«Σχέδιο νέας Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές»

Γενική Διεύθυνση Παραγωγής Διεύθυνση Περιβάλλοντος ΗΜΕΡΙΔΑ ΣΩΜΑΤΕΙΟΥ «ΣΠΑΡΤΑΚΟΣ» «Η αναθεώρηση της οδηγίας IPPC 2008/01/ΕΚ για τους βιομηχανικούς ρύπους και οι επιπτώσεις της στην Ηλεκτροπαραγωγή της Δυτικής Μακεδονίας». «Σχέδιο νέας Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές» Αθηνά Χρήστου Αναπληρώτρια Βοηθός Διευθύντρια Περιβάλλοντος Παραγωγής 25 Ιουνίου 2010, ΣΤΕΠ Ορυχείων 1

Γενική Διεύθυνση Παραγωγής Διεύθυνση Περιβάλλοντος Δομή παρουσίασης Υφιστάμενο Νομικό πλαίσιο Οδηγία IPPC Οδηγία 2001/80/ΕΚ Σχέδιο νέας Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές Εξελίξεις στη Νέα Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές Νέα Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές και ΔΕΗ 2

Υφιστάμενο Νομικό πλαίσιο για τις Μεγάλες Εγκαταστάσεις Καύσης Οδηγία IPPC σχετικά με τον Ολοκληρωμένο Έλεγχο και Πρόληψη Ρύπανσης (2008/01/EK κωδικοποίηση της 96/61/ΕΚ) Στόχος της Οδηγίας είναι: ο ολοκληρωμένος έλεγχος και πρόληψη της ρύπανσης στον αέρα, το νερό και το έδαφος η λειτουργία των εγκαταστάσεων με βάση τις Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές (ΒΔΤ) ώστε να επιτευχθεί υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος στο σύνολό του. Νέες Εγκαταστάσεις Υφιστάμενες Εγκαταστάσεις σχεδιάζονται και αδειοδοτούνται με βάση τις ΒΔΤ λειτουργούν με βάση τις ΒΔΤ από τον Νοέμβριο του 2007 Οδηγία 2001/80/ΕΚ για τον περιορισμό των εκπομπών στην ατμόσφαιρα ορισμένων ρύπων Στόχος της Οδηγίας είναι η μείωση των εκπομπών από Μεγάλες Εγκαταστάσεις Καύσης (ΜΕΚ) Αφορά τους συμβατικούς ρύπους SO 2, NOx, PM Εφαρμόζεται σε Μεγάλες Εγκαταστάσεις Καύσης με ονομαστική θερμική ισχύ μεγαλύτερη των 50 MW Νέες Εγκαταστάσεις Υφιστάμενες Εγκαταστάσεις τήρηση οριακών τιμών τήρηση οριακών τιμών ή ένταξη σε Εθνικό Σχέδιο Μείωσης Εκπομπών από 01.01.2008 ή εξαίρεση (δυνατότητα opt-out) για εγκαταστάσεις που θα λειτουργήσουν 20.000 ώρες έως το έτος 2015 3

Σχέδιο Νέας Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (1/4) Σχέδιο Νέας Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (COM(2007)844 FINAL, 21.12.2007). Τα Δεκέμβριο του 2007 δημοσιεύτηκε η τελική πρόταση της Ε.Ε. για την αναθεώρηση της Οδηγίας IPPC και την αντικατάστασή της από την νέα Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές(COM(2007)844 FINAL, 21.12.2007). Οι απαιτήσεις της νέας Οδηγίας στηρίζονται στους φιλόδοξους στόχους της Θεματικής Στρατηγικής για την Ατμοσφαιρική Ρύπανση (TSAP). Για την επίτευξη των στόχων απαιτούνται μειώσεις των εκπομπών των συμβατικών ρύπων σε σχέση με τις τιμές του 2000 (COM 446/2005): SO 2 κατά 82%, NOx κατά 60%, πτητικών οργανικών ενώσεων κατά 51%, αμμωνίας κατά 27% και πρωτογενών PM2,5 κατά 59% Η Στρατηγική για την Ατμοσφαιρική Ρύπανση συνδυάζεται και με την αναθεώρηση της Οδηγίας για τα Εθνικά Επίπεδα Εκπομπών (2001/81/ΕΚ), διαδικασία που είναι ήδη σε εξέλιξη. 4

