ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Καντανολέων & Μινωταύρου 71202 Ηράκλειο Τηλ : 2810-226150 Φαξ : 2810-226150 www.emsh.gr E-mail: emsylogo@ebeh.gr Hράκλειο 21-9-2016 Αρ. πρωτ. 25700 Προς Δήμαρχο Ηρακλείου κ. Λαμπρινό Βασίλη Κοιν/ση: 1. Περιφερειάρχη κ. Αρναουτάκη 2. Αντιπεριφερειάρχη κ. Κουκιαδάκη 3. Δημοτική Αστυνομία υπ όψιν κ. Πατακού 4. Αστυνομική Διεύθυνση 5. ΜΜΕ Κύριε Δήμαρχε, Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και διά του τύπου πληροφορηθήκαμε, ότι με πρόσκληση του αρμόδιου και υπεύθυνου για την λειτουργία των λαϊκών αγορών, Κυρίου Πατακού, έγινε ευρεία σύσκεψη στην παλιά λαχαναγορά, απουσία του Ε.Σ.Η., για την σωστή και εύρυθμη λειτουργία των λαϊκών αγορών. Επειδή επί πολλά έτη, το στεγασμένο και νόμιμο λιανικό εμπόριο έχει εκφράσει τεκμηριωμένα τις απόψεις του προς όλους τους αρμόδιους φορείς και προς την νυν δημοτική αρχή, με σεβασμό σας μεταφέρομε πάλι γραπτώς τις απόψεις μας. Οι λαϊκές αγορές, είναι ένας θεσμός που είναι χρήσιμος και θεμιτός για την τοπική κοινωνία και οικονομία. Αλλά με την προϋπόθεση να λειτουργεί νόμιμα και σύμφωνα με αυτά που ορίζει η νομοθεσία. Δυστυχώς στην πόλη μας, ο θεσμός αυτός τείνει να μετατραπεί σε μάστιγα, γιατί εκτός του έχει μετατραπεί σε πόλο παραοικονομίας, δημιουργεί και τεράστια κοινωνικά προβλήματα και αυτό φαίνεται από τα πολλά και συνεχή παράπονα απόγνωσης από κατοίκους των περιοχών στις οποίες λειτουργούν οι λαϊκές αγορές. Είναι δε αδιανόητο για 6 εργάσιμες ημέρες την εβδομάδα να λειτουργούν 9 λαϊκές αγορές. Αυτό αποτελεί ίσως μοναδικό παγκόσμιο φαινόμενο. Όπως είναι απαράδεκτο παράλληλα με το νόμιμο κομμάτι των λαϊκών αγορών (αυτών που έχουν άδεια λειτουργίας) να υφίσταται γύρω από αυτό περιμετρικά άλλες 2 λαϊκές με τους παράνομους. Και αυτό το παράνομο κομμάτι να είναι συνδεδεμένο με τα κινέζικα καταστήματα χονδρικής, όπου κάθε βράδυ παράνομα εφοδιάζεται και τα πρωινά πουλά επίσης παράνομα στις λαϊκές. Αυτή η διασύνδεση, είναι πλέον μέγιστο εθνικό οικονομικό πρόβλημα, παρατυπίας, παραοικονομίας, ανομίας.
