«ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ & ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ»

Ολοκληρωμένη Πράσινη Διαχείριση Πετρελαιοειδών Αποβλήτων και Καταλοίπων με βάση τον Κύκλο Ζωής ΟΔΗΓΟΣ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΛΛΟΓΗ & ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ «ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΕΤΡΕΛΑΪΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ & ΚΑΤΑΛΟΙΠΩΝ» ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ΑΘΗΝΑ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2014 LIFE10/ ENV/GR/606 1

Ομάδα Σύνταξης Οδηγού Κυρκίτσος Φίλιππος Δρ. Περιβαλλοντολόγος, Υπεύθυνος σύνταξης και συντονιστής Ομάδας Έργου Παπαθεοχάρη Σταυρούλα MSc Περιβαλλοντολόγος Μακρυνίκα Αικατερίνη, Μηχανικός Περιβάλλοντος MSc Χωματίδης Δημήτρης BEng Μηχανικός Περιβάλλοντος MSc Περιβαλλοντολόγος Δαλαμάγκα Αντιγόνη MA Πολιτικός Επιστήμων Περιβαλλοντολόγος Γκιόκα Πολύνα, Επικοινωνιολόγος Μιχαλόπουλος Χρήστος Δρ. Μηχανολόγος Μηχανικός, MSc LIFE10/ ENV/GR/606 2

Περιεχόμενα Ομάδα Σύνταξης Οδηγού... 2 Περιεχόμενα... 3 Ευρετήριο Πινάκων... 4 Ευρετήριο Εικόνων... 4 1 Διαχείριση Βιομηχανικών Πετρελαϊκών Αποβλήτων & Καταλοίπων... 5 1.1 Προέλευση... 5 1.2 Συλλογή... 8 2 Οδηγός Καλών Πρακτικών Διαχείρισης Βιομηχανικών Πετρελαϊκών Αποβλήτων & Καταλοίπων... 10 2.1 Χωριστή Συλλογή & Προσωρινή Αποθήκευση... 22 2.1.1 Διαδικασίες... 23 2.1.2 Εξοπλισμός Υποδομές... 25 2.1.3 Προσωπικό... 26 2.2 Παράδοση... 26 2.2.1 Διαδικασίες... 26 2.2.2 Εξοπλισμός Υποδομές... 27 2.2.3 Προσωπικό... 28 2.3 Μεταφορά... 28 2.3.1 Διαδικασίες... 28 2.3.2 Εξοπλισμός Υποδομές... 30 2.3.3 Προσωπικό... 30 2.4 Επεξεργασία... 31 2.4.1 Διαδικασίες... 31 2.4.2 Εξοπλισμός Υποδομές... 32 2.4.3 Προσωπικό... 32 LIFE10/ ENV/GR/606 3

Ευρετήριο Πινάκων Πίνακας 1: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων που αφορούν σε Πισσώδη Πετρελαϊκά Υπολείμματα... 10 Πίνακας 2: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων που αφορούν σε Ιλύες που περιέχουν Ενώσεις Πετρελαίου... 11 Πίνακας 3: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων που αφορούν σε Υδατικά Διαλύματα Ελαφρών Κλασμάτων Πετρελαίου... 15 Πίνακας 4: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων που περιέχουν Οργανικούς Διαλύτες... 16 Πίνακας 5: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων με Διαχωρισμό Ελαιώδους & Υδατικής Φάσης... 18 Πίνακας 6: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων Ελαιώδους Φάσης... 21 Πίνακας 7: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων σε Μορφή Γαλακτώματος... 22 Πίνακας 8: Σημάνσεις Κινδύνου Αποθήκευσης & Μεταφοράς Αποβλήτων που αφορούν σε Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκά Απόβλητα & Κατάλοιπα... 25 Πίνακας 9: Ενδεικτικό Εμπλεκόμενο Προσωπικό για Διαχείριση 10.000tn/y Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Αποβλήτων & Καταλοίπων... 32 Ευρετήριο Εικόνων Εικόνα 1: Σήμανση Προσανατολισμού Μέσου Προσωρινής Αποθήκευσης... 24 Εικόνα 2 : Δεξαμενές IBC χωρίς ή με Σκέπαστρο... 27 Εικόνα 3: Πορτοκαλί Πινακίδα με Αριθμό Αναγνώρισης και UN... 29 LIFE10/ ENV/GR/606 4

1 Διαχείριση Βιομηχανικών Πετρελαϊκών Αποβλήτων & Καταλοίπων Ως βιομηχανικά πετρελαϊκά απόβλητα και κατάλοιπα (ΒΠΑΚ) ορίζεται το σύνολο των κατηγοριών ΠΑΚ που παράγονται σε χώρους, μονάδες και εγκαταστάσεις βιομηχανικής ή/και βιοτεχνικής δραστηριότητας αποκλειστικά χερσαίας προέλευσης. Για λόγους που σχετίζονται με την ομαδοποίηση των ΠΑΚ και την μετέπειτα αξιολόγηση διαχείρισης αυτών, βάσει της παρούσας μελέτης, από τα ΒΠΑΚ εξαιρούνται τα ΑΛΕ και τα ΠΑΚΠ. Αυτό δε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι, στις βιομηχανικές βιοτεχνικές εγκαταστάσεις δεν παράγονται ΑΛΕ ή ότι, δεν υπάρχουν κοινής σύστασης απόβλητα μεταξύ ΒΠΑΚ και ΠΑΚΠ. Ωστόσο, λόγω του γεγονότος ότι, η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στην αξιολόγηση της συνολικής διαχείρισης των ΠΑΚ, η σχετική ομαδοποίηση γίνεται με βάση τις κύριες πηγές προέλευσης όπως αυτές ορίζονται στον ΕΚΑ και όχι με βάση την ακριβή χημική σύσταση των επιμέρους κατηγοριών ΠΑΚ. 1.1 Προέλευση Ως προς την προέλευση των ΒΠΑΚ κατά ΕΚΑ, σε ότι αφορά στα απόβλητα από εξερεύνηση, εξόρυξη, εργασίες λατομείου και φυσική χημική επεξεργασία ορυκτών (Κωδικός ΕΚΑ 01), τα ΒΠΑΚ αφορούν σε υδαρείς λάσπες και απόβλητα από γεωτρήσεις ακατέργαστου αργού πετρελαίου. Οι εν λόγω λάσπες επιμερίζονται σε αυτές που παράγονται στα αρχικά στάδια της γεώτρησης και σε εκείνες που περιλαμβάνουν εδάφη ρυπασμένα από ακατέργαστο πετρέλαιο, πέριξ της περιοχής γεώτρησης. Οι βασικές προσμίξεις των ΒΠΑΚ που χρήζουν διαχωρισμού, λόγω προέλευσης, αφορούν κυρίως σε ανόργανα συστατικά στερεάς μορφής. Αναφορικά με τα απόβλητα από τη διύλιση πετρελαίου και την αναγέννηση των ελαίων (Κωδικός ΕΚΑ 05), στις σχετικές εγκαταστάσεις παράγονται στερεά και υγρά απόβλητα κατά τη διαχείριση των πρώτων υλών και των τελικών παραπροϊόντων. Τα στερεά απόβλητα αφορούν σε πίσσες και στερεά υαλώδη υπολείμματα θερμικής επεξεργασίας, καθώς επίσης και σε αδρανή υλικά εξαντλημένων φίλτρων που περιέχουν ΒΠΑΚ. Τα υγρά απόβλητα περιλαμβάνουν ρευστοποιημένες ελαιώδεις οργανικές ενώσεις που αποτελούν κατάλοιπα παραγόμενα είτε κατά τη φάση τροφοδοσίας των μονάδων επεξεργασίας (π.χ. λάσπες πυθμένα δεξαμενών), είτε ως παραπροϊόντα των διαδικασιών διύλισης, πυρόλυσης, αναγέννησης ή/και εξευγενισμού των προς διανομή καυσίμων. Αναφορικά με τα απόβλητα από οργανικές χημικές διεργασίες (Κωδικός ΕΚΑ 07 και 08), αυτά σχετίζονται με τα βασικά στάδια επεξεργασίας πρώτων υλών ή/και παραγωγής τελικών προϊόντων που αφορούν σε (Σιχλετίδης Λ., 2009): - Προϊόντα από βασικές οργανικές χημικές ουσίες. - Οργανικές βαφές και χρωστικά υλικά επικαλύψεων (προκειμένου για οργανικά πιγμέντα). Ως πιγμέντα ορίζονται οι υδατοδιαλυτές σωματιδιακές χρωστικές ουσίες LIFE10/ ENV/GR/606 5

