Τάσεις & Εφαρμογές. Οι μεταλλοκεραμικές αποκαταστάσεις. Μια τεκμηριωμένη θεραπεία με μελλοντική προοπτική



Σχετικά έγγραφα
Κύριε Χαμπάζ θα θέλαμε δυο λόγια για το 1 Ο Διεθνές Συνέδριο Της Ελληνικής Ενδοδοντικής Εταιρείας. Θα μου επιτρέψετε κύριε Ρούσση, πριν απαντήσω, να

Κ. Λαγουβάρδε, κατ αρχάς, συγχαρητήρια για την ανάληψη ως Προέδρου της ΟΕ του 33 ου ΠΟΣ που οργανώνεται από την ΕΟΟ για το 2013 στην Αθήνα.

Τάσεις & Εφαρμογές. Οι μεταλλοκεραμικές αποκαταστάσεις. Μια τεκμηριωμένη θεραπεία με μελλοντική προοπτική

Επιστημονικό Πρόγραμμα

3 ΗΜΕΡΙΔΑ EΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ. Διαγνωστικά και θεραπευτικά διλήμματα στο οδοντιατρείο 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015

Συμβόλαιο Οδοντιατρικής Φροντίδας και Υποστήριξης Dental Care. Πίνακας Οδοντιατρικών Πράξεων

ΚΛΑΣΣΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

Τάσεις & Εφαρμογές. να υποστηρίξουμε πως η ακριβής εφαρμογή των στεφανών και των γεφυρών. Sally McKenzie, CEO McKenzie Management

Clever Dental 65+ και Clever Dental 65+ Basic ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ

Τοπική εφαρμογή φθορίου 50 15

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟ ΤΜΗΜΑ. Ετήσιο Μετεκπαιδευτικό Πρόγραµµα. Στην Ενδοδοντία. Εργαστήριο Ενδοδοντίας

ΔΙΑΝΟΙΞΗ ΓΙΑ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ. ΣΤΟΧΟΙ, ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΜΑΤΑ.

6 ΗΜΕΡΙΔΑ EΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ 3 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2018

ξεχάστε αυτά που ξέρατε παλιά για τα δόντια. οδοντιατρείο αισθητικής αποκατάστασης dental art institute

Τύπος Συνεδρίας (Πίνακας Α) Οδοντιατρική εξέταση 1 1. Καθαρισμός οδόντων μέχρι 2 φορές τον χρόνο 1 1. Ενδοστοματικές λήψεις με κάμερα φωτογραφίες 1 1

Τορτοπίδης Δημήτριος. Τουρναβίτης Αλέξανδρος. Καρακώστας Παναγιώτης


Από: Οδοντιατρικό Κέντρο "Dental Center"

ETHΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

19ο ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΜΑΪΟΥ & ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ ΕΝΔΟΔΟΝΤΟΛΟΓΙΑ - ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗ

Οδοντιατρική Επιστήμη

Συµπόσιο Συλλόγου Ελλήνων Ενδοδοντολόγων

Dental Expert. Ο Εξειδικευµένος Συνεργάτης του Οδοντιατρείου σας

ΘΕΜΑ: Αποτελέσματα Ερωτηματολογίων Αξιολόγησης Μαθημάτων από τους φοιτητές Χειμερινού Εξαμήνου

ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ % 1ο 25 18,66% 3ο 26 20,31% 5ο 29 23,97% 7ο 41 31,54% 9ο 30 24,19%

Τάσεις & Εφαρμογές. Θεραπευτική πρόκληση αποκατάστασης

Ενα σημαντικό εργαλείο για την οδοντιατρική θεραπεία

Τάσεις & Εφαρμογές. Πως μπορούμε να επεκτείνουμε τις δυνατότητες μας στις άμεσες αποκαταστάσεις

ΘΕΜΑ: Αποτελέσματα Ερωτηματολογίων Αξιολόγησης Μαθημάτων από τους φοιτητές Χειμερινού Εξαμήνου

ΘΕΜΑ: «Αποτελέσματα Ερωτηματολογίων Αξιολόγησης Μαθημάτων από τους φοιτητές Χειμερινού Εξαμήνου »

Οδοντιατρική Επιστήμη

Ψηφιακή οδοντιατρική θεραπεία

Στεφάνη ή επένθετο κατασκευασμένο μέσα σε μια ημέρα

ήρθε η ώρα να τα πράξουμε. Κάποιος πολιτικός είπε: "να αλλάξουμε ή θα βουλιάξουμε και... λεφτά υπάρχουν". Εμείς Editors Claudia Salwiczek

αναρτηθούν και στην ιστοσελίδα της Οδοντιατρικής Σχολής στην ενότητα Αρχείο Αξιολόγησης Οδοντιατρικής Σχολής.

Παρασκευή 7 Μαίου. 9:00-10:00 Oswaldo Scopin Η ενδοδοντικη θεραπεία στην επανορθωτική οδοντιατρική: σύγχρονες αντιλήψεις και εφαρμογές

ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ και ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΙΣΤΩΝ

Ακτινογραφία στην ενδοδοντία - Τρισδιάστατη απεικόνιση (Λαµπριανίδης Θ) Άµεση και έµµεση κάλυψη του πολφού Σύγχρονα δεδοµένα (Κουλαουζίδου Ε)

Ποια είναι η διαδικασία τοποθέτησης των εμφυτευμάτων και της προσθετικής αποκατάστασης ;

7. Κρημνός για την αφαίρεση οστού.

Σειρά µετεκπαιδευτικών σεµιναρίων µε πιστοποιητικό από την Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία Εµφυτευµατολόγων (BDIZ-EDI) και το πανεπιστήµιο Κολωνίας

Integrated Ceramics. Ένα σύστημα που προσαρμόζεται εντυπωσιακά.

Ευγενία Α. Μιχαηλίδου D.D.S., M.S.

Τι είναι η κάρτα Dental Card

Αντιμετώπιση δοντιών με εκτεταμένη απώλεια ιστών

ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΘΕΜΑ: Αναμόρφωση ΠΠΣ. Απολογισμός ακαδημαϊκού έτους Αξιότιμε κ. Πρόεδρε,

Ηρακλής Καρκαζής, Αναπληρωτής Καθηγητής Δήμος Καλύβας, Αναπληρωτής Καθηγητής Γεώργιος Μπομπέτσης, Λέκτορας

ΗΜΕΡΙΔΑ EΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ. Επίκαιρα προβλήματα στην καθημερινή οδοντιατρική πράξη 15 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Οδοντιατρικός Σύλλογος Πειραιά

53o ΕΤΗΣΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Οι εργαστηριακές όψεις

Κλινική Περιοδοντολογία Στην καθημερινή Πράξη

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ

5 ΗΜΕΡΙΔΑ EΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΣ. Νέες προσεγγίσεις στην αντιμετώπιση του ασθενούς από τον σύγχρονο γενικό οδοντίατρο

4-6 Νοεµβρίου. Ελληνικής Εταιρείας Ελέγχου Λοιµώξεων. Αθήνα Royal Olympic. Υπό την αιγίδα

ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΑΣΘΕΝΗ (ΚΣΑΑ)

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥ

συνέδριο πανελλήνιο Μεταμοσχεύσεων 1-3 Νοεμβρίου 2013 Αθήνα HILTON ATHENS πρωτη ανακοίνωση

42 ο Πανελλήνιο Παιδοδοντικό Συνέδριο

Εξοικείωση με το σύστημα Insta-ortho. εξαρχής τι επιθυμεί ο ασθενής στο χαμόγελό του να τροποποιηθεί. Συστήνουμε

Από: Οδοντιατρικό Κέντρο "Dental Center"

* Αισθητικές άμεσες και έμμεσες εμφράξεις (λευκά σφραγίσματα): Η χρήση υλικών, όπως

5 o. Έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση-θεραπευτική αντιµετώπιση στην Ενδοδοντία ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΑΣ

ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

1o Πανελλήνιο Συνέδριο Ιατροτεχνολογίας Website: medtech.ethosevents.eu

«Αποτελέσματα Ερωτηματολογίων Αξιολόγησης Φοιτητών μαθημάτων Χειμερινού Εξαμήνου »

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΔΟΔΟΝΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ. HELLENIC SOCIETY of ENDODONTICS. Ενδοδοντική θεραπεία. Τι θα πρέπει να γνωρίζουμε

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟΜΑΤΟΣ. Οδηγός Προγράμματος

Πρόγραμμα Δια Βίου Εκπαίδευσης του Τμήματος Οδοντικής Τεχνολογίας του ΤΕΙ Αθήνας. «Συγκολλούμενες με λέιζερ συνδυασμένες τηλεσκοπικές εργασίες»

Συνεχιζόμενη Επαγγελματική Εξέλιξη Οδοντιάτρων στην Ευρωπαϊκή Ένωση

THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ STEVE WELLS GLOBAL FUTURIST, COO, FAST FUTURE, UK

Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΟΥ ΒΟΗΘΟΥ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΥ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ

ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΑ. Πρόληψη: Το κλειδί για την στοματική υγεία

Προκαταρκτικό Πρόγραμμα

Αγαπητοί συνάδελφοι, Με τις σκέψεις αυτές σας προσκαλούμε και στηριζόμαστε στην ενεργή συμμετοχή σας. Με φιλικούς και συναδελφικούς χαιρετισμούς

TEYXOΣ 3 A 15νθήμερο ΙΟΥΛΙΟΣ 2016 Παρασκευή 1 Ιουλίου: Συνεδρίαση του Δ.Σ. της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας

ΘΕΜΑ: «Αποτελέσματα Ερωτηματολογίων Αξιολόγησης Φοιτητών μαθημάτων Εαρινού Εξαμήνου »

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΟΔΟΝΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ. Οδηγός Προγράμματος

ΕΠΕΤΕΙΑΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ 100 ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ Ε.Κ.Π.Α.

ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

Παιδιατρικής Διεθνές forum

ΠΙΕΡΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ Α.Ε.

Διοικητικό Συμβούλιο. Πρόεδρος Φραγκίσκος Δ. Φραγκίσκος. Α Αντιπρόεδρος Παπανικολάου Παναγιώτα. Β Αντιπρόεδρος Μερεντίτης Νικόλαος

5-Days. Masterclass. Dentistry. in Aesthetic πιστοποιούμενες διδακτικές ώρες

Άγκιστρο: το λεγόμενο "γατζάκι", συντελεί στη συγκράτηση μίας μερικής οδοντοστοιχίας

VITA Easyshade V Ακριβής προσδιορισμός χρώματος, μέγιστη ασφάλεια

ΟΡΙΣΜΟΙ. CBCT (Cone beam computed tomography) ή CBVT (Cone Beam Volumetric Tomography) SCANNER= Οδοντιατρικός υπολογιστικός τομογράφος κωνικής δέσμης

Νευρολογίας. Καλαµάτα. 28 o. Α Ανακοίνωση Ιουνίου 2017 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ. Ξενοδοχείο Elite

ΣΤΟΜΑΤΟΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2018 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ & ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ

Πανελλήνιο Συμπόσιο Εταιρίας Μελέτης Παθήσεων. Διαβητικού Ποδιού. Mε Διεθνή Συμμετοχή. Φεβρουαρίου Ξενοδοχείο THE MET Θεσσαλονίκη.

Αθήνα, 1 Σεπτεμβρίου 2014, Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε του Συλλόγου Αποφοίτων του «ΕΘΝΙΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΒΡΥΤΩΝ", κύριε Κάλλιε,

«Γυναικεία» υπόθεση. υγεία

ΘΕΜΑ: Αποτελέσματα Ερωτηματολογίων Αξιολόγησης Μαθημάτων από τους φοιτητές Χειμερινού Εξαμήνου

ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΗΣ

ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ

- όταν ο ασθενής ασκεί έντονες μασητικές πιέσεις (κατά τη μάσηση, τρίξιμο ή σφίξιμο των δοντιών κ.α.). - όταν υπάρχουν συγκλεισιακά προβλήματα.

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΜΑΣ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

6o ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ 6-8 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2015, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ GRECOTEL, ASTIR HOTEL ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ 3

Σχόλια από τους εκπαιδευόμενους στην Πρώτη Θερινή Ακαδημία Περιβαλλοντικών Εκπαιδευτών (καλοκαίρι 2016)

Transcript:

Ortho Tribune DENTAL TRIBUNE The World s Dental Newspaper Greek Edition EΛΛΑΔΑ, Οκ τ ω β ρ ι ο σ-νο ε μ β ρ ι ο σ-δε κ ε μ β ρ ι ο σ 2013 www.dental-tribune.gr Το μ ο σ 9, Τε υ χ ο σ 47 Ortho Tribune The World s Orthodontic Newspaper Greek Edition Κ. Λαγουβάρδε, κατ αρχάς, συγχαρητήρια για την ανάληψη ως Προέδρου της ΟΕ του 33ου ΠΟΣ που οργανώνεται από την ΕΟΟ για το 2013 στην Αθήνα. Απάντηση: Ευχαριστώ κ. Ρούσση αν και τα συλλυπητήρια σας μάλλον θα ταίριαζαν περισσότερο για την περίπτωσή μου. Γιατί το λέτε αυτό κ. Λαγουβάρδε; Απάντηση: Γιατί όταν ανέλαβα (τέλη Ιουλίου) είχαν ήδη ξεπεραστεί κάθε χρονικό όριο που με βάση τα προηγούμενα χρόνια, θα έπρεπε φυσιολογικά να έχει ξεκινήσει η οργάνωσή του. Γι αυτό, ακόμα και σήμερα που μιλάμε, σελίδα 17-24 33ο Πανελλήνιο Οδοντιατρικό Συνέδριο Συνέντευξη του κ. Παν. Λαγουβάρδου, Πρ. Οργαν. Επιτροπής του 33ου ΠΟΣ Αναπλ. Καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Λαγουβάρδος πολλοί όχι μόνο δεν γνωρίζουν, αλλά και δεν θέλουν να πιστέψουν ότι το συνέδριο γίνεται και έχει ετοιμαστεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Αλήθεια πώς το καταφέρατε αυτό. Γιατί με δεδομένο ότι αναλάβατε τέλη Ιουλίου και με «νεκρό» τον μήνα Αύγουστο, σήμερα το συνέδριο φαίνεται πράγματι σαν να μην έχει χάσει από τον χρόνο του και χωρίς την ανάγκη να μεταφερθεί η αρχικά ορισθείσα ημερομηνία του, 22-24 Νοεμβρίου. Απάντηση: Κύριε Ρούσση δεν το κατάφερα εγώ DT σελίδα 4 3-4 Οκτωβρίου 2014, Αθήνα Τάσεις & Εφαρμογές Μεταλλοκεραμικές αποκαταστάσεις: Μια τεκμηριωμένη θεραπεία με μελλοντική προοπτική Οι μεταλλοκεραμικές αποκαταστάσεις παραμένουν μια αξιόπιστη λύση από αισθητική και λειτουργική άποψη και συνεχώς αναβαθμίζονται και εξελλίσονται. σελίδα 9 Κύριε Χαμπάζ θα θέλαμε δυο λόγια για το 1 Ο Διεθνές Συνέδριο Της Ελληνικής Ενδοδοντικής Εταιρείας. Θα μου επιτρέψετε κύριε Ρούσση, πριν απαντήσω, να σας αναφέρω λίγα γεγονότα για το ιστορικό αυτού του Συνεδρίου. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Ενδοδοντικής Εταιρείας, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 25 ετών από την ίδρυσή της, αποφάσισε την πραγματοποίηση ενός Διεθνούς Συνεδρίου με επετειακό χαρακτήρα και μου ανέθεσε την ευθύνη της διοργάνωσής του, Πρακτικά Θέματα Το οδοντιατρικό λογισμικό διευκολύνει τις καθημερινές εργασίες στο οδοντιατρείο Συνδεθείτε τώρα Τα σύγχρονα οδοντιατρικά λογισμικά αποτελούν ένα κορυφαίο όπλο στα χέρια του οδοντίατρου για επαγγελματική και επιστημονική αναβάθμιση σελίδα 26 Το πρόβλημα των λευκών κηλίδων: Μία νέα μέθοδος επαναμεταλλικοποίησης μετά την ορθοδοντική θεραπεία Οι λευκές κηλίδες μπορούν να αποκατασταθούν και καλυφθούν αξιόπιστα και αποτελεσματικά μετά την ορθοδοντική θεραπεία. The Brightest Ideas In Dental Implants Κλινικά Θέματα ΑΠΟ 95 + Φ.Π.Α. www.southernimplants.gr σελίδα 2 1 Ο Διεθνές Συνέδριο της Ελληνικής Ενδοδοντικής Εταιρείας Συνέντευξη του κ. Μαρουάν Χαμπάζ, Πρ. Οργαν. Επιτροπής Αναπλ. Καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρουάν Χαμπάζ DT σελίδα 8 7 ο Διεθνές Συνέδριο ΕΜΦΥΤΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ & ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ Συνέδριο Ενδοδοντίας & Προσθετικής Ομιλητές: Dr. Didier Dietschi (Switzerland) Prof. Daniel Edelhoff (Germany) Prof. Angelo Putignano (Italy) Dr. Otto Zuhr (Germany) Prof. Syngcuk Kim (USA, University of Pensylvania) Dr. Bertrand Khayat, (France) Dr. Chikunov Sergey (Russia), κ.α. Διοργάνωση: Media Partner: Πληροφορίες - εγγραφές: Τηλ.: 210 22.22.637, 6972 036900 e-mail: info@omnicongresses.gr website: www.omnicongresses.gr Μεταξά 33, Γλυφάδα 166 74, Τηλ. 210 8982817 info@southernimplants.gr www.omnicongresses.gr

