Στα μονοπάτια των μύθων

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΙΟΥΝΙΟΣ 2015 ΤΕΥΧΟΣ 69 Ποδηλατικοί αγώνες Ορεινής Ναυπακτίας σελ.04 Στα μονοπάτια των μύθων σελ.10 Lepanto Folk Festival σελ.12

EDITORIAL 3 (69) ΙΟΥΝΙΟΣ 2015 ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ Πράσινο+Μπλε Μη κερδοσκοπική Οργάνωση Πολιτισμού & Περιβάλλοντος Μεναίχμου 1-3 Ψανή 30 300 Ναύπακτος Τηλ: 26340 25016 fax: 26340 25015 email: info@prasinomple.gr www.prasinomple.gr Σχεδιασμός εντύπου: DEPENDable προστατεύοντας τη ζωή Τα δασικά οικοσυστήματα αποτελούν πολύτιμους πόρους για τον άνθρωπο και είναι συνυφασμένα με τη ζωή του πάνω στον πλανήτη. Η απλή λογική λέει ότι μια χώρα όπως η Ελλάδα που έχει καταστραφεί πολύ μεγάλο μέρος των δασικών της εκτάσεων από πυρκαγιές, θα έπρεπε να είχε πλέον, πάρει το μάθημά της και να είχε λάβει τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης. Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσίευμα αποκαλύπτεται για μια ακόμη φορά ότι, πυροσβεστικά οχήματα είναι ακινητοποιημένα λόγω έλλειψης ελαστικών και ανταλλακτικών, ο στόλος των αεροσκαφών είναι υπέργηρος με αποτέλεσμα να καθηλώνεται στο έδαφος, ενώ τεράστιες είναι και οι ελλείψεις σε προσωπικό και βασικό εξοπλισμό. Και όλα αυτά λόγο περικοπής των κονδυλίων λόγω δημοσιονομικών περιορισμών. Από το πρώτο τετράμηνο φέτος οι πυρκαγιές έχουν αυξηθεί κατά 55,4% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο κυρίως εξαιτίας της βλάστησης που τώρα αποτελεί καύσιμη ύλη στις αγροτοδασικές εκτάσεις. Παρά τις καταστροφικές πυρκαγιές που κάθε χρόνο βιώνουμε, τα κονδύλια για την πυροπροστασία κάθε χρόνο και μειώνονται, κάθε φορά και για διαφορετικό λόγο. Η εικόνα που παρουσιάζουμε δυστυχώς είναι, ότι αδυνατούμε ως χώρα να προστατέψουμε τον δασικό μας πλούτο. Από τη άλλη αναρωτιέται κανείς τι μπορούμε να κάνουμε εκτός από το να επιρρίπτουμε ευθύνες στη πολιτεία και τους εμπλεκόμενους φορείς, οι οποίοι χωρίς αμφιβολία έχουν και τη μεγαλύτερη ευθύνη, λαμβάνοντας υπ όψιν μας ότι στην πλειονότητά τους οι δασικές πυρκαγιές, όπως δείχνουν και τα στατιστικά στοιχεία, οφείλονται σε εμπρησμούς από αμέλεια πολιτών; Συνεισφέρουμε εθελοντικά ως πολίτες και ως άνθρωποι κάνοντας αυτό που επί χρόνια οι προγονοί μας σε λιγότερο οργανωμένες κοινωνίες έκαναν, δηλαδή συνδράμουμε κύρια στην πρόληψη είτε προσωπικά είτε οργανωμένα και συμμετέχουμε στις όποιες προσπάθειες καταστολής, γιατί προστατεύοντας τα δάση και το περιβάλλον, προστατεύουμε την ίδια μας τη ζωή. Να είστε καλά Τάσος Ξύδης Υπεύθυνος Έκδοσης

4 OIKOδράσεις Για Πέμπτη συνεχή χρονιά διοργανώνονται οι «Ποδηλατικοί Αγώνες Ορεινής Ναυπακτίας», στην Άνω Χώρα. Το Σαββατοκύριακο 22 και 23 Αυγούστου το όμορφο χωριό της Ναυπακτίας θα γεμίσει και πάλι από ποδηλάτες, ομάδες και τους συνοδούς τους. Μεγάλος αναμένεται να είναι και φέτος ο αριθμός των επισκεπτών που σε όλη τη διάρκεια του διημέρου θα παρακολουθήσουν από κοντά τη προσπάθεια των αγωνιζόμενων και θα χαλαρώσουν σε ένα υπέροχο φυσικό περιβάλλον. Τη συνδιοργάνωση των αγώνων έχουν η περιβαλλοντική οργάνωση Πράσινο+Μπλε και ο Δήμος Ναυπακτίας. Την πρώτη ημέρα Σάββατο το απόγευμα στις 18:00, υλοποιείται ο αγώνας open «Road Bike 35km» για άνδρες και γυναίκες, με αφετηρία την πλατεία της Άνω Χώρας, διαδρομή από Τερψιθέα και Ελατού και τερματισμό μέσω της Μακριάς Ράχης, στον Αϊ Γιάννη της Άνω Χώρας. Το βράδυ του Σαββάτου 22 Αυγούστου θα πραγματοποιηθεί το καθιερωμένο «αντάμωμα» των αγωνιζόμενων, συνοδών, επισκεπτών στη κεντρική πλατεία της Άνω Χώρας, με σπιτικιές πίτες και γλυκά, που φτιάχνουν και προσφέρουν οι γυναίκες του Χωριού, οι Ξενοδόχοι και η τοπική κοινότητα Άνω Χώρα. Τη δεύτερη ημέρα

