Πειραιώς 132, 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr Αθήνα, 12/08/2015 Προς: Πίνακα Αποδεκτών Θέμα: Κωδικός: O-61990 Σελίδες: 7 Ζητήματα είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών Πελατών προς Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας και Αλλαγής Προμηθευτή από Πελάτες κατά τον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας. Αξιότιμοι Κύριοι, Σας ενημερώνουμε ότι κατά την Ολομέλεια της 28.07.2015 συζητήθηκαν διεξοδικά τα ακόλουθα ζητήματα: (α) το δικαίωμα του Προμηθευτή Ηλεκτρικής Ενέργειας (Η/Ε) να ενσωματώνει σε λογαριασμό κατανάλωσης Η/Ε οφειλή από άλλη/ες παροχή/ές του Πελάτη προς τον ίδιο Προμηθευτή, στην περίπτωση ανείσπρακτων ληξιπρόθεσμων οφειλών σε μια από τις παροχές του ιδίου Πελάτη και αναφορά του δικαιώματος αυτού στους Γενικούς Όρους Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας του Προμηθευτή και (β) το ισχύον καθεστώς αλλαγής Προμηθευτή κατά τον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Πελάτες (υπ αριθ. Δ5-ΗΛ/Β/Φ1.20/οικ.6262/29.3.2013 Απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ΦΕΚ Β 832/9.4.2013, εφεξής ο «Κώδικας Προμήθειας»). Οι απόψεις της Αρχής παρατίθενται στα σημεία (Α) και (Β) αντιστοίχως. Α. Επί του ζητήματος ενσωμάτωσης στους λογαριασμούς κατανάλωσης οφειλών από άλλες παροχές. Αναφορικά με το ζήτημα ενσωμάτωσης στο λογαριασμό κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας συγκεκριμένης παροχής παλαιών οφειλών από άλλες παροχές του Πελάτη στον ίδιο Προμηθευτή, η Αρχή, κατά την από 28.07.2015 συνεδρίαση της Ολομέλειας, κατά
πλειοψηφία, κατέληξε, στο ότι θα μπορούσε να δικαιολογηθεί η δυνατότητα μεταφοράς οφειλής, από μια σύμβαση προμήθειας σε άλλη, και μόνο στην περίπτωση που δεν αντιβαίνει σε ισχύουσα διάταξη νόμου, αποκλειστικά στην περίπτωση ίδιας επαγγελματικής χρήσης (δηλ. όταν ασκείται η ίδια επαγγελματική δραστηριότητα) και εφόσον προκύπτει ταυτότητα του χρήστη και δικαιούχου της παροχής επαγγελματία (φυσικού ή νομικού προσώπου) με τον ίδιο Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ). Συγκεκριμένα, η εν λόγω πρόβλεψη θα αφορά τους Γενικούς Όρους όλων των συμβάσεων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, εφόσον, βεβαίως, ο Προμηθευτής δεν παρέχει ήδη συγκεντρωτικά, σε ένα ενιαίο λογαριασμό κατανάλωσης, τις οφειλές από διαφορετικές παροχές που τυχόν διατηρεί κάθε Πελάτης. Κάθε Προμηθευτής δύναται να αξιοποιήσει τη δυνατότητα αυτή, η οποία δεν αποκλείεται από τον Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Πελάτες (υπ αριθ. Δ5-ΗΛ/Β/Φ1.20/οικ.6262/29.3.2013 Απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, ΦΕΚ Β 832/9.4.2013, εφεξής ο «Κώδικας Προμήθειας») και το «Εγχειρίδιο Διαχείρισης Μετρήσεων και Περιοδικής