ΣΕ ΠΛΗΡΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Η ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΠΕΝ ΥΣΗ ΤΗΣ Μ.Ι.ΜΑΙΛΛΗΣ ΑΕΒΕ ΥΨΟΥΣ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΕΥΡΩ ΚΑΘΙΣΤΑ ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΟΙΝΟΦΥΤΩΝ ΠΡΟΤΥΠΗ «ΠΡΑΣΙΝΗ» ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΜΟΝΑ Α H εταιρεία Μ.Ι.ΜΑΙΛΛΗΣ, ως ηγέτης πολυεθνικού Οµίλου σε χώρες όπως η Γερµανία, η Αγγλία, Ηνωµένες Πολιτείες και Καναδάς, έχει προ πολλού αφοµοιώσει την περιβαλλοντική ευαισθησία στον τρόπο λειτουργίας της. Το εργοστάσιο στα Οινόφυτα Βοιωτίας, αποτελεί το ιστορικότερο εργοστάσιο της εταιρείας και είναι ταυτόχρονα το µεγαλύτερο εργοστάσιο µεταλλικής ταινίας στην Ευρώπη. Ήδη από το 2007, η εταιρεία αποφάσισε να µετατρέψει το εργοστάσιο των Οινοφύτων σε «πράσινο εργοστάσιο» ενσωµατώνοντας την τελευταία λέξη της τεχνολογίας όσον αφορά την διαχείριση των ρύπων αλλά και την εξοικονόµηση φυσικών πόρων. Στο πλαίσιο αυτό η εταιρεία προσέλαβε το 2007 εξειδικευµένο γερµανικό οίκο ως σύµβουλο και στην συνέχεια εκπόνησε επενδυτικό πρόγραµµα ύψους 4 εκ. ευρώ ώστε να καταστήσει την µονάδα πρότυπο όσον αφορά στην προηγµένη διαχείριση περιβαλλοντικών θεµάτων. Η Περιβαλλοντική επένδυση, η οποία έχει ολοκληρωθεί και βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία, ήδη από τον Νοέµβριο του 2009, αποτελείται από 3 κύρια συστήµατα, που εγκαταστάθηκαν επιπλέον των υφιστάµενων συστηµάτων που κάλυπταν ήδη τις απαιτήσεις της νοµοθεσίας και συγκεκριµένα : Σύστηµα Φιλτραρίσµατος και ξηρού καθαρισµού Αερίων και σύστηµα Αναγεννώµενης Θερµικής Οξείδωσης (RTO) Το σύστηµα φίλτρων αφαιρεί την αιωρούµενη σκόνη που διαχέεται στο περιβάλλον, ενώ το σύστηµα θερµικής οξείδωσης µειώνει τις εκποµπές οργανικών διαλυτών σε επίπεδα που υπερακαλύπτουν τις απαιτήσεις των τελευταίων οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σύστηµα φιλτραρίσµατος και αποκονίωσης των αερίων της γραµµής θερµικής κατεργασίας (patenting). Το σύστηµα αυτό αφαιρεί και κατακρατά την σκόνη από τον χώρο εργασίας στην γραµµή θερµικής επεξεργασίας.