Σχέδιο Νέας Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (2/4) Σχέδιο Νέας Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (COM(2007)844 FINAL, 21.12.2007). Το Σχέδιο της Νέας Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές αναθεωρεί: την Οδηγία για τον Ολοκληρωμένο Έλεγχο και Πρόληψη της Ρύπανσης (IPPC, 2008/01/ΕΚ). την Οδηγία για τις Μεγάλες Εγκαταστάσεις Καύσης-2001/80/ΕΚ, την Οδηγία για την αποτέφρωση αποβλήτων (2000/76/ΕΚ), την Οδηγία για τους οργανικούς διαλύτες, και τρεις Οδηγίες για εγκαταστάσεις παραγωγής διοξειδίου του τιτανίου (78/176/ΕΚ, 82/883/ΕΚ, 92/112/ΕΚ). 5

Σχέδιο Νέας Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (3/4) Σχέδιο Νέας Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (COM(2007)844 FINAL, 21.12.2007). Το αρχικό σχέδιο: Aφορούσε εγκαταστάσεις καύσης με ισχύ μεγαλύτερη από 20 MW thermal, έναντι των 50MW thermal που προέβλεπαν οι υφιστάμενες Οδηγίες IPPC και 2001/80/ΕΚ. Προέβλεπε αυστηρές οριακές τιμές για υφιστάμενες και νέες εγκαταστάσεις με βάση το σχετιό Εγχειρίδιο Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών. Δεν προέβλεπε μεταβατικές διατάξεις. Καθιστούσε τα Εγχειρίδια ΒΔΤ νομικώς δεσμευτικά. Απαιτεί όλες οι άδειες των εγκαταστάσεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της να περιλαμβάνουν οριακές τιμές εκπομπής που να ανταποκρίνονται στα επίπεδα εκπομπών των Εγχειριδίων ΒΔΤ. Προέβλεπε ότι σε περίπτωση αναθεώρησης ή έκδοσης νέων Εγχειρίδιων ΒΔΤ, απαιτείται συμμόρφωση με τα προβλεπόμενα σε αυτά σε διάστημα τεσσάρων ετών από την αναθεώρηση ή έκδοση του Εγχειριδίου. Η διαδικασία αναθεώρησης του Εγχειριδίου ΒΔΤ για τις Μεγάλες Εγκαταστάσεις Καύσης προβλέπεται να ξεκινήσει το 2010. 6

Σχέδιο Νέας Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (4/4) Το σχέδιο της νέας Οδηγίας καθιστά τα επίπεδα εκπομπών των εγχειριδίων Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών δεσμευτικές Οριακές Τιμές Εκπομπής m 3 mg/nm 400 ή ΕΣΜΕ <200 SO 2 <150 m 3 mg/nm 100 ή ΕΣΜΕ σκόνη <20 10 Σήμερα Υφιστάμενες* Nέες Σήμερα Υφιστάμενες* Nέες * Μετά το 2016 Νέα IED mg/nm 3 500 ή ΕΣΜΕ Σήμερα ΝΟ X <200 Υφιστάμενες* Νέα IED 150** Nέες Νέα IED Για λιγνίτη: NOx: 200mg/Nm 3 7

Εξελίξεις στη Νέα Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (1/4) Δεκέμβριος 2007 Δημοσίευση τελικής πρότασης COM (844 FINAL) Με τη δημοσίευση της τελικής πρότασης COM (2007)844 FINAL,21.12.2007 της Ε.Ε. για τις Βιομηχανικές Εκπομπές δημιουργήθηκαν έντονες αντιδράσεις από φορείς της βιομηχανίας (EURELECTRIC, BusinessEurope) και κράτη μέλη. H ΔΕΗ σε συνεργασία με τη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία (ΜΕΑ) στις Βρυξέλλες, κατέθεσε στην Ε.Ε. όλα τα τεχνικά και οικονομικά στοιχεία, που αποδεικνύουν τις παράλογες επενδύσεις που απαιτούνται και τον άμεσο κίνδυνο για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Χώρας από το κλείσιμο απαραίτητων Μονάδων και ζήτησε συγκεκριμένες εξαιρέσεις για τις υφιστάμενες Μονάδες της. Παράλληλα, ενημέρωσε τους Έλληνες Ευρωβουλευτές για το θέμα καλώντας τους να υπερψηφίσουν ή να καταψηφίσουν τροπολογίες κατά τη διάρκεια των σχετικών συζητήσεων και ψηφοφοριών στην Επιτροπή για το Περιβάλλον, την Δημόσια Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων και στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μάρτιος 2009 1η ανάγνωση To Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε επί του σχεδίου της Οδηγίας και ενσωμάτωσε τροπολογίες, κάποιες σε θετική κατεύθυνση, αλλά σε καμιά περίπτωση επαρκείς. Παράλληλα, συνεχίστηκε η διαδικασία στο Κοινοβούλιο, το οποίο εκτός κάποιων εκ των τροπολογιών του Κοινοβουλίου, υιοθέτησε μετά από επίπονες διαπραγματεύσεις και νέες θετικές μεταβατικές διατάξεις, μετά από συμφωνία Επιτροπής κρατών-μελών, με απώτερο στόχο την επίτευξη της πολιτικής συμφωνίας σε επίπεδο Υπουργών Περιβάλλοντος. 8