Εκκαθάρισης Προμηθευτών Δικτύου» (ΦΕΚ Β' 1463/17.06.2013, ως ισχύει, εφεξής το "Εγχειρίδιο") και να την υλοποιήσει σταδιακά στο σύνολο των νέων Πελατών (αλλά και των παλαιών στην περίπτωση που το επιθυμούν). Τυχόν τροποποίηση θα συνοδεύεται από πρόταση του Προμηθευτή για ρύθμιση εξόφλησης της μεταφερόμενης οφειλής με ευνοϊκούς όρους, με ή χωρίς πρόσθετες εγγυήσεις. Περαιτέρω, για την τροποποίηση των όρων της Σύμβασης Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας, πρέπει να τηρηθούν οι ειδικοί όροι και προϋποθέσεις που προβλέπονται στο άρθρο 30 του Κώδικα Προμήθειας. Συνοπτικά, ο Προμηθευτής υποχρεούται σε ατομική ενημέρωση των Πελατών του, με τους ειδικούς όρους και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στην ανωτέρω διάταξη. Η ενημέρωση λαμβάνει χώρα τουλάχιστον εξήντα (60) ημέρες πριν την έναρξη ισχύος των τροποποιήσεων και, εφόσον είναι δυνατό και επαρκές, σε ειδικό πεδίο του Λογαριασμού Κατανάλωσης ή σε χωριστό έντυπο που διαβιβάζεται με αυτόν. Η ατομική ενημέρωση θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να περιλαμβάνει υπόμνηση στον Πελάτη του δικαιώματος καταγγελίας της Σύμβασης Προμήθειας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 21 παρ. 1 και 2 του Κώδικα Προμήθειας και συνοπτική αναφορά των σχετικών διαδικασιών. - 2 -
Ακολούθως, η δομή του τιμολογίου λογαριασμού κατανάλωσης και τα συνιστώντα στοιχεία του, πρέπει να είναι σύμφωνα με το άρθρο 37 και το Παράρτημα ΙΙ του Κώδικα Προμήθειας, ιδίως όσον αφορά τη διακριτή αναγραφή των χρεώσεων που επιβάλλονται και τον υπολογισμό τους με ευχέρεια και διαφάνεια. Επισημαίνεται ωστόσο, ότι η προσθήκη οιασδήποτε διάταξης μεταφοράς οφειλών δεν επαρκεί από μόνη της για την είσπραξη τυχόν ληξιπρόθεσμων οφειλών από τους Προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας. Αντίθετα απαιτείται συνεπής και στοχευμένη στρατηγική είσπραξης οφειλών δια της αξιοποίησης όλων των προβλεπόμενων στην κείμενη νομοθεσία μηχανισμών. Β. Επί του ζητήματος αλλαγής Προμηθευτή Η Αρχή, εξέτασε, κατά τη συνεδρίαση της Ολομέλειας της 28.07.2015, το ζήτημα της πρόβλεψης απαγόρευσης της αλλαγής Προμηθευτή, στην περίπτωση ληξιπρόθεσμων οφειλών του Πελάτη προς τον προηγούμενο Προμηθευτή και κατέληξε στα εξής: Η αλλαγή Προμηθευτή και η εξόφληση τυχόν οφειλών του Πελάτη στον προηγούμενο Προμηθευτή προβλέπεται κυρίως στις κατωτέρω διατάξεις, αφενός του ν. 4001/2011, αφετέρου του Κώδικα Προμήθειας, ο οποίος εγκρίνεται με απόφαση του Υπουργού ΠΑΠΕΝ μετά από γνώμη της ΡΑΕ: Άρθρο 42, παρ. 1 του Κώδικα Προμήθειας: «Η αλλαγή Προμηθευτή επιτρέπεται μετά από προηγούμενη έγγραφη καταγγελία της Σύμβασης Προμήθειας. Η εν λόγω καταγγελία λαμβάνει χώρα είτε από τον ίδιο τον Πελάτη, είτε από το νέο Προμηθευτή κατόπιν