Ποσοτική Εκτίµηση Κινδύνου Κατολίσθησης Οδικών Πρανών κατά µήκος των Οδών Σέρρες Λαϊλιάς και Σέρρες - Εξοχή

7 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεωτεχνικής Μηχανικής, Αθήνα, Νο. P124 Ποσοτική Εκτίµηση Κινδύνου Κατολίσθησης Οδικών Πρανών κατά µήκος των Οδών Σέρρες Λαϊλιάς και Σέρρες - Εξοχή Quantitative Landslide Risk Assessment along the Serres-Lailias and Serres - Exohi Roads ΠΑΠΑΛΙΑΓΚΑΣ, Θ.Θ. ΑΛΕΞΟΥ Η, Μ.Ν. ΤΣΙΚΡΙΚΗΣ, Α.Θ. ΠΑΤΡΩΝΗΣ, Χ.Ι. ΤΖΙΛΙΝΗ, Μ.Γ. ΒΟΣΝΙΑΚΟΣ, Κ.Φ. ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΥ, Σ.Β. ρ.πολιτικός Μηχανικός, Καθηγητής, ΑΤΕΙ Θεσ-νίκης ρ. Πολιτικός Μηχανικός, Πανεπιστήµιο Μακεδονίας Μηχανικός Έργων Υποδοµής ΤΕ, ΑΤΕΙ Θεσ-νίκης Μηχανικός Έργων Υποδοµής ΤΕ, ΑΤΕΙ Θεσ-νίκης MSc Μηχανικός Έργων Υποδοµής ΤΕ, ΑΤΕΙ Θεσ-νίκης ρ. Μηχ. Γεωτεχν. & Περιβάλλοντος ΤΕ, ΑΤΕΙ Θεσ-νίκης ρ. Πολιτικός Μηχανικός, Επίκ. Καθηγήτρια, ΑΠΘ ΠΕΡΙΛΗΨΗ : Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται η εκτίµηση της επιδεκτικότητας σε κατολίσθηση των πρανών κατά µήκος των οδών Σέρρες-Λαϊλιά και Σέρρες-Κ. Νευροκόπι- Εξοχή, η πρόταση κατάλληλων µέτρων βελτίωσης της ευστάθειάς τους και η ιεράρχηση των προτεραιοτήτων αποκατάστασης. Η εκτίµηση αυτή βασίστηκε σε αιτιοκρατικό προσδιορισµό του συντελεστή ασφαλείας σε 52 θέσεις σε όλο το µήκος των οδών, για 6 διαφορετικά σενάρια που καλύπτουν στατική, υδραυλική και σεισµική φόρτιση για κυκλική και πολυγραµµική επιφάνεια αστοχίας, µε αξιοποίηση των αποτελεσµάτων των εργαστηριακών δοκιµών και των επιτόπου µετρήσεων. ABSTRACT : The objective of this study is to evaluate the landslide susceptibility of the road slopes along the Serres- Lailias and Serres K. Nevrokopi - Exohi roads, to propose appropriate measures to improve their stability and to set the rehabilitation priorities. A quantitative risk assessment was applied into 52 sites throughout the length of the roads, using the safety factors determined for circular or multilinear type of failure, for 6 scenarios that include static, hydraulic and seismic loading, utilizing the results of laboratory tests and field measurements. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η εκτίµηση του κινδύνου κατολισθήσεων σε πρανή κατά µήκος ενός ορεινού οδικού δικτύου είναι ιδιαίτερα δύσκολη και εµπεριέχει σηµαντικές αβεβαιότητες, ενώ οι επιπτώσεις µιας κατολίσθησης µπορεί να περιλαµβάνουν απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, εκτεταµένες ζηµίες σε ιδιοκτησίες και σοβαρές κοινωνικοοικονοµικές συνέπειες. Γεωλογικοί παράγοντες όπως γεωυλικά χαµηλής αντοχής, υπόγεια νερά, η ύπαρξη ασυνεχειών µε δυσµενή προσανατολισµό σε βραχώδη πρανή και τα σεισµικά ρήγµατα είναι σηµαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την εκδήλωση µιας κατολίσθησης ενώ µορφολογικοί παράγοντες όπως η έντονη κλίση και το ύψος του πρανούς και φυσικές διεργασίες ή ανθρώπινες παρεµβάσεις όπως η διάβρωση, η υποσκαφή και η αλλαγή της