Κλινικά Θέματα 2 De n t a l Tr i b u n e Greek Edition Το πρόβλημα των λευκών κηλίδων Μία νέα μέθοδος επαναμεταλλικοποίησης μετά την ορθοδοντική θεραπεία Οι απομεταλλικοποιημένες λευκές κηλίδες εμφανίζονται συχνά μετά την ορθοδοντική θεραπεία. Ορισμένα δόντια είναι περισσότερο ευπαθή στην απασβεστίωση/απομεταλλικοποίηση, συνήθως οι άνω πλάγιοι τομείς και οι κάτω κυνόδοντες. Η άπω ουλική περιοχή της χειλικής επιφάνειας της αδαμαντίνης προσβάλλεται συχνότερα (εικ. 1). Στις πρώτες λίγες εβδομάδες μετά την αφαίρεση των ορθοδοντικών μηχανημάτων, παρατηρείται μείωση στο μέγεθος και την εμφάνιση των λευκών κηλίδων, πιθανόν λόγω της δράσης του σάλιου (εικ. 2). Διάφορες θεραπευτικές μέθοδοι έχουν προταθεί για να βοηθήσουν στη διαδικασία της επαναμεταλλικοποίησης. Είναι σημαντικό να σημειωθεί πως το φθόριο δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται σε υψηλή συγκέντρωση, καθώς εμποδίζει την επαναμεταλλικοποίηση και μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω εμφανείς δυσχρωμίες. Η χαμηλή συγκέντρωση του φθορίου, ωστόσο, μπορεί να βοηθήσει στην επαναμεταλλικοποίηση, όπως συμβαίνει με τα υλικά που περιέχουν φωσφορικό ασβέστιο και καζεΐνη. Επίσης, η διέγερση της ροής σάλιου με τη μάσηση τσίκλας χωρίς ζάχαρη μπορεί να βοηθήσει. Σε αυτό το άρθρο θα περιγραφεί μία νέα επαναστατική προσέγγιση για την αισθητική θεραπεία των λευκών κηλίδων (εικ. 3). Mε την τεχνολογία Icon, μία μικροεπεμβατική μέθοδο της εταιρείας DMG, η απομε- Εικ. 1 Τυπικές λευκές κηλίδες σχήματος C ή ανώμαλου σχήματος. Εικ. 4 Κλινική εικόνα μίας τερηδονικής βλάβης. International Imprint Licensing by Dental Tribune International Publisher Torsten Oemus Εικ. 5 Σύστημα σωληναρίων μίας τερηδονικής βλάβης. Group Editor Daniel Zimmermann newsroom@dental-tribune.com +49 341 48 474 107 Clinical Editor Magda Wojtkiewicz Online Editors Yvonne Bachmann Claudia Duschek Copy editors Sabrina Raaff Hans Motschmann Εικ. 2 Τερηδονική βλάβη με λεία επιφάνεια. Εικ. 6 Η πρώτη θεραπεία για να γεφυρωθεί το κενό μεταξύ πρόληψης και αποκατάστασης. International Editorial Board Dr Nasser Barghi, USA Ceramics Dr Karl Behr, Germany Endodontics Dr George Freedman, Canada Aesthetics Dr Howard Glazer, USA Cariology Prof Dr I. Krejci, Switzerland Conservative Dentistry Dr Edward Lynch, Ireland Restorative Dr Ziv Mazor, Israel Implantology Prof Dr Georg Meyer, Germany Restorative Prof Dr Rudolph Slavicek, Austria Function Dr Marius Steigmann, Germany Implantology 2013, Dental Tribune International GmbH. All rights reserved. Απαγορεύτεται η αναδημοσίευση όλου ή μέρους της ΰλης του περιοδικού χωρίς την γραπτή άδεια του εκδότη. To Dental Tribune καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να παρουσιάσει με ακρίβεια τα κλινικά δεδομένα και τα στοιχεία για τα νέα προϊόντα των δια φόρων κατασκευαστών, αλλά δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για την αξιοπιστία αυ τών των στοιχείων ή για τυχόν τυπογραφικά λάθη. Επίσης, οι εκδότες δεν φέρουν καμία ευθύνη όσον αφορά τις ονομασίες των προϊόντων ή τις δυνατότητες τους ή αυτά που αναφέρονται από τις διαφημιστικές εταιρείες. Οι απόψεις που εκ φράζονται από τους συγγραφείς των διαφόρων άρθρων αντιπροσωπεύουν μόνον τους ίδιους και δεν εκφράζουν απαραίτητα και τις απόψεις του Dental Tribune International Ελληνική έκδοση Ιδιοκτήτης Αφοί Ρούσση & ΣΙΑ ΟΕ Ανδριτσαίνης 48, Τ.Κ. 11146 Τηλέφωνο +30 210 2222637 - +30 6972036900 E-mail info@omnipress.gr Internet www.dental-tribune.gr Κωδικός 01-7656 Εμβασμα συνδρομών ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ 179/44015225 ALPHA BANK 218/00-2002-000-260 ΕΝΩΣΗ ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΩΝ Ι ΙΟΚΤΗΤΩΝ ΠΕΡΙΟ ΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ Publisher/President/CEO Torsten Oemus CFO/COO Dan Wunderlich Media Sales Managers Matthias Diessner (Key Accounts), Melissa Brown (International), Peter Witteczek (Asia Pacific) Maria Kaiser (USA), Weridiana Mageswki (Latin America) Hélène Carpentier (Europe) Director of Finance& Controlling Dan Wunderlich Marketing & Sales Services Esther Wodarski, Nicole Andrä Accounting Karen Hamatschek, Anja Maywald Business Development Claudia Salwiczek Executive Producer Gernot Meyer Dental Tribune International Holbeinstr. 29, 04229 Leipzig, Germany Tel.: +49 341 4 84 74 302 Fax: +49 341 4 84 74 173 Internet: www.dental-tribune.com E-mail: info@dental-tribune.com Regional Offices Asia Pacific Dental Tribune Asia Pacific Limited Room A, 20/F, Harvard Commercial Building, 111 Thomson Road, Wanchai, Hong Kong Tel.: +852 3113 6177 Fax +852 3113 6199 The Americas Tribune America, LLC 116 West 23rd Street, Ste. 500, New York, NY 10011, USA Tel.: +1 212 244 7181 Fax: +1 212 224 7185 Εκδότης - Διευθυντής Διεύθυνση - Σύνταξη Επιμέλεια ύλης Ειδικοί Συνεργάτες Διαφημίσεις Art Director Υπεύθυνη, Επιμέλεια τεύχους Εκτύπωση επισκευθείτε μας : www.dental-tribune.gr Αφοί Ρούσση & ΣΙΑ ΟΕ Δημήτρης Αρ. Αλεξόπουλος Ευάγγελος Καινούργιος Κατερίνα Σπυροπούλου Αριστείδης Αλεξόπουλος Δημήτρης Ρούσσης Mαρία Σιδερή Αναγνωστάκη Κωνσταντίνα Ariagraf & ΣΙΑ ΕΕ, Γραφικές Τέχνες Νέα Ζωή, Θέση Λάκο Κάτσαρη, Ασπρόπυργος 19300, τηλ: 210 5822130 Εικ. 3 Κλινική εικόνα μίας τερηδονικής βλάβης. ταλλικοποιημένη αδαμαντίνη μπορεί να εμφραχθεί και να ενισχυθεί χωρίς τρυπανισμό ή αναισθησία (εικ. 4 και 5). Ένας από τους λόγους που προηγούμενες προσεγγίσεις στην θεραπεία των λευκών κηλίδων ήταν αποτυχημένες είναι πως η θεραπεία με φθόριο δεν είναι πάντα αποτελεσματική σε προχωρημένα στάδια και η χρήση επανορθωτικών εμφράξεων οδηγεί στην αφαίρεση σημαντικής ποσότητας υγιών οδοντικών ιστών. Αντί να υιοθετούμε μία προσέγγιση αναμονής, η συγκεκριμένη τεχνολογία έχει βρεθεί πως αναστέλλει την εξέλιξη των πρώιμων βλαβών αδαμαντίνης έως το πρώτο τριτημόριο οδοντίνης με μία απλή διαδικασία (εικ. 6), χωρίς περιττή αφαίρεση οδοντικών ιστών. Στη διαδικασία που περιγράφεται εδώ, η επιφάνεια της λευκής κηλίδας αποτρίβεται με gel HCΙ 15%, που διανοίγει το σύστημα των σωληναρίων της βλάβης. Στη συνέχεια στεγνώνεται με αιθανόλη, ακολουθούμενη από την εφαρμογή στη βλάβη με ειδικό εργαλείο. Ο εξαιρετικά υψηλός συντελεστής διεισδυτικότητας δίνει τη δυνατότητα διείσδυσης στους πόρους της βλάβης. Ακολουθεί η αφαίρεση της περίσσειας του υλικού και ο φωτοπολυμερισμός του. Ο συνολικός χρόνος θεραπείας είναι περίπου 15 λεπτά(εικ. 7). Η αισθητική θεραπεία τερηδονικών λευκών κηλίδων σε μία συνεδρία μπορεί να Εικ. 7 Δημιουργία λείας επιφάνειας. Εικ. 8α Εικ. 8β Εικ. 8a, β Η τερηδόνα πριν και μετά την θεραπεία με Icon. είναι πολύ ελκυστική, ειδικά σε νέους ασθενείς και τους γονείς τους(εικ. 8α, β). Δεν απαιτείται χρήση αερότορ ή αναισθησία κι οι ασθενείς με κακή στοματική υγιεινή μπορούν να θεραπευθούν νωρίτερα. Θα πρότεινα οι οδοντίατροι να δοκιμάσουν το προϊόν όταν επιχειρούν την επαναμεταλλικοποίηση λευκών κηλίδων μετά την ορθοδοντική θεραπεία. Δεν πρόκειται απλώς για ελάχιστα επεμβατική οδοντιατρική θεραπεία. Πρόκεται για μικροεπεμβατική Οδοντιατρική. Αναδημοσίευση από το DTI Middle East&Africa Edition, No. 5, Vol. 10, Μάιος- Ιανουάριος 2012