ΟΙΚΟδράσεις 5 Κυριακή πρωί στις 10:30, υλοποιούνται αγώνες open «Mountain Bike» μεγάλη και μικρή διαδρομή, για άνδρες, γυναίκες και εφήβους, με αφετηρία και τερματισμό την πλατεία της Άνω Χώρας. Ταυτόχρονα, την Κυριακή το πρωί, παιδιά 4 έως 9 ετών μπορούν να διασκεδάσουν, συμμετέχοντας στο «jounior bike», στον ξεχωριστό χώρο που δημιουργείται γι αυτά, με την βοήθεια εκπαιδευτικών εθελοντών του «Πράσινο+ Μπλε». Συνολικά, στους αγώνες open Road και Mountain Bike, συμμετέχουν κάθε χρονιά πάνω από 180 ποδηλάτες, αθλητές και μη, από διάφορα μέρη της Ελλάδας με κορυφαίους παγκόσμιους και πανελλήνιους πρωταθλητές όπως ο Περικλής Ηλίας, ο Παναγιώτης Σκυλοδήμος, ο Ξενοφών Κατωπόδης,ο Πέτρος Τυρολόγος και άλλοι, οι οποίοι και μας τίμησαν με την συμμετοχή τους τα τέσσερα προηγούμενα χρόνια. Η έμπειρη ομάδα του Mtbxpert έχει αναλάβει το σχεδιασμό των ποδηλατικών ορεινών διαδρομών και θα έχει την επιμέλειά τους, καθ όλη τη διάρκεια των αγώνων. Με χάραξη νέων δασικών μονοπατιών, ιδανικό φυσικό περιβάλλον, ηλεκτρονική χρονομέτρηση με chip, ασφάλεια αγώνων με τους γιατρούς του Κέντρου Υγείας Άνω Χώρας παρόντες, την τροχαία Ναυπάκτου, τους διασώστες βουνού της Ε.Ο.ΕΔ. Μεσολογγίου, τους εθελοντές του «Πράσνο+Μπλε» και φυσικά την υποστήριξη του Δήμο Ναυπακτίας και της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας είμαστε βέβαιοι ότι οι αγώνες θα προσφέρουν μια αξέχαστη εμπειρία που θα ικανοποιήσει και τους πιο απαιτητικούς.ενημερωθείτε αναλυτικά και δηλώστε συμμετοχή για τους αγώνες στο : www.bike.prasinomple.gr

6 OIKOθέμα Ελευθερίες & Δικαιώματα Σε κάθε γωνιά του κόσμου σχεδόν όλοι συμφωνούν πως οποιοσδήποτε κάτω των 18 ετών είναι παιδί και έχει δικαίωμα σε ειδική φροντίδα και προστασία. Η αυτονόητη σήμερα αναγνώριση δικαιωμάτων στα παιδιά δεν ήταν κάτι το δεδομένο πριν λίγες δεκαετίες. Αυτό έγινε με συνεχείς προσπάθειες και αγώνες που οδήγησαν στην πιο ευρέως αποδεκτή συμφωνία ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο, τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που δημιούργησε η UΝΙSΕF, υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1989 και συμπληρώνει 26 χρόνια ζωής. Το νομικό αυτό κείμενο αποτελεί μια μεγάλη κατάκτηση της ανθρωπότητας που καθορίζει και περιγράφει με σαφήνεια τα δικαιώματα των παιδιών και το πως αυτά πρέπει να τηρούνται. Θέτει τις βασικές προϋποθέσεις για την ευημερία των παιδιών στα διάφορα στάδια της ανάπτυξής τους και είναι ο πρώτος παγκόσμιος, νομικά δεσμευτικός, κώδικας δικαιωμάτων των παιδιών στην ιστορία. Η Σύμβαση είναι το βασικό εργαλείο που καλύπτει όλο το φάσμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του παιδιού και περιλαμβάνει πολιτειακά, πολιτικά, οικονομικά, πολιτισμικά και πολιτιστικά δικαιώματα χωρίς καμία διάκριση φυλής, χρώματος, φύλου, γλώσσας, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων, κρατικής, εθνικής ή κοινωνικής καταγωγής, περιουσιακής κατάστασης, ανικανότητας, γέννησης ή οποιασδήποτε άλλης κατάστασης του ιδίου ή των γονέων του ή των νόμιμων κηδεμόνων του. Όλες οι αποφάσεις που αφορούν το παιδί πρέπει να λαμβάνουν πρωτίστως υπόψη το συμφέρον του παιδιού.

OIKOθέμα 7 Οι πρόνοιες της Σύμβασης Παροχές, που διασφαλίζουν δικαίωμα στην υγεία, την εκπαίδευση, την κοινωνική ασφάλιση, τη φυσική αγωγή, το παιχνίδι, τη ψυχαγωγία, τον ελεύθερο χρόνο, τον πολιτισμό και τις παροχές για ένα επαρκές βιοτικό επίπεδο. Προστασία, που καλύπτει κάθε μορφή κακοποίησης, διάκρισης, εκμετάλλευσης, κατάχρηση ουσιών, αδικία, διαμάχη και σύρραξη. Συμμετοχή, που αναγνωρίζει το δικαίωμα του παιδιού στο να λαμβάνεται υπόψη η γνώμη του και να έχει πληροφόρηση για τις αποφάσεις που το αφορούν, στην ελευθερία διαμόρφωσης και έκφρασης απόψεων. Με φιλοτελική ματιά Η UΝΙSΕF που συνέβαλε αποφασιστικά στη γέννηση της Σύμβασης και της μορφής που έχει σήμερα, καθοδηγείται από τις αρχές της και αγωνίζεται να τις καταστήσει διεθνές πρότυπο συμπεριφοράς προς τα παιδιά. Με τη συνεργασία ΕΛΤΑ και UΝΙSΕF με την έκδοση της σειράς γραμματοσήμων με θέμα τα Δικαιώματα του Παιδιού το 2009, δύο κορυφαίοι φορείς έβαλαν ένα λιθαράκι προς αυτή την κατεύθυνση. Ας ενωθούμε όλοι και ας βοηθήσουμε να γίνει το περιεχόμενο της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού πραγματικότητα για όλα τα παιδιά. Για το μέλλον του κόσμου μας. Ευχαριστούμε τον φιλοτελιστή Φώτη Μόσχο για την διάθεση των γραμματοσήμων.