(pigments). Σε αυτές περιλαμβάνονται κυρίως συνδυασμός οργανικών ενώσεων και ανόργανων πιγμέντων όπου, κατά πλειονότητα περιέχουν βαρέα μέταλλα. Αναφορικά με τις οργανικές βαφές, αυτές έχουν ως κύρια πρώτη ύλη την πίσσα και ενώσεις υδροκαρβιδίων και αφορούν σε συνθετικές πρώτες ύλες. - Συντηρητικών ουσιών ξύλου όπως η πενταχλωροφαινόλη, βερνικιών και βιοκτόνων (π.χ. παραθείο και διχλωρο-διφαινυλο-τριχλωρο αιθάνη, γνωστό και ως DDT). - Φαρμακευτικά προϊόντα (διμεθυλοσουλφοξείδιο, πολυβινυλική αλκοόλη, πολυγαλακτικό-γλυκολικό οξύ). - Συνθετικά λίπη, λιπαντικά, απορρυπαντικά, απολυμαντικά και καλλυντικά (π.χ. φθαλικοί εστέρες). - Κόλλες (π.χ. φθαλικοί εστέρες), στεγανωτικά και μελάνια τυπογραφίας. - Ευγενείς χημικές ουσίες όπως πρόσθετα ζωοτροφών. Αναφορικά με τα απόβλητα από θερμικές επεξεργασίες (Κωδικός ΕΚΑ 10), αυτά αφορούν σε υγρά ΒΠΑΚ που παράγονται κυρίως κατά την ανάμιξη πετρελαίου με τις ποσότητες νερού των συστημάτων ψύξης για εφαρμογές θερμικής μεταλλουργίας σιδηρούχων και μη σιδηρούχων μετάλλων. Τα στερεά απόβλητα αφορούν σε υπολείμματα τέφρας ή/και πίσσας από σταθμούς αποτέφρωσης για παραγωγή ηλεκτρικής ή/και θερμικής ενέργειας και επιπλέον, κατά την παραγωγή ηλεκτροδίων για τη δημιουργία τόξου συγκόλλησης μεταξύ μετάλλων. Ειδικότερα, σε ότι αφορά στις εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, οι μονάδες αυτές χρησιμοποιούν ως καύσιμη ύλη το μαζούτ. Αναφορικά με τα απόβλητα από τη μορφοποίηση και φυσική μηχανική επιφανειακή επεξεργασία μετάλλων και πλαστικών (Κωδικός ΕΚΑ 12), τα ΒΠΑΚ αφορούν σε γαλακτώματα και ποσότητες ιλύος που παράγονται κατά τις διαδικασίες κοπής, χάραξης, λείανσης, στίλβωσης, απολίπανσης, επιμετάλλωσης κ.ά. Τα ΒΠΑΚ που αφορούν σε υγρά απόβλητα περιλαμβάνουν: - Λάσπες από τα λουτρά καθαρισμού και επιφανειακής κατεργασίας των μετάλλων. - Λάσπες από το σύστημα επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων (χημική κατακρήμνιση μετάλλων) που προέρχονται από την περιοδική απόρριψη των χρησιμοποιημένων λουτρών καθαρισμού και των λουτρών έκπλυσης καθώς και από εκπλύσεις μηχανημάτων και χώρων διεργασιών. Αναφορικά με τα απόβλητα ελαίων και υγρών καυσίμων (εκτός βρώσιμων ελαίων) (Κωδικός ΕΚΑ 13), στην παρούσα ενότητα τα ΒΠΑΚ αφορούν σε απόβλητα υγρών καυσίμων, ελαίων και γαλακτωμάτων που παράγονται κατά τις παραγωγικές διαδικασίες των σχετικών εγκαταστάσεων. Τα ΒΠΑΚ που αφορούν σε ΑΛΕ από βιομηχανικές βιοτεχνικές εφαρμογές συγκαταλέγονται στην κατηγορία αυτή, αλλά αναλύονται ως τύπος επικινδύνου αποβλήτου χωριστά. Ενδεικτικά, τα ΒΠΑΚ περιλαμβάνουν λάσπες και ιζήματα από δεξαμενές προσωρινής αποθήκευσης ή/και από διαρροές καυσίμου κατά την παραγωγική διαδικασία κάθε βιομηχανίας. LIFE10/ ENV/GR/606 6

Αναφορικά με τα απόβλητα από οργανικές ουσίες χρησιμοποιούμενες ως διαλύτες (Κωδικός ΕΚΑ 14), τα ΒΠΑΚ περιλαμβάνουν υγρά απόβλητα σε μορφή γαλακτωμάτων ή ιλύος. Στην περίπτωση αυτή, τα απόβλητα που αφορούν σε οργανικούς διαλύτες, δεν σχετίζονται με τη χρησιμοποίηση αυτών για την παραγωγή τελικού προϊόντος (Κωδικοί ΕΚΑ 07 και 08), αλλά με τη χρήση τους ως μέσα απολύμανσης μετάλλων και συντήρησης μηχανημάτων. Οι πλέον διαδεδομένοι οργανικοί διαλύτες για τις εν λόγω εφαρμογές αφορούν σε αιθέρα, χλωροφόρμιο, βενζόλιο, γλυκερόλη κ.ά.. Στα ΒΠΑΚ περιλαμβάνονται και απόβλητα μη προδιαγραφόμενα αλλιώς στον ΕΚΑ (Κωδικός ΕΚΑ 16). Αυτά αφορούν σε υδατικά υγρά έκπλυσης δεξαμενών μεταφοράς υγρών καυσίμων με σιδηροδρομικά (βαγόνια) ή οδικά μέσα (βυτιοφόρα οχήματα). Επίσης, στην κατηγορία αυτή αναφέρονται και πετρελαϊκές λάσπες που αφορούν σε καθιζήματα μέσων προσωρινής αποθήκευσης υγρών καυσίμων (βαρέλια, δεξαμενές). Στα ΒΠΑΚ συγκαταλέγονται και απόβλητα από κατασκευές και κατεδαφίσεις όπου περιλαμβάνεται χώμα εκσκαφής από μολυσμένες τοποθεσίες (Κωδικός ΕΚΑ 17). Τα εν λόγω ΒΠΑΚ αφορούν κυρίως σε στερεά απόβλητα λιθανθρακόπισσας και άλλων προϊόντων πίσσας που παράγονται από κατασκευές οδικών δικτύων και συναφείς υποδομές. Επιπλέον, σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν και ποσότητες χώματος περιοχών που έχουν ρυπανθεί από ΒΠΑΚ λόγω γεωτρήσεων ή άλλης αιτίας. Τέλος, ΒΠΑΚ παράγονται και από μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων εκτός σημείου παραγωγής και μονάδες προετοιμασίας ύδατος προοριζόμενου για κατανάλωση από τον άνθρωπο και για βιομηχανική χρήση (Κωδικός ΕΚΑ 19). Συγκεκριμένα, τα ΒΠΑΚ αφορούν σε υγρά και στερεά απόβλητα από τις μονάδες φυσικοχημικής επεξεργασίας βιομηχανικών αποβλήτων, επικινδύνων ή μη, όπου, σε κάποιο στάδιο της παραγωγικής διαδικασίας χρησιμοποιήθηκε πετρέλαιο. Σε ότι αφορά μονάδες βιολογικού καθαρισμού βιομηχανικών αποβλήτων ή/και λυμάτων, τα ΒΠΑΚ αφορούν σε ελαιώδη φάση που συλλέγεται κατά το στάδιο απολίπανσης και ελαιοδιαχωρισμού. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και ΒΠΑΚ που παράγονται από μονάδες αναγέννησης πετρελαϊκών κλασμάτων όπως για παράδειγμα τα χρησιμοποιημένα ορυκτέλαια. Τα εν λόγω ΒΠΑΚ είναι είτε υδαρείς λάσπες από καθαρισμό καυσίμων, είτε στερεά απόβλητα που αφορούν σε πλάκες εξαντλημένων φίλτρων και πισσώδη υπολείμματα. Ειδικότερα, τα ΒΠΑΚ αποτελούν συστατικό αποβλήτων που αφορούν σε: - Όξινες λάσπες από τη φάση εξευγενισμού των βασικών αποσταγμάτων με θειικό οξύ. Οι λάσπες αυτές παρουσιάζουν ιδιαίτερα υψηλές περιεκτικότητες σε θειικό οξύ (έως και 40%) και βαρέα μέταλλα. - Αποχρωστική γη (γη διατόμων) που χρησιμοποιείται στη φάση αποχρωματισμού των ορυκτελαίων. Η γη διατόμων αποτελεί τύπο φίλτρου που είναι ευρέως γνωστό κατά τον καθαρισμό νερού πισινών. - Στερεές προσμίξεις των ορυκτελαίων οι οποίες απομακρύνονται κατά τα αρχικά στάδια της διαδικασίας αναγέννησης. - Εξαντλημένοι καταλύτες που χρησιμοποιούνται κατά τη φάση εξευγενισμού και καταλυτικής υδρογόνωσης. LIFE10/ ENV/GR/606 7

