ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ & ΤΕΧΝΗ» ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ Η σειρά σεμιναρίων με θέμα ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ, ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ, ΤΕΧΝΗ διοργανώνεται από το ερευνητικό πρόγραμμα «Φιλοσοφική Συμβουλευτική και Τέχνη» - με επιστημονική υπεύθυνη την λέκτορα Φιλοσοφικής Ανθρωπολογίας του τμήματος Φ.Π.Ψ. Άννα Λάζου, στο πλαίσιο της Επιτροπής Ερευνών του ΕΛΚΕ. ΠΟΥ ΑΠΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ Τα σεμινάρια απευθύνονται σε εκπαιδευτικούς, αποφοίτους Σχολών Θετικών, Ανθρωπιστικών Επιστημών και Καλλιτεχνικών Σχολών - ΑΕΙ /ΤΕΙ, καθώς και σε κάθε επαγγελματία ή ενδιαφερόμενο που επιθυμεί να ενημερωθεί πάνω στις εφαρμογές του τρίπτυχου αυτού στη σύγχρονη ζωή και γνώση. ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ & ΒΙΩΜΑΤΙΚΟΣ Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΩΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ Η προσέγγιση των θεμάτων του Σεμιναρίου έχει διεπιστημονικό χαρακτήρα. Το αντικείμενό τους και οι επί μέρους πλευρές του υλικού των σεμιναρίων εντάσσονται απόλυτα στη σύγχρονη αναζήτηση καινοτόμων μεθόδων και περιεχομένων της εκπαίδευσης με πρωτότυπο συνδυασμό Φιλοσοφίας/ Τέχνης και Επιστήμης. Προσφέρει επιπλέον ιδέες στους εκπαιδευτικούς για την βιωματική διδασκαλία των μαθημάτων της Φυσικής στην σχολική τάξη, αλλά και την ευκαιρία στους διδάσκοντες φιλολογικών μαθημάτων να γνωρίσουν άγνωστες πτυχές της φιλοσοφικής διανόησης. Επιπλέον φέρνει σε επαφή τους αποφοίτους καλλιτεχνικών σχολών με πολλές από τις σημαντικότερες επιστημονικές ανακαλύψεις, εμπλουτίζοντας το γνωστικό τους υπόβαθρο. ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΛΑΧΑΝΗΣ & ΟΜΑΔΑ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ Τα μαθήματα επιμελείται ο Δρ Κώστας Καλαχάνης, με δυναμική παρουσία στο χώρο της Φιλοσοφίας και Ιστορίας της Επιστήμης και επιτυχημένη πορεία στην διδασκαλία των θεμάτων αυτών τόσο σε Πανεπιστημιακό όσο και ευρύτερο κοινό. Συνεπικουρεί η Αφροδίτη Τσιάρα, φιλόλογος, η οποία θα συμβάλει στον σχεδιασμό του βιωματικού μέρους των σεμιναρίων συντονίζοντας την ομάδα εργασίας θεατρικού και χορευτικού αυτοσχεδιασμού. Συμμετέχουν ακόμη μέλη της ερευνητικής καλλιτεχνικής ομάδας Δρυός ΤόΠοι.
ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΩΝ ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ & ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Η ύλη αποτελείται από 2 κύκλους 5 μαθημάτων και αφορά τόσο τη θεωρία όσο και την πράξη και το βίωμα. Σημαντικό είναι ότι τα μαθήματα (βιβλιογραφία, power points, αναλύσεις) παρέχονται με δύο μορφές: α) με τη μορφή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και β) με τη μορφή των ζωντανών διαλέξεων και των βιωματικών-διαδραστικών δρωμένων. ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ Α ΚΥΚΛΟΣ 1.Η Θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης 2.Ο Χρόνος: Από την αριστοτελική σκέψη στην Θεωρία της Σχετικότητας 3. Το Χάος στην Φιλοσοφία και στις Φυσικές Επιστήμες 4. Θεωρίες Ενότητας της Φύσης: από την Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία στην σύγχρονη Φυσική 5. Ο Χορός των Ατόμων Α ΚΥΚΛΟΣ 6. Περιβάλλον και Ανθρώπινη Υγεία: Από τον Ιπποκράτη στην σύγχρονη Ιατρική 7. Η επιστήμη στα χρόνια της Ιεράς Εξέτασης 8. Νεώτερα φιλοσοφικά ρεύματα και φυσικές επιστήμες 9. Ο Ήλιος στην Φιλοσοφία και στην Φυσική 10. Από τα στοιχεία του ανθρώπου στα στοιχεία του Σύμπαντος ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ & ΩΦΕΛΕΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ Στα πλεονεκτήματα της σειράς αυτών των σεμιναρίων που για πρώτη φορά πανελληνίως διοργανώνουμε συγκαταλέγονται 1. ο κατανοητός και εκλαϊκευμένος λόγος του κ. Καλαχάνη, τεκμηριωμένος με την πλέον σύγχρονη επιστημονική βιβλιογραφία. 