σχετικής έγγραφης εξουσιοδότησης του Πελάτη. Η ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών που απορρέουν από τη Σύμβαση Προμήθειας δεν εμποδίζει την άσκηση του δικαιώματος αλλαγής Προμηθευτή». Άρθρο 42, παρ. 4 του Κώδικα Προμήθειας: «Ο Πελάτης υποχρεούται στην εξόφληση κάθε οφειλής προς τον προηγούμενο Προμηθευτή για υπηρεσίες που του παρασχέθηκαν στο πλαίσιο της καταγγελλόμενης Σύμβασης. Ο προηγούμενος Προμηθευτής δικαιούται να επιδιώξει με κάθε νόμιμο τρόπο την εξόφληση των ανωτέρω οφειλών». άρθρου 48, παρ. 5 του ν. 4001/2011, «.. ο Προμηθευτής δικαιούται να αρνηθεί να προμηθεύσει συγκεκριμένο Πελάτη εάν συντρέχουν σοβαροί λόγοι, όπως η ύπαρξη ληξιπρόθεσμων οφειλών του Πελάτη προς άλλον Προμηθευτή. Οι προϋποθέσεις άρνησης προμήθειας και διακοπής της παροχής πρέπει να είναι σαφώς διατυπωμένες και παρέχονται στον Πελάτη εκ των προτέρων και ιδίως κατά το στάδιο των διαπραγματεύσεων για τη σύναψη της Σύμβασης Προμήθειας». - 3 -
Άρθρο 28 παρ. 1 εδάφιο α του Κώδικα Προμήθειας: Ο Προμηθευτής υποχρεούται να κάνει δεκτές τις Αιτήσεις Προμήθειας Μικρών Πελατών, εκτός αν συντρέχει μία από τις παρακάτω εξαντλητικά αναφερόμενες περιπτώσεις: α. Αν υφίστανται ληξιπρόθεσμες οφειλές του αιτούντος προς τον Προμηθευτή που απορρέουν από προηγούμενη μεταξύ τους Σύμβαση Προμήθειας ή προς οποιονδήποτε άλλο Προμηθευτή, ή αν ο αιτών δεν προσκομίζει αντίγραφο του τελευταίου Λογαριασμού Κατανάλωσης, ή αν έχει υποβληθεί τουλάχιστον δύο φορές εντολή απενεργοποίησης μετρητή φορτίου λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών του Πελάτη κατά το προηγούμενο της αίτησης έτος. Από τα ανωτέρω προκύπτει ρητώς η δυνατότητα του Προμηθευτή να αρνηθεί την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε περίπτωση ληξιπρόθεσμων οφειλών του Πελάτη προς τον ίδιο ή άλλον Προμηθευτή. Περαιτέρω, αναφορικά με την εξόφληση των λογαριασμών κατανάλωσης, ο Κώδικας Προμήθειας ρητώς προβλέπει σύντομες προθεσμίες εξόφλησης και εκκίνησης διαδικασιών απενεργοποίησης της σύνδεσης, προκειμένου να μη διογκώνονται τυχόν ανεξόφλητες οφειλές. Προβλέπει επίσης αύξηση του ποσού εγγύησης για την εξασφάλιση μελλοντικών οφειλών των πελατών σε περίπτωση επαναλαμβανόμενης καθυστέρησης του πελάτη στην εξόφληση των λογαριασμών του και συμψηφισμό της εγγύησης με τις οφειλές αυτές, ως εξής: Άρθρο 20 του Κώδικα Προμήθειας: «1. Ο Προμηθευτής δύναται να ζητά από τον Πελάτη την καταβολή εγγύησης κατά την υπογραφή της Σύμβασης Προμήθειας, για την εξασφάλιση, αποκλειστικά, μελλοντικών οφειλών που απορρέουν από τη Σύμβαση Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας. 2. Το ποσό της εγγύησης δύναται να αναπροσαρμόζεται κατά την διάρκεια ισχύος της Σύμβασης, σε περίπτωση που παρατηρείται σημαντική απόκλιση των Λογαριασμών Κατανάλωσης του Πελάτη σε σχέση με το εκτιμώμενο ποσό που χρησιμοποιήθηκε για τον καθορισμό της εγγύησης ή σε περίπτωση επαναλαμβανόμενης καθυστέρησης του πελάτη στην εξόφληση των λογαριασμών του.