Καταγραφή της πολεοδομικής και της αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας των

Καταγραφή της πολεοδομικής και της αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας των οικισμών του Νομού Λασιθίου για τη μελλοντική ένταξή τους σε θεσμικό πλαίσιο προστασίας ΟΜΑΔΑ 09: ΜΑΡΩ ΔΑΓΙΑΝΤΗ ΙΩΑΝΝΑ ΣΚΟΥΦΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΑΜΒΡΕΛΛΗ ΜΑΡΙΑ ΔΑΒΡΑΔΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΑΙΡΕΤΑΚΗ

1.ΟΙΚΙΣΜΟΣ - ΤΟΠΟΣ ΤΟΠΙΟ - ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Α. ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η Κρήτη χαρακτηρίζεται από έδαφος έντονης μορφολογίας ως επί το πλείστο ορεινό, με ελάχιστες εξαιρέσεις κάποιες μεγάλες πεδιάδες και αρκετά σημαντικά οροπέδια. Έτσι και ο νομός Λασιθίου, δεν αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα αυτόν. Το έδαφος είναι σκληρό, τραχύ και απότομο, το κλίμα ήπιο και εξαιρετικά ξηρό. Η βλάστηση είναι χαμηλή με έντονη την παρουσία της πέτρας και του σκληρού βράχου, συναντάμε όμως και δασώδεις περιοχές. Οι (Κάτω) Αμυγδάλοι βρίσκονται σε ημιορεινή περιοχή, είναι κτισμένοι αμφιθεατρικά σε έντονη την κλίση εδάφους. Ο οικισμός ανήκε στην κοινότητα των Ζενίων της επαρχίας Μεραμπέλου, και βρίσκεται σε υψόμετρο 550μ. Σήμερα ανήκει στο δήμο Αγίου Νικολαόυ. Συγκεκριμένα ο οικισμός βρίσκεται στο 21χλμ του δρόμου Αγίου Νικολάου προς οροπέδιο Λασιθίου, ενώ στο 21,3 χλμ βρίσκεται ο οικισμός Άνω Αμυγδάλοι (Σπανάκης, 1991). Ο οικισμός καταγράφεται για πρώτη φορά στη δημογραφική απογραφή το 1881 και δεν παρουσιάζει ιδιαίτερα στοιχεία φυσικού κάλλους ούτε και ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά ή πολεοδομικά στοιχεία (Σπανάκης, 1991). Β. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ Το τοπωνύμιο προκύπτει από φυτονυμική ονομασία, δηλαδή από δέντρα ή συστάδα δένδρων, εξού και το όνομα Αμυγδάλοι. Οι δημογραφίες που προέκυψαν στην περιοχή κατά καιρούς είναι οι έξης : Ως Αμυγδάλοι, ΕΤΟΣ ΔΗΜΟΣ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΤΟΙΚΟΙ 1881 Δήμο Χουμεργιάκου 113 1920 Κοιν. Ζενίων 33 1928 Κοιν. Βρυσών 83 1940 Κοιν. Ζενίων 121 1951 Κοιν. Ζενίων 121 1961 Κοιν. Ζενίων 127 1

Πηγή: Ανδριώτης (2006) σ.481, ιδία επεξεργασία. Ως (Κάτω) και Άνω Αμυγδάλοι, ΕΤΟΣ ΔΗΜΟΣ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΤΟΙΚΟΙ 1971 Άνω Αμυγδάλοι 75 Κάτω Αμυγδάλοι 35 Πηγή: ΕΣΥΕ, ιδία επεξεργασία. Ως (Κάτω) Αμυγδάλοι, ΕΤΟΣ ΔΗΜΟΣ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΑΤΟΙΚΟΙ 1981 Κοιν. Ζενίων 30 1991 Κοιν. Ζενίων 25 2001 Δήμος Αγίου Νικολάου 18 Πηγή: ΕΣΥΕ, ιδία επεξεργασία. Σήμερα οι κάτοικοι είναι λιγοστοί, μόνο πέντε ηλικιωμένα άτομα κρατούν ζωντανό τον οικισμό, και αυτό γιατί οι απαιτήσεις κοινωνικής διαβίωσης και η αστυφιλία αλλάζουν τα παλιά οικιστικά και οικονομικά δεδομένα με αποτέλεσμα ο μικρός οικισμός να μην μπορεί να εξυπηρετήσει τις σημερινές ανάγκες και να έχει σχεδόν ερειπωθεί. Σημαντικά ιστορικά γεγονότα σ αυτόν τον οικισμό δεν αναφέρονται, παραδοσιακά επαγγέλματα δεν αναπτύχθηκαν, καθώς ο οικισμός είναι σχετικά νεότερος από τους γύρω οικισμούς και αναπτύχθηκε νοτιοανατολικά της επαρχιακής οδού Αγ. Νικολάου Οροπεδίου Λασιθίου. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και κτηνοτροφία. Η οικονομία βασιζόταν στα προϊόντα παραγωγής που ήταν το αμύγδαλο αλλά αργότερα υποχώρησε λόγω προβλημάτων και ασθενειών των δένδρων. Από τις κύριες ασχολίες παρέμειναν το λάδι, τα οπωροφόρα, τα καρύδια, τα αμπέλια και τα γαλακτοκομικά προϊόντα από κατσικίσιο και πρόβειο γάλα. 2

