ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Όνομα. Ημερομηνία. Ζήτημα Α : Να βάλετε ςε κφκλο τθ ςωςτι απάντθςθ 1. Κυτταρικόσ κφκλοσ είναι το χρονικό διάςτθμα που μεςολαβεί: α. μεταξφ δφο μιτωτικϊν διαιρζςεων β. μεταξφ δφο μειωτικϊν διαιρζςεων γ. από τθ ςτιγμι που κα αρχίςει θ μεςόφαςθ ενόσ κυττάρου ωσ το τζλοσ τθσ μιτωτικισ του διαίρεςθσ δ. από τθ ςτιγμι που κα αρχίςει θ μιτωτικι διαίρεςθ ενόσ κυττάρου ωσ το τζλοσ τθσ επομζνθσ διαίρεςθσ 2. Σφνκεςθ DNA μπορεί να γίνει: α. μόνο με αντιγραφι του DNA β. μόνο με αντίςτροφθ μεταγραφι του RNA γ. με αντιγραφι του DNA ι με αντίςτροφθ μεταγραφι του RNA δ. με αντιγραφι ι μεταγραφι του DNA 3. Σφνκεςθ RNA μπορεί να γίνει: α. με μεταγραφι του DNA ι με πρότυπο RNA χωρίσ μεςολάβθςθ του DNA β. μόνο με αντιγραφι του DNA γ. μόνο με μεταγραφι του RNA δ. και με πρότυπο πρωτεΐνεσ 4. Ο τρόποσ αυτοδιπλαςιαςμοφ του DNA ονομάηεται θμιςυντθρθτικόσ γιατί: α. κάκε κυγατρικό μόριο αποτελείται από ζνα παλαιό και ζναν νζο κλϊνο β. το ζνα κυγατρικό μόριο αποτελείται από τουσ παλαιοφσ κλϊνουσ και το άλλο από τουσ νζουσ κλϊνουσ γ. κάκε κυγατρικό μόριο αποτελείται από τουσ νζουσ κλϊνουσ δ. τίποτα από τα παραπάνω 5. Με τθ μεταγραφι του DNA παράγονται: α. μόνο μόρια m-rna β. όλα τα είδθ RNA γ. μόνο μόρια mrna και rrna δ. μόνο μόρια mrna και trna 6. Η αλλθλουχία των νουκλεοτιδίων, που προκφπτει από τθ μεταγραφι τθσ αλλθλουχίασ των νουκλεοτιδίων ATACAG του DNA, είναι: α. AUACAG β. TATGTC γ. UAUGUC δ. ATACAG 7. Τα διαφορετικά κωδικόνια του γενετικοφ κϊδικα είναι: α. 16 β. 64 γ. 32 δ. 48 1
8. Από το ςφνολο των διαφορετικϊν κωδικονίων του γενετικοφ κϊδικα, αμινοξζα κωδικοποιοφν: α. τα 61 κωδικόνια β. και τα 64 κωδικόνια γ. τα 60 κωδικόνια δ. τα 20 κωδικόνια 9. Με βάςθ το γενετικό κϊδικα, τα αμινοξζα που κωδικοποιοφνται από περιςςότερα του ενόσ κωδικόνια είναι: α. 20 β. 61 γ. 18 δ. 64 10. Στα διάφορα είδθ trna τα διαφορετικά αντικωδικόνια είναι: α. 64 β. 61 γ. 60 δ. 20 11. Το DNA ςυναντιζται να ζχει κυκλικι μορφι: α. ςτα βακτιρια β. ςτα μιτοχόνδρια γ. ςτουσ χλωροπλάςτεσ δ. ςε όλα τα παραπάνω 12. Οι αδελφζσ χρωματίδεσ του χρωμοςϊματοσ περιζχουν θ κακεμιά: α. από δφο ίδια μόρια DNA β. το ίδιο μόριο DNA γ. από ζνα διαφορετικό μόριο DNA δ. από μία αλυςίδα DNA 13. Η μιτωτικι άτρακτοσ των φυτικϊν κυττάρων αποτελείται: α. από μικροςωλθνίςκουσ β. από μικροςωλθνίςκουσ και ζνα κεντροςωμάτιο γ. από μικροςωλθνίςκουσ και δφο κεντροςωμάτια δ. από μικροςωλθνίςκουσ και χρωμοςϊματα 14. Ένα ανκρϊπινο κφτταρο αποτελείται από 46 χρωμοςϊματα και κατά το ςτάδιο τθσ μετάφαςθσ περιζχει: α. 46 μόρια DNA β. 92 μόρια DNA γ. 23 μόρια DNA δ. 69 μόρια DNA 15. Η ςφναψθ των ομολόγων χρωμοςωμάτων πραγματοποιείται κατά τθν: α. πρόφαςθ ΙΙ β. μετάφαςθ Ι γ. μίτωςθ δ. πρόφαςθ Ι 2
