Τεύχος 37 Εβδοµαδιαία ενηµέρωση Κοινωνικό Πολύκεντρο-Α Ε Υ ιοσκούρων 4 & Πολυγνώτου Τηλ. 2103310080-1 www.kpolykentro.gr Υπεύθυνη Μαρία Φιλιοπούλου Τεύχος 91 20 Φεβρουαρίου 2014 «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απαιτήσει και να εφαρµόσει το ανθρώπινο δικαίωµα στο νερό» Συνάντηση της Πρωτοβουλίας Ευρωπαίων Πολιτών για το δικαίωµα στο νερό µε τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής επιτροπής Maroš Šefčovič Οι εκπρόσωποι της πρωτοβουλίας πολιτών για το δικαίωµα στο νερό «Right2Water, συναντήθηκαν στις 17/2 µε τον ευρωπαίο επίτροπο Maroš Šefčovič µε το αίτηµα της ενσωµάτωσης στην ευρωπαϊκή νοµοθεσία του δικαιώµατος σε καθαρό και πόσιµο νερό για όλους. Συγκεκριµένα η πρωτοβουλία πολιτών µε την υπογραφή του αιτήµατός τους, µέχρι εκείνη τη στιγµή, από 1,680,172 πολίτες σε όλη την Ευρώπη, ζήτησε: Τα θεσµικά όργανα και τα κράτη-µέλη τής ΕΕ να είναι υποχρεωµένα να εξασφαλίζουν ύδρευση και αποχέτευση για όλους τους πολίτες. Η υδροδότηση και η διαχείριση των υδάτινων πόρων να αψηφούν τους «κανόνες τής εσωτερικής αγοράς» και να απαγορεύεται η απελευθέρωση της αγοράς των υπηρεσιών ύδρευσης. Η ΕΕ να εντείνει τις προσπάθειές της για να έχουν όλοι πρόσβαση σε ύδρευση και αποχέτευση. Συγκεκριµένα, για την υλοποίηση του ανθρώπινου δικαιώµατος καθολικά ισότιµης ύδρευσης και αποχέτευσης, η πρωτοβουλία πολιτών Right2Water ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να µην µετατρέψει τις υπηρεσίες ύδρευσης σε εµπορικές υπηρεσίες, εξαιρώντας τες από τους κανόνες τής εσωτερικής αγοράς. Αυτό µπορεί να επιτευχθεί αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσµευτεί: 1. Να µην απελευθερώσει την αγορά υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης. 2. Να µην περιλάβει τις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης σε εµπορικές συµφωνίες σαν την CETA. 3. Να ενθαρρύνει τις συµπράξεις µεταξύ δηµόσιων φορέων.
4. Να διασφαλίζει ότι όλες οι πολιτικές τής ΕΕ για την ύδρευση και συναφή ζητήµατα διαπνέονται από την αρχή «το νερό δεν είναι εµπόρευµα», την οποία καθιέρωσε η Οδηγία- Πλαίσιο για τα Ύδατα. 5. Να διακηρύξει ότι η προστασία τού υδάτινου περιβάλλοντος θα υπερισχύει έναντι εµπορικών πολιτικών. 6. Να ξεκινήσει προγράµµατα στήριξης όσων δεν µπορούν να εξοφλήσουν τους λογαριασµούς ύδρευσης, για να µην διακοπεί η παροχή νερού σε κανέναν. 7. Να διασφαλίζει ότι οι ιδιωτικές εταιρείες παροχής υπηρεσιών ύδρευσης εφαρµόζουν διαφανείς και ανοικτές διαδικασίες σύναψης συµβάσεων (δεν νοούνται εµπορικά µυστικά σε µια δηµόσια υπηρεσία). 8. Να προωθήσει την συµµετοχή των πολιτών σύµφωνα µε την οδηγίαπλαίσιο για το νερό. 9. Να αυξήσει την παγκόσµια πρόσβαση σε ύδρευση και αποχέτευση, ενσωµατώνοντας την επίτευξη καθολικής πρόσβασης σε ύδρευση και αποχέτευση στην αναπτυξιακή πολιτική τής ΕΕ και δίνοντάς της µεγαλύτερη βαρύτητα στην Επίσηµη Αναπτυξιακή Βοήθεια για την βελτίωση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης. 10. Να ενθαρρύνει τις συµπράξεις µεταξύ δηµόσιων φορέων (Συµπράξεις Φορέων ιαχείρισης Νερού) επί µη κερδοσκοπικών αρχών και βάσει της αλληλεγγύης µεταξύ των φορέων διαχείρισης νερού και των εργαζοµένων σε διαφορετικές χώρες. 