Γ. ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΩΝ ΕΠΙΡΡΟΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΕ ΤΟ ΤΟΠΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ THΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΕΙΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΕΙΣ Οι Αμυγδάλοι βρίσκονται σε κατωφερική πλαγιά με νοτιοανατολικό προσανατολισμό, στον επαρχιακό δρόμο από Άγιο Νικόλαο προς Οροπέδιο Λασιθίου, όπως έχει ήδη αναφερθεί. Η προσέλευση σε αυτό γίνεται από στενό δρόμο (σοκάκι), τσιμεντοστρωμένο και έντονης κλίσης. Το γεγονός αυτό, υποχρεώνει τους κατοίκους να σταθμεύουν τα αυτοκίνητα τους επί της επαρχιακής οδού Νεάπολης Οροπεδίου Λασιθίου, η οποία ονομαζόταν οδός 28 ης Οκτωβρίου. Στην αρχή του χωριού και επί της επαρχιακής οδού, βρίσκονται ελάχιστα σπίτια και ένα σύγχρονο ελαιοτριβείο. Το οδικό δίκτυο για την εξυπηρέτηση των κατοίκων υστερεί, συγκοινωνία με τους γύρω οικισμούς δεν υπάρχει παρά μόνο με ιδιωτικό όχημα, ενώ με τα κοντινότερα τοπικά κέντρα η συγκοινωνία γίνεται μια φορά την εβδομάδα. Οι ασφαλτόδρομοι της περιοχής είναι στενοί και απαιτούν μεγάλη προσοχή από τους οδηγούς λόγω των πολλών στροφών που επιβάλλει το ανάγλυφο της περιοχής αλλά και της κακής κατασκευής τους, που μαρτυρεί συχνά προχειρότητα. Δίκτυα ηλεκτροδότησης, ύδρευσης, τηλεφωνικής επικοινωνίας υπάρχουν, αλλά όχι αποχέτευσης. Δ. ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΙΣΤΟΥ Η πρώτη εντύπωση για τους Αμυγδάλους είναι ότι είναι ένα σχετικά νέο χωριό. Περπατώντας όμως, στο πολύ κατηφορικό σοκάκι (που είναι το κεντρικό δίκτυο του χωριού), συναντάμε κρυμμένο, ερειπωμένο από εγκατάλειψη το χαρακτηριστικό κρητικό λιθόκτιστο σπίτι, με στιβαρή λιθοδομή, καμιά φορά συνέχεια του βράχου, μονόχωρο η δίχωρο με το τόξο, την παραστιά, τον οντά, μερικές φορές, το στάβλο δίπλα. Μικρά ανοίγματα ή και καθόλου, την πόρτα με το πανωπόρτι. Τα δοκάρια από κορμούς στην οροφή και τα κλαδιά για την υποδοχή του δωματοχώματος. Τα περισσότερα σπίτια ακουμπισμένα το ένα δίπλα στο άλλο, άλλοτε το ένα πάνω από το άλλο, λόγω της έντονης κατωφέρειας, έχουν υποστεί ολοκληρωτικές αλλοιώσεις με προσθήκες δωματίων με τσιμεντόλιθους, μπετόν, λαμαρίνες κλπ. Άλλα επισκευασμένα πρόχειρα, χωρίς μέριμνα διατήρησης της αρχιτεκτονικής του χωριού (που κάποτε υπήρχε συνεπής λιτή, αδρή, λαϊκή), αυτό είναι πολυτέλεια για κοινωνίες που ζουν σε σκληρές 3

συνθήκες προσπαθώντας να επιβιώσουν. Άλλωστε το χωριό δεν έχει ιστορική μνήμη πέρα από το τέλος του 1800 που ανήκε στο δήμο Χουμεριάκου, σε άνθιση εκείνη την εποχή, και προέκυψε ίσως από την απόσχιση οικογενειών από το χωριό Αμυγδάλοι. Έχει δηλαδή την αίσθηση κανείς, ότι εξυπηρετεί απλώς τη στέγαση και όχι την κοινωνικότητα που προκύπτει από τη ζωή στο χωριό. Τα παιδιά του χωριού όταν το χωριό είχε κατοίκους πήγαιναν στο σχολείο του Αδριανού. Σε μία δεύτερη ανάγνωση του οικισμού, αποκαλύπτεται μια πλουσιότερη μαρτυρία της παλιάς διαβίωσης. Στο τέλος του σημερινού χωριού, σε ομαλότερο ανάγλυφο, υπάρχει συστάδα με σπίτια μεγαλύτερα από δίχωρα, με οντά, κουζίνα,, διώροφα, με στάβλους στο ισόγειο, άλλα με επεξεργασμένα δοκάρια οροφής και ταβάνωμα, και όχι κορμούς, μεγαλύτερα δωμάτια, με φουρνόσπιτο εξωτερικά, όπου η διαδικασία του ψωμιού, ήταν τελετή, κοινωνικό γεγονός, τρόπος ζωής. Τέλος, έκπληξη προκαλεί η ύπαρξη συμπλέγματος κτηρίων με διώροφη κατοικία,, μονόροφο κτίσμα με οξυκόρυφο θύρωμα και κονίαμα με θηραϊκή γη στην τοιχοποιία του, εργαστήριο και στάβλο, όλα σε μία αυλή με μαντρότοιχο. 4. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ, ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΔΙΚΤΥΟΥ 1. Ανδριώτης Ν. (2006), Πληθυσμός και Οικισμοί της Ανατολικής Κρήτης (16 ος 19 ος αι.), Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη, Ηράκλειο. 2. Σπανάκης Σ. (1991), Πόλεις και Χωριά της Κρήτης στο Πέρασμα των Αιώνων, τ. Β, Γραφικές τέχνες Γ. Δετοράκης ΑΕΒΕ, Ηράκλειο Κρήτης. 3. www.statistics.gr. 4

1. ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΤΟΠΟΣ ΤΟΠΙΟ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ 2. ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ 1. ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΤΟΠΟΣ ΤΟΠΙΟ ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ Όνομα οικισμού: Οικισμός ΑΜΥΓΔΑΛΟΙ. (Ετυμολογία της λέξης): Από τις Αμυγδαλιές που ευδοκιμούσαν στη περιοχή αυτή Α) ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Οικισμός : Ορεινός Ημιορεινός Πεδινός Παράλιος x Φυσικό περιβάλλον ιδιαιτερότητες: Υπάρχουν στην περιοχή ιδιαίτερα στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος που αξίζει να αναδειχθούν ; Στην περιοχή δεν υπάρχουν ιδιαίτερα στοιχεία του φυσικού περιβάλλοντος που αξίζει να αναδειχθούν Υπάρχει κάποιο πλαίσιο προστασίας για την περιοχή? Αν όχι θεωρείτε ότι χρειάζεται να προταθεί κάτι τέτοιο; Δεν υπάρχει κάποιο πλαίσιο προστασίας για την περιοχή. Η περιοχή συνδέεται με κάποιο ιστορικό γεγονός ; Αναφέρεται κάποιο από τα στοιχεία του τόπου που θεωρείται ιδιαίτερο χαρακτηριστικό για τη φυσιογνωμία του. 1) Μεμονωμένο κτίσμα ή μνημείο: 2) Παραγόμενο προϊόν : αγροτ/κτηνοτροφικά 3) Παραγωγική δραστηριότητα : κτηνοτροφία, γεωργία, φάμπρικα λαδιού 4) Έθιμο 5) Τοπική γιορτή ή πανηγύρι : Υπάρχει κάποια ιστορική περίοδος με την οποία ο οικισμός συνδέεται περισσότερο? Αναφέρατε : Αναφέρεται (αν γνωρίζετε ) κάποιο έργο της πεζογραφίας ή της ιστορίας που αναφέρεται στον οικισμό. Αναφέρατε : 1