- Εξαντλημένες άργιλοι φίλτρων. Συνολικά, τα ΒΠΑΚ χαρακτηρίζονται από ευρεία ποικιλία ως προς τις πηγές προέλευσης αλλά και ειδικότερα, ως προς την ακριβή τους χημική σύσταση καθώς έχουν ως πρώτη ύλη μια πληθώρα κλασμάτων πετρελαίου σε αντίθεση με τα ΑΛΕ και τα ΠΑΚΠ που παράγονται κυρίως από τα βαρέα και μεσαία κλάσματα αυτού. Το στοιχείο αυτό καθιστά σχετικά δυσχερή το διαχωρισμό της υδατικής φάσης από τα ΒΠΑΚ καθώς η πλειονότητα των ελαφρών κλασμάτων πετρελαίου είναι υδατοδιαλυτές ενώσεις. Ως εκ τούτου, τα ΒΠΑΚ απαντώνται σε μορφή υδατοδιαλυτών ενώσεων, γαλακτωμάτων και ελαιωδών διαλυμάτων. 1.2 Συλλογή Η εφοδιαστική αλυσίδα διαχείρισης των ΒΠΑΚ, ή εναλλακτικά, τα στάδια που αφορούν στη συλλογή, προσωρινή αποθήκευση και μεταφορά, παρακάμπτονται εάν και εφόσον η επεξεργασία των βιομηχανικών αποβλήτων πραγματοποιείται στον τόπο παραγωγής αυτών, δηλαδή, εντός των βιομηχανικών βιοτεχνικών εγκαταστάσεων. Σε αντίθετη περίπτωση, τα ΒΠΑΚ συλλέγονται και αποθηκεύονται προσωρινά σε χώρο προσωρινής αποθήκευσης εντός της βιομηχανικής εγκατάστασης από όπου και παραλαμβάνονται από εξουσιοδοτημένο φορέα διαχείρισης (συλλογής, μεταφοράς, επεξεργασίας ή/και τελικής διάθεσης) προκειμένου να οδηγηθούν σε εξειδικευμένη μονάδα επεξεργασίας αξιοποίησης ή ανάκτησης ενέργειας (Moneco Consultants Ltd., 1989). Τότε, η εφοδιαστική αλυσίδα διαχείρισης των ΒΠΑΚ είναι ανάλογη με αυτή που εφαρμόζεται στα ΑΛΕ. Οι όποιες διαφορροποιήσεις εντοπίζονται στη μέθοδο συλλογής και ειδικότερα, στη διαδικασία αποκομιδής από το φορέα διαχείρισης που μπορεί να γίνει εναλλακτικά με τους ακόλουθους τρόπους: - Σημεία συλλογής. Οχήματα αποκομιδής συλλέγουν τα ΒΠΑΚ από κάθε σημείο συλλογής ξεχωριστά. Ως σημείο συλλογής ορίζονται οι χώροι λειτουργίας κάθε βιομηχανικής ή/και βιοτεχνικής εγκατάστασης. Βασική προϋπόθεση για τη συλλογή είναι, η αντίστοιχη βιομηχανία να μην διαθέτει αυτόνομη μονάδα διαχείρισης των ΒΠΑΚ. - Ζώνες συλλογής. Τα οχήματα αποκομιδής επιμερίζονται σε ομάδες όπου κάθε ομάδα συλλέγει τα ΒΠΑΚ από συγκεκριμένη κατηγορία βιομηχανικών εγκαταστάσεων. Οι εγκαταστάσεις αυτές δεν διαθέτουν μονάδα επεξεργασίας και αποθηκεύουν προσωρινά τα ΒΠΑΚ. Συνήθως είναι παραγωγικές μονάδες μικρής έως και μέσης κλίμακας και αφορούν σε βιομηχανίες παραγωγής, διαμόρφωσης, προμήθειας και χρήσης προϊόντων. Οι ανωτέρω κατηγορίες βιομηχανικών μονάδων αναφέρονται λόγω του γεγονότος ότι, στην πλειονότητα των σχετικών περιπτώσεων απαντώνται ως μονάδες χαμηλής έως μέσης κλίμακας και δεν διαθέτουν αυτόνομη μονάδα επεξεργασίας ΒΠΑΚ. LIFE10/ ENV/GR/606 8

Οποιαδήποτε βιομηχανία ενός ή περισσοτέρων εκ των ανωτέρω κατηγοριών, ανεξαρτήτως κλίμακας, διαθέτει αυτόνομη μονάδα επεξεργασίας ΠΑΚ, εξαιρείται από τον ανωτέρω κατάλογο. - Κέντρα συλλογής. Τα εν λόγω κέντρα συλλογής διαφορροποιούνται από τα αντίστοιχα των ΑΛΕ ως προς το γεγονός ότι, αφορούν σε συγκέντρωση διαφόρων τύπων βιομηχανικών αποβλήτων πλέον των ΒΠΑΚ, όπως για παράδειγμα, απόβλητα συσκευασιών, φύρες (scrap) μεταλλικών φύλλων, αδρανή στερεά απόβλητα κ.ά.. Τα κέντρα συλλογής βιομηχανικών αποβλήτων συνηθίζεται να βρίσκονται σε χώρους παρακείμενους βιομηχανικών περιοχών για λόγους εγγύτητας με τις πηγές παραγωγής των αντίστοιχων αποβλήτων. Όπως αναφέρθηκε, τα ΒΠΑΚ των οποίων η εφοδιαστική αλυσίδα διαχείρισης προσομοιάζει με αυτή των ΑΛΕ, παράγονται κυρίως από βιομηχανικές βιοτεχνικές μονάδες μικρής έως και μέσης κλίμακας. Οι μονάδες αυτές συχνά είναι αποκεντρωμένες (περίπτωση ελληνικής περιφέρειας), γεγονός που καθιστά αφενός την καταγραφή και αφετέρου, την αποκομιδή των αντίστοιχων ΒΠΑΚ ιδιαίτερα δύσκολη. Σημειώνεται ότι, η πλειονότητα των εξακριβωμένων περιστατικών ρύπανσης από ανεξέλεγκτη διάθεση ΒΠΑΚ ή/και άλλων βιομηχανικών αποβλήτων, αφορά στη σωρευτική ρυπαντική δράση από απόρριψη αποβλήτων προερχόμενων από μονάδες μικρής κλίμακας (περίπτωση ρύπανσης Ασωπού ποταμού). Προκειμένου για ΒΠΑΚ που παράγονται από βιομηχανικές μονάδες μεγάλης κλίμακας, η πλειονότητα των περιπτώσεων αφορά σε διαχείριση των αντίστοιχων ποσοτήτων εντός των ορίων της εγκατάστασης. LIFE10/ ENV/GR/606 9

2 Οδηγός Καλών Πρακτικών Διαχείρισης Βιομηχανικών Πετρελαϊκών Αποβλήτων & Καταλοίπων Οι καλές πρακτικές διαχείρισης των ΒΠΑΚ διαφοροποιούνται ανάλογα με το εάν υπάρχει εξοπλισμός προ-επεξεργασίας αυτών στο χώρο παραγωγής τους. Συγκεκριμένα, με δεδομένη την πληθώρα ΒΠΑΚ αναφορικά με τους κωδικούς ΕΚΑ και προκειμένου για μεγάλης κλίμακας βιομηχανικές μονάδες, απαιτείται η ύπαρξη μονάδας επεξεργασίας υγρών βιομηχανικών αποβλήτων, στα οποία περιλαμβάνονται τα ΒΠΑΚ. Στην πλειονότητα των πρακτικών εφαρμογών και με κριτήριο τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, οι μονάδες επεξεργασίας υγρών βιομηχανικών αποβλήτων χρησιμοποιούν τεχνικές φυσικοχημικού διαχωρισμού της υπέρτερης ποσοτικά υδατικής φάσης (εξυδάτωση) παράγοντας αφενός ποσότητες ύδατος και αφετέρου, ποσότητες συμπυκνωμένων ΠΑΚ οι οποίες, ανάλογα με τη βιομηχανική εφαρμογή αφορούν είτε σε γαλακτώματα, είτε σε ελαιώδη φάση. Και στις δύο περιπτώσεις, τα συμπυκνωμένα ΒΠΑΚ απαιτείται να αποθηκεύονται προσωρινά και να οδηγούνται προς περαιτέρω διαχείριση σε αντίστοιχες μονάδες επεξεργασίας εκτός της εγκατάστασης παραγωγής. Ωστόσο, τα ΒΠΑΚ λόγω της ποικιλομορφία των πηγών προέλευσής τους, εμφανίζουν ΠΑΚ με διαφορετική σύσταση, ως εκ τούτου, η χωριστή συλλογή πρέπει να λαμβάνει υπόψη την κατά το δυνατόν ελαχιστοποίηση της ανάμιξης ΒΠΑΚ έτσι ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερη η περαιτέρω διαχείρισή τους και ειδικότερα, η επεξεργασία τους προς ανάκτηση επιμέρους κλασμάτων πετρελαίου (μέσου ή και μικρού μοριακού βάρους ελαφρά κλάσματα). Στο πλαίσιο αυτό, απαιτείται η χωριστή συλλογή τουλάχιστον για τις ακόλουθες κατηγορίες ΒΠΑΚ, βάσει της κωδικοποίησης αυτών σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κατάλογο Αποβλήτων (ΕΚΑ). Συγκεκριμένα, οι κωδικοί κατά ΕΚΑ για ΒΠΑΚ των οποίων η ανάμιξη πρέπει να αποφεύγεται παρατίθενται σε διαφορετικούς Πίνακες. Για τους κωδικούς ΒΠΑΚ του ίδιου Πίνακα, είναι επιθυμητή η χωριστή συλλογή, ωστόσο, όταν αυτό δεν είναι εφικτό, οι εν λόγω Κωδικοί μπορούν να τύχουν περαιτέρω επεξεργασίας και σε ανάμικτη μορφή. Υπενθυμίζεται ότι, τα ΒΠΑΚ αφορούν αποκλειστικά σε πετρελαϊκά απόβλητα και κατάλοιπα υγρής φάσης ή φάσης ιλύος. Πίνακας 1: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων που αφορούν σε Πισσώδη Πετρελαϊκά Υπολείμματα Κωδικός & Υποκωδικός 05 00 00 Απόβλητα από τη διύλυση πετρελαίου, τον καθαρισμό φυσικού αερίου και την πυρολυτική επεξεργασία άνθρακα 05 01 00 Απόβλητα από τη διύλιση πετρελαίου LIFE10/ ENV/GR/606 10