11. Να νοµοθετήσει υπέρ της διατήρησης του ελέγχου τού νερού και των υδάτινων πόρων στο ηµόσιο. 12. Να στηρίξει όσες δηµόσιες εταιρείες ύδρευσης, εντός και εκτός Ε.Ε., δεν διαθέτουν επαρκές κεφάλαιο για να επεκτείνουν χωρίς οικονοµική ενίσχυση τις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης στους φτωχούς. 13. Να στηρίξει και να ενθαρρύνει όσες εταιρείες ύδρευσης επενδύουν µέρος τού ετήσιου κύκλου εργασιών τους σε συµπράξεις φορέων διαχείρισης νερού σε αναπτυσσόµενες χώρες (όπως γίνεται στις Κάτω Χώρες και στην Γαλλία). 14. Να στηρίξει την εγκαθίδρυση ενός ευρωπαϊκού συστήµατος συγκριτικής αξιολόγησης των δηµόσιων επιχειρήσεων για την βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών ύδρευσης. 15. Να σχεδιάσει έναν κώδικα διακυβέρνησης για τις εταιρείες ύδρευσης εντός τής ΕΕ των 27. Περισσότερα: http://www.epsu.org, http://www.right2water.eu/
«Συνθήκες & Ποιότητα στην Εργασία: Συγκρίνοντας τοµείς στην Ευρώπη» Έκθεση του Ευρωπαϊκού Ιδρύµατος για τη Βελτίωση των Συνθηκών ιαβίωσης & Εργασίας (Eurofound, 2014) Η νέα έκθεση του Eurofound παρουσιάζει τα δεδοµένα από την 5η Ευρωπαϊκή Έρευνα για τις Συνθήκες Εργασίας (ΕΕΣΕ) η οποία ως στόχο έχει να µετρήσει συγκριτικά στις 28 ευρωπαϊκές χώρες (καθώς και στην Τουρκία, το Μαυροβούνιο, την ΠΓ Μ, τη Νορβηγία, την Αλβανία και το Κοσσυφοπέδιο) τις συνθήκες και την ποιότητα της εργασίας στους βασικούς τοµείς οικονοµικής δραστηριότητας (υπηρεσίες, βιοµηχανία, εκπαίδευση, κλπ). Οι βασικότεροι από τους δείκτες που παρουσιάζει η έκθεση είναι: Τα µεγέθη και το είδος της απασχόλησης (όπως µερική/πλήρης) κατά κλάδο ή τοµέα, τις ώρες εργασίας και την ισορροπία µεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής, την οργάνωση της εργασίας, τις δεξιότητες και την κατάρτιση, το βαθµό εκπροσώπησης των εργαζοµένων καθώς και δείκτες του ψυχοκοινωνικού και φυσικού περιβάλλοντος της εργασίας. Τα βασικά συµπεράσµατα της µελέτης είναι: Η συγκριτική ανάλυση των δεδοµένων έδειξε ότι ενώ οι διάφοροι τοµείς οικονοµικής δραστηριότητας ποικίλλουν ως προς το βαθµό που έχουν επηρεαστεί από την τρέχουσα ύφεση, εκτός από τις διαπιστούµενες αλλαγές στο χρόνο εργασίας (αύξηση/µείωση) και τους µισθούς (µειώσεις) - δεν υπάρχει σαφής σχέση µεταξύ της έκτασης στην οποία η ύφεση, στο διάστηµα 2008 2012, έχει επηρεάσει την απασχόληση σε καθένα από τις κλάδους χωριστά ή τις συνθήκες εργασίας και την ποιότητα της εργασίας σε αυτούς τους τοµείς. Βλέπουµε λοιπόν ότι σε ότι αφορά την εξέλιξη της απασχόλησης, η δηµόσια διοίκηση αποτελεί τρανταχτό παράδειγµα της επίπτωσης της κρίσης στα µεγέθη της σε όλη την Ευρώπη, όπου όπως φαίνεται και στο διάγραµµα που ακολουθεί η αρχική σταθερότητα µετατρέπεται στο διάστηµα 2010-2012 σε σταθερή µείωση. Επιπλέον χαρακτηριστικά του τοµέα της. είναι: 1. Ο µεγάλος αριθµός εργαζοµένων ανά επιχείρηση (µε ποσοστό µεταξύ 20% µε 30% µε περισσότερους από 250 εργαζόµενους ανά οργανισµό - ποσοστό ισάξιο µε αυτά των