Tόμος 8 - τεύχος 40

Συνέντευξη 4 De n t a l Tr i b u n e Greek Edition DT σελίδα 1 αποκλειστικά. Και θα ήταν πολύ εγωιστικό από μέρους μου να δεχτώ κάτι τέτοιο. Μην ξεχνάτε ότι το συνέδριο ήταν αποφασισμένο να γίνει στο συγκεκριμένο χώρο και τη συγκεκριμένη ημερομηνία, πολύ πριν τον Ιούνιο, έστω και αν η τελική απόφαση πάρθηκε αργά από την Ομοσπονδία για μια σειρά από λόγους. Ετσι, αρκετή προεργασία είχε γίνει ήδη από την ίδια την ομοσπονδία και σε συνδιασμό με τη μεγάλη βοήθεια που προσέφεραν ορισμένα μέλη του ΔΣ της ΕΟΟ, η οργάνωση προχώρησε πράγματι το νεκρό μήνα Αύγουστο και να κερδιθεί έτσι πολύτιμος χρόνος. Ιδιαίτερα ο καλός φίλος και για πολλά χρόνια συνάδελφος στο Πανεπιστήμιο κ. Δουβίτσας αλλά και ο κ. Βίγλας σαν συντονιστές μαζί με τον κ. Μπαλατσούκα, έχασαν πολύτιμο χρόνο από τις φετινές διακοπές τους για την οργάνωση του συνεδρίου. Ο θεματικός τίτλος που έχει δοθεί στο συνέδριο είναι «Η πληροφορική στην οδοντιατρική του σήμερα». Γιατί επιλέχτηκε ο τίτλος αυτός; Απάντηση: Ο τίτλος προτάθηκε από μένα και έγινε αμέσως αποδεκτός από την ΟΕ. Ο λόγος που τον πρότεινα είναι για μένα απλός. Διδάσκοντας παράλληλα με την Οδοντική Χειρουργική την Οδοντιατρική Πληροφορική στους προπτυχιακούς φοιτητές μας, διαπιστώνω κάθε χρόνο τις σημαντικές εφαρμογές που έρχονται να προστεθούν και να βοηθήσουν την Οδοντιατρική στην εκτέλεση τόσο του διαγνωστικού όσο και του θεραπευτικού σκέλους της. Ήδη, η διείσδυση των τεχνολογιών της πληροφορικής στην Οδοντιατρική είναι μεγάλη και σηματοδοτεί σημαντικές αλλαγές στην άσκησή της τα επόμενα χρόνια. Είναι έτσι ανάγκη, ιδιαίτερα για τους νεώτερους συναδέλφους να γνωρίσουν τις αλλαγές που πραγματοποιούνται και να στρέψουν την προσοχή τους σαυτές όχι μόνο για να προετοιμαστούν αλλά και να προσαρμοστούν ευκολότερα στην εφαρμογή τους αύριο. Αυτός είναι και ο λόγος που επιλέχτηκε ο θεματικός αυτός τίτλος και θέτει μοιραία και ένα βασικό στόχο του συνεδρίου. Την ενημέρωση των συναδέλφων στις ποικίλες εφαρμογές της πληροφορικής στην οδοντιατρική χωρίς βέβαια να αγνοηθούν τα κλινικά και επαγγελματικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο γενικός και ο ειδικός οδοντίατρος στη καθημερινή πράξη. Ακούγεται σημαντικό αυτό που λέτε. Μπορείτε να μου πείτε για ποιές εφαρμογές μιλάτε και πώς νομίζετε ότι αυτές θα επηρεάσουν την αυριανή άσκησή της. Απάντηση: Είναι πολλές οι εφαρμογές για τις οποίες θα μπορούσα να σας μιλήσω. Θα περιοριστώ όμως σαυτές που έχουν εξελιχθεί αρκετά αλλά δεν έχουμε αρκετά συνειδητοποιήσει τις αλλαγές που θα επιφέρει η μαζικότερη χρήση τους. Μια από αυτές, απλή και κατανοητή από όλους είναι η διείσδυση των κοινωνικών δικτύων στην οδοντιατρική με μια σειρά από χρήσιμες εφαρμογές κυρίως στην άμεση επικοινωνία του ιατρείου και του οδοντίατρου στη καθημερινότητα της άσκησης της οδοντιατρικής. Για το ενδιαφέρον αυτό θέμα θα μιλήσει στο συνέδριό μας ο Καθηγητής του ΕΜΠ και πρόεδρος του ΕΔΕΤ κ. Π.Τσανάκας ειδικός στα θέματα κοινωνικών δικτύων. Μια άλλη είναι σημαντική εφαρμογή είναι η 3D αντιγραφή που η χρήση της στη γενικότερη Ιατρική σαν Βιοαντιγραφή ήδη δίνει λύσεις για την κατασκευή με απόλυτη ακρίβεια οργάνων που χρησιμοποιούνται σαν μοσχεύματα σε ασθενείς που έχουν ανάγκη. Στην οδοντιατρική η 3D αντιγραφή μπορεί να δώσει ακριβή αντίγραφα ριζών δοντιών, εμφυτευμάτων, γεφυρών και μηχανημάτων από διάφορα υλικά, αλλάζοντας έτσι τον τρόπο επίλυσης των προσθετικών αποκαταστάσεων. Για το ενδιαφέρον αυτό θέμα θα μιλήσει στο συνέδριό μας ο προϊστάμενος τεχνολογιών του ομίλου «Βιοϊατρική» κ. Μπιλάλης Ε. που ήδη έχει σχεδιάσει ένα τέτοιο σύστημα αντιγραφής. Η 3D αντιγραφή προϋποθέτει και την 3D σάρωση που ήδη έχει δώσει πολύ ακριβείς συσκευές σάρωσης αντικειμένων όπως εκμαγείων, γύψινων κολοβωμάτων κλπ για να δοθεί στη συνέχεια σε κοπτικά μηχανήματα και να κατασκευαστεί η αποκατάσταση που χρειάζεται. Η 3D σάρωση συνδέεται άμεσα με την 3D απεικόνιση και σχεδιασμό, έχοντας να επιδείξει σημαντικές σε ακρίβεια και ευκολία σχεδιασμού και απεικόνισης όλων των προσθετικών αποκαταστάσεων. Ετσι, ο αυριανός οδοντοτεχνίτης θα είναι μάλλον ένας καλός γνώστης των εφαρμογών ψηφιοποίησης, απεικόνισης και κατασκευής με κοπτικά είτε με αντιγραφή προσθετικών αποκαταστάσεων. Ενώ ο οδοντίατρος θα γίνεται όλο και περισσότερο χρήστης ψηφιακών τεχνολογιών για μια οδοντιατρική που θα γίνεται ολοένα και περισσότερο ψηφιακή. Η ψηφιακή αποτύπωση, η ψηφιακή επιλογή χρώματος, η ψηφιακή διαχείριση του οδοντιατρείου, οι cloud εφαρμογές και πολλά άλλα είναι τα δείγματα για την ψηφιακή οδοντιατρική που έρχεται και απαιτεί την προσοχή και ενημέρωσή μας. Κύριε Λαγουβάρδε είπατε ότι στα θέματα του συνεδρίου περιλαμβάνονται και ενδιαφέροντα κλινικά θέματα. Ποια από αυτά θα μπορούσατε να ξεχωρίσετε; Απάντηση: Τα κλινικά θέματα είναι όλα διαλεχτά και δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσω κάποια. Θα μπορούσα όμως να πω ότι το ενδιαφέρον των συναδέλφων θα προσελκύσουν η ομιλία του Γάλλου αναισθησιολογου, Ζ. Choukroun, του εφευρεύτη της τεχνικής PRF (Platelet Rich Fibrin) που θα μιλήσει για την επιλογή των υλικών στις αναγεννητικές τεχνικές στην οδοντιατρική εμφυτευματολογία, η ομιλία του κ. Βαλαβάνη για την αισθητική στις αποκαταστάσεις με εμφυτεύματα, η ομιλία του κ. Σταυριδάκη για τη εφαρμογή της φιλοσοφίας της ελάχιστης παρέμβασης στις αποκαταστατικές τεχνικές, η ομιλία του κ. Μπρόκου για τις προκατασκευασμένες όψεις ΣΡ, η ομιλία του κ. Γυφτόπουλου και Μαντά για τις αποκαστάσεις CAD/CAM, του κ. Χρυσαφίδη για τη Λεύκανση των δοντιών, το τραπέζι του κ. Δουβίτσα για την αισθητική των στοματικών και περιστοματικών ιστών, του κ. Τσίρλη για την πρόληψη των επιπλοκών στην εμφυτευματολογία, του κ. Ιατρού για τις κύστεις των γνάθων, του κ. Δαλαμπίρα για την αντιμετώπιση ιατρικών συμβαμάτων και φυσικά του καθηγητή κ. Κρεμαστινού για τα πρωτόκολλα οδοντιατρικής αντιμετώπισης καρδιολογικών ασθενών. Δεν θα μπορούσα όμως να παραλείψω τα ενδιαφέροντα στρογγυλά τραπέζια όπως της κ.καμμά για τα Laser, της κ. Ζερβού-Βαλβη για την αντιμετώπιση ασθενών με αισθητηριακές αναπηρίες, την οδοντιατρική ειδικών αναγκών ( Special needs dentistry) και τη φροντίδα του στόματος μη αυτοεξυπηρετούμενων ασθενών, του κ. Λάσκαρη για τις κυριότερες στοματολογικές βλάβες, του κ. Ζήση για τα κρίσιμα σημεία επιτυχίας μιας κινητής πρόσθεσης, και του κ.συνοδινού για τους νάρθηκες στην αθλητοδοντιατρική. Ένα Πανελλήνιο συνέδριο περιλαμβάνει συνήθως και επαγγελματικά θέματα. Ποια θέματα έχετε επιλέξει αυτή τη χρονιά να συζητήσετε. Απάντηση: Χαίρομαι ιδιαίτερα για την ερώτηση γιατί πραγματικά πιστεύω ότι ένα μέρος των θεμάτων του Πανελλήνιου συνεδρίου θα πρέπει πάντα να περιέχει επαγγελματικά θέματα, αφού διοργανωτής του συνεδρίου είναι η Οδοντιατρική Ομοσπονδία. Ετσι, το ενδιαφέρον των συνέδρων θα συγκεντρώσει το τραπέζι της Ομοσπονδίας που θα συντονίσει ο Πρόεδρός της κ.κατσίκης και θα ασχοληθεί για τον ΕΟΠΥΥ και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στην Οδοντιατρική, η εισήγηση του κ. Σταθόπουλου για το μέλλον του ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ, η πρόταση του κ. Κατρίνη (τ.βουλευτή) για το μοντέλο ασφαλιστικής κάλυψης της οδοντιατρικής περίθαλψης στην Ελλάδα, το τραπέζι του κ.σταθόπουλου για το νέο φορολογικό σύστημα και τις μεταβολές που εισάγει στη φορολόγηση των οδοντιάτρων, και φυσικά το τραπέζι που επιμελήθηκε και θα συντονίσει η Πρόεδρος του Οδοντιατρικού Συλλόγου Πειραιά κ. Μενενάκου με θέμα τον Οδοντιατρικό τουρισμό, στο οποίο θα μετάσχουν επιφανείς ομιλητές με πιο σημαντικό την ίδια την Υπουργό τουρισμού κ. Ο. Κεφαλογιάννη. Το όλο πρόγραμμα ακούγεται πράγματι αρκετά ενδιαφέρον και νομίζω ότι θα συγκεντρώσετε αρκετό κόσμο. Μπορεί όμως ο χώρος του ξενοδοχείου DIVANI-CARAVEL να δεχτεί τον κόσμο που περιμένετε; Απάντηση: Η ερώτησή σας γίνεται προφανώς για να πάρετε απάντηση στα σχόλια που έχουν ακουστεί για το κατά πόσο ένα μεγάλο Οδοντιατρικό συνέδριο μπορεί να εξυπηρετηθεί από ξενοδοχειακές υποδομές όπως αυτές του CARAVEL. Πριν σας πω την γνώμη μου, θα ήθελα να σας θυμίσω ότι το 2000 το συνέδριο της ομοσπονδίας έγινε στον ίδιο αυτό χώρο με επιτυχία και μάλιστα με συμμετοχές περίπου 3200 άτομα. Δεν είμαι βέβαιος αν θα μπορέσουμε να έχουμε σήμερα ένα τόσο μεγάλο αριθμό λόγω των οικονομικών συνθηκών, όμως η ΟΕ και το ξενοδοχείο έχει προετοιμαστεί να υποδεχτεί το συνέδριο κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο ακόμα και με τόσο μεγάλο αριθμό. Η προσωπική μου άποψη ασφαλώς είναι ότι ένα ξενοδοχείο δεν είναι ο καταλληλότερος χώρος για να υποδεχτεί ένα επιστημονικό συνέδριο όπου η επιθυμία για μεγάλη σε αριθμό συμμετοχή (πάνω από 2500άτομα) προτάσσεται. Τα περισσότερα ξενοδοχεία και μάλιστα τα κεντρικά, δεν διαθέτουν αυτόνομες αίθουσες των 1000 ατόμων και παράλληλα να διαθέτουν 3-4 μικρότερες των 400-500 ατόμων. Δυστυχώς όμως ούτε συνεδριακά κέντρα υπάρχουν που να διαθέτουν ειδικά σχεδιασμένες και εξοπλισμένες 5-6 αίθουσες που να δέχονται άνετα 400-500 άτομα η κάθε μια, αλλά και να συνδυαστούν ώστε να δεχτούν 1000 ή και παραπάνω άτομα. Γιαυτό και συχνά επιλέγονται για μεγάλα συνέδρια τα στάδια (ακόμα πιο ακατάλληλα για επιστημονικά συνέδρια) ή χώροι σχεδιασμένοι για άλλες χρήσεις που ενώ διαθέτουν μια μεγάλη αίθουσα δεν διαθέτουν πολλές παράλληλες μικρότερες των 400-500 ατόμων. Όταν κάποιο τέτοιο μεγάλο συνεδριακό κέντρο λειτουργήσει στην Αθήνα, ή στην Θεσσαλονίκη, είναι σίγουρο ότι η απόφαση της Ομοσπονδίας για τη μόνιμη τέλεση του Συνεδρίου της στους χώρους αυτούς θα ήταν η σωστότερη. Και κάτι για την Ιστορία. Το συνέδριο της Αμερικάνικης Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας που γίνεται στο καταχείμωνο στη πόλη του Σικάγου, ξεκίνησε να γίνεται στα μεγάλα του ξενοδοχεία και μάλιστα το Hilton του Σικάγου μερικά τετράγωνα παραπέρα από την έδρα της ΑDA. Όταν όμως φτιάχτηκε το μεγάλο συνεδριακό κέντρο του Σικάγου McCormick (νομίζω αρχές 1990) που φιλοξενεί τις μεγαλύτερες εκθέσεις και event της πόλης, η Ομοσπονδία απεφάσισε την μόνιμη τέλεση του Συνεδρίου της στο χώρο αυτό. Πιστεύω λοιπόν ότι τα ξενοδοχεία είναι κατά πολύ καλύτεροι χώροι υποδοχής επιστημονικών συνεδρίων από τα ψυχρά στάδια ή Μουσικά μέγαρα από τη στιγμή που δεν διαθέτουμε ειδικά σχεδιασμένα συνεδριακά κέντρα που μπορούν να δεχτούν και να διακινήσουν μεγάλο αριθμό συνέδρων. Νομίζω ότι κατάλαβα κ. Λαγουβάρδε. Όμως ένα συνέδριο, βασίζεται συχνά και στην συμμετοχή εκθετών στην εμπορική έκθεση που οργανώνεται παράλληλα με το συνέδριο. Μπορεί το ξενοδοχείο να δεχτεί ένα μεγάλο αριθμό DT σελίδα 6 C M Y CM MY CY CMY K

Αποκλειστικός Αντιπρόσωπος 20 Χρόνια ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ & ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ Η CareStream Dental γιορτάζει τα 30 χρόνια RVG και σε συνεργασία µε τη DentoMedica σας προσφέρει τα κορυφαία προϊόντα στις χαμηλότερες τιμές Authorized by Ψηφιακή Απεικόνιση RVG 30 Years OF REDEFINING INTRAORAL RADIOGRAPHY 1993-2013: ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΜΕ 20 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΣΤΟ Ο ΟΝΤΙΑΤΡΟ CS RVG 6100 ΩΡΟ CS 1200 Ενδοστοµατική Κάµερα Αξίας 1900 από 4900 Μόνο 4620 For Distribution of RVG: To Παρελθόν, το Παρόν και το Μέλλον στην Ψηφιακή Απεικόνιση CS RVG 6100 + CS 2200 από 7500 Μόνο 6250 ΙRIX Mount CS 7600 Σύστηµα Πλακιδίων Φωσφόρου από 7000 Μόνο 5200 ΩΡΟ Scan n Go Αξίας 600 CS 8100 Ψηφιακό Πανοραµικό & 2D+ από 21000 Μόνο 15700 Όταν η φαντασία συναντά την τεχνολογία... Οι οδοντιατρικές µονάδες DIPLOMAT σας επιτρέπουν να τις διαµορφώσετε σύµφωνα µε τις ανάγκες και το γούστο σας Οι στόχοι σας...... Οι λύσεις μας Adept DA 170 Η XO-CARE προσφέρει λύσεις που στοχεύουν σε σίγουρη επαγγελµατική επιτυχία, τελειότητα στις οδοντιατρικές θεραπείες, υψηλή ποιότητα παροχής φροντίδας Οι ανωτέρω τιµές ΕΝ περιλαµβάνουν Φ.Π.Α.. Οι τιµές ισχυουν µέχρι τέλος του έτους. από 13.800 Μόνο 10.800 ΑΘΗΝΑ : ΦΕΙ ΙΠΠΙ ΟΥ 49-51, Τ.Κ. 11527, ΤΗΛ: 2107485533, 2107485544 FAX: 2107485566 ΘΕΣ/ΝΙΚΗ : ΝΙΚ. ΚΕΣΑΝΛΗ 5. Τ.Κ. 546 36, ΤΗΛ: 2310 211180 FAX: 2310 Tόμος 211182 9 - τεύχος 46 http://www.dentomedica.gr e-mail: sales@dentomedica.gr

