ΒΟΤΛΖ ΣΧΝ ΑΝΣΗΠΡΟΧΠΧΝ Η ΒΟΤΛΔΤΣΗΚΖ ΠΔΡΗΟΓΟ - ΤΝΟΓΟ Γ ΤΜΠΛΗΡΩΜΑΣΙΚΗ ΕΚΘΕΗ ΣΗ ΚΟΙΝΟΒΟΤΛΕΤΣΙΚΗ ΕΠΙΣΡΟΠΗ ΘΕΜΩΝ, ΑΞΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΡΟΠΟΤ ΔΙΟΙΚΗΕΩ ΓΙΑ ΣΟ ΘΕΜΑ «Η ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ ΣΩΝ ΘΕΜΩΝ ΣΟΤ ΧΡΗΜΑΣΟΠΙΣΩΣΙΚΟΤ ΤΣΗΜΑΣΟ» Μάηνο 2014
Π Δ Ρ Η Δ Υ Ο Μ Δ Ν Α ει. 1. ΔΗΑΓΧΓΖ 1 2. ΑΞΗΟΓΡΑΦΑ ΚΔΦΑΛΑΗΟΤ 12 2.1. Cyprus Popular Bank Public Co Ltd 13 2.2. Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ 14 3. ΟΗ ΔΠΔΝΓΤΔΗ ΣΧΝ ΥΡΖΜΑΣΟΠΗΣΧΣΗΚΧΝ ΗΓΡΤΜΑΣΧΝ Δ ΚΤΒΔΡΝΖΣΗΚΑ ΟΜΟΛΟΓΑ. 17 3.1. Cyprus Popular Bank Public Co Ltd 17 3.2. Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ 18 3.3. Άιια ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα 36 4. MARFIN EGNATIA ΒΑΝΚ 39 4.1. Γηαζπλνξηαθή πγρψλεπζε... 39 4.2. Γαλεηνδνηηθή πνιηηηθή ηεο Marfin Egnatia Bank 43 4.3. Παξαρψξεζε δαλείσλ ζηελ Ηεξά Μνλή Βαηνπεδίνπ ηνπ Αγίνπ ξνπο θαη ζε άιιεο ηεξέο κνλέο... 66 5. Ο ΓΗΑΣΡΑΠΔΕΗΚΟ ΓΑΝΔΗΜΟ ΣΖ ΛΑΨΚΖ ΣΡΑΠΔΕΑ ΓΖΜΟΗΑ ΔΣΑΗΡΔΗΑ ΛΣΓ, Ζ ΔΚΣΑΚΣΖ ΔΝΗΥΤΖ Δ ΡΔΤΣΟΣΖΣΑ (ELA) ΚΑΗ Ζ ΚΡΑΣΗΚΖ ΣΖΡΗΞΖ ΣΖ ΜΔ 1,8 ΓΗ.. 89 5.1. Γηαηξαπεδηθφο δαλεηζκφο... 89 5.2. Έθηαθηε ελίζρπζε ζε ξεπζηφηεηα (ELA) θαη θξαηηθή ζηήξημε κε 1,8 i
ει. δηο. 92 6. ΟΗ ΔΠΔΚΣΑΔΗ ΣΧΝ ΚΤΠΡΗΑΚΧΝ ΣΡΑΠΔΕΧΝ ΣΟ ΔΞΧΣΔΡΗΚΟ.. 113 6.1. Ζ εμαγνξά ηεο ηξάπεδαο Uniastrum απφ ηελ Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ 113 6.1.1. Ζ δπλαηφηεηα ππαλαρψξεζεο θαη ε επαλαδηαπξαγκάηεπζε ηεο ζπκθσλίαο απφ ηελ Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξεία Ληδ... 125 6.1.2. Ζ έγθξηζε ηεο εμαγνξάο ηεο Uniastrum απφ ηελ Κεληξηθή Σξάπεδα ηεο Κχπξνπ... 131 6.2. Ζ επέλδπζε ηεο Σξάπεδαο Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ ζηελ Banca Transilvania 137 6.2.1. Ζ αλαδήηεζε ζηξαηεγηθνχ επελδπηή απφ ηελ Banca Transilvania θαη ε εθδήισζε ελδηαθέξνληνο απφ ηελ Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ... 141 6.2.2. Ζ παξνρή πξνλνκηαθψλ δαλείσλ ζε εηαηξείεο ηδηνθηεζίαο ησλ ηδξπηψλ ηεο Banca Transilvania... 143 6.2.3. Αλαδηαξζξψζεηο ησλ δαλείσλ ηνπ νκίινπ ηνπ θ. Ciorcila 145 6.2.4. Ζ αγνξά κεηνρψλ ηεο Banca Transilvania γηα ινγαξηαζκφ ηεο Σξάπεδαο Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ... 149 6.2.5. Ζ αγνξά κεηνρψλ ηεο Banca Transilvania θαη ηνπ δηνηθεηηθνχ ζπκβνπιίνπ ηεο Σξάπεδαο Κππξνπ Γεκφζηα ii
ει. Δηαηξία Ληδ... 155 6.2.6. Ζ ππφζεζε ρεηξαγψγεζεο ηεο αγνξάο ζηε Ρνπκαλία... 156 6.3. Ζ επέθηαζε ηεο Διιεληθήο Σξάπεδαο ζην εμσηεξηθφ 160 7. ΓΑΝΔΗΜΟ ΠΔΛΑΣΧΝ Δ ΞΔΝΟ ΝΟΜΗΜΑ. 161 7.1. Cyprus Popular Bank Public Co Ltd 161 7.2. Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ 162 7.3. Διιεληθή Σξάπεδα Γεκφζηα Δηαηξεία Ληδ. 162 7.4. Alfa Bank Cyprus Ltd 163 8. ΥΟΡΖΓΖΔΗ ΤΝΔΡΓΑΣΗΜΟΤ, ΓΑΝΔΗΑ ΣΟΠΗΚΖ ΑΤΣΟΓΗΟΗΚΖΖ ΑΠΟ ΤΝΔΡΓΑΣΗΜΟ ΚΑΗ ΥΔΓΗΟ ΜΗΚΡΟΜΔΑΗΧΝ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΧΝ 164 8.1. Οη ρνξεγήζεηο ηνπ ζπλεξγαηηζκνχ βάζεη ησλ ζπκθσληψλ πνπ ζπλήθζεζαλ κε ηελ Δπξσπατθή Σξάπεδα Δπελδχζεσλ θαη ην Δπξσπατθφ Σακείν Δπελδχζεσλ. 168 8.2. Οη ρνξεγήζεηο ηνπ ζπλεξγαηηζκνχ ζε αξρέο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο 170 9. ΓΑΝΔΗΑ/ΠΡΟΝΟΜΗΑΚΖ ΜΔΣΑΥΔΗΡΗΖ.. 173 9.1. Cyprus Popular Bank Public Co Ltd. 173 9.2. Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ.. 199 9.3. Διιεληθή Σξάπεδα Γεκφζηα Δηαηξεία Ληδ 244 9.4. Άιια ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα.. 252 10. ΑΜΟΗΒΔ ΚΑΗ ΧΦΔΛΖΜΑΣΑ ΣΡΑΠΔΕΗΚΧΝ ΣΔΛΔΥΧΝ ΚΑΗ ΜΔΛΧΝ ΣΧΝ ΓΗΟΗΚΖΣΗΚΧΝ ΤΜΒΟΤΛΗΧΝ ΣΧΝ ΚΤΠΡΗΑΚΧΝ ΥΡΖΜΑΣΟΠΗΣΧΣΗΚΧΝ iii
ει. ΗΓΡΤΜΑΣΧΝ 259 10.1. Cyprus Popular Bank Public Co Ltd 271 10.2. Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ 275 10.3. Διιεληθή Σξάπεδα Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ. 278 10.4. Άιια ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα. 11. ΣΑ ΔΠΑΚΟΛΟΤΘΑ ΣΧΝ ΑΠΟΦΑΔΧΝ ΣΟΤ EUROGROUP ΣΖ 15 Ζ ΜΑΡΣΗΟΤ 2013 281 11.1. Δθξνέο θεθαιαίσλ απφ θαηαζέζεηο ζηα ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα ηεο Γεκνθξαηίαο. 281 11.2. Δπηηξνπή γηα ηελ Δθαξκνγή θαη ηελ Παξαθνινχζεζε ησλ Πεξηνξηζηηθψλ Μέηξσλ, ε νπνία ζπζηάζεθε δπλάκεη ηνπ άξζξνπ 9 ηνπ πεξί Δπηβνιήο Πεξηνξηζηηθψλ Μέηξσλ ζηηο πλαιιαγέο ζε Πεξίπησζε Έθηαθηεο Αλάγθεο Νφκνπ ηνπ 2013. 315 11.3. Ζ πψιεζε ησλ ππνθαηαζηεκάησλ ησλ θππξηαθψλ ηξαπεδψλ ζηελ Διιάδα. 316 12. ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΔ ΚΑΣΑΣΑΔΗ ΣΟΤ ΟΜΗΛΟΤ ΛΑΨΚΖ ΣΡΑΠΔΕΑ 318 12.1. Τπεξαμία.. 318 12.2. Άιια ζέκαηα... 324 12.2.1. Ζ εμαγνξά ηεο Marfin Bank απφ ηε Marfin Financial Group ζηηο 10 Ηαλνπαξίνπ 2007 12.2.2. Απνκείσζε ηεο επέλδπζεο ηεο Λατθήο Σξάπεδαο ζηε iv
