Μαστού Συνέδριο. Aπεικόνισης. Επιστηµονικό. Τελικό Πρόγραµµα. «Νεότερες Εξελίξεις στη ιάγνωση,

www.hbis2015.gr Active Member of the Senologic International Society ο Επιστηµονικό Συνέδριο Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού «Νεότερες Εξελίξεις στη ιάγνωση, ιαχείριση και Αντιµετώπιση των Παθήσεων του Μαστού» Under the auspices: Υπό την Αιγίδα: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήµιον Αθηνών Ιατρική Σχολή 20-21 Μαρτίου Ξενοδοχείο Divani Caravel Αθήνα 2015 Χορηγούνται 12 µόρια Συνεχιζόµενης Ιατρικής Εκπαίδευσης (CME-CPD) Τελικό Πρόγραµµα

Active Member of the Senologic Internationa l Societ y

Περιεχόμενα Χαιρετισμός 4 Φορέας Επιτροπές Θεματολογία 5 Επιστημονικό Πρόγραμμα 6 Χορηγοί 11 Εκθεσιακό Πλάνο 12 Γενικές πληροφορίες 13 Περιλήψεις Ελεύθερων Ανακοινώσεων 15 Περιλήψεις Αναρτηµένων Ανακοινώσεων 21 Ευρετήριο Προέδρων - Ομιλητών 31 3

Χαιρετισμός Αγαπητοί Συνάδελφοι, Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Απεικόνισης Μαστού - ενεργού Mέλους της SIS - σας καλωσορίζουμε στο 2 o Πανελλήνιο Συνέδριο το οποίο θα διεξαχθεί στις 20 και 21 Μαρτίου 2015, στην Αθήνα στις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου Divani Caravel. Το επιστημονικό πρόγραμμα του συνεδρίου επικεντρώνεται στις «Νεότερες Εξελίξεις στη Διάγνωση, στη Διαχείριση και στην Αντιμετώπιση των Παθήσεων του Μαστού» και πλαισιώνεται από στρογγυλές τράπεζες, διαλέξεις, παρουσίαση περιστατικών, ελεύθερες ανακοινώσεις και workshops. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί σε επίκαιρα θέματα όπως είναι, η επανέκδοση της ταξινόμησης BI-RADS, οι διαδερμικές βιοψίες, οι παγίδες στη διάγνωση, η απεικόνιση του χειρουργημένου μαστού, η διεπιστημονική προσέγγιση των ψηλαφητών αλλοιώσεων, αλλά και το σφάλμα στην πράξη ως ιατρική αμέλεια. Είναι γνωστή η αυξανόμενη συχνότητα της κακοήθειας του μαστού σε νέες γυναίκες και η ταυτόχρονη προσπάθεια να ισχύσουν νέες εξατομικευμένες κατευθυντήριες οδηγίες ως προς τον προληπτικό έλεγχο των γυναικών στη δεκαετία των 40. Η ευαισθητοποίηση όλων των συναδέλφων θα βοηθήσει στην έγκαιρη και ορθή αντιμετώπιση ενός μοναδικού και σύνθετου προβλήματος. Έχουν συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα ειδικές διαλέξεις με θεματολογία «ο καρκίνος του μαστού σε νέες γυναίκες» και «ο καρκίνος του μαστού κατά την κύηση». Παράλληλα συμπεριλαμβάνονται workshops, στα οποία θα δοθεί ή δυνατότητα εξοικείωσης των παρευρισκομένων στις νεότερες τεχνικές της απεικόνισης του μαστού, καθώς και ανταλλαγή απόψεων βασισμένων στα πρόσφατα βιβλιογραφικά δεδομένα. Επίσης για να αναδειχθεί η ενασχόληση με το αντικείμενο του μαστού, των νεότερων συναδέλφων, θα δοθεί η δυνατότητα συμμετοχής τους, στο πρόγραμμα του συνεδρίου, με την υποβολή εργασιών, από τους χώρους άσκησης της ειδικότητός τους (δημόσιους ή ιδιωτικούς). Ιδιαίτερα σημαντικό είναι, ότι στη διάρκεια αυτού του συνεδρίου θα παρουσιαστούν οι κατευθυντήριες οδηγίες της ΕΕΑΜ, με την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Απεικόνισης Μαστού (EUSOBI) να στηρίζει έμπρακτα τις δράσεις της ΕΕΑΜ, με τη συμμετοχή της και την παρουσίαση του Ευρωπαϊκού Διπλώματος. Θερμές ευχαριστίες εκ προοιμίου σε όλους τους ομιλητές και προέδρουςσυντονιστές για την συμβολή τους. Σας ευχαριστούμε για την ενεργό συμμετοχή σας η οποία έχει καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία του συνεδρίου όλων μας. Δρ. Αθηνά Δ. Βούρτση Ακτινοδιαγνώστρια Μαστού Πρόεδρος της Ο.Ε. Με θερμούς συναδελφικούς χαιρετισμούς 4 Δρ. Ειρήνη Γεωργίου Ακτινοδιαγνώστρια Μαστού Πρόεδρος της Ε.Ε.

ΦΟΡΕΑΣ Active Member of the Senologic International Society Κηφισίας 362, 152 33 Χαλάνδρι Τηλ.: 210 6898780, Fax: 210 6898796 Web-site: www.hbis.gr, E-mail: info@hbis.gr ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος Αθηνά Βούρτση Αντιπρόεδρος Αρκάδιος Ρουσάκης Κωνσταντίνος Κουφόπουλος Κωνσταντίνος Καντζάβελος Ιωάννης Χρυσογονίδης ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος Ειρήνη Γεωργίου Αντιπρόεδρος Αλεξάνδρα Αθανασίου Σπύρος Λαζάρου Χρυσούλα Γερανού Νίκος Δημητρόπουλος ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ Σύγχρονες Απεικονιστικές Τεχνικές Μαστού και Εξελίξεις αυτών Νεότερη έκδοση BI-RADS Lexicon Επεμβατικές πράξεις στο μαστό Μαγνητική Μαστογραφία Ιατρική Αμέλεια Παρουσίαση Ευρωπαίκής Εταιρείας Απεικόνισης Μαστού Παρουσίαση κατευθυντήριων οδηγιών Ελληνικής Εταιρείας Απεικόνισης Μαστού Καρκίνος μαστού σε νέες γυναίκες Καρκίνος μαστού σε κύηση Διαχείριση ψηλαφητών ευρημάτων Νεότερες τεχνικές αποκατάστασης-ακτινοθεραπείας και τα απεικονιστικά τους πρωτόκολλα 5

Παρασκευή 20 Μαρτίου 2015 ΑΙΘΟΥΣΑ HORIZON 09:00-09:30 ΕΓΓΡΑΦΕΣ - ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗ 09:30-11:30 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Νεότερη έκδοση της ΒI-RADS Ταξινόμηση Μαστογραφία - Υπερηχογράφημα - Μαγνητική Μαστογραφία Προεδρείο: Αβραάμ Γκιάτας, Δημήτρης Τσιφτσής Μαστογραφία, Τριάδα Μαλκότση Υπερηχογράφημα, Νίκος Πατσινακίδης Μαγνητική Μαστογραφία, Γιώργος Ροδοκαλάκης ΚΛΙΝΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ BI-RADS 3-4Α: Μαστογραφία, Υπερηχογράφημα, Μαγνητική Μαστογραφία - Διαχείριση περιστατικών Σχολιαστές: Γιώργος Ζωγράφος, Ιωάννης Σώης 11:30-12:00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΚΑΦΕ 12:00-13:00 Ελεύθερες Ανακοινώσεις ΕΑ01 - ΕΑ08 Επιστημονικό Πρόγραμμα Προεδρείο: Αλεξάνδρα Αθανασίου, Ειρήνη Γεωργίου ΕΑ01 Η ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ STRΑΙN ΕΛΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ BIRADS - 4 ΒΛΑΒΩΝ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Ιοκάστη Κουτσαμπασοπούλου, Κωνσταντίνος Βασιλειάδης, Γαλάτεια Σκουρουμούνη, Τριάδα Μαλκότση, Γεώργιος Ροδοκαλάκης ΕΑ02 Η ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΣΤΕΡΕΟΤΑΤΙΚΗ ΒΙΟΨΙΑ ΜΑΣΤΟΥ ΕΝΑΝΤΙ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΒΙΟΨΙΑΣ ΓΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ Ειρήνη Γεωργίου, Ευαγγελία Παππά, Κωνσταντίνα Μπόκιου, Γεώργιος Κινόγλου, Αλεξάνδρα Εμμανουηλίδου, Ράνια Αγγελάτου ΕΑ03 BLES: EΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗΣ ΒΙΟΨΙΑΣ ΜΗ ΨΗΛΑΦΗΤΩΝ ΑΛΛΟΙΩΣΕΩΝ ΜΑΣΤΟΥ Ειρήνη Γεωργίου, Μαρία Μηλάτου, Γεώργιος Ρήγας, Άννα Δημητρουλάκου, Νίκη Αρνογιαννάκη, Ράνια Αγγελάτου ΕΑ04 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΥΝΘΕΤΙΚΩΝ ΔΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΤΟΜΟΣΥΝΘΕΣΗΣ ΣΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Σπύρος Λαζάρου, Μιχάλης Αγγελόπουλος, Αριστοτέλης Μιχαλόπουλος 6