Κύριε Δήμαρχε, Η δημοτική αρχή σας, και με τη δική μας συνδρομή, υλοποίησε και υπερψήφισε έναν νέο σύγχρονο κανονισμό λειτουργίας των λαϊκών αγορών που συνάδει με τον καινούργιο νόμο 4264 /2014. Για να λύσουμε αυτό το μεγάλο πρόβλημα, μπορούν να εφαρμοστούν κάποια πράγματα, και ιδίως η εφαρμογή της νομιμότητας, όπως ευαγγελίζεται η αρχή σας, όπως: Να μειωθεί ο αριθμός των λαϊκών εβδομαδιαίως και να προσεγγίσουμε αυτά που ισχύουν στην υπόλοιπη Ελλάδα και σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Να εφαρμοστεί ο κανονισμός λειτουργίας και ο νόμος και να εκδιωχθούν από τις λαϊκές, όσοι δεν διαθέτουν τη σχετική άδεια. Να θέσετε σαν στρατηγικό στόχο, την δημιουργία 2 η 3 μόνιμων χώρων λειτουργίας λαϊκών αγορών, απόλυτα οργανωμένων που να λειτουργούν με όλες τις προδιαγραφές, πολιτισμού, υγείας, χώρων στάθμευσης και νόμιμων οικονομικών όρων. Οι αρμόδιες αρχές συστηματικά να ελέγξουν και να εφαρμόσουν τον νόμο ως προς την μάστιγα των κινέζικων μαγαζιών-προμηθευτών, των άμεσα συνδεδεμένων με το παράνομο κομμάτι των λαϊκών. Αυτά τα θέματα αλλά και πολλά περισσότερα, έχουμε μεταφέρει προς όλους τους αρμόδιους φορείς και προς την Δημοτική αρχή σας και ελπίζουμε πως τώρα, με αφορμή αυτή την σύσκεψη, θα ενεργοποιηθεί η νομιμότητα και δραστικά θα δώσουμε λύση σ' αυτό το μεγάλο θέμα που ταλανίζει την τοπική οικονομία. Για τη διευκόλυνση σας, επισυνάπτουμε ξανά τις κοινές ολοκληρωμένες προτάσεις που είχαμε καταθέσει ως Εμπορικός Σύλλογος Ηρακλείου και Επιμελητήριο Ηρακλείου προς τη Δημοτική Αρχή και ευελπιστούμε να προσκληθούμε σε μελλοντική συνάντηση για το θέμα αυτό. Με εκτίμηση Ο Γεν. Γραμματέας Ο Πρόεδρος Εφραίμογλου Βασίλης Κουμαντάκης Μανόλης
ΚΟΙΝΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ & ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ Διερεύνηση λειτουργίας λαϊκών αγορών ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το παρόν κείμενο αντικατοπτρίζει κυρίως τις απόψεις τόσο του Εμπορικού Συλλόγου και του Επιμελητηρίου όσο των συλλόγων των παραγώγων αγροτικών προϊόντων πωλητών λαϊκών αγορών. Την Παρασκευή 8 Αυγούστου έγινε συνάντηση μελών της προσωρινής Επιτροπής Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (Βασίλη Εφραίμογλου & Γιώργου Καραπιδάκη) με τον Πρόεδρο και τα μέλη του Εμπορικού Συλλόγου ειδικά για τις λαϊκές αγορές και τα open malls. ΙΣΤΟΡΙΚΟ - ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Οι νέοι κανόνες λειτουργίας των λαϊκών αγορών τέθηκαν σε ισχύ φέτος καθώς δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ A 118 της 15ης Μαΐου 2014 ο νόμος 4264 του υπουργείου Ανάπτυξης με θέμα την «Άσκηση εμπορικών δραστηριοτήτων εκτός καταστήματος» στον οποίο περιλαμβάνονται όλες οι ρυθμίσεις για τον τρόπο λειτουργίας, την χορήγηση θέσεων, τις άδειες, κ.ά. Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο μετά και από τον τελευταίο νόμο Ν. 4264 /2014 κρίνεται ικανοποιητικό παρόλα αυτά δεν καθορίζονται θέματα όπως λχ: Ο αριθμός των λαϊκών αγορών που πρέπει να πραγματοποιούνται σε κάθε δήμο ανάλογα με τον αριθμό των κατοίκων. Μηχανισμοί ελέγχου και αστυνόμευσης κλπ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ Σήμερα στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα του Ηράκλειου λειτουργούν 7 Λαϊκές Αγορές, έξι (6) σε περιοχές του Δήμου Ηρακλείου και μία (1) στον πρώην Δήμο Νέας Αλικαρνασσού ενώ υπάρχουν και άτυπες που λειτουργούν παράλληλα (πχ Καμίνια). Δευτέρα Οδοί Κανδάνου, Απτέρων και τμήμα της Θεοκρίτου στην Περιοχή Καμίνια της 3ης Δημοτικής Κοινότητας. Τρίτη Οδοί Ηροδότου, Εμμ. Αλεξανδρή, κάθετους Μπαλαλη και Αναγεννήσεως στην Περιοχή Ν. Αλικαρνασσού και