Δημογραφική εξέλιξη (αναφορά στις 5 τελευταίες απογραφές). 1961 Κοιν. Ζενίων 127 Ως (Κάτω) και Άνω Αμυδγάλοι, 1971 Άνω Αμυγδάλοι 75 Κάτω Αμυγδάλοι 35 Ως (Κάτω) Αμυδγάλοι, 1981 Κοιν. Ζενίων 30 1991 Κοιν. Ζενίων 25 2001 Κοιν. Ζενίων 18 Σήμερα έχει 5 κατοίκους. Μπορεί ο οικισμός να θεωρηθεί ότι ανήκει σε ένα ευρύτερο σύνολο με κοινά χαρακτηριστικά στην εξέλιξη του (π.χ. Χωριά του Οροπεδίου Λασιθίου). Ο οικισμός των Κάτω Αμυγδάλων αποτελεί σύνολο με το Αδριανό, τους Αμυγδάλους και τα Ζένια Γ ) ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΕ ΤΟ ΤΟΠΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ - ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΕΙΣ Ποιά είναι η σχέση του οικισμού με : To τοπικό κέντρο της περιοχής : To τοπικό κέντρο της περιοχής είναι ο Άγ. Νικόλαος, που συνδέεται μέσω της Επαρχιακής οδού Αγ. Νικολάου Οροπεδίου με τον οικισμό. Οι μετακινήσεις των κατοίκων από και προς αυτόν γίνεται για κοινωνικούς, οικονομικούς, επαγγελματικούς, οικογενειακούς και ιατρικούς λόγους. Τους γειτονικούς οικισμούς: Ο οικισμός συνδέεται με τους γύρω οικισμούς μέσω της Επαρχιακής οδού Αγ. Νικολάου Οροπέδιου. Οι μετακινήσεις των κατοίκων από και προς αυτούς γίνεται για κοινωνικούς και επαγγελματικούς λόγους. Ύπαρξη στον οικισμό διαφόρων εξυπηρετήσεων ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ : υπάρχει στον οικισμό Νηπιαγωγείο Δημοτικό Γυμνάσιο Λύκειο ** Δεν υπάρχει κάποιο σχολείο στον οικισμό. Παλιά τα παιδιά του οικισμού πήγαιναν στο δημοτικό σχολείο του Αδριανού. ΥΓΕΙΑ : 2

Υπάρχει στον οικισμό Κέντρο Υγείας Φαρμακείο Υπάρχουν στον οικισμό άλλες εξυπηρετήσεις : όχι (π. χ. παιδικός σταθμός, πολεοδομία, Κ. Ε. Π. τράπεζα κλπ.) Αναφέρατε : Θεωρείται ότι η περιοχή χρειάζεται καλύτερη οδική σύνδεση με το τοπικό κέντρο; ΝΑΙ x ΟΧΙ Υπάρχει συγκοινωνία με άλλες περιοχές ; ΝΑΙ x ΟΧΙ Υπάρχει συγκοινωνία με άλλο τοπικό κέντρο ; ΝΑΙ x ΟΧΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΔΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ α) Προς το τοπικό κέντρο ΚΑΛΗ ΜΕΤΡΙΑ ΚΑΚΗ x β) Προς άλλες οικιστικές περιοχές ΚΑΛΗ ΜΕΤΡΙΑ ΚΑΚΗ x Δ) ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΙΣΤΟΥ Χτίζονται καινούργια κτίρια ; ΝΑΙ x ΟΧΙ Χτίζονται τουριστικές μονάδες ; ΝΑΙ ΟΧΙ x ** Ανακαινίζονται κάποια από τα υφιστάμενα 2. ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ Α) Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ 1. Σε ποιο τομέα στηρίζεται η οικονομία της περιοχής ; ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ( γεωργία κτηνοτροφία αλιεία ) ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ( βιομηχανία - βιοτεχνία) ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ( υπηρεσίες και τουρισμός ) x 3

Έχει αλλάξει κάτι, στην πάροδο των χρόνων, σε σχέση με τους παραπάνω τομείς ; ΝΑΙ x ΟΧΙ Οι λιγοστοί κάτοικοι του οικισμού ασχολούνται με την γεωργία και τη κτηνοτροφία για την παραγωγή προϊόντων για βιοποριστικούς λόγους και μόνο. 2. Υπάρχουν παραδοσιακές δραστηριότητες ; ΝΑΙ ΟΧΙ x 3. Υπήρχε κάποιο επάγγελμα στην περιοχή που έχει σήμερα εκλείψει ; Η παραγωγή Λαδιού, αμυγδάλου ΝΑΙ x ΟΧΙ 4. Νέες απασχολήσεις στην περιοχή ; ΝΑΙ ΟΧΙ x 5. Πιστεύετε ότι υπάρχουν προοπτικές εξέλιξης σ αυτές τις απασχολήσεις; ΝΑΙ ΟΧΙ x 6. Γνωρίζετε αν έχουν δοθεί επιχορηγήσεις ή κάποια οικονομική ενίσχυση για την παραγωγή τοπικών προϊόντων ή για την ενίσχυση τοπικών «παραδοσιακών» δραστηριοτήτων ; ΝΑΙ ΟΧΙ x ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ 7. Υπάρχουν προβλήματα σήμερα στην κυκλοφορία των οχημάτων και των πεζών στην περιοχή σας. ΝΑΙ x ΟΧΙ Στα σοκάκια του οικισμού μπορείς να κινηθείς μονό ως πεζός. 8. Για ποιους λόγους γίνονται οι μετακινήσεις σας καθημερινά ; Συναλλαγή με δημόσιες υπηρεσίες Υπηρεσίες Πρωτογενή τομέα (αγροτικά, κτηνοτροφικά) Υπηρεσίες Δευτερογενή τομέα (μεταποίηση, κατασκευές) Υπηρεσίες Τριτογενή τομέα (τουρισμός) x x 4