ο Επιστηµονικό Συνέδριο www.hbis2015.gr Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού 20-21 Μαρτίου 2015, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα ΕΑ05 ΣΤΕΡΕΟΤΑΚΤΙΚΗ ΒΙΟΨΙΑ ΜΑΣΤΟΥ: ΠΟΙΑ Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΠΙΘΑΝΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΜΙΚΡΟΑΠΟΤΙΤΑΝΩΣΕΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΒΙΟΨΙΑ Ειρήνη Γεωργίου, Κωνσταντίνα Μπόκιου, Γεώργιος Κινόγλου, Μαρία Κολοφράντζα, Νίκη Αρνογιαννάκη, Ράνια Αγγελάτου ΕΑ06 H ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΝΕΟΤΕΡΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ (ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ DCE, ΔΙΑΧΥΣΗΣ DWI, ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑΣ SPECTROSCOPY) ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΔΙΗΘΗΤΙΚΟΥ ΛΟΒΙΑΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Γλυκερία Μπουλογιάννη, Ιωάννης Χρυσογονίδης, Κωνσταντίνος Καραπαναγιώτης, Μαρία Καλομενοπούλου, Αντώνης Δρεβελέγκας ΕΑ07 ΨΗΦΙΑΚΗ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ ΔΙΠΛΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΕΓΧΥΣΗ ΙΩΔΙΟΥΧΟΥ ΣΚΙΕΡΗΣ ΟΥΣΙΑΣ (CESM): ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΥΡΗΜΑ BI-RADS 4 Χριστίνα Γκάλι, Κωνσταντίνος Μουτάφης, Όλγα Γιουβρή, Πέτρα Γραμμένου, Γεώργιος Λόγαράς, Σπάρτη Νταή, Ελένη Φειδά, Αθανάσιος Χαλαζωνίτης ΕΑ08 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ (NEOADJUVANT CHEMOTHERAPY - NAC) ΜΕ ΤΙΣ ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΤΗΣ MR ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Γλυκερία Μπουλογιάννη, Ιωάννης Χρυσογονίδης, Κωνσταντίνος Καραπαναγιώτης, Μαρία Καλομενοπούλου, Αντώνης Δρεβελέγκας 13:00-14:00 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Απεικόνιση και νεότερες τεχνικές αποκατάστασης και ακτινοθεραπείας Προεδρείο: Θωμαΐς Οικονόμου, Κωνσταντίνος Δαρδούφας Ακτινολόγος, Σπύρος Λαζάρου Ακτινοθεραπευτής, Αθανάσιος Δημόπουλος Πλαστικός χειρουργός, Σπύρος Σταυριανός 14:00-15:00 ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ ΔΙΑΚΟΠΗ 15:00-16:30 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Μαγνητική Μαστογραφία Προεδρείο: Δημήτρης Κελέκης, Νικόλαος Αρκαδόπουλος Μαγνητική μαστογραφία (Τεχνικές εξελίξεις - Ενδείξεις και Περιορισμοί) Gabor Forrai Μαγνητική μαστογραφία - Screening γυναικών υψηλού κινδύνου, Αλεξάνδρα Αθανασίου Προεγχειρητική σταδιοποίηση με μαγνητική μαστογραφία (+lobular), Βασιλική Φιλιππή Η συμβολή της μαγνητικής μαστογραφίας στην ανταπόκριση της θεραπείας ασθενών με καρκίνο μαστού, Γλυκερία Μπουλογιάννη 7

Επιστημονικό Πρόγραμμα 16:30-17:30 ΔΙΑΛΕΞΗ Καρκίνος μαστού σε νέες γυναίκες Προεδρείο: Αντώνιος Χαρλαύτης, Σάββας Παπαδόπουλος Ακτινολόγος, Ευαγγελία Πανουργιά Κλινικός, Ηλίας Σανιδάς 17:30-18:00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΚΑΦΕ 18:00-18:45 KΛΙΝΙΚΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ Παρουσίαση περιστατικών Προεδρείο: Κωνσταντίνος Ρεβένας, Ιωάννης Τσιτουρίδης Ομιλητές: Σπύρος Λαζάρου, Κωνσταντίνος Κουφόπουλος 18:45-19:00 EUSOBI AIMS - The Εuropean Diploma of Breast Imaging, Gabor Forrai 19:00-19:30 Παρουσίαση κατευθυντήριων οδηγιών ΕΕΑΜ, Αθηνά Βούρτση 19:30-20:30 ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΗΣ Προεδρείο: Αθηνά Βούρτση, Σπύρος Λαζάρου, Αλεξάνδρα Αθανασίου, Αρκάδιος Ρουσάκης, Κωνσταντίνος Κουφόπουλος ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΚΗΡΥΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Εναρκτήρια Ομιλία: Τελικά σε ποιον ανήκει το γυναικείο στήθος; Ιωάννης Χρυσογονίδης 20:30 ΔΕΞΙΩΣΗ ΥΠΟΔΟΧΗΣ ΑΙΘΟΥΣΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΙΙ 12:00-13:00 Hands-on workshop με την ευγενική χορηγία της εταιρίας Breast ultrasound vacuum assisted biopsy course, Αγγελόπουλος Μιχάλης, Elsa Nunes ΑΙΘΟΥΣΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ IΙΙ 12:00-13:00 Hands-on workshop με την ευγενική χορηγία της εταιρίας Μαγνητική Μαστογραφία, Οδυσσέας Μπενέκος U/s breast imaging, Δημήτριος Καβαδάς 8

ο Επιστηµονικό Συνέδριο www.hbis2015.gr Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού 20-21 Μαρτίου 2015, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα Σάββατο 21 Μαρτίου 2015 ΑΙΘΟΥΣΑ HORIZON 09:00-10:30 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 10:30-11:30 ΔΙΑΛΕΞΗ Επεμβατικές τεχνικές - Βιοψίες Προεδρείο: Βασίλης Βενιζέλος, Γιώργος Κυρόπουλος Τεχνικές εντοπισμού μη ψηλαφητών αλλοιώσεων, Χρυσούλα Θ. Γερανού Στερεοτακτική βιοψία, Σταμάτης Μερκούρης Κατευθυνόμενες βιοψίες με υπερήχους, Ειρήνη Βελακούλη Κατευθυνόμενες βιοψίες με μαγνητική μαστογραφία, Αρκάδιος Ρουσάκης Pitfalls and Pearls of Breast Biopsies (radiologic - pathologic correlation) Προεδρείο: Νίκη Αγνάντη, Ουρανία Αγγελάτου Ομιλήτριες: Ειρήνη Γεωργίου, Νίκη Α. Αρνογιαννάκη 11:30-12:00 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ ΚΑΦΕ 12:00-12:30 ΔΙΑΛΕΞΗ 12:30-13:30 ΔΙΑΛΕΞΗ Overdiagnosis with Mammography Προεδρείο: Αλεξάνδρα Αθανασίου, Ιωάννης Χρυσογονίδης Ομιλητής: Alfonso Frigerio Διαγνωστικές Παγίδες σε Μαστογραφία - Υπερηχογράφημα, συνήθη διλήμματα στη διαχείριση περιστατικών Προεδρείο: Πλούταρχος Πιπερόπουλος, Βασίλης Γεωργούντζος Ομιλήτρια: Αθηνά Βούρτση 13:30-14:30 ΕΛΑΦΡΥ ΓΕΥΜΑ - Συζήτηση Αναρτημένων Ανακοινώσεων ΑΑ01 - ΑΑ13 14:30-16:00 ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Ιατρική αμέλεια Προεδρείο: Αικατερίνη Καρφάκη, Κωνσταντίνος Κουφόπουλος Συνήθη αίτια Ιατρικής αμέλειας, Σωκράτης Τσαντίρης Περιπτώσεις Ιατρικής αμέλειας, Κωνσταντίνος Καντζάβελος Ηθικά διλήμματα Κωνσταντίνος Κουφόπουλος Νομικό Πλαίσιο Ιατρικής αμέλειας και διαχείριση περιπτώσεων μέσα από την Ελληνική πραγματικότητα, Νίκος Παπαδάτος 9

Επιστημονικό Πρόγραμμα 16:00-16:30 ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΛΕΞΗ με την ευγενική χορηγία της εταιρίας 16:30-17:30 ΔΙΑΛΕΞΗ 17:30-18:30 Panel Τυπικές & άτυπες εκδηλώσεις καλοηθών παθήσεων του μαστού στην Μαγνητική τομογραφία Ευαγγελία Πανουργιά Ο καρκίνος του μαστού κατά την κύηση Προεδρείο: Αρκάδιος Ρουσάκης, Γεωργία Οικονόμου Ομιλητές: Γιάννης Ζερβομανωλάκης, Ευθυκλής Βαγιός Ψηλαφητά ευρήματα. Η αξία της διεπιστημονικής συνεργασίας Προεδρείο: Ιωάννης Μισιτζής, Πέτρος Μαλακάσης Ο ρόλος του Ακτινολόγου, Νικόλαος Δημητρόπουλος Ο ρόλος του Κυτταρολόγου, Δήμητρα Δασκαλοπούλου Ο ρόλος του Παθολογοανατόμου, Νεκτάριος Κουφόπουλος Ο ρόλος του Χειρουργού, Αθανάσιος Πολυχρόνης 18:30 ΤΕΛΕΤΗ ΛΗΞΗΣ ΑΙΘΟΥΣΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΙΙ 09:30-10:30 Hands-on WORKSHOP με την ευγενική χορηγία της εταιρίας Breast ultrasound vacuum assisted biopsy course, Αγγελόπουλος Μιχάλης, Elsa Nunes 17:30-18:30 Hands-on WORKSHOP με την ευγενική χορηγία της εταιρίας Breast ultrasound vacuum assisted biopsy course, Αγγελόπουλος Μιχάλης, Elsa Nunes ΑΙΘΟΥΣΑ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ IIΙ 09:30-10:30 Hands-on WORKSHOP με την ευγενική χορηγία της εταιρίας Μαγνητική Μαστογραφία, Οδυσσέας Μπενέκος U/s breast imaging, Σπύρος Λαζάρου 17:30-18:30 Hands-on WORKSHOP με την ευγενική χορηγία της εταιρίας Μαγνητική Μαστογραφία, Οδυσσέας Μπενέκος U/s breast imaging, Σπύρος Λαζάρου 10

ο Επιστηµονικό Συνέδριο www.hbis2015.gr Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού 20-21 Μαρτίου 2015, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα Χορηγοί Η Οργανωτική Επιτροπή του 2 ου Επιστημονικού Συνεδρίου Ελληνικής Εταιρίας Απεικόνισης Μαστού ευχαριστεί για τη στήριξη τους τις παρακάτω εταιρίες: 11

Εκθεσιακό Πλάνο 6 5 10 4 3 ATHENS VIEW VERANDA OFFICE ELEVATORS VERANDA W.C. DOUCHE 2 7 8 9 Speakers Ready Γραμματεία FOYER ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ - ETΑΙΡΙΕΣ 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12