ει. Marfin Financial Group. 325 12.3. Γάλεηα γηα επελδχζεηο ζε κεηνρέο ηεο Marfin Investment Group, αγνξά νκνιφγσλ ηνπ ειιεληθνχ δεκνζίνπ θαη εγγπήζεηο πξνο ηε Marfin Egnatia Bank... 327 12.4. Υνξεγήζεηο γηα επελδχζεηο ζε κεηνρέο ηεο Marfin Investment Group 327 12.5. Πξνβιέςεηο θεξδψλ πνπ δελ πξαγκαηνπνηήζεθαλ. 328 12.6. Ακνηβή Γηαρείξηζεο 329 12.7. Ζ αμία ηεο επέλδπζεο ηεο Λατθήο ζηε Marfin Investment Group θαη ησλ άιισλ επελδχζεψλ ηεο ζε ρξεκαηννηθνλνκηθά ζηνηρεία. 331 12.8. Δγγπήζεηο 332 12.9. Γηαγξαθέο δαλείσλ 333 13. ΥΡΔΧΔΗ ΔΞΧΣΔΡΗΚΧΝ ΤΜΒΟΤΛΧΝ (ΛΟΓΗΣΔ, ΓΗΚΖΓΟΡΟΗ) 334 14. ΥΡΔΧΔΗ ALVAREZ & MARSALˮ: ΑΜΟΗΒΖ ΑΝΑΚΔΦΑΛΑΗΟΠΟΗΖΖ (RECAPITALIZATION FEE), ΑΜΟΗΒΖ ΔΠΗΣΤΥΗΑ (SUCCESS FEE) 342 15. Ο ΓΗΑΓΝΧΣΗΚΟ ΔΛΔΓΥΟ INDEPENDENT DUE DILIGENCE OF THE BANKING SYSTEM OF CYPRUS ΣΟΤ ΓΗΔΘΝΟΤ ΟΗΚΟΤ PIMCO 345 16. ΑΛΛΑ ΘΔΜΑΣΑ ΠΟΤ ΠΔΡΗΖΛΘΑΝ ΔΗ ΓΝΧΖ ΣΖ ΔΠΗΣΡΟΠΖ ΚΑΣΑ ΣΖΝ ΔΞΔΣΑΖ ΣΟΤ ΓΔΝΗΚΟΣΔΡΟΤ ΘΔΜΑΣΟ 352 16.1. Γηαγξαθέο δεδνκέλσλ απν ηα αξρεία ηεο Σξάπεδαο Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ... 352 16.2. Μarfin Investment Group θαη Tosca Fund 358 v
ει. 16.3. Πνιηηηθά εθηεζεηκέλα πξφζσπα (PEPs) 361 16.4. J.P. Morgan & Co 363 16.5. Ζ αλάζεζε ηνπ δηαγλσζηηθνχ ειέγρνπ γηα ην θππξηαθφ ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα ζηνλ νίθν PIMCO θαη ησλ εηδηθψλ εξεπλψλ γηα ζέκαηα ηεο ηξαπεδηθήο θξίζεο ζηνλ νίθν Alvarez & Marsal... 364 16.6. Οη πιεξνθνξίεο γηα ρξεκαηηζκφ πνιηηηθψλ πξνζψπσλ, θνκκάησλ θαη κέζσλ καδηθήο ελεκέξσζεο 366 16.7. Οη πιεξνθνξίεο αλαθνξηθά κε ζχγθξνπζε ζπκθεξφλησλ πξφζσπσλ πνπ εκπιέθνληαη ζην ππφ εμέηαζε ζέκα. 369 16.8. Οη ελέξγεηεο ηεο επηηξνπήο γηα εμαζθάιηζε ηεο ιίζηαο Lagarde γηα ηελ Κχπξν... 370 17. ΓΗΑΠΗΣΧΔΗ/ΑΠΟΦΔΗ/ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΣΖ ΚΟΗΝΟΒΟΤΛΔΤΣΗΚΖ ΔΠΗΣΡΟΠΖ ΘΔΜΧΝ, ΑΞΗΧΝ ΚΑΗ ΔΠΗΣΡΟΠΟΤ ΓΗΟΗΚΖΔΧ 371 17.2. ε ζρέζε κε ηα αμηφγξαθα θεθαιαίνπ 372 17.3. ε ζρέζε κε ηηο επελδχζεηο ησλ ρξεκαηνπηζησηηθψλ ηδξπκάησλ ζε θπβεξλεηηθά νκφινγα... 373 17.4. ε ζρέζε κε ηε Marfin Egnatia Bank... 380 17.5. 17.5.1. ε ζρέζε κε ην δηαηξαπεδηθφ δαλεηζκφ ηεο Λατθήο Σξάπεδαο Γεκφζηα Δηαηξεία Ληδ 385 17.5.2. ε ζρέζε κε ηελ έθηαθηε ελίζρπζε ζε ξεπζηφηεηα (ELA) vi
ει. θαη ηελ θξαηηθή ζηήξημε κε 1,8 δηο ηεο Λατθήο Σξάπεδαο Γεκφζηα Δηαηξεία Ληδ 386 17.6. 17.6.1. ε ζρέζε κε ηελ εμαγνξά ηεο ηξάπεδαο Uniastrum απφ ηελ Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ 397 17.6.2. ε ζρέζε κε ηελ επέλδπζε ηεο Σξάπεδαο Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξεία Ληδ ζηε Banca Transilvania 404 17.8. ε ζρέζε κε ηηο ρνξεγήζεηο ηνπ ζπλεξγαηηζκνχ, ηα δάλεηα ηεο ηνπηθήο απηνδηνίθεζεο θαη ηα ζρέδηα δαλεηνδφηεζεο κηθξνκεζαίσλ επηρεηξήζεσλ 408 17.9. ε ζρέζε κε ηα δάλεηα πνπ παξαρσξήζεθαλ απφ θππξηαθά ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα κε φξνπο επλντθφηεξνπο απφ ηνπο ζπλήζεηο. 409 17.10. ε ζρέζε κε ηηο ακνηβέο θαη ηα σθειήκαηα ησλ ηξαπεδηθψλ ζηειερψλ θαη ησλ κειψλ ησλ δηνηθεηηθψλ ζπκβνπιίσλ ησλ θππξηαθψλ ρξεκαηνπηζησηηθψλ ηδξπκάησλ 411 17.11. 17.11.1. ε ζρέζε κε ηηο εθξνέο θεθαιαίσλ απφ θαηαζέζεηο ζηα ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα ηεο Γεκνθξαηίαο ζε δηάθνξεο θξίζηκεο πεξηφδνπο θαη ηδηαίηεξα θαηά ηελ πεξίνδν πξηλ απφ ηε ζχλνδν ηνπ Eurogroup ηεο 15 εο Μαξηίνπ 2013 415 17.11.3. ε ζρέζε κε ηελ πψιεζε ησλ ππνθαηαζηεκάησλ ησλ vii