2. η δυνατότητα διάδρασης μέσα από το διάλογο και το καλλιτεχνικό βίωμα, όπου οι φιλοσοφικές έννοιες και τα επιστημονικά δεδομένα μεταδίδονται με πράξεις θεατρικού παιχνιδιού και σωματικής έκφρασης, όπου ενθαρρύνεται η εξ ίσου συμμετοχή όλων, 3. παρέχεται εκπαιδευτικό υλικό σε ηλεκτρονική κι έντυπη μορφή, αποτελούμενο από power points, εποπτικό υλικό, επιστημονικά άρθρα και βιβλιογραφία. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Επιχειρώντας μαζί με τους εκπαιδευόμενους/ες ένα φιλοσοφικό ταξίδι στις απαρχές του Σύμπαντος, αλλά και στις απαρχές του ανθρωπίνου στοχασμού, θα έχουμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε ότι τα μεγαλύτερα προβλήματα που απασχολούν την επιστήμη στην
πραγματικότητα είναι φιλοσοφικά, αλλά διαχέονται σε όλες τις όψεις του πολιτισμού, στην τέχνη και τις παραδόσεις. Ακολουθεί σύντομη επισκόπηση της θεματικής και ορισμένων από τα ζητήματα που οι εγγεγραμμένοι στα σεμινάρια θα έχουν τη δυνατότητα να διδαχθούν : Α) Η συνεισφορά της Φιλοσοφίας στην ανάπτυξη των Φυσικών Επιστημών Θα μελετηθεί η διαχρονική επίδραση φιλοσοφικών θεωριών στις επιστήμες από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα (Προσωκρατική περίοδος, Πλάτων, Αριστοτέλης, Βυζάντιο, Αναγέννηση, 20 ος αιώνας), ώστε να δειχθούν τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά των μεγάλων επιστημονικών επαναστάσεων. Β) Η δημιουργία του Σύμπαντος Θα παρουσιασθεί η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης και τα παρατηρησιακά δεδομένα που την τεκμηριώνουν. Επιπλέον μελετάται το πώς γεννήθηκαν ο χώρος και ο χρόνος, ενώ εξετάζονται και βασικές αρχές της σύγχρονης Κοσμολογίας, όπως ο Πληθωρισμός, αλλά και διάφορες κοσμολογικές θεωρίες. Γ) Ο ρόλος του Θεού στο Σύμπαν
Εξετάζεται ο ρόλος του θείου παράγοντα στην δημιουργία του Σύμπαντος, αλλά και η βαθύτερη σχέση που υπάρχει μεταξύ της θρησκείας και της επιστήμης, μέσα από αναφορές προερχόμενες από την ελληνική αρχαιότητα και το Βυζάντιο. Δ) Χρόνος και Χάος Θα συζητηθεί το περιεχόμενο δύο εννοιών της Φυσικής και της Φιλοσοφίας, οι οποίες διέπουν κι επηρεάζουν επομένως την ζωή και καθημερινότητά μας. Η πραγματική φύση του χρόνου επιχειρήθηκε να προσδιοριστεί ήδη από τον Αριστοτέλη που πρώτος τον συνέδεσε με την κίνηση των ουρανίων σωμάτων, θεωρώντας ότι είναι ομοιόμορφος σε όλο το Σύμπαν. Αντιθέτως, η Ειδικής Σχετικότητας διαμορφώνει μία νέα αντίληψη για τον χρόνο, που εξαρτάται από την κίνηση του παρατηρητή, ενώ στην Γενική Σχετικότητα γίνεται πλέον λόγος για χωροχρόνο που παραμορφώνεται από την μάζα και την βαρύτητα. Το Χάος επίσης, είναι μία έννοια που σχετίζεται όχι μόνο με την τυχαιότητα, αλλά και με την αδυναμία πρόβλεψης του τελικού αποτελέσματος μίας κατάστασης που εξαρτάται από τις αρχικές συνθήκες (βλ. Πρόβλημα Τριών Σωμάτων στην Αστρονομία) αλλά και με την ύπαρξη δομών στο ανθρώπινο σώμα και το Σύμπαν (fractals) που χαρακτηρίζονται από γεωμετρικές σχέσεις. Ε) Αστρική εξέλιξη και δημιουργία της ζωής Θα μελετηθεί ο ρόλος της εξέλιξης και του θανάτου των άστρων στην δημιουργία της ζωής. Επιπλέον θα δειχθεί η βαθύτερη σχέση του ανθρώπου με το Σύμπαν, καθώς τα χημικά στοιχεία που αποτελούν το σώμα μας προέρχονται από νεκρά άστρα. Στην ενότητα αυτή θα ενταχθούν και οι απόψεις των αρχαίων Ελλήνων και Βυζαντινών φιλοσόφων σχετικά με την σύνδεση του ανθρώπου με το Σύμπαν.