σε περίπτωση καταγγελίας της Σύμβασης Προμήθειας από τον Προμηθευτή λόγω μη εξόφλησης ληξιπρόθεσμων οφειλών κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις της παραγράφου 6 του Άρθρου 39, το ποσό της εγγύησης καταπίπτει υπέρ του Προμηθευτή και συμψηφίζεται με το ποσό των ληξιπρόθεσμων οφειλών». Άρθρο 39, παρ. 6 του Κώδικα Προμήθειας: «Αν ο Λογαριασμός Κατανάλωσης δεν εξοφληθεί εντός της οριζόμενης προθεσμίας, ο Προμηθευτής προβαίνει στις ακόλουθες ενέργειες: α. Αναγράφει το ποσό της ληξιπρόθεσμης οφειλής στον αμέσως επόμενο λογαριασμό και προσθέτει το ποσό αυτό βεβαρημένο με το νόμιμο τόκο υπερημερίας στο συνολικό οφειλόμενο ποσό του νέου λογαριασμού που ο Πελάτης οφείλει να καταβάλει εντός της κανονικής προθεσμίας εξόφλησης του νέου λογαριασμού. β. Αν παρέλθει άπρακτη και η δεύτερη κατά σειρά προθεσμία εξόφλησης, ο Προμηθευτής δύναται να καταστήσει τον Πελάτη υπερήμερο και να υποβάλει - 4 -
στον αρμόδιο διαχειριστή εντολή απενεργοποίησης μετρητή φορτίου λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών. Η εντολή αυτή κοινοποιείται υποχρεωτικώς προς τον Πελάτη. γ. Αν η ληξιπρόθεσμη οφειλή δεν εξοφληθεί εντός δέκα (10) ημερών από την κοινοποίηση στον Πελάτη της εντολής απενεργοποίησης μετρητή φορτίου, ο Προμηθευτής δύναται να καταγγείλει τη Σύμβαση Προμήθειας υποβάλλοντας στον αρμόδιο διαχειριστή δήλωση παύσης εκπροσώπησης, ενημερώνοντας ανάλογα τον Πελάτη. Υπενθυμίζεται ότι το ζήτημα διαχείρισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών καταναλωτών έχει ήδη από το 2011 εξεταστεί ενδελεχώς από την Αρχή, σε συνέχεια αιτήματος Προμηθευτών για τη δημιουργία «Τειρεσία» στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και με δημόσια διαβούλευση (http://www.rae.gr/site/file/system/docs/consultations/18072011/file1), τα αποτελέσματα της οποίας ελήφθησαν υπόψη για τη σύνταξη του ισχύοντος Κώδικα Προμήθειας. Κατόπιν των ανωτέρω προκύπτει με σαφήνεια ότι η μεταβολή του ισχύοντος καθεστώτος για την αλλαγή προμηθευτή δε μπορεί να γίνει χωρίς την τροποποίηση των σχετικών διατάξεων του Κώδικα Προμήθειας (απόφαση Υπουργού ΠΑΠΕ), τις οποίες η ΡΑΕ προτίθεται να επανεξετάσει συνολικά, βάσει και των αποτελεσμάτων της επισκόπησης της διεθνούς πρακτικής για το εν λόγω θέμα, την οποία έχει ήδη δρομολογήσει. Μέχρι την ολοκλήρωση της συνολικής επαναξιολόγησης του ζητήματος, η Αρχή προβαίνει στην ακόλουθη σύσταση προς όλους τους Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας: Α) Να τηρούν πιστά τις ως άνω διατάξεις, που αποτελούν ενδεδειγμένα προληπτικά