Μακροοικονομική Κεφάλαιο 3 Παραγωγικότητα, Προϊόν και Απασχόληση 3.1 Πόσο παράγει η οικονομία; Η συνάρτηση παραγωγής 1) Στη συνάρτηση παραγωγής Y = AF(K, N), η συνολική παραγωγικότητα συντελεστών είναι Α) Υ/Α Β) Α Γ) Κ/Ν Δ) Υ/Ν 2) Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τα μακροοικονομικά στοιχεία της Freedonia κατά το Έτος 1 και Έτος 2. Έτος Y K N 1 2000 1700 70 2 2100 1785 75 Έστω ότι η συνάρτηση παραγωγής δίνεται ως Y = AK 0.25 N 0.75. Από το Έτος 1 ως το Έτος 2 η συνολική παραγωγικότητα των συντελεστών αυξήθηκε κατά Α) -1,5% Β) 5,0% Γ) 5,5% Δ) 12,7% 3) Το οριακό προϊόν του κεφαλαίου είναι η αύξηση Α) του αναγκαίου κεφαλαίου για τη δημιουργία μιας ακόμη μονάδας προϊόντος Β) του προϊόντος που παράγεται από την αύξηση του αποθέματος κεφαλαίου κατά μια μονάδα Γ) της αναγκαίας εργασίας η οποία συνοδεύει την αύξηση του αποθέματος κεφαλαίου κατά μια μονάδα Δ) του προϊόντος που παράγεται από την αύξηση του κεφαλαίου κατά ένα δολάριο 4) Έστω ότι η συνάρτηση παραγωγής της οικονομίας είναι Y = AK 0.3 N 0.7, και K = 200, N = 2000, A = 1. Υπολογίστε το οριακό προϊόν του κεφαλαίου. Α) 1,0 Β) 1,5 Γ) 2.0 Δ)2,5 5) Το γεγονός ότι η συνάρτηση παραγωγής που συνδέει το προϊόν με την εργασία γίνεται πιο επίπεδη όσο κινούμαστε από τα αριστερά στα δεξία σημαίνει ότι Α) το οριακό προϊόν της εργασίας είναι θετικό Β) το οριακό προϊόν του κεφαλαίου είναι θετικό Γ) υπάρχει φθίνουσα οριακή παραγωγικότητα της εργασίας Δ) υπάρχει φθίνουσα οριακή παραγωγικότητα του κεφαλαίου 6) Μια εφεύρεσεη που θα ανέβαζε την ταχύτητα του διαδικτύου είναι ένα παράδειγμα Α) επίδρασης εισοδήματος Β) αύξησης της εργασίας Γ) επίδρασης υποκατάστασης Δ) διαταραχής της προσφοράς 1
3.2 Η ζήτηση εργασίας 1) Οι οικονομολόγοι θεωρούν συχνά ότι το απόθεμα κεφαλαίου της οικονομίας είναι σταθερό διότι Α) η εργασία αποτελεί σημαντικότερο παράγοντα από το κεφάλαιο, οπότε οι οικονομολόγοι αγνοούν το κεφάλαιο Β) χρειάζεται πολύς χρόνος ούτως ώστε οι επενδύσεις και η αντικατάσταση του απαξιωμένου κεφαλαίου να επηρεάσουν τη συνολική ποσότητα του διαθέσιμου κεφαλαίου Γ) υπάρχει πολύ μικρό κεφάλαιο στην οικονομία, σε σύγκριση με αυτό της εργασίας Δ) εάν δεν αλλάξει το επιτόκιο, δεν αλλάζει και το απόθεμα κεφαλαίου 2) Η μείωση του αριθμού εργαζομένων που απασχολούνται σε μια επιχείρηση θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα της Α) αύξησης του οριακού προϊόντος εργασίας Β) αύξησης του οριακού εσόδου της εργασίας Γ) αύξησης του πραγματικού μισθού Δ) μείωσης του πραγματικού μισθού 3) Η εταιρεία Widget έχει την παρακάτω συνάρτηση παραγωγής Αριθμός Εργατών Αριθμός Παραγόμενων Προϊόντων 0 0 1 9 2 17 3 24 4 30 5 35 αν το κάθε προϊόν της εταιρείας πωλείται $6 και ο μισθός είναι $33, πόσους εργάτες θα προσλάβει η εταιρεία; Α) 0 Β) 1 Γ) 2 Δ) 4 4) Ποιο από τα παρακάτω θα οδηγούσε στην άυξηση του οριακού προϊόντος της εργασίας για κάθε ποσότητα εργασίας; Α) Μια αύξηση του πραγματικού μισθού