ει. θππξηαθψλ ηξαπεδψλ ζηελ Διιάδα.. 418 17.12. ε ζρέζε κε ηηο νηθνλνκηθέο θαηαζηάζεηο ηνπ νκίινπ ηεο Λατθήο Σξάπεδαο... 419 17.13. ε ζρέζε κε ηηο πιεξσκέο ησλ εμσηεξηθψλ ζπκβνχισλ ησλ ρξεκαηνπηζησηηθψλ ηδξπκάησλ.. 425 17.14. ε ζρέζε κε ηελ Ακνηβή Αλαθεθαιαηνπνίεζεο θαη ηελ Ακνηβή Δπηηπρίαο ηνπ νίθνπ Alvarez & Marsal 427 17.15. ε ζρέζε κε ην δηαγλσζηηθφ έιεγρν Independent Due Diligence of the Banking System of Cyprus ηνπ νίθνπ PIMCO 427 17.16. 17.16.1. ε ζρέζε κε ηηο δηαγξαθέο δεδνκέλσλ απφ ηα αξρεία ηεο Σξάπεδαο Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ. 429 17.16.2. ε ζρέζε κε ηελ εμαγνξά κεηνρψλ ηεο Λατθήο Σξάπεδαο Γεκφζηα Δηαηξεία Ληδ απφ ηε Marfin Invenstment Group θαη ην επελδπηηθφ ηακείν Tosca Fund.. 430 17.16.5. ε ζρέζε κε ηελ αλάζεζε ηνπ δηαγλσζηηθνχ ειέγρνπ γηα ην θππξηαθφ ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα ζηνλ νίθν PIMCO θαη ησλ εηδηθψλ εξεπλψλ γηα ζέκαηα ηεο ηξαπεδηθήο θξίζεο ζηνλ νίθν Alvarez & Marsal. 431 17.16.6. ε ζρέζε κε ηηο πιεξνθνξίεο γηα ρξεκαηηζκφ πνιηηηθψλ πξνζψπσλ, θνκκάησλ θαη κέζσλ καδηθήο viii
ει. ελεκέξσζεο. 431 17.16.7. ε ζρέζε κε ηηο πιεξνθνξίεο αλαθνξηθά κε ζχγθξνπζε ζπκθεξφλησλ πξνζψπσλ πνπ εκπιέθνληαη ζην ππφ εμέηαζε ζέκα. 432 ix
πκπιεξσκαηηθή έθζεζε ηεο Κνηλνβνπιεπηηθήο Δπηηξνπήο Θεζκώλ, Αμηώλ θαη Δπηηξόπνπ Γηνηθήζεσο γηα ην ζέκα «Ζ Λεηηνπξγία ησλ Θεζκώλ ηνπ Υξεκαηνπηζησηηθνύ πζηήκαηνο» Παξόληεο: Γεκήηξεο πιινχξεο, πξφεδξνο Φεηδίαο αξίθαο Αληξέαο Κππξηαλνχ Κψζηαο Κσλζηαληίλνπ Αληξέαο Θεκηζηνθιένπο Άξηζηνο Γακηαλνχ Παλίθθνο ηαπξηαλφο Δηξήλε Υαξαιακπίδνπ Με κέιε ηεο επηηξνπήο: ε αξηζκφ ζπλεδξηάζεσλ ηεο επηηξνπήο παξέζηεζαλ νη πην θάησ βνπιεπηέο: Μαξία Κπξηαθνχ Γηψξγνο Λνπθαΐδεο Γηψξγνο Γεσξγίνπ Γηψξγνο Πεξδίθεο Νίθνο Κνπηζνχ Νεφθπηνο Κσλζηαληίλνπ 1. ΔΗΑΓΧΓΖ Ζ Κνηλνβνπιεπηηθή Δπηηξνπή Θεζκψλ, Αμηψλ θαη Δπηηξφπνπ Γηνηθήζεσο ζπλέρηζε ηελ εμέηαζε ηνπ πην πάλσ ζέκαηνο, πξαγκαηνπνηψληαο ζαξάληα ηέζζεξηο ζπλεδξίεο ζην ρξνληθφ δηάζηεκα κεηαμχ 10 εο επηεκβξίνπ 2013 θαη 30 εο Απξηιίνπ 2014. ην ρξνληθφ απηφ δηάζηεκα ε επηηξνπή εμαθνινχζεζε λα ελεκεξψλεηαη γηα ηηο πνιχπινθεο πηπρέο ηνπ φινπ ζέκαηνο, ελψ παξάιιεια λέα γεγνλφηα θαη εμειίμεηο δηαδξακαηίδνληαλ ζην πξνζθήλην. θνπφο ηεο παξνχζαο ζπκπιεξσκαηηθήο έθζεζεο, φπσο έρεη ήδε αλαθεξζεί θαη 1
ζην εηζαγσγηθφ ζεκείσκα, είλαη ε φζν ην δπλαηφλ πην αληηθεηκεληθή θαη νινθιεξσκέλε θαηαγξαθή ησλ φζσλ ηέζεθαλ ελψπηνλ ηεο επηηξνπήο ζην δεχηεξν ζηάδην ηεο εμέηαζεο ηνπ ζέκαηνο ή εμεηάζηεθαλ απφ απηήλ θαηά ην ζηάδην απηφ, παξ φιν πνπ, φπσο έρεη ηνληζηεί θαη ζηελ πξνθαηαξθηηθή έθζεζε, ηα δεηήκαηα πνπ ρξήδνπλ κειέηεο ζε ζρέζε κε ην θππξηαθφ ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα θαίλεηαη λα είλαη αλεμάληιεηα, αιιά θαη απξνζπέιαζηα ζε πνιιέο πεξηπηψζεηο, ιφγσ ησλ αδπλακηψλ πνπ απνξξένπλ απφ ηα πιαίζηα πνπ ην ζχληαγκα θαη ν θαλνληζκφο ηεο Βνπιήο ησλ Αληηπξνζψπσλ θαζνξίδνπλ γηα ηνλ θνηλνβνπιεπηηθφ έιεγρν. Ζ δηαδηθαζία πνπ αθνινπζήζεθε θαηά ην δεχηεξν ζηάδην ησλ εξγαζηψλ ηεο επηηξνπήο ππήξμε σο επί ην πιείζηνλ ε ίδηα φπσο θαη ζην πξψην ζηάδην εμέηαζεο ηνπ ζέκαηνο, ε νπνία θαη πεξηγξάθεηαη ζην ζρεηηθφ θεθάιαην ηεο πξνθαηαξθηηθήο έθζεζεο ηεο επηηξνπήο. Ζ κφλε νπζηαζηηθή δηαθνξνπνίεζε πνπ ραξαθηεξίδεη ην δεχηεξν θχθιν ζπλεδξηάζεσλ ηεο επηηξνπήο ήηαλ φηη απηέο πξαγκαηνπνηνχληαλ σο επί ην πιείζηνλ κε ειεχζεξε ηελ πξφζβαζε πξνο ηα κέζα καδηθήο ελεκέξσζεο. Σν δήηεκα απηφ είρε απαζρνιήζεη εθηεηακέλα ηελ επηηξνπή θαηά ην πξψην ζηάδην ηεο εμέηαζήο ηνπ ζέκαηνο, θαηά ην νπνίν θξίζεθε ζθφπηκν γηα ηνπο ιφγνπο πνπ αλαιχνληαη ζηελ πξνθαηαξθηηθή ηεο έθζεζε νη ζπλεδξίεο λα δηεμάγνληαη θεθιεηζκέλσλ ησλ ζπξψλ. Ωζηφζν, ιφγσ ηνπ ηεξάζηηνπ ελδηαθέξνληνο πνπ επέδεημε ε θνηλσλία γεληθφηεξα, αιιά θαη ηα κέζα καδηθήο ελεκέξσζεο γηα ηηο εξγαζίεο ηεο επηηξνπήο, ε ηειεπηαία απνθάζηζε λα δηεμάγεη γεληθά ηηο ζπλεδξίεο ηεο κε ειεχζεξε ηελ πξφζβαζε, εθηφο αλ απηφ θξηλφηαλ απαξαίηεην λα δηαθνξνπνηεζεί, φπσο θαη έγηλε ζε νξηζκέλεο κφλν πεξηπηψζεηο. ην ζεκείν απηφ πξέπεη λα ηνληζηεί ην γεγνλφο φηη είραλ γίλεη παξεκβάζεηο πξνο ηελ επηηξνπή θαηά ηελ 2