οδοί Ιόλης και Αριδαίας στην περιοχή Αγ. Ιωάννης Μεσαμπελιές της 4ης Δημοτικής Κοινότητας. Τετάρτη Οδοί Καστρινάκη, Πατριάρχου Φωτίου και Πατελάρου στην Περιοχή Ατσαλένιο της 4ης Δημοτικής Κοινότητας. Πέμπτη Οικόπεδο Λυδάκη (παράλληλα στην οδό Ιτάνου), στην Περιοχή Πατέλες, Κηπούπολη της 2ης Δημοτικής Κοινότητας. Παρασκευή Οδοί Πετρακογιώργη και Πολυχρονάκη στην Περιοχή Θερίσσου της 4ης Δημοτικής Κοινότητας. Σάββατο Οικόπεδο Λυδάκη (παράλληλα στην οδό Ιτάνου), στην Περιοχή Πατέλες, Κηπούπολη της 2ης Δημοτικής Κοινότητας. Τέσσερις στις έξι λαϊκές αγορές που πραγματοποιούνται στο Δήμο Ηρακλείου οργανώνονται σε συνοικιακούς δρόμους, δηλαδή σε γειτονιές, μπροστά από οικήματα που στην πλειοψηφία τους είναι οικίες. Η λαϊκή αγορά του Σαββάτου & της Πέμπτης πραγματοποιείται σε περιοχή που δεν υπάρχουν οικίες στο Οικόπεδο Λυδάκη. Κάθε λαϊκή αγορά καλύπτει συνήθως έναν κεντρικό δρόμο και τους παρακείμενους παράδρομούς του. Αρμοδιότητες του Δήμου Με την ίδρυση ή την μετακίνηση μιας Αγοράς και την οριοθέτηση των οδών που αυτή θα καταλαμβάνει, ο Δήμος αναλαμβάνει την διαγράμμιση, την οριοθέτηση και την αρίθμηση των θέσεων οι οποίες θα δοθούν στους πωλητές. Επίσης με ευθύνη του Δήμου τοποθετούνται σήματα που απαγορεύουν την στάθμευση στους δρόμους όπου γίνονται οι Λαϊκές Αγορές, κατά την ημέρα και κατά την διάρκεια λειτουργίας της. Τέλος το ωράριο λειτουργίας των λαϊκών αγορών καθορίζεται με αποφάσεις των οικείων Δημοτικών Συμβουλίων. Με αποφάσεις επίσης του Δημοτικού Συμβουλίου ρυθμίζονται θέματα όπως: α) οριοθέτηση και διαγράμμιση των χώρων λειτουργίας των λαϊκών αγορών και των θέσεων των επαγγελματιών πωλητών που δεν διαθέτουν τρόφιμα γης και θάλασσας σε οποιαδήποτε μορφή και άνθη, καθώς και των θέσεων των πωλητών που διαθέτουν τρόφιμα γης και θάλασσας σε οποιαδήποτε μορφή και άνθη, β) οριοθέτηση του χώρου που καταλαμβάνουν οι πωλητές, αρίθμηση θέσεων, καθορισμός ενιαίων μέτρων του μήκους των πάγκων κατά κατηγορία προϊόντων των πωλητών, στάθμευσης αυτοκινήτων αδειούχων πωλητών, μέριμνα για την τοποθέτηση, εντός του χώρου λειτουργίας της λαϊκής αγοράς, των ειδικά διασκευασμένων οχημάτων (αυτοκινούμενα ή ρυμουλκούμενα) και των οχημάτων ειδών κυλικείων, γ) ώρες προσέλευσης και αποχώρησης των πωλητών, μεταφοράς εξοπλισμού και εμπορευμάτων, πριν και μετά από το καθορισμένο ωράριο λειτουργίας των λαϊκών αγορών, δ) καθαριότητα του χρησιμοποιούμενου χώρου από τους αδειούχους πωλητές, άμεση συλλογή των