Κωδικός & Υποκωδικός 05 01 07 Όξινες πίσσες 05 06 00 Απόβλητα από την πυρολυτική κατεργασία του άνθρακα 05 06 01 Όξινες πίσσες 05 08 00 Απόβλητα από την αναγέννηση των ελαίων 05 08 02 Όξινες πίσσες 17 00 00 17 03 00 17 03 01 Απόβλητα από κατασκευές και κατεδαφίσεις (περιλαμβάνεται χώμα εκσκαφής από μολυσμένες τοποθεσίες) Μίγματα ασφάλτου και ορυκτής πίσσας, λιθανθρακόπισσα και προϊόντα πίσσας Μίγματα ορυκτής ασφάλτου που περιέχουν λιθανθρακόπισσα 17 03 03 Λιθανθρακόπισσα και προϊόντα πίσσας 19 00 00 Απόβλητα από τις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων εκτός σημείου παραγωγής και την προετοιμασία ύδατος προοριζόμενου για κατανάλωση από τον άνθρωπο και ύδατος για βιομηχανική χρήση 19 11 00 Απόβλητα από την αναγέννηση πετρελαίου 19 11 02 Όξινες πίσσες Πίνακας 2: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων που αφορούν σε Ιλύες που περιέχουν Ενώσεις Πετρελαίου Κωδικός & Υποκωδικός 05 00 00 Απόβλητα από τη διύλυση πετρελαίου, τον καθαρισμό φυσικού αερίου και την πυρολυτική επεξεργασία άνθρακα 05 01 00 Απόβλητα από τη διύλιση πετρελαίου LIFE10/ ENV/GR/606 11

Κωδικός & Υποκωδικός 05 01 02 Λάσπες από τον αφαλατωτή 05 01 03 Λάσπες του πυθμένα δεξαμενών 05 01 04 Όξινο αλκυλικές λάσπες 05 01 06 Λάσπες περιέχουσες πετρέλαιο από λειτουργίες συντήρησης της μονάδας ή του εξοπλισμού 07 00 00 Απόβλητα από οργανικές χημικές διεργασίες 07 01 00 και χρήση βασικών οργανικών χημικών ουσιών 07 01 01 Υδατικά υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά 07 01 03 07 01 11 07 02 00 07 02 11 07 03 00 07 03 11 07 04 00 07 04 11 07 05 00 07 05 11 Οργανικοί αλογονούχοι διαλύτες, υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά Λάσπες από επιτόπου επεξεργασία υγρών εκροής που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες και χρήση πλαστικών, συνθετικού καουτσούκ και τεχνητών ινών Λάσπες από επιτόπου επεξεργασία υγρών εκροής που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες και χρήση οργανικών βαφών και πιγμέντων Λάσπες από επιτόπου επεξεργασία υγρών εκροής που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες και χρήση οργανικών προϊόντων προστασίας φυτών, συντηρητικών υλικών ξύλου και άλλων βιοκτόνων Λάσπες από επιτόπου επεξεργασία υγρών εκροής που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες και χρήση φαρμακευτικών προϊόντων Λάσπες από επιτόπου επεξεργασία υγρών εκροής που LIFE10/ ENV/GR/606 12

Κωδικός & Υποκωδικός περιέχουν επικίνδυνες ουσίες 07 06 00 07 06 11 07 07 00 07 07 11 08 00 00 08 01 00 08 01 13 08 01 15 08 03 00 και χρήση λιπών, λιπαντικών, σαπουνιών, απορρυπαντικών, απολυμαντικών και καλλυντικών Λάσπες από επιτόπου επεξεργασία υγρών εκροής που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες και χρήση ευγενών χημικών ουσιών και χημικών προϊόντων μη προδιαγραφόμενων άλλως Λάσπες από επιτόπου επεξεργασία υγρών εκροής που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες Απόβλητα από την παραγωγή, διαμόρφωση, προμήθεια και χρήση επικαλύψεων (χρώματα, βερνίκια και σμάλο υάλου), κολλών, στεγανωτικών και τυπογραφικών μελανών και χρήση καθώς και την αφαίρεση χρωμάτων και βερνικιών Λάσπες από χρώματα ή βερνίκια που περιέχουν οργανικούς διαλύτες ή άλλες επικίνδυνες ουσίες Υδαρείς λάσπες που περιέχουν χρώματα ή βερνίκια με οργανικούς διαλύτες ή άλλες επικίνδυνες ουσίες και χρήση τυπογραφικών μελανών 08 03 14 Λάσπες μελάνης που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες 08 04 00 08 04 11 και χρήση κολλών και στεγανωτικών υλικών (περιλαμβάνονται και υδατοστεγανωτικά προϊόντα) Λάσπες κολλών και στεγανωτικών υλικών που περιέχουν οργανικούς διαλύτες ή άλλες επικίνδυνες ουσίες 08 04 13 Υδαρείς λάσπες κολλών και στεγανωτικών υλικών που περιέχουν οργανικούς διαλύτες ή άλλες επικίνδυνες LIFE10/ ENV/GR/606 13

Κωδικός & Υποκωδικός ουσίες 12 00 00 12 01 00 12 01 18 14 00 00 14 01 00 14 01 04 14 01 05 19 00 00 19 08 00 19 08 11 Απόβλητα από τη μορφοποίηση και φυσική μηχανική επιφανειακή επεξεργασία μετάλλων και πλαστικών Απόβλητα από τη μορφοποίηση και φυσική μηχανική επιφανειακή επεξεργασία μετάλλων και πλαστικών Λάσπη μετάλλων (λάσπη από λείανση, στίλβωση και λείανση με αλοιφή) που περιέχει πετρέλαιο Απόβλητα από οργανικές ουσίες χρησιμοποιούμενες ως διαλύτες Απόβλητα από την απολύμανση μετάλλων και συντήρηση μηχανημάτων Λάσπες ή στερεά απόβλητα που περιέχουν αλογονωμένους διαλύτες Λάσπες ή στερεά απόβλητα που δεν περιέχουν αλογονωμένους διαλύτες Απόβλητα από τις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων εκτός σημείου παραγωγής και την προετοιμασία ύδατος προοριζόμενου για κατανάλωση από τον άνθρωπο και ύδατος για βιομηχανική χρήση Απόβλητα από εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων μη προδιαγραφόμενα άλλως Λάσπες που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες από τη βιολογική κατεργασία αποβλήτων βιομηχανικών υδάτων 19 11 00 Απόβλητα από την αναγέννηση πετρελαίου 19 11 05 Λάσπες από την επιτόπου επεξεργασία λυμάτων που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες LIFE10/ ENV/GR/606 14

Πίνακας 3: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων που αφορούν σε Υδατικά Διαλύματα Ελαφρών Κλασμάτων Πετρελαίου Κωδικός & Υποκωδικός 07 00 00 Απόβλητα από οργανικές χημικές διεργασίες 07 01 00 και χρήση βασικών οργανικών χημικών ουσιών 07 01 01 Υδατικά υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά 07 02 00 και χρήση πλαστικών, συνθετικού καουτσούκ και τεχνητών ινών 07 02 01 Υδατικά υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά 07 03 00 και χρήση οργανικών βαφών και πιγμέντων 07 03 01 Υδατικά υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά 07 04 00 και χρήση οργανικών προϊόντων προστασίας φυτών, συντηρητικών υλικών ξύλου και άλλων βιοκτόνων 07 04 01 Υδατικά υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά 07 05 00 και χρήση φαρμακευτικών προϊόντων 07 05 01 Υδατικά υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά 07 05 03 07 06 00 Οργανικοί αλογονούχοι διαλύτες, υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά και χρήση λιπών, λιπαντικών, σαπουνιών, απορρυπαντικών, απολυμαντικών και καλλυντικών 07 06 01 Υδατικά υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά 07 07 00 και χρήση ευγενών χημικών ουσιών και χημικών προϊόντων μη προδιαγραφόμενων άλλως LIFE10/ ENV/GR/606 15

Κωδικός & Υποκωδικός 07 07 01 Υδατικά υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά 08 00 00 08 03 00 Απόβλητα από την παραγωγή, διαμόρφωση, προμήθεια και χρήση επικαλύψεων (χρώματα, βερνίκια και σμάλο υάλου), κολλών, στεγανωτικών και τυπογραφικών μελανών και χρήση τυπογραφικών μελανών 08 03 12 Αποβλητα μελανών που περιέχουν επικίνδυνες ουσίες 12 00 00 12 03 00 Απόβλητα από τη μορφοποίηση και φυσική μηχανική επιφανειακή επεξεργασία μετάλλων και πλαστικών Απόβλητα από διεργασίες απολίπανσης με ατμό και νερό 12 03 01 Υδαρή υγρά πλύσης 19 00 00 Απόβλητα από τις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων εκτός σημείου παραγωγής και την προετοιμασία ύδατος προοριζόμενου για κατανάλωση από τον άνθρωπο και ύδατος για βιομηχανική χρήση 19 11 00 Απόβλητα από την αναγέννηση πετρελαίου 19 11 03 Υδαρή υγρά απόβλητα Πίνακας 4: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων που περιέχουν Οργανικούς Διαλύτες Κωδικός & Υποκωδικός 07 00 00 Απόβλητα από οργανικές χημικές διεργασίες 07 01 00 07 01 03 και χρήση βασικών οργανικών χημικών ουσιών Οργανικοί αλογονούχοι διαλύτες, υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά LIFE10/ ENV/GR/606 16

