ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ & ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟ ΟΣ: ΙΟΥΝΙΟΣ 2004 ΜΑΘΗΜΑ: ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: Α.ΝΟΥΛΑΣ Απαντήστε όλες τις ερωτήσεις. ιάρκεια εξετάσεων: Μια ώρα και 30 λεπτά Ονοµατεπώνυµο φοιτητού/τριας;... Αρ. Μητρ.:... ΕΝΟΤΗΤΑ 1 η (7 µονάδες) 1. Οι υποχρεωτικές καταθέσεις των τραπεζών στην Κεντρική Τράπεζα της χώρας αποτελούν: α. στοιχείο του ενεργητικού για την Κεντρική Τράπεζα β. στοιχείο του ενεργητικού για τις τράπεζες γ. στοιχείο του παθητικού για τις τράπεζες δ. στοιχείο της κατηγορίας «απαιτήσεις κατά πιστωτικών ιδρυµάτων» 2. Αυξήσεις των επιτοκίων επηρεάζουν τις τράπεζες ως εξής: α. µειώνουν την αξία του ενεργητικού και αυξάνουν την αξία του παθητικού β. αυξάνουν την αξία του ενεργητικού και µειώνουν την αξία του παθητικού γ. αυξάνουν την αξία του ενεργητικού και του παθητικού δ. µειώνουν την αξία του ενεργητικού και του παθητικού 3. Όταν η ληκτότητα του παθητικού µιας τράπεζας είναι µικρότερη από αυτή του ενεργητικού: α. η τράπεζα υπόκειται στον κίνδυνο της επαναχρηµατοδότησης β. η τράπεζα υπόκειται στον κίνδυνο της επανεπένδυσης γ. η κερδοφορία της τράπεζας αυξάνεται όταν τα επιτόκια αυξάνονται δ. (α) και (γ) είναι σωστά 4. Ο κίνδυνος επαναχρηµατοδότησης αναφέρεται στον κίνδυνο που διατρέχει µια τράπεζα να: α. επαναδανειστεί µε κόστος µεγαλύτερο από το κόστος των ιδίων της β. επαναδανειστεί µε κόστος που είναι µεγαλύτερο από την απόδοση των ιδίων της γ. επαναδανειστεί µε κόστος µεγαλύτερο από την απόδοση των επενδύσεων της δ. µην µπορεί να επαναχρηµατοδοτεί νέες επενδύσεις 5. Όταν το παθητικό µιας τράπεζας έχει µεγαλύτερη ληκτότητα από ότι το ενεργητικό της: α. η τράπεζα υπόκειται στον κίνδυνο της επαναχρηµατοδότησης β. η τράπεζα υπόκειται στον κίνδυνο της επανεπένδυσης γ. η αξία της µειώνεται καθώς αυξάνονται τα επιτόκια
6. Ο δείκτης «εκµετάλλευση του ενεργητικού» δείχνει την ικανότητα της διοίκησης: α. να ελέγχει τα έξοδα β. να χρησιµοποιεί ξένα κεφάλαια αποτελεσµατικά γ. να χρησιµοποιεί το σωστό βαθµό χρηµατοοικονοµικής µόχλευσης δ. να χρησιµοποιεί το ενεργητικό αποτελεσµατικά για την πραγµατοποίηση εσόδων 7. Ο δείκτης «εκµετάλλευση του ενεργητικού» για τις Ελληνικές τράπεζας κατά την περίοδο 1993-1998 δείχνει ότι οι τράπεζες: α. έγιναν καλύτερες στην εκµετάλλευση του ενεργητικού β. έγιναν χειρότερες στην εκµετάλλευση του ενεργητικού γ. παρουσιάζονται χωρίς καµία