ΤΣΙΓΑΡΟ((ΚΑΙ((ΚΑΡΚΙΝΟΣ(( ΤΟΥ((ΠΝΕΥΜΟΝΑ( ΜΙΑ((ΟΛΕΘΡΙΑ((ΣΧΕΣΗ( ("Δράμα,"29/03/2013")"

ΤΣΙΓΑΡΟ((ΚΑΙ((ΚΑΡΚΙΝΟΣ(( ΤΟΥ((ΠΝΕΥΜΟΝΑ( ΜΙΑ((ΟΛΕΘΡΙΑ((ΣΧΕΣΗ( (Δράμα,29/03/2013) ΜάνοςΕ.Εμμανουήλ Πνευμονολόγος ΕπιμελητήςΒ ΠνευμονολογικήΚλινικήΓ.Ν.Λαμίας

ΚΑΠΝΙΣΜΑ((ΚΑΙ((ΚΑΡΚΙΝΟΣ((ΤΟΥ(( ΠΝΕΥΜΟΝΑ Εισαγωγικέςέννοιες Ιστορικήαναδρομή Θνησιμότητα Αιτιολογίατηςσυσχέτισης Caπνεύμονακαιενεργητικόκάπνισμα Caπνεύμονακαιπαθητικόκάπνισμα Διακοπή,μείωση,άλλεςμορφέςκαπνίσματος

ΣΧΕΣΗΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ Ca ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΗπλέονΣΑΦΩΣτεκμηριωμένησυσχέτιση περιβαλλοντικούπαράγονταμεανθρώπινοόγκο ΠρόκειταιγιαΠΑΓΚΟΣΜΙΑ(ΕΠΙΔΗΜΙΑπουέχει κορυφωθείστοναναπτυγμένοκόσμο,καιαναμένεται ραγδαίααύξησηστοναναπτυσσόμενοκαθώςκαισε ειδικούςπληθυσμούς(γυναίκες: καπνίσματοςκαι παιδιά:παθητικόκάπνισμα)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ((ΤΟΥ((ΚΑΡΚΙΝΟΥ( Κάπνισμα((85( (90(%)( (Ενεργητικό,(παθητικό)(( (Διατροφή(( (λίπη,(συντηρητικά,(αλκοόλ,(κλπ.)( (Καθιστική(ζωή( (Περιβαλλοντικοί(παράγοντες(((((((((((((((((((( (αμίαντος,(ραδόνιο,(βενζένιο,(κλπ.)( (Ογκογόνοι(ιοί(( (HBV,(HCV,(HSV,(HIV,(κλπ.)( (Έκθεση(στον(ήλιο( (Οικογενειακό(ιστορικό( (Γονίδια(

ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Κάπνισμα(85 90%) Σε#πολύ#μικρότερο#ποσοστό: Έκθεσησεκαρκινογόνες«κόνεις»όπως:Αμίαντος, Αρσενικό,Νικέλιο,Κάδμιο,ΠολυκυκλικοίΑρωματικοί υδρογονάνθρακες,κ.α. (Ορόλοςτηςέκθεσηςείναισυμπληρωματικός). Παρουσίαπροϋπάρχουσαςνόσουτουαναπνευστικού (ΧΑΠ,πνευμονικήίνωση,φυματίωση,έλλειψηα1ΑΤ,κ.α.) Ακτινοβολία(ραδόνιο,ακτινοβολίαΧκαιγ) Ιογενείςλοιμώξεις(Συμπληρωματικήδράση). Γενετικήπροδιάθεση,διαταραχέςτουανοσοποιητικού συστήματος,διαιτητικοίπαράγοντες,φυλή,φύλο,ηλικία. Epidemiologyoflungcancer.AlbergAJ,SametJMChest.2003;123(1Suppl):21S

