ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΛΕΝΗ ΑΠΟΣΠΟΡΗ ΛΕΚΤΟΡΑΣ Ο. Π. Α. Ευχαριστώ τις ερευνήτριες κυρίες Αντιγόνη Κυρούση και Μυρτώ Ραφαηλίδου για τη συμβολή τους στην προετοιμασία αυτού του κειμένου. ****
Πίνακας Περιεχομένων Ε1. ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ- ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ-ΤΟΜΕΙΣ ΔΡΑΣΗΣ...3 Ε.1.1 Η γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα...3 Ε.1.2 Προβλήματα...3 Ε.1.3 Τομείς δράσης...4 Ε.1.4 Πόροι και Δυνατότητες για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα από το Γ ΚΠΣ...4 Ε.1.5 Παράδειγμα Γυναικείας Επιχειρηματικότητας (Αγροτικός Συνεταιρισμός)...7 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Ε:...8 ΔΕΛΤΙΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ...9 ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΩΝ (Γ' Κ.Π.Σ.)...9 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...9 ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ (ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ)- ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ....9 Ε.2 Ανεύρεση πόρων Χρηματοδότηση...10 Αναφορές Βιβλιογραφία...15
Ε1. ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ- ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ-ΤΟΜΕΙΣ ΔΡΑΣΗΣ Ε.1.1 Η γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα H γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα σε σχέση με την υπόλοιπη E.E. 1 Σύμφωνα με σχετικές έρευνες, στις HΠA πάνω από το 30% των επιχειρηματιών είναι γυναίκες. Στην Eυρώπη το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνά κατά μέσο όρο το 20%, ενώ στην Eλλάδα εμφανίζεται μειωμένο κάτω από το 10%. Σύμφωνα με στοιχεία του Δείκτη Διεθνούς Επιχειρηματικότητας 2 (Global Entrepreneurship Monitor), οι άντρες δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά σε ποσοστό 50% περισσότερο από τις γυναίκες με την Ελλάδα, τη Γαλλία και την Ισπανία να προπορεύονται στη διαφορά του ποσοστού συμμετοχής αντρών γυναικών σε επιχειρηματική δραστηριότητα. Ε.1.2 Προβλήματα Σε έρευνα της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας (KEEE) 3 αποτυπώθηκαν τα εμπόδια που συναντά η γυναίκα όταν αποφασίζει να γίνει επιχειρηματίας, τα κυριότερα των οποίων είναι: η εξεύρεση κεφαλαίων για χρηματοδότηση, η έλλειψη οικιακής βοήθειας οι οικογενειακές υποχρεώσεις και ο ανελαστικός χρόνος εργασίας. Σύμφωνα με την έρευνα της KEEE, σχεδόν το 50% των γυναικών που ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά, αντιμετωπίζουν 1 Θανάσης Hλιοδρομίτης, Άρθρο από την εφημερίδα Ημερησία, (http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=4666&subid=2&pubid=238580) 2 www.draseis-gynaikes.gr/internet/documents/gem.doc 3 όπως 22