µεταβολή στον συγκεκριµένο δείκτη δ. παρουσιάζονται να είναι καλύτερες µόνο για τα έτη 1997 και 1998 8. Ο δείκτης που δείχνει την ικανότητα µιας τράπεζας να ελέγχει τα έξοδα της είναι ο δείκτης: α. περιθωρίου κέρδους β. απόδοσης ιδίων γ. απόδοσης ενεργητικού δ. εκµετάλλευσης του ενεργητικού 9. Η αύξηση της χρηµατοοικονοµικής µόχλευσης επηρεάζει: α. αρνητικά την απόδοση του ενεργητικού β. αρνητικά την απόδοση των ιδίων γ. θετικά την απόδοση του ενεργητικού δ την απόδοση του ενεργητικού και των ιδίων αλλά χωρίς περισσότερες πληροφορίες δεν είµαστε σε θέση να γνωρίζουµε εάν η επίδραση είναι θετική ή αρνητική 10. Ο λόγος (προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις / απαιτήσεις κατά πελατών) είναι ένας δείκτης που χρησιµοποιείται για την µέτρηση: α. της φερεγγυότητας ενός τραπεζικού ιδρύµατος β. της ρευστότητας ενός τραπεζικού ιδρύµατος γ. παραγωγικότητας ενός τραπεζικού ιδρύµατος δ. του πιστωτικού κινδύνου ενός τραπεζικού ιδρύµατος 11. Εάν ο δείκτης (απαιτήσεις κατά πελατών / σύνολο ενεργητικού) είναι 0,45 για δύο τράπεζες, τότε µπορούµε να πούµε ότι: α. οι δυο τράπεζες έχουν την ίδια φερεγγυότητα β. οι δύο τράπεζες έχουν τον ίδιο πιστωτικό κίνδυνο γ. οι δύο τράπεζες χορηγούν τις ίδιες µορφές δανείων. κανένα από τα παραπάνω 12. Η συνολική λειτουργική αποτελεσµατικότητα των τραπεζών ορίζεται ως ο λόγος: α. καθαρά κέρδη προς σύνολο απασχολουµένων β. έσοδα εκµετάλλευσης προς το σύνολο του ενεργητικού
γ. λειτουργικά έξοδα προς λειτουργικά έσοδα δ. καθαρά κέρδη προς λειτουργικά έσοδα 13. Η αύξηση της ρευστότητας για ένα τραπεζικό ίδρυµα συνεπάγεται α. µείωση του πιστωτικού κινδύνου β. αύξηση της κερδοφορίας γ. αύξηση των χορηγήσεων δ. µείωση των χορηγήσεων ε. µείωση της κερδοφορίας 14. Εάν η απαιτούµενη ρευστότητα µιας τράπεζας προέρχεται µόνο από την πλευρά του ενεργητικού τότε: α. το µέγεθος της τράπεζας αυξάνεται β. το µέγεθος της τράπεζας µειώνεται γ. το µέγεθος της τράπεζας παραµένει αµετάβλητο δ. το (α) και το (β) µπορούν να συµβούν κάτω από διαφορετικό σενάρια 15. Γενικά η απαιτούµενη ρευστότητα πρέπει να προέρχεται από α. βραχυπρόθεσµες πηγές όταν τα επιτόκια αναµένονται να αυξηθούν β. βραχυπρόθεσµες πηγές όταν τα επιτόκια αναµένονται να µειωθούν γ. µακροπρόθεσµες πηγές όταν τα επιτόκια αναµένονται να µειωθούν δ. την πλευρά του παθητικού 16. Εάν η ληκτότητα του ενεργητικού είναι µικρότερη από την ληκτότητα του παθητικού τότε: α. η καθαρή θέση θα αυξηθεί εάν τα επιτόκια αυξηθούν β. η καθαρή θέση θα µειωθεί εάν τα επιτόκια αυξηθούν γ. η καθαρή θέση θα αυξηθεί εάν τα επιτόκια µειωθούν 17. 