8 OIKOδράσεις Βραδιά τοπικών προϊόντων και γευσιγνωσίας Μια βραδιά αφιερωμένη στα τοπικά προϊόντα διοργάνωσαν ο Δήμος Ναυπακτίας, το Επιμελητήριο Αιτωλ/νίας, η Ομοσπονδία Επαγγελματοβιοτεχνών, ο Εμπορικός Σύλλογος Ναυπάκτου και ο Σύλλογος Κρεοπωλών στο Λιμάνι της Ναυπάκτου. Βραδιά προβολής των Τοπικών Προϊόντων και Γευσιγνωσίας, όπου οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τα τοπικά προϊόντα απ όλη την Αιτωλοακαρνανία. Γεύτηκαν από την φημισμένη γραβιέρα της Αμφιλοχίας μέχρι τα κρασιά της Ναυπάκτου, τυποποιημένα προϊόντα όπως λάδι, τυρί, ζυμαρικά, μέλι, γλυκά, ενώ την τιμητική τους είχαν τα ντόπια κρέατα και λουκάνικα που προσέφεραν οι κρεοπώλες της πόλης μας καθώς και τα πανελληνίως γνωστά Κοτόπουλα Ναυπάκτου. Στόχος των διοργανωτών είναι εκτός από την προβολή των τοπικών προϊόντων στην συγκεκριμένη εκδήλωση, να δημιουργηθεί μια βάση Τοπικών Προϊόντων που θα προβάλλονται συστηματικά, σε εκθέσεις.

ΟΙΚΟδράσεις 9 ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ το πρώτο βήμα έγινε Ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση του πιλοτικού προγράμματος κομποστοποίησης που υλοποιείται από τον Σύνδεσμο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων της 1ης ΓEN Αιτωλοακαρνανίας και τον Δήμο Ναυπακτίας. Στο πλαίσιο του προγράμματος οικιακής κομποστοποίησης, όπου παίρνουν μέρος δημότες και σχολεία του Δήμου, έχουν διανεμηθεί 320 κάδοι οικιακής κομποστοποίησης με οδηγίες για τη χρήση τους. Ιδιαίτερα δυναμική ήταν η συμμετοχή των σχολείων και ήδη κάποια από αυτά προχώρησαν στην παραγωγή «κομπόστ», το οποίο και μοίρασαν σε δημότες ή το χρησιμοποίησαν στους κήπους των σχολικών μονάδων. Ανάμεσα στα σχολεία που συμμετείχαν ήταν το 1ο Λύκειο και το 3ο Γυμνάσιο Ναυπάκτου. Οι μαθητές με την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών τους, μέσα από το πρόγραμμα έκαναν πράξη τα οφέλη και τα αποτελέσματα της κομποστοποίησης, καταγράφοντας ταυτόχρονα και τα όποια προβλήματα παρουσιάστηκαν στη διάρκειά του. Επιβράβευση των προσπαθειών τους ήταν η εκδρομή που πραγματοποίησαν προσφορά του Συνδέσμου της 1ης ΓEN, σε εργοστάσιο επεξεργασίας οργανικών στη Θήβα. Ταυτόχρονα και στο πλαίσιο της βιωματικής εκπαιδευτικής διαδικασίας και των περιβαλλοντικών προγραμμάτων που υλοποιούν τα σχολεία, περισσότερα από 20 σχολεία της περιοχής έχουν πραγματοποιήσει επισκέψεις στον XYTA Ναυπάκτου. Εκεί ενημερώθηκαν από τους αρμόδιους και είδαν στην πράξη πως γίνεται η διαχείριση των αστικών αποβλήτων. Το πρόγραμμα κομποστοποίησης, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του Συνδέσμου της 1ης ΓEN, θα εντατικοποιηθεί από τον προσεχή Σεπτέμβριο με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς.

10 OIKOδράσεις ΣΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΩΝ ΜΥΘΩΝ Φεστιβάλ Μαθητικού Θεάτρου Για τρίτη χρονιά, ο Δήμος Ναυπακτίας διοργάνωσε το Φεστιβάλ Μαθητικού Θεάτρου: «Στα μονοπάτια των μύθων», στο αρχαίο θέατρο της Μακύνειας. Το φεστιβάλ τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού Παιδείας και Θρησκευμάτων και πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία των διευθυντών και των εκπαιδευτικών των δημοτικών σχολείων της Ναυπάκτου. Πρωταγωνιστές οι μικροί μαθητές του μας ταξίδεψαν στο μακρινό παρελθόν, όπου γνωρίσαμε τους μυθικούς ήρωες της Αιτωλίας και τα κατορθώματά τους. Οι μύθοι του Ηρακλή και των Ηρακλειδών, Μύθοι του Μελέαγρου και του Καλυδώνιου κάπρου, οι Όρνιθες του Αριστοφάνη παρουσιάστηκαν με την καθοδήγηση της σκηνοθέτιδας Ειρήνης Ευαγγελάτου, διασκευασμένοι σε θεατρικό δρώμενο. Περίπου 180 μικροί μαθητές «περπάτησαν» στα μονοπάτια των μύθων, στο κατάμεστο αρχαίο θέατρο της Μακύνειας, τις δυο ημέρες του Φεστιβάλ. Τη φετινή χρονιά, στο Φεστιβάλ Μαθητικού Θεάτρου πήραν μέρος και σχολεία από το Αγρίνιο και την Πάτρα, σε μια προσπάθεια το φεστιβάλ να