Σύστηµα επεξεργασίας και ανακύκλωσης υγρών αποβλήτων Το νέο συγκρότηµα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων το οποίο συµπληρώνεται από δύο εξατµιστές (evaporators) και το οποίο διαχειρίζεται ολοκληρωτικά το σύνολο των υγρών αποβλήτων µε αποτέλεσµα το οριστικό σταµάτηµα οποιασδήποτε απόρριψης στον Ασωπό ποταµό καθως και την εξοικονόµηση πέραν των 30.000 τόνων νερού ετησίως. Στις επόµενες παραγράφους περιγράφονται αναλυτικά τα παραπάνω συστήµατα. 1. ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΞΗΡΟΥ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΑΕΡΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΓΕΝΝΩΜΕΝΗΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΟΞΕΙ ΩΣΗΣ (RTO) Στα πλαίσια της εφαρµογής των Βέλτιστων ιαθέσιµων Τεχνικών για τον έλεγχο των εκποµπών αερίων ρύπων (οργανικές πτητικές ενώσεις, VOCs) και αιωρούµενων σωµατιδίων, που παράγονται στο στάδιο της ανόπτησης των χαλυβδοταινιών, η εταιρία Μ.Ι. Μαίλλης εγκατέστησε ένα νέο ολοκληρωµένο αντιρρυπαντικό σύστηµα. Οι αέριοι ρύποι που είναι η κύρια πηγή εκποµπών VOCs, προέρχονται από το στάδιο της ανόπτησης (ξήρανση σε επαγωγικό φούρνο, σε θερµοκρασίες 420-480 C) που ακολουθεί το στάδιο της βαφής των χαλυβδοταινιών. Η βαφή αυτή γίνεται µε την µέθοδο της εµβάπτισης (dipping) των χαλυβδοταινιών µέσα σε λουτρό χρώµατος και µέσω αυτοµατοποιηµένου συστήµατος. Η βαφή λαµβάνει χώρα σε χαµηλή θερµοκρασία (θερµοκρασία περιβάλλοντος) και ως εκ τούτου οι εκποµπές από το στάδιο της βαφής των χαλυβδοταινιών µε χρώµα είναι πρακτικά αµελητέες. Το νέο αντιρρυπαντικό σύστηµα, το οποίο έχει σχεδιαστεί να διαχειρίζεται 10.000 Νm 3 /hr απαέρια από κάθε γραµµή παραγωγής (σύνολο 40.000 Νm 3 /hr), αποτελείται από δύο κύρια υποσυστήµατα και εφαρµόζεται σε κάθε µία από τις τέσσερις γραµµές παραγωγής χαλυβδοταινιών. Το υποσύστηµα αποκονίωσης (ξηρού καθαρισµού) και διαχείρισης της σκόνης και το υποσύστηµα Αναγεννώµενης Θερµικής Οξείδωσης. Συνολικά η διάταξη του νέου αντιρρυπαντικού συστήµατος δίνεται στο παρακάτω σχήµα 1.

1.1 Ξηρός καθαρισµός και διαχείριση της σκόνης Υπάρχουν 4 ξεχωριστά συστήµατα (ένα για κάθε γραµµή). Το µέσο ξηρού καθαρισµού είναι το οξείδιο του ασβεστίου (CaO) το οποίο αποθηκεύεται σε σιλό χωρητικότητας 50 m 3. Από το σιλό µε σύστηµα αεροµεταφοράς το οξείδιο του ασβεστίου µεταφέρεται σε µια µικρή δεξαµενή τροφοδοσίας και από εκεί «ψεκάζεται» µέσω ενός συστήµατος ventouri στα απαέρια και στη συνέχεια συγκρατείται σε ένα φίλτρο αποτελούµενο από 88 σακκόφιλτρα. Οι κόκκοι του οξειδίου του ασβεστίου «δεσµεύουν» τα σωµατίδια σκόνης που υπάρχουν στα απαέρια µε σκοπό να συγκρατηθούν από τα σακκόφιλτρα και στη συνέχεια να απωθηθούν και απορριφθούν µαζί µε το χρησιµοποιηµένο οξείδιο του ασβεστίου, το οποίο µε ένα σύστηµα αεροµεταφοράς συλλέγεται σε big bags προς διάθεση. Η διαδικασία αυτή εµφανίζεται στο σχήµα 2 και θα πρέπει να σηµειωθεί ότι η κάθε γραµµή έχει το δικό της σύστηµα φίλτρανσης. Στη συνέχεια τα καθαρισµένα από σκόνη και σωµατίδια απαέρια οδηγούνται στο σύστηµα Αναγεννώµενης Θερµικής Οξείδωσης. Σχήµα 2. Σύστηµα αποκονίωσης ξηρού καθαρισµού µε χρήση CaO

