EIΣΗΓΗΤΗΣ: ΤΖΑΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ email: d.tzanas@tecgroup.gr

EIΣΗΓΗΤΗΣ: ΤΖΑΝΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ email: d.tzanas@tecgroup.gr

FOCUS ON THE FIRST LINE!!! Αξιολογήστε την προοπτική του προσδοκώμενου κύκλου εργασιών της υποψήφιας επιχειρηματικής σας ιδέας (1 η γραμμή της ΚΑΧκατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης)

Σε συνθήκες ύφεσης είναι αυξημένη η πιθανότητα αποτυχίας μιας επιχειρηματικής δράσης, δεδομένων των λοιπών παραγόντων, αφού αν υποχωρεί το εθνικό εισόδημα (στην Ελλάδα και το εξωτερικό) επηρεάζεται αρνητικά ο κύκλος εργασιών κάθε επιχείρησης. Αντίθετα, σε συνθήκες οικονομικής ευρωστίας είναι αυξημένη η πιθανότητα επιτυχίας μιας επιχειρηματικής δράσης, αφού η ανοδική πορεία του εθνικού εισοδήματος (στην Ελλάδα και το εξωτερικό) επηρεάζει θετικά τον κύκλο εργασιών.

Επομένως, η σωστή ανάλυση/πρόγνωση των μακροοικονομικών δεδομένων βοηθούν στην αξιολόγηση των προοπτικών του κύκλου εργασιών της υποψήφιας δράσης μας. Αν πουλήσει το προϊόν /υπηρεσία που θα προσφέρουμε, στην Ελλάδα/εξωτερικό, έχουμε την βάσιμη προσδοκία να κάνουμε το σύνολο εκείνων των ενεργειών που θα οδηγήσουν σε εύλογο βάθος χρόνου το πρόσημο της τελευταίας γραμμής της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης της επιχείρησής μας σε θετικό. Θα έχουμε δηλαδή καθαρό κέρδος!

Συμπέρασμα: αν ξεκινήσουμε μια επιχειρηματική δράση τη στιγμή της επανεκκίνησης της οικονομίας (στην Ελλάδα ή/και το εξωτερικό) έχουμε αυξημένη πιθανότητα να πουλήσουμε το προϊόν μας και ίσως τελικά να κερδίσουμε! Άρα, πρέπει να μας απασχολήσει ο οικονομικός κύκλος και να διαμορφώσουμε τη δική μας άποψη που να αρθρώνεται με τη επιχειρηματική δράση που έχουμε υπόψη μας. Έχουμε λοιπόν σοβαρούς λόγους να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε το μακροοικονομικό περιβάλλον.

ΒΑΣΙΚΑ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ

1. Το ΑΕΠ (2008-13), σε δις. Ευρώ 2. Η ιδιωτική κατανάλωση (2008-13), σε δις. Ευρώ 3. Η δημόσια κατανάλωση(2008-13), σε δις. Ευρώ 4. Η ιδιωτική επένδυση (2008-13), σε δις. Ευρώ 5. Η δημόσια επένδυση (2008-13), σε δις. Ευρώ 6. Το Έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (% του ΑΕΠ) 7. Το Δημόσιο Χρέος (% του ΑΕΠ) 8. Η εξέλιξη του ΑΕΠ (% μεταβολή) 9. Η πορεία του πληθωρισμού (% ετήσια μεταβολή) 10.Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (2008-13), σε δις. Ευρώ 11.Ανεργία (%), 2008-13

1. Το ΑΕΠ (2008-13), σε δις. Ευρώ 245 233,2 231,3 225 222,5 209 205 194,1 185 183,8 165 2008 2009 2010 2011 2012 2013

2. Η ιδιωτική κατανάλωση (2008-13) σε δις. Ευρώ 200 180 160 165,8 163,7 159,4 151,8 140 139,3 133,7 120 100 2008 2009 2010 2011 2012 2013* *πρόβλεψη

3. Η δημόσια κατανάλωση(2008-13), σε δις. Ευρώ 60 54,6 50 49 47,7 40 42,9 39,8 37,8 30 20 10 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013* *πρόβλεψη

4. Η ιδιωτική επένδυση (2008-13), σε δις. Ευρώ 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 47,3 42,7 40,4 39,3 36,3 34,5 2008 2009 2010 2011 2012 2013* *πρόβλεψη

5. Η δημόσια επένδυση (2008-13), σε δις. Ευρώ 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 8,6 7,3 5 3,6 3,5 3,4 2008 2009 2010 2011 2012 2013* *πρόβλεψη

6. Το Έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (% του ΑΕΠ) 20 15 15,8 10 9,9 10,8 9,5 6 5 3 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013* *πρόβλεψη

7. Δημόσιο Χρέος σε δις.ευρώ (δεξιό διάγραμμα) σε % του ΑΕΠ (αριστερό διάγραμμα) * 2013 πρόβλεψη

8. Η εξέλιξη του ΑΕΠ (%ετήσια μεταβολή) 0-1 2008 2009 2010 2011 2012 2013* -0,2-2 -3-4 -3,3-3,5-3,5-5 -6-7 -6,9-6,45-8 *πρόβλεψη