ΟΙΚΟδράσεις 11 ανοίξει τα φτερά του και να καθιερωθεί ως παιδευτικός θεσμός, για την ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Ελλάδας. Ο θεσμός αυτός δεν έχει διαγωνιστικό χαρακτήρα αλλά τη βιωματική επαφή των μαθητών με το αρχαίο δράμα και με τον πλούτο της πολιτιστική μας κληρονομιάς. Στόχος του φεστιβάλ ήταν η ενεργοποίηση των εκπαιδευτικών φορέων, η κοινή συμμετοχή τους στα πολιτιστικά δρώμενα, η δημιουργική γνωριμία των μαθητών με τον πλούτο της αρχαίας ελληνικής μυθολογία και η επαφή τους μέσω της τέχνης του θεάτρου, συλλογικών εμπειριών και επικοινωνίας, κοινών βιωμάτων και αναμνήσεων. Το κοινό που γέμισε και τις δυο ημέρες το αρχαίο θέατρο της Μακύνειας, υποδέχθηκε με ιδιαίτερη θερμότητα τους μικρούς μαθητές των δημοτικών σχολείων του Δήμου Ναυπακτίας, ανταμείβοντας με το ζεστό του χειροκρότημα την εξαιρετική τους προσπάθεια. Στο φεστιβάλ έλαβαν μέρος τα Σχολεία: 5ο Δημοτικό Σχολείο Αγρινίου, 1ο, 2ο, 4ο, 5ο και 6ο Δημοτικά Σχολεία Ναυπάκτου, το 54ο Δημοτικό Σχολείο Πατρών και τα Δημοτικά Σχολεία Αντιρρίου, Ξηροπηγάδου και Λυγιά Ναυπάκτου.

12 ΟΙΚΟδράσεις Lepanto Folk Festival Σημείο συνάντησης πολιτισμών Μία εξαιρετική διοργάνωση πραγματοποιήθηκε στη Ναύπακτο, με την πόλη να γίνεται το επίκεντρο για δεκάδες χορευτικά συγκροτήματα πολιτιστικών και μορφωτικών Συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Αφορμή το «1ο Folk Festival Lepanto», μια πρωτοβουλία από την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση «Προβάλλω τη Ναυπακτία», η οποία δημιουργήθηκε με στόχο τη συλλογική και εθελοντική δράση για την προβολή της Ναυπακτίας, μέσα από την διοργάνωση στοχευμένων δράσεων που θα προβάλλουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής. Συνολικά 700 χορευτές από τα 23 χορευτικά συγκροτήματα που πήραν μέρος στο Φεστιβάλ γέμισαν με χρώματα και με ρυθμούς την πόλη. Το Lepanto Folk Festival L.F.F αποτέλεσε σημείο συνάντησης πολιτισμών από όλο τον κόσμο. Για 4 ημέρες, από 25 έως 29 Ιουνίου, η Ναύπακτος υποδέχθηκε παραδοσιακά χορευτικά συγκροτήματα και χόρεψε σε μουσικά ακούσματα από κάθε μεριά του πλανήτη. Χορευτές με τις παραδοσιακές φορεσιές τους αλλά και με την ιδιαίτερη κουλτούρα τους, δημιούργησαν ένα πολιτισμικό μωσαϊκό και έδωσαν ένα ξεχωριστό χρώμα. Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με παράσταση χορευτικών συγκροτημάτων στο Θέατρο Αντιρρίου. Η κεντρική εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε κατά τη δεύτερη ημέρα του Φεστιβάλ, άρχισε με παρέλαση των χορευτικών συγκροτημάτων από το Γρίμποβο έως τη πλαζ Ναυπάκτου - τον κατάμεστο χώρο της εκδήλωσης, όπου και δόθηκε η παράσταση των χορευτικών. Με την ολοκλήρωση των εκδηλώσεων την επομένη, αντιπροσωπείες από κάθε χορευτικό συγκρότημα επισκέφθηκαν το Δημαρχείο Ναυπακτίας, όπου και αντάλλαξαν αναμνηστικά. Ακολούθησε στον Κήπο Ξενία, χορός με ζωντανή μουσική, δωρεάν φαγητό, και γλέντι, με τα μέλη των χορευτικών να έχουν την ευκαιρία να γνωριστούν, αλλά και να ανταλλάξουν τις εντυπώσεις τους από τη διαμονή τους στην πόλη. Ταυτόχρονα με τις χορευτικές εκδηλώσεις του Φεστιβάλ διοργανώθηκαν και άλλες παράλληλες δράσεις, όπως ξενάγηση των επισκεπτών στο κάστρο και στην πόλη. Στόχος των διοργανωτών είναι με τη βοήθεια και των επίσημων φορέων, το «Folk Festival Lepanto», να γίνει θεσμός για τη Ναυπακτία.