κλάδων της µεταποίησης, της βιοµηχανίας χηµικών και των υπηρεσιών υγείας, 2. τα µεγάλα ποσοστά εργαζοµένων άνω των 50 ετών (30% κατά µέσο όρο) και 3. τα χαµηλά ποσοστά έντασης στην εργασία. Επιπλέον οι εργαζόµενοι στη στην Ευρώπη απολαµβάνουν µεγαλύτερο βαθµό αυτονοµίας στην εργασία τους συγκριτικά µε τους εργαζόµενους σε τοµείς όπως η ένδυση, µεταφορών και βιοµηχανία αγροτικών προϊόντων που παρουσιάζουν την µεγαλύτερη ένταση εργασίας και τους χαµηλότερους βαθµούς αυτονοµίας Οι «δραστηριότητες βοήθειας κατ' οίκον» (κωδικός 87 που περιλαµβάνει τις δραστηριότητες αποκλειστικών νοσοκόµων και τις κατ οίκον υπηρεσίες υγείας και
φροντίδας), είναι ο τοµέας µε την µεγαλύτερη αύξηση στην απασχόληση από το 2008. Στο άλλο άκρο βρίσκονται οι τοµείς µεταποίησης και ένδυσης. Η εξέλιξη της απασχόλησης 2008 2012 κατά τοµέα οικονοµικής δραστηριότητας Βοήθεια κατ' οίκον Ασφαλιστικές υπηρεσίες Καταλύµατα Νοµικές λογιστικές ΕΕ28 ηµόσια διοίκηση Μεταποίηση Ένδυσης, υφάσµατος Οι µεγαλύτερες διαφορές µεταξύ των διαφόρων τοµέων οικονοµικής δραστηριότητας, διαπιστώθηκαν στο χρόνο εργασίας, τόσο ως προς τη διάρκεια του όσο και ως προς την οργάνωση της εργασίας. Η επίπτωση της κρίσης στον αριθµό των ωρών εργασίας (η ερώτηση που απεύθυναν ήταν αν κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους είχατε αλλαγή των ωρών εργασίας) είναι εµφανής στην αύξηση των ωρών εργασίας (18% αύξηση κατά µέσο όρο στην ΕΕ) ειδικότερα σε τοµείς όπως ο προγραµµατισµός Η/Υ και η κοινωνική εργασία. Όσον αφορά την εκπροσώπηση των εργαζοµένων στους χώρους εργασίας τους, όπως φαίνεται και στο διάγραµµα που ακολουθεί, οι τοµείς των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας και η βιοµηχανία χηµικών είναι αυτοί που έχουν τη µεγαλύτερη εκπροσώπηση εργαζοµένων πάνω από τα τρία τέταρτα των επιχειρήσεων/οργανισµών και η ηµόσια ιοίκηση που βρίσκεται στην τρίτη θέση µε 70% εκπροσώπηση. Στον αντίθετο πόλο βρίσκονται οι τοµείς ποτών και τροφίµων και οι δραστηριότητες των νοικοκυριών ως εργοδοτών, ο τοµέας υπηρεσιών και η γεωργία.
Βαθµός εκπροσώπησης των εργαζοµένων στο χώρο εργασίας* Τοµέας Υπηρεσιών κοινής ωφέλειας Βιοµηχανία χηµικών ηµόσια διοίκηση Μεταλλουργεία Μεταφορά &Αποθήκευση Επαγγελµατικές δραστηριότητες Προγραµµατισµός Η/Υ Βοήθεια κατ' οίκον Εκπαίδευση Υπηρεσίες Υγείας Μεταποίηση Τραπεζικός τοµέας Χρηµατοπιστωτικές Ασφαλιστικές υπηρεσίες Κοινωνικής εργασίας Επικοινωνίας & ΜΜΕ ΕΕ28 Βιοµηχανία αγροτικών τροφίµων Κατασκευή επίπλων Χονδρικό εµπόριο Ένδυσης, υφάσµατος Καταλύµατα Τέχνες, ιασκέδαση Ψυχαγωγία Βιοµηχανικού καθαρισµού ιοικητικών υποστηρ. υπηρεσιών Λιανικό εµπόριο Κατασκευαστικός τοµέας ιαχείριση ακίνητης περιουσίας Νοµικές λογιστικές Εµπόριο αυτοκινήτων Γεωργία Υπηρεσίες (λοιπές) Ποτών, τροφίµων Νοικοκυριών ως εργοδοτών *Για τη µέτρηση του δείκτη χρησιµοποιήθηκαν οι απαντήσεις σε δύο ερωτήσεις: αν υπάρχει εκπρόσωπος των εργαζοµένων στο χώρο εργασίας και αν στη διάρκεια του τελευταίου έτους απεύθυναν αίτηµα στον/ην εκπρόσωπο για κάποιο εργασιακό τους θέµα. Πηγή: http://www.eurofound.europa.eu/