'Οταν η ληκτότητα του ενεργητικού είναι ίση µε την ληκτότητα του παθητικού και η αξία του ενεργητικού που επηρεάζεται από τις µεταβολές των επιτοκίων είναι µεγαλύτερη από την αντίστοιχη αξία του παθητικού τότε: α. η καθαρή θέση µειώνεται καθώς τα επιτόκια αυξάνονται β. η καθαρή θέση αυξάνεται καθώς τα επιτόκια αυξάνονται γ. η καθαρή θέση µειώνεται καθώς τα επιτόκια µειώνονται 18. Η σχέση µεταξύ α. διάρκειας και ληκτότητας είναι αρνητική β. διάρκειας και ληκτότητας είναι θετική γ. διάρκειας και απόδοσης είναι αρνητική 19. Έστω η ονοµαστική αξία ενός οµολόγου είναι 100.000 ευρώ, πωλείται στην ονοµαστική του αξία και φέρει απόδοση στη λήξη 8,05%. Εάν η απόδοση του
οµολόγου µειωθεί κατά 30 µονάδες βάσης και η διάρκεια του είναι 5 χρόνια, τότε η νέα του τιµή είναι: α. 98.612 β. 101.388 γ. 113.882 δ. 86.120 20. Εάν δεχθούµε ότι γενικά για τις τράπεζες, η διάρκεια του ενεργητικού είναι µεγαλύτερη από την διάρκεια του παθητικού, τότε: α. µια µείωση των επιτοκίων θα αυξάνει την κερδοφορία β. µια µείωση των επιτοκίων θα µειώνει την κερδοφορία γ. µια αύξηση των επιτοκίων θα αυξάνει την κερδοφορία δ. µια αύξηση των επιτοκίων θα αυξάνει την καθαρή θέση 21. Έστω ότι η καθαρή θέση µιας τράπεζας µειώνεται όταν τα επιτόκια αυξάνονται. Σε αυτή την περίπτωση εάν η τράπεζα επιθυµεί να αποµονώσει την καθαρή θέση από την αύξηση των επιτοκίων θα πρέπει: α. να αυξήσει τη διάρκεια του παθητικού β. να µειώσει τη διάρκεια του παθητικού γ. να µειώσει τη µόχλευση δ. να αυξήσει τη διάρκεια του ενεργητικού 22. Έστω ότι το ενεργητικό µιας τράπεζας ανέρχεται σε 10.000.000 ευρώ µε µέση διάρκεια 5 έτη, οι καταθέσεις ανέρχονται σε 8.000.000 ευρώ µε µέση διάρκεια 5 έτη. Τέλος, η καθαρή θέση είναι 2.000.000 ευρώ. Εάν τα επιτόκια µειωθούν η καθαρή θέση θα α. αυξηθεί β. µειωθεί γ. παραµείνει αµετάβλητη δ. µειωθεί κατά 1,75% 23. Εάν αναµένεται µείωση των επιτοκίων, η κατάλληλη διαχείριση του χάσµατος της διάρκειας είναι: α. η προώθηση βραχυπροθέσµων δανείων β. η αγορά βραχυπροθέσµων οµολόγων γ. η προώθηση µακροπροθέσµων καταθέσεων δ. η προώθηση βραχυπροθέσµων καταθέσεων 24. Το υπόδειγµα της διάρκειας: α. επιτρέπει τον ακριβή υπολογισµό της µεταβολής της τιµής ενός χρηµατοοικονοµικού προϊόντος δεδοµένης µιας µεταβολής των επιτοκίων β. περιγράφει µια γραµµική σχέση µεταξύ της µεταβολής των επιτοκίων και της τιµής των χρηµατοοικονοµικών προϊόντων γ. είναι χειρότερο από το υπόδειγµα της ληκτότητας δ. µπορεί εύκολα να χρησιµοποιηθεί στην πράξη 25. Η έννοια της κυρτότητας αποκτά ιδιαίτερη σηµασία για τον επενδυτή:
α. όταν τα επιτόκια αναµένονται να αυξηθούν β. όταν τα επιτόκια αναµένονται να µειωθούν γ. όταν η µεταβολή των επιτοκίων αναµένεται να είναι µικρή δ. όταν η µεταβολή των επιτοκίων αναµένεται να είναι µεγάλη 26. Ο επενδυτής οµολόγων που θέλει να µειώσει τον κίνδυνο των επιτοκίων, θα επιλέξει: α. οµόλογα µε µικρή κυρτότητα β. µακροπρόθεσµα οµόλογα γ. οµόλογα µε µεγάλη κυρτότητα δ. οµόλογα χωρίς τοκοµερίδιο 27. Όταν το άνοιγµα µιας τράπεζας είναι θετικό και τα επιτόκια αυξάνονται: α. η κερδοφορία µειώνεται β. η κερδοφορία αυξάνεται γ. η καθαρή θέση µειώνεται δ. η καθαρή θέση αυξάνεται 28. Εάν µια τράπεζα αναµένει µείωση των επιτοκίων και θέλει να επωφεληθεί αυτής της µείωσης πρέπει να: α. αυξήσει το ενεργητικό µε κυµαινόµενο επιτόκιο β. µειώσει το ενεργητικό µε κυµαινόµενο επιτόκιο γ. αυξήσει το παθητικό µε κυµαινόµενο επιτόκιο Η διάρκεια του ενεργητικού και του παθητικού µιας τράπεζας είναι 5 και 2,5 έτη αντίστοιχα. Το µέσο επιτόκιο του ενεργητικού είναι 7% και του παθητικού είναι 5%. Το ενεργητικό ανέρχεται σε 5.000.000 και το παθητικό σε 3.000.000. Έστω τώρα ότι το επιτόκιο του ενεργητικού αυξάνεται κατά 30 µονάδες βάσης ενώ το επιτόκιο του παθητικού αυξάνεται κατά 10 µονάδες βάσης. Σύµφωνα µε τα παραπάνω απαντήστε τις ερωτήσεις 29, 30, 31. 29. α Το ενεργητικό της τράπεζας θα αυξηθεί κατά 700.934 β. Το ενεργητικό της τράπεζας θα µειωθεί κατά 700.934 γ. Το ενεργητικό της τράπεζας θα αυξηθεί κατά 70.093 δ. Το ενεργητικό της τράπεζας θα µειωθεί κατά 70.093 30. α. Το παθητικό της τράπεζας θα αυξηθεί κατά 21.028 β. Το παθητικό της τράπεζας θα αυξηθεί κατά 7.143 γ. Το παθητικό της τράπεζας θα µειωθεί κατά 21.028 δ. Το παθητικό της τράπεζας θα µειωθεί κατά 7.143 31. Η καθαρή θέση της τράπεζας µετά την αύξηση των επιτοκίων είναι: α. 1.950.935, β. 3.021.028, (γ) 1.937.050, δ. 3.007.143 32. Έστω ένα τραπεζικό ίδρυµα έχει τα εξής στοιχεία