Στη φωτογραφία 1 φαίνεται η εγκατάσταση των φίλτρων αποκονίωσης ξηρού καθαρισµού σε µια γραµµή παραγωγής Φωτογραφία1. Εγκατάσταση συστήµατος φίλτρανσης αερίων 1.2 Αναγεννώµενη Θερµική Οξείδωση Τα απαέρια και από τις τέσσερις γραµµές παραγωγής, µετά την συγκράτηση των σωµατιδίων από τα αντίστοιχα φίλτρα, καταλήγουν σε Θερµικό Οξειδωτή τριών θαλάµων, µε σκοπό την αποµάκρυνση των Πτητικών Οργανικών Ενώσεων (VOCs). Ο Θερµικός Οξειδωτής λειτουργεί σε θερµοκρασίες από 750 έως 850 0 C µετατρέποντας τις Πτητικές Οργανικές Ενώσεις (ΠΟΕ) σε ιοξείδιο του Άνθρακα και ατµό. Η αξιοποίηση της θερµότητας καύσης των ΠΟΕ, δίνει συντελεστή θερµικής απόδοσης µεγαλύτερο από 95%. Αυτό ελαχιστοποιεί την απαίτηση χρήσης καυσίµου (φυσικό αέριο), και σε πολλές περιπτώσεις ο RTO λειτουργεί αυτοθερµικά χωρίς να χρειάζεται

καθόλου καύσιµο. Η λειτουργία του Οξειδωτή δίνεται στο παρακάτω σχήµα 3. Στη φωτογραφία 2 φαίνεται ο RTO εγκατεστηµένος και σε λειτουργία. Σχήµα 3. Βασική λειτουργία του Οξειδωτή τριών θαλάµων (RTO) Φωτογραφία 2. Θερµικός Οξειδωτής 3 θαλάµων (RTO)

Πιο αναλυτικά ο οξειδωτής έχει τρεις θαλάµους εναλλαγής θερµότητας οι οποίοι είναι γεµάτοι µε κεραµικά δοµηµένα πληρωτικά υλικά. Οι θάλαµοι αυτοί έχουν εναλλασσόµενα διαφορετικές λειτουργίες σε κυκλική εναλλαγή. Σε κάθε φάση του κύκλου λειτουργίας, ένας θάλαµος λειτουργεί ως είσοδος (προθερµαίνοντας τα εισερχόµενα απαέρια της διεργασίας), ένας λειτουργεί ως έξοδος (ανακτώντας θερµότητα από τα καθαρά, εξερχόµενα καυσαέρια του οξειδωτή) και ένας βρίσκεται εκτός διαδικασίας για καθαρισµό. Ο κύκλος λειτουργίας του οξειδωτή αλλάζει περίπου κάθε 90 δευτερόλεπτα µε σκοπό να επιτρέπει στο σύστηµα να λειτουργεί σε κατάσταση ισορροπίας στην απαιτούµενη 95% θερµική απόδοση. Οι θάλαµοι ενώνονται στην κορυφή σε έναν θάλαµο καύσης, όπου ολοκληρώνεται η οξείδωση στην επιλεγµένη θερµοκρασία και όπου βρίσκεται ο καυστήρας. Το σύστηµα περιέχει δοµηµένα (structured) κεραµικά υλικά ως µέσα εναλλαγής θερµότητας. Αυτός ο τύπος κεραµικών έχει µεγάλη θερµοχωρητικότητα και µεγάλη ανοιχτή επιφάνεια, πράγµατα που συµβάλλουν στην ελαχιστοποίηση της πτώσης πίεσης του οξειδωτή. Ανακεφαλαιώνοντας το σύστηµα φιλτραρίσµατος και ξηρού καθαρισµού αερίων ρύπων το οποίο συµπληρώνεται από το σύστηµα αναγεννώµενης θερµικής οξείδωσης (RTO) διαχειρίζεται πλήρως τους αέριους ρύπους που προκύπτουν από την διεργασία βαφής των χαλυβδοταινιών σε κάθε µια από τις τέσσερις γραµµές παραγωγής και έχει σαν αποτέλεσµα να επιτυγχάνει στο ρεύµα εξόδου συγκεντρώσεις Πτητικών Οργανικών Ενώσεων πολύ µικρότερες από την οριακή τιµή σύµφωνα µε την ΚΥΑ 11641/1942/2002 των 50 mgr/nm 3. 2. ΣΥΣΤΗΜΑ ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΟΝΙΩΣΗΣ ΤΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ (PATENTING) Στα πλαίσια της εφαρµογής των Βέλτιστων ιαθέσιµων Τεχνικών για τον έλεγχο των αερίων ρύπων (σκόνη και µόλυβδος), που παράγονται στις µονάδες θερµικής κατεργασίας (patenting), η εταιρία Μ.Ι. Μαίλλης εγκατέστησε ένα νέο αντιρρυπαντικό σύστηµα φιλτραρίσµατος των αερίων και απορρόφησης της σκόνης που παράγεται κατά τη διάρκεια της λειτουργίας. Πιο συγκεκριµένα εγκαταστάθηκαν καινούργια συστήµατα αντιρρύπανσης σε κάθε µονάδα patenting, που εξυπηρετούν την αποκονίωση σε δύο περιοχές κάθε µονάδας. α. Την περιοχή του οχετού του άνθρακα β. Την περιοχή των µετασχηµατιστών του επαγωγικού φούρνου Το σύστηµα αποκονίωσης οχετού άνθρακα περιλαµβάνει σακκόφιλτρο (Σ/Φ) τύπου jet pulse συνολικής επιφάνειας 115 m², ικανό να χειριστεί απαέρια παροχής 10.000 m³/hr, θερµοκρασίας 50ºC. Η ειδική φόρτιση του φίλτρου είναι 1,4 m³/min m².