Συνέντευξη 6 De n t a l Tr i b u n e Greek Edition DT σελίδα 4 εκθετών και παράλληλα να λειτουργήσει σαν επιστημονικό συνέδριο; Απάντηση: Πράγματι το πρόβλημα είναι αυτό. Δεν είναι εύκολο σε ένα μεγάλο ξενοδοχείο να λειτουργήσει και μια μεγάλη εμπορική έκθεση. Γιατί κάθε τετραγωνικό μέτρο που διατίθεται για την έκθεση, στερείται από την ευχέρεια διακίνησης των συνέδρων στους συνεδριακούς χώρους. Γιαυτό υποστηρίζω εξ άλλου ότι τα συνέδρια πρέπει να γίνονται σε σχεδιασμένους για συνέδρια χώρους που έχουν μεριμνήσει για την υποδοχή και εκθετών στους χώρους του. Αλήθεια πως πάει η διοργάνωση της εμπορικής έκθεσης του συνεδρίου; Απάντηση: Η συμμετοχή των εμπόρων στην έκθεση είναι εντυπωσιακή. Από την πρώτη στιγμή αγκάλιασαν το συνέδριο σαν δική τους υπόθεση και αυτό δείχνει την πολύ καλή σχέση Ομοσπονδίας και Εμπόρων Οδοντιατρικών προϊόντων αλλά και την ορθότητα της πλειοψηφίας των μελών του ΔΣ της ομοσπονδίας, ότι το συνέδριο παρά τις καθυστερήσεις, έπρεπε να πραγματοποιηθεί τη χρονιά που οι ίδιοι οι έμποροι δεν είχαν προγραμματίσει δική τους έκθεση. Ηδη, τώρα που μιλάμε, έχουν κλείσει όλα τα περίπτερα, και αναγκαστήκαμε να επεκτείνουμε τους χώρους για την υποδοχή περισσότερων εκθετών που δήλωσαν συμμετοχή. Ελπίζουμε και ο οδοντιατρικός κόσμος να αγκαλιάσει με την ίδια θέρμη το συνέδριο, ώστε να αποτελέσει την αφετηρία μιας πιο αισιόδοξης χρονιάς που θα ξεκινήσει λίγο μετά το τέλος του συνεδρίου. Με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα να απευθυνθώ στους φίλους εμπόρους και στενούς μας πάντα συνεργάτες στη πορεία που διαλέξαμε και να τους παρακαλέσω να δημιουργήσουν για τους συνέδρους ειδικές προσφορές που θα τους βοηθήσουν να ξεχάσουν την οικονομική στενότητα της περιόδου και να προχωρήσουν στην συμπλήρωση ή την ανανέωση του αναλώσιμου ή μη υλικού που έχουν ανάγκη. Με την ίδια λογική θα ήθελα να παρακαλέσω και τους συναδέλφους να επωφεληθούν του συνεδρίου και να προγραμματίσουν τις αγορές τους που δίσταζαν να πραγματοποιήσουν, συμβάλλοντας και αυτοί με τη σειρά τους στην αναθέρμανση της ρευστότητας μιας αγοράς που μας επηρεάζει και με την οποία είμαστε συνδεδεμένοι άμεσα. Τι συμμετοχή περιμένετε; Απάντηση: Πραγματικά δεν ξέρω να σας απαντήσω. Και αυτό γιατί, η ενημέρωση για το συνέδριο ξεκίνησε ουσιαστικά τον Οκτώβρη. Είναι μικρό το διάστημα για να προγραμματίσει κανείς την συμμετοχή του σε συνέδριο. Όμως, επειδή πιστεύω στη δύναμη της ψηφιακής τεχνολογίας, η αξιοποίηση των κοινωνικών δικτύων που υιοθετήσαμε πέραν των κλασσικών μεθόδων, θα συμβάλλει ουσιαστικά στην ενημέρωση αλλά κάπως αργότερα. Ίσως στις αρχές του Νοέμβρη μπορώ να διακινδυνέψω κάποια πρόβλεψη. Πιστεύετε ότι το συνέδριο θα έχει επιτυχία; Απάντηση: Δεν ξέρω τι ακριβώς εννοείτε με τη λέξη επιτυχία. Γιατί για μένα η λέξη επιτυχία ενός συνεδρίου εμπεριέχει την ικανοποίηση συγκεκριμένων στόχων. Ο πρώτος είναι η ικανοποίηση των συναδέλφων που θα έλθουν για να παρακολου-θήσουν συγκεκριμένες ομιλίες των εισηγητών. Θα πρέπει να θυμίσω ότι στο κατευθυνόμενο πρόγραμμα θα μιλήσουν περίπου 100 ομιλητές και αν όλοι δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους στη παρουσίασή τους, είναι σίγουρο ότι οι συνάδελφοι που θα τους παρακολουθήσουν, θα βγουν απόλυτα ικανοποιημένοι από την αίθουσα. Ολοι οι ομιλητές του κατευθυνόμενου μέρους είναι έμπειροι ομιλητές και καλοί γνώστες του θέματος που θα παρουσιάσουν. Αρκετοί δεν είναι γνωστοί στο ευρύτερο χώρο γιατί δεν διαθέτουν πανεπιστημιακούς τίτλους. Διαθέτουν όμως την εκπαίδευση, πολλοί από αυτούς στο εξωτερικό, και τις ειδικές γνώσεις που χρειάζονται για να παρουσιάσουν το θέμα τους. Η ικανοποίηση των συνέδρων εξαρτάται βέβαια και από τα θέματα που θα παρουσιαστούν, δηλαδή πόσο ενδιαφέροντα είναι γιαυτόν και πόσα από αυτά μπορεί να παρακολουθήσει. Και για τα δύο έχει ληφθεί πρόνοια από την ΕΕ. Τα θέματα στη πλειονότητά τους επιλέχτηκαν με βάση το πόσο επίκαιρα, σύγχρονα και ενδιαφέροντα είναι, και στη συνέχεια προτάθηκαν οι ομιλητές. Ετσι, και τα θέματα πιστεύουμε ότι θα ικανοποιήσουν τους συνέδρους αφού θα βρουν πολλά και ενδιαφέροντα να παρακολουθήσουν, με μια τιμή μάλιστα που μειώθηκε αρκετά ώστε να μπορέσουν τη δύσκολη αυτή περίοδο να παρακολουθήσουν όσο περισσότεροι μπορούν. Και ερχόμαστε στο κρίσιμο ερώτημα για όλα τα συνέδρια που γίνονται σε περισσότερες από μια αίθουσες, Πόσες τελικά ομιλίες μπορεί να παρακολουθήσει ένας σύνεδρος αφού αρκετές ενδιαφέρουσες μπορεί να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα. Για να δώσουμε λύση στο πρόβλημα αυτό, υιοθετήσαμε την βιντεοσκόπιση όλων των συνεδριών του κατευθυνόμενου μέρους (30 περίπου) που σε μικρό χρόνο από την παρουσίασή της θα ανέβει στην ιστοσελίδα του συνεδρίου αποκλειστικά για τους συνέδρους και μόνο για τις μέρες του συνεδρίου. Επομένως θεωρητικά δίνεται έτσι η δυνατότητα να παρακολουθήσει κανείς όλο το πρόγραμμα του συνεδρίου, κάτι τελείως πρωτότυπο και καινούργιο. Νομίζω ότι αν αυτό λειτουργήσει όπως έχει σχεδιαστεί η ικανοποίηση των συνέδρων θα είναι δεδομένη. Ο δεύτερος στόχος για την επιτυχία του συνεδρίου είναι η ικανοποίηση των εκθετών. Η ικανοποίησή τους είναι και εδώ ένας συνδυασμός της τιμής ενοικίασης των περιπτέρων, του κόσμου που θα συγκεντρώσει το συνέδριο και τις πωλήσεις που θα κάνει. Αρχίζοντας από το τελευταίο, οι πωλήσεις δεν μπορεί ποτέ να προβλεφθούν. Συνδέονται όμως με τον αριθμό των συνέδρων που αν είναι σημαντικός και συνδυαστεί με τις προσφορές που μπορούν να δώσουν στους συνέδρους και τη χαμηλή τιμή ενοικίασης των περιπτέρων που τέθηκε για τη χρονιά αυτή, είναι σίγουρη η ικανοποίηση των εκθετών. Ο τρίτος και πολύ σημαντικός στόχος είναι η σωστή λειτουργία του συνεδρίου που εξαρτάται άμεσα από την καλή οργάνωσή του και ικανότητα της οργανωτικής επιτροπής να επιλύει άμεσα προβλήματα που πιθανόν προκύψουν. Οι εγγραφές, η κυκλοφορία στις αίθουσες και την έκθεση, η τήρηση του χρονοδιαγράμματος και η ανάπαυση των συνέδρων στα διαλείμματα, είναι σημεία που η ΟΕ έχει ιδιαίτερα μεριμνήσει για να αντιμετωπίσει όσο γίνεται καλύτερα. Η επιτυχία λοιπόν του συνεδρίου είναι κάτι που οι σύνεδροι θα εκφράσουν, όμως η οργανωτική επιτροπή έχει μεριμνήσει για όλα τα επιμέρους σημεία που συνιστούν την επιτυχία και ελπίζει πολύ σαυτήν. Η τελετή έναρξης του συνεδρίου είναι μια σημαντική στιγμή για κάθε συνέδριο. Πως την έχετε προγραμματίσει αν δεν είναι κάτι που θέλετε να το κρατήσετε κρυφό για τη στιγμή Απάντηση: Καθε άλλο. Θα θέλαμε να κάνουμε γνωστό ότι η τελετή έναρξης θα είναι μια λιτή χωρίς ιδιαίτερα έξοδα τελετή, που θα περιλαμβάνει μετά την βασική ομιλία του καθηγητή του Πολυτεχνείου κ. Τσανάκα, και τους συνήθεις χαιρετισμούς από τους επίσημους, την προβολή ένα video για τη διείσδυση της πληροφορικής στην οδοντιατρική και θα ακολουθήσει μικρό καλλιτεχνικό πρόγραμμα με μουσική, τραγούδι και απαγγελία ποιημάτων. Η πρωτοτυπία της θα είναι ότι όλα θα προέρχονται αποκλειστικά από συναδέλφους οδοντίατρους, είτε σαν παραγωγή, είτε σαν εκτέλεση. Στο πρόγραμμα βλέπω ότι σχεδιάζετε και τελετή λήξης. Πως την αποφασίσατε και τι θα περιλαμβάνει; Απάντηση: Ναι σωστά παρατηρήσατε. Ενα συνέδριο νομίζω ότι πρέπει πάντα να κλείνει με κάποια συμπεράσματα, αν επιμένουμε να λέγεται συνέδριο. Για διάφορους κάθε φορά λόγους η λήξη δεν παίρνει τη διάσταση που ταιριάζει σένα συνέδριο. Γιαυτό και αποφασίσαμε να δώσουμε στη λήξη τη σημασία που της ταιριάζει δίνοντας βήμα σε κεντρικό ομιλητή του συνεδρίου σαν ομιλητού λήξης που θα είναι ό κ. Κρεμαστινός για να ακολουθήσει ο απολογισμός και τα συμπεράσματα του συνεδρίου από τον πρόεδρο της ΟΕ, η απονομή των βραβείων στις καλύτερες εργασίες, η αναγγελία του επόμενου συνεδρίου και του προέδρου της και ένα καλλιτεχνικό πρόγραμμα πάλι από συναδέλφους. Κυριε Λαγουβάρδε πραγματικά βλέπω ότι ο μικρός χρόνος που είχατε στη διάθεσή σας σαν ΟΕ δεν σας εμπόδισε να οργανώσετε καλά και μάλιστα με αρκετά νέα στοιχεία το συνέδριο αυτό. Υπάρχουν κάποιες άλλες καινοτομίες που θα δούμε στο συνέδριο αυτό και που θα μπορούσατε να μας μιλήσετε; Απάντηση: Ναι. Η ιστοσελίδα του συνεδρίου έγινε τη φορά αυτή περισσότερο δυναμική και διαδραστική και θα φανεί ακόμα περισσότερο τις μέρες του συνεδρίου, όπου θα αναρτώνται εικόνες και video από την κίνηση και τα συμβαίνοντα στους συνεδριακούς χώρους. Επίσης, για πρώτη φορά θα έχουμε ηλεκτρονικές ψηφοφορίες για τις συνεδρίες σαν μέτρηση γνώμης που τα αποτελέσματά τους θα γίνονται αυτόματα γνωστά, και βέβαια η διάθεση για τους συνέδρους Internet spots, όπου οι σύνεδροι μπορούν να παίρνουν πληροφορίες για το συνέδριο, να ψηφίζουν και να επικοινωνούν ή να ανταλλάσσουν μηνύματα συνάντησης. Νομίζω ότι φθάσαμε στο τέλος της συνέντευξής μας κ. Λαγουβάρδε. Θα θέλατε να προσθέσετε τίποτε άλλο; Απάντηση: Ναι. Θα ήθελα να πω ότι στην διάρκεια της οργάνωσης αυτού του συνεδρίου, μέτρησα τους εχθρούς μου αλλά και τους φίλους μου. Και θέλω να απευθυνθώ στους πολλούς συναδέλφους που με γνώρισαν από κοντά είτε σαν δάσκαλό τους είτε σαν φίλο τους και να τους προσκαλέσω να ενισχύσουν με τη παρουσία τους ένα θεσμό που είναι απαραίτητο να επιβιώνει στις αντιξοότητες.

Tόμος 9 - τεύχος 46

Συνέντευξη 8 De n t a l Tr i b u n e Greek Edition DT σελίδα 1 στα τέλη του 2012. Αφού σχηματίσθηκε η Οργανωτική Επιτροπή, καθορίσθηκαν οι στόχοι και η ημερομηνία διεξαγωγής του Συνεδρίου μας. Στα μέσα Ιανουαρίου του 2013 γνωστοποιήθηκε η ημερομηνία αυτή (29/11 έως 1/12/2013) στην Ελλάδα, σε όλες τις Ευρωπαϊκές Ενδοδοντικές εταιρείες καθώς και σε άλλες στην Αμερική, Ασία κλπ. Η επιλογή αυτής της ημερομηνίας δεν ήταν τυχαία. Καθορίστηκε με γνώμονα την έλλειψη προβλημάτων επιλογής στον Έλληνα οδοντίατρο, από την παρουσία άλλων επιστημονικών διοργανώσεων. Οι στόχοι που καθορίσθηκαν ήταν: 1ον η παροχή των πιο σύγχρονων θεωρητικών γνώσεων στην Ενδοδοντία σήμερα. 2ον η παροχή της δυνατότητας εργαστηριακής εκπαίδευσης και άσκησης στα σύγχρονα υλικά, εργαλεία και συσκευές. 3ον η ευαισθητοποίηση των οδοντιάτρων σε θέματα διατήρησης των φυσικών δοντιών, είτε με συντηρητικές, είτε και με χειρουργικές τεχνικές. 4ον να δοθεί έμφαση στη συνεργασία μεταξύ των οδοντιατρικών ειδικοτήτων και της Ενδοδοντίας με σκοπό τη διατήρηση των φυσικών δοντιών καθώς και να προαχθεί ο γόνιμος προβληματισμός του γενικού οδοντιάτρου στο θέμα αυτό. 5ον η μετάδοση εμπειριών και τεχνογνωσίας από μάχιμους ακαδημαϊκούς και επαγγελματίες ενδοδοντολόγους προς τον γενικό οδοντίατρο και τέλος 6ον η αναφορά σε θέματα επαγγελματικής προβολής του οδοντιάτρου. Κατόπιν τούτου, καθορίσθηκε και ο τίτλος του Συνεδρίου που είναι «Η Ενδοδοντία σε σχέση με τις άλλες οδοντιατρικές ειδικότητες». Πως σκοπεύετε να υλοποιήσετε αυτούς τους σημαντικούς στόχους κ. Χαμπάζ; Για την επίτευξη αυτών των στόχων δημιουργήθηκε, από την Οργανωτική Επιτροπή, του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου της Ελληνικής Ενδοδοντικής Εταιρείας, το επιστημονικό πρόγραμμα το οποίο διακρίνεται σε κατευθυνόμενο και ελεύθερο. Επιπλέον, επιλέχθηκε το ξενοδοχείο Divani Caravel, με τις υπέροχες αίθουσές του και με όλες τις άλλες διευκολύνσεις που διαθέτει, για να στεγάσει το συνέδριό μας. Στο κατευθυνόμενο επιστημονικό πρόγραμμα ενσωματώθηκαν όλοι οι προκαθορισμένοι στόχοι του Συνεδρίου και εντοπίσθηκαν οι κατάλληλοι αλλά και οι διαθέσιμοι Έλληνες και ξένοι ομιλητές τους οποίους και προσκαλέσαμε στο συνέδριό μας. Το πρόγραμμα αυτό πραγματοποιείται σε δυο μεγάλες αίθουσες όπου στην μια οι ομιλίες θα διεξαχθούν στην Ελληνική και στην άλλη στην Αγγλική γλώσσα με ταυτόχρονη μετάφραση. Επειδή θελήσαμε, τη συγκεκριμένη επετειακή επιστημονική εκδήλωση να τη γιορτάσουμε μαζί με τα μέλη και άλλων Επιστημονικών Εταιρειών, αλλά και για την επίτευξη των στόχων του Συνεδρίου, προσκαλέσαμε αρκετές Ελληνικές και ξένες Επιστημονικές Εταιρείες που τις παρακαλέσαμε να στείλουν εκπροσώπους με σκοπό να έχουν συμμετοχή στο κατευθυνόμενο πρόγραμμα. Είμαι ευτυχής κ. Ρούσση να σας αναφέρω ότι οι περισσότερες εταιρείες ανταποκρίθηκαν θετικά στο κάλεσμά μας και όρισαν αξιόλογους και διακεκριμένους ομιλητές που αρθρώνουν τεκμηριωμένα την επιστημονική αλήθεια. Με την ευκαιρία της παρούσας συνέντευξης, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά και δημόσια τους Προέδρους και τα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων όλων των εταιρειών που συμφώνησαν να στείλουν επιστημονικούς εκπροσώπους και να συν-γιορτάσουν μαζί μας τα εικοστά πέμπτα γενέθλια της Ελληνικής Ενδοδοντικής Εταιρείας. Συγκεκριμένα αναφέρομαι στην Ελληνική Περιοδοντολογική Εταιρεία, την Ελληνική Παιδοδοντική Εταιρεία, την Ελληνική Προσθετική Εταιρεία και την Εταιρεία Οδοντικής και Γναθοπροσωπικής Ακτινολογίας. Εκτός από τις Ελληνικές εταιρείες που προανέφερα, συμμετοχή δήλωσε και η Ιταλική Ενδοδοντική Εταιρεία που εκπροσωπείται από τον ίδιο τον Πρόεδρό της τον κ. Marco Martignioni τον οποίο ευχαριστούμε θερμά. Ποιά είναι τα κύρια θέματα που θα αναπτυχθούν στο κατευθυνόμενο πρόγραμμα του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου Ενδοδοντίας κ. Χαμπάζ; Τα κύρια θέματα του προγράμματος αυτού, που θα αναπυχθούν από Έλληνες και ξένους διακεκριμένους ομιλητές είναι τα ακόλουθα: Σχέση της Ενδοδοντίας με την Περιοδοντολογία, την Προσθετική την Παιδοδοντία, την Ακτινολογία και τη διαγνωστική του στόματος κ.α. Διλήμματα στη διάγνωση και στο σχέδιο θεραπείας στην Ενδοδοντία Βιολογικές και σύγχρονες τεχνικές θεραπείας αδιάπλαστων μονίμων δοντιών- αναγέννηση του πολφικού ιστού στην κλινική πράξη Κλινικές εφαρμογές σύγχρονων βιοϋλικών στην Ενδοδοντία Διατήρηση του φυσικού δοντιού με ενδοδοντική θεραπεία ή τοποθέτηση εμφυτεύματος; Σύγχρονα εργαλεία από κράμα νικελίου τιτανίου για την παρασκευή των ριζικών σωλήνων Σύγχρονες τεχνικές παρασκευής των ριζικών σωλήνων Σύγχρονες τεχνικές απολύμανσης των ριζικών σωλήνων Σύγχρονες τεχνικές έμφραξης των ριζικών σωλήνων Από τη μύλη προς το ακρορρίζιο, η θεωρία του «Monoblock» Αποκατάσταση ενδοδοντικά θεραπευμένων δοντιών Συντηρητική επανάληψη της ενδοδοντικής θεραπείας Μικροχειρουργική στην Ενδοδοντία κ.α. Αν σκεφτεί κανείς ότι όλα αυτά τα θέματα θα αναπτυχθούν στο κατευθυνόμενο πρόγραμμα μόνο, τότε συμπεραίνουμε ότι θα είναι πλούσιο και πολύ ωφέλιμο για όλους τους οδοντιάτρους αυτό το Συνέδριο. Όμως δεν μας μιλήσατε ακόμα για το ελεύθερο πρόγραμμα του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου της Ελληνικής Ενδοδοντικής Εταιρείας. Ναι έχετε δίκιο, αλλά παρέλειψα να σας αναφέρω κ. Ρούσση ότι για την ανάπτυξη όλων αυτών των σύγχρονων και πολύ σημαντικών θεμάτων του κατευθυνόμενου προγράμματος, συνολικά θα μιλήσουν 50 περίπου καταξιωμένοι επιστήμονες εκ των οποίων οι 17 είναι προσκεκλημένοι ομιλητές από το εξωτερικό. Τώρα, το ελεύθερο πρόγραμμα του Συνεδρίου περιλαμβάνει εισηγήσεις, ελεύθερες ανακοινώσεις, επιτυχίες ανακοινώσεις (Poster) και επιτραπέζιες επιδείξεις (hands-on). Πολλοί συνάδελφοι, κυρίως νέοι οδοντίατροι, ερευνητές, προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές, έχουν δηλώσει συμμετοχή σε αυτό το πρόγραμμα. Περιλήψεις εργασιών, δεχθήκαμε από Ελλάδα, Αγγλία, Αίγυπτο, Αμερική, Βραζιλία, Ινδία, Ουκρανία, Πορτογαλία, Σαουδική Αραβία και Τουρκία. Επιπλέον πρέπει να σας αναφέρω ότι οι εκπαιδευτές στις επιτραπέζιες επιδείξεις είναι κυρίως επαγγελματίες Ενδοδοντολόγιοι και προέρχονται από Ελλάδα, Βέλγιο, Βραζιλία, Γερμανία και Ιταλία. Οι επιτραπέζιες επιδείξεις θα έχουν διάρκεια δυο ωρών η κάθε μια και οι συμμετέχοντες σε αυτές οδοντίατροι θα έχουν την ευκαιρία να ακούσουν, αρχικά μια θεωρητική διάλεξη και στη συνέχεια να ασκηθούν σε διάφορα σύγχρονα συστήματα παρασκευής και έμφραξης των ριζικών σωλήνων καθώς και στην τοποθέτηση διαφόρων βιοϋλικών με σκοπό την αντιμετώπιση διατρήσεων και άλλων συμβαμάτων που προκύπτουν κατά τη διάρκεια μιας ενδοδοντικής θεραπείας. Το ελεύθερο πρόγραμμα του Συνεδρίου μας θα πραγματοποιηθεί σε δυο πιο μικρές αίθουσες, όπου λόγω της συμμετοχής σ αυτό συναδέλφων από το εξωτερικό, οι ομιλίες θα διεξαχθούν στην Ελληνική και την Αγγλική γλώσσα. Πολύ εντυπωσιακό και πολυποίκιλο φαίνεται το επιστημονικό πρόγραμμα του Συνεδρίου που διοργανώνει η Ελληνική Ενδοδοντική Εταιρεία. Να σας ερωτήσω όμως για τις εγγραφές στο Συνέδριο αυτό κ. Χαμπάζ. Βεβαίως να απαντήσω, λέγοντας ότι οι προεγγραφές τελειώνουν την 1/11/2013. Για προεγγραφές και εγγραφές οι αναγνώστες σας μπορούν να επικοινωνήσουν με την εταιρεία Focus on Health, κα Κωτσόβολου Βάσω στο τηλ. 210 7223046 και fax 210 7223220. Επίσης, για περισσότερες πληροφορίες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα του Συνεδρίου www. endodontics2013.gr Τι πιστεύεται ότι θα αποκομίσει ο Έλληνας οδοντίατρος από το συγκεκριμένο Συνέδριο; Πρέπει να σας πω ότι αυτό το Συνέδριο δεν θα έχει τίποτα να ζηλέψει από τα συνέδρια που πραγματοποιούνται στην Ευρώπη ή οπουδήποτε αλλού στον ανεπτυγμένο κόσμο. Ο οδοντίατρος θα έχει τη γνώση στα χέρια του χωρίς να χρειασθεί να ταξιδέψει στο εξωτερικό. Πιο συγκεκριμένα ο οδοντίατρος που θα παρακολουθήσει αυτό το Συνέδριο θα κερδίσει πολλά, σε θεωρητικό αλλά και σε πρακτικό επίπεδο. Στο θεωρητικό επίπεδο ο οδοντίατρος θα βελτιώσει τις γνώσεις του ακούοντας τα πιο σύγχρονα θέματα Ενδοδοντίας που αυτή την περίοδο συζητά όλη η Ευρώπη και η Αμερική και που θα τα αναπτύξουν Πανεπιστημιακοί Δάσκαλοι και Ενδοδοντολόγοι. Κατά αυτόν τον τρόπο, θα του μεταδοθούν γνώσεις από την έρευνα και από την κλινική εμπειρία. Επιπλέον, θα ακούσει πολλά θέματα που αφορούν τη συνεργασία πολλών ειδικοτήτων της Οδοντιατρικής με την Ενδοδοντία προκειμένου ο ίδιος ο οδοντίατρος να μπορεί να προσφέρει την καλύτερη δυνατή θεραπεία ή αντιμετώπιση στον ασθενή του. Βέβαια πρέπει να πω εδώ ότι αυτός ο τρόπος συνεργασίας διαφόρων ειδικοτήτων με σκοπό την αντιμετώπιση ενός ασθενή, διδάσκεται εδώ και αρκετά χρόνια στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών καθώς και σε πολλά άλλα πανεπιστήμια του ανεπτυγμένου κόσμου. Στο πρακτικό επίπεδο και εφόσον ο οδοντίατρος παρακολουθήσει τις επιτραπέζιες επιδείξεις, όπου όπως προανέφερα οι διδάσκοντες θα είναι καταξιωμένοι Έλληνες και Ευρωπαίοι με μεγάλη εμπειρία στην κλινική πράξη της Ενδοδοντίας, θα διδαχθεί νέες τεχνικές που θα διευρύνουν τον ορίζοντα της κλινικής του πράξης αφενός και αφετέρου θα δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες για άνετη και πιο αποδοτική εργασία με μεγαλύτερα ποσοστά κλινικής επιτυχίας. Με άλλα λόγια ο οδοντίατρος θα αναπτύξει τις δεξιότητές του προς όφελος των ασθενών του καθώς και του ιδίου. Τώρα ας δούμε αυτό το Συνέδριο και από κάποια άλλη οπτική γωνία, δηλαδή από τη γωνία της δια βίου εκπαίδευσης. Ο επίσημος ορισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη δια βίου μάθηση αναφέρεται σε: «Κάθε μαθησιακή δραστηριότητα η οποία αναλαμβάνεται καθ όλη τη διάρκεια της ζωής με σκοπό τη βελτίωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των εφοδίων, στο πλαίσιο μιας προσωπικής, κοινωνικής οπτικής και/ή μιας οπτικής που σχετίζεται με την απασχόληση» (European Commission, 2001). Αξιοσημείωτο είναι ότι, εδώ ανοίγω μια παρένθεση, η επιστημονική δραστηριότητα της Ελληνικής Ενδοδοντικής Εταιρείας που πραγματοποιείται εδώ και 25 χρόνια εμπίπτει ακριβώς με τον προαναφερθέντα ορισμό. Πιστεύω λοιπόν ότι η Οργανωτική Επιτροπή του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου της Ελληνικής Ενδοδοντικής Εταιρείας προσφέρει στον Έλληνα οδοντίατρο μια άριστη συνεχιζόμενη εκπαίδευση η οποία θα του DT σελίδα 9