φυτοκάλυψης αυξάνουν την πιθανότητα εµφάνισης τους. Τα αίτια πρόκλησης των κατολισθήσεων κατατάσσονται σε φυσικά (π.χ. σεισµοί, έντονες βροχοπτώσεις κ.α.) και σε ανθρωπογενή (π.χ. ανεπαρκής σχεδιασµός κλίσης πρανών, εκσκαφές, ανατινάξεις, αλλαγή ροής χειµάρρων κ.α.). Στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας, προσδιορίστηκε αιτιοκρατικά η επιδεκτικότητα σε κατολίσθηση 52 θέσεων πρανών µε αναλύσεις οριακής ισορροπίας και προσδιορισµό του συντελεστή ασφαλείας. Χρησιµοποιήθηκαν τα διαθέσιµα τοπογραφικά, γεωλογικά, υδρολογικά και γεωτεχνικά δεδοµένα της ευρύτερης περιοχής, ενώ για µεµονωµένα πρανή χρησιµοποιήθηκαν επιπλέον και αποτελέσµατα εργαστηριακών και επιτόπου δοκιµών και µετρήσεων. Η σεισµική επιτάχυνση που επιλέχθηκε, προέκυψε από µελέτη σεισµικής επικινδυνότητας που πραγµατοποιήθηκε για την περιοχή µελέτης και ανταποκρίνεται σε περίοδο επαναφοράς σεισµού 50 ετών για την περίπτωση των σεισµικών ζωνών. Με βάση τις τιµές του συντελεστή ασφαλείας που προέκυψαν, προτάθηκαν κατάλληλα µέτρα βελτίωσης της ευστάθειας των πρανών καθώς και οι προτεραιότητες εφαρµογής τους, σε περίπτωση πολλαπλών αστοχιών. Τα αποτελέσµατα των αναλύσεων απεικονίστηκαν σε περιβάλλον Γεωγραφικών Συστηµάτων Πληροφοριών (GIS). 2. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ 2.1 Γενικά Η υπό µελέτη περιοχή από την οποία διέρχονται οι επαρχιακές οδοί Σέρρες-Λαϊλιάς και Σέρρες-Κ. Νευροκόπι-Εξοχή (Σχ. 1a), ορίζεται από 41.07 ο έως 41.45 ο βόρειο γεωγραφικό πλάτος (Β) και από 23.50 ο έως 23.90 ο ανατολικό γεωγραφικό µήκος (Α), έχει έντονο ανάγλυφο, χαµηλές θερµοκρασίες και σηµαντικές χιονοπτώσεις. Η περιοχή του Λαϊλιά αποτελεί τµήµα της λεκάνης απορροής του ποταµού Κρουσοβίτη όπως και των χειµάρρων Καµενικίων και Αγίων Αναργύρων ενώ η κλειστή λεκάνη Νευροκοπίου είναι µια από τις τρεις υδρολογικές λεκάνες που χωρίζουν ευδιάκριτα τον νοµό ράµας. Οι σηµαντικότερες πηγές της περιοχής µελέτης είναι αυτή του Κρυονερίου και της Σερµίτσας. Το χιονοδροµικό κέντρο του Λαϊλιά, που βρίσκεται στην περιοχή έρευνας, κυρίως κατά την περίοδο του χειµώνα, αποτελεί σηµαντικό τουριστικό πόλο έλξης ενώ κατά την φάση αποκοµιδής της πατάτας, η κοιλάδα του Νευροκοπίου παρουσιάζει έντονη εµπορική δραστηριότητα. 2.2 Γεωλογία και Τεκτονική δοµή Η περιοχή µελέτης ανήκει στη µάζα της Ροδόπης, που θεωρείται ως ένα σταθερό Παλαιοζωικό ή και παλαιότερο κρυσταλλικό υπόβαθρο και αντιπροσωπεύει µεταµορφικούς σχηµατισµούς οριοθετηµένους από ρήγµατα που περιλαµβάνουν προαλπικά ηπειρωτικά πετρώµατα, στα οποία έχουν διεισδύσει γρανιτικά πετρώµατα, σε διάφορες εποχές από το Ηώκαινο µέχρι το Μειόκαινο. Στη µάζα της Ροδόπης, η διεύθυνση του εφελκυσµού είναι σταθερά ΒΑ-Ν µε κίνηση σαφή προς Ν και διατρέχεται από δύο κύρια συστήµατα ρηγµάτων: τη «Γραµµή του Στρυµόνα» (µεγάλης κλίσης κανονικό ρήγµα απόσπασης) που ακολουθεί την κοιλάδα του οµώνυµου ποταµού και το ρήγµα Καβάλας-Ξάνθης-Κοµοτηνής µε µήκος περίπου 200 km, το οποίο δεν είναι ενιαίο καθώς περιλαµβάνει µικρότερα κανονικά ρήγµατα µήκους περίπου 5 km (ζώνη ρηγµάτων, πλάτους 0,5-1 km) (Τσάπανος, 2013). 