ο Επιστηµονικό Συνέδριο www.hbis2015.gr Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού 20-21 Μαρτίου 2015, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα Γενικές Πληροφορίες Γενικές Πληροφορίες Επίσημη ιστοσελίδα του Συνεδρίου www.hbis2015.gr Γλώσσα Επίσημη γλώσσα του Συνεδρίου είναι η Ελληνική Τόπος Διεξαγωγής Ξενοδοχείο Divani Caravel Βασιλέως Αλεξάνδρου 2, 16121 Aθήνα Tηλ.: 210 7207000, Fax: 210 7236683, E-mail: info@divanicaravel.gr Εναρκτήρια Τελετή Συνεδρίου 20 Μαρτίου 2015 στις 19:30 στην αίθουσα Horizon Έκθεση Έκθεση μηχανημάτων και φαρμακευτικών ειδών λειτουργεί 20-21 Μαρτίου 2015. Κάρτες Συνέδρων Οι διαπιστεύσεις των συνέδρων (badges) θα παραδίδονται από τη Γραμματεία του συνεδρίου και είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ για την είσοδο, τόσο στους συνεδριακούς χώρους, όσο και στην έκθεση καθ όλη τη διάρκεια του συνεδρίου. Κατά την είσοδο του συνέδρου στις συνεδριακές αίθουσες, και σύμφωνα με τη νέα διάταξη του ΕΟΦ (ημερ. 19/11/2012, αρ. πρωτ. 81867), θα πραγματοποιείται σκανάρισμα του BARCODE της κάρτας διαπίστευσης. Μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης Το Συνέδριο αξιολογείται από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο με 12 μόρια (credits) αναγνωρισμένα από την Ευρωπαϊκή Ένωση Ειδικευμένων Ιατρών (U.E.M.S.) στο πλαίσιο της Συνεχιζόμενης Ιατρικής Μεταπτυχιακής Εκπαίδευσης (Σ.Ι.Μ.Ε./CME-CPD). Πιστοποιητικό Συμμετοχής Βάσει της υπ αριθμ. 81867/26.11.2012 εγκυκλίου του ΕΟΦ, Πιστοποιητικό Συμμετοχής δικαιούνται όλοι οι εγγεγραμμένοι σύνεδροι, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει ποσοστό τουλάχιστον 60% επί των συνολικών ωρών του προγράμματος και τα CMEs που έχουν υπολογιστεί βάσει παρακολούθησης / συμμετοχής. 13

Γενικές Πληροφορίες Eγγραφές Κατηγορία Εγγραφής - Κόστος Κατηγορία Εγγραφής Κόστος Ειδικευμένοι 90 Ειδικευόμενοι 70 Νοσηλευτές & Άλλα Επαγγέλματα Υγείας 50 Φοιτητές* 30 * Απαραίτητη προϋπόθεση εγγραφής των φοιτητών είναι η προσκόμιση αντιγράφου πιστοποίησης φοιτητικής ιδιότητας ή βεβαίωσης. Το δικαίωμα συμμετοχής περιλαμβάνει: Ειδικοί & Ειδικευόμενοι Ιατροί, Λοιπά Επαγγέλματα Υγείας: Παρακολούθηση Επιστημονικού Προγράμματος Επίσκεψη Εκθεσιακού Χώρου Συνεδριακό Υλικό Πιστοποιητικό συμμετοχής Ελαφρύ Γεύμα Διαλείμματα Καφέ Δεξίωση Υποδοχής Φοιτητές: Παρακολούθηση Επιστημονικού Προγράμματος Eπιστημονικό πρόγραμμα Ελαφρύ Γεύμα Διαλείμματα Καφέ Επίσκεψη Εκθεσιακού Χώρου Πιστοποιητικό συμμετοχής Οργάνωση Συνεδρίου: 1 o χλμ. Λ. Παιανίας - Μαρκοπούλου 190 02, Παιανία, Αττική Tηλ.: 210 3274570, Fax: 210 3311021, E-mail: congress@goldair.gr, Web site: www.congress.goldair.gr 14

ο Επιστηµονικό Συνέδριο www.hbis2015.gr Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού 20-21 Μαρτίου 2015, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα Περιλήψεις Ελεύθερων Ανακοινώσεων ΕΑ01 Η ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ STRΑΙΝ ΕΛΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΤΩΝ - 4 ΒΛΑΒΩΝ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Ιοκάστη Κουτσαμπασοπούλου, Κωνσταντίνος Βασιλειάδης, Γαλάτεια Σκουρουμούνη, Τριάδα Μαλκότση, Γεώργιος Ροδοκαλάκης Τμήμα Μαστού, Ακτινολογικό εργαστήριο Γ. Ν. «Παπαγεωργίου» Εισαγωγή: Η ελαστογραφία παραμόρφωσης (Strain Elastography) αξιολογεί τη σχετική παραμόρφωση των βλαβών συγκριτικά με τους παρακείμενους ιστούς. Επίσης ποσοτηκοποιεί την ελαστική παραμόρφωση (Strain) που ορίζεται ως ο ρυθμός χωρικής μετατόπισης ενός αντικειμένου με την εφαρμογή εξωτερικής πίεσης (Stress). Η παραπάνω μέθοδος αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο στη διαχείριση των βλαβών του μαστού με υπερηχογραφικά κριτήρια που τις κατατάσσουν στην κατηγορία BIRADS-4. Οι βλάβες αυτές παρουσιάζουν ευρύ φάσμα (BI- RADS 4a-ab-ac), όσον αφορά το ποσοστό κακοήθειας (2 έως 95%) και είναι αρκετά ύποπτες με αποτέλεσμα να απαιτούν περαιτέρω βιοπτικό έλεγχο. Σκοπός: Στόχος αυτής της μελέτης είναι 1) Να αξιολογήσει τον συμπληρωματικό διαγνωστικό ρόλο της Strain ελαστογραφίας στο B-Mode υπερηχογράφημα σε όλες τις βλάβες BIRADS-4. 2) Να μελετήσει τη συμβολή της Stain ελαστογραφίας και του Strain Ratio στην διαχείριση των BIRADS-4a βλαβών, όσον αφορά τη διενέργεια βιοψίας Μεθοδός: Πραγματοποιήθηκε μια αναδρομική μελέτη στο ακτινολογικό εργαστήριο του μαστού στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου της Θεσσαλονίκης, σε 73 γυναίκες. Υλικό: Τα κριτήρια εισόδου των επιλεγμένων γυναικών στη μελέτη μας ήταν 1) Η παρουσία BIRADS 4 ευρημάτων στον B-mode υπερηχογράφημα 2) Ο βαθμός ελαστικότητας αξιολογήθηκε με τη συμπληρωματική Strain ελαστογραφία 3) Το Strain index (fat to lesion strain Ratio) υπολογίστηκε με το λογισμικό της Strain ελαστογραφίας, συγκρίνοντας την τιμή της ελαστικότητας(strain Value) του υποδορίου λίπους και αυτή της βλάβης. Τα απεικονιστικά ευρήματα συσχετίστηκαν και με τα περαιτέρω ιστολογικά ευρήματα της core-biopsy. Αποτελέσματα: Από τα 73 ευρήματα, τα 61 ταξινομήθηκαν με βάση τα χαρακτηριστικά τους στον B-mode υπέρηχο, ως BIRADS 4a. Με το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών (44%) να εμφανίζει ένα Strain Index στη ελαστογραφία μεταξύ 1,50-2,50. Τα 9 ευρήματα είχαν BIRADS 4b χαρακτήρες, στον B-mode υπερηχογράφημα, οι περισσότερες εκ των οποίων (55%) είχαν το Strain Index μεγαλύτερο από 4,51. Ενώ τα 5 από τα ευρήματα είχαν BIRADS 4c χαρακτηριστικά στον B-mode υπερηχογράφημα το 60% των οποίων είχαν το Strain Index μεγαλύτερο από 4,51. Συμπεράσματα: Η Strain ελαστογραφία εμφανίζει αρκετά υψηλή ευαισθησία όσον αφορά τις κακοήθεις βλάβες του μαστού. Επίσης σαν συμπληρωματική υπερηχογραφική μέθοδος αποτελεί σημαντικό διαγνωστικό εργαλείο, ιδιαίτερα στις βλάβες, όπως οι BIRADS 4a και οι βλάβες με κυστικούς χαρακτήρες του μαστού. Σε όλες όμως τις παραπάνω περιπτώσεις η βιοψία ήταν δύσκολο να αποφευχθεί. 15