Συνέντευξη De n t a l Tr i b u n e Greek Edition 9 DT σελίδα 8 εξασφαλίσει τη βελτίωση των γνώσεών του και της δεξιότητάς του σε πολλά σύγχρονα θέματα της Ενδοδοντίας. Σε μια εποχή με οικονομική κρίση αξίζει ο οδοντίατρος να επενδύει στην εκπαίδευσή του; Προσωπικά πιστεύω ότι η γνώση φέρνει την ευημερία και αποτελεί ένα γρανάζι στον τροχό της προσωπικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Επιπλέον, η εκπαίδευση θα πρέπει να αποδεσμευθεί και να ανεξαρτητοποιηθεί από την παρουσία προβλημάτων, πολέμων, κρίσεων κ.α. με την έννοια ότι η εκπαίδευση των ανθρώπων γενικά και των επιστημόνων υγείας ειδικότερα, θα πρέπει να είναι συνεχής. Επιπλέον, η ιστορία μας έχει διδάξει ότι μετά από κάθε κρίση ακολουθεί μια μακρόχρονη ανάπτυξη. Αρκεί να έχει προνοήσει ο άνθρωπος, για την δική του σωστή κατάρτιση κατά τη διάρκεια της κρίσης. Επομένως, η απάντηση στο ερώτημά σας είναι, ναι αξίζει αλλά και επιβάλλεται η επένδυση στη γνώση και στην εκπαίδευση κατά τη διάρκεια μιας κρίσης. Βεβαίως, εμείς ως Οργανωτική Επιτροπή, συναισθανόμενοι το βάρος της οικονομικής κρίσης που μαστιγώνει τη χώρα μας γενικά και το επάγγελμά μας ειδικότερα, κρατήσαμε το κόστος εγγραφής στο Συνέδριο αυτό πολύ χαμηλά, παρά το υψηλό επιστημονικό επίπεδο που προσφέρουμε. Τούτο δε, είναι πολύ εύκολο να αποδειχθεί εάν εξετάσει κανείς το κατευθυνόμενο πρόγραμμα του Συνεδρίου, στο οποίο συμμετέχουν 50 ομιλητές εκ των οποίων οι 17 είναι προσκεκλημένοι από το εξωτερικό, διαρκεί τρεις ημέρες και διεξάγεται σε ένα από τα καλύτερα ξενοδοχεία των Αθηνών. Η επιβεβαίωση των όσων είπα είναι ο μεγάλος αριθμός οδοντιάτρων, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι ήδη έχουν δηλώσει συμμετοχή, εκμεταλλευόμενοι το χαμηλό κόστος προεγγραφής. Κύριε Χαμπάζ, σαν πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής θα θέλαμε να στείλετε ένα μήνυμα στον Έλληνα Οδοντίατρο Το πρόγραμμα αυτής της επιστημονικής εκδήλωσης, το οποίο διεξάγεται στην Αθήνα και στους ευχάριστους χώρους του ξενοδοχείου Caravel, 29/11 έως 1/12/2013, είναι πολύ πλούσιο και θα έλεγα ότι είναι σπάνιο για τα Ελληνικά οδοντιατρικά δεδομένα. Εμφανίζει, ουσιαστικά, δυο κατευθυνόμενα προγράμματα, ένα στα Ελληνικά και ένα στα Αγγλικά καθώς και ένα ελεύθερο όπου δίνεται η ευκαιρία και η δυνατότητα σε πολλούς νέους επιστήμονες να δείξουν το έργο τους στον Έλληνα οδοντίατρο. Στο πρόγραμμα αυτό, έχουν συμπεριληφθεί οκτώ επιτραπέζιες επιδείξεις από τις οποίες, ο οδοντίατρος θα βελτιώσει σημαντικά τη δεξιότητά του στην κλινική πράξη. Η Οργανωτική Επιτροπή συναισθανόμενη την μεγάλη ευθύνη αυτής της επετειακής για την Ελληνική Ενδοδοντική Εταιρεία διοργάνωσης, λειτούργησε με σοβαρότητα και με σύνεση για να εξασφαλίσει σε όλους τους συμμετέχοντες, Έλληνες και ξένους, την έγκυρη και έγκαιρη γνώση σε θέματα Ενδοδοντίας και όχι μόνο. Θα ήθελα, επίσης, να πω ότι το 1ο Διεθνές Συνέδριο της Ελληνικής Ενδοδοντιής Εταιρείας είναι δομημένο έτσι ώστε να BiodentineTM Το πρώτο «όλα σε ένα» βιοσυµβατό και βιοενεργό υποκατάστατο της οδοντίνης που τοποθετείται όπου εκείνη έχει καταστραφεί. Aσφαλής και αποτελεσµατική αποκατάσταση του δοντιού σε µια συνεδρία! Αποκαταστάσεις µύλης Μόνιµες εµφράξεις οδοντίνης Εν τω βάθει κοιλότητες Κάλυψη πολφού Πολφοτοµή Προσωρινές εµφράξεις αδαµαντίνης Ενδοδοντικές θεραπείες Διατρήσεις τοιχωµάτων ριζών Διάτρηση πολφικού θαλάµου Εσωτερικές/εξωτερικές απορροφήσεις Διάτρηση ακρορριζίου Χειρουργική ακρορριζίου εμφανίσει ενδιαφέρον για όλο το δυναμικό των οδοντιάτρων δηλαδή για τον γενικό οδοντίατρο καθώς και για άλλους συναδέλφους που ασχολούνται με την περιοδοντολογία, την προσθετική, την παιδοδοντία κλπ. Επομένως προσκαλώ όλους τους συναδέλφους να μας τιμήσουν με την παρουσία τους στο συνέδριο αυτό. Συσκευασία Kουτί των 15 καψουλών και 15 αµπουλών µονών δόσεων Τιµή: 150 ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΑ-ΟΡΘΟΔΟΝΤΙΚΑ Μιχαλακοπούλου 157, Γουδή 115 27, Τηλ.: 210 7716.416, 210 7751.000, Fax: 210 7711.100, e-mail: info@tsaprazis.gr, www.tsaprazis.gr Τελειώνοντας, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά κύριε Ρούσση για την ευγενική σας πρόσκληση σε αυτή τη συνέντευξη η οποία πραγματοποιήθηκε με στόχο την ενημέρωση των οδοντιάτρων για το 1ο Διεθνές Συνέδριο Ενδοδοντίας στην Ελλάδα. Ως το πρώτο όλα σε ένα βιοενεργό υποκατάστατο οδοντίνης, το Biodentine TM µπορεί να χρησιµοποιηθεί όταν καταστρέφεται η οδοντίνη, σε µυλικές ή ριζικές εφαρµογές. Βοηθά στην επανασβεστίωση της οδοντίνης, διατηρεί τη ζωτικότητα και προάγει την επούλωση του πολφού. Αντικαθιστά πλήρως την οδοντίνη αφού εµφανίζει παρόµοιες βιολογικές και µηχανικές ιδιότητες µε εκείνη. Βελτιώνοντας την κλινική επεξεργασία του Biodentine TM, η Septodont ανακοινώνει ότι συγκολλώντας τη σύνθετη ρητίνη πάνω από το Biodentine TM στην ίδια συνεδρία έχουµε µια αποδεδειγµένα ασφαλή και αποτελεσµατική αποκατάσταση του δοντιού σε µια συνεδρία. ΝΕΑ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Kουτί των 5 καψουλών και 5 αµπουλών µονών δόσεων Τιµή: 65

10 Τάσεις & Εφαρμογές De n t a l Tr i b u n e Greek Edition Μεταλλοκεραμικές αποκαταστάσεις: Μια τεκμηριωμένη θεραπεία με μελλοντική προοπτική DT Raymond Salathe Στο εργαστήριο Dentallabor Cera- Tech στην Ελβετία έχουμε εστιάσει σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογία CAD/CAM και αφιερώνουμε αρκετό χρόνο υποστηρίζοντας τη χρήση των ολοκεραμικών συστημάτων. Πάντως, οι μεταλλοκεραμικές αποκαταστάσεις, που αποτελούν περίπου Bioimplon_AD_Layout 1 29/07/2013 11:17 ΠΜ Page 1 ΤΟ ΝΕΟ ΣΥΝΘΕΤΟ ΟΣΤΙΚΟ ΜΟΣΧΕΥΜΑ ΤΟΥ 21 ΟΥ ΑΙΩΝΑ Ιστολογικός έλεγχος μετά από 4 εβδομάδες Product Name Hypro-Oss Hypro-Oss 30% του εύρους των προϊόντων και των υπηρεσιών μας, συνεχίζουν να αποτελούν ένα αναπόσπαστο τμήμα του προγράμματός μας. Τα κράματα χρυσού αποτελούν το 70% αυτών και τα κράματα μη ευγενών μετάλλων το 30% με αυξητικές τάσεις. Στο ακόλουθο άρθρο παρουσιάζεται ένα ανάλογο περιστατικό. Απαιτήσεις ασθενή και σχεδιασμός Ο 11 είχε κάταγμα και ο 21 εμφάνιζε έντονες ρωγμές(εικ. 1). Οι απαιτήσεις Ιστολογικός έλεγχος μετά από 14 εβδομάδες Ποσότητα 0,5 ml 1,0 ml Μέγεθος Κόκκου 0,5-1,0 mm 1,0-2,0 mm Στις αναγραφόμενες τιμές δεν συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ Hypro-Oss is patented του οδοντιάτρου ήταν ξεκάθαρες και μεταφέρθηκαν προφορικά και γραπτώς στο εργαστήριο: οι στεφάνες θα ήταν μεταλλοκεραμικές και ταυτόχρονα θα ενσωματώνονταν αρμονικά με τη στοματική κατάσταση του ασθενή. Για το λόγο αυτό, αποφασίσαμε να προσδιορίσουμε το χρώμα στο ιατρείο και αντί να χρησιμοποιήσουμε τεχνική, να κατασκευάσουμε το σκελετό της στεφάνης με μία αποκατάσταση CAD/ CAM από κράμα μη ευγενών μετάλλων. Για την πορσελάνη επιλέξαμε την Hypro-Oss Πρόκειται για ένα επαναστατικό, φυσικό, λυοφιλοποιημένο με ατελή πεπτίδια οστικό μόσχευμα βόειας προέλευσης. Φυσικό βόειο οστό με ενσωματωμένο ατελές κολλαγόνο σε κάθε του κόκκο. 30% κολλαγόνο Type 1, ελεύθερο από τελοπεπτίδια (atelocollagen), με εγγενή οστεοεπαγωγικά στοιχεία (TGF, BMPs, IGFs). 70% εγγενή οστεοαγώγιμα βόεια στοιχεία υδροξυαπατίτη. Έντονη αιμοστατική και μικροβιοστατική δράση λόγω της ύπαρξης atelocollagen. Εξαίρετος χειρισμός εξαιτίας των υδροφιλικών του ιδιοτήτων με αποτέλεσμα την καλύτερη δυνατή πρόσφυσή του στα κύτταρα. Η φυσική κρυσταλλική δομή του και το πορώδες του υλικού εγγυώνται την μακροπρόθεσμη σταθερότητα των διαστάσεων. Σχηματισμός νέου οστού σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Bioimplon GmbH, Alicenstr. 10a, 35390 Giessen, Germany Phone +49 641 68681123 Fax +49 641 68681124 info@bioimplon.de www.bioimplon.de εν παρατηρούνται επιπλοκές, όπως αιμάτωμα ή πρήξιμο, μετά από ανύψωση ιγμορείου ή άλλες χειρουργικές διαδικασίες. Τιμή 59 79 ΠΡΟΣΦΟΡΑ 3+1 ΔΩΡΟ 15% ΕΚΠΤΩΣΗ στις μεμονωμένες συσκευασίες bioimplongmbh Biotech Innovation Pioneers ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ Δ. ΜΑΥΡΑΕΙΔΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε. ΤΖΩΡΤΖ 12, ΑΘΗΝΑ 106 77, Τηλ.: 210 3837334 www.mavraidopoulos.gr, e-mail: mavraid@otenet.gr VITA MTK Master, ένα νέο υλικό για επικάλυψη με τον κλασικό τρόπο, που υπόσχεται άριστη αναπαραγωγή του χρώματος. Η κλινική εφαρμογή Για την επιλογή του χρώματος χρησιμοποιούμε τον οδηγό VITA Linearguide 3D Master, ο οποίος χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο από τους οδοντιάτρους που συνεργαζόμαστε. Μας αρέσει το γεγονός πως βασίζεται στην ήδη γνωστή γραμμική αρχή επειδή δεν απαιτεί ή άλλες γνώσεις όσον αφορά τη χρωματοληψία. Επίσης στο περιστατικό που περιγράφεται στο άρθρο, ο οδοντίατρος το χρησιμοποίησε για τον προσδιορισμό του χρώματος. Επιπρόσθετα, κατέγραψε την κατάσταση πριν την θεραπεία και τα αποτελέσματα της χρωματοληψίας σε σχέση με τη φωτεινότητα και το χρωματικό κορεσμό μέσω των ψηφιακών φωτογραφιών που μας έστειλε με email. Ακολούθησε περαιτέρω συζήτηση του περιστατικού μέσω τηλεφώνου. Αυτή η διαδικασία μας δίνει συνήθως τη δυνατότητα να επιτύχουμε υψηλό βαθμό ακρίβειας, ακόμη και με τον οδοντοτεχνίτη να έρχεται σε προσωπική επαφή με τον ασθενή. Το εκμαγείο εργασίας σαρώθηκε και χρησιμοποιήθηκε ως βάση για το σχεδιασμό του ψηφιακού σκελετού, που κατασκευάστηκε στη συνέχεια από ένα κράμα μη ευγενών μετάλλων. Ένα σημαντικό προαπαιτούμενο για την ψηφιοποίηση είναι πως ο οδοντίατρος θα πρέπει να είναι ακριβής στην προπαρασκευαστική εργασία, έτσι ώστε τα όρια να αναγνωρίζονται εύκολα από το μηχάνημα σάρωσης. Ο κίνδυνος κοιλοτήτων και πόρων που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την πορσελάνη επικάλυψης και στην περίπτωση των όψιμων ρωγμών που προκύπτουν στην εργασία, δεν καλύπτονται από τον κατασκευαστή CAD/ CAM, αφού τα δοκίμια μη ευγενών μετάλλων κατασκευάζονται βιομηχανικά σύμφωνα με διεθνή στάνταρ ποιότητας. Ένα περαιτέρω πλεονέκτημα των σκελετών είναι ο υψηλός βαθμός ακρίβειας στα όρια. Η εργασία που απαιτείται στην εφαρμογή των σκελετών μειώνεται στο ελάχιστο-μόνο οι καρφίδες ανάρτησης χρειάζονται αφαίρεση, και το όριο τελειώνεται με τέτοιο τρόπο που εμφανίζει μία λεπτή κωνικότητα. Χρησιμοποιήσαμε κράμα αργύρου χωρίς παλλάδιο με υψηλή αντοχή για να αντέχει σε υψηλές φορτίσεις. Αυτό μας παρέχει υψηλή ποιότητα και πάνω από όλα μία επωφελή εναλλακτική επιλογή σε ολοκεραμικά και χρυσοκράματα. Για την αδιαφανή εφαρμογή εφαρμόζουμε τη διαδικασία SPRAY ON (εικ. 2), έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα λεπτό και ομοιογενούς πάχους στρώμα, που ταυτόχρονα διαθέτει καλή επικάλυψη. Η αποκατάσταση κτίστηκε με την κλασική τεχνική διαστρωμάτωσης, από πορσελάνη VITA OMEGA 900. Με αυτόν τον τρόπο, εφαρμόζοντας μία αποτελεσματική τεχνική διαστρωμάτωσης, μπορούμε σύντομα και εύκολα να επιτύχουμε ένα αισθητικό αποτέλεσμα. Είμαι εντυπωσιασμένος από τα χαρακτηριστικά σταθερότητας των κεραμικών. Αυτή η ιδιότητα του υλικού αποτελεί ένα πλεονέκτημα ειδικά στην περίπτωση μεγαλύτερων αποκαταστάσεων. Το VITA VMK Master αποτελεί ένα ολοκληρωμένο βοήθημα για εξατομίκευση. Σε αυτήν την περίπτωση, ωστόσο, επειδή απαιτούνταν μία τυποποιημένη λύση, χρησιμοποιήσαμε ελάχιστα διαφορετικά υλικά και τροποποιήσαμε μόνο τα υλικά για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των αποκαταστάσεων. Κτίσαμε το κοπτικό άκρο και τις όμορες περιοχές τοποθετώντας ENAMEL (EN1), OPAL TRANSLUCENT(OT1) (εικ. 3). Η αποκατάσταση ψήθηκε στους 930 βαθμούς Κελσίου, ρυθμίστηκαν οι όμορες και υπερώιες επαφές, οι τελευταίες σε αρθρωτήρα με κινήσεις πλαγιολίσθησης και προολίσθησης με κυνοδοντική προστασία πριν την ολοκλήρωση της αποκατάστασης. Είμαι ιδιαίτερα εντυπωσιασμένος από το χαμηλό βαθμό συστολής, τον οποίο θα λάβω υπόψη κατά τη διαστρωμάτωση στο μέλλον. Μία γενναιόδωρη εφαρμογή πορσελάνης στις όμορες περιοχές για να αντισταθμίσει τη συστολή δεν είναι απαραίτητη σε αυτό το βαθμό, όπως έχουμε συνηθίσει με άλλα κεραμικά DT σελίδα 30