ΣΤ) Τι συμβαίνει στον μαγικό κόσμο των ατόμων Ποια είναι η πραγματική σημασία της λέξης «άτομο» και ποια η σχέση της Ατομικής θεωρίας του Λευκίππου και του Δημοκρίτου με την σύγχρονη Φυσική; Θα μελετηθούν επίσης βασικές αρχές της Φυσικής, σχετικές με την δομή του ατόμου, καθώς και οι σημαντικότεροι σταθμοί στην ιστορία της Κβαντικής Φυσικής. Επιπλέον θα εξετασθεί η σχέση της κοσμολογίας των Ατομικών φιλοσόφων με την θεωρία του Πληθωρισμού. Ζ) Εν τέλει, θα προσδιορίσουμε τη σχέση του ανθρώπου με τον κόσμο στον οποίο διαβιοί, δηλαδή το φυσικό περιβάλλον. Θα δούμε πώς επηρεάζεται η ανθρώπινη υγεία από το περιβάλλον καθώς και ποια είναι σήμερα, στη φάση της μεγάλης τεχνολογικής μας ανάπτυξης, η σύνδεσή μας με την φύση. Το θέμα αυτό θα μελετηθεί μέσω της αρχαίας διδασκαλίας του Ιπποκράτη, για να φτάσουμε στο σήμερα, όπου η επιστήμη έχει προσδιορίσει τις περιβαλλοντικές επιδράσεις που δέχεται ο άνθρωπος από το νερό, τον αέρα, το έδαφος, αλλά και το διάστημα (διαστημικός καιρός). Με τον τρόπο αυτό ο εκπαιδευόμενος θα μπορέσει να αποκτήσει πρόσβαση σε επιστημονικό υλικό αξιοποιήσιμο και στον τομέα της Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, αλλά και να αποκτήσει γνώσεις σε βασικές αρχές της σύγχρονης Ιατρικής.
ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Αυτά είναι μερικά από τα θέματα που θα αναπτυχθούν επιχειρώντας ταυτόχρονα να απαντήσουμε στα ερωτήματα των εκπαιδευομένων μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και στις δια ζώσης συναντήσεις με τον διδάσκοντα, έχοντας σαν οδηγό την Φιλοσοφία και τις τέχνες, με έναν τρόπο όχι στενά ακαδημαϊκό, αλλά προτάσσοντας την συμμετοχή του εκπαιδευομένου. Τέλος, ακολουθώντας διεθνείς βιβλιογραφικές κατευθύνσεις και προδιαγραφές, στην καλλιτεχνική παιδεία, θα προσεγγίσουμε βιωματικά και με θεατρικό αυτοσχεδιασμό το «χορό» που λαμβάνει χώρα στη φύση, από τον υποατομικό χώρο μέχρι τους πλανήτες και τα άστρα. Έναν χορό δημιουργίας, χορό θανάτου και αναγέννησης.. Πρόκειται για πρωτότυπη και σύγχρονη εφαρμογή που απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων και βαθμίδων. http://www.dana.org/publications/reportdetails.aspx?id=44337 http://www.edu-cyberpg.com/arts/home_arts.html ΚΟΣΤΟΣ: 150 ευρώ για κάθε κύκλο 100 ευρώ για κάθε κύκλο, για φοιτητές, ανέργους και ΑΜΕΑ Κατάθεση στον τραπεζικό λογαριασμό ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ Α ΚΥΚΛΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: 9/5, 16/5, 23/5, 30/5, 1/6 ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑ: 30/5, 1/6, 4/6 B ΚΥΚΛΟΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: 13/6, 20/6, 27/6, 4/7, 11/7 ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑ: 11/7, 13/7, 16/7 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Για δηλώσεις συμμετοχής, παρακαλούμε να αποστείλετε συμπληρωμένη την φόρμα εγγραφής μαζί με το καταθετήριο σημείωμα από την τράπεζα στους: Κωνσταντίνο Καλαχάνη: kalahanis@hotmail.com και kkalachan@phys.uoa.gr ΤΗΛ: 6944246617 Αφροδίτη Τσιάρα: afroditi.tsiara@gmail.com ΤΗΛ: 6976212877