Το σύστηµα αποκονίωσης µετασχηµατιστών επαγωγικού φούρνου περιλαµβάνει Σ/Φ τύπου cartridge συνολικής επιφάνειας 300 m², ικανό να χειριστεί απαέρια παροχής 20.000 m³/hr, θερµοκρασία 50ºC. Η ειδική φόρτιση του φίλτρου είναι 1,1 m³/min. Στη φωτογραφία 3 παρουσιάζεται το σύστηµα φίλτρανσης εγκατεστηµένο και σε λειτουργία. Φωτογραφία 3. Σύστηµα φίλτρανσης και αποκονίωσης της γραµµής θερµικής κατεργασίας (patenting) 3. ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΜΕ ΥΟ ΕΞΑΤΜΙΣΤΕΣ (Evaporators) Στα πλαίσια της εφαρµογής των Βέλτιστων ιαθέσιµων Τεχνικών για τον έλεγχο των υγρών αποβλήτων που προέρχονται κυρίως από το στάδιο της αποξείδωσης (εκπλύσεις θειικού οξέος) αλλά και από το συµπύκνωµα των υπαρχόντων συστηµάτων αντιστρόφου όσµωσης, η εταιρία Μ.Ι. Μαίλλης εγκατέστησε ένα νέο ολοκληρωµένο συγκρότηµα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων το οποίο σε συνδυασµό µε δύο εξατµιστές επιτυγχάνει τον καθαρισµό και την ανακύκλωση του παραγόµενου καθαρού νερού µε αποτέλεσµα την µηδενική απόρριψη υγρών στον Ασωπό ποταµό. Το σύστηµα απεικονίζεται στο σχήµα 4. Το συγκρότηµα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων αποτελείται από 4 βασικά στάδια όπως παρουσιάζονται και στο σχήµα 4.