απορριμμάτων και των χαρτοκιβωτίων, τρόπος έκθεσης και πώληση των προϊόντων και ειδικότερα των νωπών ψαριών συλλογής και απομάκρυνσης των νερών από το λιώσιμο του πάγου που χρησιμοποιείται για τη συντήρηση των ψαριών, απολύμανσης του χώρου, απαγόρευσης καθαρισμού ψαριών, ε) τις διαστάσεις, τον τύπο και το περιεχόμενο των πινακίδων που υποχρεούνται οι πωλητές να τοποθετούν σε εμφανές μέρος του σημείου πώλησης, ιδίως το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία, την ιδιότητα του πωλητή (παραγωγός ή επαγγελματίας ή παραγωγός βιολογικών προϊόντων), τον αριθμό μητρώου, την περιοχή παραγωγής των προϊόντων και κάθε άλλο αναγκαίο στοιχείο, στ) ο τύπος, το χρώμα και το υλικό του εκθετηρίου των πωλούμενων προϊόντων και του στεγάστρου του, έτσι ώστε να υπάρχει ομοιομορφία και ενιαία αισθητική, καθώς και ο τρόπος εμφάνισης και συμπεριφοράς των πωλητών. Ελεγκτικοί μηχανισμοί Λαϊκών Αγορών Τη λαϊκή αγορά ελέγχει ο Επόπτης Αγοράς, ο οποίος είναι Δημοτικός Υπάλληλος και έχει την ευθύνη για την ομαλή λειτουργία της. Βρίσκεται στον χώρο της αγοράς από την έναρξη ως τη λήξη της. Πρακτικά σήμερα, εκδίδει μόνο τις αποδείξεις για τα τέλη συμμετοχής από κάθε παραγωγό ή πωλητή. Μέχρι πρότινος η Δημοτική Αστυνομία είχε την ευθύνη για την τήρηση κανόνων που αφορούσαν: την ύπαρξη έγκυρης άδειας των συμμετεχόντων πωλητών και παραγωγών στη λαϊκή αγορά τη νομιμότητα των πωλούμενων ειδών, όπως αυτά προκύπτουν από την προσκομιζόμενη άδεια την ύπαρξη πινακίδων, όπου αναγράφονται οι τιμές των πωλούμενων προϊόντων την αυτοπρόσωπη παρουσία του κατόχου της άδειας την τήρηση όρων καθαριότητας και υγιεινής τον έλεγχο στάθμευσης αυτοκινήτων που δεν έχουν απομακρυνθεί από το χώρο λειτουργίας της Αγοράς Σήμερα (θεωρητικά) πραγματοποιεί αντίστοιχους ελέγχους η αστυνομία ενώ το ΣΔΟΕ ελέγχει τυχόν φορολογικές παραβάσεις, την ύπαρξη ταμειακών μηχανών από τους υπόχρεους, την έκδοση αποδείξεων λιανικής και την ύπαρξη δελτίων αποστολής από τους παραγωγούς κοκ. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ & ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΛΑΙΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ Οι λαϊκές αγορές αποτελούν σημαντικό θεσμό με ιδιαίτερες επιδράσεις στην οικονομική και κοινωνική ζωή κάθε τόπου. Για την πλειοψηφία του πληθυσμού των αστικών κέντρων οι λαϊκές αγορές είναι απαραίτητες και αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας. Πέραν όμως από τις θετικές τους επιπτώσεις, δημιουργούν μια σειρά από προβλήματα που αφορούν τις συγκεκριμένες περιοχές λειτουργίας τους και την ευρύτερη κοινωνική και οικονομική ζωή του τόπου.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που παρουσιάζεται σήμερα στην λειτουργία των λαϊκών αγορών είναι οι χαλαροί έλεγχοι από τους μηχανισμούς που προβλέπονται από το θεσμικό πλαίσιο, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται το εξής φαινόμενο. Ενώ το θεσμικό πλαίσιο είναι αρκετά καλό για να μπορούν οι Λαϊκές Αγορές να λειτουργούν σωστά και να εξυπηρετούν το σκοπό για τον οποίο θεσμοθετήθηκαν, παρουσιάζονται αρκετά και σοβαρά προβλήματα στην λειτουργία τους όπως : Έλλειψη ελέγχου και αστυνόμευσης Συμμετοχή πωλητών χωρίς άδεια Συμμετοχή πωλητών και με προϊόντα που δεν επιτρέπονται από την Νομοθεσία Δεν τηρούνται από τους συμμετέχοντες εμπόρους οι υποχρεώσεις που προκύπτουν από την φορολογική Νομοθεσία. Μη ορθολογική χωροθέτηση των πάγκων σε σχέση με την διαφορετικότητα των πωλουμένων ειδών. Άναρχη (?) διανομή των θέσεων Πολλές φορές οι παραγωγοί πωλούν εμπορεύματα τα οποία αγοράζουν και όχι μόνο αυτά που παράγουν Πολύπλοκη και γραφειοκρατική η