Περιλήψεις Ελεύθερων Ανακοινώσεων ΕΑ02 Η ΣΧΕΤΙΖΟΜΕΝΗ ΜΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΣΤΕΡΕΟΤΑΚΤΙΚΗ ΒΙΟΨΙΑ ΜΑΣΤΟΥ ΕΝΑΝΤΙ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΒΙΟΨΙΑΣ ΓΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ Ειρήνη Γεωργίου 1, Ευαγγελία Παππά 3, Κωνσταντίνα Μπόκιου 1, Γεώργιος Κινόγλου 2, Αλεξάνδρα Εμμανουηλίδου 1, Ράνια Αγγελάτου 1 1 Τμήμα Διαγνωστικής Μαστού, ΓΟΝΑ «Αγ. Σάββας», Αθήνα, 2 Τμήμα Χειρουργικής Μαστού, ΓΟΝΑ «Αγ. Σάββας», Αθήνα, 3 ΕΑΠ, Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Πάτρα Εισαγωγή-Σκοπός: Σκοπός της μελέτης είναι η διερεύνηση της σχετιζόμενης με την υγεία ποιότητα ζωής (ΣΥΠΖ) ασθενών που υποβάλλονται σε διαδερμική βιοψία μαστού συγκριτικά με τις ασθενείς που υποβάλλονται σε ανοικτή χειρουργική βιοψία για διαγνωστικούς λόγους ιστολογικής ταυτοποίησης μη ψηλαφητών αλλοιώσεων του μαστού. Υλικό και Μέθοδοι: Στην έρευνα συμμετείχαν 104 ασθενείς, εκ των οποίων 58 υποβλήθηκαν σε διαδερμική βιοψία (Ομάδα Α) και 46 στην κλασσική χειρουργική επέμβαση (Ομάδα Β) Η σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής εκτιμήθηκε και αξιολογήθηκε με τη χρήση ερωτηματολογίων γενικού τύπου, το EuroQol (EQ-5D) και το SF-36, τα οποία συμπληρώθηκαν και από τις δύο ομάδες των ασθενών μία (1) ημέρα πριν υποβληθούν στην επέμβαση και 4 ημέρες μετά. Αποτελέσματα: Η στατιστική ανάλυση των απαντήσεων των ερωτηματολογίων ανέδειξε ότι το ποσοστό της Σχετιζόμενης με την Υγεία Ποιότητα Ζωής (ΣΥΠΖ) πριν τη διαγνωστική βιοψία ήταν μεγαλύτερο στην ομάδα Α (80 έναντι 75) και το οποίο μειώθηκε ακόμα περισσότερο μετά την βιοψία στην ομάδα Β (80 έναντι 70). Επίσης αναδείχθηκε, σύμφωνα με τα δεδομένα του SF-36, ότι οι διαδερμικές βιοψίες εμφανίζουν αυξημένες τιμές της Σχετιζόμενης με την Υγεία Ποιότητα Ζωής (ΣΥΠΖ) κυρίως όσον αφορά τη σωματική λειτουργικότητα και την απόδοση του ατόμου, την ελαχιστοποίηση του πόνου και την άμεση κοινωνική επανένταξη μετά την επεμβατική πράξη. Συμπεράσματα: Οι ελάχιστες επεμβατικές πράξεις μαστού είναι καλύτερα αποδεκτές από τις ασθενείς αφού διενεργούνται υπό τοπική αναισθησία, η διάρκεια της εξέτασης είναι μικρή, δεν χρειάζεται νοσηλεία και δεν εμφανίζουν σοβαρές επιπλοκές. ΕΑ03 BLES: ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΗΣ ΒΙΟΨΙΑΣ ΜΗ ΨΗΛΑΦΗΤΩΝ ΑΛΛΟΙΩΣΕΩΝ ΜΑΣΤΟΥ Ειρήνη Γεωργίου 1, Μαρία Μηλάτου 1, Γεώργιος Ρήγας 2, Άννα Δημητρουλάκου 1, Νίκη Αρνογιαννάκη 3, Ράνια Αγγελάτου 1 1 Τμήμα Διαγνωστικής Μαστού, ΓΟΝΑ «Αγ. Σάββας», Αθήνα, 2 Τμήμα Χειρουργικής Μαστού, ΓΟΝΑ «Αγ. Σάββας», Αθήνα, 3 Παθολογοανατομικό Τμήμα, ΓΟΝΑ «Αγ. Σάββας», Αθήνα Εισαγωγή-Σκοπός: Η στερεοτακτική βιοψία μαστού είναι μία απεικονιστικά καθοδηγούμενη επεμβατική πράξη η οποία χρησιμοποιείται για την ιστολογική ταυτοποίηση μη ψηλαφητών αλλοιώσεων οι οποίες κατατάσσονται ως BIRADS 4 και 5. Σκοπός αυτής της μελέτης είναι να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα και η ακρίβεια του συστήματος βιοψίας μαστού με BLES 16

ο Επιστηµονικό Συνέδριο www.hbis2015.gr Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού 20-21 Μαρτίου 2015, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα συγκριτικά με την ανοιχτή βιοψία όσον αναφορά την πλήρη εξαίρεση της βλάβης και του ποσοστού της υποδιάγνωσης. Υλικό και Μέθοδοι: Η μελέτη διενεργήθηκε από τον Νοέμβριο του 2002 μέχρι τον Ιούλιο του 2013 σε 78 ασθενείς οι οποίες προσήλθαν στο Τμήμα Διαγνωστικής Απεικόνισης Μαστού του Ογκολογικού Νοσοκομείου Αθηνών ο «Αγ. Σάββας» προκειμένου να υποβληθούν σε στερεοτακτική βιοψία μαστού με BLES για ύποπτες μη ψηλαφητές αλλοιώσεις μαστού που ανιχνεύτηκαν σε μαστογραφικό έλεγχο. Τα απεικονιστικά ευρήματα περιλάμβαναν αποτιτανώσεις, συμπαγείς αλλοιώσεις και ακτινωτές ουλές. Τα αποτελέσματα των ιστολογικών βιοψιών συγκρίθηκαν με αυτά των ανοιχτών βιοψιών. Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα των ιστολογικών βιοψιών έδειξαν: άτυπη επιθηλιακή υπερπλασία (ADH) σε 13 (16. 6%), ινοαδένωμα σε 18 (23. 0%), σκληρυντική αδένωση σε 20 (25. 6%), ινοκυστικές αλλοιώσεις σε 16 (20. 5%), μη διηθητικό καρκίνωμα (in situ) σε 8 (10. 3%) και διηθητικό καρκίνωμα (IDC) σε 3 (4. 0%). Επτά από τους 13 ασθενείς με ADH υποβλήθηκαν σε ανοιχτή χειρουργική βιοψία με το ποσοστό της υποδιάγνωσης να είναι μηδενικό. Όλες οι ασθενείς με IN SITU και IDC μαστού υποβλήθηκαν σε ανοιχτή χειρουργική βιοψία και το ποσοστό υποδιάγνωσης ήταν 25% (2 περιπτώσεις). Πλήρης εξαίρεση της βλάβης με το BLES παρατηρήθηκε σε 3 περιπτώσεις (37. 5%). Συμπεράσματα: Η στερεοτακτική βιοψία με BLES αποτελεί μία ασφαλή μέθοδο διαγνωστικής βιοψίας. Το σημαντικό πλεονέκτημα της μεθόδου είναι ότι εξαιρεί την βλάβη χωρίς να την τεμαχίζει αποδίδοντας μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια. Το υψηλό ποσοστό πλήρους εξαίρεσης την καθιστά μία ενδιαφέρουσα εναλλακτική μέθοδο βιοψίας για μικρές βλάβες. ΕΑ04 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΣΥΝΘΕΤΙΚΩΝ ΔΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΤΟΜΟΣΥΝΘΕΣΗΣ ΣΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Σπύρος Λαζάρου, Μιχάλης Αγγελόπουλος, Αριστοτέλης Μιχαλόπουλος Κέντρο Διάγνωσης Παθήσεων Μαστού και Οστεοπόρωσης, Αθήνα Εισαγωγή: Οι συνθετικές δισδιάστατες εικόνες παράγονται μέσω αλγορίθμου απο τρισδιάστατες εικόνες σε 2 ης γενιάς Τομοσυνθετικούς Ψηφιακούς Μαστογράφους. Αντικαθιστούν τις συμβατικές 2D εικόνες που δημιουργούντο μέχρι σήμερον σε συνδυασμό με τις 3D εικόνες της Τομοσύνθεσης. Σκοπός: 1. Nα εκτιμήσουμε την απόδοση τους στην καταγραφή φυσιολογικών ανατομικών στοιχείων και παθολογικών ευρημάτων μαστογραφικά. 2. Να καταγράψουμε τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα στην ενσωμάτωση τους στη μαστογραφική τεχνική Μέθοδος: Απο τον Ιούνιο του 2014 μέχρι σήμερον διενεργήθηκαν 2450 προληπτικές Ψηφιακές Μαστογραφίες σε γυναίκες 35 έως 76 ετών. Χρησιμοποιήθηκε ο (3D) Ψηφιακός Μαστογράφος DIMENSIONS της HOLOGIC με το software C-VIEW δημιουργίας συνθετικών εικόνων της ίδιας εταιρείας. Ολες οι γυναίκες υποβάλλοντο στο πρωτόκολλο μελέτης με 2D+3D+συνθετικών εικόνων που προείρχοντο απο ανασύνθεση. Η εκτίμηση τών εικόνων έγινε απο τους διαγνωστές που μετείχαν στο διπλό διάβασμα του προληπτικού ελέγχου. 17

