρέσει, τι τους προβληµατίζει, τα όνειρα και τις φοβίες τους, τις υπευθυνότητες και δικαιώµατά τους καθώς και τους στόχους που θέλουν να επιτύχουν βραχυπρόθεσµα και µακροπρόθεσµα στο σχολικό, οικογενειακό και φιλικό τους περιβάλλον. 2. µπορούν να συνυπάρχουν µέσα σε διάφορες οµάδες (σχολείο, φιλία, τάξη, κοινότητα, οικογένεια κλπ) 3. αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας (ενεργητική ακρόαση, έκφραση σύµφωνα µε το πλαίσιο οµάδας και περιβάλλοντος) 4. αποκτήσουν δεξιότητες λύσης προβλήµατος στο πλαίσιο της επίλυσης συγκρούσεων Προγραµµατιζόµενες ραστηριότητες Λόγω της πληθώρας δραστηριοτήτων και ιδεών κάποιες δραστηριότητες θα υλοποιηθούν από όλο το σχολείο, ενώ άλλες από οµάδες µαθητών. Θα γίνει προσπάθεια να επιτευχθεί η πλειοψηφία των δραστηριοτήτων που παρουσιάζονται παρακάτω. Θα γίνει ένα πόστερ µε 2 χέρια, το οποίο θα επικαλυφθεί από φωτογραφίες των παιδιών. Το πόστερ θα αποτελεί και το σήµα του σχολείου για τη συνεργασία και αλληλεγγύη µεταξύ των µαθητών
Μηνιαίες παρουσιάσεις για διάφορα προβλήµατα στον κόσµο (π.χ. πείνα, AIDS, πόλεµοι κλπ) Ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων και αξιοποίησή τους Καλλιτεχνικοί διαγωνισµοί από το ΚΜΣ (προώθηση σλόγκαν που να συνάδουν µε τους στόχους του προγράµµατος, π.χ. βδοµάδα «βάζω τέλος στα παρατσούκλια/επαινώ το φίλο µου») Μελέτη διάφορων νόµων Πολυπολιτισµικό πανηγύρι «Η σκηνή της...»: δηµιουργία σκηνής µε υλικά από µία χώρα κάθε µήνα Αρχική αξιολόγηση των απόψεων των µαθητών µας (π.χ. στάσεις απέναντι στα άτοµα µε ειδικές ανάγκες) ραστηριότητες κύκλου-θεατρικό παιγνίδι για αποδοχή της διαφορετικότητας Οµιλίες και άλλες δραστηριότητες µε γονείς o Συµµετοχή στο Global Art Project στο οποίο οι συµµετέχοντες κατασκευάζουν έργα τέχνης τα οποία εκφράζουν την επιθυµία τους για την ενότητα όλων των λαών. Τα έργα παρουσιάζονται στην κοινότητα και στη συνέχεια ανταλλάσονται µε έργα παιδιών από άλλες χώρες. o Παρακολούθηση έργου µε θέµα το ρατσισµό από γονείς, δασκάλους και µαθητές o Φτιάχνουµε µάσκες προσώπου o Κυνήγι Θησαυρού o Παιχνίδι γνώσεων Κατασκευή παγκόσµιου χάρτη και τοποθέτησή του σε καίριο σηµείο του σχολείου Κατασκευή καρφιτσών (για τη τσάντα) µε έργα που να δείχνουν την επιθυµία των παιδιών για συνεργασία ιαγωνισµός φωτογραφίας ή έκθεση φωτογραφίας µε ανθρώπους που συνεργάζονται Έκθεση µε κόµικς Τραγούδι Negai: γράφουµε τους δικούς µας στίχους και τους αποστέλλουµε, µαθαίνουµε τους 4 στίχους στα αγγλικά και τους τραγουδάµε στη γιορτή που θα γίνει µε δασκάλους από διάφορες χώρες στα πλαίσια του προγράµµατος Κοµένιους Κατασκευάζουµε µικρά γλυπτά/έργα που τα τοποθετούµε στην τάξη ή την κοινότητα Το δέντρο της συνεργασίας ανεισµός στοιχείων από διάφορους πολιτισµούς και φτιάχνουµε µια σύνθεση ιαγωνισµός έκθεσης για άτοµα που έχουν συµβάλει στην προώθηση της ειρήνης και της συναδέλφωσης των λαών π.χ. Κάντι, Μαντέλα κλπ