διαδικασία έκδοσης των αδειών συμμετοχής (ΠΟΛΛΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΕΚΔΟΣΗΣ!!) Δεν υπάρχουν υποδομές για την διατήρηση της καθαριότητας. Ακατάλληλοι χώροι για τις Λαϊκές με αποτέλεσμα να δημιουργείται κυκλοφοριακή συμφόρηση στη διάρκεια της λειτουργίας των Λαϊκών. Παρεμπόδιση της λειτουργίας των καταστημάτων που υπάρχουν και ενόχληση των περιοίκων στην περιοχή που λειτουργούν οι Λαϊκές. Καταστρατήγηση των αρχών σχετικά με την διατήρηση μεταφορά και πώληση των τροφίμων. Ευρύτερες κυκλοφορικές επιδράσεις Καθαριότητα Οι λαϊκές αγορές, λόγω της έλλειψης κατάλληλων χώρων για την λειτουργία τους, κατάλληλων υποδομών αλλά και της νοοτροπίας των πωλητών και των πελατών, αποτελούν σημαντικές πηγές ρύπανσης για την ευρύτερη περιοχή λειτουργίας τους. Οι αρνητικές επιπτώσεις για τους κατοίκους των περιοχών είναι μεγάλες καθώς αναγκάζονται να υπομένουν έξω από τις οικίες τους μεγάλους όγκους απορριμμάτων από τρόφιμα και είδη συσκευασίας αλλά και να αντιμετωπίζουν την έντονη δυσοσμία που προκαλείται ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες. Αισθητική Όχληση περιοίκων Οι λαϊκές αγορές του Ηρακλείου δεν διαθέτουν την γραφικότητα, την αισθητική και τα
χαρακτηριστικά εκείνα ώστε να αποτελέσουν αξιοθέατα για την ευρύτερη περιοχή του Ηρακλείου. Οι λαϊκές αγορές χαρακτηρίζονται από την άναρχη οργάνωση τους, την έλλειψη των απαραίτητων υποδομών και την έλλειψη επαγγελματικής συνείδησης πολλών συμμετεχόντων πωλητών και παραγωγών, με αποτέλεσμα η εικόνα που αποκομίζει ένας επισκέπτης να μην είναι η καλύτερη δυνατή. Οι πάγκοι πώλησης στήνονται ασφυκτικά κοντά ο ένας με τον άλλο, με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη ακόμα και η διέλευση των πεζών, δεν υπάρχει κανενός είδους ομοιομορφία και αισθητική στον τρόπο παρουσίασης των πωλούμενων αγαθών και ο χώρος της αγοράς μετατρέπεται σε τόπο απόθεσης κάθε λογής απορριμμάτων. Αντιθέσεις Συγκρούσεις Σε ολόκληρο το φάσμα λειτουργίας των λαϊκών αγορών παρατηρούνται ισχυρότατες αντιθέσεις μεταξύ πολλών πλευρών: Α. Μεταξύ αδειούχων λαϊκών αγορών και εμπόρων στεγασμένου εμπορίου. Είναι η ισχυρότερη αντίθεση με αιχμές τα είδη ένδυσης και υπόδησης. Οι κατηγορίες που απευθύνονται από την κάθε πλευρά στην άλλη είναι ακραίες αλλά με προσεκτική μελέτη και ρύθμιση του θέματος διαπιστώνεται ότι υπάρχει πεδίο συνεννόησης και αρμονικής συνύπαρξης. Ο Εμπορικός Σύλλογος έχει προσπαθήσει πολλάκις στο παρελθόν να δημιουργήσει ένα ανάχωμα σε αυτό με την πρόταση δημιουργίας αντίστοιχης λαϊκής αγοράς με είδη στοκ από εμπόρους στεγασμένου εμπορίου Β. Μεταξύ εμπόρων η παραγωγών γεωργικών προϊόντων και εμπόρων λοιπών ειδών. Η αντίθεση αυτή περιορίζεται συνήθως στην διεκδίκηση των πλεονεκτικών θέσεων και στην έκταση που καταλαμβάνει κάθε αδειούχος αλλά και στην τήρηση μιας αναλογίας μεταξύ προϊόντων γης και θάλασσας και λοιπών βιοτεχνικών ειδών. Οι παραγωγοί κατηγορούν τους εμπόρους ότι λυμαίνονται τις λαϊκές, κατακτούν τις πλεονεκτικότερες θέσεις με μεγάλες προσόψεις, είναι υπεύθυνοι για το παραεμπόριο και τη φοροδιαφυγή και υπεύθυνοι για το ότι οι λαϊκές έχουν τεθεί από πολλούς υπό διωγμό. Οι έμποροι κατηγορούν τους παραγωγούς ότι είναι υπεύθυνοι για τη μεγάλη ρύπανση που