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΟΙΚΙΣΜΟΥ ΚΑΤΩ ΑΜΥΓΔΑΛΟΙ Οι (Κάτω) Αμυγδάλοι, είναι ένας οικισμός, με γραμμική διάταξη, αποτελούμενος από λιγοστές κατοικίες και ελάχιστους μόνιμους κατοίκους, οργανωμένες εκατέρωθεν ενός μονοπατιού με έντονη κλίση. Η πρόσβαση σήμερα μπορεί να γίνει μόνο με τα πόδια, ενώ παλαιότερα γινόταν και με τα ζώα. Οι κατοικίες είναι δομημένες αμφιθεατρικά, κάποιες από τις οποίες είναι μάλιστα και διώροφες, με άμεση εξωτερική πρόσβαση, χάρη στην έντονη κλίση του εδάφους. Σκαρίφημα πολεοδομικής οργάνωσης οικισμού «Κάτω Αμυγδάλοι»

- ΓΕΝΙΚΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΥΠΟΛΟΓΙΑΣ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΩΣ ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΙ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΑ I. ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ, ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ, ΟΡΟΛΟΓΙΑ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Η μορφολογία του σπιτιού υπακούει στις γενικές αρχές που διέπουν την αρχιτεκτονική των ορεινών περιοχών του Λασιθίου και της Σητείας: Το σπίτι είναι μικρό σε μέγεθος, ένας απλός πέτρινος όγκος με καθαρές απλές γραμμές, κλειστός από παντού και στραμμένος εξ ολοκλήρου προς τα μέσα. Τα ανοίγματα του είναι τα ελάχιστα δυνατά. Το χαμηλό, σκοτεινό εσωτερικό του σπιτιού, το διακρίνει απόλυτη κατασκευαστική και λειτουργική λιτότητα. Οι μορφές εκφράζουν τη δύσκολη ζωή και την ανέχεια των κατοίκων, ενώ τα υλικά δείχνουν ακριβώς αυτό που είναι, με μια τραχιά ειλικρίνεια. Η κάτοψη του σπιτιού αρθρώνεται χωρίς περίπλοκες και πρωτότυπες λύσεις, με κυριότερο στόχο να καλύψει τις λειτουργικές ανάγκες που δημιουργούσαν οι ασχολίες των κατοίκων. Ο πρωτεύων ρόλος της κτηνοτροφίας και της γεωργίας εκφράζεται με την άμεση σχέση - επικοινωνία των χώρων διαμονής των ζώων με εκείνους των ανθρώπων και με τη μεγάλη έκταση των αποθηκευτικών χώρων, συχνά μεγαλύτερη από εκείνη του σπιτιού. Στον οικισμό βρίσκουμε δύο διαφορετικούς βασικούς τύπους: το μονόχωρο ( μονόσπιτο) και το καμαρόσπιτο ( = διπλό μονόχωρο) που εξελίσσεται και σε περισσότερα δωμάτια. Η ενδιάμεση στήριξη του δώματος γίνεται με λίθινο τόξο ή με τοίχο. Το φέρον τόξο, που εδώ ονομάζεται αποκλειστικά καμάρα, τοποθετημένο κατά το δυνατόν συμμετρικά στο εσωτερικό του σπιτιού, χωρίζει την κάτοψη σε δύο περίπου ισομεγέθεις χώρους. Ο πλησιέστερος προς την είσοδο λέγεται πόρτεγο και ο εσωτερικός κάμερα. Το πόρτεγο λειτουργεί ως χώρος διημέρευσης και κουζίνας, η κάμερα ως υπνοδωμάτιο και αποθήκη. Οι τέσσερις ορθογωνικές κόγχες που σχηματίζονται σε κάτοψη ανάμεσα στα σκέλη της κάμαρας και τους μακρούς τοίχους λέγονται κουλτούκια. Συνήθως το ένα από τα κουλτούκια του πόρτεγου καταλαμβάνεται από το τζάκι. Στον απέναντι από την εστία κουλτούκι, αποθηκευτικό χώρο τροφίμων, βρίσκουμε πιθάρια με λάδι. Το καμαρόσπιτο είναι γενικά σκοτεινό, με μικρά ανοίγματα. Ο σταμνοστάτης βρίσκεται δεξιά ή αριστερά της εισόδου ή κοντά στην εστία. Σε αρκετά σημεία των λίθινων των τοίχων ανοίγονται κοιλότητες για την φύλαξη αντικειμένων. Στην κάμερα ο χώρος του ύπνου διαμορφώνεται με τάβλες στηριγμένες σε ξύλινα ποδάρια ( ο οντάς 1 ) με χώρο αποθήκευσης από κάτω. Ο ρουχισμός φυλάσσεται στην κασέλα. Η επίπλωση του σπιτιού περιορίζεται στα στοιχειώδη και καμιά φορά υπάρχει και ο αργαλειός. Σε ξύλο που στηρίζεται από τοίχο σε τοίχο κρέμονται τα ρούχα. Το φαγητό φυλάσσεται στο φανάρι, ( μεταλλικό κουτί με σίτες στις παρειές για αερισμό), που κρέμεται από το δοκάρι. Το καμαρόσπιτο δεν διαθέτει καμία από τις ανέσεις της σύγχρονης ζωής. Αποχωρητήριο δεν υπάρχει, το νίψιμο προσώπου και χεριών γίνεται στην αυλή και η ατομική καθαριότητα είναι ανύπαρκτη. Το αχίρι 2 ( στάβλος) βρίσκεται δίπλα στο σπίτι. Η προσπέλαση σ αυτό γίνεται με ανεξάρτητη είσοδο από την αυλή. 1. ΑΠΟ ΤΟ ΤΟΥΡΚ. ODA = ΑΝΩΓΕΙΟ ΠΑΠΑΓΡΗΓΟΡΑΚΗΣ 110 2. ΑΠΟ ΤΟ ΤΟΥΡΚ. ΑHIR = ΣΤΑΒΛΟΣ, Λ. Η ΟΠΟΙΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΠΑΓΡΗΓΟΡΑΚΗ, 78, ΠΡΟΗΛΘΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ «ΑΧΥΡΩΝ» Στους τοίχους του αχιριού, (όπου σταβλίζονται τα ζώα), οποίου διαμορφώνονται φάτνες, οι ματζαδούρες 3. Τέλος το αχίρι έχει και χρήση αποχωρητηρίου. Παλαιότερα αν δεν υπήρχε αχίρι, τα ζώα της οικογένειας στεγάζονταν αναγκαστικά στο πόρτεγο. Ο φούρνος βρίσκεται συνήθως στην αυλή δίπλα στο σπίτι ή ανεξάρτητος και αποτελεί κοινωνικό γεγονός, μια συλλογική οικονομία. Οι χώροι που περιγράφονται παραπάνω εκτείνονται ισόγεια είτε σε ένα επίπεδο είτε κλιμακούμενοι σύμφωνα με την κλίση του εδάφους. Όροφος, παρουσιάζεται σε ελάχιστες περιπτώσεις και καταλαμβάνει το μισό από το δώμα του καμαρόσπιτου, με τον έναν από τους μακρούς τοίχους στηριγμένο στην καμάρα