Εξελίξεις στη Νέα Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (1/4) Ιούνιος 2009 Κοινή θέση του Συμβουλίου Το Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος κατέληξε σε πολιτική συμφωνία επί του σχεδίου για τη νέα Οδηγία (Κοινή Θέση), το οποίο, αν και είναι εξαιρετικά αυστηρό, περιλαμβάνει σειρά μεταβατικών διατάξεων, ως αποτέλεσμα σκληρών διαπραγματεύσεων που βρίσκονται σε θετική κατεύθυνση για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού. Οι διατάξεις για τις εγκαταστάσεις καύσης ισχύος >50 MW thermal και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: Δυνατότητα «ένταξης υφιστάμενων εγκαταστάσεων στο ΜΕΣΜΕ» για την περίοδο 2016 2020 με γραμμική μείωση των εκπομπών έως το 2019 ή Επιλογή καθεστώτος «περιορισμένης λειτουργίας» εγκαταστάσεων 20.000 ώρες για την περίοδο 2016 2023. (Για τον ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου ειδική εξαίρεση για 32.000 ώρες). Εξαίρεση Μηχανών Εσωτερικής Καύσης (μηχανές ντίζελ) με υγρά καύσιμα τουλάχιστον μέχρι το 2013. Εξαίρεση μικρών απομονωμένων δικτύων (small isolated systems) μέχρι 31.12.2019. Οι μεταβατικές διατάξεις κρίθηκαν απαραίτητες για την ομαλότερη προσαρμογή του τομέα της Ηλεκτροπαραγωγής στη νέα εποχή που δημιουργούν οι πρωτοβουλίες της Ε.Ε. για την κλιματική αλλαγή (πράσινο πακέτο), χωρίς να κίνδυνο για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και χωρίς παράλογες επενδύσεις σε Μονάδες με περιορισμένη διάρκεια ζωής. 9

Εξελίξεις στη Νέα Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (2/4) Φεβρουάριος 2010 2η ανάγνωση Κοινοποιήθηκε το Σχέδιο Σύστασης του Ευρωβουλευτή κ. Holger Krahmer (rapporteur) προς την Επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου για το Περιβάλλον, τη Δημόσια Υγεία και Ασφάλεια των Τροφίμων (ENVI Committee). To Σχέδιο αποτελούνταν από τροπολογίες επί του κειμένου της Κοινής θέσης του Συμβουλίου, οι οποίες ήταν εξαιρετικά δυσμενείς. Tο Σχέδιο Σύστασης περιελάμβανε, μεταξύ άλλων: Κατάργηση της δυνατότητας ένταξης Μονάδων σε ΜΕΣΜΕ για τη περίοδο 2016-2020. Κατάργηση opt-out(περιορισμένη λειτουργία) Μονάδων για τη περίοδο 2016-2023. Υιοθέτηση ενιαίων ευρωπαϊκών Οριακών Τιμών Εκπομπής σε επίπεδο κλάδου. (EUROPEAN SAFETY NET) Η ΔΕΗ απευθύνθηκε στους Έλληνες Ευρωβουλευτές (μέλη της επιτροπής ENVI) και ζήτησε την καταψήφιση των αρνητικών προτάσεων και την κατάθεση τροπολογιών ευνοϊκών για τη Χώρα. Παράλληλα, η ΔΕΗ συνεργάστηκε στενά με ευρωπαϊκούς φορείς (EURELECTRIC, BusinessEurope), τις αρμόδιες εθνικές αρχές (ΜΕΑ,ΥΠΕΚΑ), ενώ δυναμικά κινητοποιήθηκαν και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις της ΔΕΗ (Σπάρτακος, ΓΕΝΟΠ). 10