ΙΣΤΟΡΙΚΗΑΝΑΔΡΟΜΗ 1880:Μαζικήβιομηχανικήπαραγωγήτσιγάρων.(Αρχικάτατσιγάραήταν χειροποίητακαι,επομένως,ακριβά) ( Ως(το(1900:100μόνοαναφορέςστηνιατρικήβιβλιογραφίαγιαCaπνεύμονα 1912:Adler¹:374περιπτώσεις συσχέτισηεισπνοήςκαπνούκαιcaπνεύμονα 1900( (1920(:Caπνεύμονα=1%( (10%((όλωντωνμορφώνCa (Δωρεάνστουςστρατιώτεςκατάτον1 ο παγκόσμιοπόλεμο)!!! 1938:Pearl²:1 η επιστημονικήαναφοράκαπνίσματοςκαιcaπνεύμονα 1950:WynderE³.,GrahamE³.:Οριστικήαπόδειξη 1951(e(2001:DollR⁴.,HillA⁴.:Προοπτικήεπιδημιολογικήμελέτη απόδειξησε 34.439γιατρούςτηςΑγγλίας 1.Adler,L.Primarymalignantgrowthofthelungsandbronchi.NewYork,LongmansôGreen,1912 2.PearlR.TOBACCOSMOKINGANDLONGEVITY.Science1938;87:216 3.WYNDEREL,GRAHAMEA.E ologicfactorsinbronchiogeniccarcinomawithspecialreferencetoindustrialexposures; reportofeighthundredfi yôsevenprovedcases.jamaarchindhygoccupmed1951;4:221 4.Mortalityinrela ontosmoking:50years'observa onsonmalebri shdoctors.dollr,petor,borehamj,sutherlandi BMJ.2004;328(7455):1519

ΚΑΡΚΙΝΟΣΠΝΕΥΜΟΝΑ 1.350.000νέεςπεριπτώσεις παγκοσμίως/έτος¹ 1.380.000θάνατοι παγκοσμίως/έτος¹ 1.Globalcancersta s cs,jemala,brayf,centermm,ferlayj,warde,formand.,ca CancerJClin.2011;61(2):69.

ΘΑΝΑΤΟΙΑΠΟCaΠΝΕΥΜΟΝΑ(Άνδρες) Jemal,A,Siegel,R,Ward,E,etal.CancerSta s cs,2009.cacancerjclin2009;59:225

ΘΑΝΑΤΟΙΑΠΟCaΠΝΕΥΜΟΝΑ(Γυναίκες) Jemal,A,Siegel,R,Ward,E,etal.CancerSta s cs,2009.cacancerjclin2009;59:225

ΡΥΘΜΟΣΑΥΞΗΣΗΣΘΑΝΑΤΩΝΤΩΝΓΥΝΑΙΚΩΝ ΑΠΟΚΑΡΚΙΝΟΤΟΥΠΝΕΥΜΟΝΑ DatafromParker,SL,Tong,T,Bolden,S,etal,CAôACancerJournalforClinicians1996;46:5

ΕΚΤΙΜΟΜΕΝΗΘΝΗΤΟΤΗΤΑΑΠΟ CaΠΝΕΥΜΟΝΑ(ΗΠΑ,2013) 1 ος στουςάντρες(28%)και1 ος στιςγυναίκες(26%)¹ ² 1 ος σεθανάτους/έτος(159.480) 14%επίπτωσηκαι228.190νέεςπεριπτώσεις/έτος² ΘάνατοιαπόCaμαστού,προστάτηκαιεντέρου(αθροιστικά):120.170¹ˊ² 1ZhuL,PickleLW,GhoshK,etal.Predic ngusôandstateôlevelcancercountsforthecurrentcalendaryear:partii:evalua onofspa otemporalprojec onmethodsfor incidence.cancer.2012;118:1100ô1109. 2.PickleLW,HaoY,JemalA,etal.Anewmethodofes ma ngunitedstatesandstateôlevelcancerincidencecountsforthecurrentcalendaryear.cacancerjclin. 2007;57:30ô42.