Β) Μια μείωση του πραγματικού μισθού Γ) Μια θετική διαταραχή της προσφοράς, όπως η πτώση της τιμής του πετρελαίου Δ) Μια αρνητική διαταραχή της προσφοράς, όπως η μειωμένη προσφορά πρώτων υλών 5) Το οριακό προϊόν της εργασίας (μετρημένο σε μονάδες προϊόντος) για την Expando Corp. προκύπτει από το MPN = A(400 - N) όπου Α μετράει την παραγωγικότητα και Ν είναι ο αριθμός των εργατοωρών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή. Αν υποθέσουμε ότι η τιμή του κάθε προϊόντος είναι $6 και Α = 0,002. (α) Ποια θα είναι η ζήτηση εργασίας αν ο ονομαστικός μισθός είναι $18; (β) Ποια θα είναι η ζήτηση εργασίας αν ο ονομαστικός μισθός αυξηθεί στα $21; 3.3 Η προσφορά εργασίας 1) Η τάση των εργαζομένων να προσφέρουν περισσότερη εργασία λόγω υψηλότερης αμοιβής του ονομάζεται ενός υψηλότερου πραγματικού μισθού στην προσφερόμενη ποσότητα εργασίας. Α) αποτέλεσμα ομογενούς προσφοράς εργασίας Β) αποτέλεσμα αρνητικής συσχέτισης Γ) αποτέλεσμα εισοδήματος Δ) αποτέλεσμα υποκατάστασης 2
2) Το αποτέλεσμα εισοδήματος ενός υψηλότερου πραγματικού μισθού στην ποσότητα προσφοράς εργασίας είναι Α) η ιδέα ότι οι εργαζόμενοι νιώθουν ψυχικά πλουσιότεροι όταν είναι υψηλότεροι οι μισθοί και γι αυτό εργάζονται περισσότερο. Β) το αποτέλεσμα κατά το οποίο το εισόδημα πρέπει να αυξάνεται όταν αυξάνονται και οι μισθοί. Γ) η τάση των εργαζομένων να προσφέρουν περισσότερη εργασία, λόγω της καλύτερης οικονομικής τους θέσης. Δ) η τάση των εργαζομένων να προσφέρουν λιγότερη εργασία, λόγω της καλύτερης οικονομικής τους θέσης. 3) Εάν ο μισθός του Τζεφ αυξηθεί, αποφασίζει να δουλεύει λιγότερες ώρες. Από αυτό συμπεραίνουμε ότι Α) για τον Τζεφ, το αποτέλεσμα υποκατάστασης είναι μεγαλύτερο από το αποτέλεσμα εισοδήματος Β) για τον Τζεφ, το αποτέλεσμα υποκατάστασης είναι ίσο με το αποτέλεσμα εισοδήματος Γ) για τον Τζεφ, το αποτέλεσμα υποκατάστασης είναι μικρότερο από το αποτέλεσμα εισοδήματος Δ) Ο Τζεφ είναι βλάκας 4) Μια μόνιμη αύξηση του πραγματικού μισθού έχει αποτέλεσμα εισοδήματος από μια προσωρινή αύξηση πραγματικού μισθού, οπότε η προσφορά εργασίας είναι με μια μόνιμη αύξηση μισθού απ ότι με μια προσωρινή. Α) ισχυρότερο, μεγαλύτερη Β) ισχυρότερο, μικρότερη Γ) πιο αδύναμο, μεγαλύτερη Δ) πιο αδύναμο, μικρότερη 5) Σε καθένα από τα παρακάτω σενάρια, δηλώστε εάν η καμπύλη της προσφοράς εργασίας θα μετατοπιζόταν προς τα αριστερά, προς τα δεξιά, εάν δε θα μετατοπιζόταν καθόλου, ή εάν η μετατόπιση θα ήταν διφορούμενη, διότι υπάρχουν παραπάνω από ένα αποτελέσματα και αυτό σημαίνει ότι θα μετακινούσαν την καμπύλη σε αντίθετες κατευθύνσεις. (α) Το χρηματιστήριο ανεβαίνει απότομα. (β) Λιγότεροι έφηβοι δουλεύουν ενώ πάνε σχολείο απ ό,τι παλιά (γ) Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού εγκαταλείπει την χώρα λόγω μια επιδημικής γρίπης πουλερικών. (δ) Ο προσδοκώμενος μελλοντικός μισθός πέφτει και το χρηματιστήριο χρεοκοπεί. (ε) Ο τρέχων πραγματικός μισθός αυξάνεται. 