Περιλήψεις Ελεύθερων Ανακοινώσεων Αποτελέσματα: Η απόδοση τών φυσιολογικών ανατομικών στοιχείων στις συνθετικές εικόνες σε σύγκριση με τις συμβατικές ήταν συγκρίσιμη με μόνη δυσκολία στη σύγκριση τους με παλαιότερες Ψηφιακές Μαστογραφίες. Παθολογικά μαστογραφικά ευρήματα όπως επιπρόσθετες ύποπτες σκιάσεις και διαταραχές αρχιτεκτονικής καταγράφηκαν επαρκώς ενώ ασβεστώσεις αναδείχθηκαν ευκολότερα και καταγράφηκαν καλύτερα στις συνθετικές εικόνες Συμπεράσματα: 1. Η χρησιμοποίηση συνθετικών εικόνων αντι συμβατικών (2D) παράγει συγκρίσιμες διαγνωστικά ψηφιακές μαστογραφικές εικόνες. 2. Η σημαντική μείωση του χρόνου εκτέλεσης της εξέτασης και η μείωση της δόσης της ακτινοβολίας που προέρχεται απο την μή λήψη τών συμβατικών 2D εικόνων είναι απο τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα ενσωμάτωσης συνθετικών εικόνων σε περιβάλλον προληπτικής Μαστογραφίας. ΕΑ05 ΣΤΕΡΕΟΤΑΚΤΙΚΗ ΒΙΟΨΙΑ ΜΑΣΤΟΥ: ΠΟΙΑ Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΠΙΘΑΝΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΜΙΚΡΟΑΠΟΤΙΤΑΝΩΣΕΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΒΙΟΨΙΑ Ειρήνη Γεωργίου 1, Κωνσταντίνα Μπόκιου 1, Γεώργιος Κινόγλου 2, Μαρία Κολοφράντζα 1, Νίκη Αρνογιαννάκη 3, Ράνια Αγγελάτου 1 1 Τμήμα Διαγνωστικής Μαστού, ΓΟΝΑ «Αγ. Σάββας», Αθήνα, 2 Τμήμα Χειρουργικής Μαστού, ΓΟΝΑ «Αγ. Σάββας», Αθήνα, 3 Παθολογοανατομικό Τμήμα, ΓΟΝΑ «Αγ. Σάββας», Αθήνα Εισαγωγή-Σκοπός: Οι διαδερμικές στερεοτακτικές βιοψίες μαστού αποτελούν ένα σημαντικό διαγνωστικό βήμα και διενεργούνται υπό μαστογραφική καθοδήγηση για τη διερεύνηση μη ψηλαφητών αλλοιώσεων, κυρίως των μικροαποτιτανώσεων. Σκοπός της μελέτης είναι να καθοριστεί η σημασία της πιθανής ύπαρξης μικροαποτιτανώσεων μετά την βιοψία και να καθοριστεί η περαιτέρω διαχείριση των περιστατικών. Υλικό και Μέθοδοι: Αναδρομική μελέτη σε 98 ασθενείς (μέση ηλικία 54 έτη) που υποβλήθηκαν σε στερεοτακτική βιοψία για την διαγνωστική διερεύνηση 121 αλλοιώσεων-μικροαποτιτανώσεων. Η βιοψία διενεργήθηκε με το σύστημα βιοψιών υποβοηθούμενο υπό το κενό-senorx με βελόνες πάχους 10G και 7G. Ελήφθησαν από 6 μέχρι 12 ιστοτεμαχίδια ανάλογα την περίσταση. Ακολούθησε μαστογραφία παρασκευάσματος και μαστογραφικός επανέλεγχος μετά 10ημέρου από την βιοψία. Τα απεικονιστικά ευρήματα συγκρίθηκαν με τα ιστολογικά αποτελέσματα. Αποτελέσματα: Απουσία αποτιτανώσεων στο παρασκεύασμα παρατηρήθηκε σε ποσοστό 5% (6 στις 121) των αλλοιώσεων (p<0. 001) Κύριοι παράγοντες αποτυχίας ήταν το μέγεθος των αποτιτανώσεων, μικρότερο των 5χιλ., (10% vs 1%) (p<0. 03) η υφή τους, κυρίως οι άμορφες καθώς και το μέγεθος των ιστοτεμαχιδίων που ελήφθησαν. Η χειρουργική βιοψία ανέδειξε DCIS σε ποσοστό 10% των αλλοιώσεων που χαρακτηρίστηκαν ως ADH (1 στις 11 περιπτώσεις) και IDC σε ποσοστό 5% που η στερεοτακτική βιοψία ανέδειξε DCIS (1 στις 21 περιπτώσεις). Δεν υπήρξε ποσοστό υποεκτίμησης των αλλοιώσεων όταν αφαιρέθηκαν όλες οι αποτιτανώσεις. Συμπεράσματα: Η στερεοτακτική βιοψία μαστού μπορεί να εκτελεστεί είτε προεγχειρητικά για τον σωστό προγραμματισμό της χειρουργικής επέμβασης είτε και ως μέθοδο που θα μπορούσε να αντικαταστήσει την ίδια την χειρουργική επέμβαση, κυρίως στα πλαίσια μιας διαγνωστικής βιοψίας δεδομένου ότι το ποσοστό υποεκτίμησης της νόσου σχεδόν μηδενίζεται στην πλήρη δειγματοληψία των μικροαποτιτανώσεων. 18

ο Επιστηµονικό Συνέδριο www.hbis2015.gr Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού 20-21 Μαρτίου 2015, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα ΕΑ06 H ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΝΕΟΤΕΡΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ (ΑΙΜΑΤΩΣΗΣ DCE, ΔΙΑΧΥΣΗΣ DWI, ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑΣ SPECTROSCOPY) ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΔΙΗΘΗΤΙΚΟΥ ΛΟΒΙΑΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Γλυκερία Μπουλογιάννη 1, Ιωάννης Χρυσογονίδης 2, Κωνσταντίνος Καραπαναγιώτης 1, Μαρία Καλομενοπούλου 3, Αντώνης Δρεβελέγκας 1 1 Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο Θεσσαλονίκη, 2 Ακτινολογικό Εργαστήριο Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκη, 3 Ακτινολογικό Εργαστήριο Γενικού Νοσοκομείου Ρεθύμνου Εισαγωγή: Ο διηθητικός λοβιακός καρκίνος αποτελεί διαγνωστική πρόκληση, αφού μπορεί να ανιχνευθεί δύσκολα με τις συμβατικές απεικονιστικές εξετάσεις και την κλινική εξέταση. Επιπλέον εμφανίζει αυξημένη συχνότητα πολυεστιακότητας και αμφοτερόπλευρης εντόπισης. Σκοπός: Σκοπός της παρούσης μελέτης είναι η ανάδειξη της συμβολής των νεότερων τεχνικών της ΜΤ στη ασφαλή διάγνωση των ασθενών με ILC επιβεβαιωμένη με τα ιστοπαθoλογικά ευρήματα. Υλικό: 21 γυναίκες είτε με ψηλαφητή βλάβη μη εμφανή στις κλασσικές απεικονιστικές εξετάσεις, είτε με διαγνωσμένο καρκίνο μετά από βιοψία υπεβλήθησαν σε προεγχειρητική μαγνητική μαστογραφία για τον καθορισμό της έκτασης της νόσου και τον προεγχειρητικό σχεδιασμό ή την εφαρμογή προεγχειρητικής χημειοθεραπείας. Έγινε εκτίμηση των διηθητικών εξεργασιών με μαγνητική μαστογραφία σε μαγνητικό τομογράφο 3Τ με την τεχνική δυναμικής αιμάτωσης (DCE), την τεχνική διάχυσης (DWI) και τη φασματοσκοπική ανάλυση (spectroscopy). Αποτελέσματα: Αξιολογήθηκε και ταξινομήθηκε ο τύπος της καμπύλης εμπλουτισμού. Εκτιμήθηκε ο συντελεστής προφανούς διάχυσης ADC και τα αποτελέσματα της φασματοσκοπίας. Σε όλα τα περιστατικά υπήρξε ταύτιση του μεγέθους του όγκου με τη μαγνητική μαστογραφία σε συνδιασμό με τα ιστολογικά ευρήματα. Συμπεράσματα: H μαγνητική μαστογραφία με τη συμβολή και των νεότερων τεχνικών της, αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για την προεγχειρητική διάγνωση του διηθητικού λοβιακού καρκίνου με αποτέλεσμα την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση και τη διαχείριση αυτών των ασθενών. ΕΑ07 ΨΗΦΙΑΚΗ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ ΔΙΠΛΟΥ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΔΟΦΛΕΒΙΑ ΕΓΧΥΣΗ ΙΩΔΙΟΥΧΟΥ ΣΚΙΕΡΗΣ ΟΥΣΙΑΣ (CESM): ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΥΡΗΜΑ BI-RADS 4 Χριστίνα Γκάλι, Κωνσταντίνος Μουτάφης, Όλγα Γιουβρή, Πέτρα Γραμμένου, Γεώργιος Λόγαράς, Σπάρτη Νταή, Ελένη Φειδά, Αθανάσιος Χαλαζωνίτης Γ.Ν.Α. «Αλεξάνδρα», Αθήνα Σκοπός: Σκοπός της μελέτης μας είναι να αξιολογήσουμε την επίδραση της εφαρμογής της ψηφιακής μαστογραφίας διπλού φάσματος μετά από ενδοφλέβια έγχυση ιωδιούχου σκιερής ουσίας στη διαχείριση ασθενών με μαστογραφικό εύρημα BI-RADS 4. 19

Περιλήψεις Ελεύθερων Ανακοινώσεων Υλικό και μέθοδος: 150 ασθενείς με μαστογραφικό εύρημα BI-RADS 4 εξετάστηκαν κατόπιν συναινέσεώς τους. Μέθοδος: ψηφιακή μαστογραφία διπλού φάσματος μετά από ενδοφλέβια έγχυση ιωδιούχου σκιερής ουσίας (CESM). Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με τα αντίστοιχα ιστολογικά. Αποτελέσματα: από 138 ασθενείς με παθολογικού τύπου ενίσχυση μετά από την ενδοφλέβια έγχυση ιωδιούχου σκιερής ουσίας οι 135 επιβεβαιώθηκαν ιστολογικά ως κακοήθεις βλάβες. Από τις 12 ασθενείς με μη παθολογική ενίσχυση οι 10 επιβεβαιώθηκαν ιστολογικά ως καλοήθεις βλάβες. Συμπέρασμα: Η μέθοδος έχει υψηλή αρνητική προγνωστική αξία και μπορεί να επηρεάσει τη διαχείριση ασθενών με μαστογραφικό εύρημα BI-RADS 4. ΕΑ08 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΣΤΗΝ ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ (NEOADJUVANT CHEMOTHERAPY - NAC) ΜΕ ΤΙΣ ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΤΗΣ MR ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Γλυκερία Μπουλογιάννη 1, Ιωάννης Χρυσογονίδης 2, Κωνσταντίνος Καραπαναγιώτης 1, Μαρία Καλομενοπούλου 3, Αντώνης Δρεβελέγκας 1 1 Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο Θεσσαλονίκη, 2 Ακτινολογικό Εργαστήριο Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκη, 3 Ακτινολογικό Εργαστήριο Γενικού Νοσοκομείου Ρεθύμνου Εισαγωγή: Τα τελευταία χρόνια η προεγχειρητική χημειοθεραπεία (NAC) χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο για την αντιμετώπιση ασθενών με χειρουργήσιμο καρκίνο μαστού που απαιτεί χημειοθεραπεία. Σκοπός: Σκοπός της παρούσης μελέτης είναι η εκτίμηση της ανταπόκρισης όγκων μαστού στην NAC και ο συσχετισμός της με τον ιστολογικό τύπο του νεοπλάσματος. Υλικό: 16 γυναίκες με καρκίνο μαστού είτε τοπικά προχωρημένο ΙΙΙ είτε σε πρωιμότερο στάδιο ΙΙ. Κατά τον ελεγχο δεν διαπιστώθηκαν απομακρυσμένες μεταστάσεις. Μέθοδος: Έγινε εκτίμηση της πορείας της νόσου με MR μαστογραφία σε μαγνητικό τομογράφο 3Τ με την τεχνική δυναμικής αιμάτωσης (DCE), την τεχνική διάχυσης (DWI) και τη φασματοσκοπική ανάλυση (spectroscopy). Αποτελέσματα: Σχολιάζεται το ποσοστό της μεταβολής του μεγέθους του όγκου, μετά τη χημειοθεραπεία. Εκτιμάται η αλλαγή της καμπύλης της κινητικής του σκιαστικού στον όγκο μετά NAC. Συνεκτιμάται ο συντελεστής διάχυσης ADC. Η ανίχνευση χολίνης μετά NAC και ο ιστολογικός τύπος συνυπολογίζονται. Συμπέρασμα: Με τη μαγνητική μαστογραφία παρακολουθείται in vivo η ανταπόκριση του καρκίνου του μαστού στην NAC. Εκτός από τις ανατομικές μορφολογικές αλλαγές, λειτουργικές παράμετροι συμβάλουν στην καλύτερη εκτίμηση των αποτελεσμάτων της NAC. 20