παρουσιάζεται στις λαϊκές και για το ότι έχουν ανεξέλεγκτο αριθμό αδειών. Ανταπαντούν ακόμη στις κατηγορίες των πρώτων με τον ισχυρισμό ότι σ αυτούς στηρίζονται οι λαϊκές γιατί οι έμποροι προσελκύουν το καταναλωτικό κοινό. Χωρίς αυτούς οι επισκέπτες των λαϊκών θα ήταν ελάχιστοι και δεν θα είχε ενδιαφέρον η συμμετοχή ούτε των παραγωγών. Εκτιμάται ότι οι ισχυρισμοί όλων έχουν κάποια βάση και ότι μια ισορροπημένη ρύθμιση θα εξαφάνιζε τις παραπάνω τριβές. Γ. Μεταξύ των Λαϊκών γενικά και των κατοίκων της περιοχής που λειτουργούν. Το πρόβλημα των κατοίκων κάθε περιοχής που λειτουργεί μια λαϊκή είναι πράγματι μεγάλο και είναι δικαιολογημένες οι αγανακτισμένες διαμαρτυρίες τους. Οι κάτοικοι ορισμένων περιοχών που λειτουργούν λαϊκές αισθάνονται την ημέρα της λειτουργίας ως πολιορκημένοι
καθώς αποκλείονται από την ομαλή πρόσβαση προς τις κατοικίες τους ακόμη και με τα πόδια. Οι είσοδοι των κατοικιών αποκλείονται, τα κάγκελα χρησιμοποιούνται για δέστρες και καταλαμβάνονται ακόμη και ιδιωτικοί τους χώροι για εναπόθεση των εμπορευμάτων. Η ηχορύπανση και η ανησυχία από νωρίς το πρωί και τα απορρίμματα και η ρύπανση της περιοχής μετά το τέλος της λαϊκής δημιουργούν πράγματι μια ανυπόφορη κατάσταση. Ακόμα χειρότερα ισχύουν τα παραπάνω και σε όσες στεγασμένες επιχειρήσεις λειτουργούν στην περιοχή της κάθε λαϊκής. Στο προσεχές μέλλον με την επικείμενη «μετακόμιση» της λαϊκής του Σαββάτου από το οικόπεδο Λυδάκη, στην Οδό Αστρινάκη είναι αναμενόμενες ισχυρές αντιδράσεις από τον Πολιτιστικό Σύλλογο της Αγίας Αικατερίνης. Δ. Μεταξύ των εμπόρων βιοτεχνικών & λοιπών ειδών. Έχουν καταγραφεί συγκρούσεις μεταξύ των εμπόρων βιοτεχνικών & λοιπών ειδών κυρίως ως προς τις θέσεις που καταλαμβάνει ο καθένας και τις άδειες ιδιαίτερα μεταξύ εκπροσώπων από διαφορετικές «φάρες». ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ & ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΑΙΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ Οι προτάσεις και επισημάνσεις μας αναφορικά με τη λειτουργία των λαϊκών αγορών στο πολεοδομικό συγκρότημα του Ηρακλείου, βασίζονται αφενός στη μελέτη του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου και αφετέρου στις απόψεις του Εμπορικού Συλλόγου Ηρακλείου. Το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των λαϊκών αγορών ορίζει αρκετά θέματα που αφορούν την οργάνωση και λειτουργία του. Παρά τη σαφήνεια του θεσμικού αυτού πλαισίου, παρουσιάζονται σημαντικά προβλήματα κατά την εφαρμογή του με κυρίαρχο κενό την ισχνή παρουσία των φορέων ελέγχου (ανυπαρξία) και την τήρηση της νομιμότητας των συμμετεχόντων στις λαϊκές αγορές. Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας Δεν υπάρχει κανονισμός λειτουργίας Λαϊκών Αγορών στο Δήμο Ηρακλείου. Για τη σωστή ενημέρωση και την ορθή γνώση των κανόνων λειτουργίας των Λαϊκών Αγορών που προκύπτουν από το Εθνικό θεσμικό πλαίσιο, τις αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, τις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας και του αγορανομικού κώδικα, είναι ανάγκη να συνταχθεί Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας που θα καθορίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συμμετεχόντων στις Λαϊκές. Ο Εσωτερικός Κανονισμός θα πρέπει να συνταχθεί σε απλοποιημένη μορφή και να τυπωθεί σε μορφή φυλλαδίου ώστε να είναι στη