πεξίνδν πνπ δηεμάγνληαλ νη εξγαζίεο ηεο ηξηκεινχο εξεπλεηηθήο επηηξνπήο γηα ηελ νηθνλνκία, ε νπνία είρε δηνξηζηεί απφ ην Τπνπξγηθφ πκβνχιην, ψζηε λα αλαζηείιεη ηηο εξγαζίεο ηεο, πξνσζψληαο ηαπηφρξνλα ην ζχλνιν ηνπ ζπιιεγέληνο πιηθνχ ζηελ ελ ιφγσ ηξηκειή επηηξνπή. Ζ επηηξνπή, ιακβάλνληαο ππφςε ηα επηρεηξήκαηα πνπ ηέζεθαλ ελψπηφλ ηεο, απνθάζηζε αληί ηεο πιήξνπο αλαζηνιήο ησλ εξγαζηψλ ηεο ηελ επηβξάδπλζε ησλ ξπζκψλ ηνπο εθείλε ηελ πεξίνδν, πξνθεηκέλνπ λα κελ επεξεάζεη ην έξγν ηεο ελ ιφγσ ηξηκεινχο επηηξνπήο. Ζ απφθαζε απηή ηεο επηηξνπήο γηα κε αλαζηνιή ησλ εξγαζηψλ ηεο είρε σο απνηέιεζκα λα θαηαζηνχλ ζήκεξα νη πνιίηεο θνηλσλνί ηνπ έξγνπ ηεο, ζέηνληαο ελψπηφλ ηνπο κέζσ ηεο παξνχζαο έθζεζεο ηα επξήκαηα θαη ηα ζπκπεξάζκαηά ηεο. πλαθψο, ζηα πιαίζηα ηεο ζπλέρηζεο ησλ ζπλεδξηάζεψλ ηεο γηα ην ζέκα, θιήζεθαλ θαη παξεπξέζεθαλ ελψπηνλ ηεο επηηξνπήο γηα ζθνπνχο θαηάζεζεο ησλ απφςεψλ ηνπο επηπξνζζέησο ησλ πξνζψπσλ πνπ αλαθέξνληαη ζην ζρεηηθφ παξάξηεκα ηνπ Μέξνπο Α ηεο έθζεζεο ηα πξφζσπα πνπ πεξηιακβάλνληαη ζην Παξάξηεκα 2 ηνπ παξφληνο κέξνπο. ην ζεκείν απηφ ππνγξακκίδεηαη φηη ε επηηξνπή ζηα πιαίζηα ηεο εμέηαζεο ηνπ φινπ ζέκαηνο θαηέβαιε θάζε δπλαηή πξνζπάζεηα λα αθνχζεη ηηο απφςεηο φισλ ησλ εκπιεθνκέλσλ ζην κεγαιχηεξν δπλαηφ βαζκφ θαη λα ζπιιέμεη φια ηα ζηνηρεία πνπ αθνξνχζαλ ην ζέκα. Ωζηφζν, γηα δηάθνξνπο ιφγνπο απηφ δελ θαηέζηε πιήξσο εθηθηφ, φπσο πεξηγξάθεηαη αλαιπηηθφηεξα πην θάησ, θαη σο εθ ηνχηνπ ην δήηεκα ζα πξέπεη λα ζπγθαηαιέγεηαη ζηηο αδπλακίεο ησλ φζσλ θαηαγξάθνληαη ζηελ έθζεζε θαη λα ιακβάλεηαη δεφλησο ππφςε απφ θάζε ελδηαθεξφκελν. Δίλαη επίζεο ζεκαληηθφ λα αλαθεξζεί φηη, κε ηα γεγνλφηα λα εθηπιίζζνληαη 3
αζηακάηεηα θαη ηηο παξακέηξνπο πνπ έρξεδαλ εμέηαζεο νινέλα λα απμάλνληαη, αληί λα κεηψλνληαη, ε επηηξνπή βξέζεθε πνιιέο θνξέο αληηκέησπε κε λέα δεδνκέλα θαη εμεηδηθεπκέλα δεηήκαηα πξνο επίιπζε ή θαη ρεηξηζκφ ηα νπνία πξνέθπςαλ θαηά ηε ζπλέρηζε ηεο ζπδήηεζεο απφ απηή. Τπφ ην θσο ησλ δεδνκέλσλ κέρξη εθείλε ηε ζηηγκή πεξηζηάζεσλ, ε επηηξνπή ιάκβαλε ηηο αλάινγεο απνθάζεηο θαη πξνέβαηλε ζε αλάινγνπο ρεηξηζκνχο, κε γλψκνλα πάληα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηεο ζηα πιαίζηα πνπ ηεο επηηξέπνληαη απφ ην πεξίγξακκα πνπ θαζνξίδεη ν θνηλνβνπιεπηηθφο έιεγρνο. Αθνινχζσο θαηαγξάθνληαη ηα θπξηφηεξα απφ ηα πην πάλσ δεηήκαηα πνπ απαζρφιεζαλ ηελ επηηξνπή ζε ζέκαηα δηαδηθαζίαο, θαζψο επίζεο νη απνθάζεηο θαη ν ηξφπνο δηαρείξηζήο ηνπο. Πξψηηζηα, ε επηηξνπή θαηαγξάθεη κε ιχπε ην γεγνλφο φηη αξηζκφο πξνζψπσλ πνπ θιήζεθε λα πξνζέιζεη, γηα λα θαηαζέζεη ηηο απφςεηο ηνπ ζηελ επηηξνπή, ηειηθά δελ ην έπξαμε, παξ φιεο ηηο πξνζπάζεηεο πνπ θαηέβαιε ε ηειεπηαία. Σα ελ ιφγσ πξφζσπα, ιφγσ ηεο ηδηφηεηαο πνπ θαηείραλ ζην ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα ηεο Κχπξνπ θαηά ηελ ππφ εμέηαζε πεξίνδν, θξίζεθε αλαγθαίν λα πξνζέιζνπλ, γηα λα θαηαζέζνπλ ηηο απφςεηο ηνπο, αιιά γηα δηάθνξνπο ιφγνπο απηφ δελ θαηέζηε εθηθηφ. Σα θπξηφηεξα απφ ηα πξφζσπα πνπ θιήζεθαλ αιιά δελ παξεπξέζεθαλ ζηελ επηηξνπή ήηαλ ν πξψελ Γηνηθεηήο ηεο Κεληξηθήο Σξάπεδαο ηεο Κχπξνπ (ΚΣΚ) θ. Αζαλάζηνο Οξθαλίδεο, ν Δθηειεζηηθφο Αληηπξφεδξνο ηνπ Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ ηεο Marfin Popular Bank Public Co Ltdˮ (MPB) θαηά ηελ πεξίνδν 2006 έσο 2011 θ. Αλδξέαο Βγελφπνπινο, ν Γηεπζχλσλ χκβνπινο ηεο ίδηαο ηξάπεδαο γηα ηελ πεξίνδν 2006 κέρξη 2011 θ. Δπζχκηνο Μπνπινχηαο, ηα πξψελ κέιε ηεο Δθηειεζηηθήο Δπηηξνπήο ηνπ νκίινπ ηεο MPB θ. 4
Κπξηάθνο Μάγεηξαο θαη θ. Γεκήηξεο παλνδήκνο, θαζψο θαη ν Διιαδίηεο εθνπιηζηήο θ. Μηράιεο Ενιψηαο 1. Αο ζεκεησζεί φηη ε επηηξνπή αληάιιαμε αιιεινγξαθία κε ηα ππφ αλαθνξά πξφζσπα, ζηελ πξνζπάζεηά ηεο λα επεμεγήζεη ηελ θξηζηκφηεηα θαη ηελ αλαγθαηφηεηα ηεο ζπκβνιήο ηνπο ζην έξγν ηεο, σζηφζν, επεηδή αθξηβψο ε Βνπιή ζηελ πεξίπησζε απηή δελ ελήξγεζε σο λα πξαγκαηνπνηνχζε εξεπλεηηθή δηαδηθαζία -ην ξφιν απηφ δηαδξακάηηζε ε δηνξηζζείζα επηηξνπή απφ ηνλ Πξφεδξν ηεο Γεκνθξαηίαο, θαζψο επίζεο ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο- έθξηλε ππφ ηηο πεξηζηάζεηο νξζφηεξν λα κελ θιεηεχζεη ελψπηφλ ηεο ηα ππφ αλαθνξά πξφζσπα, αιιά θαη άιια πνπ δελ πξνζήιζαλ ελψπηφλ ηεο, παξ φιν πνπ είρε ηε δπλαηφηεηα δπλάκεη ηνπ πεξί Καηαζέζεσο ηνηρείσλ θαη Πιεξνθνξηψλ ζηε Βνπιή ησλ Αληηπξνζψπσλ θαη ζηηο Κνηλνβνπιεπηηθέο Δπηηξνπέο Νφκνπ. Με δεδνκέλν ηνλ νξγαληθφ ξφιν πνπ δηαδξακάηηζαλ ηα ελ ιφγσ πξφζσπα ζηα ηδξχκαηα ζηα νπνία ήηαλ αλακεκηγκέλα, ε