ΟΙΚΟδράσεις 13 Τα χορευτικά συγκροτήματα: Lithuanian folk group «Saduto» (Λιθουανία) - Welsh folk dance group «Dawnswyr Tipyn ο Bopeth» (Ουαλία) - Palestinian dance group «Ein-dor» (Παλαιστίνη) - Πολιτιστικός Λαογραφικός Όμιλος Κύπρου «Στ Άχναρκα τηςπαράδοσης» - Λέσχη τραπεζοϋπαλλήλων Θεσσαλονίκης - Λαογραφικός σύλλογος Νέου Ρύσιου «Η Αρετσού» - Ένωση Ποντίων Πολίχνης - Μουσικοχορευτικός Λαογραφικός Σύλλογος Ασβεστοχωρίου - Χορευτικός όμιλος Γαλατίστας - Σύλλογος Ελαιοχωρίων για τον Πολιτισμό και την Υγεία - Μορφωτικός & Πολιτιστικός Σύλλογος Λήτης Ωραιοκάστρου - Χορευτικό Χαλάστρας Θεσσαλονίκης - Σύλλογος Συνταξιούχων Τραπέζης της Ελλάδος - Πολιτιστικός Σύλλογος Δρυμού Θεσσαλονίκης - Πολιτιστικός Σύλλογος Δροσιάς Πεντέλης Ιωαννίνων - Πολιτιστικός Σύλλογος Τυρνάβου - Σύλλογος Κρητών Ωραιοκάστρου & Φίλων «Ερωτόκριτος» - Πολιτιστικός Σύλλογος «Ένωση Ασκού» Θεσσαλονίκης - Σύλλογος Φαρασιωτών Καππαδοκίας Βαθυλάκκου Κοζάνης - Χορευτικό Ένωσης Πολιτών της τέως ΕΣΔΔ κατοίκων Πάτρας «ΣΟΓΙΟΥΖ» - ΛΠΧΟΝ «Ανεμογιάννης» Ναύπακτος - Να.χ.ο.φ.ε.π. «ΝΑΥΣ» Ναύπακτος - «Τεχνουργείον» Ναύπακτος

14 ΟΙΚΟθέμα ΚΙΒΩΤΟΣ της παράδοσης Κτισμένη σε υψόμετρο 870 μέτρων ανάμεσα σε δύο χείμαρρους, στο βορειότερο τμήμα της Ναυπακτίας, βρίσκεται η Ελατόβρυση. Το παλιό όνομα του χωριού ήταν Βοιτσά και το 1928 άλλαξε σε Ελατόβρυση. Σύμφωνα με τον ιστορικό και γεωγράφο της εποχής Στράβωνα η θέση του χωριού στην αρχαιότητα εντοπιζόταν λίγα χιλιόμετρα δυτικότερα από τη σημερινή θέση και ονομαζόταν Αλίκυρνα. Στο χωριό, που σφύζει από ζωή κάθε καλοκαίρι, χτίζονται πολλά καινούργια σπίτια και γίνονται προσπάθειες για την αναμόρφωσή του. Στην όμορφη, κυκλική πλατεία βρίσκονται η εκκλησία, το καφενείο, αλλά και το Λαογραφικό Μουσείο Ελατόβρυσης. Σε ένα παραδοσιακό, δίπατο κτίσμα του περασμένου αιώνα ο πρώτος όροφος χρησιμοποιούταν για την διαμονή των χωρικών, ενώ ο δεύτερος ως αποθήκη το μουσείο φιλοξενεί τα «απομεινάρια» μιας άλλης εποχής. Οικιακά σκεύη, αγροτικά εργαλεία, παραδοσιακές φορεσιές του περασμένου, αλλά και του προπερασμένου αιώνα κοσμούν το χώρο. Δεκατέσσερα χρόνια ζωής συμπλήρωσε φέτος το Λαογραφικό Μουσείο Ελατόβρυσης Αποδοτίας Οφιονείας, στην ορεινή Ναυπακτία. Με πρωτοβουλία των γυναικών της Ελατόβρυσης και την πολύτιμη βοήθεια των κατοίκων, στο κτίριο του παλαιού κοινοτικού γραφείου, στεγάζεται το όμορφο αυτό Μουσείο, από το 2002. Μετά την αναπαλαίωση του κτιρίου και την οικονομική ενίσχυση από τον τότε δήμαρχο Αποδοτίας Βασίλη Σούζα, οι κάτοικοι διέθεσαν ότι αντικείμενα με λαογραφική αξία είχαν κρατήσει στα σπίτια τους, συμβάλλοντας έτσι στην δημιουργία και την ολοκλήρωσή του. Σκοπός του Μουσείου είναι κυρίως η γνωριμία με την παράδοση