από την πρώτη στιγμή προβλήματα οικονομικής φύσης. Tο 30% εκτιμά ότι είναι πολύ δύσκολος ο συνδυασμός εργασίας και οικογένειας, ενώ το 28% δεν μπορεί να βρει τους κατάλληλους φορείς για να πάρει συμβουλές και πληροφορίες. Oικονομικά είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει και μια γυναικεία επιχείρηση που ήδη λειτουργεί, και κυρίως προβλήματα ρευστότητας, για το 50% των γυναικών που διαθέτουν ήδη τέτοια επιχείρηση. Το 45% αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στο να συνδυάζει τις εργασιακές με τις οικογενειακές υποχρεώσεις. Ε.1.3 Τομείς δράσης Εννέα στις δέκα (88%) γυναικείες επιχειρήσεις είναι πολύ μικρές και δραστηριοποιούνται κυρίως στους τομείς του εμπορίου και των υπηρεσιών. Μια στις δέκα (10%) είναι μικρές επιχειρήσεις και δυο στις εκατό (2%) μπορούν να χαρακτηρισθούν μεσαίου μεγέθους. Τέλος μόνο μία σε κάθε 200 γυναίκες που αποφασίζουν να δραστηριοποιηθούν στον επιχειρηματικό τομέα στη χώρα μας, «τολμά» και ιδρύει επιχείρηση που μπορεί να χαρακτηριστεί μεγάλη. 4 Ε.1.4 Πόροι και Δυνατότητες για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα από το Γ ΚΠΣ Ο προϋπολογισμός του δεύτερου κύκλου του έργου «Θετικές Δράσεις υπέρ των γυναικών στις Μικρομεσαίες & Μεγάλες Επιχειρήσεις» που υλοποιεί η Γενική Γραμματεία Ισότητας στο πλαίσιο του Γ ΚΠΣ, ανέρχεται σε 14.269.040,16 ευρώ. 5 4 όπως 22 5 Δαμουλιάνου, Καθημερινή, 29/5/06
Γυναικεία Επιχειρηματικότητα Πρόγραμμα ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ - Μέτρο 2.8 Απευθύνεται Νέοι μέχρι 35 ετών Ίδρυση Επιχείρησης σε Μεταποίηση - Υπηρεσίες Γυναίκες μέχρι 55 ετών Προϋποθέσεις Χρηματοδοτεί Προϋπολογισμός Μη Ύπαρξη προηγούμενης Επιχειρηματικής Δραστηριότητας Εξοπλισμός Διαμόρφωση χώρων Υπηρεσίες Υποδομής Ίδρυση, Οργάνωση Διαφήμιση κλπ. Max : 150.000 - Μεταποίηση 90.000 - Υπηρεσίες Χρηματοδότηση 40% Κριτήρια Δέσμευση Στόχων Υποβολή πρότασης Παρατηρήσεις Πρωτοτυπία Πρόσληψη προσωπικού ΝΑΙ Προσωπικό Δ Κύκλος Αναμένεται - Ετήσια προκήρυξη Ποιοτική πρόταση ΠΗΓΗ: www.salamina.gr
Ο προϋπολογισμός αυτός είναι υπερπενταπλάσιος του πρώτου κύκλου (2.596.440 ευρώ) που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη από επιχειρήσεις σε όλη την Ελλάδα. Τα σημαντικά πλεονεκτήματα που παρουσιάζει έναντι του πρώτου κύκλου τα οποία συνοψίζονται ως εξής: Αυξάνεται από 50% σε 75% η δημόσια συμμετοχή (75% από το Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων και 25% από εθνικούς πόρους) και περιορίζεται η ιδιωτική συμμετοχή από 50% σε 25%. Απλοποιούνται οι διαδικασίες και οι προϋποθέσεις για την υποβολή προτάσεων. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να λαμβάνουν γνώση της προκήρυξης όπως και του οδηγού εφαρμογής από την ιστοσελίδα της ΓΓΙ (www.isotita.gr). Στο δεύτερο έργο εντάσσονται οι πολιτικές εκπαίδευσης και η αντιμετώπιση των στερεότυπων μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία με σημαντικό -επιμέρους- στόχο τη σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, την ενίσχυση των βιβλιοθηκών των ΤΕΕ και ΙΕΚ σε όλη τη χώρα όπως και την on line σύνδεσή τους με τη βιβλιοθήκη γυναικείων θεμάτων της Γενικής Γραμματείας Ισότητας. Τρίτο εξίσου σημαντικό έργο είναι η ενίσχυση και επέκταση της παροχής συμβουλευτικής, ψυχολογικής και νομικής υποστήριξης των γυναικών στους τομείς της βίας, της απασχόλησης και επιχειρηματικότητας.