διάθεση κάθε εμπλεκομένου στις Λαϊκές Αγορές του Ηρακλείου. Τη σύνταξη και την εκτύπωση των φυλλαδίων του Εσωτερικού Κανονισμού θα αναλάβει η αρμόδια Αντιδημαρχία και θα περιλαμβάνει : Τις βασικές προϋποθέσεις συμμετοχής ενός παραγωγού ή εμπόρου Τα προϊόντα τα οποία έχει κάθε κατηγορία συμμετεχόντων δικαίωμα να πωλεί. Την ώρα άφιξης των συμμετεχόντων και την ώρα αναχώρησής τους. Συγκεκριμένα να αναφέρεται το χρονικό διάστημα κατά το οποίο μπορούν να μπουν με τα μεταφορικά τους μέσα, να οργανώσουν και να στήσουν τους χώρους πώλησης και μέχρι πότε θα πρέπει να τα έχουν μαζέψει μετά το πέρας της αγοράς Τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των πωλητών ή παραγωγών και των καταναλωτών. Τα τέλη συμμετοχής που υποχρεούται να καταβάλει ο κάθε πωλητής ανάλογα την κατηγορία της θέσης. Τις ημερομηνίες των λαϊκών αγορών σε κάθε περιοχή Τον εξοπλισμό που θα πρέπει κάθε πωλητής να διαθέτει με την ακριβή περιγραφή αυτού. Τους κανόνες τήρηση της καθαριότητας τόσο στους πάγκους πώλησης όσο και γύρω από αυτούς. Τους κανόνες διατήρησης της τάξης σε ότι αφορά τη χωροταξική οργάνωση και την αποφυγή ενόχλησης των καταναλωτών. Σε άμεση συνέχεια με το προηγούμενο ίσως ήταν σκόπιμο να συγκεντρωθούν οι διάφοροι νόμοι και διατάξεις που έχουν εκδοθεί κατά καιρούς από τις αρμόδιες αρχές, μέσα σε ένα ευκολονόητο και συγκεντρωτικό εγχειρίδιο που θα συμπεριλάμβανε όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες και θα μπορούσε να διανέμεται και να μελετάται από τους συμμετέχοντες παραγωγούς και εμπόρους. Οργανωτική Προσαρμογή Προτείνεται να δημιουργηθεί ειδικό τμήμα κάτω από την Αντιδημαρχία Αγρ. Ανάπτυξης. Το τμήμα αυτό μπορεί να χει το γενικό συντονισμό των Λαϊκών Αγορών, θα υλοποιεί τις αποφάσεις της Επιτροπής Λαϊκών Αγορών και να έχει την ευθύνη και τον συντονισμό του ελέγχου υλοποίησης του θεσμικού πλαισίου. Γενικά θα έχει τον ρόλο του φορέα διαχείρισης Λαϊκών Αγορών. Επίσης βήματα πρέπει να γίνουν στο κομμάτι του ελεγκτικού μηχανισμού σε συνεργασία με την αστυνομία. Να οργανωθεί και να λειτουργήσει κάποιος ελεγκτικός μηχανισμός και να εφαρμοστεί αυστηρά το θεσμικό πλαίσιο αφού και σε αυτό γίνουν μερικές προσθήκες και βελτιώσεις. Θα μπορούσε λχ να έχει την ευθύνη για την εποπτεία και τον έλεγχο των Λαϊκών Αγορών το εν λόγω ειδικό τμήμα. Με συντονιστή το παραπάνω τμήμα θα οργανώνεται κλιμάκιο ελέγχου για κάθε Λαϊκή το οποίο θα απαρτίζεται από ένα υπάλληλο
του Δήμου, ένα υπάλληλο του Σ.Δ.Ο.Ε. και ένα αστυνομικό. Προτάσεις για τη διαδικασία αδειοδότησης Ο αριθμός των αδειών που θα χορηγούνται σε κάθε κατηγορία πωλητών θα πρέπει να είναι συνάρτηση των θέσεων που έχουν οριοθετηθεί σε κάθε Λαϊκή. Η κάθε άδεια θα αφορά συγκεκριμένη Λαϊκή ή Λαϊκές Οι παραγωγικές άδειες να είναι περισσότερες από τις επαγγελματικές με σχέση 60/40 Όλες οι άδειες όλων των κατηγοριών να μην έχουν ισχύ πάνω από ένα έτος. Να δίνεται προτεραιότητα έκδοσης αδειών σε παραγωγούς βιολογικών προϊόντων. Άδειες στους εμπόρους οπωροκηπευτικών να δίνονται μόνο για προϊόντα που δεν παράγονται στην περιοχή ή τη συγκεκριμένη εποχή ή όταν η παραγόμενη ποσότητα δεν επαρκεί. Με την χορήγηση της άδειας