του ισογείου. Η προσπέλαση στον όροφο σε μια περίπτωση γίνεται εσωτερικά ενώ στις υπόλοιπες εξωτερικά με σκάλα, με τη βοήθεια των κλίσεων του εδάφους. Σε νεότερες δομές, συναντούμε αυλή στεγασμένη με κρεβατίνα πάνω σε μεταλλικό σκελετό. II. ΥΛΙΚΑ ΔΟΜΗΣ Το βασικό οικοδομικό υλικό του οικισμού αλλά και αυτό που συναντάται σε όλους τους τυπικούς οικισμούς της Κρήτης είναι η πέτρα, ο σκληρός ασβεστόλιθος, που κοματιάζεται με κόπο και δίδει ένα πλήθος ακανόνιστων αργών λίθων. Η επικάλυψη των σπιτιών γίνεται κατά κανόνα με χωμάτινο δώμα. Υπάρχουν πρίνοι, κυπαρίσσια και δρύες και με αυτά κατασκευάζεται ο φέρον σκελετός των δωμάτων. Η ξυλεία χρησιμοποιείται ακατέργαστη, συχνά χωρίς καν αποφλοίωση. Κατεργασμένη ξυλεία χρησιμοποιείται μόνο στην κατασκευή κουφωμάτων. Το δωματόχωμα για την επικάλυψη του δώματος είναι ένας ειδικής σύνθεσης λιπαρός γκριζοκίτρινος άργιλος με αυξημένη στεγανότητα και θερμομονωτική ικανότητα. Ως συνδετικά κονιάματα στις λιθοδομές χρησιμοποιούνται ο πηλός και το ασβεστόχωμα. Τα επιχρίσματα, από τα ίδια υλικά, είναι σπάνια. Χρήση χρώματος δεν παρατηρείται. III. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ 1) Τοιχοποιίες Οι τοιχοποιίες είναι κατά κανόνα αργολιθοδομές με πηλό ή πηλάσβεστο και αποτελούσαν τα φέροντα στοιχεία. Κατά την κατασκευή της ανωδομής τοποθετούνται μεγάλα αγκωνάρια, ενώ στο υπόλοιπο των όψεων η λιθοδομή έχει την τραχιά υφή, της σχεδόν ακατέργαστης πέτρας. Οι δυσκολίες στο κτίσιμο ενός υλικού με τόσο ακανόνιστα σχήματα αντιμετωπίζονταν με το χαλικολόημα 4, την έντεχνη δηλαδή, παρεμβολή μικρών χαλικιών ανάμεσα στις πέτρες, ώστε να καλυφθούν τα κενά. Τα πάχη των τοίχων κυμαίνονται στα 50-60 εκ. Ο τρόπος επικάλυψης είναι το χωμάτινο δώμα στηριγμένο σε υπόστρωμα από ξύλινα δοκάρια. 3. ΙΤΑΛ. MANGIATOIA = ΦΑΤΝΗ ΠΑΧΝΙ. ΠΑΠΑΓΡΗΓΟΡΑΚΗΣ, 42 MANGIARE = ΤΡΟΦΗ 4. ΠΡΒ. ΛΑΣΙΘΙΩΤΑΚΗ, 22. ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗ, ΚΡΗΤ. ΣΠΙΤΙ 267-268 2) Δώμα Η μορφή του ξύλινου σκελετού εξαρτάται από το σχήμα και το μέγεθος της κάτοψης. Οι διαστάσεις του κυμαίνονται μεταξύ των 2,60-2,80 μ. Τα δοκάρια στηρίζονται στους τοίχους και για ανοίγματα άνω των 3,00μ. παρεμβάλλεται λίθινο τόξο. Η διαδικασία κατασκευής του δώματος λέγεται στέγη και έχει ως εξής: τα μεγαλύτερα φέροντα δοκάρια, τα μεσοδόκια, από ξεκλαδισμένους ακατέργαστους κορμούς τοποθετούνται κατά τη μικρότερη διάσταση του χώρου ανά 0,60-1,00 μ., απόσταση, που αυξομειώνεται ανάλογα με τις διατομές των ξύλων και το άνοιγμα ανάμεσα στα σημεία έδρασης τους. Επάνω στα μεσοδόκια στηρίζονται κατά την κάθετη έννοια τα δοκάρια, χονδρά κλαδιά ακατέργαστα επίσης, κατά το δυνατόν σ επαφή μεταξύ τους. Το σκελετό συμπληρώνουν τα φιαλώματα 5 που μπορεί να είναι σχίζες και λεπτά κλαδιά, καλάμια ή στρώμα από αστοιβίδες, οι οποίες αφθονούν στην ύπαιθρο. Κατόπιν τοποθετείται η πρώτη στρώση χώματος, το ροδώμα 6 που κοπανίζεται και βρέχεται και έπειτα το δωματόχωμα. Το συνολικό πάχος του χώματος φθάνει επομένως τα 15-20 εκ. Η επιφάνεια του έχει μικρή κλίση για την απορροή των ομβρίων. Το δώμα χρειάζεται τακτική συντήρηση για να διατηρηθεί στεγανό. Από σε καιρό σε καιρό ( συνήθως κάθε