ο Επιστηµονικό Συνέδριο www.hbis2015.gr Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού 20-21 Μαρτίου 2015, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα Περιλήψεις Αναρτημένων Ανακοινώσεων ΑΑ01 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΜΑΤΗΣ ΕΚΚΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΘΗΛΗΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Ειρήνη Γεωργίου, Κωνσταντίνα Μπόκιου, Αναστασία Μπιλάλη, Σπύρος Καρύδης, Γιώργος Αποστολάκος, Κωνσταντίνος Καββαδίας, Ράνια Αγγελάτου Τμήμα Διαγνωστικής Μαστού, ΓΟΝΑ «Αγ. Σάββας», Αθήνα Εισαγωγή-Σκοπός: Ως αυτόματη έκκριση της θηλής του μαστού ορίζεται η μη προκλητή εκροή υγρού από έναν ή περισσότερους γαλακτοφόρους πόρους. Σκοπός αυτής της μελέτης είναι να αναδειχτεί ο καθοριστικός ρόλος του υπερηχογραφήματος μαστού στην διαγνωστική προσπέλαση της αυτόματης έκκρισης της θηλής, τόσο με την περιγραφή των απεικονιστικών ευρημάτων όσο και με τη σημασία της υπερηχογραφικά κατευθυνόμενης παρακέντησης με λεπτή βελόνη. Υλικό και Μέθοδοι: Τα τελευταία 3 χρόνια πραγματοποιήθηκαν στο τμήμα μας 4.294 υπερηχοτομογραφικοί έλεγχοι μαστού. Βασιζόμενοι σε αυτούς τους ελέγχους θα παρουσιάσουμε περιπτώσεις γυναικών οι οποίες εμφάνισαν αυτόματη έκκριση θηλής και η οποία επιβεβαιώθηκε κατά την κλινική εξέταση. Τα απεικονιστικά ευρήματα συσχετίστηκαν με τις εργαστηριακές κυτταρολογικές εξετάσεις. Αποτελέσματα: Σε ποσοστό 35-70% η αυτόματη έκκριση θηλής οφείλεται σε θηλώματα που αναπτύσσονται στους γαλακτοφόρους πόρους εγγύς της θηλής, ενώ οι κακοήθεις αλλοιώσεις κυμαίνονται σε ποσοστό 5-20%. Η μαστογραφία σε ποσοστό μέχρι και 50% μπορεί να είναι αρνητική. Τα συνήθη υπερηχογραφικά ευρήματα είναι ο διατεταμένος γαλακτοφόρος πόρος με παρουσία μάζας μαλακών μορίων στο εσωτερικό του που καταλαμβάνει πλήρως τον πόρο ή εμφανίζεται ως τοιχωματική προσεκβολή με ή χωρίς εσωτερική αγγείωση. Συμπεράσματα: Παρά την ανάπτυξη νέων πιο σύνθετων απεικονιστικών μεθόδων, ο υπερηχοτομογραφικός έλεγχος του μαστού παραμένει μια από τις πιο συχνά αιτούμενες εξετάσεις για την εκτίμηση της αυτόματη έκκρισης της θηλής, με στόχο την ανάδειξη της παθολογίας που την προκαλεί, την περαιτέρω διερεύνηση της με κατευθυνόμενη παρακέντηση ή την προεγχειρητική της εντόπιση. ΑΑ02 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑΤΟΣ ΥΨΗΛΗΣ ΕΥΚΡΙΝΕΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΜΗ ΔΙΗΘΗΤΙΚΟΥ ΠΟΡΟΓΕΝΟΥΣ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ (DCIS) Ειρήνη Γεωργίου 1, Γεώργιος Αποστολάκος 1, Μαρία Μηλάτου 1, Σπύρος Καρύδης 1, Δήμητρα Δασκαλοπούλου 2, Ράνια Αγγελάτου 1 1 Τμήμα Διαγνωστικής Μαστού, ΓΟΝΑ «Αγ. Σάββας», Αθήνα 2 Κυτταρολογικό Τμήμα, ΓΟΝΑ «Αγ. Σάββας», Αθήνα Εισαγωγή-Σκοπός: Το πορογενές μη διηθητικό καρκίνωμα του μαστού συχνά απεικονίζεται μαστογραφικά ως μη ψηλαφητή μάζα με αποτιτανώσεις. Σκοπός αυτής της μελέτης είναι να 21

Περιλήψεις Αναρτηµένων Ανακοινώσεων εκτιμηθεί η ικανότητα του υπερηχογραφήματος υψηλής ευκρίνειας στην ανίχνευση του μη διηθητικού πορογενούς καρκινώματος του μαστού (DCIS) με περιγραφή των απεικονιστικών χαρακτηριστικών των αλλοιώσεων καθώς και η σημασία της υπερηχογραφικά καθοδηγούμενης παρακέντησης στην ιστολογική ταυτοποίηση των ευρημάτων. Υλικό και μέθοδοι: Συμπεριλήφθηκαν στην μελέτη 75 περιπτώσεις μη διηθητικού πορογενούς καρκινώματος που διεκπεραιώθηκαν στο τμήμα μας. Από αυτές, οι 23 περιπτώσεις (ομάδα Α) διαγνώστηκαν μόνο με την χρήση υπερήχων ενώ τα υπόλοιπα 52 (ομάδα Β) διαγνώστηκαν μαστογραφικά ή κατά την κλινική εξέταση. Όλες οι περιπτώσεις επιβεβαιώθηκαν ιστολογικά με υπερηχογραφικά κατευθυνόμενη FNA και συγκρίθηκαν τα αποτελέσματα με αυτά της ανοικτής βιοψίας. Αποτελέσματα: Τα υπερηχογραφικά ευρήματα της ομάδας Α έδειξαν κυστικής ή συμπαγούς υφής αλλοιώσεις σε 18 ασθενείς (80%). Ο μέσος όρος ηλικίας της ομάδας Α ήταν σημαντικά υψηλότερος από ότι της ομάδας Β ( 60 έτη vs 51 έτη). Το μέγεθος του όγκου της ομάδας Α ήταν περίπου το μισό από της ομάδας Β. Μικρότερη ήταν επίσης και η ενδοπορική επέκταση του όγκου, οι οποίοι στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν χαμηλού βαθμού κακοήθειας (low grade). Επίσης και οι όγκοι μεγέθους <5mm ήταν στην πλειοψηφία τους, χαμηλού βαθμού κακοήθειας. Συμπεράσματα: Η όλο και αυξανόμενη χρήση των υπερήχων υψηλής ευκρίνειας με τις υπερηχογραφικά καθοδηγούμενες επεμβατικές πράξεις έχουν αυξήσει σημαντικά το ποσοστό ανίχνευσης των καρκινωμάτων του μαστού που δεν απεικονίζονται μαστογραφικά. Τα περισσότερα από αυτά είναι μη διηθητικά πορογενή καρκινώματα (DCIS) ή μικρού μεγέθους διηθητικά καρκινώματα και όταν διαγιγνώσκονται υπερηχογραφικά είναι χαμηλού βαθμού κακοήθειας. ΑΑ03 ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ (ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ) ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Κωνσταντίνος Βασιλειάδης, Ιοκάστη Κουτσαμπασοπούλου, Γαλάτεια Σκουρουμούνη, Τριάδα Μαλκότση, Γεώργιος Ροδοκαλάκης. Τμήμα Μαστού, Ακτινολογικό εργαστήριο Γ.Ν. «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη Εισαγωγή: H σταδιοποίηση του καρκίνου είναι η διαδικασία διερεύνησης των επεκτάσεων του καρκίνου από τη στιγμή που διαγνωστεί. Η διαδικασία αυτή αποτελεί τον καθοριστικότερο παράγοντα στην επιλογή της θεραπευτικής μεθόδου. Στον καρκίνο του μαστού, η σταδιοποίηση συνίσταται στον προσδιορισμό των μορφολογικών χαρακτηριστικών του όγκου και της έκτασης του, αν πρόκειται για διηθητικό ή μη, για πολυεστιακό ή όχι, στον προσδιορισμό του αριθμού και της εντόπισης των προσβεβλημένων επιχώριων λεμφαδένων, καθώς και της μεταστατικής νόσου σε απομακρυσμένα όργανα. Σκοπός: Η ανάδειξη της συμβολής της υπερηχοτομογραφίας στη διερεύνηση των επέκτασεων του καρκίνου του μαστού. Υλικό: Σε χρονικό διάστημα 2 ετών, μελετήσαμε με υπερηχογραφικό έλεγχο 92 ασθενείς, 90 γυναίκες και 2 άνδρες, ηλικίας 37 έως 78 ετών, με διαγνωσμένο καρκίνο του μαστού, επιβεβαιωμένο με βιοψία και ιστολογική εξέταση. 22