κε εκθάληζή ηνπο ελψπηνλ ηεο επηηξνπήο δεκηνπξγεί εχινγα εξσηήκαηα γηα ην ξφιν πνπ δηαδξακάηηζαλ ζην ππφ εμέηαζε ζέκα. Έλα άιιν κείδνλ ζέκα πνπ απαζρφιεζε ηελ επηηξνπή απνηέιεζε ε έληνλε επηθπιαθηηθφηεηα, δπζηνθία θαη εζθεκκέλε παξάιεηςε ησλ εκπιεθφκελσλ κεξψλ λα θαηαζέζνπλ ζπγθεθξηκέλα ζηνηρεία θαη απφςεηο ζε απηήλ, ελδεηθηηθφο θαηάινγνο ησλ νπνίσλ πεξηιακβάλεηαη ζην Παξάξηεκα 4, θαζψο επίζεο ε ηεθκεξησκέλα ηζρπξή άπνςε πνπ ζρεκάηηζε ε επηηξνπή αλαθνξηθά κε ηελ αλαθξίβεηα θαη ηελ αλαιήζεηα πνπ ραξαθηεξίδεη νξηζκέλα απφ ηα θαηαηεζέληα ζε απηή ζηνηρεία. Δίλαη γεγνλφο φηη ζε 1 εκεηψλεηαη φηη νη ζπλζέζεηο ησλ δηνηθεηηθψλ ζπκβνπιηψλ ησλ ηξηψλ θπξηφηεξσλ θππξηαθψλ ρξεκαηνπηζησηηθψλ ηδξπκάησλ γηα ην ρξνληθφ δηάζηεκα πνπ εμεηάδεηαη παξαηίζεληαη φπσο θαηαγξάθνληαη ζηηο εηήζηεο εθζέζεηο ηνπο πνπ θαηαηέζεθαλ ζηελ επηηξνπή, ζην Παξάξηεκα 3. 5
πνιιέο πεξηπηψζεηο ε επηηξνπή ζρεκάηηζε δηθαηνινγεκέλα ηελ εληχπσζε πσο ηα πξφζσπα πνπ βξίζθνληαλ ελψπηφλ ηεο θαηά ηε ζπδήηεζε ηνπ ζέκαηνο δελ επηζπκνχζαλ ηελ πιήξε, αιεζηλή θαη δίθαηε παξνπζίαζε ησλ γεγνλφησλ πνπ δηαδξακαηίζηεθαλ ζε ζρέζε κε ην ππφ εμέηαζε ζέκα ή ηνπιάρηζηνλ δε ζπλέβαιαλ απνθαζηζηηθά θαη απνηειεζκαηηθά, φπσο αλακελφηαλ, ζηελ φζν ην δπλαηφλ αθξηβέζηεξε δηαθξίβσζή ηνπο. Ζ επηηξνπή, ζηελ πξνζπάζεηά ηεο λα ππεξθεξάζεη ην πξφβιεκα απηφ, θαηέβαιε ηεξάζηηεο πξνζπάζεηεο γηα ηε δηαζηαχξσζε ησλ πιεξνθνξηψλ θαη ησλ ζηνηρείσλ πνπ ιάκβαλε. Ωζηφζν, ηειεί ππφ ακθηζβήηεζε θαη παξακέλεη δπζηπρψο αλαπάληεην ην θαηά πφζν νη δπζκελείο επηπηψζεηο ζηελ νπζία ηεο φιεο θνηλνβνπιεπηηθήο δηεξεχλεζεο θαηέζηε δπλαηφ λα απνθιεηζηνχλ πιήξσο. πλεπψο, ζην ζεκείν απηφ ηνλίδεηαη φηη ελδερνκέλσο νξηζκέλα απφ ηα ζηνηρεία πνπ θαηαηέζεθαλ ζηελ επηηξνπή θαη αμηνπνηήζεθαλ απφ απηή πηζαλφ λα πεξηιακβάλνπλ ιάζε, παξαιείςεηο θαη αλαθξίβεηεο, γεγνλφο ην νπνίν δπζρέξαλε ή εκπφδηζε ην έξγν ηεο επηηξνπήο γηα ηελ πιήξε ηεθκεξίσζε ηνπ ζπλφινπ ησλ επζπλψλ γηα φινπο ηνπο εκπιεθφκελνπο. Πεξαηηέξσ, ε επηηξνπή ηνλίδεη ηελ απφιπηε επζχλε φζσλ έρνπλ θαηαζέζεη ζηνηρεία πνπ αθνξνχλ ζπγθεθξηκέλα πξφζσπα θαη ηδηαίηεξα ζηελ πεξίπησζε πνπ απηά είλαη ιαλζαζκέλα ή παξαπιαλεηηθά. Δπηπξνζζέησο ησλ πην πάλσ, φζα απφ ηα ελ ιφγσ ζηνηρεία αθνξνχλ ζπγθεθξηκέλα πξφζσπα, είλαη αλαγθαίν λα ππνγξακκηζηεί φηη απηά δε ζηνηρεηνζεηνχλ απαξαίηεηα νπνηαδήπνηε πνηληθή ή άιιε επζχλε, θαζψο απηφ αξκνδίσο ζα πξέπεη λα εμαθξηβσζεί απφ ηε Ννκηθή Τπεξεζία ηεο Γεκνθξαηίαο γηα θάζε πεξίπησζε μερσξηζηά. 6
Δηδηθφηεξα, ρσξίο νπζηαζηηθφ απνηέιεζκα παξέκεηλε ην αίηεκα ηεο επηηξνπήο φπσο ηεο θαηαηεζνχλ ηα πξαθηηθά ησλ επίκαρσλ ζπλφδσλ ηνπ Eurogroup ηνπ Μαξηίνπ 2013, ην νπνίν ππνβιήζεθε θαη επαλάιεςε ζηηο ζπλεδξίεο ηεο πξνο ηνπο ιεηηνπξγνχο θαη ην γεληθφ δηεπζπληή ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκηθψλ, αιιά θαη κε επηζηνιέο αξρηθά ηεο γεληθήο δηεχζπλζεο ηεο Βνπιήο πξνο ηνλ ελ ιφγσ γεληθφ δηεπζπληή, κε εκεξνκελία 13 Γεθεκβξίνπ 2013, θαη έπεηηα ηνπ πξνέδξνπ ηεο επηηξνπήο πξνο ηνλ αξκφδην ππνπξγφ, κε εκεξνκελία 14 Ηαλνπαξίνπ 2014. Ζ απάληεζε ηνπ γεληθνχ δηεπζπληή ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκηθψλ ζηελ πξψηε επηζηνιή πεξηνξίζηεθε ζηε δηαβίβαζε ησλ δειψζεσλ ηνπ Eurogroup πνπ αθνξνχζαλ ηηο δεηεζείζεο ζπλαληήζεηο, επηζεκαίλνληαο φηη νπνηαδήπνηε άιιε πιεξνθφξεζε ζε ζρέζε κε ηηο εξγαζίεο ηεο νκάδαο ηνπ Eurogroup, φπσο πξαθηηθά ή άιια ζρεηηθά έγγξαθα, είλαη άθξσο απφξξεηα θαη δε δεκνζηνπνηνχληαη, ελψ ε απάληεζε ηνπ Τπνπξγνχ Οηθνλνκηθψλ, εκεξνκελίαο 13 Φεβξνπαξίνπ 2014, επηζήκαλε ζηε Βνπιή φηη «[ ] ην Τπνπξγείν Οηθνλνκηθψλ φρη κφλν δελ θαηέρεη πξαθηηθά ησλ ζπλφδσλ ηνπ Eurogroup, αιιά νχηε θαη ηεξνχληαη πξαθηηθά ζε απηέο ηηο ζπλφδνπο», ζεκεηψλνληαο πεξαηηέξσ ηα εμήο: «[ ] νη ζχλνδνη ηνπ Eurogroup πξαγκαηνπνηνχληαη θεθιηζκέλσλ ησλ ζπξψλ θαη είλαη εκπηζηεπηηθέο. χκθσλα κε ην Πξσηφθνιιν 14 ηεο πλζήθεο ηεο Ληζζαβφλαο ην Eurogroup είλαη αλεπίζεκνο ζεζκφο ζηνλ νπνίν θαζνξίδεηαη ε πνιηηηθή θαηεχζπλζε ρσξίο φκσο λα ιακβάλνληαη ζε απηφ λνκνζεηηθέο ή άιιεο επίζεκεο απνθάζεηο. Απηέο νη απνθάζεηο ιακβάλνληαη ζηηο πλφδνπο ηνπ πκβνπιίνπ Οηθνλνκηθψλ θαη Ννκηζκαηηθψλ Τπνζέζεσλ (ECOFIN). Μέξνο ησλ πλφδσλ ηνπ ECOFIN είλαη πξνζβάζηκεο ζην θνηλφ θαη ζηα ΜΜΔ κέζσ ειεθηξνληθήο αλακεηάδνζεο θαη ειεθηξνληθνχ αξρείνπ». Αθνινχζσο, ε επηηξνπή κε 7