3.4 Ισορροπία στην αγορά εργασίας σημ: ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΣΤΕ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ-ΖΗΤΗΣΗΣ!!! 2) Μια τρομερή πλημμύρα στον ποταμό Μισισιπή καταστρέφει χιλιάδες εργοστάσια, μειώνοντας το εθνικό απόθεμα κεφαλαίου κατα 5%. Τι συμβαίνει στην τρέχουσα απασχόληση και στον πραγματικό μισθό; Α) Τόσο η απασχόληση όσο και ο πραγματικός μισθός θα αυξηθούν. Β) Τόσο η απασχόληση όσο και ο πραγματικός μισθός θα μειωθούν. Γ) Η απασχόληση θα αυξηθεί και ο πραγματικός μισθός θα μειωθεί. Δ) Η απασχόληση θα μειωθεί και ο πραγματικός μισθός θα αυξηθεί. 3) Μια απότομη άνοδος των τιμών των μετοχών κάνει τους ανθρώπους πολύ πλουσιότερους. Εάν η βασική επίδραση αυτού του αυξημένου πλούτου γινόταν αισθητή στην προσφορά εργασίας, τι θα συνέβαινε στην τρέχουσα απασχόληση και τον πραγματικό μισθό; Α) Τόσο η απασχόληση όσο και ο πραγματικός μισθός θα αυξάνονταν. Β) Τόσο η απασχόληση όσο και ο πραγματικός μισθός θα μειώνονταν. 3
Γ) Η απασχόληση θα αυξανόταν και ο πραγματικός μισθός θα μειωνόταν. Δ) Η απασχόληση θα μειωνόταν και ο πραγματικός μισθός θα αυξανόταν. 4) Μια επιδημική νόσος πουλερικών προκαλεί τη φυγή πολλών ανθρώπων από την χώρα, αλλά δεν επηρεάζει σημαντικά τη ζήτηση εργασίας γιατί σχεδόν όλα τα προϊόντα που παράγει η χώρα εξάγονται. Τι συμβαίνει στην τρέχουσα απασχόληση και στον πραγματικό μισθό; Α) Τόσο η απασχόληση όσο και ο πραγματικός μισθός θα αυξηθούν. Β) Τόσο η απασχόληση όσο και ο πραγματικός μισθός θα μειωθούν. Γ) Η απασχόληση θα αυξηθεί και ο πραγματικός μισθός θα μειωθεί. Δ) Η απασχόληση θα μειωθεί και ο πραγματικός μισθός θα αυξηθεί. 5) Το προϊόν πλήρους απασχόλησης είναι το προϊόν το οποίο διαθέτουν οι επιχειρήσεις στην αγορά όταν Α) οι φόροι είναι μηδενικοί. Β) οι μισθοί και οι τιμές έχουν προσαρμοστεί πλήρως. Γ) η ανεργία είναι μηδενική. Δ) αξιοποιείται όλο το κεφάλαιο. Έστω ότι η τιμή του πετρελαίου πέφτει προσωρινά, καθώς το πετρέλαιο γίνεται πιο άφθονο. Ποια είναι η πιθανή επίδραση αυτού του γεγονότος στην εξίσωση παραγωγής, στα οριακά προϊόντα αγοράς και κεφαλαίου, στη ζήτηση αγοράς, στην απασχόληση και τον πραγματικό μισθό; 3.5 Ανεργία 1) Ποιο είναι το ύψος της ανεργίας εάν 150 εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονται, 25 εκατομμύρια είναι άνεργοι και 25 εκατομμύρια δεν είναι μέρος του εργατικού δυναμικού; Α) 14,3% Β) 13,4% Γ) 12,5% Δ) 25,0% 2) Το είναι ο αριθμός των ανέργων διαιρούμενος με το εργατικό δυναμικό και το είναι ο αριθμός των απασχολούμενων διαιρούμενος με τον ενήλικο πληθυσμό. Α) ποσοστό ανεργίας, ποσοστό απασχόλησης Β) ποσοστό ανεργίας, αναλογία απασχόλησης Γ) αναλογία ανεργίας, ποσοστό συμμετοχής Δ) αναλογία απογοητευμένων εργατών, ποσοστό απασχόλησης 3) Το είναι ο αριθμός των ανέργων διαιρούμενος με το εργατικό δυναμικό και το είναι εργατικό δυναμικό διαιρούμενο με τον ενήλικο πληθυσμό. Α) ποσοστό ανεργίας, ποσοστό απασχόλησης Β) ποσοστό ανεργίας, αναλογία απασχόλησης Γ) αναλογία ανεργίας, ποσοστό συμμετοχής Δ) αναλογία απογοητευμένων εργατών, ποσοστό απασχόλησης 4) Πόσοι άνθρωποι είναι άνεργοι εάν το ποσοστό απασχόλησης είναι 75%, 90 εκατομμύρια άνθρωποι εργάζονται και 20 εκατομμύρια δεν ανήκουν στο εργατικό δυναμικό; Α) 20 εκατομμύρια Β) 10 εκατομμύρια Γ) 5 εκατομμύρια Δ) 0 εκατομμύρια 4