φθινόπωρο) πρέπει να μεταφέρεται μικρή ποσότητα χώματος και να στρώνεται στην επιφάνεια του. Έτσι το πάχος του αυξάνει σταδιακά και συνεπώς και το βάρος του, με αποτέλεσμα ο ξύλινος σκελετός να αρχίζει να παρουσιάζει «κοιλιά» ή και να υποχωρεί. 3) Καμάρα Το λίθινο φέρον τόξο, η καμάρα, είναι το πιο ενδιαφέρον στοιχείο των κατοικιών. Επειδή φέρει το μισό βάρος του δώματος, η κατασκευή της είναι πάντα ιδιαίτερα επιμελημένη ακόμη κι αν το υπόλοιπο σπίτι είναι πιο πρόχειρης κατασκευής. Το πάχος της είναι μεταξύ των 40-50 εκ.. Για την κατασκευή της σχεδιάζεται αρχικά το αχνάρι δηλαδή το ίχνος της καμπύλης, επάνω στο οποίο σημαδεύονται τα πελέκια. Κατόπιν τα πελέκια γωνιάζονται και λαξεύονται με επιμέλεια σε όλες τις όψεις εκτός από εκείνη που αντιστοιχεί στο εξωράχιο του τόξου. Η καμάρα κτίζεται προσεκτικά με λεπτούς αρμούς, ταυτόχρονα με τους τοίχους του σπιτιού. Όταν φτάσουν στη γένεση της καμπύλης, κατασκευάζουν ξυλότυπο που αφαιρείται αφού τοποθετηθεί το κορυφαίο πελέκι και χτυπηθεί καλά, ώστε να σφίξει με τα υπόλοιπα. Το κεντρικό πελέκι λέγεται κλειδί 7, εξαιτίας του γνωστού ρόλου του στο «κλείδωμα» και στερέωση της όλης κατασκευής. Κατά την τοποθέτησή του έχει προνοηθεί συνήθως να σφηνώσει δίπλα του ένα σιδερένιο κερκέλι για το κρέμασμα αντικειμένων. Η καμάρα έχει απεριόριστη διάρκεια ζωής, στα ερειπωμένα σπίτια είναι συνήθως το μόνο στοιχείο που διατηρείται ακέραιο και το τελευταίο που καταρρέει. Οι καμάρες συνήθως αρχίζουν σε ύψος 0,25 0,30 μ. από το δάπεδο. 4) Ανοίγματα Τα ανοίγματα του σπιτιού ακολουθούν τη τυπολογία που χαρακτηρίζει τους περισσότερους οικισμούς της Κρήτης. Κλιματολογικοί κυρίως παράγοντες αλλά και λόγοι ασφάλειας θέλουν το σπίτι κλειστό από παντού σαν οχυρό. Είναι χαρακτηριστικές οι στενές φωτιστικές θυρίδες. Το κυριότερο και συχνά το μοναδικό άνοιγμα του σπιτιού είναι η θύρα. Το κατώφλιο είναι το λίθινο μονοκόμματο ή από δύο μικρότερες συναρμοσμένες πέτρες. Το ανώφλιο είναι οριζόντιο ολόσωμο πελέκι ή χονδρό κομμάτι ξύλου. Τα πορτομάγουλα σχηματίζονται από τα πελέκια της τοιχοποιίας ή αποτελούνται από 2-3 επιμήκη λαξευμένα τμήματα. 5. ΦΛΙΑΛΩΜΑΤΑ: ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΕΚΦΟΡΑ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ 6. ΡΟΔΩΜΑ: ΠΗΛΟΡΟΔΩΜΑ, ΛΑΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 524-525 7. Λ. ΛΑΣΙΘΙΩΤΑΚΗΣ,22 Το χονδροκομμένο, αυστηρό κούφωμα από ξύλο αποτελείται από 4-5 φαρδιές σανίδες, που ενώνονται στην εσωτερική όψη με 2-3 καρφωτές τραβέρσες. Το κούφωμα στηρίζεται κατ ευθείαν στον τοίχο χωρίς κάσα με 2-3 χονδρά σιδερένια μάσκουλα που εισέρχονται και στρέφονται σε κατάλληλες κριτοειδείς υποδοχές από το ίδιο υλικό. Το θυρόφυλλο όσο και το πανωπόρτι διαθέτει ξύλινο μάνταλο και κλειδωνιά που λειτουργεί με μεγάλο βαρύ, σιδερένιο κλειδί. Αν το σπίτι διαθέτει άλλα ανοίγματα συνήθως πρόκειται για θυρίδες (σμαγδάλια), διαστάσεων 20-25 Χ 30-35 εκ. τοποθετημένες στο ύψος των ματιών όρθιου ανθρώπου. Τα ανοίγματα δεν έχουν κουφώματα και οι παρειές τους διευρύνονται λοξά προς τα μέσα. Τα παράθυρα είναι λίγα και έχουν χρονολογικές ενδείξεις πολλές φορές έχουν εξωτερικά λίθινα πλαίσια, ορθογωνικά και σιδεριές με περαστά συμπαγή σίδερα. Τα παράθυρα σε λίγο μεταγενέστερα σπίτια είναι επιμήκη. 5) Τζάκι Στο καμαρόσπιτο κυριαρχεί ο τύπος του χωνευτού τζακιού, που καταλαμβάνει ένα ολόκληρο κουλτούκι του πόρτεγου και είναι κατασκευασμένο από πέτρα. Το άνοιγμά του είναι 1,00-1,20μ. Οι πλάγιες παρειές του σχηματίζονται από δύο πελεκητούς ορθοστάτες, που μπορεί να εξέχουν ή όχι από την τοιχοποιία. Το τζάκι γίνεται ένας λειτουργικός οργανισμός, που επιτρέπει στη νοικοκυρά τα αναγκαία για το μαγείρεμα αλλά και μια ζεστή φιλική γωνιά, που θερμαίνει και φωτίζει. Η καπνοδόχος (ανηφοράς), καταλήγει σε μία τρύπα στο δώμα. Η τρύπα αυτή καλύπτεται είτε από το σπαζοπίθαρο, δηλαδή ένα σπασμένο πιθάρι παραχωμένο στο δώμα, το οποίο αποτελεί με τον τρόπο αυτό