ο Επιστηµονικό Συνέδριο www.hbis2015.gr Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού 20-21 Μαρτίου 2015, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα Μέθοδος: Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε υπερηχογραφικό έλεγχο με μηχάνημα υπερήχων Philips ΙU 22. Σε όλους του ασθενείς επικεντρωθήκαμε στην ανάδειξη της επέκτασης του νεοπλάσματος, την πολυεστιακότητα ή την πολυκεντρικότητα της νεοπλασματικής βλάβης, καθώς και τον αριθμό και την εντόπιση παθολογικών επιχωρίων λεμφαδένων. Αποτελέσματα: Από τους 92 ασθενείς που μελετήσαμε, σε 35 από αυτούς (38,1%) ο καρκίνος είναι μονοεστιακός, μη διηθητικός και χωρίς λεμφαδενικές μεταστάσεις, σε 15(16,3%) πολυεστιακός μη διηθητικός και χωρίς λεμφαδενικές διηθήσεις, σε 22 (23,9%) πολυεστιακός, διηθητικός και χωρίς λεμφαδενικές διηθήσεις και στους υπόλοιπους 20 (21,7%) πολυεστιακός, διηθητικός και με λεμφαδενικές διηθήσεις. Συμπεράσματα: Η υπερηχοτομογραφία αποτελεί καθοριστική απεικονιστική μέθοδο στη μελέτη των επεκτάσεων του καρκίνου του μαστού, με εξαίρεση τον προσδιορισμό των απομακρυσμένων μεταστάσεων. ΑΑ04 ΔΙΑΦΟΡΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΔΙΛΛΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΕΝΑΠΟΘΕΣΗ ΧΡΥΣΟΥ ΣΕ ΜΑΣΧΑΛΙΑΙΟΥΣ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑΤΟΕΙΔΟΥΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ Αναστασία Βελνίδου, Ιωάννης Χρυσογονίδης, Αφροδίτη Χαριτάντη - Κουρίδου Ακτινολογικό Εργαστήριο Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Α.Χ.Ε.Π.Α», Θεσσαλονίκη Εισαγωγή: Διόγκωση μασχαλιαίων λεμφαδένων είναι ένα συχνό εύρημα σε μαστογραφικό έλεγχο, ωστόσο σπάνια εμφανίζουν μικροεπασβεστώσεις. Στικτές, λεπτές, αυξημένης πυκνότητας, αλλοιώσεις εντός των μασχαλιαίων λεμφαδένων, οι οποίες μιμούνται μικροεπασβεστώσεις, φαρμακευτικής αιτιολογίας, σε ασθενείς με ιστορικό ρευματοειδούς αρθρίτιδας, που λαμβάνουν μακροχρόνια θεραπεία. Σκοπός: Η διαφορική διάγνωση, των αλλοιώσεων από εναποθέσεις αλάτων χρυσού σε μασχαλιαίους λεμφαδένες συγκριτικά με μικροεπασβεστώσεις, που οφείλονται σε διήθηση τους από μεταστατικό καρκίνωμα μαστού με βάση το ιστορικό και τα ειδικότερα μαστογραφικά ευρήματα. Υλικό: Γυναικά ασθενής 53 ετών, με ιστορικό ρευματοειδούς αρθρίτιδας, υπεβλήθη σε πρώτο προληπτικό μαστογραφικό έλεγχο. Η ασθενής είχε λάβει στο παρελθόν μακροχρόνια θεραπεία με άλατα χρυσού. Μέθοδος-Αποτελέσματα: Η μαστογραφία ανέδειξε ασυμμετρία στον αριστερό μαστό καθώς και πολλαπλές, ανώμαλες, στικτές πυκνότητες που προσομοίαζαν σε μικροεπασβεστώσεις. Δεν παρατηρήθηκαν μικροεπασβεστώσεις στους μαστούς. Ελήφθησαν μεγεθυντικές λήψεις των μασχαλιαίων λεμφαδένων και διενεργήθηκε υπερηχοτομογράφημα μαστών, το οποίο απέδειξε ότι η αυξημένη πυκνότητα του αριστερού μαστού οφειλόταν σε ασύμμετρο μαζικό αδένα, ενώ τα ευρήματα στους λεμφαδένες αποδόθηκαν σε εναποθέσεις αλάτων χρυσού. Στους επανελέγχους τα ευρήματα ήταν αμετάβλητα επί τριετία. Συμπέρασματα: Λεπτές, ακανόνιστες, άμορφες ή κοκώδεις μικροεπασβεστώσεις στους μασχαλιαίους λεμφαδένες έχουν παρατηρηθεί τόσο σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του 23

Περιλήψεις Αναρτηµένων Ανακοινώσεων μαστού, όσο και σε μεταστάσεις από εξωμαστικά, πρωτοπαθή, κακοήθη νεοπλάσματα των ωοθηκών ή από θηλώδη καρκινώματα του θυρεοειδούς αδένα. Και στις δυο παραπάνω περιπτώσεις συνυπάρχει απώλεια της φυσιολογικής λιπώδους πύλης των λεμφαδένων και διόγκωση αυτών, ευρήματα που μαζί με τους μορφολογικούς χαρακτήρες των μικροεπασβεστώσεων και το ιστορικο μπορούν να συνεισφέρουν στη διαφοροδιάγνωση από την φαρμακευτική εναπόθεση αλάτων χρυσού. ΑΑ05 ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ STRAIN ΚΑΙ ARFI ΕΛΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ. ΠΩΣ ΜΕ ΤΗ ΓΝΩΣΗ ΑΥΤΩΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΧΘΕΙ Η ΛΑΘΟΣ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Χριστίνα Γκάλι, Κωνσταντίνος Μουτάφης, Όλγα Γιουβρή, Σπάρτη Νταή, Ελένη Φειδά, Αθανάσιος Χαλαζωνίτης Γ.Ν.Α. «Αλεξάνδρα», Αθήνα Σκοπός: Σκοπός της μελέτης μας είναι να αναδείξουμε τους περιορισμούς των δύο ελαστογραφικών μεθόδων (Strain, ARFI) ώστε να περιοριστεί το ενδεχόμενο της λάθος ερμηνείας των αποτελεσμάτων. Τα αποτελέσματα συσχετίστηκαν με τα αντίστοιχα ιστολογικά. Υλικό και μέθοδοι: 60 γυναίκες συμμετείχαν στη μελέτη μας κατόπιν συναινέσεως τους. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τόσο η Strain όσο και η ARFI ελαστογραφία. Αποτελέσματα: 24 γυναίκες εμφάνισαν ψευδώς θετικά αποτελέσματα από το συνδυασμό των δυο ελαστογραφικών μεθόδων. Από αυτές 12 επιβεβαιώθηκαν ιστολογικά ως εκφυλισμένα ινοαδενώματα. Ενώ στις υπόλοιπες 12 που επιβεβαιώθηκαν ιστολογικά ως καλοήθεις βλάβες άλλοι παράγοντες όπως μεγάλη ή μικρή περιοχή ενδιαφέροντος (ROI) συνέβαλαν στη λάθος εκτίμηση των αποτελεσμάτων. Από τις 6 γυναίκες με ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα οι 3 αφορούν σε 2 βλεννώδες, 1 αδενοκαρκίνωμα και οι υπόλοιπες 3 σε περιοριστικούς παράγοντες των δύο μεθόδων. Συμπέρασμα: Η γνώση των περιορισμών των δύο ελαστογραφικών μεθόδων μπορεί να συμβάλει στην ορθή ερμηνεία των αποτελεσμάτων αυτών. ΑΑ06 TOWARDS A BREAST DENSITY SPECIFIC CAD SYSTEM FOR BI-RADS A DENSITY MAMMOGRAMS USING AM-FM AND NON-RIGID IMAGE REGISTRATION Chrysa Tziakouri 1, Athos Antoniades 2, Styliani Petroudi 2, Constantinos Pattichis 2 1 Nicosia General Hospital, Nicosia, Cyprus, 2 University of Cyprus, Nicosia, Cyprus Introduction: Breast cancer is the most common cancer in women and its incidence is rising. Mammography is the modality of choice for breast cancer screening. However, mammographic density may obscure abnormalities and lowers the sensitivity of mammography. Furthermore, mammographic breast density has been recognized as an important breast cancer risk and in some states in the USA it is required by law that it is reported to the women. 24

ο Επιστηµονικό Συνέδριο www.hbis2015.gr Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού 20-21 Μαρτίου 2015, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα Rationale: With the number of cases rising, the development of automated methods for breast density classification and density specific Computer Aided Detection (CAD) systems, to aid the radiologists, is needed. Objectives: This work presents the development and evaluation of a density specific CAD system for abnormality detection in BI-RADS A density mammograms. Materials: The method is evaluated on the Mammographic Image Analysis Society database which includes both normal mammograms and mammograms with biopsy proven abnormalities. Mammographic density classification is also provided. Methods: The automated method consists of two steps: automatic BI-RADS density classification using Amplitude-Modulation Frequency-Modulation (AM-FM) multi-scale statistical features, and non-rigid mammogram registration using Mutual Information following image normalization and contrast enhancement, for abnormality detection, for BI-RADS A density mammograms. Results: The first step of the algorithm - density classification - achieves an overall classification accuracy over 82% whilst the second step of the algorithm abnormality detection achieves an overall classification accuracy over 86%. Conclusions: Mammographic breast density and the evaluation of corresponding features are most important in the development of CAD systems that achieve high classification accuracy, sensitivity and specificity. Acknowledgements: This work is supported by the Cyprus Research Promotion Foundation s Grant TΠE/OPIZO/0311(BIE)/029 and is co-funded by the Republic of Cyprus and the European Regional Development Funds ΑΑ07 Η ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΣΒΕΣΤΩΣΕΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Σοφία Χαϊτίδου, Γαλάτεια Σκουρουμούνη, Απόστολος Δημουλάς, Ιοκάστη Κουτσαμπασοπούλου, Κωνσταντίνος Βασιλειάδης, Γιώργος Ροδοκαλάκης, Τριάδα Μαλκότση Ακτινολογικό εργαστήριο Γ.Ν. «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη Εισαγωγή: Οι επασβεστώσεις στη μαστογραφία είναι ένα σχετικά συνήθες απεικονιστικό εύρημα. Σχετίζονται με καλοήθεις ή κακοήθεις βλάβες του μαστού. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας αναφοράς είναι η μελέτη και η παρουσίαση των απεικονιστικών χαρακτηριστικών των επασβεστώσεων του μαστού όπως απεικονίζονται στη μαστογραφία. Υλικό: Πραγματοποιήθηκε μια αναδρομική μελέτη στο διάστημα Μάρτιος 2010-Αύγουστος 2014 όπου μελετήθηκαν οι μαστογραφίες 1450 γυναικών (35-87 ετών), με επασβεστώσεις και έγινε ανάλυση των ακτινομορφολογικών χαρακτηριστικών των μικροεπασβεστώσεων σε σχέση με τη φύση της βλάβης. Οι γυναίκες που εξετάστηκαν, προσήλθαν για προληπτικό έλεγχο, ψηλαφητή σκληρία ή μετεγχειρητικό έλεγχο. Μέθοδος: Οι επασβεστώσεις διαχωρίστηκαν σε καλοήθεις, ενδιάμεσης κακοήθειας και κακοήθεις ανάλογα με το σχήμα, το μέγεθος και την κατανομή τους στο μαζικό αδένα σύμφωνα με την 4 η αναθεώρηση του BI-RADS (Breast Imaging Reporting and Data System). 25