Thepredictedmortalityoflungcancer(bygender) in2020usingthe2008mortalityasbaseline

Projected(lung(cancer(death(rates(in(males(by(2010(

Ηλικιακήδιαστρωμάτωσητωνκαπνιστών στηνπορείατουχρόνου Prevalence#of#daily#smoking#in#Greece#by#age#group,#2006 2010

ΤΑ4ΣΤΑΔΙΑΤΗΣΕΠΙΔΗΜΙΑΣΤΟΥ Η επίπτωσητουca πνεύμονα(καιτωνθανάτων) ακολουθείμετά 20έτητην επίπτωσητου καπνίσματοςκαιστα2φύλα ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

ΑΚΡΙΒΗΣΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗΣΥΣΧΕΤΙΣΗ 1996 :Άμεση(συσχέτισηπαραπροϊόντοςτουκαπνού τουτσιγάρουμεcaπνεύμονα: Έναςειδικόςμεταβολίτηςτουβενζο(α)πυρενίουπου παράγεταιαπότηνκαύσητουτσιγάρουπροκαλείβλάβη σε3θέσειςστοpô53ογκοκατασταλτικόγονίδιοτου ανθρώπινουdna (Τογονίδιοβρίσκεταιπαθολογικόσεπάνωαπότο60% τωνασθενώνμεεπιβεβαιωμένοιστολογικάcaπνεύμονα)!!! Preferen alforma onofbenzo[a]pyreneadductsatlungcancermuta onalhotspotsinp53.denissenkomf,paoa,tang M,PfeiferGPScience.1996;274(5286):430

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗΣΥΣΧΕΤΙΣΗ Οικυριότεροςμεταλλάξειςπουαναγνωρίζονται αφορούνκυρίωςτον(υποδοχέα(του(egfr(( (ή(ηεr1(ή(erbbe1)¹καιτο (ALK(gene(αλλάκαι(άλλες μεταλλάξεις[pô53,nerfamily ofproteins,glutathione,gpc5, SôtransferaseM1(GSTM1),pô38, nitrotyrosine,micrornaô21,κ.α.] καιτοkrasστουςκαπνιστές DiagramoftheEGFreceptor highligh ngimportantdomains 1.Muta onsintheepidermalgrowthfactorreceptorgenearelinkedtosmokingôindependent,lungadenocarcinoma. SonobeM,ManabeT,WadaH,TanakaFBrJCancer.2005;93(3):355

ΑΚΡΙΒΗΣΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗΣΥΣΧΕΤΙΣΗ

ΑΚΡΙΒΗΣΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗΣΥΣΧΕΤΙΣΗ

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ((ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ( Παράγονται(4.000(χημικές(ουσίες(e(ενώσεις(υπό(στερεά,( υγρή(και(αέρια(μορφή.(οι(250(είναι(αποδεδειγμένα(( τοξικές(ενώ(οι((60(αποδεδειγμενα((καρκινογονεσ(!!!

Τοπλακώδεςκαιτομικροκυτταρικό( συχνότητα): Πιοσυχνόσεμέτριουςκαιβαρείςκαπνιστές¹ˊ²ˊ³ 1.Lungcancerinneversmokersôôadifferentdisease.SunS,SchillerJH,GazdarAFNatRevCancer.2007;7(10):778 2.Lungcancerincidenceinneversmokers.WakeleeHA,ChangET,GomezSL,KeeganTH,FeskanichD,ClarkeCA,Holmberg L,YongLC,KolonelLN,GouldMK,WestDWJClinOncol.2007;25(5):472 3.Neverôsmokerswithlungcancer:epidemiologicevidenceofadis nctdiseaseen ty.tohck,gaof,limwt,leongss, FongKW,YapSP,HsuAA,EngP,KoongHN,ThirugnanamA,TanEHJClinOncol.2006;24(15):2245 4.Epidemiologyofbronchioloalveolarcarcinoma:improvementinsurvivala erreleaseofthe1999whoclassifica onof lungtumors.zellja,oush,ziogasa,antonôculverhclinoncol.2005;23(33):8396 5.Muta onsintheepidermalgrowthfactorreceptorgenearelinkedtosmokingôindependent,lungadenocarcinoma. SonobeM,ManabeT,WadaH,TanakaFBrJCancer.2005;93(3):355 ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΙΤΥΠΟΙCaΠΝΕΥΜΟΝΑ ΤοαδενοCa( συχνότητα,1 ο απότο1995): Πιοσυχνόσεμη,πρώηνκαιήπιουςκαπνιστές (Ιδιαίτερατοβρογχοκυψελιδικό)¹ˊ²ˊ³ˊ⁴