Συλλογή υπογραφών για ένα θέµα Γνωστές προσωπικότητες της χώρας µας που τα παιδιά θαυµάζουν στέλνουν το µήνυµά τους στα παιδιά του σχολείου µας για την ανάγκη συνεργασίας και αποδοχής της διαφορετικότητας Ανταλλαγή σχεδίων τέχνης µέσω υπολογιστή ή άλλης οδού µε οµάδες Τουρκοκυπρίων Γράφουµε ιστορίες από παππούδες και τις ανταλλάσουµε µε Τουρκοκύπριους µαθητές ραστηριότητες για Επίλυση Συγκρούσεων: Οµιλία από ποδοσφαιριστή για τη βία στα γήπεδα Ηµέρα Συνεργασίας και Εµπιστοσύνης: κατά τη διάρκεια 3 ηµερών (µία πριν τα Χριστούγεννα, µία πριν το Πάσχα και µία πριν το τέλος Ιουνίου) θα γίνουν υπαίθριες δραστηριότητες (outdoor activities) οι οποίες θα έχουν ως στόχο την οµαδικότητα και την αλληλοκατανόηση για να επιλυθούν διάφορες προβληµατικές καταστάσεις Αθλητικά τουρνουά και οργάνωση των διαλειµµάτων µε αθλητικές δραστηριότητες µε σκοπό τη δηµιουργική αξιοποίηση του διαλείµµατος για τη δηµιουργία θετικού και φιλικού κλίµατος µεταξύ των παιδιών και την αποφυγή συγκρούσεων Προγραµµατιζόµενη Αξιολόγηση (Αρχική αξιολόγηση, παρακολούθηση εφαρµογής του προγράµµατος, αξιολόγηση των διαδικασιών, αξιολόγηση αποτελέσµατος) Αρχική και τελική αξιολόγηση µε ερωτηµατολόγια (ποσοτική έρευνα) Τήρηση ηλεκτρονικού ηµερολογίου µε φωτογραφίες Ανεπίσηµες συνεντεύξεις-συζητήσεις µε γονείς για παρατηρήσεις σχετικές µε τη συµπεριφορά των παιδιών τους Παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια των διαλειµµάτων σχετικά µε τη διαχείριση των όποιων διαφορών ή συγκρούσεων που συµβαίνουν Παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια των µαθηµάτων Αγωγή Ζωής Αναλυτική Παρουσίαση ραστηριοτήτων ΜΗΝΑΣ ΘΕΜΑ ΜΑΘΗΜΑ ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ Προσωπική φροντίδα ιάφοροι Σωµατότυποι Σωστή ιατροφή
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ Αποδοχή ατόµων µε ειδικές ανάγκες ΕΚΕΜΒΡΙΟΣ Αποδοχή ατόµων τρίτης ηλικίας Κοινωνικο οικονοµικό επίπεδο Μάθηµα 9 0 1 2 3 4 5 6 Άσκηση/ Άθληση Καθαριότητα Ασφάλεια στο σπίτι Χρήση φαρµάκων Παθητικό Κάπνισµα (παρουσίαση) Αλκοόλ (για µεγάλες τάξεις) σχολείου Κατηγορίες ατόµων µε ειδικές ανάγκες υσκολίες στην καθηµερινή τους ζωή Η συµβίωση µε τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες Πώς εµείς βοηθούµε στην αποµάκρυνση των δυσκολιών τους Μελέτη νόµων πώς αυτοί αποκλείουν τη συµµετοχή ατόµων µε ειδικές ανάγκες (για µεγάλες τάξεις) Οι έρανοι (σηµασία, τι εικόνα προβάλλεται, πώς δείχνω το ενδιαφέρον µου µε άλλους τρόπους) Επίσκεψη στη Σχολή Τυφλών Επίσκεψη από άτοµο µε ειδικές ανάγκες στο σχολείο µας Ο κύκλος της ζωής Η χρησιµότητα του ανθρώπου σε κάθε ηλικία Βοηθώ άτοµα τρίτης ηλικίας της κοινότητάς µου π.