μέτρα, για τη μείωση του επιχειρηματικού τους κινδύνου στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε νέους Πελάτες και την αποφυγή διόγκωσης τυχόν ανεξόφλητων οφειλών των Πελατών τους. Β) Να απέχουν από τη συστηματική προσέλκυση πελατών με ληξιπρόθεσμες οφειλές σε οποιονδήποτε άλλο Προμηθευτή Ηλεκτρικής Ενέργειας, η οποία αποτελεί αθέμιτη πρακτική, ευνοώντας συνακόλουθα την καταχρηστική άσκηση δικαιώματος αλλαγής Προμηθευτή και συντελώντας στην ευρύτερη απορρύθμιση της αγοράς. Εφιστούμε - 5 -
ιδιαίτερα την προσοχή των Προμηθευτών, ώστε κατά τη διαδικασία αξιολόγησης αιτημάτων προμήθειας από νέους Πελάτες, να ελέγχουν την ύπαρξη τυχόν ληξιπρόθεσμων οφειλών του αιτούντος προς τον προηγούμενο Προμηθευτή του, ιδίως δια της προσκόμισης αντιγράφου του τελευταίου λογαριασμού κατανάλωσης του αιτούντος. Πρακτικές και καταχρηστικές συμπεριφορές αντίθετες προς τα ανωτέρω, δε μπορούν να γίνουν αποδεκτές από την Αρχή και θα αντιμετωπιστούν σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου. Τέλος, υπενθυμίζεται ότι ήδη δια της υπ αριθ. πρωτ. ΡΑΕ Ο 61639/25.05.2015 επιστολής μας, έχουν κληθεί όλοι οι Ενεργοί Προμηθευτές στη λιανική αγορά να υποβάλουν τις απόψεις τους επί όλων των ζητημάτων εφαρμογής του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Πελάτες, προκειμένου να συγκεντρωθούν και αντιμετωπισθούν τυχόν δυσλειτουργίες. Επίσης, σας ενημερώνουμε ότι ετοιμάζεται ερωτηματολόγιο, το οποίο περιλαμβάνει όλα τα ανωτέρω ζητήματα και θα αποσταλεί στις Ρυθμιστικές Αρχές άλλων κρατών μελών, για τη διερεύνηση των πρακτικών αντιμετώπισης και διαχείρισης των οφειλών των Πελατών. Τυχόν προτεινόμενες τροποποιήσεις του Κώδικα Προμήθειας θα τεθούν προς Δημόσια Διαβούλευση. Παραμένουμε στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση. Με εκτίμηση, Ο Πρόεδρος της ΡΑΕ, Δρ. Νικόλαος Γ. Μπουλαξής - 6 -
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΔΕΚΤΩΝ A/A Εταιρεία Υπ όψη Διεύθυνση Τηλέφωνο Fax 1 ΔΕΗ Α.Ε κ. Λάζαρο Καραλάζο 2 ELPEDISON A.E κ. Michel Piguet 3 GREEN A.E 4 ΗΡΩΝ Α.Ε 5 NRG TRADINGΗΟUSE A.E 6 PROTERGIA A.E κ. Χρήστο Βασιλείου κ. Δημήτριο Γεωργαντώνη κ. Αναστάσιο Λωσταράκο κ. Χρήστο Μυριανθόπουλο 7 VOLTERRA A.E κ. Πάνο Νίκου 8 WATT & VOLT A.E κ. Αναστάσιο Παπαναγιώτου Χαλκοκονδύλη 22, Αθήνα Τ.Κ. 10432 Σώρου 8-10, Kτίριο Γ, Μαρούσι Τ.Κ. 15125 Ακτή Μιαούλη 57, Πειραιάς Τ.Κ. 18536 Λ. Κηφισίας 124 & Ιατρίδου 2, Αθήνα Τ.Κ. 11526 Λ. Βουλιαγμένης 100, Γλυφάδα Τ.Κ. 16674 Αρτέμιδος 8, Μαρούσι Τ.Κ. 15125 Αμαρουσίου Χαλανδρίου 16 Μαρούσι Τ.Κ. 15125 Λ. Κηφισίας 217Α, Μαρούσι Τ.Κ. 15124 2105233539 2105239692 2112117400 2103441255 2104293939 2104295194 2130333000 2106968196 8012222555 2109606021 2103448300 2103448471 2106375858 2106375870 2130189100 2108067546