ΕΞΗΓΗΣΗ Αλλαγήποιότηταςτσιγάρων: α.φίλτρο(οξικήκυτταρίνη,άνθρακας) β.ποικιλίακαπνού(virginia) γ. περιεκτικότητανικοτίνης πίσσας δ.ουσίεςπουαυξάνουντηναπόδοσητηςνικοτίνης Αλλαγήκαπνιστικήςσυνήθειας: α. αριθμούτσιγάρων/ημέρα β. όγκου, συχνότηταςεισπνοής,υψηλότερεςροές καρκινογένεσησεπεριφερικότερουςαεραγωγούς απόπροκαρκινογόνεςουσίεςπουμετατρέπονταισε καρκινογόναστιςκυψελίδες ΠΑΘΗΤΙΚΟΚΑΠΝΙΣΜΑôΡύπανση

ΠΟΣΟΚΙΝΔΥΝΕΥΩΑΝΚΑΠΝΙΖΩ; ΟκίνδυνοςγιαCaπνεύμοναείναι ΔΟΣΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΣκαιΧΡΟΝΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΣ Σχετίζεταιμε¹: τηνηλικίαέναρξηςτουκαπνίσματος τοβάθοςτηςεισπνοήςτουκαπνού τηνπεριεκτικότητασεπίσσακαινικοτίνη τηνύπαρξηήόχιφίλτρουστοτσιγάρο Καπνιστής((35((ετών(:((((((((((((9(%(με(<(25(τσιγάρα/ημέρα((((((( ((((( (πιθανότητα((θανάτου)(((((((18(%(με( (25(τσιγάρα/ημέρα²(!!!( Σχετικόςκίνδυνος(σεσχέσημετομηκαπνιστήôΚάπνισμα40p/y): Χ(10( (30(φορές³( 1.Cigare etaryieldsinrela ontomortalityfromlungcancerinthecancerpreven onstudyiiprospec vecohort, 1982ô8.HarrisJE,ThunMJ,MondulAM,CalleEEBMJ.2004;328(7431):72 2.Whataretheoddsthatsmokingwillkillyou?Ma sonme,pollackes,cullenjwamjpublichealth.1987;77(4):425 3.Cigare esmokingandlungcancerinnewmexico.sametjm,wigginscl,humblecg,pathakdramrevrespirdis. 1988;137(5):1110

ΣΧΕΣΗΔΟΣΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ CaΠΝΕΥΜΟΝΑ ((Γραμμικήμετηνέντασητουκαπνίσματος (3πακέταx10χρόνια=3πλάσιοςκίνδυνοςσεσχέσημε1 πακέτοx10χρόνια) Εκθετικήμετηδιάρκειατουκαπνίσματος (1πακέτοx30χρόνια=100πλάσιοςκίνδυνοςσεσχέσημε1 πακέτοx10χρόνια)

ΠΑΘΗΤΙΚΟΚΑΠΝΙΣΜΑ Environmentaltobaccosmoke(ETS)ή second handsmoke (SHS)ή involuntarysmoking Είναι:1)τοπαράπλευρορεύμακαπνούπουπαράγεται απότοπλάιτωνχειλιώντωνκαπνιστώνότανεισπνέουντον καπνότουτσιγάρουκαι2)τοκύριορεύμααπότον εκπνεόμενοκαπνότωνκαπνιστών Έκθεσηγια>15min/dayγια>1day/week Το65%τωνενηλίκωνμηκαπνιστώνκαι>50%τωνπαιδιών εκτίθενταιστοπαθητικόκάπνισμαπαγκοσμίως!!!

ΔΕΝΥΠΑΡΧΕΙΑΣΦΑΛΕΣΟΡΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣΣΤΟΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΠΝΙΣΜΑ!

ΠΑΘΗΤΙΚΟΚΑΠΝΙΣΜΑ(SHS) ΚΑΙCaΠΝΕΥΜΟΝΑ FritzLickint:1 η παρατήρηση(1939)¹ Πρώτεςεπιδημιολογικέςμελέτες(1960 s)² 1 η συσχέτισημεcaπνεύμονα(1981)³ ΑπόδειξηSHSκαιCaΠνεύμονα[1986ô Interna onalagencyforresearchoncancer (IARC),USSurgeonGeneral,USNa onalresearch Council]⁴ «SHSisaGroupAcarcinogen=Humancarcinogen» 1.Proctor,RN.CancerWars.HowPoli csshapeswhatweknowanddon'tknowaboutcancer,basicbooks,newyork1995 2.CameronP,Kos njs,zaksjm,etal.thehealthofsmokers'andnonsmokers'children.jallergy1969;43:336 3.Lungcancerandpassivesmoking.TrichopoulosD,KalandidiA,SparrosL,MacMahonBIntJCancer.1981;27(1):1 4.USDepartmentofHealthandHumanServices(USDHHS).Thehealthconsequencesofinvoluntarysmoking:AreportoftheSurgeonGeneral. 1986;DHHSPublica onno.(cdc)87ô8398: 5.Interna onalagencyforresearchoncancer(iarc).iarcmonographsontheevalua onofthecarcinogenicriskofchemicalstohumans: TobaccoSmoking.1986 5.USEnvironmentalProtec onagency(epa).respiratoryhealtheffectsofpassivesmoking:lungcancerandotherdisorders.1992;epa/ 600/006F

ΠΑΘΗΤΙΚΟΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙCaΠΝΕΥΜΟΝΑ Το3,6%τωνθανάτωναπόCaπνεύμονα/έτος(21.400) οφείλονταιστοπαθητικόκάπνισμα²!!! [ΠληθυσμόςΔήμουΔράμας(Απογραφή2011): 59.010κάτοικοι 36,3%τουδήμου!!!] Το20 30%τωνασθενώνμεCaπνεύμονααπότοπαθητικό κάπνισμα«κληρονομούν»τηνόσοστοσπίτι καιτο12 19%στηνεργασίατους³!!! 1.Secondhandsmokeexposureamongwomenandchildren:evidencefrom31countries.WipfliH,AvilaôTangE,NavasôAcienA,Kim S,OnicescuG,YuanJ,BreysseP,SametJM,FamriHomesStudyInves gators AmJPublicHealth.2008;98(4):672 2.Worldwideburdenofdiseasefromexposuretosecondôhandsmoke:aretrospec veanalysisofdatafrom192countries.obergm, JaakkolaMS,WoodwardA,PerugaA,Pr?ssôUst?nALancet.2011;377(9760):139 3.TrichopoulosD,KalandidiA,SparrosL.Lungcancerandpassivesmoking:conclusionofGreekstudy.Lancet1983;2:677

ΠΑΘΗΤΙΚΟΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙCaΠΝΕΥΜΟΝΑ Το(24%(13 36%)τουCaπνεύμοναοφείλεται ΑΠΟΔΕΔΕΙΓΜΕΝΑ((στοπαθητικό(περιβαλλοντικό)κάπνισμα μεεπίσηςδοσοεξαρτωμενηκαιχρονοεξαρτωμενη συσχέτιση¹ˊ²!!! [Αποτελέσματαμετανάλυσης37επιδημιολογικώνμελετώνμεΝ=4626 άτομα(μηκαπνιστές)μεκαιχωρίςέκθεσησεπεριβαλλοντικόκάπνισμα κατάβάσητου/τηςσυζύγου]¹ [ΑποτελέσματαανάλυσηςμεΝ=1493άτομα,μηκαπνιστές,μεCa πνεύμονα κυρίωςαδενοκαρκίνωμα πουτο78,6%τωνγυναικώνκαι το21,4%τωνανδρώνεκτέθηκανγιαχρόνιασεπεριβαλλοντικό κάπνισμα]² 1.Theaccumulatedevidenceonlungcancerandenvironmentaltobaccosmoke.HackshawAK,LawMR,WaldNJBMJ. 1997;315(7114):980DepartmentofEnvironmentalandPreven vemedicine,wolfsonins tuteofpreven vemedicine,st Bartholomew's,London 2.Characteris csofneversmokerlungcancerincludingenvironmentalandoccupa onalriskfactors.cl?mentôduch?nec, VignaudJM,StouffletA,BertrandO,GislardA,ThibervilleL,GrosdidierG,Mar nety,benichouj,hainautp,parisclung Cancer.2010;67(2):144

ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΜΗΚΑΠΝΙΣΤΩΝ ΑΝΔΡΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝΣΤΟCaΠΝΕΥΜΟΝΑ Γυναίκες Άνδρες Θάνατοιανά100.000 πληθυσμούμη καπνιστώνηλικίας 40ô79ετών Lungcancerincidenceinneversmokers.WakeleeHA,ChangET,GomezSL,KeeganTH,FeskanichD,ClarkeCA,HolmbergL, YongLC,KolonelLN,GouldMK,WestDWJClinOncol.2007;25(5):472

ΠΑΘΗΤΙΚΟΚΑΠΝΙΣΜΑ(SHS) ΚΑΙCaΠΝΕΥΜΟΝΑ Μιαμεταανάλυση24μελετώνέδειξεπωςγιατους ενήλικεςπουαπό(παιδιάεκτέθηκανστογονεΐκό κάπνισμα,οσχετικόςκίνδυνοςγιαcaπνεύμοναήταν: (1,11(95%CI0.94ô1.31)ανεξαρτήτωςγονέα (1.15(95%CI0.86ô1.52)μητρικόκάπνισμα (1.10(95%CI0.89ô1.36)πατρικόκάπνισμα 1.USDepartmentofHealthandHumanServices(USDHHS).Thehealthconsequencesofinvoluntaryexposuretotobacco smoke.centersfordiseasecontrolandpreven on,rockville,md2006 2.Lungcancerandexposuretotobaccosmokeinthehousehold.JanerichDT,ThompsonWD,VarelaLR,GreenwaldP, ChorostS,TucciC,ZamanMB,MelamedMR,KielyM,McKneallyMFNEnglJMed.1990;323(10):632

ΑΝΣΤΑΜΑΤΗΣΩΝΑΚΑΠΝΙΖΩ; Οσχετικόςκίνδυνοςελαττώνεται(από(20( (90(%(ποτέ όμωςκατά100%)ανάλογαμετοπόσοέγκαιραγίνει και διατηρηθεί ηδιακοπή¹ ΜιαφαινομενικήαύξησηστηνεπίπτωσητουCa πνεύμοναταπρώταμόλιςχρόνιαμετάτηδιακοπή,φαίνεται μάλλοννααντανακλάστηνπρώιμηεμφάνισησυμπτωμάτων πουοδήγησαντελικάστηδιακοπήτουκαπνίσματος,λίγο προτηςδιάγνωσηςτηςκακοήθειας,ανκαιαποτελείθέμα προςπεραιτέρωέρευνακαιμελέτη² 1.TheHealthBenefitsofSmokingCessa on:areportofthesurgeongeneral.usdeptofhealthandhumanservices, Washington1990 2.Thehealthconsequencesofsmoking.Cancer.NewcombPA,CarbonePPMedClinNorthAm.1992;76(2):305

ΑΝΣΤΑΜΑΤΗΣΩΝΑΚΑΠΝΙΖΩ; Επίδραση(της(διακοπής(του(καπνίσματος(στο(σχετικό(κίνδυνο(για(( Ca(πνεύμονα(,(ανάλογα(με(τα(έτη(διακοπής( Σχετικόςκίνδυνος ΧρόνοςαπότηΔιακοπή Άνδρες Γυναίκες 0(Ενεργοίκαπνιστές) 1,00 1,00 *p<0,05 2 9έτη 0,66* 0,41* 10 19έτη 0,27* 0,19* 20 29έτη 0,17 0,08* >30έτη 0,08* 0,13* Μηκαπνιστές 0,04* 0,11*