5) Η πόλη Hope έχει εργατικό δυναμικό 1000 ατόμων. Είκοσι άτομα χάνουν τη δουλειά τους και μένουν άνεργα για έναν ακριβώς μήνα πριν ξαναβρούν δουλειά. Στη 1 Ιανουαρίου, 1 Μαΐου και 1 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο, 50 άτομα χάνουν τη δουλειά τους για τέσσερις μήνες πριν ξαναβρούν δουλειά. Ποιο είναι το ποσοστό ανεργίας σε κάποιο συγκεκριμένο μήνα; Α) 2% Β) 3% Γ) 5% Δ) 7% 6) Η πόλη Hope έχει εργατικό δυναμικό 1000 ατόμων. Είκοσι άτομα χάνουν τη δουλειά τους και μένουν άνεργα για έναν ακριβώς μήνα πριν ξαναβρούν δουλειά. Στη 1 Ιανουαρίου, 1 Μαΐου και 1 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο, 50 άτομα χάνουν τη δουλειά τους για τέσσερις μήνες πριν ξαναβρούν δουλειά. Ποια είναι η μέση διάρκεια περιόδου ανεργίας; Α) 2,15 μήνες Β) 2,85 μήνες Γ) 3,14 μήνες Δ) 3,43 μήνες 7) Η κυκλική ανεργία εμφανίζεται όταν Α) ανειδίκευτοι ή ελλειπώς εξειδικευμένοι εργαζόμενοι δυσκολεύονται να διατηρήσουν επιθυμητές, μακροχρόνιες θέσεις εργασίας. Β) η εργασία πρέπει να ανακατανεμηθεί απο βιομηχανίες που συρρικνώνονται σε περιοχές που αναπτύσσονται. Γ) οι εργαζόμενοι πρέπει να ψάξουν κατάλληλες δουλειές και οι επιχειρήσεις κατάλληλους εργαζόμενους. Δ) η παραγωγή προϊόντος και η απασχόληση βρίσκονται κάτω από το επίπεδο πλήρους απασχόλησης. 8) Η κυκλική ανεργία προκαλείται από Α) ανθρώπους που μπαίνουν στο εργατικό δυναμικό για να ψάξουν δουλειά Β) την τεχνολογική εξέλιξη, η οποία προκαλεί επέκταση της απασχόλησης σε κάποιες βιομηχανίες και σε άλλες μείωση. Γ) τη μείωση των εμποδίων στο διεθνές εμπόριο, η οποία προκαλεί επέκταση της απασχόλησης σε κάποιες βιομηχανίες και σε άλλες μείωση. Δ) διακυμάνσεις του επιχειρησιακού κύκλου. 3.6 Σύνδεση του προϊόντος με την ανεργία: ο νόμος του Okun 1) Σύμφωνα με το νόμο του Okun, η αύξηση του ποσοστού ανεργίας μπορεί να προκαλέσει στο επίπεδο της απασχόλησης και στο επίπεδο του προϊόντος. Α) αύξηση, αύξηση Β) αύξηση, μείωση Γ) μείωση, αύξηση Δ) μείωση, μείωση 2) Έστω ότι ο συντελεστής του νόμου του Okun είναι 2, το προϊόν πλήρους απασχόλησης είναι $5.000 δισεκατομμύρια και το φυσικό ποσοστό ανεργίας είναι 6%. (α) Ποιο είναι το τρέχον επίπεδο προϊόντος εάν το τρέχον ποσοστό ανεργίας είναι 8%; (β) Έστω ότι το ποσοστό ανεργίας πέφτει στο 5%, ποιο είναι το τρέχον επίπεδο προϊόντος; 5
(γ) Έστω ότι διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία αυξάνουν το φυσικό ποσοστό ανεργίας στο 7% και μειώνουν το προϊόν πλήρους απασχόλησης στα $4.800 δισεκατομμύρια. Εάν το τρέχον ποσοστό ανεργίας είναι 8%, ποιο είναι το τρέχον επίπεδο προϊόντος; 6