Ε.1.5 Παράδειγμα Γυναικείας Επιχειρηματικότητας (Αγροτικός Συνεταιρισμός) Οι γυναίκες των απομακρυσμένων ορεινών και νησιωτικών περιοχών της Μαγνησίας, υφίστανται τις συνέπειες ενός διπλού κοινωνικού αποκλεισμού που πηγάζει τόσο από τις αρνητικές κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες του τόπου διαβίωσής τους, όσο και από τον κοινωνικό ρόλο του φύλου τους. 6 Η Εταιρία Ανάπτυξης Πηλίου, από την έναρξη ακόμη της λειτουργίας της το 1991 μέχρι σήμερα, ανέλαβε και υλοποίησε μια πληθώρα πρωτοβουλιών υποστήριξης της γυναικείας επιχειρηματικότητας στο πλαίσιο των Κοινοτικών Πρωτοβουλιών LEADER και NOW, κυρίως με την μορφή της σύστασης γυναικείων αγροτοτουριστικών συνεταιρισμών και της περαιτέρω υποστήριξης τους. Τα αποτελέσματα των παρεμβάσεων αυτών, ήταν σημαντικά για την τοπική κοινωνία, διότι ανέδειξαν τον επιχειρηματικό ρόλο των γυναικών της περιοχής, ανέδειξαν τοπικά μας προϊόντα, και συνέβαλαν στην βελτίωση της συνολικής αναπτυξιακής εικόνας της περιοχής. Ερωτήσεις για επανάληψη/συζήτηση 1) Πώς κρίνετε το επίπεδο της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα 2) Ποιά είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η γυναίκα όταν αποφασίζει να γίνει επιχειρηματίας 3) Ποιοί μπορεί να είναι οι τομείς δράσης της γυναικείας επιχειρηματικότητας 6 (http://www.eapilio.gr/indexwo.htm)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Ε: Πληροφορίες για προγράμματα επιχειρηματικότητας http://www.draseis-gynaikes.gr/internet/echome.asp (Σελίδα του ΚΕΘΙ με ποικίλες πληροφορίες για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα) http://www.info3kps.gr/ (Τρίτο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης) Ελληνικός οργανισμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων και χειροτεχνίας (ΕΟΜΜΕΧ) (http://www.eommex.gr/greek/index.htm) Σύνδεσμος Γυναικών Επιχειρηματιών Ελλάδος (http://www.businesswoman.gr) Κέντρο Εργάνη (http://www.ergani.gr/gr/profil.asp) Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (http://www.iobe.gr/all.htm) Κοινοτικό πλαίσιο στήριξης πρόγραμμα γυναικείας επιχειρηματικότητας (http://www.salamina.gr/goonline/goonline.htm)
ΔΕΛΤΙΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ 7 ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΕΩΝ (Γ' Κ.Π.Σ.) ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ (ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ)- ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ. Νεοϊδρυόμενες επιχειρήσεις όπου την ιδιοκτησία (κάτοχοι τουλάχιστον του 75% του μετοχικού ή εταιρικού κεφαλαίου) και τη διοίκηση την ασκούν γυναίκες. Οι νέες επιχειρηματίες, οι οποίες θα ασκούν την διοίκηση στη νέα επιχείρηση που δημιουργούν θα πρέπει να είναι από18 έως 55 ετών. ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΚΛΑΔΟΙ ΤΟΜΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Όλοι οι κλάδοι της Μεταποίησης / νέες τεχνολογίες. Εμπόριο βιολογικών προϊόντων και Ηλεκτρονικό Εμπόριο. Υπηρεσίες : συναφείς προς την μεταποίηση, σε δραστηριότητες όπου αξιοποιούνται οι νέες τεχνολογίες, σε επιλεγμένες, καινοτόμες δραστηριότητες του τουριστικού τομέα. Παραδοσιακές Δράσεις με υιοθέτηση νέας τεχνολογίας Παραδείγματα Επιχειρήσεων Νέου Τύπου: Εφαρμογές Πληροφορικής, Ηλεκτρονικό Εμπόριο / Ηλεκτρονικό Επιχειρείν, Business Services, Logistics, Υπηρεσίες τηλεφροντίδας, Επιχειρήσεις Οικο-τουρισμού (rafting, περιηγήσεις, κλπ.), Επιχειρήσεις Συμβούλων για νέα ενεργειακά και περιβαλλοντικά ζητήματα ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ: Όλη η Ελληνική Επικράτεια 7 www.planningroup.gr/info/gunaikes-peri.doc
ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ Προϋπολογισμός κάθε επενδυτικής πρότασης είναι : για την μεταποίηση : 146.735 ΕΥΡΩ ή 50 εκατ. δρχ. και για τους υπόλοιπους κλάδους δραστηριότητας : 88.041 ΕΥΡΩ ή 30 εκατ. δρχ. Ποσοστό επιδότησης : 50% του προϋπολογισμού. Ε.2 Ανεύρεση πόρων Χρηματοδότηση 8 Η ύπαρξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών είναι πολύ σημαντική για μία οικονομία, γιατί δημιουργεί το κατάλληλο πλαίσιο ανάπτυξης και προσφέρει νέες ευκαιρίες στον επιχειρηματικό χώρο. Οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες είναι σημαντικές πρώτον, γιατί βοηθούν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας, με την παρουσία επιχειρήσεων σε ξένες αγορές και, δεύτερον, γιατί οδηγούν σε αύξηση της απασχόλησης με τις νέες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται. Το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι λοιπόν πώς οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες θα χρηματοδοτηθούν. Δηλαδή ποιο πρέπει να είναι το κατάλληλο μείγμα πηγών κεφαλαίου ώστε να αντληθούν πόροι και οι πρωτοβουλίες αυτές να γίνουν υλοποιήσιμα επιχειρηματικά σχέδια. Μία κατηγοριοποίηση των επιχειρηματικών φορέων αφορά στη χρήση των κεφαλαίων που θα αντληθούν. Δηλαδή, ανάλογα με το πώς θα χρησιμοποιηθούν τα κεφάλαια που θα αντληθούν, μπορούμε να διακρίνουμε δύο βασικές κατηγορίες: 8 Καβουσανός και Δράκος (2006)
Α. Κεφάλαια που αφορούν σε επέκταση επιχειρήσεων που ήδη υπάρχουν Β. Κεφάλαια που αφορούν στην ίδρυση νέων επιχειρήσεων. Η διάκριση αυτή είναι σημαντική για τις επιλογές που έχει σε κάθε περίπτωση η επιχείρηση. Στα πρώτα στάδια μια νέα επιχείρηση θα επιβαρυνθεί με υψηλότερο Χρηματοοικονομικό Κόστος των κεφαλαίων που θα αντλήσει, λόγω του υψηλότερου κινδύνου. Αντίθετα, μία ήδη υπάρχουσα επιχείρηση έχει περισσότερες επιλογές ως προς