Δόντια υψηλής αισθητικής, 5 στρωμάτων. Ιδανικά για επιεμφυτευματικές εργασίες. Δόντια 4 στρωμάτων. Σχεδιασμένα για εύκολη και γρήγορη σύνταξη. Kατασκευάζονται από OMP-N (σύμπλεγμα οργανικά τροποποιημένου πολυμερούς) που τους προσδίδει: 4 Αντίσταση στην αποτριβή 4 Αντίσταση στη συσσώρευση πλάκας 4 Χημική & χρωματική σταθερότητα 4 Ευκολία στην επεξεργασία και τη στίλβωση Η επόμενη γενιά... στην αισθητική στην αντοχή στην ποιότητα Μεσογείων 348, 153 41 Αγ. Παρασκευή Tηλ.: 210 6541340 Fax: 210 6541618 www.vitsaropoulos.gr e-mail: info@vitsaropoulos.gr Tόμος 9 - τεύχος 48

12 Ιατρικά - Οδοντιατρικά Θέματα De n t a l Tr i b u n e Greek Edition Τι είναι τα προβιοτικά; Το οδοντιατρείο αποτελεί ένα πιθανό σημείο για τη χορήγηση προϊόντων στοματικής υγείας. S.Gutkowski, RDH, BSDH Τα στοματικά προβιοτικά αποτελούν μία ξεχωριστή κατηγορία προϊόντων. Τα περισσότερα προβιοτικά αφορούν το κατώτερο τμήμα του πεπτικού συστήματος, για τη διατήρηση της υγείας της περιοχής. Τα στοματικά προβιοτικά βοηθούν στη διατήρηση του στοματικού βιουμενίου. Σύμφωνα με το American Journal of Clinical Nutrition: «Ένα προβιοτικό ορίζεται ως ένα ζωντανό μικροβιακό διατροφικό συμπλήρωμα που επωφελεί τον ξενιστή μέσω των δράσεών του στη γαστρεντερική οδό». Το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ διαθέτει μία ιστοσελίδα στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.nccam.nih.gov, που ορίζει τα προβιοτικά ως ζωντανούς μικροοργανισμούς(στις περισσότερες περιπτώσεις, βακτήρια), παρόμοια με τα επωφελή βακτήρια που συναντώντα στο γαστρεντερικό σύστημα. Τα προβιοτικά ονομάζονται επίσης «φιλικά» ή «καλά» βακτήρια. Το γιαούρτι κι άλλες ζυμώσιμες τροφές αποτελούν τις κύριες πηγές φυσικών προβιοτικών στη διατροφή μας. Τα προβιοτικά για τη στοματική υγεία αφορούν εκείνα τα βακτήρια του στόματος που επιτρέπουν τη διατήρηση ενός υγιούς στοματικού βιουμενίου. Ο Dr. J.D.Hillman παρατήρησε ανθρώπους στην Ευρώπη που έπαιρναν συμπληρωματικά προβιοτικά για το γαστρεντερικό σύστημα καθημερινά μετά από κάθε γεύμα σε υγρή μορφή. Αναρωτιόταν αν οι άνθρωποι θα μπορούσαν να παίρνουν καθημερινό συμπλήρωμα για τη στοματική χλωρίδα. Συγκέντρωσε δείγματα βιουμενίου από ανθρώπους με υγιή δόντια, απομόνωσε τρία συγκεκριμένα βακτήρια, τους έδωσε έναν αριθμό και τα ομαδοποίησε με εκπληκτικά αποτελέσματα. Η βακτηριακή ομαδοποίηση ονομάζεται ProBiora3 και συναντάται στην εταιρεία EvoraPro. Αποτελεί το μοναδικό προβιοτικό με βακτήρια που καλλιεργήθηκαν από υγιείς ανθρώπους. DT σελίδα 13

De n t a l Tr i b u n e Greek Edition Ιατρικά - Οδοντιατρικά Θέματα 13 DT σελίδα 12 Εικ. 1 Σκέφτεστε να χορηγείτε προβιοτικά στο ιατρείο σας; Ένας ασθενής που δοκιμάζει τα πάντα για τη διαχείριση της στοματικής του υγείας χωρίς επιτυχία αποτελεί έναν ιδανικό υποψήφιο. Τα στοματικά προβιοτικά καταψύχονται και στη συνέχεια μετατρέπονται σύντομα από τη στερεή ή παγωμένη φάση στη φάση των ατμών. Ασκώντας, επομένως, πίεση στο παγωμένο προϊόν, το υγρό εξατμίζεται. Στην περίπτωση των προβιοτικών το νερό εξατμίζεται από τα βακτήρια, αφήνοντάς τα ακέραια. Το μέγεθός τους επιτρέπει επίσης την επανενεργοποίησή τους παρουσία υγρασίας, όπως σάλιο. Τα προβιοτικά για παιδιά αποτελούν τον ευκολότερο τρόπο για την προάσπιση της στοματικής υγείας. Το παιδί μεταξύ 3 και 10 ετών, μία φορά την ημέρα λαμβάνει απλά τα προβιοτικά από το στόμα. Υπάρχουν λιγότερα βακτήρια στο μίγμα που προορίζεται για τα παιδιά. Η ταμπλέτα των ενηλίκων διαλύεται στο στόμα δύο φορές την ημέρα μέχρι να περάσει διάστημα 10 ημερών και στη συνέχεια μία φορά την ημέρα ως δόση συντήρησης. Τα συγκεκριμένα σκευάσματα χορηγούνται από τον οδοντίατρο και καλύπτουν τον ασθενή για 90 ημέρες. Επειδή τα προβιοτικά είναι τόσο καλά αποδεκτά από τον πληθυσμό, είναι λογικό να χορηγούνται από τον οδοντίατρο. Οι ασθενείς που έχουν κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια για διαχείριση της στοματικής τους υγείας χωρίς επιτυχία αποτελούν τους καλύτερους υποψήφιους. Αντενδείξεις Επειδή τα προβιοτικά είναι ζωντανά βακτήρια, αντενδείκνυνται μόνο για ασθενείς σε ανοσοκαταστολή, όπως ασθενείς υπό χημειοθεραπεία ή με HIV λοίμωξη. Υπάρχουν άλλες καταστάσεις που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα κι οι ασθενείς με τέτοια προβλήματα επίσης δεν ενδείκνυται να λαμβάνουν προβιοτικά από το στόμα. Τα προϊόντα ξυλιτόλης αποτελούν καλύτερη επιλογή για ασθενείς με ανοσοκαταστολή. Όταν εξετάζουμε τις ετικέτες των συγκεκριμένων προϊόντων θα πρέπει να μάθουμε να είμαστε επιλεκτικοί. Ποια είναι η γλυκαντική ουσία, από πού προέρχονται τα βακτήρια, πώς χορηγούνται και σίγουρα, η κατάποση μίας ταμπλέτας δεν προσφέρει πολλά στη στοματική κοιλότητα σε σχέση με το να διαλύεται στο στόμα. Με τα φάρμακα να τροποποιούν την ανθρώπινη φυσιολογία και τις περιβαλλοντικές και διατροφικές επιδράσεις να συμβάλλουν σε στοματικές μεταβολές, είναι η κατάλληλη περίοδος για στοματικά προβιοτικά. Αναδημοσίευση από το Ηygiene Tribune, Vol. 5, No. 5, Νοέμβριος 2012 Εικ. 2 Θα πρέπει να είμαστε επιλεκτικοί στα προβιοτικά. Μελετήστε την ετικέτα του προϊόντος για τη γλυκαντική ουσία, τα βακτήρια και αν πρόκειται για ταμπλέτες που καταπίνονται ή διαλύονται στο στόμα. Καμία τροφή δεν περιέχει αυτά τα βακτήρια. Δεν προέρχονται από την κατώτερη γαστρεντερική οδό. Η αποστολή τους είναι να δημιουργήσουν μία στοματική χλωρίδα ευνοϊκή για τη στοματική υγεία. Τα βακτήρια του ProBiora3 είναι τα Streptococcus oralis KJ3, Streptococcus uberis KJ2, Streptococcus rattus JH145. Τα στελέχη του στρεπτόκοκκου αποτελούν τους συνήθεις εκκινητές του βιουμενίου. Αν τα στελέχη αυτά είναι τα mutans, sobrinus, για παράδειγμα, οποιαδήποτε ποσότητα ζάχαρης θα οδηγήσει στην παραγωγή οξέων. Με τη συσσώρευση βακτηρίων που δεν εμφανίζουν αυτά τα χαρακτηριστικά, το βιουμένιο της πλάκας αναπτύσσεται πολύ πιο αργά επάνω και κάτω από την παρυφή των ούλων. Το προβιοτικό μίγμα διαχειρίζεται το βιουμένιο.

14 Σύγχρονη Τεχνολογία De n t a l Tr i b u n e Greek Edition Οι κλασικές μέθοδοι απεικόνισης δεν θα εξαλειφθούν με την ΥΤΚΔ Μία συνέντευξη με τον καθηγητή S.Habfeld, Γερμανία Η δυνατότητα εξέτασης της κρανιοπροσωπικής ανατομίας με τη βοήθεια τρισδιάστατων εικόνων με τη βοήθεια της Υπολογιστικής Τομογραφίας Κωνικής Δέσμης(ΥΤΚΔ) θεωρείται η νέα σταθερά στον τομέα της Στοματικής Χειρουργικής. Το Dental Tribune πρόσφατα είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον καθηγητή S.Habfeld από το Τμήμα Στοματικής και Κρανιοπροσωπικής Χειρουργικής του Πανεπιστημίου του Ντόρτμουντ στη Γερμανία σχετικά με την τεχνολογία και τις μελλοντικές της δυνατότητες στο Παγκόσμιο Ετήσιο Συνέδριο της FDI στο Χονγκ Κονγκ. ΕΡΩΤΗΣΗ: Κατά τη γνώμη σας, η ΥΤΚΔ αποτελεί πλέον σταθερή αξία στην Οδοντιατρική; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η ΥΤΚΔ χρησιμοποιείται στην Οδοντιατρική περισσότερο από 10 χρόνια κι έκτοτε έχει καθιερωθεί ως εξέταση εκλογής για πολλές ενδείξεις. Παρά αυτήν την εξέλιξη, αμφιβάλλω πως η τεχνολογία αυτή θα οδηγήσει στην εξάλειψη των κλασικών μεθόδων απεικόνισης. Αντίθετα, θα χρησιμοποιηθεί ως βοήθημα σε πιο σύνθετες θεραπείες. ΕΡΩΤΗΣΗ: Ένας από τους τομείς στους οποίους χρησιμοποιείται η ΥΤΚΔ είναι ο θεραπευτικός σχεδιασμός με εμφυτεύματα. Ποιοι είναι οι άλλοι κύριοι τομείς εφαρμογής; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Σήμερα, η τεχνολογία χρησιμοποιείται ευρέως σε σύνθετες στοματικές και γναθοπροσωπικές χειρουργικές επεμβάσεις. Για παράδειγμα, συχνά εξετάζουμε μεγάλες κύστεις και έγκλειστους τρίτους γομφίους με την ΥΤΚΔ. Η χρήση της μπορεί, επίσης, να είναι επωφελής για τη διάγνωση νοσημάτων του ιγμορείου, καθώς και στην Τραυματολογία DT σελίδα 16