επηζηνιή ηνπ πξνέδξνπ ηεο πξνο ηνλ Τπνπξγφ Οηθνλνκηθψλ, εκεξνκελίαο 26 Φεβξνπαξίνπ 2014, ηνλ θάιεζε φπσο θαηαζέζεη ζε απηήλ ην ζχλνιν ηεο αιιεινγξαθίαο ηνπ ππνπξγείνπ κε ην Eurogroup γηα ηελ πεξίνδν κεηαμχ 1 εο Ηαλνπαξίνπ 2012 θαη 15 εο Μαξηίνπ 2013, ην νπνίν φκσο κέρξη ζήκεξα δελ ηεο έρεη δηαβηβαζηεί. Πεξαηηέξσ, κείδνλ πξφβιεκα είρε παξνπζηαζηεί, φηαλ ε επηηξνπή κε επηζηνιή ηεο, εκεξνκελίαο 27 Μαξηίνπ 2013, πξνο ηνλ ηφηε Γηνηθεηή ηεο ΚΣΚ θ. Π. Γεκεηξηάδε, θάιεζε ηνλ ηειεπηαίν λα θαηαζέζεη ζηνηρεία αλαθνξηθά κε ηα θπζηθά ή λνκηθά πξφζσπα πνπ απέζπξαλ πνζά απφ θαηαζέζεηο ζηα ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα ζηε Γεκνθξαηία θαη ζηα ππνθαηαζηήκαηα ή/θαη ζηηο ζπγαηξηθέο εηαηξείεο ησλ ελ ιφγσ ηδξπκάησλ ζην εμσηεξηθφ πέξαλ ηνπ πνζνχ ησλ 100.000 γηα ηελ πεξίνδν κέρξη δχν κήλεο πξηλ απφ ηελ έγθξηζε ηνπ πνζνχ ηνπ 1,8 δηο κε βάζε ηηο πξφλνηεο ηνπ πεξί ηεο Γηαρείξηζεο Υξεκαηννηθνλνκηθψλ Κξίζεσλ (Σξνπνπνηεηηθνχ) (Αξ. 2) Νφκνπ ηνπ 2012 θαη ηνπ πεξί ηεο Αλαδνρήο ησλ Γηθαησκάησλ Πξνηίκεζεο ηεο Cyprus Popular Bank Public Co Ltd Γηαηάγκαηνο (Κ.Γ.Π. 182/2012), πνπ ηέζεθαλ ζε ηζρχ ηε 18 ε Μαΐνπ 2012 κέρξη ηελ 27 ε Μαξηίνπ 2013. ηελ επηζηνιή απηή απάληεζε ν ηφηε Τπνδηνηθεηήο ηεο ΚΣΚ θ. π. ηαπξηλάθεο ζηηο 5 Απξηιίνπ 2013, θαηαζέηνληαο ζηελ επηηξνπή δχν θαηαιφγνπο απνζχξζεσλ θαηαζέζεσλ πέξαλ ησλ 100.000 κφλν γηα ηελ πεξίνδν κεηαμχ 1 εο κέρξη 15 εο Μαξηίνπ 2013 πνπ αθνξνχζαλ ηελ Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ θαη ηε Λατθή Κππξηαθή Σξάπεδα Γεκφζηα Δηαηξεία Ληδ, κε ηελ επηζήκαλζε φηη ην αίηεκα ηεο επηηξνπήο ζα θαηέιεγε ζηε ζπιινγή ελφο ηεξάζηηνπ φγθνπ πιεξνθνξηψλ πνπ, ζχκθσλα κε ηνλ ίδην, πηζαλφ λα κελ εμππεξεηνχζε ηνπο ζθνπνχο ηεο έξεπλαο ηεο επηηξνπήο. ηελ πνξεία ηεο εμέηαζεο ησλ δεηεκάησλ πνπ αθνξνχζαλ ηηο ελ ιφγσ 8
απνζχξζεηο ε επηηξνπή δηαπίζησζε κε ιχπε ηεο πσο νη αξρηθά θαηαηεζέληεο έληππνη θαηάινγνη ήηαλ ειιηπείο ζηηο θαηαρσξήζεηο πνπ πεξηιάκβαλαλ, αιιά θαη αθαηφξζσην λα επεμεξγαζηνχλ απφ ηελ επηηξνπή κε ηνλ ηξφπν πνπ ππνβιήζεθαλ. Παξφκνηνπ ηχπνπ δήηεκα είρε πξνθχςεη ζηα πιαίζηα ηεο ζπλεδξίαο ηεο επηηξνπήο πνπ δηεμήρζε ηελ 11 ε Ηνπλίνπ 2013 κε ηελ άξλεζε ηνπ ηέσο Γηνηθεηή ηεο ΚΣΚ λα παξέρεη ζηνηρεία ζηελ επηηξνπή πνπ αθνξνχζαλ ηηο ζπδεηήζεηο πνπ δηεμάγνληαλ ζηνπο θχθινπο ηεο Δπξσπατθήο Κεληξηθήο Σξάπεδαο (ΔΚΣ) θαηά ηελ πεξίνδν πνπ πξνεγήζεθε ηεο απνκείσζεο θαηαζέζεσλ ζηε Γεκνθξαηία ηελ άλνημε ηνπ 2013, πξνβάιινληαο σο δηθαηνινγία ηε δέζκεπζή ηνπ γηα ηήξεζε ηνπ απνξξήηνπ απηψλ. ρεηηθή ήηαλ ε αθφινπζε θαηαιεθηηθή δήισζε ηνπ ηέσο Γηνηθεηή ηεο ΚΣΚ: «Κνηηάμηε, ηψξα ην γεγνλφο φηη ζπδεηείηαη ζαλ έλα γεληθφ πιαίζην απηφ ην πξάγκα (ελλνεί ηε ζπλεηζθνξά θαηαζεηψλ ζηε δηάζσζε ησλ ηξαπεδψλ) θαη γίλεηαη κηα επξσπατθή ζπδήηεζε, δε ζεκαίλεη θαη αλάγθε φηη ζα ρξεζηκνπνηεζεί ζηελ Κχπξν. Σν έλα είλαη απηφ. Σν δεχηεξν, πάιη λνκηθά δε ζα ζαο απαληήζσ, θαλέλα κέινο ηεο Κεληξηθήο Σξάπεδαο κέινο ηνπ επξσζπζηήκαηνο δελ είλαη εθεί, γηα λα εθπξνζσπεί ηε ρψξα ηνπ. Δίλαη εθεί σο πξφζσπν αλεμάξηεην». Έλα άιιν ζέκα πνπ απαζρφιεζε έληνλα ηελ επηηξνπή απνηειεί ην γεγνλφο φηη ζηνηρεία πνπ θαηαηέζεθαλ ζηελ επηηξνπή θαη ζα κπνξνχζαλ λα είλαη ρξήζηκα ζε θπβεξλεηηθέο ππεξεζίεο γηα πεξαηηέξσ έξεπλα θαη δηαπίζησζε παξαπησκάησλ δελ θαηέζηε ηειηθά δπλαηφ λα πξνσζεζνχλ ζε απηέο γηα επεμεξγαζία γηα ιφγνπο πνπ δελ αθνξνχζαλ ηελ επηηξνπή. Σέηνηα παξαδείγκαηα απνηέιεζαλ ν ειεθηξνληθφο θαηάινγνο ησλ απνζχξζεσλ ρξεκαηηθψλ πνζψλ απφ ηα θππξηαθά ρξεκαηνπηζησηηθά ηδξχκαηα 9