Κωδικός & Υποκωδικός 07 02 00 07 02 03 07 03 00 07 03 03 07 04 00 07 04 03 07 05 00 07 05 03 07 06 00 07 06 03 07 07 00 07 07 03 08 00 00 και χρήση πλαστικών, συνθετικού καουτσούκ και τεχνητών ινών Οργανικοί αλογονούχοι διαλύτες, υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά και χρήση οργανικών βαφών και πιγμέντων Οργανικοί αλογονούχοι διαλύτες, υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά και χρήση οργανικών προϊόντων προστασίας φυτών, συντηρητικών υλικών ξύλου και άλλων βιοκτόνων Οργανικοί αλογονούχοι διαλύτες, υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά και χρήση φαρμακευτικών προϊόντων Οργανικοί αλογονούχοι διαλύτες, υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά και χρήση λιπών, λιπαντικών, σαπουνιών, απορρυπαντικών, απολυμαντικών και καλλυντικών Οργανικοί αλογονούχοι διαλύτες, υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά και χρήση ευγενών χημικών ουσιών και χημικών προϊόντων μη προδιαγραφόμενων άλλως Οργανικοί αλογονούχοι διαλύτες, υγρά πλυσίματος και μητρικά υγρά Απόβλητα από την παραγωγή, διαμόρφωση, προμήθεια και χρήση επικαλύψεων (χρώματα, βερνίκια και σμάλο υάλου), κολλών, στεγανωτικών και τυπογραφικών μελανών LIFE10/ ENV/GR/606 17

Κωδικός & Υποκωδικός 08 01 00 08 01 11 08 01 19 08 04 00 08 04 09 08 04 15 14 00 00 14 01 00 και χρήση καθώς και την αφαίρεση χρωμάτων και βερνικιών Απόβλητα από χρώματα και βερνίκια που περιέχουν οργανικούς διαλύτες ή άλλες επικίνδυνες ουσίες Υδατικά αιωρήματα που περιέχουν χρώματα ή βερνίκια με οργανικούς διαλύτες ή άλλες επικίνδυνες ουσίες και χρήση κολλών και στεγανωτικών υλικών (περιλαμβάνονται και υδατοστεγανωτικά προϊόντα) Απόβλητα κολλών και στεγανωτικών υλικών που περιέχουν οργανικούς διαλύτες ή άλλες επικίνδυνες ουσίες Υδατικά υγρά απόβλητα που περιέχουν κόλλες και στεγανωτικά υλικά με οργανικούς διαλύτες ή άλλες επικίνδυνες ουσίες Απόβλητα από οργανικές ουσίες χρησιμοποιούμενες ως διαλύτες Απόβλητα από την απολύμανση μετάλλων και συντήρηση μηχανημάτων 14 01 01 Χλωροφθοροϋδρογονάνθρακες, HCFC, HFC 14 01 02 Άλλοι αλογονωμένοι διαλύτες και μίγματα διαλυτών Πίνακας 5: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων με Διαχωρισμό Ελαιώδους & Υδατικής Φάσης Κωδικός & Υποκωδικός 05 00 00 Απόβλητα από τη διύλυση πετρελαίου, τον καθαρισμό φυσικού αερίου και την πυρολυτική επεξεργασία άνθρακα 05 01 00 Απόβλητα από τη διύλιση πετρελαίου LIFE10/ ENV/GR/606 18

Κωδικός & Υποκωδικός 05 01 05 Πετρελαιοκηλίδες 05 01 12 Οξέα περιέχοντα πετρέλαιο 05 08 00 Απόβλητα από την αναγέννηση των ελαίων 05 08 04 Υδαρή υγρά απόβλητα από την αναγέννηση ελαίων 08 00 00 08 03 00 Απόβλητα από την παραγωγή, διαμόρφωση, προμήθεια και χρήση επικαλύψεων (χρώματα, βερνίκια και σμάλο υάλου), κολλών, στεγανωτικών και τυπογραφικών μελανών και χρήση τυπογραφικών μελανών 08 03 19 Έλαια διασποράς 10 00 00 Απόβλητα από θερμικές επεξεργασίες 10 02 00 Απόβλητα από τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα 10 02 11 Απόβλητα από επεξεργασία νερού ψύξης που περιέχει πετρέλαιο 10 03 00 Απόβλητα από τη θερμική μεταλλουργία αλουμινίου 10 03 27 Απόβλητα από επεξεργασία νερού ψύξης που περιέχει πετρέλαιο 10 04 00 Απόβλητα από τη θερμική μεταλλουργία μολύβδου 10 04 09 Απόβλητα από επεξεργασία νερού ψύξης που περιέχει πετρέλαιο 10 05 00 Απόβλητα από τη θερμική μεταλλουργία ψευδαργύρου 10 05 08 Απόβλητα από επεξεργασία νερού ψύξης που περιέχει πετρέλαιο 10 06 00 Απόβλητα από τη θερμική μεταλλουργία χαλκού 10 06 09 10 07 00 Απόβλητα από επεξεργασία νερού ψύξης που περιέχει πετρέλαιο Απόβλητα από τη θερμική μεταλλουργία αργύρου, LIFE10/ ENV/GR/606 19

Κωδικός & Υποκωδικός χρυσού και λευκόχρυσου 10 07 07 10 08 00 10 08 19 12 00 00 12 01 00 12 01 06* 12 01 07* Απόβλητα από επεξεργασία νερού ψύξης που περιέχει πετρέλαιο Απόβλητα από τη θερμική μεταλλουργία άλλων μη σιδηρούχων μετάλλων Απόβλητα από επεξεργασία νερού ψύξης που περιέχει πετρέλαιο Απόβλητα από τη μορφοποίηση και φυσική μηχανική επιφανειακή επεξεργασία μετάλλων και πλαστικών Απόβλητα από τη μορφοποίηση και φυσική μηχανική επιφανειακή επεξεργασία μετάλλων και πλαστικών Απόβλητα ελαίων μεταλλοτεχνίας που περιέχουν αλογόνα με βάση τα ορυκτά (εκτός γαλακτωδών και διαλυμάτων) Απόβλητα ελαίων μεταλλοτεχνίας που δεν περιέχουν αλογόνα με βάση τα ορυκτά (εκτός γαλακτωδών και διαλυμάτων) 12 01 10* Συνθετικά έλαια μεταλλοτεχνίας 16 00 00 Απόβλητα μη προδιαγραφόμενα άλλως στον κατάλογο 16 07 00 16 07 03 16 07 06 Απόβλητα από τον καθαρισμό δεξαμενών μεταφοράς και αποθήκευσης καθώς και βαρελιών Απόβλητα από τον καθαρισμό δεξαμενών σιδηροδρομικής ή οδικής μεταφοράς που περιέχουν πετρέλαιο Απόβλητα από καθαρισμό δεξαμενών αποθήκευσης που περιέχουν πετρέλαιο 16 07 08 Απόβλητα που περιέχουν πετρέλαιο 19 00 00 Απόβλητα από τις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων εκτός σημείου παραγωγής και την προετοιμασία ύδατος προοριζόμενου για κατανάλωση από τον άνθρωπο και LIFE10/ ENV/GR/606 20

Κωδικός & Υποκωδικός ύδατος για βιομηχανική χρήση 19 02 00 Απόβλητα από φυσικοχημικές κατεργασίες αποβλήτων (περιλαμβάνονται αποχρωμίωση, αποκυάνωση, εξουδετέρωση) 19 02 07 Πετρέλαιο και συμπυκνώματα από διαχωρισμό 19 08 00 19 08 10 Απόβλητα από εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων μη προδιαγραφόμενα άλλως Μίγμα λιπών και ελαίων από το διαχωρισμό ελαίου / ύδατος εκτός εκείνων που περιέχουν βρώσιμα έλαια και λίπη 19 11 00 Απόβλητα από την αναγέννηση πετρελαίου 19 11 04 Απόβλητα από τον καθαρισμό καυσίμων με βασικά υλικά Πίνακας 6: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων Ελαιώδους Φάσης Κωδικός & Υποκωδικός 13 00 00 Απόβλητα ελαίων και απόβλητα υγρών καυσίμων (εκτός βρώσιμων ελαίων) 13 03 00 Απόβλητα έλαια μόνωσης και μεταφοράς θερμότητας 13 03 01 13 03 06 13 03 07 Έλαια μόνωσης ή μεταφοράς θερμότητας που περιέχουν PCB ή PCT Άλλα χλωριωμένα έλαια μόνωσης και μεταφοράς θερμότητας με βάση τα ορυκτά Μη χλωριωμένα έλαια μόνωσης και μεταφοράς θερμότητας με βάση τα ορυκτά 13 03 08 Συνθετικά έλαια μόνωσης και μεταφοράς θερμότητας 13 03 09 Άμεσα βιοαποκοδομήσιμα έλαια μόνωσης και μεταφοράς θερμότητας 13 03 10 Άλλα έλαια μόνωσης και μεταφοράς θερμότητας LIFE10/ ENV/GR/606 21