ΟΙΚΟθέμα 15 του τόπου και η γνώση γύρω από τον παραδοσιακό τρόπο ζωής. Κάθε χρόνο, και ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες που η Ελατόβρυση γεμίζει από ντόπιους και επισκέπτες, διοργανώνονται από το Μουσείο διάφορα δρώμενα με λαογραφικό, και όχι μόνο, χαρακτήρα. Έτσι, αναβιώνουν παλιά παραδοσιακά παραμύθια, μέσα από δραματοποιημένες δράσεις, πραγματοποιούνται οικολογικές δραστηριότητες καθαρισμός του χωριού, περίπατοι στα μονοπάτια της περιοχής και γνωριμία με τον φυσικό πλούτο της ορεινής Ναυπακτίας, εργασίες με κατασκευές από φυσικά υλικά πέτρα, ξύλο κλπ, αλλά και δημιουργίες με υλικά όπως πλαστικά μπουκάλια, χαρτί, μεταλλικά κουτιά, κλπ, με στόχο την ανακύκλωση. Εκδηλώσεις οργανώνουν και οι δύο δραστήριοι σύλλογοι: ο «Πολιτιστικός Σύλλογος Αγία Τριάδα» και ο «Σύλλογος Απανταχού Βοτσαΐτων», όπως πανηγύρια με παραδοσιακό γλέντι χορό και εδέσματα, αλλά και δράσεις με οικολογικό και λαογραφικό χαρακτήρα, με το άνοιγμα των παλαιών μονοπατιών προς την πανάρχαια πόλη Αλίκυρνα. Το Μουσείο δεν έχει καμία οικονομική στήριξη από κανέναν κρατικό ή δημοτικό φορέα και συντηρείται από τη φροντίδα και την αγάπη των κατοίκων και ιδιαίτερα των παιδιών. Κάθε φορά τα δημιουργήματά τους κατασκευές κλπ, εκτίθενται και αγοράζονται από τους κατοίκους και τους επισκέπτες του μουσείου, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη συντήρηση από τις φθορές του κτιρίου του μουσείου. *Ευχαριστούμε την πρόεδρο του Λαογραφικού Μουσείου Ελατόβρυσης, κα. Σπυριδούλα Πιά για το υλικό και τις πληροφορίες.

16 OIKOπαρουσίαση Κορπή Φυσικό Μεταλλικό Νερό

ΟΙΚΟθέμα 17 S.O.S. από τις θάλασσές Η χαμηλή συγκέντρωση οξυγόνου (υποξικές συνθήκες) στις θαλάσσιες και λιμνο - θαλάσσιες λεκάνες γίνονται όλο και πιο συχνές λόγω του ευτροφισμού και των κλιματικών αλλαγών. Η Μαύρη Θάλασσα, η Βαλτική θάλασσα, φιόρδ της Σκωτίας και της Σουηδίας, λίμνες της Ελβετίας, ο Αμβρακικός κόλπος, η λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού και η θαλάσσια περιοχή του Κατάκολου στην Ελλάδα, μελετούνται συστηματικά Αμβρακικός κόλπος Συστηματικές μετρήσεις που εκτελέστηκαν στον Αμβρακικό κόλπο σε συνδυασμό με τη χρήσης του υποβρύχιου τηλεπαραμετρικού οχήματος MEDUSA έδειξαν ότι ο κόλπος κινδυνεύει να γίνει νεκρή θάλασσα. Κάτω από τα 35 μέτρα βάθος δεν υπάρχει καθόλου οξυγόνο και από το βάθος των 25 μ. το οξυγόνο είναι ελάχιστο, ενώ διαπιστώθηκαν μεγάλες συγκεντρώσεις μεθανίου.στον κόλπο της Αμφιλοχίας εντοπίστηκαν δύο υποθαλάσσιοι κρατήρες, των οποίων η συμβολή στο ανοξικό καθεστώς του κόλπου διερευνάται. Οι υποθαλάσσιοι κρατήρες είχαν αναφερθεί από τον πλοίαρχο Μιαούλη ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα. Λιμνοθάλασσα Αιτωλικού Το ειδικό αυτό λιμνοθαλάσσιο περιβάλλον με το μεγάλο βάθος (30 μέτρα) χαρακτηρίζεται από ανοξικές συνθήκες στα βαθύτερα υδάτινα στρώματα και πολύ υψηλές συγκεντρώσεις υδρόθειου. Εξαιτίας των ιδιαίτερων αυτών χαρακτηριστικών έχει μια μακρά ιστορία καταστροφικών γεγονότων με πιο σημαντικό από τα τελευταία αυτό του Νοεμβρίου του 1990, κατά τη διάρκεια του οποίου τα νεκρά ψάρια λόγω της έλλειψης οξυγόνου στα επιφανειακά νερά, ανήλθαν στους 140 τόνους. Έχει χαρτογραφηθεί το σύνολο του πυθμένα της λιμνοθάλασσας ενώ συστηματικές δειγματοληψίες νερού που πραγματοποιήθηκαν από δύτες στο βαθύτερο τμήμα της λιμνοθάλασσας καθόρισαν την προέλευση του υδρόθειου. Οι έρευνες πραγματοποιούνται από το Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης συμμετέχουν το Ινστιτούτο INGV (Ιταλίας), το Ινστιτούτο EAWAG (Ελβετίας) ενώ κεντρικό συντονισμό κάνει το Ινστιτούτο Max Planck της Γερμανίας.