πνπ θαηαηέζεθε ζηελ επηηξνπή, αιιά δελ ήηαλ δπλαηφ λα δηαβηβαζηεί ζην Σκήκα Δζσηεξηθψλ Πξνζφδσλ γηα ζθνπνχο απνθπγήο ηεο παξαβίαζεο ησλ δηαηάμεσλ ηνπ πεξί ηεο Δπεμεξγαζίαο Γεδνκέλσλ Πξνζσπηθνχ Υαξαθηήξα (Πξνζηαζία ηνπ Αηφκνπ) Νφκνπ, αιιά θαη ν θαηάινγνο πνπ θαηέζεζε ζηελ επηηξνπή ε Σξάπεδα Κχπξνπ ζε ζρέζε κε ηνπο ινγαξηαζκνχο ηεο Σξάπεδαο Κχπξνπ Λνλδίλνπ γηα ην Σκήκα Δζσηεξηθψλ Πξνζφδσλ, δήηεκα πνπ αλαιχεηαη ζε θαηνπηλφηεξν ζηάδην ηεο έθζεζεο. Ο δηεπζπληήο ηνπ Σκήκαηνο Δζσηεξηθψλ Πξνζφδσλ κε επηζηνιή ηνπ, εκεξνκελίαο 12 Γεθεκβξίνπ 2013, πξνο ηνλ Πξφεδξν ηεο Βνπιήο ησλ Αληηπξνζψπσλ θάιεζε ηελ επηηξνπή λα ηνλ εθνδηάζεη κε ηνλ θαηάινγν πνπ πεξηέρεη ηνπο ινγαξηαζκνχο πνιηηηθά εθηεζεηκέλσλ πξνζψπσλ ζηελ Σξάπεδα Κχπξνπ Ζλσκέλνπ Βαζηιείνπ γηα ζθνπνχο άζθεζεο ησλ θαζεθφλησλ ηνπ ζηα πιαίζηα ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπ. Ζ γεληθή δηεπζχληξηα ηεο Βνπιήο ησλ Αληηπξνζψπσλ, ελεξγψληαο κε νδεγίεο ηνπ Πξνέδξνπ ηεο Βνπιήο, ζηελ απαληεηηθή επηζηνιή ηεο πξνο ηνλ πην πάλσ αξκφδην, εκεξνκελίαο 7 Ηαλνπαξίνπ 2014, ηνλ πιεξνθφξεζε φηη ιφγσ ζρεηηθήο πξφλνηαο ζηνλ θαλνληζκφ ηεο Βνπιήο ησλ Αληηπξνζψπσλ ν θαηάινγνο δε δχλαηαη λα ηνπ παξαρσξεζεί, αθνχ έρεη ραξαθηεξηζηεί σο εκπηζηεπηηθφο απφ ην πξφζσπν πνπ ηνλ θαηέζεζε ζηε Βνπιή ησλ Αληηπξνζψπσλ. Παξ φια ηα πην πάλσ, ε επηηξνπή θαηέβαιε ππέξκεηξεο πξνζπάζεηεο γηα ηελ επίηεπμε ηνπ απψηεξνπ ζηφρνπ ηεο, λα απνθηήζεη δειαδή ηελ φζν ην δπλαηφλ πην νινθιεξσκέλε εηθφλα γηα ηα γεγνλφηα, ηα αίηηα θαη ηνπο ιφγνπο πνπ ε θππξηαθή νηθνλνκία βξέζεθε ζε εμαηξεηηθά θξίζηκε θαηάζηαζε. Σν απνηέιεζκα ησλ εξγαζηψλ ηεο ην νπνίν απνηππψλεηαη ζηελ έθζεζε απηή αλακθηζβήηεηα δελ κπνξεί λα ζεσξεζεί εμαληιεηηθφ γηα ηηο πνιπάξηζκεο πηπρέο ηνπ ζέκαηνο νχηε απνηειεί αδηάζεηζην ηεθκήξην 10
ησλ γεγνλφησλ θαη ησλ ρεηξηζκψλ πνπ έιαβαλ ρψξα θαηά ηελ ππφ εμέηαζε πεξίνδν. Παξάιιεια, ηνλίδεηαη φηη ε ελδεηθηηθή αλαθνξά πνπ γίλεηαη γηα ηα θπξηφηεξα δεηήκαηα πνπ άπηνληαη ηνπ ζπλφινπ ησλ ζεκάησλ πνπ εμεηάζηεθαλ δελ πξέπεη λα ζεσξεζεί φηη ππνβαζκίδεη νπνηαδήπνηε άιια δεηήκαηα πνπ δπλαηφ λα ξίρλνπλ θσο ζε φζα αθνξνχλ ην ρξεκαηνπηζησηηθφ ζχζηεκα ηεο ρψξαο. Απνηειεί αδήξηηε αλάγθε λα ππνγξακκηζηεί φηη ε επηηξνπή εξγάζηεθε κε γλψκνλα ηελ απφδνζε ηεο νξζήο εηθφλαο θαη ησλ πξαγκαηηθψλ πξνεθηάζεσλ ηνπ ζέκαηνο. Δληνχηνηο, κηα άθξσο δηεμνδηθή θαη ζε βάζνο αλάιπζε ελφο ηέηνηνπ ζέκαηνο ππφ ην πξίζκα ηνπ θνηλνβνπιεπηηθνχ ειέγρνπ θαη ησλ δεδνκέλσλ πνπ είρε λα αληηκεησπίζεη ε επηηξνπή ήηαλ αδχλαην λα επηηεπρζεί, παξ φιεο ηηο πξνζπάζεηεο πνπ θαηέβαιε ε επηηξνπή, νδεγνχκελε απφ ην έληνλν αίζζεκα ησλ κειψλ λα πξνρσξήζνπλ ππφ ηελ ηδηφηεηά ηνπο σο εθιειεγκέλσλ αληηπξνζψπσλ ηνπ ιανχ ζηελ πιήξε δηαιεχθαλζε ησλ πεξηζηάζεσλ θαη ησλ αηηηψλ πνπ νδήγεζαλ ηελ νηθνλνκία ηνπ ηφπνπ ζηε δηακνξθσζείζα θαηάζηαζε, γηα ζθνπνχο ηθαλνπνίεζεο ζην κέηξν ηνπ δπλαηνχ ηνπ πεξί δηθαίνπ αηζζήκαηνο ησλ πνιηηψλ. Ωζηφζν, ε επηηξνπή εθηηκά φηη ε έθζεζε απηή απνηειεί έλα ζεκαληηθφ εξγαιείν πνπ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί σο εθαιηήξην ελεκέξσζεο γηα ην φιν ζέκα πέξα απφ ηα κέιε ηεο Βνπιήο ησλ Αληηπξνζψπσλ θαη απφ φζνπο ελδηαθεξζνχλ λα αζρνιεζνχλ κε νπνηνδήπνηε ηξφπν κε απηφ. Σέινο, ζε ζρέζε κε ηηο έξεπλεο πνπ δηεμάγνληαη απφ θπβεξλεηηθήο πιεπξάο θαη πην ζπγθεθξηκέλα απφ ην Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, ε επηηξνπή, φπσο ηνλίζηεθε θαη ζηελ πξνθαηαξθηηθή ηεο έθζεζε, ζεσξεί ρξένο ηεο ηελ ππνβνιή ζε απηφλ φζσλ ήξζαλ ζην θσο θάησ απφ ην πξίζκα ησλ εξεπλψλ ηεο θαηά ηξφπν εληειψο αλεμάξηεην, 11
ψζηε λα απνθεπρζεί ν επεξεαζκφο κε νπνηνδήπνηε ηξφπν ηνπ έξγνπ ησλ αλαθξηηηθψλ αξρψλ. πλεπψο, ε επηηξνπή, σο φθεηιε, κε επηζηνιή ηεο, εκεξνκελίαο 5 Φεβξνπαξίνπ 2014, πξνο ην Γεληθφ Δηζαγγειέα ηεο Γεκνθξαηίαο, ηνλ πιεξνθφξεζε φηη έρεη ζπιιέμεη πιηθφ ην νπνίν ζεσξεί νπζηψδνπο ζεκαζίαο γηα ηηο πνηληθέο έξεπλεο πνπ δηεμάγεη ην γξαθείν ηνπ ζηα ζέκαηα ηεο νηθνλνκίαο θαη πσο, αθνχ ην ζηάδην ηεο ζπιινγήο ζηνηρείσλ απφ ηελ επηηξνπή έρεη νινθιεξσζεί, απηά βξίζθνληαη ζηε δηάζεζή ηνπ γηα ηνπο ζθνπνχο ησλ πην πάλσ εξεπλψλ. ηελ απαληεηηθή ηνπ επηζηνιή, εκεξνκελίαο 10 Φεβξνπαξίνπ 2014, ν Γεληθφο Δηζαγγειέαο ηεο Γεκνθξαηίαο ελεκέξσζε ηελ επηηξνπή φηη έδσζε νδεγίεο πξνο ηελ αξκφδηα αλαθξηηηθή νκάδα ηεο αζηπλνκίαο λα πξνβεί ζηηο δένπζεο ελέξγεηεο γηα εμαζθάιηζε ησλ ζπιιεγέλησλ ζηνηρείσλ. 