συμμετοχής να έχει καθορισθεί εκτός από την Λαϊκή ή τις Λαϊκές που θα συμμετέχει και η θέση που καταλαμβάνεται για την κάθε Λαϊκή. Χωροθέτηση Ταξιθέτηση Λαϊκών Αγορών Η νέα δημοτική αρχή πρέπει να εξετάσει την περίπτωση εγκατάστασης μόνιμων και οργανωμένων λαϊκών. Η πρόταση του Εμπορικού Συλλόγου είναι να οργανωθούν δύο (2) ή το πολύ τρεις (3) μόνιμες και μεγάλες Λαϊκές Αγορές με όλες τις υποδομές και τις προδιαγραφές που απαιτούνται σε χώρους στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα και σε ημέρες που θα έχουν μεγαλύτερη ευχέρεια οι καταναλωτές να συμμετέχουν (Περιοχή Παγκρήτιου Σταδίου, Αλικαρνασσός και μια κεντρικά σε χώρο αντίστοιχο με το οικόπεδο Λυδάκη). Επίσης ο Εμπορικός Σύλλογος είναι θετικός στην ιδέα να δημιουργηθεί ξεχωριστή Λαϊκή Αγορά των καταστηματαρχών στην οποία θα μπορούν μία ημέρα την εβδομάδα να εκποιούν τα μη εμπορεύσιμα αποθέματα (stock εκτός μόδας) σε ελεύθερες τιμές. Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει : Να υπάρχει αρκετή έκταση ώστε να χωρούν τουλάχιστον 300 συμμετέχοντες και να μπορούν να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές. Εύκολη και σύντομη πρόσβαση για τους καταναλωτές και άνετοι χώροι για στάθμευση. Οι χώροι των λαϊκών αγορών θα πρέπει να είναι περιφραγμένοι ώστε να υπάρχει είσοδος και έξοδος για να μπορεί να γίνεται σωστός ο έλεγχος των συμμετεχόντων. Έτσι θα αποφεύγεται η συμμετοχή πωλητών χωρίς άδεια ή να πωλούνται προϊόντα για τα οποία δεν υπάρχει δικαίωμα πώλησης. Να έχουν οριοθετηθεί αυστηρά οι θέσεις των συμμετεχόντων σε τμήματα ανάλογα την κατηγορία των συμμετεχόντων. Ο αριθμός των θέσεων κάθε τμήματος θα εξαρτάται από τον αριθμό των αδειών που θα έχουν εκδοθεί στην κάθε κατηγορία. Οι κατηγορίες των
συμμετεχόντων και η σειρά που θα τοποθετηθούν, θα είναι : α) παραγωγοί οπωροκηπευτικών, β) παραγωγοί βιολογικών αγροτικών προϊόντων, γ)έμποροι οπωροκηπευτικών, δ) παραγωγοί και έμποροι μεταποιημένων τροφίμων, ε) έμποροι λοιπών ειδών διατροφής, στ) βιοτέχνες οικοτέχνες -χειροτέχνες ζ) έμποροι λοιπών ειδών. Μέσα στα τμήματα να οριοθετηθούν τρεις κατηγορίες θέσεων ανάλογα το μέγεθος του πάγκου και κατ επέκταση το χώρο που καταλαμβάνουν. α ) μικρός πάγκος 2 τ.μ. β) μεσαίος πάγκος 3 τ.μ. γ) μεγάλος πάγκος 5 τ.μ.. Ο καθένας από τους συμμετέχοντες θα μπορεί να δηλώνει κατά την έκδοση της αδείας του το μέγεθος του πάγκου που θα χρησιμοποιεί ώστε να μπορούν να προβλεφθούν οι θέσεις που απαιτούνται σε κάθε κατηγορία. Επειδή οι θέσεις που οριοθετούνται δεν έχουν τα ίδια ποιοτικά χαρακτηριστικά καθώς ορισμένες είναι περισσότερο προνομιούχες από άλλες, προκειμένου να μην προκαλούνται προβλήματα, οι θέσεις θα κληρώνονται με αδιάβλητη διαδικασία και θα ισχύουν για όλη τη διάρκεια της λειτουργίας της Λαϊκής Αγοράς. Η θέση στην οποία κληρώθηκε κάθε πωλητής, δεν μπορεί να καταληφθεί από άλλον, ενώ δεν είναι δυνατή η ανταλλαγή θέσεων μεταξύ δυο πωλητών. Ο συσχετισμός (αναλογία) ανάμεσα στους εμπόρους και στους παραγωγούς που συμμετέχουν σε μία Λαϊκή Αγορά θα πρέπει να είναι περίπου 3/10 έμποροι και 7/10 παραγωγοί. Τέλος η επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των Λαϊκών Αγορών και τις απογευματινές ώρες κρίνεται αρκετά σημαντική για τους καταναλωτές.