2.3 Γεωτεχνική κατηγοριοποίηση των εδαφικών σχηµατισµών Με αξιοποίηση των διαθέσιµων γεωλογικών στοιχείων και µετά από λεπτοµερή γεωλογική έρευνα των εδαφικών σχηµατισµών πλησίον των υπό εξέταση οδικών τµηµάτων, προσδιορίστηκαν 41 εδαφικοί σχηµατισµοί, οι οποίοι µε βάση την επιτόπια διερεύνηση και τα αποτελέσµατα των εργαστηριακών δοκιµών προσδιορισµού φυσικών, µηχανικών και δυναµικών ιδιοτήτων τους, ταξινοµήθηκαν σε τρεις κατηγορίες (βράχος, σκληρό έδαφος,

µαλακό έδαφος) ανάλογα µε την εκτιµηθείσα ταχύτητα των διατµητικών κυµάτων V S,30 (Ambraseys N.N et al, 1996). Στον Πίνακα 1 παρουσιάζεται ενδεικτικά η απλοποιηµένη γεωτεχνική κατηγοριοποίηση των κυριότερων εδαφικών σχηµατισµών της περιοχής. Πίνακας 1. Απλοποιηµένη γεωτεχνική κατηγοριοποίηση εδαφικών σχηµατισµών Table 1. Simplified geotechnical categorization of soil formations Περιγραφή των εδαφικών σχηµατισµών Απλοποιηµένη γεωτεχνική κατηγοριοποίηση Πλευρικά κορήµατα Σκληρό έδαφος (stiff soil) Λιµνοχερσαίοι σχηµατισµοί Μικρού Στρογγυλού Σκληρό έδαφος (stiff soil) Σχιστόλιθοι, σχιστογνεύσιοι, γνεύσιοι και αµφιβολίτες Βράχος (Rock) Μαρµαρυγιακοί- διµαρµαρυγιακοί σχιστογνεύσιοι Βράχος (Rock) Μυλονιτιωµένος χαλαζιακός µονζονίτης- γρανίτης (κατακλαστίτης) Βράχος (Rock) Νησίδες γρανοδιορίτη- γρανίτη που περιβάλλονται από Βράχος (Rock) ιζήµατα του Νεογενούς (a) (b) Σχήµα 1. (a). Χάρτης ευρύτερης περιοχής µελέτης. b) Χωρική µεταβλητότητα της µέγιστης εδαφικής επιτάχυνσης της περιοχής µελέτης για περίοδο επαναφοράς σεισµού 50 έτη. Figure 1. (a) Map of the study area. (b) Spatial distribution of peak ground acceleration (PGA) for the study area for 50 years earthquake return period. 2.4 Σεισµικότητα Η περιοχή µελέτης είναι χαρακτηρισµένη µε βάση τον Ελληνικό Αντισεισµικό Κανονισµό ως ζώνη χαµηλής-µέτριας σεισµικότητας (a i =0.16g) και από τις αρχές του περασµένου αιώνα µέχρι σήµερα δεν έχει πληγεί από κάποιο ισχυρό σεισµό που να εκδηλώθηκε σε ελληνικό έδαφος. Στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας η σεισµικότητα της περιοχής εκτιµήθηκε µε βάση το µοντέλο Poisson και οι παράµετροι που επιλέχθηκαν για την µελέτη της σεισµικής επικινδυνότητας που εκπονήθηκε, βασίστηκαν στην σεισµοτεκτονική ζωνοποίηση της Ελλάδας (ζώνες 30, 31, 32, 33) που πραγµατοποιήθηκε από τους Papaioannou & Papazachos (2000). Για την εξασθένηση επιλέχθηκε η σχέση που προτάθηκε από τους Skarlatoudis et al (2003), ενώ η επιλογή του είδους των εδαφικών σχηµατισµών βασίστηκε στην απλοποιηµένη γεωτεχνική κατηγοριοποίηση που προαναφέρθηκε.