Πίνακας 7: Κωδικοί Χωριστής Συλλογής Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Απόβλητων & Καταλοίπων σε Μορφή Γαλακτώματος Κωδικός & Υποκωδικός 12 00 00 12 01 00 12 01 08 12 01 09 13 00 00 Απόβλητα από τη μορφοποίηση και φυσική μηχανική επιφανειακή επεξεργασία μετάλλων και πλαστικών Απόβλητα από τη μορφοποίηση και φυσική μηχανική επιφανειακή επεξεργασία μετάλλων και πλαστικών Γαλακτώματα και διαλύματα μεταλλοτεχνίας που περιέχουν αλογόνα Γαλακτώματα και διαλύματα μεταλλοτεχνίας που δεν περιέχουν αλογόνα Απόβλητα ελαίων και απόβλητα υγρών καυσίμων (εκτός βρώσιμων ελαίων) 13 01 00 Απόβλητα υδραυλικών ελαίων 13 01 04* Χλωριωμένα γαλακτώματα 13 01 05* Μη χλωριωμένα γαλακτώματα 2.1 Χωριστή Συλλογή & Προσωρινή Αποθήκευση Βάσει των ανωτέρω, οι καλές πρακτικές διαχείρισης των ΒΠΑΚ επιμερίζονται σε εκείνες που αφορούν βιομηχανικές μονάδες μεγάλης κλίμακας που διαθέτουν εγκατάσταση προεπεξεργασίας και σε μεμονωμένες μικρής κλίμακας βιομηχανικές μονάδες όπου απαιτείται η συλλογή και προσωρινή αποθήκευση των ΒΠΑΚ εν αναμονή παραλαβής αυτών από αδειοδοτημένο φορέα προς περαιτέρω διαχείριση. Στην πρώτη περίπτωση, απαιτείται η χωριστή συλλογή των συμπυκνωμένων ΒΠΑΚ τουλάχιστον σε διακριτά ρεύματα που, ανάλογα με την περίπτωση, περιλαμβάνουν: - ΒΠΑΚ που αφορούν σε πισσώδη πετρελαϊκά υπολείμματα - ΒΠΑΚ που αφορούν σε ιλύες που περιέχουν ενώσεις πετρελαίου - ΒΠΑΚ που αφορούν σε υδατικά διαλύματα ελαφρών κλασμάτων πετρελαίου - ΒΠΑΚ που περιέχουν οργανικούς διαλύτες - ΒΠΑΚ με διαχωρισμό ελαιώδους & υδατικής φάσης LIFE10/ ENV/GR/606 22

- ΒΠΑΚ ελαιώδους φάσης - ΒΠΑΚ σε μορφή γαλακτώματος. Στη δεύτερη περίπτωση, λόγω της μικρής παραγωγικής δυνατότητας μιας βιομηχανικής μονάδας, τα παραγόμενα ΒΠΑΚ πρέπει να συλλέγονται και να αποθηκεύονται σε κατάλληλα μέσα εν αναμονή παραλαβής τους από αδειοδοτημένο φορέα. Κατόπιν, η εφοδιαστική αλυσίδα διαχείρισης εμφανίζει σημαντική ομοιότητα με αυτή των ΑΛΕ. 2.1.1 Διαδικασίες Οι διαδικασίες χωριστής συλλογής και προσωρινής αποθήκευσης περιλαμβάνουν: - Ανεξάρτητα από την κλίμακα της βιομηχανικής εγκατάστασης: Λήψη των μέτρων ασφαλείας για αποφυγή επαφής του προσωπικού με το προς συλλογή ΒΠΑΚ. Σημειώνεται ότι, ορισμένες κατηγορίες ΒΠΑΚ (π.χ. ορισμένοι οργανικοί διαλύτες) μπορούν να προκαλέσουν ατύχημα κατά την επαφή τους με το δέρμα. Ταξινόμηση των ΒΠΑΚ. Επιλογή μέσων προσωρινής αποθήκευσης που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για το σκοπό αυτό. Διασφάλιση της καταλληλότητας των μέσων προσωρινής αποθήκευσης κατά τη διαδικασία πλήρωσης αυτών που περιλαμβάνει έλεγχο επαρκούς στεγανότητας. Έλεγχο και αφαίρεση υπολειμμάτων (καθιζήματα κ.ά.) από το μέσο προσωρινής αποθήκευσης. Έλεγχο του μέσου προσωρινής αποθήκευσης ως προς τη σήμανση που ενημερώνει για το περιεχόμενο. Συλλογή των ΒΠΑΚ και προσωρινή αποθήκευση σε υδατοστεγή πλαστική δεξαμενή φορητού τύπου (παλετοδεξαμενή) ή σε μεταλλικό ή/και πλαστικό βαρέλι. Προβλέπονται τουλάχιστον επτά δεξαμενές για: - ΒΠΑΚ που αφορούν σε πισσώδη πετρελαϊκά υπολείμματα (προσωρινή αποθήκευση μόνο σε μεταλλική συσκευασία) - ΒΠΑΚ που αφορούν σε ιλύες που περιέχουν ενώσεις πετρελαίου - ΒΠΑΚ που αφορούν σε υδατικά διαλύματα ελαφρών κλασμάτων πετρελαίου - ΒΠΑΚ που περιέχουν οργανικούς διαλύτες LIFE10/ ENV/GR/606 23

- ΒΠΑΚ με διαχωρισμό ελαιώδους & υδατικής φάσης - ΒΠΑΚ ελαιώδους φάσης - ΒΠΑΚ σε μορφή γαλακτώματος. Τοποθέτηση σήμανσης επί του μέσου προσωρινής αποθήκευσης και σε ευδιάκριτο σημείο αυτού. Οι σχετικές σημάνσεις επιμερίζονται στις σημάνσεις κινδύνου και στις σημάνσεις προσανατολισμού. Ανεξάρτητα από τον τύπου του προσωρινά αποθηκευμένου ΒΠΑΚ, κάθε μέσο προσωρινής αποθήκευσης (δεξαμενή), πρέπει να φέρει σήμανση προσανατολισμού. Η εν λόγω σήμανση (βέλη προσανατολισμού) υποδεικνύει τον ορθό προσανατολισμό της συσκευασίας. Τα αντίστοιχα βέλη πρέπει να τοποθετούνται στις 2 αντίθετες κάθετες πλευρές και να δείχνουν την σωστή κατεύθυνση. Εικόνα 1: Σήμανση Προσανατολισμού Μέσου Προσωρινής Αποθήκευσης Οι σημάνσεις κινδύνου εξαρτώνται από τις ιδιότητες των μεταφερόμενων ουσιών. Πρέπει να είναι σε μορφή τετραγώνου κανονισμένο σε γωνία των 40ο με ελάχιστες διαστάσεις 100mm επί 100mm. Αν το μέγεθος της συσκευασίας το απαιτεί οι διαστάσεις των ετικετών μπορούν να μειωθούν εφόσον παραμένει ευδιάκριτη. Οι σημάνσεις κινδύνου πρέπει να υπάρχουν επί των αντίστοιχων μέσων προσωρινής αποθήκευσης τόσο κατά την παραμονή εν αναμονή μεταφοράς, όσο και κατά τη μεταφορά. Ακολούθως, παρατίθενται οι σημάνσεις κινδύνου σύμφωνα με τον Κανονισμό ADR όπου, κατά την προσωρινή αποθήκευση πρέπει να υπάρχουν σε ευκρινές σημείο επί των αντίστοιχων μέσων προσωρινής αποθήκευσης, προκειμένου για ΒΠΑΚ. LIFE10/ ENV/GR/606 24

Πίνακας 8: Σημάνσεις Κινδύνου Αποθήκευσης & Μεταφοράς Αποβλήτων που αφορούν σε Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκά Απόβλητα & Κατάλοιπα ΚΛΑΣΗ ΣΗΜΑ ΣΗΜΑ ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ 3 ΕΥΦΛΕΚΤΑ ΥΓΡΑ 9 - ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ - Επιπλέον, προκειμένου για βιομηχανίες μεγάλης κλίμακας: Λειτουργία δικτύου συλλογής για απομάστευση υγρών βιομηχανικών αποβλήτων από τους χώρους παραγωγικής δραστηριότητας Άντληση υγρών βιομηχανικών αποβλήτων προς μονάδα προ-επεξεργασίας. - Επιπλέον, προκειμένου για βιομηχανίες μικρής κλίμακας: Απομάστευση υγρών βιομηχανικών αποβλήτων κατά την παραγωγή τους. 2.1.2 Εξοπλισμός Υποδομές Ο εξοπλισμός και οι υποδομές που απαιτούνται περιλαμβάνουν: - Προκειμένου για βιομηχανίες μεγάλης κλίμακας: Σταθερούς υποδοχείς υγρών βιομηχανικών αποβλήτων και ειδικότερα, φρεάτια συλλογής. Δίκτυο συλλογής υγρών βιομηχανικών αποβλήτων με χωριστές σωληνώσεις ανά χώρο παραγωγής. Αντλητικό συγκρότημα. Μονάδα προ-επεξεργασίας των συλλεγόμενων υγρών βιομηχανικών αποβλήτων Υδατοστεγείς παλετοδεξαμενές για προσωρινή αποθήκευση ελαιώδους φάσης ΒΠΑΚ. Υδατοστεγείς παλετοδεξαμενές για προσωρινή αποθήκευση γαλακτωμάτων ΒΠΑΚ. LIFE10/ ENV/GR/606 25