το εξωτερικό κάλυμμα της καπνοδόχου, είτε από απλές πέτρινες κατασκευές, αποτελούμενες από επίπεδες πλάκες τοποθετημένες σε σχήμα Π. 6) Κοιλότητες (θυρίδες) στους τοίχους. Οι κοιλότητες, διαφόρων διαστάσεων, που βρίσκονται στην εσωτερική πλευρά των τοίχων, χρησιμεύουν για τη φύλαξη αντικειμένων και μένουν ανοιχτές ή για την φύλαξη τροφίμων και «κλείνονται» πρόχειρα με ένα ύφασμα. 7) Φούρνος Ο φούρνος συνήθως βρίσκεται έξω από το σπίτι στην αυλή, ανεξάρτητος και συνήθως χωρίς στέγαση και πιο σπάνια βρίσκεται μέσα σε ένα κτίσμα το φουρνόσπιτο. Το δάπεδο που εδράζεται ο φούρνος είναι υπερυψωμένο από το έδαφος κατά 80-90 εκ. και είναι συμπαγές. Ο θόλος του φούρνου κτίζεται με το κατά το δυνατόν ομοιόμορφες πλακοειδείς πέτρες σφηνοειδούς σχήματος σε περιμετρικές στρώσεις με εναλλάξ αντίθετη κλίση, που δίδουν στην τοιχοποιία ψαθωτή εμφάνιση. Ιδιαίτερη σημασία δίδεται στις αναλογίες του θόλου. Για να λειτουργεί σωστά πρέπει το ύψος του να είναι το ½ της διαμέτρου, ( να είναι δηλ. Κανονικό ημισφαίριο. Όταν το κτίσιμο φθάσει στην «αρμονία» του θόλου, που λέγεται κλειδί, αυτή σχηματίζεται είτε από μια είτε από τέσσερις πέτρες. Ο θόλος δεν αφήνεται ποτέ εμφανής, για λόγους θερμομονώσεως. Όταν η κλίση του εδάφους δε βοηθά για να είναι θαμμένος στη γη, υψώνονται περιμετρικά οι τοίχοι και το ενδιάμεσο διάστημα γεμίζεται με χώμα. Το μέγεθος του φούρνου εκφράζεται με το βάρος του ψωμιού που μπορεί να ψήσει σε μια φουρνιά. 8) Ματζαδούρες Τα παχνιά για το τάϊσμα των ζώων, οι ματζαδούρες, κατασκευάζονται μέσα στα αχίρια και παρουσιάζουν ενδιαφέρουσες μορφολογικές παραλλαγές. Είναι συνήθως επιτοίχιες είτε γωνιακές, είτε χωνευτές σε κάποια σημεία των πλευρικών τοίχων. Η γωνιακή ματζαδούρα σχηματίζεται από μια ευμεγέθη σχιστόπλακα πακτωμένη στην τοιχοποιία στο σημείο συμβολής δύο τοίχων, έτσι ώστε το μεγαλύτερο μέρος της να εξέχει μέσα στο χώρο. Το ύψος της πλάκας από το δάπεδο ποικίλει ανάλογα με την κατηγορία των ζώων για τα οποία προορίζεται. Η χωνευτή ματζαδούρα είναι κόγχη μέσα στο πάχος του τοίχου, με στόμιο σχήματος ισοσκελούς τριγώνου. Όταν η χωνευτή ματζαδούρα βρίσκεται στη γωνιά του αχιριού, η κόγχη σχηματίζεται μέσα στο πάχος του ενός από τους τοίχους, ενώ ο άλλος αφήνεται ανέπαφος. Η υποτείνουσα του τριγώνου μπορεί να είναι ευθύγραμμη ή λαξευμένη σε σχήμα τοξωτό, με μικρό βέλος για να διευρυνθεί κάπως το στενό στην περίπτωση αυτή, στόμιο της ματζαδούρας. Η επιτοίχια ματζαδούρα επικρατεί.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΕΕ/ΤΑΚ & ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΉΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΝΟΜΟΥ ΛΑΣΙΘΙΟΥ Ομάδα εργασίας: 09 ΔΕΛΤΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΟΥ ΚΤΙΣΜΑΤΟΣ, ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ, ΤΟΠΙΟΥ ή ΣΥΝΟΛΟΥ [που μπορεί να ενταχθεί σε καθεστώς προστασίας] Αριθμός δελτίου: 09.2-01 ημερομηνία: 12-11-2010 νομός: ΛΑΣΙΘΙΟΥ δήμος: ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ οικισμός: (ΚΑΤΩ) ΑΜΥΓΔΑΛΟΙ διεύθυνση: επωνυμία ακινήτου : Συνοικία ή θέση ιδιοκτησία /όροφο: ΟΙΚΙΣΤΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ - ΣΥΣΤΑΔΑ σημερινή χρήση /όροφο: ισογ:, ΕΡΕΙΠΙΟ οροφ: ΕΡΕΙΠΙΟ αρχική χρήση /όροφο: ισογ:, ΚΑΤΟΙΚΙΑ Η ΒΟΗΘ. ΧΩΡΟΣ οροφ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ κατάσταση κτιρίου: καλή / μέτρια / κακή ΚΑΚΗ 09.3-01 κωδικός ιστορική περίοδος φωτογραφία κυρίας όψης απόσπασμα χάρτη Εικόνα 1: Οικιστικό σύνολο Εικόνα 2: Θέση συνόλου αριθμός δελτίου 09.3-01 1/4

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΕΕ/ΤΑΚ & ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΉΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΝΟΜΟΥ ΛΑΣΙΘΙΟΥ Ομάδα εργασίας: 09 περιγραφή: Συστάδα κτισμάτων, αποτελούμενη από μονώροφα και διώροφα κτήρια. σύστημα δόμησης αριθμός οροφών 1-2 υπόγειο άλλο κτίριο/οικόπεδο προσθήκες-αλλοιώσεις ναι όχι ναι όχι κτίσμα στέγη βιτρίνα ισογείου εξώστης άλλο τι: ανοίγματα κηρυγμένο ΥΠΕΚΑ ΥΠΠΟΤ ΦΕΚ: μνημείο υπό κήρυξη νέο προτεινόμενο προτεινόμενη προστασία: χαρακτηρισμός κτιρίου τμήματος κελύφους κύριων όψεων συνοδεία ειδική ρύθμιση αριθμός δελτίου 09.3-01 2/4

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΕΕ/ΤΑΚ & ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΉΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΝΟΜΟΥ ΛΑΣΙΘΙΟΥ Ομάδα εργασίας: 09 φωτογραφία λεπτομέρειας φωτογραφία λεπτομέρειας Εικόνα 3: Όψη συνόλου Εικόνα 5: Οξυκόρυφο τόξο στο θύρωμα Εικόνα 4: Λίθινη προεξοχή για την απορροή ομβρίων αριθμός δελτίου 09.3-01 3/4