Οι εκτιµώµενες µέγιστες εδαφικές επιταχύνσεις πλησίον του δρόµου και για εδαφικές συνθήκες προερχόµενες από την γεωτεχνική κατηγοριοποίηση της περιοχής, για περίοδο επαναφοράς σεισµού 50 έτη, κυµαίνονται µεταξύ 0,16g-0,19g (Σχήµα 1b), τιµές που βρίσκονται σε συµφωνία µε τις προβλέψεις του Ελληνικού Αντισεισµικού Κανονισµού. 3. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΥΣΤΑΘΕΙΑΣ ΠΡΑΝΩΝ Η ανάλυση ευστάθειας περιλαµβάνει την εξέταση πρανών σε 52 θέσεις που καλύπτουν όλο το µήκος των εξεταζόµενων οδών, οι οποίες επιλέχτηκαν ως οι πλέον κρίσιµες ύστερα από εξέταση των τοπικών γεωτεχνικών συνθηκών. Στις θέσεις αυτές µετρήθηκαν τα γεωµετρικά στοιχεία των πρανών (ύψος, κλίση, πλάτος οδού κλπ), προσδιορίστηκε ο τύπος των γεωυλικών και ο προσανατολισµός των ασυνεχειών ενώ σε ορισµένες θέσεις πραγµατοποιήθηκαν επιτόπου δοκιµές και µετρήσεις, όπως δοκιµές έλξης κατά µήκος βραχωδών ασυνεχειών για εκτίµηση της γωνίας τριβής, κρουσιµετρήσεις για εκτίµηση της θλιπτικής αντοχής, κ.α. Παράλληλα έγινε δειγµατοληψία για το πρόγραµµα εργαστηριακών δοκιµών (προσδιορισµού φαινόµενου βάρους, µονοαξονικής και τριαξονικής θλίψης, σηµειακής φόρτισης, διάτµησης ασυνεχειών πετρωµάτων κ.α.). Ενδεικτικά αποτελέσµατα εργαστηριακών δοκιµών δίνονται στο Σχήµα 2. Παράµετροι κριτηρίου Hoek-Brown: m i=20 σ ci=103 MPa (a) (b) Σχήµα 2. Αποτελέσµατα εργαστηριακών δοκιµών σε µάρµαρο (Χ.Θ. 84+900). (a) δοκιµές άµεσης διάτµησης ασυνεχειών (b) δοκιµές τριαξονικής θλίψης άρρηκτου πετρώµατος. Figure 2. Results of laboratory tests on marble from slope at chain. 84+900. (a) direct shear tests on rock joints and (b) triaxial compression tests on intact rock. Οι παράµετροι αντοχής των βραχωδών σχηµατισµών προσδιορίστηκαν µε βάση το είκτη Γεωλογικής Αντοχής (Geological Strength Index, GSI) που προτάθηκε από τους Hoek & Brown (2000), ενώ οι παράµετροι διατµητικής αντοχής των ασυνεχειών προσδιορίστηκαν από τα αποτελέσµατα εργαστηριακών και επιτόπου δοκιµών και µετρήσεων καθώς και βιβλιογραφικά στοιχεία. Για την ανάλυση ευστάθειας επιλέχθηκαν τρεις συνδυασµοί φόρτισης: στατική (ίδιο βάρος), υδραυλική (ίδιο βάρος & νερό) και σεισµική (ίδιο βάρος & νερό & σεισµός). Στην περίπτωση βραχωδών πρανών µε δυσµενή προσανατολισµό ασυνεχειών, οι αναλύσεις έγιναν για επιφάνεια αστοχίας κατά µήκος ενός ή περισσότερων επιπέδων, ενώ στις υπόλοιπες περιπτώσεις για κυκλική επιφάνεια αστοχίας µε την απλοποιηµένη µέθοδο Bishop. Αναπτύχθηκαν έξι (6) διαφορετικά σενάρια (Πίνακας 2) που εµπεριέχουν τους