- Προκειμένου για βιομηχανίες μικρής κλίμακας: Σταθερούς υποδοχείς υγρών βιομηχανικών αποβλήτων και ειδικότερα, φρεάτια συλλογής. Αντλητικό συγκρότημα. Υδατοστεγείς παλετοδεξαμενές για προσωρινή αποθήκευση ελαιώδους φάσης ΒΠΑΚ. Υδατοστεγείς παλετοδεξαμενές για προσωρινή αποθήκευση γαλακτωμάτων ΒΠΑΚ. 2.1.3 Προσωπικό Το απαιτούμενο προσωπικό περιλαμβάνει: - Προκειμένου για βιομηχανίες μεγάλης κλίμακας: Εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης που θα επιφορτίζεται με το χειρισμό τόσο των συστημάτων άντλησης, όσο και με τη λειτουργία της μονάδας προ-επεξεργασίας. - Προκειμένου για βιομηχανίες μικρής κλίμακας: Εργαζόμενο μερικής απασχόλησης που θα επιφορτίζεται με την άντληση των υγρών βιομηχανικών αποβλήτων, από τα φρεάτια συλλογής προς τα μέσα προσωρινής αποθήκευσης. Επιπλέον, απαιτείται προσωπικό για την πλήρωση των μέσων προσωρινής αποθήκευσης καθώς επίσης και για τη διαδικασία φόρτωσης αυτών στο όχημα μεταφοράς, κατά την παράδοση των ΒΠΑΚ. Για το σύνολο του απασχολούμενου προσωπικού, απαιτείται η λήψη μέτρων ασφαλείας που περιλαμβάνει προστατευτικά γάντια και φόρμα εργασίας. 2.2 Παράδοση Οι διαδικασίες παράδοσης παραλαβής αφορούν στη μεταβίβαση των ΠΑΚ από το χώρο παραγωγής προς τον αδειοδοτημένο συλλέκτη για τη μεταφορά. Οι αντίστοιχες διαδικασίες επιμερίζονται σε εκείνες που αποτελούν ευθύνη του παραγωγού των αποβλήτων και σε εκείνες που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του παραλήπτη μεταφορέα. 2.2.1 Διαδικασίες Ο παραγωγός των αποβλήτων οφείλει να υλοποιήσει τα ακόλουθα: LIFE10/ ENV/GR/606 26

- Παροχή στον μεταφορέα συνοδευτικών εγγράφων (εξουσιοδοτήσεις, εγκρίσεις, πιστοποιήσεις κ.λπ.). - Συσκευασία του αποβλήτου σε κατάλληλο μέσο προσωρινής αποθήκευσης - Μέριμνα για τη σήμανση του συσκευασμένου μέσου προσωρινής αποθήκευσης. - Έλεγχος των μέσων συσκευασίας έναντι φθορών που μπορούν να προκαλέσουν ανεπιθύμητη διαρροή των ΒΠΑΚ. Η διαδικασία φόρτωσης θα ακυρωθεί έως ότου επισκευαστεί η φθορά, εάν η συσκευασία είναι φθαρμένη, ιδιαίτερα αν δεν είναι στεγανή και υπάρχουν διαρροές ή πιθανότητα διαρροών της επικίνδυνης ουσίας. - Πλήρη συμμόρφωση με τις ειδικές απαιτήσεις φόρτωσης και χειρισμού όταν φορτώνει επικίνδυνα εμπορεύματα σε ένα όχημα. - Μετάγγιση των προς παράδοση ποσοτήτων από τη δεξαμενή προσωρινής αποθήκευσης σε βυτιοφόρο όχημα μέσω αντλητικού συγκροτήματος, ή, φόρτωση του συσκευασμένου μέσου προσωρινής αποθήκευσης στο όχημα που θα εκτελέσει τη μεταφορά προκειμένου για μεταφορά από μη βυτιοφόρο όχημα. Στην περίπτωση που ο παραγωγός δεν είναι ο αποστολέας τότε ο παραγωγός πρέπει να παρέχει το σύνολο των παραπάνω πληροφοριών στον υπεύθυνο για την αποστολή. Ο παραγωγός παραμένει υπεύθυνος για την διαχείριση των αποβλήτων του μέχρι το τελικό στάδιο, όπως ορίζεται στο άρθρο 24, παράγραφος 2 του Ν. 4042/2012. 2.2.2 Εξοπλισμός Υποδομές Για την περίπτωση των ΒΠΑΚ ο εξοπλισμός αφορά σε μέσα προσωρινής αποθήκευσης και ειδικότερα, σε πλαστικές ή μεταλλικές υδατοστεγείς παλετοδεξαμενές ή βαρέλια. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, τα ΒΠΑΚ μπορούν να αποθηκευτούν προσωρινά σε δεξαμενές (IBC) και βαρέλια πιστοποιημένα σύμφωνα με τις προδιαγραφές UN (σύμφωνα με τις διατάξεις του IMDG και ADR Code) κατάλληλα για την συσκευασία επικίνδυνων υγρών αποβλήτων. Εικόνα 2 : Δεξαμενές IBC χωρίς ή με Σκέπαστρο LIFE10/ ENV/GR/606 27

Επίσης, απαιτείται η ύπαρξη αντλητικού συγκροτήματος για τη μετάγγιση των προς παράδοση ποσοτήτων από τη δεξαμενή προσωρινής αποθήκευσης σε βυτιοφόρο όχημα. Προκειμένου για ΒΠΑΚ που αφορούν σε υγρά με υψηλή πτητικότητα (π.χ. οργανικοί διαλύτες) και μεταφέρονται από όχημα με καρότσα, οι αντίστοιχες δεξαμενές πρέπει να είναι αεροστεγείς. Επίσης, προκειμένου για ΒΠΑΚ που αφορούν σε πισσώδη υπολείμματα) και μεταφέρονται από όχημα με καρότσα, οι αντίστοιχες δεξαμενές πρέπει να είναι αποκλειστικά μεταλλικές. 2.2.3 Προσωπικό Το απασχολούμενο προσωπικό αφορά στους εργαζομένους που θα εκτελέσουν τη διαδικασία φόρτωσης των συσκευασμένων ΒΠΑΚ από το χώρο αποθήκευσης προς το μέσο μεταφοράς. 2.3 Μεταφορά Ακολούθως, περιγράφονται τα μέσα και οι διαδικασίες που σχετίζονται με τη μεταφορά των ΒΠΑΚ, από τον παραγωγό προς το χώρο μεταφόρτωσης ή/και επεξεργασίας. 2.3.1 Διαδικασίες Οι διαδικασίες που πρέπει να εκτελούνται με ευθύνη του μεταφορέα των ΒΠΑΚ περιλαμβάνουν: - Έλεγχο της ταξινόμησης του προς μεταφορά ΒΠΑΚ έτσι ώστε να διακριβωθεί ότι ο μεταφορέας είναι εγκεκριμένος για τη μεταφορά συγκεκριμένου τύπου αποβλήτου. - Έλεγχος των συνοδευτικών εγγράφων. Συγκεκριμένα, ο μεταφορέας πρέπει να ελέγχει ότι, όλες οι προβλεπόμενες, από τη νομοθεσία, πληροφορίες που αφορούν τα προς μεταφορά ΒΠΑΚ έχουν δοθεί από τον παραγωγό αποστολέα πριν τη μεταφορά, ότι τα προβλεπόμενα έγγραφα είναι πάνω στη μονάδα μεταφοράς ή στην περίπτωση που χρησιμοποιούνται τεχνικές ηλεκτρονικής επεξεργασίας δεδομένων (ΕΡΒ) ή ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων (ΕΒΙ) αντί της έγγραφης τεκμηρίωσης, ότι τα δεδομένα είναι διαθέσιμα κατά τη διάρκεια της μεταφοράς κατά τρόπο τουλάχιστον ισοδύναμο με εκείνο της εγγραφής τεκμηρίωσης - Έλεγχος οχήματος μεταφοράς έναντι ενδεχόμενης ύπαρξης εμφανών ελαττωμάτων όπως διαρροές ρωγμές, ελλιπή εξοπλισμό, κ.λπ.. - Έλεγχος ότι δεν έχει παρέλθει η ημερομηνία προθεσμίας για τον επόμενο έλεγχο που αφορά σε μεταφορά μέσω βυτιοφόρων οχημάτων, σε μεταφορά μέσω σταθερών ή/και αποσυνδεόμενων. - Έλεγχος του οχήματος έναντι υπερφόρτωσης LIFE10/ ENV/GR/606 28

- Έλεγχος ορθής λειτουργίας εξοπλισμού ασφαλείας οχήματος. - Έλεγχος ορθής επικόλλησης ετικετών κινδύνου και προβλεπόμενων σημάνσεων. Κατ αναλογία με τις σημάνσεις κινδύνου, τα οχήματα μεταφοράς των ΠΑΚ απαιτείται να φέρουν τις προβλεπόμενες σημάνσεις. Οι σημάνσεις αυτές προσδιορίζουν τις ιδιότητες των ουσιών που μεταφέρονται. Συμφώνα με τον Κανονισμό ADR και προκειμένου για μεταφορά επικινδύνων αποβλήτων, οι σχετικές σημάνσεις κατά τη μεταφορά αφορούν στις πορτοκαλί πινακίδες. Οι πορτοκάλι πινακίδες φέρουν τον αριθμό αναγνώρισης του κινδύνου και τον αριθμό αναγνώρισης της μεταφερόμενης ύλης. Οι πορτοκαλί χρώματος πινακίδες πρέπει να είναι αντανακλαστικές και έχουν 40 cm βάση κι όχι λιγότερο από 30 cm ύψος με μαύρο πλαίσιο. Η πινακίδα είναι χωρισμένη στη μέση (οριζόντια τομή), στο πάνω μέρος αναγράφεται ο αριθμός αναγνώρισης κινδύνου και στο κάτω μέρος ο αριθμός UN. Εικόνα 3: Πορτοκαλί Πινακίδα με Αριθμό Αναγνώρισης και UN Κατ αναλογία με τις σημάνσεις κινδύνου επί των μέσων προσωρινής αποθήκευσης, οι αριθμοί αναγνώρισης κινδύνου αποτελούνται από 2 ή 3 αριθμούς οι οποίοι υποδεικνύουν τους ακόλουθους κινδύνους 2 εκπομπή αερίου λόγω της πίεσης ή χημικής αντίδρασης 3 ευφλεκτότητα υγρών (ατμών) και αερίων ή αυτό-θερμαινόμενων υγρών 4 ευφλεκτότητα στερεών ή αυτό-θερμαινόμενων στερεών 5 οξειδωτική (πυροδυναμωτική) επίδραση 6 τοξικότητα ή κίνδυνος μολύνσεως 7 ραδιενέργεια 8 διαβρωτικότητα LIFE10/ ENV/GR/606 29