Σχήµα 4. Συγκρότηµα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων Το πρώτο στάδιο είναι το στάδιο της φυσικοχηµικής επεξεργασίας. Σε αυτό το στάδιο και σε µια σειρά από δεξαµενές πραγµατοποιείται η εξουδετέρωση των υγρών αποβλήτων, αλλά και χηµική καθίζηση µε τη χρήση Ca(OH) 2 και Βα(ΟΗ) 2 αλλά και CO 2. Στη φωτογραφία 4 παρουσιάζεται το πρώτο στάδιο της φυσικοχηµικής επεξεργασίας εγκατεστηµένο και σε λειτουργία.

Φωτογραφία 4. Στάδιο φυσικοχηµικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων Στο δεύτερο στάδιο πραγµατοποιείται η διαδικασία της µικροφίλτρανσης. Το συγκεκριµένο σύστηµα µικροφίλτρανσης ονοµάζεται cross flow microfiltration και σε αυτό γίνεται διήθηση µε συνεχή ροή των υγρών µέσα από µεµβράνες οι οποίες συγκρατούν τυχόν στερεά τα οποία τα στέλνουν πίσω στο στάδιο της φυσικοχηµικής επεξεργασίας και πιο συγκεκριµένα στην φιλτρόπρεσσα, ενώ το καθαρό νερό οδηγείται στο επόµενο στάδιο των αντιστρόφων οσµώσεων. Το τρίτο στάδιο επεξεργασίας είναι αυτό των αντιστρόφων οσµώσεων στο οποίο οδηγούνται τα υγρά µετά το στάδιο της µικροφίλτρανσης. Με σκοπό την ελαχιστοποίηση του συµπυκνώµατος η αφαλάτωση πραγµατοποιείται σε δύο επίπεδα (BWRO και SWRO). Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται µεγαλύτερη απόδοση του συστήµατος και ως εκ τούτου µικρότερη ποσότητα συµπυκνώµατος. Από το σύστηµα των οσµώσεων παράγεται καθαρό νερό το οποίο χρησιµοποιείται για τις ανάγκες του εργοστασίου και µια ποσότητα συµπυκνώµατος που οδηγείται στο επόµενο στάδιο επεξεργασίας που είναι οι εξατµιστές. Στη φωτογραφία 5 παρουσιάζεται το στάδιο µικροφίλτρανσης και αντίστροφης όσµωσης του συστήµατος επεξεργασίας υγρών αποβλήτων εγκατεστηµένο και σε λειτουργία.

Φωτογραφία 5. Στάδιο µικροφίλτρανσης και αντίστροφης όσµωσης του συστήµατος επεξεργασίας υγρών αποβλήτων Το τέταρτο στάδιο επεξεργασίας διαχειρίζεται το συµπύκνωµα που παράγεται από το στάδιο των αντιστρόφων οσµώσεων. Για τον σκοπό αυτό χρησιµοποιούνται δύο εξατµιστές. Ο πρώτος εξατµιστής (MVC Evaporator) επεξεργάζεται το συµπύκνωµα και µε απόδοση 90% παράγει καθαρό νερό το οποίο χρησιµοποιείται για τις ανάγκες του εργοστασίου και το συµπύκνωµα που παράγει οδηγείται σε έναν δεύτερο θερµικό εξατµιστή (thermal evaporator) ο οποίος µε χρήση φυσικού αερίου εξατµίζει το συµπύκνωµα και παράγει ατµό. Στη φωτογραφία 6 παρουσιάζεται το σύστηµα των εξατµιστών εγκατεστηµένο και σε λειτουργία.

Φωτογραφία 6. Σύστηµα εξατµιστών του συγκροτήµατος επεξεργασίας υγρών αποβλήτων Σύµφωνα µε την ανωτέρω περιγραφή, τα υγρά απόβλητα που προκύπτουν από την διεργασία της αποξείδωσης των χαλυβδοταινιών και από τα συµπυκνώµατα των αντιστρόφων οσµώσεων, επεξεργάζονται πλήρως και επαναχρησιµοποιούνται σαν καθαρό νερό για τις ανάγκες του εργοστασίου, µε αποτέλεσµα να µην υπάρχει οποιαδήποτε απόρριψη υγρών αποβλήτων στον Ασωπό ποταµό.