παραπάνω τρεις συνδυασµούς φόρτισης και δύο τύπους επιφάνειας αστοχίας (κυκλική, πολυγραµµική). Τα σενάρια 1 και 4 αναφέρονται σε πιθανή κατολίσθηση λόγω στατικής φόρτισης, το 2 ο και 5 ο σενάριο αναφέρονται σε πιθανή κατολίσθηση λόγω στατικής και υδραυλικής φόρτισης ενώ το 3 ο και το 6 ο λόγω συνδυασµού στατικής, υδραυλικής και σεισµικής φόρτισης. Πίνακας 2. Φορτία και τύπος αστοχίας για τα σενάρια ανάλυσης Table 2. Loadings and failure modes for the scenarios of analyses. Σενάριο Ίδιο βάρος Ίδιος βάρος Ίδιος βάρος & Νερό 80% Επιφάνεια αστοχίας & Νερό 80% & Σεισµός 0,16g 1 - - Κυκλική 2 - Κυκλική 3 Κυκλική 4 - - Πολυγραµµική 5 - Πολυγραµµική 6 Πολυγραµµική Ο υπολογισµός του συντελεστή ασφαλείας των πρανών έγινε µε την µέθοδο της οριακής ισορροπίας («ψευδοστατική» µέθοδος), µε κατακόρυφη συνιστώσα της σεισµικής δύναµης ίση µε το ήµισυ της αντίστοιχης οριζόντιας, σύµφωνα µε τον Ελληνικό Αντισεισµικό Κανονισµό, χρησιµοποιώντας το πρόγραµµα Slide v. 5.0 της εταιρείας Rocscience. Στο Σχήµα 3 παρουσιάζεται το γεωτεχνικό προσοµοίωµα µε το συντελεστή ασφαλείας για το βραχώδες πρανές στη χιλιοµετρική θέση 84+900, για το σενάριο No 6. Οι συντελεστές ασφαλείας (Σ.Α.) που υπολογίστηκαν για τις 52 θέσεις πρανών, συγκρίθηκαν µε τις επιτρεπόµενες τιµές του Πίνακα 3 και χρησιµοποιήθηκαν για την κατάταξη σε µια από τις αντίστοιχες αναφερόµενες κατηγορίες της κατάστασης ευστάθειας. Πίνακας 3. Συντελεστής ασφαλείας (Σ.Α.) για τα 6 σενάρια ανάλυσης Table 3. Safety factors for the 6 scenarios of analyses. Σενάριο Ευστάθεια Ευστάθεια υπό Αστοχία προϋποθέσεις 1 Σ.Α. 1,3 1,0 Σ.Α. < 1,30 Σ.Α. <1,0 2 Σ.Α. 1,2 1,0 Σ.Α. < 1,20 Σ.Α. <1,0 3 Σ.Α. > 1,0 Σ.Α. =1,0 Σ.Α. <1,0 4 Σ.Α. 1,3 1,0 Σ.Α. < 1,30 Σ.Α. <1,0 5 Σ.Α. 1,2 1,0 Σ.Α. < 1,20 Σ.Α. <1,0 6 Σ.Α. > 1,0 Σ.Α. =1,0 Σ.Α. <1,0 4. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Στον Πίνακα 4 παρουσιάζονται οι συντελεστές ασφαλείας των πρανών σε ενδεικτικές θέσεις που προέκυψαν για τα 6 σενάρια µετά από τις αναλύσεις µε την µέθοδο Bishop για την περίπτωση κυκλικής και πολυγραµµικής επιφάνειας αστοχίας. Από την επεξεργασία των αποτελεσµάτων, προκύπτει ότι το 23% των πρανών (12 από τα 52) που εξετάστηκαν βρίσκονται σε κατάσταση ευστάθειας σε όλα τα σενάρια, το 37% των πρανών σε κατάσταση ευστάθειας υπό προϋποθέσεις, ενώ µόνο 1 πρανές (Χ. Θ. 84+900) αναµένεται να αστοχήσει, για όλα τα σενάρια και ως εκ τούτου για το συγκεκριµένο πρανές είναι σκόπιµη η λήψη µέτρων βελτίωσης.