τους τρόπους χρηματοδότησης, λόγω των υλικών αλλά και άλλων μορφών εγγυήσεων που μπορεί να παρέχει η μακροχρόνια και επιτυχημένη δραστηριοποίησή της στην αγορά. Οι μορφές χρηματοδότησης που θα αναλυθούν στη συνέχεια αφορούν σε επιχειρήσεις που δεν είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο. 1. Ίδια Κεφάλαια: Η μέθοδος αυτή μπορεί να προέρχεται από κεφαλαιοποίηση των κερδών, για μία ήδη υπάρχουσα εταιρεία και είναι κατάλληλη για επιχειρήσεις που παρουσιάζουν σημαντική κερδοφορία και χρησιμοποιούν μέρος των κερδών τους για επέκταση των δραστηριοτήτων τους. 2. Τραπεζικός δανεισμός: είναι ο βασικότερος τρόπος χρηματοδότησης επιχειρηματικών πρωτοβουλιών κυρίως για νέες επιχειρήσεις. Οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει προϊόντα χορήγησης αρχικού κεφαλαίου με όρους που συμφωνούνται με τις επιχειρήσεις (επιτόκιο, διάρκεια, ποσό, περίοδος χάριτος). 3. Ευρωπαϊκά ή Εθνικά Προγράμματα: η μέθοδος αυτή αφορά σε επιδοτήσεις που παρέχονται σε νεοσύστατες ή υπάρχουσες επιχειρήσεις, προερχόμενες από ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα. Οι επιδοτήσεις αυτές αφορούν είτε στη δωρεάν συνεισφορά στο
αρχικό κόστος επένδυσης, είτε στη μορφή κάλυψης τμήματος του χρηματοοικονομικού κόστους (επιδότηση επιτοκίου), είτε σε φορολογικές ελαφρύνσεις. Το σημαντικό είναι ότι η φιλοσοφία χρηματοδότησης διαφέρει από όλες τις προηγούμενες περιπτώσεις, αφού δεν απαιτείται η αποπληρωμή των πόρων που χρησιμοποιήθηκαν από την επιχείρηση και ταυτόχρονα τα κριτήρια επιλογής των επιχειρήσεων που θα ευνοηθούν δεν έχουν να κάνουν πάντα μόνο με την κερδοφορία, αλλά λαμβάνονται υπόψιν και κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες. 4. Χρηματοδοτική Μίσθωση (Leasing): Η χρηματοδοτική μίσθωση αφορά στην αγορά παγίου εξοπλισμού μέσω εταιρειών leasing. Στην περίπτωση αυτή, η εταιρεία leasing αγοράζει τον εξοπλισμό και τον μισθώνει στην επιχείρηση έναντι προσυμφωνημένου ποσού. Η επιχείρηση έχει το πλεονέκτημα (πέρα από τις φορολογικές ελαφρύνσεις) ότι δεν καταβάλλει το πλήρες ποσό για τη χρησιμοποίηση του εξοπλισμού, ενώ στο τέλος μπορεί να πάρει την κυριότητά του. 5. Κεφάλαιο κίνησης: Κατά κανόνα αποτελεί έναν ανοικτό λογαριασμό (με άνω όριο σε ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα) από τον οποίο η εταιρεία μπορεί να αντλεί χρήματα (επιβαρυνόμενη με το αντίστοιχο χρηματοοικονομικό κόστος) για να χρηματοδοτεί τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. 6. Χρηματοδότηση μέσω ΕΟΜΜΕΧ: O Ελληνικός Οργανισμός Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων και Χειροτεχνίας εκδίδει εγγυητικές επιστολές υπέρ των Μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ή ακόμα και συνεταιρισμό επιχειρήσεων).
Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου Οι αγορές στις οποίες οι επιχειρήσεις μπορούν να βρουν τα κεφάλαια που χρειάζονται είναι οι αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου. Η αγορά Χρήματος είναι αυτή στην οποία διακινούνται χρεόγραφα βραχυχρόνιας διάρκειας (συνήθως έως ένα χρόνο), ενώ η αγορά Κεφαλαίου είναι η αγορά στην οποία διακινούνται αξιόγραφα μακροχρόνιας διάρκειας. Επιπλέον, οι αγορές χρήματος και Κεφαλαίου διακρίνονται με τη σειρά τους σε πρωτογενείς και δευτερογενείς. Στις πρωτογενείς αγορές πραγματοποιούνται οι εκδόσεις νέων αξιογράφων και χρεογράφων, ενώ στις δευτερογενείς αγορές διαπραγματεύονται τα αξιόγραφα-χρεόγραφα μετά την έκδοσή τους. Εγγυήσεις Δανειστών Οι αγορές έχουν δημιουργήσει το κατάλληλο πλαίσιο έτσι ώστε να δίνουν ένα ικανό ποσοστό εγγυήσεων στους επενδυτές οι οποίοι χορηγούν τα κεφάλαιά τους για τη χρηματοδότηση επενδύσεων. Στην περίπτωση του τραπεζικού δανεισμού, προκειμένου να εξασφαλιστεί η τράπεζα έναντι των καταθετών της, οι οποίοι ουσιαστικά παρέχουν και τα κεφάλαια χρηματοδότησης επιχειρηματικών ιδεών, ζητάνε εγγυήσεις από τις χρηματοδοτούμενες εταιρείες. Για παράδειγμα, αν η επιχείρηση με τα χρήματα που έλαβε από το δάνειο αγοράσει κάποιο κτίριο, αυτό υποθηκεύεται οπότε σε περίπτωση μη αποπληρωμής του δανείου, το κτίριο περνά στην ιδιοκτησία της τράπεζας. Στην περίπτωση του leasing, οι εταιρείες leasing για να καλυφθούν έναντι του κινδύνου οι εταιρείες να μη μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, δεν μεταβιβάζουν την ιδιοκτησία του εξοπλισμού παρά μόνο εφόσον οι εταιρείες πληρώσουν και την τελευταία δόση της μίσθωσης.
Η Αγορά των Κεφαλαίων Επιχειρηματικού Κινδύνου (Εταιρειών επιχειρηματικού κεφαλαίου - venture capitals) Οι Εταιρείες Επιχειρηματικού Κεφαλαίου (ΕΕΚ) αποτελούν μία σύγχρονη εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης νέων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών ή ανάπτυξης υπαρχουσών επιχειρήσεων, που αφορούν κατά κανόνα επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας. Τα κεφάλαια αυτά που ονομάζονται επίσης Κεφάλαια Επιχειρηματικού Κινδύνου αφορούν στη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση επιχειρηματικών πρωτοβουλιών από επενδυτές, σε συνδυασμό με συμβουλές που αφορούν στη Διοίκηση, με στόχο την εκμετάλλευση των ευκαιριών που οι πρωτοβουλίες παρουσιάζουν.
Αναφορές Βιβλιογραφία Αυλωνίτης, Γ. Ι και Παπασταθοπούλου, Π. (2006), «Η Επιχειρηματική Ιδέα»,σελ. 61-75 στο συλλογικό τόμο ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (Σ. Λιούκας), Αθήνα:ΟΠΑ Βουδούρη, Ε. και Λιούκας, Σ. (2006), «Επιχειρηματικό Σχέδιο», σελ. 76-99, στο συλλογικό τόμο ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (Σ. Λιούκας), Αθήνα:ΟΠΑ Cooper, R. (1993), Winning at New Products: Accelerating the Process from Idea to Launch, 2nd edition, USA: Perseus Books Publishing Hisrich, R., Peters, M., and Shepherd, D (2006), Entrepreneurship, 5 th Edition, New York, N.Y.: McGraw Hill Καβουσανός, Ε. Και Δράκος, Α. (2006), «Ανεύρεση Πόρων Χρηματοδότηση» σελ. 143-180 στο συλλογικό τόμο ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (Σ. Λιούκας), Αθήνα:ΟΠΑ Λιούκας, Σ. (2006), «Η Επιχειρηματικότητα ως Επιλογή Καριέρας: Προοπτικές κα Αναστολές», σελ. 51-60 στο συλλογικό τόμο ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (Σ. Λιούκας), Αθήνα:ΟΠΑ Μπήτρος, Γ. (2006), «Ο Ρόλος της Επιχειρηματικότητας και η Συμβολή της», σελ. 24-49 στο συλλογικό τόμο ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (Σ. Λιούκας), Αθήνα:ΟΠΑ Σαλαβού, Ε. (2006), Δρόμοι Εξέλιξης στο «επιχειρείν», Αθήνα: Καστανιώτης