ΚΕΦ. 1 Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ "ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ" ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΧΩΡΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΞΗ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ JESSICA ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΕΣΠΑ 2014-2020 Τρεις κυρίαρχες προτεραιότητες προβάλλουν για τον χωρικό σχεδιασμό στις σύγχρονες ευρωπαϊκές πόλεις: Έξυπνη Ανάπτυξη: κοινωνία της γνώσης και καινοτομία Βιώσιμη Ανάπτυξη: πράσινη και ανταγωνιστική Ανάπτυξη Χωρίς Αποκλεισμούς: απασχόληση, κοινωνική και εδαφική συνοχή Αναγνωρίζεται ότι οι πόλεις είναι οι βασικές κινητήριες δυνάμεις της οικονομικής ανάπτυξης. Τρεις έννοιες - κλειδιά επιλέγονται για τη διαμόρφωση πολιτικών "οργανωμένης αστικής ανασυγκρότησης": Ολοκληρωμένη και όχι αποσπασματική προσέγγιση της πόλης Συντονισμός επιπέδων σχεδιασμού: κρατική οντότητα, περιφερειακή, τοπική δημόσια διαβούλευση Συντονισμός δημόσιων και ιδιωτικών πόρων και χωρική επικέντρωση
ΚΕΦ. 2 ΕΠΑΡΚΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ Ο ΔΙΑΚΡΙΤΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ Η προώθηση προγραμμάτων "ολοκληρωμένων αστικών παρεμβάσεων" προβλέπεται από το θεσμικό πλαίσιο: «Χωροταξικός Σχεδιασμός και Αειφόρος Ανάπτυξη και Άλλες Διατάξεις» (Ν.2742/99, Άρθρο 12) και «Προδιαγραφές Σύνταξης ΣΟΑΠ» (Υπουργική Απόφαση 18150/24.04.2012) Τα πεδία εφαρμογής είναι: Ολόκληρες πόλεις, τμήματα πόλεων, ευρύτερες αστικές περιοχές Τα κρίσιμα προβλήματα προς επίλυση αφορούν: Αναπτυξιακή υστέρηση Κοινωνική και οικονομική συνοχή Περιβαλλοντική υποβάθμιση και ποιότητα ζωής Η Περιφέρεια Αττικής είναι αρμόδια για τα προγράμματα «ολοκληρωμένης αστικής παρέμβασης» μητροπολιτικού ή διαδημοτικού επιπέδου
ΚΕΦ. 3 ΟΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΕΠΙΚΑΙΡΕΣ ΣΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ Έντονες δημογραφικές μεταβολές στη Μητροπολιτική Αθήνα, 2001-2011 (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ)
ΚΕΦ. 3 Διατηρούνται οι κοινωνικο-επαγγελματικοί διαχωρισμοί στη Μητροπολιτική Αθήνα (πηγή: ΕΛΣΤΑΤ 2001)
ΚΕΦ. 3 Το φαινόμενο της θερμικής νησίδας επιβαρύνει τη Νοτιοδυτική Αθήνα (πηγή: Εθνικό Αστεροσκοπείο)
ΚΕΦ. 4 Η ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ ΩΣ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟ ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΕΝΤΕ ΧΩΡΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Η Νοτιοδυτική Αθήνα προβάλλει ως προνομιακό επίπεδο εφαρμογής ολοκληρωμένων παρεμβάσεων: Κατευθύνσεις υπερκείμενου Στρατηγικού Σχεδιασμού (ΡΣΑ Αθήνα/Αττική 2021) Αναβάθμιση του συζυγούς κέντρου Αθήνας/Πειραιά Φαληρικού Όρμου Μεγάλες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις: o o o o Ολοκλήρωση Προαστιακού ΣΚΑ Πειραιάς Επέκταση δικτύου Μετρό Τραμ Αναβάθμιση Κεντρικού Σταθμού Αθηνών/Στ. Λαρίσης Κεντρικός σταθμός Λεωφορείων Βοτανικός/Ελαιώνας Προτείνεται η συγκρότηση πλέγματος πέντε Χωρικών Ενοτήτων παρέμβασης.
ΚΕΦ. 4
ΚΕΦ. 5 ΤΡΙΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΤΙΚΗ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΔΙΚΤΥΟ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ Σε αντιδιαστολή με τη "γραμμική ανάπτυξη" που ακολουθήθηκε στο παρελθόν και βασίστηκε στην κυριαρχία του ΙΧ πάνω στο οδικό δίκτυο, προτείνεται μία διαφορετική πολεοδομική πολιτική αλλά και πρακτική. Έμφαση σε τρεις έννοιες κλειδιά: o Αστικές Λεωφόροι o Πράσινοι Διάδρομοι o Πολιτιστικοί Διάδρομοι Δημιουργία πλέγματος επτά Μητροπολιτικών Πράσινων Διαδρόμων Ενίσχυση πέντε Πολιτιστικών Διαδρόμων Μεγάλες συνδέσεις πορείες με τον εξωαστικό χώρο της Αττικής
ΚΕΦ. 5 Κίνηση αερίων ρευμάτων πάνω από το Λεκανοπέδιο: 2/3 επικρατούν βορειο-ανατολικοί άνεμοι
ΚΕΦ. 5
ΚΕΦ. 5
ΚΕΦ. 5
ΚΕΦ. 5 Συνδέσεις των Πράσινων / Πολιτιστικών Διαδρόμων με τον εξωαστικό χώρο Αττικής
ΚΕΦ. 6 ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΚΕΝΤΡΩΝ ΑΘΗΝΑΣ ΚΑΙ ΠΕΙΡΑΙΑ ΜΕ ΔΥΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΦΑΛΗΡΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ ΔΥΟ ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΙ ΔΑΚΤΥΛΙΟΙ Οι πέντε Χωρικές Ενότητες παρέμβασης ανασυγκροτούνται με την άσκηση πολιτικής ολοκληρωμένων αστικών παρεμβάσεων: σε επίπεδο πολεοδομικής οργάνωσης: προώθηση της πολυλειτουργικότητας σε επίπεδο κυκλοφοριακής οργάνωσης: προώθηση των Μέσων Μαζικών Μεταφορών Προτείνεται η μετατροπή των αξόνων Πειραιώς, Ιεράς Οδού, Λένορμαν και Συγγρού σε Αστικές Λεωφόρους και αναβαθμίζονται ο Κεραμεικός και οι Αστικές Πύλες Πειραιά σε Πύλες Εισόδου στα αντίστοιχα κέντρα: δημιουργία δύο μεγάλων δακτυλίων Μέσων Μαζικής Μεταφοράς: Δακτύλιος 1: Ομόνοια, Πειραιώς, Ποσειδώνος, Συγγρού, Πανεπιστημίου, Ομόνοια Δακτύλιος 2: Σταθμός Λαρίσης, Κωνσταντινουπόλεως, Ιερά Οδός, Θηβών, Λένορμαν, Σταθμός Λαρίσης
ΚΕΦ. 6
ΚΕΦ. 6
ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ Αστική Λεωφόρος: Ενδεικτική συνύπαρξη Τραμ, Ποδηλάτου, Πεζού και ΙΧ αυτοκινήτου
ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ Αστική Λεωφόρος: Ενδεικτική διαμόρφωση με προτεραιότητα στον πεζό