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΕΕ/ΤΑΚ & ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΉΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΝΟΜΟΥ ΛΑΣΙΘΙΟΥ Ομάδα εργασίας: 09 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ διατήρησης καλή μέτρια κακή κατάσταση 1. ΦΕΡΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Τοιχοποία λιθοδομή Χ 2. ΦΕΡΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ - ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ξύλινα δοκάρια και λίθινη καμάρα Χ 3. ΣΤΕΓΑΣΗ - ΕΠΙΚΑΛΥΨΗ Επίπεδο δώμα με δωματόχωμα ή κεραμοσκεπή Χ 4. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΛΗΡΩΣΗΣ --- 5. ΔΑΠΕΔΑ ΟΡΟΦΕΣ Ξύλινα δοκάρια και κλαδιά Χ 6. ΚΛΙΜΑΚΟΣΤΑΣΙΑ Πέτρινη εξωτερική σκάλα Χ 7. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΠΡΟΕΞΟΧΗ Λίθινη προεξοχή για την απορροή ομβρίων Χ 8. ΕΞΩΣΤΗΣ --- 9. ΚΙΓΚΛΙΔΩΜΑΤΑ - ΣΤΗΘΑΙΑ --- αριθμός δελτίου 09.3-01 4/4

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΤΕΕ/ΤΑΚ & ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΉΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ ΓΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΝΟΜΟΥ ΛΑΣΙΘΙΟΥ Ομάδα εργασίας: 09 10. ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ - ΣΚΟΥΡΑ Ξύλινα Χ 11. ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ - τοίχοι: ισογ:, οροφ: - κουφωμ:, σκούρα: - κιγκλιδ: --- --- --- 12. ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Λίθινη προεξοχή για την απορροή ομβρίων Εικ. 5 Πόρτα Εικ. 6 παρατηρήσεις: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ονομ/νυμο: διευθ.: τηλ.: ονομ/νυμο: διευθ.: τηλ.: ονομ/νυμο: διευθ.: τηλ.: ονομ/νυμο: διευθ.: τηλ.: ονομ/νυμο: διευθ.: τηλ.: ονομ/νυμο: διευθ.: τηλ.: ονομ/νυμο: διευθ.: τηλ.: ΥΠΟΜΝΗΜΑ αριθμός δελτίου 09.3-01 5/4

2.01 ΟΙ ΑΜΥΓΔΑΛΟΙ 2.02 ΟΙ ΑΜΥΓΔΑΛΟΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΡΟΜΟ ΠΡΟΣ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ 2.03 ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΤΟΥΣ ΑΜΥΓΔΑΛΟΥΣ ΑΠΟ 2.04 ΣΥΣΤΑΔΑ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΤΟ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΤΥΟ

2.05 ΔΙΩΡΟΦΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ 2.06 ΣΥΣΤΑΔΑ ΣΠΙΤΙΩΝ 2.07 ΣΠΙΤΙ ΔΙΩΡΟΦΟ ΜΕ ΦΟΥΡΝΟΣΠΙΤΟ 2.08 ΑΥΛΗ ΜΕ ΔΙΩΡΟΦΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ

2.09 ΛΙΘΟΔΟΜΗ 2.10 ΛΙΘΟΔΟΜΗ 2.11 ΕΠΙΧΡΙΣΜΑ 2.12 ΞΥΛΙΝΟ ΑΝΩΦΛΙ

2.13 ΔΩΜΑ 2.14 ΞΥΛΙΝΑ ΔΟΚΑΡΙΑ ΟΡΟΦΗΣ 2.15 ΞΥΛΙΝΟ ΤΑΒΑΝΙ 2.16 ΞΥΛΙΝΟ ΤΑΒΑΝΙ

2.17 ΚΑΜΑΡΟΣΠΙΤΟ 2.18 ΛΙΘΙΝΗ ΤΟΞΩΤΗ ΚΑΜΑΡΑ ΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΟΥ ΦΕΡΟΝΤΑ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΠΟΥ ΑΝΤΕΞΕ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ 2.19 ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΑΠΟ ΑΧΙΡΙ ΜΕ ΤΙΣ ΜΑΤΖΑΔΟΥΡΕΣ ΣΤΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ 2.20 ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ

2.21 ΔΙΩΡΟΦΟ ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΑΧΙΡΙ 2.22 ΛΙΘΙΝΗ ΠΡΟΕΧΟΧΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΡΡΟΗ ΤΩΝ ΟΜΒΡΙΩΝ 2.23 ΣΤΑΜΝΟΣΤΑΤΗΣ 2.24 ΠΟΡΤΟΣΙΑ ΜΕ ΚΑΜΑΡΑ 2.25 ΟΞΥΚΟΡΥΦΟ ΤΟΞΟ ΣΤΟ ΘΥΡΩΜΑ

2.26 ΞΥΛΙΝΗ ΠΟΡΤΑ ΜΕ ΚΛΕΙΔΩΝΙΑ 2.27 ΚΡΙΚΕΛΙ 2.28 ΚΡΙΚΕΛΙ 2.29 ΚΡΙΚΕΛΙ

2.30 ΤΖΑΚΙ ΣΕ ΚΟΥΖΙΝΑ 2.31 ΚΑΜΙΝΑΔΑ ΜΕ ΠΙΘΑΡΙ- ΣΠΑΖΟΠΙΘΑΡΟ 2.32 ΦΟΥΡΝΟΣ 2.33 ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΣΠΙΤΙΟΥ ΜΕ ΟΝΤΑ

2.34 ΕΣΟΧΗ ΣΤΟ ΚΟΥΛΤΟΥΚΙ ΠΑΝΩ 2.35 Ο ΟΝΤΑΣ 2.36 ΦΟΥΡΝΟΣΠΙΤΟ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΤΖΑΚΙ 2.37 ΚΑΤΕΒΑΣΜΑ ΔΑΠΕΔΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΟΙΓΕΙ Η ΠΟΡΤΑ 2.38 ΜΑΤΖΑΔΟΥΡΑ

2.39 ΑΥΛΗ 2.40 ΛΙΘΙΝΗ ΣΚΑΛΑ ΠΡΟΣ ΟΡΟΦΟ 2.41 ΞΥΛΙΝΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΣΚΑΛΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΡΟΦΟ 2.42 ΜΑΝΤΡΟΤΟΙΧΟΣ ΜΕ ΛΙΘΟΔΟΜΗ

ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ: ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΑΜΥΓΔΑΛΟΙ (ΣΚΑΡΙΦΗΜΑΤΑ) ΚΑΤΟΨΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΜΕ ΦΟΥΡΝΟΣΠΙΤΟ

ΚΑΤΟΨΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΜΕ ΑΥΛΗ