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ - ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ De n t a l Tr i b u n e Greek Edition 15 Elipar tm Συσκευή φωτοπολυμερισμού LED (1200mW/cm 2 ) Σιγουριά σε κάθε διαδικασία φωτοπολυμερισμού Απλή διαισθητική λειτουργία 2 πλήκτρων Πολλαπλές επιλογές ρύθμισης χρόνου φωτοπολυμερισμού (5,10,15,20 δευτερ.), μια συνεχόμενη για 120δευτ. και επιλογή στιγμιαίου φωτισμού. Ελαφρύ εργονομικό σχήμα «V» με άνετη λαβή. Ανθεκτικό περίβλημα από πλαστικό,ανθεκτικό στη θραύση, υψηλής αντοχής. Χωρίς ανεμιστήρα, για αθόρυβη λειτουργία. Το ρύγχος των 10mm μπορεί να πολυμερίσει μεγαλύτερη επιφάνεια. Ασύρματη χρήση με 60 λεπτά χρόνου φωτισμού. Εύκολη φόρτιση με ειδικό καλώδιο φόρτισης. Δυνατότητα περιστροφής του ρύγχους κατά 360 o. Προστατευτική ασπίδα ματιών. Filtek tm Bulk Fill Λεπτόρρευστη Ρητίνη Μαζικών Εμφράξεων Μια γρήγορη και εύκολη τοποθέτηση ρητίνης σε αποκαταστάσεις των 4mm, ελαττώνει τα βήματα της διαδικασίας και το χρόνο του ασθενούς στην έδρα. Η ρευστότητα του βοηθά στην εύκολη εφαρμογή του. Έως και 50% ισχυρότερο από άλλες Bulk Fill Flowable ρητίνες της αγοράς. Σχεδόν διπλάσια αντοχή στη φθορά από άλλες Bulk Fill Flowable ρητίνες. 4 αποχρώσεις: Α1,Α2,Α3,Universal σε κάψουλες ή σύριγγες. Προσφορά γνωριμίας Με την αγορά (δύο) 2 ανταλλακτικών συσκευασιών των δύο σωληναρίων της ΝΕΑΣ λεπτόρευστης ρητίνης μαζικών εμφράξεων οπισθίων δοντιών Filtek ΤΜ Bulk Fill, παίρνετε ΔΩΡΟ, μία (1) ακόμα συσκευασία της επιλογής σας. Προτ. λιανική τιμή συσκευασίας: 58,35 x 2 = 116,70 Αξία δώρου: 58,35 Τελική αξία συσκευασίας: 38,90 Πακέτο Προσφοράς: ñ Δύο (2) κασετίνες Filtek Z550 No 7050IK (η συσκευασία περιλαμβάνει 8-4γρ. σύριγγες: 1 από κάθε απόχρωση Α1, Α2, Α3, Α3.5, Β3, C2, D3, OA2, 1-6γρ. φιαλίδιο Adper tm Single Bond 2 Adhesive, 1-3ml σύριγγα Scotchbond tm αδροποιητή, Αξεσουάρ). ñ Μία (1) κασετίνα Filtek P60 No 4720E (η συσκευασία περιλαμβάνει 3 σύριγγες (Α3, B2, C2), Adper Single Bond 2-3ml, 1 αδροποιητή Scotchbond Etchant). ñ Μία (1) ανταλλακτική συσκευασία Filtek Bulk Fill (η συσκευασία περιλαμβάνει 2 σύριγγες x 2γρ., 20 ρύγχη τοποθέτησης) Από 1.490,00 στην τιμή των 980,00 Relyx tm Ultimate Ρητινώδης κονία συγκολλήσεων Η λύση στη συγκόλληση υαλοκεραμικών Καλύπτει όλο το φάσμα των έμμεσων ενδείξεων για μόνιμη συγκόλληση για ολοκεραμικές, ρητινώδεις ή μεταλλικές αποκαταστάσεις. Ειδικά σχεδιασμένη και για χρήση σε CAD/CAM αποκαταστάσεις Κονία διπλού πολυμερισμού με εξαιρετική αντοχή και δεσμό συγκόλλησης. Ευκολία στη χρήση (εμπεριέχει ενεργοποιητή για πολυμερισμό χωρίς τη χρήση φωτός για το Single Bond Universal). Υψηλή αντίσταση στην αποτριβή, φθορισμό κοντά σε αυτόν του φυσικού δοντιού. Πάστες δοκιμής πριν τη χρήση. 4 χρώματα: Α1, Α3 Οpaquer, BO,5 Bleach, Transluceut Πάστες δοκιμής στα ίδια χρώματα. Filtek ΤΜ Z250 Σύνθετη ρητίνη γενικών αποκαταστάσεων. Κασετίνα 4 συρ. (6020ΤΚ) (Α2, Α3, Α3,5, Β2), συγκολ. παράγων Adper Single Bond 2 των 6ml, αδροποίηση συρ. 3ml 157,01 + ΔΩΡΟ ένα σωλ. Filtek tm Z550 της επιλογή σας (αξίας 34,32 ) Κασετίνα 8 συρ (Α1, Α2, Α3, Α3,5, Β3, C2, D3, UD), συγκολλητικός παράγων Αdper Single Bond 2 6 ml, αδροποίηση gel συρ. 3 ml 287,97 Το σωληνάριο 4 gr 37,28 Αγοράζοντας 3σωλ. της επιλογής σας παίρνετε δώρο ένα (1) σωληνάριο Z550 αξίας 34,32 Προσφορά γνωριμίας Με την αγορά μίας (1) συσκευασίας της Νέας ρητινώδους κονίας συγκολλήσεων RelyX tm Ultimate Refill A1, A3O, B0.5, TR, No 56887, 56888, 56889, 56890, παίρνετε ΔΩΡΟ ένα (1) φιαλ. του νέου συγκολλητικού παράγοντα Single Bond TM Universal των 5ml Προτ. λιανική τιμή συσκευασίας Relyx tm Ultimate: 183,88 Αξία δώρου: 60,31 δώρο Δεν περιλαμβάνεται Φ.Π.Α - Οι προσφορές ισχύουν μέχρι 13/12/2013 metrodent Χ.ΠΑΝΤΟΣ - Ι. ΣΙΑΚΑΒΑΡΑΣ Ο.Ε. ΠΑΤΗΣΙΩΝ 21, ΑΘΗΝΑ Tηλ: 210 5235981-210 5235136 e-mail: info@metrodent.gr, http://www.metrodent.gr

16 Σύγχρονη Τεχνολογία De n t a l Tr i b u n e Greek Edition DT σελίδα 14 ή τη διόρθωση ανωμαλιών και δυσπλασιών των γνάθων. ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιες είναι οι δυνατότητες της συγκεκριμένης τεχνολογίας σχετικά με τη βελτίωση του θεραπευτικού αποτελέσματος; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Σε αντίθεση με τις κλασικές μεθόδους απεικόνισης, η ΥΤΚΔ επιτρέπει την ανθρώπινη αυτονομία και την εκτίμηση της παθολογίας με λεπτομέρεια σε τρισδιάστατο χώρο. Αυτό μπορεί να βοηθήσει ιδιαίτερα τον θεραπευτικό σχεδιασμό και την εκτίμηση περιοχών που εμφανίζουν χειρουργικό κίνδυνο, όπως παρακείμενα νεύρα, δόντια ή αιμοφόρα αγγεία. Σε πολλές περιπτώσεις, περιμένουμε σημαντική μείωση των διεγχειρητικών κινδύνων και μία βελτίωση του χειρουργικού σχεδιασμού. ΕΡΩΤΗΣΗ: Σύμφωνα με την αγορά, η δόση ακτινοβολίας για τους ασθενείς είναι σημαντκά χαμηλότερη με την ΥΤΚΔ. Συμφωνείτε με αυτήν τη δήλωση; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Θα πρέπει να διαφωνήσω, καθώς σε σχέση με κλασικές μεθόδους απεικόνισης, η ΥΤΚΔ συνήθως έχει υψηλότερη δόση ακτινοβολίας. Ωστόσο, παρέχει τελείως διαφορετικές πληροφορίες. Λαμβάνοντας υψηλότερο αριθμό εικόνων από διαφορετικές γωνίες, η ΥΤΚΔ μπορεί να παρέχει χαμηλότερη δόση ακτινοβολίας μόνο σε λίγες εξαιρετικές περιπτώσεις. ΕΡΩΤΗΣΗ: Αυτό είναι το μοναδικό μειονέκτημα σε σχέση με τις κλασικές τεχνικές απεικόνισης; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Καθώς η ΥΤΚΔ έχει διαφορετικές ενδείξεις, η σύγκριση με κλασικές τεχνικές απεικόνισης δεν είναι κατάλληλη. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα μειονεκτήματα, όπως η υψηλότερη δόση ακτινοβολίας και το κόστος, καθώς και η μικρότερη ανάλυση σε σχέση με το οδοντιατρικό φιλμ. ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποιος θα είναι ο μελλοντικός ρόλος της ΥΤΚΔ στην Οδοντιατρική; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η ΥΤΚΔ θα καθιερωθεί στα οδοντιατρεία, ειδικά σε όσα ασχολούνται με τη Χειρουργική Στόματος, όσον αφορά σε σύνθετα θεραπευτικά ζητήματα. Για όλους τους προαναφερθέντες λόγους, οι κλασικές μέθοδοι απεικόνισης δεν θα εξαλειφθούν. Η πανοραμική ακτινογραφία, για παράδειγμα, παρέχει μία άριστη επισκόπηση ολόκληρης της γνάθου για κλινική εξέταση, με χαμηλή δόση ακτινοβολίας. Το οδοντιατρικό φιλμ παρέχει ακόμη την υψηλότερη ανάλυση για την επισκόπηση λεπτομερειών. Αντίθετα, η καθιέρωση της ΥΤΚΔ για οδοντιατρική απεικόνιση προσφέρει επιπρόσθετες επιλογές για την καθημερινή κλινική πράξη. Σας ευχαριστώ πολύ για αυτή τη συνέντευξη. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ - ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΗΕΜΑ team - Aγ. Κωνσταντίνου 40 Μαρούσι 151 24 Τ: 210 6107213, F: 210 6107864, E: info@themateam.gr, S: www.themateam.gr www.33pos.gr Αναδημοσίευση από το DTI Asia Pacific Edition, No. 9, Vol. 10

Ortho Tribune Greek Edition Οκ τ ω β ρ ι ο σ-νο ε μ β ρ ι ο σ-δε κ ε μ β ρ ι ο σ 2013 Or t h o TRIBUNE The World s Orthodontic Newspaper Greek Edition EΛΛΑΔΑ,Οκ τ ώ β ρ ι ο σ - Νο ε μ β ρ ι ο σ - Δε κ ε μ β ρ ι ο σ 2013 Το μ ο σ 1, Τε υ χ ο σ 1 Κλινικά Θέματα Πρακτικά Θέματα Κλινική Μελέτη Υποτροπή του συνωστισμού των κάτω προσθίων δοντιών μετά την ορθοδοντική θεραπεία Πολλές φορές η ορθοδοντική θεραπεία εμφανίζει υποτροπές και επιβάλλεται η λήψη των απαραίτητων μέτρων εκ μέρους του ορθοδοντικού. Η επίδραση των αυτοματοποιημένων υπενθυμίσεων των ραντεβού των ασθενών στη μη- εμφάνιση στο ορθοδοντικό ιατρείο Η οργάνωση των οδοντιατρικών ραντεβού πρέπει να γίνεται αποτελεσματικά ώστε να μην επηρεάζεται η συνέπεια των ασθενών στην τήρησή του. Η αναζήτηση της επιστημονικής μελέτης: Μια ματιά στις αιτίες των συγκλεισιακών ανωμαλιών Οι ανωμαλίες σύγκλεισης έχουν πολύπλευρη και πολυπαραγοντική αιτία και για την ολοκληρωμένη αντιμετώπισή τους πρέπει να γνωρίζουμε καλά τις γενεσιουργές αιτίες σελίδα 18 σελίδα 21 σελίδα 17 Η αναζήτηση της επιστημονικής αλήθειας Μια ματιά στις αιτίες των συγκλεισιακών ανωμαλιών Dr. R.Wijey, BOralH, Grad Dip Dent* Η συζήτηση σχετικά με τις αιτίες των ανωμαλιών σύγκλεισης έχει ξεκινήσει από τη γένεση της Ορθοδοντικής, έχει όμως καταλήξει κάπου; Διάφοροι ερευνητές έχουν υποστηρίξει την επίδραση τόσο των περιβαλλοντικών όσο και των γενετικών παραγόντων στο πρόβλημα. Η συνήθης λογική αφορά την επιρροή στην θέση των δοντιών περισσότερο από το περιβάλλον και τη σκελετική ανάπτυξη και σε μικρότερο βαθμό γενετικά. Γενετικοί παράγοντες Σε μία μελέτη του 2003 υποστηρίζεται πως οι γενετικοί παράγοντες είναι σημαντικοί στις ανωμαλίες σύγκλεισης, παρουσιάζοντας έναν αριθμό μελετών σε δίδυμα. Ωστόσο, οι γενετικές συσχετίσεις συγγενών είναι εσφαλμένες επειδή δε λαμβάνουν υπόψη την επίδραση του κοινού περιβάλλοντος. Πάντως, ορισμένα χαρακτηριστικά φαίνεται πως είναι κοινά μεταξύ μελών μίας οικογένειας και μία πιθανή εξήγηση είναι πως όλα τα ζώα φαίνεται πως κληρονομούν ορισμένες μυϊκές λειτουργίες. Σε μία άλλη μελέτη περιγράφεται το τελετουργικό ζευγαρώματος ενός είδους ψαριού, υποστηρίζοντας πως η μορφή και η ακολουθία αυτών των κινήσεων αποτελούν τόσο κληρονομικό χαρακτηριστικό όσο και χαρακτηριστικό του σώματος του συγκεκριμένου ψαριού. Επιδημιολογικές μελέτες ανωμαλιών σύγκλεισης δείχνουν πως δεν ακολουθούν τους νόμους του Μέντελ όσον αφορά την κληρονομικότητα. Σε μία μελέτη παρουσιάζεται το παράδειγμα της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας, που παρέχει σχεδόν ανοσία στην ελονοσία. Είναι ενδημική σε πληθυσμούς όπου αποτελεί χαρακτηριστικό επιβίωσης και εμφανίζει μία προοδευτικά οικογενειακή και γεωγραφική κατανομή. Η ανωμαλία σύγκλεισης, ωστόσο, εμφανίζει προοδευτική κατανομή, με κάθε συνδυασμό να εμφανίζεται σε κάθε μέρος του πλανήτη. Μία εξελικτική μεταβολή αυτού του μεγέθους θα απαιτούσε επίσης εκατομμύρια χρόνια, όχι μία γενιά και επίσης ποιο είναι το γενετικό πλεονέκτημα των ανωμαλιών σύγκλεισης για αυτήν την υποτιθέμενη εξελικτική μεταβολή; Σίγουρα υπάρχει ένα στοιχείο παραλογισμού στο γενετικό μοντέλο για την αιτιολογία των ανωμαλιών σύγκλεισης, αλλά ποια είναι η απάντηση; Περιβαλλοντικοί παράγοντες Εικ. 1a-δ Πριν την θεραπεία, Δεκέμβριος 2009. Εικ. 2a-δ Μάιος 2010. Τα στοιχεία των περιβαλλοντικών αιτίων είναι εκπληκτικά. Σε μία μελέτη συγκρίθηκαν τα κρανία από άνδρες αυστριακούς από το 19ο αιώνα με τους σύγχρονους, και βρέθηκε πως η αλλαγή στη διατροφή εξασφάλιζε την εμφάνιση σημαντικά υψηλότερων ποσοστών ανωμαλιών σύγκλεισης. Σε μία άλλη μελέτη αναφέρεται πως οι ανωμαλίες σύγκλεισης ήταν σημαντικά σοβαρότερη σε παιδιά από την Κίνα που γεννήθηκαν στη Μ. Βρετανία σε σχέση με τους μετανάστες γονείς, που μεγάλωσαν σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές. Επειδή οι γενετικοί παράγοντες παρέμειναν αμετάβλητοι, οι ανωμαλίες σύγκλεισης των απογόνων αποδόθηκαν στη διατροφή, την πρώιμη απώλεια νεογιλών δοντιών από τερηδόνα και τη στοματική αναπνοή. Σε άλλη μελέτη βρέθηκε πως μία μαλακή διατροφή αυξάνει σημαντικά τις σκελετικές και συγκλεισιακές ανωμαλίες σε ποντικούς, πιθήκους και πρωτεύοντα. Αυτό οφείλεται πιθανότατα στο χαμηλότερο μυϊκό τόνο των μυών της μάσησης, με συνέπεια αντιδραστική υπερδραστηριότητα στους μύες προσωπικής έκφρασης. Εικ. 1α Εικ. 1γ Εικ. 2α Εικ. 2γ Εικ. 1β Εικ. 1δ Εικ. 2β Εικ. 2δ Πιθανόν πιο αποκαλυπτικά είναι τα ευρήματα του Harvold από σειρά πειραμάτων σε πρωτεύοντα στα οποία η προκληθείσα στοματική αναπνοή OT σελίδα 19 * Εργάζεται για τον Ερευνητικό Οργανισμό Μυολειτουργίας στην Αυστραλία. Ασχολείται με την μυολειτουργική ορθοδοντική στο ιατρείο του και διδάσκει οδοντιάτρους και ορθοδοντικούς από ολόκληρο τον κόσμο για την πρώιμη παρέμβαση και μυολειτουργικά ορθοδοντικά μηχανήματα. Tόμος 1 - τεύχος 1