2. ΑΞΗΟΓΡΑΦΑ ΚΔΦΑΛΑΗΟΤ Σν ζέκα απηφ αλαιχζεθε εθηελψο ζηελ πξνθαηαξθηηθή έθζεζε ηεο επηηξνπήο, θαζψο ε ηειεπηαία ην είρε εμεηάζεη θαηά ηελ πεξίνδν πνπ πξνεγήζεθε ηεο ελ ιφγσ έθζεζήο ηεο. Δπηπξνζζέησο ησλ φζσλ θαηαγξάθνληαη ζε απηή θαη ζηα πιαίζηα ηεο ζπλέρηζεο ηεο εμέηαζεο ηνπ φινπ ζέκαηνο απφ ηελ επηηξνπή, νξηζκέλα λέα ζηνηρεία θαηαηέζεθαλ ελψπηφλ ηεο ζηα πιαίζηα ησλ ζπλεδξηάζεψλ ηεο πνπ αθνινχζεζαλ θαη αθνξνχλ ηηο απνθάζεηο ηεο ΚΣΚ ζε ζρέζε κε ηνπο εηδηθνχο ειέγρνπο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ απφ απηή ζηηο δχν κεγαιχηεξεο ηξάπεδεο ηεο ρψξαο γηα ηηο δηαδηθαζίεο θαη πξαθηηθέο πξνψζεζεο ηεο δηάζεζεο ησλ αμηνγξάθσλ θεθαιαίνπ. Πην ζπγθεθξηκέλα, ν ηέσο Γηνηθεηήο ηεο ΚΣΚ κε επηζηνιή ηνπ, εκεξνκελίαο 16 επηεκβξίνπ 2013 2, πξνο ηνλ Πξφεδξν ηεο Βνπιήο αλαθνξηθά κε ηνπο εηδηθνχο 2 Δπηζηνιή ηέσο Γηνηθεηή ηεο ΚΣΚ πξνο ηνλ Πξφεδξν ηεο Βνπιήο ησλ Αληηπξνζψπσλ, εκεξνκελίαο 16 12
ειέγρνπο ηεο ΚΣΚ γηα ηηο δηαδηθαζίεο θαη πξαθηηθέο πξνψζεζεο ηεο δηάζεζεο ησλ αμηνγξάθσλ θεθαιαίνπ πνπ είραλ εθδνζεί απφ ηελ Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ θαη ηε Cyprus Popular Bank Public Co Ltdˮ ελεκέξσζε γηα ηηο απνθάζεηο ηεο ΚΣΚ, νη νπνίεο θνηλνπνηήζεθαλ ζηηο δπν ηξάπεδεο κε επηζηνιέο ηνπ ηδίνπ, εκεξνκελίαο 13 επηεκβξίνπ 2013. 2.1. Cyprus Popular Bank Public Co Ltdˮ χκθσλα κε ηελ πην πάλσ επηζηνιή ηνπ ηφηε Γηνηθεηή ηεο ΚΣΚ, εκεξνκελίαο 13 επηεκβξίνπ 2013, πξνο ηελ Δηδηθή Γηαρεηξίζηξηα ηεο Cyprus Popular Bank Public Co Ltdˮ αλαθνξηθά κε ηηο δηαδηθαζίεο θαη πξαθηηθέο πνπ εθάξκνζε ε ηξάπεδα θαηά ηελ πξνψζεζε ηεο δηάζεζεο αμηνγξάθσλ θεθαιαίνπ πνπ είρε εθδφζεη θαηά ηα έηε 2008, 2009 θαη 2010 θαη ησλ κεηαηξέςηκσλ αμηνγξάθσλ εληζρπκέλνπ θεθαιαίνπ (ΜΑΔΚ) ην 2011, κε βάζε ηα ζηνηρεία πνπ βξίζθνληαη ελψπηνλ ηεο ΚΣΚ, «ηεθκεξηψζεθε φηη ηα κέηξα πνπ έιαβε ε ηξάπεδα ήηαλ αλεπαξθή, γηα λα δηαζθαιίζνπλ ηε κε παξνρή, άκεζα ή έκκεζα, επελδπηηθήο ζπκβνπιήο θαηά ηε δηάζεζε ησλ ελ ιφγσ αμηνγξάθσλ, κε απνηέιεζκα λα εκπιαθεί ζηελ παξνρή ηεο ελ ιφγσ επελδπηηθήο ππεξεζίαο». χκθσλα κε ηηο πξφλνηεο ηνπ άξζξνπ 120 ηνπ πεξί Δπελδπηηθψλ Τπεξεζηψλ θαη Γξαζηεξηνηήησλ θαη Ρπζκηδφκελσλ Αγνξψλ Νφκνπ (ζην εμήο Νφκνοˮ), ε ΚΣΚ δχλαηαη λα επηβάιεη ζηελ ηξάπεδα θπξψζεηο, ην χςνο ησλ νπνίσλ δχλαηαη λα αλέιζεη ζηα 2.450.000 γηα ηηο παξαβάζεηο πνπ έρνπλ δηαπηζησζεί. Έρνληαο ππφςε ηα φζα είραλ επηεκβξίνπ 2013, κε ζέκα «Οη εηδηθνί έιεγρνη ηεο Κεληξηθήο Σξάπεδαο ηεο Κχπξνπ γηα ηηο δηαδηθαζίεο θαη ηηο πξαθηηθέο πξνψζεζεο ηεο δηάζεζεο ησλ αμηνγξάθσλ θεθαιαίνπ πνπ είραλ εθδνζεί απφ ηελ Σξάπεδα Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ θαη ηε Cyprus Popular Bank Public Co Ltd». 13
επηζπκβεί ηνπο ηειεπηαίνπο κήλεο ζηελ ίδηα ηελ ηξάπεδα, ζηνπο αλαζθάιηζηνπο θαηαζέηεο θαη άιινπο πηζησηέο ηεο, ηελ θαηάζηαζε ηεο εμπγίαλζεο ζηελ νπνία βξίζθεηαη ε ηξάπεδα κέρξη ζήκεξα θαη ηελ επεξρφκελε εθθαζάξηζή ηεο, σο επίζεο θαη ηηο αξρέο πνπ δηέπνπλ ηελ επηβνιή δηνηθεηηθψλ θπξψζεσλ, ε ΚΣΚ απνθάζηζε λα κελ επηβάιεη γηα ηηο δηαπηζησζείζεο παξαβηάζεηο δηνηθεηηθφ πξφζηηκν ζηε Cyprus Popular Bank Public Co Ltdˮ. 2.2. Σξάπεδα Κύπξνπ Γεκόζηα Δηαηξία Ληδ πσο αλαθέξεηαη ζηελ επηζηνιή ηνπ ηέσο Γηνηθεηή ηεο ΚΣΚ, εκεξνκελίαο 13 επηεκβξίνπ 2013, πξνο ηνλ Πξφεδξν ηνπ Γηνηθεηηθνχ πκβνπιίνπ ηεο Σξάπεδαο Κχπξνπ Γεκφζηα Δηαηξία Ληδ, κε βάζε ηα ελψπηφλ ηνπ ζηνηρεία αλαθνξηθά κε ηηο δηαδηθαζίεο θαη πξαθηηθέο πξνψζεζεο ηεο δηάζεζεο ησλ αμηνγξάθσλ θεθαιαίνπ πνπ εμέδσζε ε ηξάπεδα θαηά ην έηνο 2009, ε ηειεπηαία έρεη παξαβηάζεη δηαηάμεηο ηνπ Νφκνπ, θαζψο επίζεο ηηο δηαηάμεηο ηεο νδεγίαο ηεο ΚΣΚ γηα ηελ Δπαγγεικαηηθή πκπεξηθνξά ησλ Σξαπεδψλ θαηά ηελ Παξνρή Δπελδπηηθψλ ή Παξεπφκελσλ Τπεξεζηψλ θαη θαηά ηελ Άζθεζε Δπελδπηηθψλ Γξαζηεξηνηήησλ (ζην εμήο Οδεγίαˮ). Αλαθνξηθά κε ηελ έθδνζε ησλ ΜΑΔΚ ηνπ έηνπο 2011, φπσο αλαθέξεηαη ζηελ ίδηα επηζηνιή, ε ΚΣΚ ζεσξεί φηη είραλ ιεθζεί κέηξα απφ ηελ Σξάπεδα Κχπξνπ πνπ λα απνηξέπνπλ ηελ παξνρή ηεο επελδπηηθήο ζπκβνπιήο θαηά ηελ πξνψζεζε δηάζεζήο ηνπο. Αο ζεκεησζεί φηη ε ελ ιφγσ δηαπίζησζε δελ απνθιείεη ηελ πηζαλφηεηα παξνρήο επελδπηηθήο ζπκβνπιήο ζε κεκνλσκέλεο πεξηπηψζεηο. Οη παξαβηάζεηο ησλ ζρεηηθψλ δηαηάμεσλ ηνπ Νφκνπ θαη ηεο Οδεγίαο δεηθλχνπλ θελά θαη αδπλακίεο ζηα κέηξα θαη δηαδηθαζίεο πνπ εθάξκνζε ε ππφ αλαθνξά ηξάπεδα 14