ΑΝΑΠΛΑΤΟΜΕΙΩΣΩ; Κατηγορίες((καπνιστών( Βαρείς καπνιστές (>15τσιγάρα/ ημέρα) Μέτριοι καπνιστές (Βαρείς καπνιστέςπου μειώσανκατά 50%) Ήπιοι καπνιστές (1 5τσιγάρα/ ημέρα) Πρώην καπνιστές Μη καπνιστές Σχετικός( κίνδυνος(για( Ca(πνεύμονα( (95%(CI)( 1.00 0.73 (0.54ô0.98) 0.44 (0.35ô0.56) 0.17 (0.13ô0.23) 0.09 (0.06ô0.13) God redsen,n,presco,e,osler,m.effectofsmokingreduc ononlungcancerrisk.jama2005;294:1505

ΜΗΠΩΣΝΑΚΑΠΝΙΖΩΠΟΥΡΟ ΑΝΤΙΓΙΑΤΣΙΓΑΡΟ; o 2μεγάλεςπροοπτικέςμελέτες [Ν1=17.774με1.546καπνιστέςπούρωνκαι16.228μη καπνιστές,24έτηπαρακολούθησηςκαισχετικόκίνδυνο γιαcaπνεύμονα=2.1,(95%ci1.1ô4.1)]¹, [Ν2=137.243και12έτηπαρακολούθησηςκαισχετικό κίνδυνογιαcaπνεύμονα=5.1,(95%ci4.0ô6.6)]² o ΟκίνδυνοςήτανκαιεδώΔΟΣΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΣκαι ΧΡΟΝΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΣ 1.Effectofcigarsmokingontheriskofcardiovasculardisease,chronicobstruc vepulmonarydisease,andcancerinmen. IribarrenC,TekawaIS,SidneyS,FriedmanGDNEnglJMed.1999;340(23):1773 2.Cigarsmokinginmenandriskofdeathfromtobaccoôrelatedcancers.ShapiroJA,JacobsEJ,ThunMJJNatlCancerInst. 2000;92(4):333

ΜΗΠΩΣΝΑΚΑΠΝΙΖΩΚΑΝΝΑΒΗ ΑΝΤΙΓΙΑΤΣΙΓΑΡΟ; o 1casecontrolstudy [79περιστατικάμεCaπνεύμονακαι324controls: κίνδυνοςγιαcaπνεύμονα=+(8%(95%ci2ô15)ανστο κάπνισματσιγάρουπροστεθείωςσταθερόςσυνδυασμός ηκάνναβηκαι+7%γιακάθεεπιπλέονp/yαν συνυπολογιστεί(μαζίμεάλλουςπροδιαθεσικούς παράγοντες)ηχρήσητηςκάνναβης(95%ci5ô9)]¹. o ΟκίνδυνοςήτανκαιεδώΔΟΣΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΣκαι ΧΡΟΝΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΟΣ 1.Cannabisuseandriskoflungcancer:acaseôcontrolstudy.AldingtonS,HarwoodM,CoxB,WeatherallM,BeckertL,HansellA, PritchardA,RobinsonG,BeasleyR,CannabisandRespiratoryDiseaseResearchGroup.EurRespirJ.2008;31(2):280.

ΚΑΙΑΝΕΧΩΗΔΗCaΠΝΕΥΜΟΝΑ; ( ( 5ετής((επιβίωση( ( ΠρώιμοNSCLC ΠεριορισμένοSCLC ( ( Καπνιστές( ( 33% 29% ( Διακοπή( καπνίσματος(( στη((διάγνωση( ( 70% 63% Influenceofsmokingcessa ona erdiagnosisofearlystagelungcanceronprognosis:systema creviewofobserva onal studieswithmetaôanalysis.parsonsa,daleya,beghr,aveyardpbmj.2010;340:b5569

ΜΟΝΗΛΥΣΗΗΔΙΑΚΟΠΗ ΤΟΥΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ((ΓΙΑ((ΤΗΝ((ΠΡΟΣΟΧΗ((ΣΑΣ(!(