Σχήµα 3. Γεωτεχνικό προσοµοίωµα πρανούς στη θέση 84+900 (σεισµική φόρτιση). Figure 3. Geotechnical model of slope at chain. 84+900 (seismic loading). Πίνακας 4. Συντελεστές ασφάλειας πρανών σε ενδεικτικές θέσεις για τα 6 σενάρια Table 4. Safety factors of slopes at indicative locations for the 6 scenarios Θέση Υψόµετρο Σεν.1 Σεν.2 Σεν.3 Σεν.4 Σεν.5 Σεν.6 0+500L 1557 1.60 1.39 1.20 1.63 1.30 1.13 5+600R 1401 1.12 0.88 0.79 1.07 0.99 0.92 19+400R 386 1.83 1.29 1.11 1.86 1.15 0.99 26+500L 68 1.41 1.09 0.99 1.39 1.01 0.93 35+400L 425 1.44 1.07 0.97 1.41 1.05 0.93 40+600 648 1.7 1.17 1.01 1.68 1.13 0.99 60+500 924 1.44 1.01 0.89 1.29 0.87 0.76 84+900 562 1.16 0.96 0.85 1.00 0.83 0.74 89+300 626 1.40 1.09 0.96 1.38 1.07 0.87 Παρατήρηση: τα κελιά µε πράσινο χρώµα σηµαίνουν ότι το «πρανές ευσταθεί», µε πορτοκαλί χρώµα ότι το «πρανές ευσταθεί υπό προϋποθέσεις» και το κόκκινο χρώµα ότι το «πρανές αστοχεί». Στο Σχήµα 4 παρουσιάζεται ενδεικτικά η κατάσταση των πρανών έναντι κατολίσθησης για το τµήµα Λαϊλιάς-Σέρρες για την περίπτωση των σεναρίων 3 & 6 για 29 θέσεις πρανών που εξετάστηκαν. Με κόκκινο χρώµα (κύκλος) παριστάνονται τα πρανή που αναµένεται να εκδηλώσουν αστοχία (Σενάριο 3: 6 πρανή, Σενάριο 6: 12 πρανή), µε πορτοκαλί χρώµα (τρίγωνο) τα πρανή που αναµένεται να βρεθούν σε κατάσταση «ευστάθειας υπό προϋποθέσεις» (Σενάριο 3: 4 πρανή, Σενάριο 6: 3 πρανή) και µε πράσινο χρώµα (τετράγωνο), τα πρανή σε κατάσταση ευστάθειας (Σενάριο 3: 19 πρανή, Σενάριο 6: 14 πρανή). Στο Σχήµα 5 παρουσιάζεται η κατανοµή της επιδεκτικότητας των πρανών λαµβάνοντας υπόψη τα πρανή που παρουσιάζουν το ίδιο επίπεδο αστοχίας ανάλογα µε το είδος της φόρτισης ανεξαρτήτως τύπου αστοχίας.

(a) (b) Σχήµα 4. Χωρική κατανοµή πρανών επιδεκτικών σε κατολίσθηση για το τµήµα Λαϊλιάς- Σέρρες. a) Σενάριο 3, b ) Σενάριο 6. Figure 4. Spatial distribution of susceptible slopes to landslide hazard Lailias- Serres road: a) Scenario Νο 3, b) Scenario Νο 6. 37% ( a ) ( b ) ( c ) 19% 2% 25% 33% 61% 55% 12% 56% ΕΥΣΤΑΘΕΙΑ ΕΥΣΤΑΘΕΙΑ ΥΠΟ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΣΤΟΧΙΑ Σχήµα 5. Κατανοµή της επιδεκτικότητας σε κατολίσθηση πρανών (ανεξαρτήτως τύπου αστοχίας για την περίπτωση κυκλικής και πολυγραµµικής αστοχίας µε φόρτιση (a) στατική, (b) στατική+υδραυλική και c) στατική+υδραυλική+σεισµική Figure 5. Distribution of slope susceptibility for landslides (independently failure type) in case of circular & non-circular slip surface and loading case a) static, b) static+hydraulic and c) static+hydraulic+seismic. Με βάση τα παραπάνω αποτελέσµατα προτείνονται µέτρα πρόληψης και προτεραιότητες επέµβασης (µετά την εκδήλωση µιας κατολίσθησης) λαµβάνοντας υπόψη τους οικονοµικούς, τεχνικούς και χρονικούς περιορισµούς που υπάρχουν. Το αντικείµενο αυτό δεν συµπεριλαµβάνεται στην παρούσα εργασία.