Περιλήψεις Αναρτηµένων Ανακοινώσεων Αποτελέσματα: Από τις 1450 ασθενείς οι 950 είχαν καλοήθους τύπου επασβεστώσεις και εξαιρέθηκαν από περαιτέρω διερεύνηση. Οι καλοήθεις επασβεστώσεις έχουν μορφή κέλυφος αυγού, popcorn, αγγειακές, στικτές ή λιπώδους νέκρωσης. Ως ενδιάμεσης κακοήθειας χαρακτηρίστηκαν οι άμορφες επασβεστώσεις, ενώ χαρακτήρες κακοήθειας έχουν οι πλειόμορφες, λεπτές γραμμοειδείς μικροεπασβεστώσεις. Σύμφωνα με την κατανομή τους στον αδενικό ιστό ύποπτες για κακοήθεια θεωρούνται οι συρρέουσες σε μικρό όγκο αδενικού ιστού και εκείνες με γραμμοειδή και τμηματική κατανομή, ενώ καλοήθεις είναι αυτές με διάχυτη κατανομή. Συμπεράσματα: Η απεικόνιση των επασβεστώσεων γίνεται κατά βάση με την μαστογραφία. Οι μικροεπασβεστώσεις στη μαστογραφία θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με προσοχή μιας και πολύ συχνά υποκρύπτουν καρκίνο. Γι αυτό κρίνεται αναγκαία η τακτική παρακολούθηση των ασθενών με ψηλάφηση και μαστογραφικό έλεγχο. ΑΑ08 ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΝΔΡΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΜΑΣΤΙΑ. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ Σοφία Χαϊτίδου, Γαλάτεια Σκουρουμούνη, Απόστολος Δημουλάς, Ιοκάστη Κουτσαμπασοπούλου, Κωνσταντίνος Βασιλειάδης, Γιώργος Ροδοκαλάκης, Τριάδα Μαλκότση Ακτινολογικό εργαστήριο Γ.Ν. «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη Εισαγωγή: Με τον όρο γυναικομαστία εννοούμε μια μη νεοπλασματική διόγκωση του ανδρικού μαστού, που οφείλεται στην υπερπλασία του επιθηλίου και των στοιχείων του στρώματος στους άνδρες, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα o αντρικός μαστός να μοιάζει με γυναικείο όσον αφορά το μέγεθος, το σχήμα και την προβολή. Σκοπός: Η παρουσίαση περιστατικού ανδρικής γυναικομαστίας, ως συνέπεια λήψης ψυχοτρόπων φαρμάκων. Υλικό: Άνδρας, ηλικίας 49 ετών, προσωπικό του νοσοκομείου μας, προσήλθε στο τμήμα μαστού για ψηλαφητή μάζα, στον αριστερό μαστό, οπισθοθηλαίως. Μετά από λήψη του ιστορικού, ο ασθενής ανέφερε μακροχρόνια λήψη αντικαταθλιπτικών, λόγω υποτροπιάζοντων καταθλιπτικών επεισοδίων. Μέθοδος: Ο ασθενής υποβλήθηκε σε μια σειρά κλινικοεργαστηριακών εξετάσεων και μετέπειτα σε απεικονιστικό έλεγχο. Αποτελέσματα: Έγινε μαστογραφικός έλεγχος, ο οποίος και ανέδειξε ασύμμετρες οζώδεις σκιάσεις στους μαστούς άμφω, ασαφούς παρυφής, οπισθοθηλαίως. Ο υπερηχογραφικός έλεγχος ανέδειξε υποηχοϊκές σχεδόν περιοχές, ασαφών ορίων, στους μαστούς, με ελαφρά αυξημένη αγγείωση, ιδιαίτερα αριστερά. Η ταυτοποίηση έγινε με FNA μαστού, υπό U/S καθοδήγηση η οποία και ανέδειξε κατά την κυτταρολογική εξέταση επιθηλιακά κύτταρα, λιπώδη ιστό και υλικό των πόρων. Συμπεράσματα: Η βοήθεια της κλινικής εξέτασης, των εργαστηριακών καθώς και των απεικονιστικών εξετάσεων ήταν εξαιρετικά σημαντική στο να τεθεί η διάγνωση της γυναικομαστίας και να αποκλεισθούν άλλα νοσήματα σχετιζόμενα με γυναικομαστία. 26

ο Επιστηµονικό Συνέδριο www.hbis2015.gr Eλληνικής Εταιρείας Aπεικόνισης Μαστού 20-21 Μαρτίου 2015, Ξενοδοχείο Divani Caravel, Αθήνα ΑΑ09 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΣΤΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΥΠΟΠΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΙΑ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΛΗΨΗ Ιοκάστη Κουτσαμπασοπούλου, Κωνσταντίνος Βασιλειάδης, Γαλάτεια Σκουρουμούνη, Τριάδα Μαλκότση, Γεώργιος Ροδοκαλάκης Τμήμα Μαστού, Ακτινολογικό εργαστήριο Γ.Ν. «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη Εισαγωγή: Η μαγνητική μαστογραφία αποτελεί σημαντικό εργαλείο στην πρόωρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού. Αυτό γιατί είναι σε θέση να απεικονίσει ακόμη και μικρές βλάβες ή ύποπτες περιοχές που απεικονίζονται μόνο σε μία μαστογραφική λήψη και δεν ήταν δυνατόν να εντοπιστούν στον συμπληρωματικό υπερηχογραφικό έλεγχο. Σκοπός: Στόχος αυτής της μελέτης είναι να αξιολογήσει την χρησιμότητα της μαγνητικής μαστογραφίας στο καθορισμό των βλαβών που δεν απεικονίστηκαν και στις δύο μαστογραφικές λήψεις. Υλικό: Πραγματοποιήθηκε μια αναδρομική μελέτη στο ακτινολογικό εργαστήριο του μαστού στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου της Θεσσαλονίκης, σε 15 γυναίκες, ηλικίας 57 έως 68 ετών. Μέθοδος: Οι παραπάνω ασθενείς παρουσίαζαν μία ύποπτη περιοχή στην λοξή (mediolater view, MLO) ή πλάγια προβολή(lateral view, ML), ενώ η ίδια περιοχή δεν απεικονιζόταν στην κεφαλουραία λήψη(craniocaudal view, CC). Ο υπερηχογραφικός έλεγχος πριν τη μαγνητική μαστογραφία δεν ανέδειξε παρουσία βλάβης σε καμία από τις παραπάνω περιπτώσεις. Αποτελέσματα: Στη μαγνητική μαστογραφία βρέθηκαν ύποπτες βλάβες μεγέθους από 5χιλ έως 12χιλ. Αυτές είχαν εντόπιση στις περισσότερες περιπτώσεις στο άνω έσω τεταρτημόριο του μαστού. Στις 9 γυναίκες τα ευρήματα στην μαγνητική μαστογραφία αντιστοιχούσαν σε κακοήθεια και επιβεβαιώθηκαν ιστολογικά. Στις 4 γυναίκες οι βλάβες ταυτοποιήθηκαν στον περαιτέρω υπερηχογραφικό έλεγχο (second look ultrasound), μετά τη μαγνητική μαστογραφία. Ακολούθησε βιοψία των βλαβών και τα ιστολογικά αποτελέσματα δεν παρουσίασαν στοιχεία κακοήθειας. Στις 2 γυναίκες δεν ανιχνεύθηκαν παθολογικά ευρήματα στην περιοχή κατά την εξέταση με τη μαγνητική μαστογραφία. Συμπεράσματα: Οι ύποπτες περιοχές που απεικονίζονται μόνο στη λοξή (mediolater view, MLO) ή στην πλάγια προβολή (lateral view, ML), βρίσκονται συνήθως σε υψηλή θέση κοντά στο θωρακικό τοίχωμα ή στο άνω έσω τεταρτημόριο του μαστού. Οι βλάβες αυτές αρκετές φορές είναι δεν απεικονίζονται στην κεφαλουραία λήψη κατά τον μαστογραφικό έλεγχο. Η μαγνητική μαστογραφία σε αυτές τις βλάβες έχει τρομερό πλεονέκτημα γιατί μπορεί να απεικονίσει ολόκληρο το μαστικό παρέγχυμα και να ανιχνεύσει ακόμη και μικρού μεγέθους βλάβες, συμβάλλοντας σημαντικά στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού. ΑΑ10 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑ COMPUTER-AIDED-DETECTION (CAD) ΣΤHN ANIXNΕΥΣΗ ΤΩΝ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Ιοκάστη Κουτσαμπασοπούλου, Κωνσταντίνος Βασιλειάδης, Γαλάτεια Σκουρουμούνη, Τριάδα Μαλκότση, Γεώργιος Ροδοκαλάκης Τμήμα Μαστού, Ακτινολογικό εργαστήριο Γ.Ν. «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη Εισαγωγή: Το σύστημα υποβοηθούμενης από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή ανίχνευσης των διαταραχών του μαστού αποτελεί μια νέα τεχνολογία η οποία εφαρμόζεται στη μαστογραφία 27