18 OIKOσυμβουλές καλοκαίρι χωρίς ΚΟΥΝΟΥΠΙΑ Η πρόληψη λένε είναι η καλύτερη θεραπεία, γι αυτόν το λόγο διώχνουμε τα κουνούπια μακριά πριν καν τολμήσουν να μας τσιμπήσουν... Γίνεται όμως αυτό; Δείτε ορισμένους τρόπους, που αν τους εφαρμόσετε, θα ξεχάσετε τα ενοχλητικά αυτά έντομα... Λιμνάζοντα νερά Τα λιμνάζοντα νερά είναι χώρος «διασκέδασης» και συγκέντρωσης για τα κουνούπια. Με απλά λόγια, είναι ο χώρος όπου αναπαράγονται. Για τον λόγο αυτό, αποφύγετε να έχετε στη βεράντα σας, το μπαλκόνι ή τον κήπο σας πλαστικά περιτυλίγματα, μουσαμάδες, ελαστικά, πιατάκια φυτών, παιχνίδια των παιδιών και φραγμένες υδρορροές. Επίσης, αν έχετε πουλιά σε κλουβιά, φροντίστε να αλλάζετε το νερό τους τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα και φυσικά, το ίδιο πρέπει να κάνετε και με τα υπαίθρια κύπελλα των κατοικίδιων ζώων σας. Φυτέψτε τα σωστά φυτά Τα φυτά, όπως η μέντα, το δεντρολίβανο, ο κατιφές και ο βασιλικός λέγεται ότι έχουν χαρακτηριστικές οσμές που απεχθάνονται τα κουνούπια. Απλά ανακινήστε τα φύλλα τους για να απελευθερώσουν το άρωμά τους ή τρίψτε τα στο δέρμα και τα ρούχα σας για καλύτερη προστασία. Μάλιστα την επόμενη φορά, που θα ψήσετε στην αυλή ή στο μπαλκόνι, θυμηθείτε να ρίξετε λίγο φασκόμηλο ή δεντρολίβανο στα κάρβουνα για να διώξετε τα κουνούπια. Τι χρώμα φοράτε; Όταν ετοιμάζεστε να πάτε την καλοκαιρινή πλέον βόλτα σας, επιλέξτε να φορέσετε ανοιχτά ρούχα, καθώς τα κουνούπια έχει παρατηρηθεί ότι έλκονται από τα σκούρα χρώματα.

Φάτε σκόρδο Το σκόρδο είναι ευεργετικό για την υγεία σας και για έναν ακόμα λόγο, εκτός από τους ήδη γνωστούς: δε σας τσιμπούν κουνούπια. Αν πάλι δε σας αρέσει η ιδέα του σκόρδου στο φαγητό σας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το χυμό του σκόρδου για να δημιουργήσετε ένα φυσικό απωθητικό. Αναμείξτε ένα μέρος χυμό σκόρδου με 5 μέρη νερού σε ένα μικρό μπουκάλι με απλικατέρ, ανακινήστε καλά πριν από τη χρήση και ψεκάστε ελαφρά στα εκτεθειμένα μέρη του σώματός. Η τακτική αυτή είναι ικανή να κρατήσει τα κουνούπια μακριά για 5 έως 6 ώρες. Αν ούτε αυτή η πρόταση σας ικανοποιεί, βουτήξτε λωρίδες βαμβακερού υφάσματος στο μείγμα του σκόρδου και σκεπάστε τα «στρατηγικά» σημεία της βεράντας και του κήπου σας. Ο θαυματουργός μαϊντανός Μπορείτε να φτιάξετε το δικό σας απωθητικό κουνουπιών, τοποθετώντας τριμμένο μαϊντανό σε ένα βάζο αναμεμειγμένο με ξίδι από μηλίτη. Τρίψτε το μείγμα στο δέρμα σας ή βουτήξτε ένα μαντήλι σε αυτό και δέστε το στο χέρι, το λαιμό ή στο καπέλο σας, για να μη σας πλησιάζουν τα κουνούπια. Λάμπες φθορίου για έξω Τα κουνούπια έλκονται από τα φώτα πυρακτώσεως. Για εξωτερικό φωτισμό, καλύτερο θα ήταν να επιλέξετε λαμπτήρες φθορίου ή LED, οι οποίοι απωθούν τα κουνούπια. ΟΙΚΟσυμβουλές 19 Λύσεις από τη φύση Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε φυσικά έλαια, για να απωθήσετε τα κουνούπια. Για παράδειγμα, το αιθέριο έλαιο ευκαλύπτου λεμονιού (Eucalyptus citriodora). Το έλαιο του γερανίου είναι επίσης αρκετά αποτελεσματικό, σε συνδυασμό όμως με άλλα φυσικά έλαια, ενώ η citronella, είναι ιδανική είτε σε μορφή κεριού είτε σε υγρή μορφή, ειδικά μάλιστα για εξωτερικούς χώρους. Το έλαιο του θυμαριού, το έλαιο του γαρύφαλλου (του μπαχαρικού, όχι του λουλουδιού) είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό αλλά και ερεθιστικό. Το έλαιο της μέντας πάλι, απωθεί τα κουνούπια και θα μπορούσε να σκοτώσει τις προνύμφες τους. Μία πιο ελληνική λύση βέβαια, είναι να βάλετε σε ένα αλουμινόχαρτο αρκετό ελληνικό καφέ και να τον ανάψετε. Ο καφές θα σιγοκαίει και η αποπνικτική (ομολογουμένως) μυρωδιά του θα διώξει τα κουνούπια από το χώρο σας.