Ζήτημα Β : Να ςθμειωκεί δίπλα από κάκε πρόταςθ ζνα Σ ι ζνα Λ εάν πρόκειται αντίςτοιχα για ςωςτι ι λάκοσ πρόταςθ. 1. Το κεντροςωμάτιο διαιρείται κατά τθ διάρκεια του ςταδίου G2 τθσ μεςόφαςθσ ενόσ φυτικοφ κυττάρου. 2. Το RNA ςυντίκεται πάντοτε με πρότυπο το DNA. 3. Τα κυγατρικά μόρια DNA, που προκφπτουν κατά τθν αντιγραφι, αποτελοφνται από τουσ νζουσ κλϊνουσ. 4. Στα ευκαρυωτικά κφτταρα, όπωσ και ςτα βακτιρια, θ ζναρξθ τθσ αντιγραφισ γίνεται από πολυάρικμα ςθμεία ταυτοχρόνωσ. 5. Για τθ μεταγραφι ανοίγει θ διπλι ζλικα του DNA ςτα άκρα του μορίου. 6. Τα λάκθ τθσ μεταγραφισ δεν επθρεάηουν τθ ςφνκεςθ του μορίου τθσ αντίςτοιχθσ πρωτεΐνθσ. 7. Ο γενετικόσ κϊδικασ είναι εκφυλιςμζνοσ διότι όλα τα αμινοξζα κωδικοποιοφνται από περιςςότερα του ενόσ κωδικόνια. 8. Τα trna ςυνδζονται με τα αντίςτοιχα κωδικόνια του mrna με δεςμοφσ υδρογόνου ςφμφωνα με τθν αρχι τθσ ςυμπλθρωματικότθτασ των βάςεων. 9. Κάκε αμινοξφ ςυνδζεται με ζνα μόνο είδοσ trna. 10. Το πρϊτο trna που τοποκετείται ςτο ριβόςωμα φζρει το αντικωδικόνιο UAC. 11. Το τελευταίο trna που τοποκετείται ςτο ριβόςωμα φζρει αντικωδικόνιο που αντιςτοιχεί ςτο ζνα από τα τρία κωδικόνια λιξθσ. 12. Ένα μόριο mrna μπορεί να ςυνδεκεί ταυτόχρονα με πολλά ριβοςϊματα. 13. Το DNA εμφανίηεται με κυκλικι ι με γραμμικι μορφι. 14. Στα ομόλογα χρωμοςϊματα οι ίδιεσ γενετικζσ κζςεισ καταλαμβάνονται από γονίδια που ελζγχουν τα ίδια γνωρίςματα, με τον ίδιο ι διαφορετικό ίςωσ τρόπο. 15. Όλα τα κφτταρα του ανκρϊπου φζρουν τον ίδιο αρικμό χρωμοςωμάτων. 16. Απλοειδι χαρακτθρίηονται τα κφτταρα που περιζχουν μια απλι ςειρά χρωμοςωμάτων και γονιδίων. 17. 18. Με τον επιχιαςμό γίνεται αναςυνδυαςμόσ των γονιδίων των μθ ομολόγων χρωμοςωμάτων. 19. Κατά τθ μετάφαςθ Ι τα κεντρομερίδια των ηευγϊν των ομολόγων χρωμοςωμάτων διαιροφνται και τα χρωμοςϊματα ςτθ ςυνζχεια μποροφν να κατευκυνκοφν ςτουσ αντίκετουσ πόλουσ. 20. Τα ηεφγθ των ομολόγων χρωμοςωμάτων τοποκετοφνται ανεξάρτθτα το ζνα από το άλλο ςτο ιςθμερινό επίπεδο τθσ ατράκτου κατά τθ μετάφαςθ Ι. 3
Ζήτημα Γ : 1. Να ςυμπλθρωκεί ο αρικμόσ α) μορίων DNA β) χρωμοςωμάτων και γ) χρωματίδων που ζχει κάκε χρωμόςωμα ανκρϊπινου κυττάρου ςτο τζλοσ κάκε ςταδίου, που αναφζρεται ςτθ δεφτερθ ςτιλθ. Στάδιο Αριθμός μορίων DNA Αριθμός Χρωμοσωμάτων Χρωματίδες ανά χρωμόσωμα G 1 Μεσόφαση S G 2 Πρόφαςθ Μίτωση Μείωση Μετάφαςθ Τελόφαςθ Πρόφαςθ Ι Τελόφαςθ Ι Πρόφαςθ ΙΙ Τελόφαςθ ΙΙ 2. Συμπλθρϊςτε τον παρακάτω πίνακα με τισ αντίςτοιχεσ τριπλζτεσ γνωρίηοντασ ότι θ ςτιλθ DNA 1 αναφζρεται ςτθν αλυςίδα που μεταγράφεται και θ ςτιλθ DNA 2 ςτθ ςυμπλθρωματικι τθσ. DNA 1 DNA 2 Κωδικόνια Αντικωδικόνια AAA AAA CAG TAG 4
Ζήτημα Δ : 1. Δίνεται θ ακόλουκθ αλλθλουχία βάςεων ςτθ μθ μεταγραφόμενθ αλυςίδα του DNA: 5...TAC-GAC-ATG-GAG-CCA-GTA-TAC-TGA-TAG-TAA-ACC-GCT...3 Να βρεκεί θ αλλθλουχία: I. των βάςεων ςτο αντίςτοιχο mrna II. των κωδικονίων και των αντίςτοιχων αμινοξζων (με χριςθ του γενετικοφ κϊδικα) ςε περίπτωςθ που θ αλυςίδα περιζχει το μινυμα για τθ ςφνκεςθ ενόσ ολιγοπεπτιδίου III. των κωδικονίων και των αντίςτοιχων αμινοξζων (με χριςθ του γενετικοφ κϊδικα) ςε περίπτωςθ που θ αλυςίδα περιζχει τμιμα μόνο τθσ κωδικοποιθμζνθσ πλθροφορίασ για ζνα πολυπεπτίδιο 2. Ποιοι είναι οι βαςικοί τφποι κυτταρικισ διαίρεςθσ και ςε ποια κφτταρα πραγματοποιείται ο κακζνασ; 3. Ποιεσ οι διαφορζσ μεταξφ πρόφαςθσ τθσ μίτωςθσ και τθσ πρόφαςθσ Ι τθσ μείωςθσ; 4. Ποια είναι τα χαρακτθριςτικά του γενετικοφ κϊδικα; Παλαφοφτασ Δθμιτρθσ Βιολόγοσ 5