χ. επίσκεψη στο σπίτι τους και στόλισµα Χριστουγεννιάτικου δέντρου Βοηθώ άτοµα τρίτης ηλικίας της κοινότητάς µου π.χ. επίσκεψη στο σπίτι τους και ξεχόρτισµα της αυλής σχολείου ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ιαφορετικοί τύποι ιαφορετικοί τύποι οικογενειών οικογενειών Προβλήµατα που υπάρχουν µέσα
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ Αποδοχή ατόµων µε διαφορετική εθνικότητα ΜΑΡΤΙΟΣ Αποδοχή ατόµων µε διαφορετική εθνικότητα Ρατσισµός Μάθηµα 9 0 1 2 3 4 5 6 Μάθηµα 9 στις οικογένειες Πώς η οικογένεια επηρεάζει τη συµπεριφορά του παιδιού (για µεγάλες τάξεις) Πώς η οικογένεια επηρεάζει τη συµπεριφορά του παιδιού (για µεγάλες τάξεις) Project για διάφορες χώρες Κύρια στοιχεία του project: - Γενικά (τοποθεσία, γλώσσα, πρωτεύουσα, νόµισµα, σηµαία, πληθυσµός) - Εκπαίδευση - Θρησκεία - Γραφή - Ρούχα - Ιδιαιατερότητες - ιαφορές και οµοιότητες µε την Κύπρο - Ήθη και Έθιµα - Συµβίωση διαφόρων εθνικοτήτων Ανθρώπινα δικαιώµατα (µεγάλες τάξεις) ικαιώµατα του παιδιού (µικρές τάξεις) ικαιοσύνη Σεβασµός και καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωµάτων σχολείου (Καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωµάτων σε διάφορες οµάδες π.χ. γυναίκες, πρόσφυγες, παιδιά που εργάζονται κλπ) Τι είναι µετανάστης Τι είναι πρόσφυγας Ανάγκες για µετανάστευση Ορθές και λανθασµένες συµπεριφορές έναντι στους µετανάστες Ο δικός µας ο ρόλος για την ένταξη τους στο κοινωνικό σύνολο Ρατσισµός
Ξενοφοβία ΑΠΡΙΛΙΟΣ Αποδοχή ατόµων µε διαφορετική εθνικότητα στην Κύπρο ΜΑΙΟΣ Βία στα γήπεδα 0 1 2 3 4 5 6 ιεθνείς προσωπικότητες ανά το παγκόσµιο που εργάστηκαν ενάντια στο ρατσισµό Ιστορία της Κύπρου (παρουσίαση των συµβάντων που σηµειώθηκαν και από τις 2 κοινότητες) Τρόποι για ειρηνική συµβίωση σχολείου σχολείου Προσκεκληµένος ποδοσφαιριστής Εναλλακτικοί τρόποι επίλυσης διαφορών ΙΟΥΝΙΟΣ Αξιολόγηση προγράµµατος Αξιολόγηση εφαρµογής του προγράµµατος µέσα από διάφορες διαδικασίες από απλή παρατήρηση µέχρι πιο τυποποιηµένες διαδικασίες Οργάνωση διαλειµµάτων για µείωση των συγκρούσεων ΜΗΝΑΣ Οκτώβριος ΑΘΛΗΜΑ Ping pong Badminton Νοέµβριος Ping pong Badminton εκέµβριος Τουρνουά Ping pong Badminton Ιανουάριος Μήλο Hockball Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Πετόσφαιρα - Hockball Σχοινάκια Λάστιχο Χειροσφαίριση - Hockball Σακκουλάκια-Μαντήλι Επιτραπέζια Αντισφαίριση: οι µαθητές ορίζονται από τη συντονιστική οµάδα του προγράµµατος Υπεύθυνοι: oρίζονται ανα µήνα από τη συντονιστική οµάδα του προγράµµατος