5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στα πλαίσια της παρούσας έρευνας παρουσιάστηκε η εκτίµηση του κινδύνου από κατολισθήσεις στις επαρχιακές οδούς Λαϊλιάς Σέρρες και Σέρρες Κ. Νευροκόπι Εξοχή. Προκειµένου, να εκτιµηθεί µε ακρίβεια η ευστάθεια των πρανών των υπό µελέτη οδικού τµηµάτων, πραγµατοποιήθηκαν συστηµατικές αναγνωριστικές επισκέψεις και διερευνήσεις πεδίου, ενώ παράλληλα συλλέχθηκαν επιφανειακά δείγµατα για δοκιµές εργαστηρίου για τον προσδιορισµό των φυσικών και µηχανικών ιδιοτήτων των σχηµατισµών των πρανών. Με βάση την τοπογραφία, τη γεωλογία και τη σεισµικότητα της περιοχής πραγµατοποιήθηκε µελέτη σεισµικής επικινδυνότητας. Λόγω των εντόνων βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων στην περιοχή, τα υδροστατικά φορτία που λήφθηκαν για τον υπολογισµό, αντιστοιχούν σε κορεσµό 80% των ασυνεχειών των βραχωδών πρανών. Εξετάστηκαν 3 συνδυασµοί φόρτισης για 2 µορφές επιφάνειας αστοχίας και προέκυψε ότι το 23% των πρανών που εξετάστηκαν βρίσκονται σε κατάσταση ευστάθειας για όλα τα σενάρια, το 37% των πρανών σε κατάσταση ευστάθειας υπό προϋποθέσεις, ενώ µόνο 1 πρανές (Χ. Θ. 84+900) αναµένεται να αστοχήσει, Τα αποτελέσµατα των αναλύσεων αποτέλεσαν τη βάση για την ανάπτυξη δράσεων αποκατάστασης και σχεδίων αντιµετώπισης µετά την αστοχία βάσει του αποδεκτού κινδύνου, έχοντας υπόψη την έλλειψη εναλλακτικών διαδροµών στην περιοχή. 6. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Τµήµα της έρευνας που παρουσιάστηκε, έγινε στα πλαίσια του έργου «Risk Management of Natural and Anthropogenic Landslides in the Greek Bulgarian Cross-Border Area» του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία Ελλάδα Βουλγαρία 2007-2013», που συγχρηµατοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και από Εθνικούς Πόρους. 7. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ambraseys N.N., Simpson K.A, Bommer J.J (1996), Prediction of horizontal response spectra in Europe. Publ. Earthquake Engineering and Structural Dynamics, Vol. 25, pp. 371-400. Hoek, E., Brown E.T. (1997), Practical estimates of rock mass strength. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences 34 (8), 1165-1186. Papaioannou, Ch. and Papazachos B. (2000), Time- Independent and Time- Dependent Seismic Hazard in Greece Based on Seismogenic Sources Bull. Seismol. Soc. Am., Vol. 90(1), pp. 22-33. Skarlatoudis A.A, Papazachos C.B, Margaris B.N, Theodulidis N, Papaioannou Ch, Kalogeras I, Scordilis E.M, Karakostas V (2003) Empirical Peak Ground- Motion Predictive Relations for Shallow Earthquakes in Greece Bulletin of Seismological Society of America, Vol. 93, No.6, pp.2591-2603. Τσάπανος Θ, (2012) Σεισµοί και κατολισθήσεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας Τεχνική Έκθεση στα πλαίσια του έργου «Risk Management of Natural and Anthropogenic Landslides in the Greek Bulgarian Cross-Border Area» του Επιχειρησιακού Προγράµµατος «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία Ελλάδα Βουλγαρία 2007-2013».