EKE = 400 εκατ. ΠΚΕ = 600 εκατ. ΕΣΕ = 600 εκατ. ΠΣΕ = 400 εκατ. ΪΕΚΕ = 6% ΠΚΕ = 2% ί ΕΙΕ =8% ΠΣΕ=4% Η τράπεζα κάνει µια ανταλλαγή επιτοκίων όπου συµφωνεί να πληρώνει σταθερό επιτόκιο 6,5% και να πληρώνεται το εκάστοτε κυµαινόµενο. Κατά πόσο θα µεταβληθεί η κερδοφορία µετά την ανταλλαγή επιτοκίων εάν τα επιτόκια αυξηθούν κατά 50 µονάδες βάσης; Α.+500.000, Β.-500.000, Γ.' + Ι.000.000,.-1.000.000 33. Όταν τα χάσµα της διάρκειας µια τράπεζας είναι θετικό α. Ο κίνδυνος για την τράπεζα προέρχεται από την αύξηση των επιτοκίων β. Ο κίνδυνος για την τράπεζα προέρχεται από την µείωση τον επιτοκίων γ. Για την αντιστάθµιση του κινδύνου η τράπεζα πρέπει να αγοράσει Συµβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης (ΣΜΕ) δ. Η διάρκεια του παθητικού είναι µεγαλύτερη από τη διάρκεια του ενεργητικού 34. Όταν το άνοιγµα µιας τράπεζας είναι αρνητικό: Α. και επιθυµεί να κάνει αντιστάθµιση κινδύνου µέσω ανταλλαγής επιτοκίων θα πρέπει να πληρώνει κυµαινόµενο επιτόκιο και να πληρώνεται σταθερό β. και επιθυµεί να κάνει αντιστάθµιση κινδύνου µέσω ανταλλαγής επιτοκίων θα πρέπει να πληρώνει σταθερό επιτόκιο και να πληρώνεται κυµαινόµενο γ. η κερδοφορία µειώνεται όταν τα επιτόκια µειώνονται δ. η κερδοφορία αυξάνεται όταν τα επιτόκια αυξάνονται 35. Το µικρό ποσοστό πάγιων τραπεζικών στοιχείων συνεπάγεται για τις τράπεζες α. µεγάλο βαθµό λειτουργικής µόχλευσης και µείωση της απόδοσης β. µεγάλο βαθµό λειτουργικής µόχλευσης και αύξησης της απόδοσης γ. µικρό βαθµό λειτουργικής µόχλευσης και αύξησης της απόδοσης δ. µικρό βαθµό λειτουργικής µόχλευσης και µείωση της απόδοσης 36. Το µεγάλο ποσοστό ενεργητικού σε σχέση µε το µετοχικό κεφάλαιο για τα τραπεζικά ιδρύµατα συνεπάγεται: α. µεγάλο βαθµό χρηµατοοικονοµικής µόχλευσης και µείωση της απόδοσης των ιδίων β. µεγάλο βαθµό χρηµατοοικονοµικής µόχλευσης και αύξησης της απόδοσης των ιδίων γ. µικρό βαθµό χρηµατοοικονοµικής µόχλευσης και αύξησης της απόδοσης των ιδίων δ. µικρό βαθµό χρηµατοοικονοµικής µόχλευσης και µείωση της απόδοσης των ιδίων
ΠΡΟΒΛΗΜΑ (µια µονάδα) Έστω το άνοιγµα µια τράπεζας είναι αρνητικό αξίας 100.000.000, µε ληκτότητα έξι µηνών. εδοµένου αυτού του ανοίγµατος η τράπεζα χρησιµοποιεί συµβόλαια µελλοντικής εκπλήρωσης (ΣΜΕ) επί οµολόγων για την αντιστάθµιση του κινδύνου. Η ονοµαστική αξία του κάθε συµβολαίου είναι 100.000 µε ληκτότητα έξι µηνών. Έστω τώρα ότι τα επιτόκια στην τρέχουσα αγορά αυξάνονται κατά 40 µονάδες βάσης ενώ στην αγορά ΣΜΕ κατά 50 µονάδες βάσης. Το αρχικό επιτόκιο και στις δύο αγορές ήταν 6%. Α. Ποια θα είναι η µεταβολή της κερδοφορίας πριν από την αντιστάθµιση; (µ. 0,2) Β. Τι ακριβώς πρέπει να κάνει η τράπεζα µε τα ΣΜΕ; Ποιο θα είναι το αποτέλεσµα σε αυτή την αγορά; (Σηµείωση: πρέπει να δείξετε όλες τις πράξεις). Υπάρχει τέλεια αντιστάθµιση ή όχι; (µ. 0,8).