18 Κλινικά Θέματα Ortho Tribune Greek Edition Οκ τ ω β ρ ι ο σ-νο ε μ β ρ ι ο σ-δε κε μβρι οσ 2013 Υποτροπή του συνωστισμού των κάτω προσθίων δοντιών μετά την ορθοδοντική θεραπεία Dennis J. Tartakow, DMD, MEd, EdD, PhD Η υποτροπή του συνωστισμού των κάτω προσθίων δοντιών εμφανίζεται σε πολλά ορθοδοντικά περιστατικά, είτε έχει πραγματοποιηθεί εξαγωγή προγομφίων, θεραπεία χωρίς εξαγωγές, εξαγωγή τρίτων γομφίων, μη εξαγωγή ή αγενεσία. Γιατί συμβαίνει αυτό; Σχετίζεται με α) τη μορφή και τη λειτουργικότητα, β) ζητήματα οδοντικής μάζας, γ) σύγκλειση, δ) σχέση των ΚΓΔ, ε) ανωμαλία μήκους του οδοντικού τόξου, ζ) κληρονομικότητα, η) στοματοπροσωπικούς μύες, θ) ενδοστοματικές δυνάμεις, ι) εξωστοματικές δυνάμεις ή κ) στοματικές έξεις; Ή πρόκειται για συνδυασμό των παραπάνω; Η βιβλιογραφία είναι γεμάτη με ποιοτικές μελέτες που επιχειρούν να ανακαλύψουν απαντήσεις για την εμφάνιση υποτροπών και παρά τις δεκαετίες ερευνών, ο συνωστισμός των κάτω προσθίων δοντιών παραμένει απρόβλεπτος. OT σελίδα 20 Or t h o Tr i b u n e The World s Orthodontic Newspaper Greek Edition Nέα προϊόντα FLI Twin ορθοδοντικά μεταλλικά άγκιστρα χαμηλού προφίλ. Τεχνική ΜΒΤ. Διαθέτουν νέο προστομιακό, εγγυς-άπω λοξοτομούμενο οδηγό αύλακας για την εύκολη εισαγωγή και εναλαγη του ορθοδοντικού σύρματος. Φέρουν χρωματική κωδικοποίηση ανά τεταρτημόριο. FLI Tubes Σωληνίσκοι μεγάλο άνοιγμα για να απλοποιείται η εφαρμογή σύρματος. Φέρουν εγκοπές εργαλείων για ασφαλή μεταφορά και τοποθέτηση τους. Έχουν λεία αποστρογγυλεμενα περιγράμματα και ανατομική διχτυωτή βάση. FLI Ceramic adhesive Φωτοπολυμεριζόμενο συγκολλητικό σύστημα με εξαίρετες ιδιότητες, το οποίο ενισχύει την αντοχή του δεσμού συγκόλλησης μεταξύ των κεραμικών ορθοδοντικών αγκυλιών και της οδοντικής επιφάνειας. Το φωτοπολυμεριζόμενο συγκολλητικό σύστημα δίνει εκτεταμένο χρόνο εργασίας και γρήγορο πολυμερισμό. Αποτελεί την ιδανική ισορροπία της υψηλής αντοχής και της εύκολης απομάκρυνσή της. GROUP EDITOR - Danile Zimmermann [newsroom@dental-tribune.com] +49 341 48 474 107 CLINICAL EDITOR - Magda Wojtkiewicz ONLINE EDITORS - Yvonne Bachmann, Claudia Duschek COPY EDITORS - Sabrina Raaff, Hans Motschmann PUBLISHER/PRESIDENT/CEO - Torsten Oemus DIRECTOR OF FINANCE & CONTROLLING - Dan Wunderlich BUSINESS DEVELOPMENT MANAGER - Claudia Slawiczek MEDIA SALES MANAGERS - Matthias Diessner (Key Accounts): Melissa Brown (International): Peter Witteczek (Asia Pacific): Maria Kaiser (USA): Weridiana Mageswki (Latin America): Helene Carpentier (Europe) MARKETING & SALES SERVICES - Esther Wodarski; Nicole Andra ACCOUNTING - Karen Hamatschek; Anja Maywald EXECUTIVE PRODUCER - Cernot Meyer PUBLISHED by DENTAL TRIBUNE AMERICA 2013, Dental Tribune International All rights reserved. Dental Tribune makes every effort to report clinical information and manufacturer's product news accurately, but cannot assume responsibility for the validity of product claims, or for typographical error. The publishers also do not assume responsibility for product names or claims, or statements made by advertisers. Opinions expressed by authors are their own and may not reflect those of Dental Tribune International. DENTAL TRIBUNE INTERNATIONAL Holbeinstr. 29, 04229, Leipzig, Germany Tel.: +49 341 484 74 302 Fax: +49 341 484 74 173 www.dental-tribune.com info@dental-tribune.com Editorial Advisory Board Jay Bowman, DMD, MSD (Journalism & Education) Robert Boyd, DDS, MEd (Periodontics & Education) Earl Broker, DDS (T.M.D. & Orofacial Pain) Tarek EI-Bialy, BDS, MS, MS, PhD (Research, Bioengineering & Education) Donald Giddon, DMD, PhD (Psychology & Education) Donald Machen, DMD, MSD, MD, JD, MBA (Medicine, Law & Business) James Mah, DDS, MSc, MRCD, DMSc (Craniofacial Imagine & Education) Richard Masella, DMD (Education) Malcolm Meister, DDS, MSM, JD (Law & Education) Harold Middleberg, DDS (Practice Management) Elliott Moskowitz, DDS, MSd (Journalism & Education) James Mulick, DDS, MSD (Craniofacial Research & Education) Ravindra Nanda, bds, mds, PhD (Biomechanics & Education) Edward O'Neil, MD (Internal Medicine) Donald Picard, DDS, MS (Accounting) Howard Sacks, DMD (Orthodontics) Clenn Sameshima, DDS, PhD (Research & Education) Daniel Sarya, DDS, MPH (Public Health) Keith Sherwood, DDS (Oral Surgery) James Souers, DDS (Orthodontics) Cregg Tartakow, DMD (Orthodontics) & Ortho Tribune Associate Editor Eλληνική Έκδοση Διευθυνση συνταξησ Στέφανος Καρακουσόγλου, Ορθοδοντικός, MSc ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ Δημήτρης Γ. Ρούσσης ΕΚΔΟΤΗΣ -ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αφοί Ρούσση & ΣΙΑ ΟΕ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ Δημήτρης Ρούσσης ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Αριστείδης Αλεξόπουλος, Ζωγραφινάκη Ελένη ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΡΘΡΩΝ Βαγγέλης Καινούργιος ART DIRECTOR Μαρία Σιδερή ΥΠΕΥΘΥΝΗ & ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΤΕΥΧΟΥΣ Κωνσταντίνα Αναγνωστάκη Οδοντιατρικά - Ορθοδοντικά Μιχαλακοπούλου 157, Γουδή 115 27, Τηλ.: 210 7716.416, 210 7751.000, Fax: 210 7711.100, www.tsaprazis, e-mail: info@tsaprazis.gr ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Ιωάννης Ζαφείρης, Γιασεμιών 10, Γαλάτσι ΕΚΤΥΠΩΣΗ Ariagraf & ΣΙΑ ΕΕ, Γραφικές Τέχνες Ανθέων 72, 124 61 Χαϊδάρι, τηλ: 210 5822130 ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΣΥΝΔΡΟΜΩΝ Δημήτρης Μαραγκούλας, Θωμάς Μαραγκούλας, Βασίλης Τσάμης Γιώργος Κύρκος Tόμος 1 - τεύχος 1

Ortho Tribune Greek Edition Οκ τ ω β ρ ι ο σ-νο ε μ β ρ ι ο σ-δε κε μβρ ιοσ 2013 Κλινική Μελέτη 19 OT σελίδα 17 οδήγησε σε μεγάλο εύρος ανωμαλιών σύγκλεισης αλλά όλες οι περιπτώσεις περιελάμβαναν αυξημένο ύψος προσώπου, πιο άκαμπη θέση της κάτω γνάθου και μεγαλύτερη γωνία της κάτω γνάθου-εν συντομία, σκελετικές και οδοντικές ανωμαλίες. Το συμπέρασμα των ερευνών ήταν πως η στοματική αναπνοή αποτελούσε αιτιολογικό παράγοντα, αλλά η αποκλίνουσα μυϊκή λειτουργία προκαλεί άμεσα την αναπτυξιακή ανωμαλία. Η βαρύτητα των στοιχείων, είτε από γενετικούς είτε από περιβαλλοντικούς παράγοντες, φαίνεται πως συνάδει με τη μυϊκή δυσλειτουργία ως αιτιολογικό παράγοντα των ανωμαλιών σύγκλεισης. Η υφή και η διατροφική αξία των τροφών έχει αποδειχθεί πως επηρεάζουν το μυϊκό τόνο των μυών του προσώπου, η στοματική αναπνοή προξενεί αποκλίνουσα μυϊκή επιστράτευση και ακόμη και από γενετικής άποψης, το ζωικό βασίλειο εμφανίζει αξιοσημείωτη τάση για κληρονομικότητα της μυϊκής λειτουργίας(και δυσλειτουργίας). Ο P.R.Beggs το 1954 υποστήριξε πως η απουσία τροφών που προκαλούν τρίξιμο των δοντιών στη σύγχρονη διατροφή οδηγεί σε μικρότερη όμορη αποτριβή και κατά συνέπεια μεγαλύτερο οδοντικό συνωστισμό. Παρόλο που πίστευε πως αυτός ο περιβαλλοντικός παράγοντας προκαλούσε οδοντικό συνωστισμό, η θεωρία του στηριζόταν στην άποψη πως η σκελετική μορφολογία κληρονομείται και δεν τροποποιείται. Σύγχρονες μελέτες, ωστόσο, απορρίπτουν αυτή την έρευνα και αναγνωρίζουν πως τα στοιχεία του Begg καθιστούν αυτήν την θεωρία πλεονάζουσα επειδή τόσο ο συνωστισμός όσο και η αποτριβή αυξάνονται με την πάροδο της ηλικίας. Παρά την απόρριψή της, η εκτίμηση του Begg λειτουργεί ακόμη ως η λογική και η αιτιολόγηση για τους ορθοδοντικούς για τη βράχυνση του οδοντικού τόξου μέσω των εξαγωγών. Μετά από έξι μήνες χρήσης μυολειτουργικού μηχανήματος και μυολειτουργικής θεραπείας, η απελευθέρωση της μυϊκής τάσης έχει επιτρέψει τη μετατόπιση της κάτω γνάθου προσθίως, με φαινομενικά αυτόματη ορθοδοντική διευθέτηση του κάτω φραγμού ως επιπλέον όφελος (εικ. 2a-d). Παρά τα στοιχεία, η ορθοδοντική βιομηχανία δεν ενστερνίζεται πλήρως την αρχή των μυϊκών αιτίων για τις ανωμαλίες σύγκλεισης. Επειδή όταν θα γίνει αυτό, τότε η επαγγελματική ηθική θα επιβάλλει σημαντικές αλλαγές στην Ορθοδοντική. Η στιγμή αυτή έχει φτάσει. Αναδημοσίευση από το Ortho Tribune US Edition, AAO Review 2013 Βιβλιογραφία* Lauc et al. (2003) Effect of inbreeding and endogamy on occlusal traits in human isolates. Journal of Orthodontics 30 (4). Garn SM, Cole PE, Bailey SM (1979) Living together as a factor in family-line resem blances. Human Biology Sl. Wiley, John and Son (1962) Ichthylogy, New York. Weiland FJ, Jonke E, Bantleon HP (1997) Secular trends in malocclusion in Austrian men. European Journal of Orthodontics 19 Corruccinni RS, Lee GTR (1984) Occlusal variation in Chinese immigrants to the United Kingdom and their offspring. Ar chives of Oral Biology 29. Beecher RM, Corruccini RS (1981) Effects of dietary consistency on craniofacial and occlusal development in the rat. The Angie Orthodontist; Beecher RM, Corruccini RS (1983) Craniofacial correlates of dietary consistency in a nonhuman primate; Cor ruccini RS (1984) An epidemiologic transition in dental occlusion in world popula tions. American Journal of Orthodontics. GUM Ortho Μελέτη περίπτωσης Το προφίλ αυτού του 13χρονου κοριτσιού (εικ. 1a-d) εμφανίζει μία κάτω γνάθο με μειωμένη ανάπτυξη με επακόλουθη την οριζόντια πρόταξη. Όσον αφορά τις μυϊκές ίνες του κροταφίτη μυ, εμφανίζει στοιχεία ανάστροφης κατάποσης με τη δραστηριότητά του, που αποτελεί την αιτία αυτής της σκελετικής ανωμαλίας σύγκλεισης. Tόμος 1 - τεύχος 1

20 Κλινικά Θέματα Ortho Tribune Greek Edition Οκ τ ω β ρ ι ο σ-νο ε μ β ρ ι ο σ-δε κε μβρι οσ 2013 OT σελίδα 18 Ο βαθμός του πρόσθιου συνωστισμού μετά την ορθοδοντική θεραπεία είναι απρόβλεπτος και ποικίλος και δεν υπάρχουν μεταβλητές πριν την θεραπεία είτε από κλινικά ευρήματα, εκμαγεία, ή κεφαλομετρικές ακτινογραφίες είτε μετά την θεραπεία που να αποτελούν παράγοντες πρόγνωσης. Για πολλά χρόνια, στην κλινική πράξη η ορθοδοντική θεραπεία χωρίς εξαγωγές μπορεί να οδηγούσε σε υψηλότερο ποσοστό εμφάνισης συνωστισμού στα κάτω πρόσθια δόντια σε σχέση με την θεραπεία που συνδυάζεται με εξαγωγές δοντιών, αλλά ισχύει αυτό; Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με την επίδραση των τρίτων γομφίων στο συνωστισμό των κάτω προσθίων δοντιών βρίσκεται και σε συμφωνία και σε αντίθεση για τις δύο πτυχές του προβλήματος, αλλά τα περισσότερα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν πως οι τρίτοι γομφίοι δεν παίζουν σημαντικό ρόλο στο συνωστισμό. Παράλληλες μελέτες συχνά εμφανίζουν διαφορετικά συμπεράσματα και το πιθανότερο είναι πως πρόκειται για πολυπαραγοντικό πρόβλημα. Σε μία μελέτη σημειώνεται πως τη δεκαετία του 30 ο Dr.C.Tweed άλλαξε την πορεία της ορθοδοντικής θεραπείας με την αφαίρεση των τεσσάρων πρώτων προγομφίων ως μία πιο σταθερή προσέγγιση για την αποτελεσματική ορθοδοντική θεραπεία. Σημειώνεται, επίσης, πως πενήντα χρόνια αργότερα η εξαγωγή των προγομφίων δεν εμποδίζει το συνωστισμό των κάτω προσθίων δοντιών και πως το επίπεδο προφίλ του προσώπου δεν είναι πάντα αισθητικά αποδεκτό. Η μορφή και η λειτουργικότητα σίγουρα υπόκεινται της αύξησης και ανάπτυξης στο κρανιοπροσωπικό σύμπλεγμα και το ρόλο που παίζει το βιολογικό περιβάλλον. Σύμφωνα με τον Carlson, η αρχή της μορφής-λειτουργικότητας στην κρανιοπροσωπική βιολογία γενικά ήταν ελκυστική αλλά κυρίως για να εξηγήσει τους παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την ευρεία μορφολογική ποικιλομορφία και την αλλαγή που σχετίζεται με την εξέλιξη του συμπλέγματος. Προσθέτει, επίσης, πως η αρχή της μορφήςλειτουργικότητας είναι πολύ λιγότερο αποτελεσματική στην επεξήγηση των παραλλαγών της κρανιοπροσωπικής μορφολογίας, ανάπτυξης και θεραπευτικών αποτελεσμάτων που σχετίζονται με τα αίτια σκελετικών ανωμαλιών και ανωμαλιών σύγκλεισης. Πού καταλήγει, επομένως, η συζήτηση για το συνωστισμό των κάτω προσθίων δοντιών; Πρόκειται για πολυπαραγοντικό πρόβλημα, ένα προϊόν ακατάλληλων ορθοδοντικών θεραπευτικών μεθόδων(ή τεχνικών), τη μορφή έναντι της λειτουργικότητας ή η Γενετική παίζει σημαντικό ρόλο στη δημιουργία ή την αντιμετώπιση του προβλήματος; Μπορούμε να συζητάμε για τις πολλές πιθανότητες και τους αιτιολογικούς παράγοντες που εμπλέκονται με το πρόβλημα, αλλά σήμερα δεν μπορούμε να παρέχουμε μία ασφαλή απάντηση στο γρίφο της διατήρησης του ορθοδοντικού θεραπευτικού αποτελέσματος. Αποτελεί ακόμη ένα σημαντικό στόχο αλλά και ένα σημείο προβληματισμού στην Ορθοδοντική. Μπορεί να μη βρεθούν ποτέ οι απαντήσεις, κάτι που οδηγεί φυσικά στην τοποθέτηση μόνιμων συγκρατητικών στοιχείων μετά από την ορθοδοντική θεραπεία. Βιβλιογραφία Bramante MA. (1990). Controversies in or thodontics. Dental Clinics of North Ameri ca ; 34(1):91-102. Carlson, OS. (1999). Growth modification: From molecules to mandibles. Growth Modification: What Works, What Doesn t, and Why? McNamara JA (ed.). Craniofacial Growth Series 3S, The University of Michigan, Ann Arbor, MI. Freitas, K., Freitas, M., Henriques, J., Pinzan, A., & Janson, G. (2004). Postretention re lapse of mandibular anterior crowding in patients treated without mandibular premolar extraction. American Journal of Or thodontics and Dentofacial Orthopedics, 125,480-487. Little, R. (1999). Stability and relapse of mandibular anterior alignment: University of Washington Studies. Seminars in Orthodontics, S, 3, pp. 191-204. Mayo Clinic. (n.d.) Cold remedies: What works, what doesn t, what can t hurt Common Cold. Retrieved on April 29, 2013 from www. mayoc!inic.comlhea/thlco/ drem ediesl/doo036. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να αισθανόμαστε μόνοι όσον αφορά τις γνώσεις μας(ή την απουσία γνώσεων) σε μία ασφαλή απάντηση στο λόγο εμφάνισης του συνωστισμού μετά την θεραπεία επειδή, σύμφωνα με τους ιατρούς συναδέλφους μας στη Mayo Clinic, ακόμη και μετά από χρόνια ερευνών, οι παθολόγοι δεν έχουν βρει θεραπεία για το σύνηθες κρύωμα. Αναδημοσίευση από το Ortho Tribune US Edition, AAO Review 2013 Tόμος 1 - τεύχος 1