20 ΟΙΚΟγκρίνιες OIKOγκρίνιες: Εκφράστε την αποψή σας, την καταγγελία σας... Οι ΟΙΚΟγκρίνιες ειναι η γραμμή εποικινωνίας του Πράσινο+Μπλε με εσάς. Η φωνή σας δυναμώνει και οι ΟΙΚΟγκρίνιες δυναμώνουν μαζί σας. Μην διστάζετε να μας στέλνετε αυτά που σας απασχολούν, τους προβληματισμούς σας και τις προτάσεις σας,για να τα μοιραζόμαστε όλα μαζί. Αυτές οι σελίδες είναι η δική σας φωνή, το δικό σας βήμα. Μην σταματάτε. Υπόδουλοι των μεταλλαγμένων Πολλοί υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση γενετικά μεταλλαγμένων τροφίμων θα έχει κάποιες επιπτώσεις στην ανθρωπότητα. Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις και κάποιοι άλλοι ότι δεν είναι γνωστό, δηλαδή μπορεί ναι αλλά μπορεί και όχι. Πέραν όμως αυτού, υπάρχει ένα άλλο σοβαρό θέμα που κρύβεται από πίσω: Τα Γενετικά Μεταλλαγμένα τρόφιμα (τομάτες, φασόλια, πατάτες κλπ) έχουν δημιουργηθεί στα εργαστήρια κάποιων εταιρειών και ο γενετικός τους κώδικας αποτελεί ιδιοκτησία τους. Δηλαδή σήμερα έχεις δικαίωμα να φυτέψεις αγροτικά προϊόντα στο χωράφι σου ή ακόμα και στην αυλή σου. Παίρνεις λοιπόν σπόρο από τις τομάτες ή τα φασόλια που αγόρασες, και τα φυτεύεις. Κανείς δεν μπορεί να σου το απαγορεύσει αφού τον γενετικό κώδικα των φυτών έχει φτιάξει η φύση. Δεν συμβαίνει το ίδιο όμως με τα Γενετικά Μεταλλαγμένα τρόφιμα, αφού ο γενετικός τους κώδικας αποτελεί ιδιοκτησία των εταιρειών. Έτσι θα πρέπει να πληρώνεις «δικαιώματα» για τα φυτά που φύτεψες στον κήπο σου, αλλά και να σου το έχουν επιτρέψει. Με απλά λόγια η εκστρατεία για την εξάπλωση των μεταλλαγμένων τροφίμων, γίνεται, όχι για να βελτιώσουν -όπως ισχυρίζονται - την ποιότητα των τροφών αλλά για να πληρώνεις για κάτι που σήμερα το έχεις δωρεάν ως φυσικό σου δικαίωμα. Εγώ θα φυτεύω τα μη μεταλλαγμένα, τα φυσικά, και θα είναι καλύτερα, θα πει κάποιος. Αμ δε! Κατ αρχήν δεν θα μπορείς να βρεις μη μεταλλαγμένους σπόρους, αφού ότι θα κυκλοφορεί στην αγορά θα είναι δικό τους. Στην περίπτωση που καταφέρεις να βρεις, ακόμα και τότε θα σου ζητήσουν δικαιώματα, διότι όπως με θράσος υποστηρίζουν, η γύρη από τα μεταλλαγμένα φυτά μεταφέρεται μέσω των εντόμων ή του αέρα στα μη μεταλλαγμένα, και έτσι τα μη μεταλλαγμένα «βελτιώνονται». Γι αυτή τη «βελτίωση» θέλουν να εισπράξουν δικαιώματα. Συνέβη στην Ινδία! Γ. Ι.

ΟΙΚΟγκρίνιες 21 Καλό Καλοκαίρι Η Τερέζα, η Αγγελική και ο Κωνσταντίνος έστειλαν στο «Πράσινο + Μπλε» τα έργα τους και μας εύχονται Καλό Καλοκαίρι. Τους ευχαριστούμε

22 OIKOπροορισμοί ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΑ «Η ιερή κιβωτός της Ναυπακτίας» Ένα από τα αρχαιότερα χωριά της Ορεινής Nαυπακτίας, χτισμένη σε ύψος 1.000 μέτρων, απέχει 68 χιλιόμετρα από τη Ναύπακτο. Απέναντι της υψώνονται οι ορεινοί όγκοι της Tσεκούρας και της Παναγιάς, ένα σύμπλεγμα πολυδαίδαλο με τραχείς βράχους και δασωμένες ρεματιές, ένα τοπίο πραγματικά υποβλητικό. Το παλιό της όνομα «Kοζίτσα» σήμαινε στα σλάβικα γιδότοπος. Το νέο της όνομα το οφείλει στη Μονή της Παναγίας της Αμπελακιώτισσας και σ ένα εικόνισμα της Παναγίας που χάθηκε από τα Aμπελάκια της Θεσσαλίας (το πέταξαν οι Τούρκοι στον Πηνειό) και βρέθηκε σαν από θαύμα εκεί στις 15/8/1455 κρεμασμένο στα κλαδιά της βελανιδιάς που βρίσκεται πίσω από το ιερό του ναού. Άλλα κειμήλια είναι ο Επιτάφιος του 1753 από Πολίτισσα κεντήστρα και το δεξί χέρι του Αγίου Πολυκάρπου που έχει όμως κλαπεί. Οι κάτοικοί του τον χειμώνα είναι λιγοστοί, όμως το καλοκαίρι παρατηρείται θεαματική αύξηση του πληθυσμού. Στην πλούσια βλάστηση γύρω και μέσα στο χωριό, όσοι γνωρίζουν, θα βρουν πολλά από τα μοναδικά βότανα της φύσης, ρίγανη, χαμομήλι, τσάι, αγριομάραθο και αρκετά άλλα. Ο οικισμός ολοένα και εμπλουτίζεται από παλιά πετρόχτιστα πού ξαναζούν και χαρίζουν εικόνες και μνήμες από τα παλιά. Ο Κότσαλος, το πανέμορφο ποταμάκι με τη φιδίσια διαδρομή του διασχίζει το άγριο φαράγγι του Κάκαβου και τη μικρή κοιλάδα του. Πάνω από την Αμπελακιώτισσα, μέσα σε λόφους της Ν.Α. ελατόφυτης πλαγιάς της κορυφογραμμής Αϊ-Λιας, βρίσκεται η ιερά μονή Κοίμησης της Θεοτόκου. Υπάρχει επίσης το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου που χαρακτηρίζεται από τα θαυμάσια ξύλινα γλυπτά που στολίζουν τους τοίχους του. Η Αμπελακιώτισσα έχει χαρακτηριστεί ως «ιερά κιβωτός της Ναυπακτίας» λόγω των πλούσιων και σπάνιων εκκλησιαστικών της θησαυρών.