Εξελίξεις στη Νέα Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (3/4) Μάιος 2010 Ψήφισμα στην Επιτροπή ENVI Η Επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου για το Περιβάλλον, τη Δημόσια Υγεία και Ασφάλεια των Τροφίμων (ENVI Committee) ψήφισε, μεταξύ άλλων, το χρονικό περιορισμό των μεταβατικών διατάξεων της Κοινής θέσης του Συμβουλίου: Η διάρκεια του Μεταβατικού Εθνικού Σχεδίου Μείωσης Εκπομπών (ΜΕΣΜΕ) περιορίζεται, από το χρονικό διάστημα 01.01.2016-31.12.2020, στο χρονικό διάστημα 01.01.2016-30.06.2019. Η διάρκεια της γενικής επιτρεπόμενης περιορισμένης λειτουργίας υφιστάμενων Μονάδων περιορίζεται, από 01.01.2016-31.12.2023, σε 01.01.2016-31.12.2020 και οι αντίστοιχες ώρες λειτουργίας από 20.000 σε 12.500. Δε θίγεται η ειδική μεταβατική διάταξη της περιορισμένης λειτουργίας 32.000 ωρών των Μονάδων Ι-IV του ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου στην ίδια χρονική περίοδο από 01.01.2016-31.12.2020. 11

Εξελίξεις στη Νέα Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (4/4) Ιούνιος 2010, τριμερής διαπραγμάτευση Κοινοβουλίου, Συμβουλίου και Επιτροπής της Ε.Ε. Πρόσφατα, κατά την άτυπη διαδικασία τριμερούς διαπραγμάτευσης Κοινοβουλίου, Συμβουλίου και Επιτροπής της Ε.Ε. επήλθε συμφωνία σε συμβιβαστικό κείμενο, το οποίο μεταξύ των άλλων, για τις μεταβατικές διατάξεις προβλέπει: Η διάρκεια του Μεταβατικού Εθνικού Σχεδίου Μείωσης Εκπομπών (ΜΕΣΜΕ) περιορίζεται, από το χρονικό διάστημα 01.01.2016-31.12.2020, στο χρονικό διάστημα 01.01.2016-30.06.2020 και με γραμμική μείωση των εκπομπών για τα έτη 2017-2018. Οι ώρες λειτουργίας της γενικής διάταξης περιορισμένης λειτουργίας υφιστάμενων Μονάδων μειώνονται από 20.000 σε 17.500, ενώ το αντίστοιχο χρονικό διάστημα δεν μεταβάλλεται (από 01.01.2016-31.12.2023). Δεν θίγεται η ειδική μεταβατική διάταξη της περιορισμένης λειτουργίας 32.000 ωρών των Μονάδων Ι-IV του ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου στην ίδια χρονική περίοδο (από 01.01.2016-31.12.2023). 12

Νέα Οδηγία για τις Βιομηχανικές Εκπομπές και ΔΕΗ Για τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της νέας Οδηγίας έντεκα (11) λιγνιτικών Μονάδων, συνολικής ισχύος 3.500 MW, στη Δυτική Μακεδονία, υπάρχουν οι εξής εναλλακτικές λύσεις: Υλοποίηση σημαντικών περιβαλλοντικών επενδύσεων (εγκατάσταση συγκροτημάτων αποθείωσης και απονίτρωσης), αμφίβολου αποτελέσματος, κόστους 150 εκ ανά Μονάδα. ή Θέση σε καθεστώς περιορισμένης λειτουργίας των Μονάδων. Η ΔΕΗ επανεξετάζει το Στρατηγικό της Σχέδιο, για τη περίοδο μετά το 2016 για: Την πραγματοποίηση σημαντικών περιβαλλοντικών επενδύσεων. ή Tην κατασκευή νέων Μονάδων σύγχρονης τεχνολογίας και υψηλού βαθμού απόδοσης για την αντικατάσταση ισχύος παλαιών Μονάδων βάσης. Αναγκαιότητα η ταχύτατη προώθηση της κατασκευής και λειτουργίας των νέων σύγχρονων Μονάδων του Επιχειρησιακού Σχεδίου της ΔΕΗ Α.Ε. 13

Γενική Διεύθυνση Παραγωγής Διεύθυνση Περιβάλλοντος ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ 14