9 κίνδυνος αυθόρμητης βίαιης αντίδρασης Όταν διπλασιάζεται το σύμβολο αυξάνεται και ο συγκεκριμένος κίνδυνος. Όταν για τη περιγραφή του κινδύνου αρκεί ένας αριθμός τότε αυτός ακολουθείται από μηδέν. Εάν ο αριθμός αναγνώρισης έχει ως πρόθεμα το «Χ» σημαίνει ότι η ουσία θα αντιδράσει επικίνδυνα με νερό. Προκειμένου για τα ΒΠΑΚ, τα αντίστοιχα μέσα μεταφοράς (οχήματα και οδηγοί) πρέπει να έχουν την κατάλληλη πιστοποίηση κλάσης, δηλαδή, 3 (εύφλεκτα υγρά) ή 9 (UN 3082, περιβαλλοντικά επικίνδυνα υγρά). Στην περίπτωση όπου ο μεταφορές εντοπίσει παραβίαση των παραπάνω απαιτήσεων τότε δεν θα μεταφέρει το φορτίο μέχρι να διευθετηθεί η παράβαση. Εάν, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, παρατηρηθεί παραβίαση που θα μπορούσε να διακινδυνεύσει την ασφάλεια της μεταφοράς, η αποστολή θα πρέπει να σταματήσει το συντομότερο δυνατό, δεδομένων των προϋποθέσεων ασφαλείας της κυκλοφορίας, της ασφαλούς ακινητοποίησης της αποστολής και της δημόσιας ασφαλείας. Η επιχείρησή μεταφοράς μπορεί να συνεχιστεί μόνο όταν η αποστολή συμμορφωθεί με τους κανονισμούς. Στην περίπτωση που η ζητούμενη συμμόρφωση δεν μπορεί να επιτευχθεί και η εξουσιοδότηση δεν μπορεί να δοθεί για το υπόλοιπο του ταξιδιού, η αρμόδια αρχή (αρχές) θα παρέχουν στο μεταφορέα την απαραίτητη διοικητική βοήθεια. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που ο μεταφορέας ενημερώσει την αρμόδια αρχή (αρχές) ότι η επικινδυνότητα των μεταφερόμενων εμπορευμάτων δεν του γνωστοποιήθηκε από τον αποστολέα και ότι επιθυμεί, δυνάμει του ισχύοντος νόμου περί μεταφορικών συμβάσεων, να εκφορτώσει, να καταστρέψει τα εμπορεύματα ή να τα καταστήσει αβλαβή. 2.3.2 Εξοπλισμός Υποδομές Ο εξοπλισμός που απαιτείται κατά τη μεταφορά διαφοροποιείται ως προς το εάν τα ΒΠΑΚ αποθηκεύονται σε φορητά μέσα προσωρινής αποθήκευσης (ενδείκνυται για τη διαδικασία χωριστής συλλογής), ή εάν παράγεται ένας τύπος ΒΠΑΚ, οπότε και η μεταφορά μπορεί να γίνει σε βυτιοφόρο όχημα. Στο πλαίσιο αυτό, ο εξοπλισμός περιλαμβάνει ένα εκ των ακόλουθων μέσων: - Βυτιοφόρο όχημα με διαστασιολόγηση ανάλογα με τη συχνότητα δρομολογίων και την μεταφερόμενη ποσότητα. - Φορτηγό όχημα με καρότσα για τη μεταφορά φορητών μέσων προσωρινής αποθήκευση (παλετοδεξαμενές ή βαρέλια). 2.3.3 Προσωπικό Το προσωπικό που σχετίζεται με τη μεταφορά των ΒΠΑΚ από το χώρο παραγωγής τους προς τη μονάδα επεξεργασίας αφορά στον οδηγό του οχήματος μεταφοράς. LIFE10/ ENV/GR/606 30

2.4 Επεξεργασία Η επεξεργασία των ΒΠΑΚ πρέπει να γίνεται με γνώμονα τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές. Αυτές διαφοροποιούνται ανάλογα με τη φύση των χωριστά συλλεγόμενων ΒΠΑΚ και περιλαμβάνουν: - Μεθόδους φυσικοχημικής επεξεργασίας στις οποίες περιλαμβάνονται ενδεικτικά οι τεχνολογίες: Διήθηση με χρήση μεμβρανών. Επίπλευση. Συνδυασμός καθίζησης και επιφανειακού διαχωρισμού ελαιωδών. Φυγοκέντριση. Ιοντοεναλλαγή. Κροκίδωση. Προσρόφηση. Κατακρήμνισης. - Μεθόδους στερεοποίησης ή/και σταθεροποίησης που αφορούν σε τεχνολογίες προσθήκης υλικών συστατικών για τη δέσμευση εκείνων των ενώσεων που καθιστούν τα ΒΠΑΚ επικίνδυνα απόβλητα. 2.4.1 Διαδικασίες Εν αναμονή τροφοδοσίας της μονάδας επεξεργασίας ΒΠΑΚ (μέσω αναγέννησης), απαιτείται η εφαρμογή καλών πρακτικών ως προς τις διαδικασίες παραλαβής εκφόρτωσης των ΒΠΑΚ από το μέσο μεταφοράς. Οι εν λόγω διαδικασίες αποτελούν ευθύνη του προσωπικού που απασχολείται στη μονάδα επεξεργασίας και περιλαμβάνουν: - Έλεγχος ορθής εκφόρτωσης συμφώνα με το έγγραφο μεταφοράς. - Έλεγχος μέσων μεταφοράς πριν και κατά τη διάρκεια της εκφόρτωσης, έναντι φθορών όπου ενδεχομένως τίθεται σε κίνδυνο η εργασία εκφόρτωσης. Σε τέτοια περίπτωση πρέπει να διασφαλίζεται η μη εκτέλεση της εκφόρτωσης έως τη λήψη κατάλληλων μέτρων. - Αφαίρεση υπολειμμάτων που ενδεχομένως έχουν προσκολληθεί στο εξωτερικό μέρος της δεξαμενής του οχήματος ή του εμπορευματοκιβώτιου κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εκφόρτωσης. Προκειμένου για βυτιοφόρο όχημα να διασφαλίζεται το κλείσιμο των βαλβίδων και των ανοιγμάτων επιθεώρησης, LIFE10/ ENV/GR/606 31

- Εκτέλεση της προβλεπόμενης διαδικασίας καθαρισμού και απολύμανσης των οχημάτων και εμπορευματοκιβωτίων 2.4.2 Εξοπλισμός Υποδομές Ο σχετικός εξοπλισμός αφορά σε χρήση πλυστικού μηχανήματος κατά τη διαδικασία καθαρισμού των δεξαμενών και του οχήματος μεταφοράς. Επιπλέον, απαιτείται η χρήση ανυψωτικών μέσων ή/και μέσων εκφόρτωσης όπου, ανάλογα με τον τύπο του μεταφερόμενου υλικού περιλαμβάνουν: - Ανυψωτικά μηχανήματα (π.χ. γερανούς). - Περονοφόρα οχήματα 2.4.3 Προσωπικό Το εμπλεκόμενο προσωπικό αφορά σε εργαζομένους που θα εκτελέσουν τις ανωτέρω εργασίες. Συνολικά, το εμπλεκόμενο προσωπικό στη διαχείριση των ΒΠΑΚ, προκειμένου για ενδεικτική διαχειριζόμενη ποσότητα 10.000tn/y παρατίθεται στον ακόλουθο Πίνακα: Πίνακας 9: Ενδεικτικό Εμπλεκόμενο Προσωπικό για Διαχείριση 10.000tn/y Βιομηχανικής Προέλευσης Πετρελαϊκών Αποβλήτων & Καταλοίπων Τύπος Θέσης Εργασίας Κατηγορία Απασχόλησης & Αριθμός Εμπλεκόμενου Προσωπικού Παραγωγή & Προσωρινή Αποθήκευση 4 (ΙΠΑ) Μεταφορά ΒΠΑΚ προς Εγκατάσταση Ενδιάμεσης Αποθήκευσης Μεταφόρτωσης 3 (ΙΠΑ) Εγκατάσταση Ενδιάμεσης Αποθήκευσης Μεταφόρτωσης (Κέντρο Συλλογής Υλικών) 3 (ΙΠΑ) Μεταφορά ΒΠΑΚ προς Εγκατάσταση Επεξεργασίας 3 (ΙΠΑ) Εγκατάσταση Φυσικο Χημικής Επεξεργασίας 14 (ΙΠΑ) & 10 (ΙΜΑ) LIFE10/ ENV/GR/606 32

(*) ΙΠΑ: Ισοδύναμο Πλήρους Απασχόλησης (**) ΙΜΑ: Ισοδύναμο Μερικής Απασχόλησης LIFE10/ ENV/GR/606 33