9. Η πορεία του πληθωρισμού (% ετήσια μεταβολή) * 2013 πρόβλεψη

10. Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (2008-13), σε δις. Ευρώ 0 2008 2009 2010 2011 2013* -10-20 -22,5-20,6-30 -25,8-34,8-40 *πρόβλεψη

11. Ανεργία (%), 2008-13 30 25 26,1 27,5 20 20,7 15 14,2 10 8 10,3 5 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013* *πρόβλεψη

ΟΙ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

Η πορεία των μακροοικονομικών μεγεθών στην ελληνική οικονομία την περίοδο 2008-13 διαμορφώνει την προσδοκία ότι η παρατεταμένη ύφεση είναι ενδεχόμενο να τερματίζεται. Το τί θα ακολουθήσει από το 2014 και εξής σκιαγραφείται στη συνέχεια. Είναι σκόπιμο ωστόσο να επισημανθούν τα παρακάτω:

H Ελλάδα, όντας μέλος της ευρωζώνης, δεν έχει πλέον αυτόνομη: Α. Δημοσιονομική πολιτική, καθώς ελέγχεται σε σχέση με τους στόχους της από την Ε.Ε. Μάλιστα, όπως γνωρίζουμε, ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός του 2009 έχει οδηγήσει στη γνωστή πολιτική πολυετούς λιτότητας με στόχο την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2013 (ισοσκέλιση τρέχουσας διαχείρισης). Άρα, η δημοσιονομική πολιτική στην παρούσα φάση επιδρά ανασταλτικά στην επιδίωξη της επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας.

Β. Νομισματική πολιτική. Αυτή καθορίζεται από την ΕΚΤ που έχει διαμορφώσει, ήδη από το Μάιο 2013, το παρεμβατικό επιτόκιό της στο 0,50%. Ενδεχόμενη εφαρμογή πιο χαλαρής πολιτικής (μοντέλο Federal / Ιαπωνικής και Βρετανικής Κεντρικής Τράπεζας με εφαρμογή πολιτικής ποσοτικής χαλάρωσης μέσω της αγοράς πολυετών τίτλων), προσκρούει στις γερμανικές αγκυλώσεις που θεωρούν ότι η έκδοση νέου χρήματος είναι συνυφασμένη με την αναζωπύρωση του πληθωρισμού και γι αυτό δεν πρέπει να χρησιμοποιείται.

Mάλιστα, διαφωνούν ακόμη και με την αγορά ομολόγων χωρών της ευρωζώνης με υψηλό δημόσιο χρέος (πρόσφατο άρθρο Weidemann, Προέδρου της Budesbank στους F.T. ). Άρα, η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να επηρεάσει τη διαμόρφωση άλλου μείγματος νομισματικής πολιτικής.

Γ. Συναλλαγματική πολιτική. Η υιοθέτηση του ευρώ έχει σαν αποτέλεσμα την αδυναμία διαμόρφωσης συναλλαγματικής πολιτικής με στόχο την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας (λόγω αύξησης των λοιπών παραγόντων που επηρεάζουν το κατά μονάδα κόστος παραγωγής). Έτσι, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που θεωρούν ότι η επάνοδος στη δραχμή θα επιφέρει μια δραστική υποτίμηση που θα υποβοηθήσει τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων. Ωστόσο, η διατήρηση του μεγαλύτερου μέρους του χρέους σε ευρώ θα έχει προηγουμένως οδηγήσει σε χρεοκοπία.

Δ. Ενόψει των υφιστάμενων περιορισμών, η υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών συνιστά μονόδρομο για την επιτάχυνση της διαδικασίας επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας. Πρόσφατη ανάλυση του καθηγητή Γκίκα Χαρδούβελη (ΚΕΠΕ, 12/9/2013) εστιάζει στις πιο σημαντικές από αυτές που είναι σε εξέλιξη: αναδιάρθρωση φορολογικού συστήματος, σχέδιο μείωσης της διαφθοράς, εφαρμογή διπλογραφικού συστήματος λογιστικής παρακολούθησης των νοσοκομείων, περαιτέρω μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, πρόγραμμα κινητικότητας υπαλλήλων δημόσιου τομέα, πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, επιτάχυνση των διαδικασιών απόδοσης δικαιοσύνης, κοκ.

Σημαντική πρόκληση συνιστά η συστηματική επιδίωξη της μείωσης του πλήθους των αντικινήτρων που αποθαρρύνουν την επιχειρηματική προσπάθεια. Αποτελεί, ωστόσο κοινή παραδοχή των οικονομολόγων ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος σε σχέση με την πρόοδο διαρθρωτικών αλλαγών τα προηγούμενα έτη, καθώς υιοθετήθηκε η λογική των οριζόντιων μέτρων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, προκειμένου να μειωθούν τα ελλείμματα και όχι της διαμόρφωσης μέτρων με στόχο το μικρότερο και πιο αποτελεσματικό κράτος στις δράσεις που θα κάνει.

Ε. Εθνικό Σχέδιο. Η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας μπορεί να δρομολογηθεί είτε από την πλευρά της ζήτησης είτε από την πλευρά της προσφοράς. Με τα σημερινά δεδομένα της υφιστάμενης δημοσιονομικής/νομισματικής και εισοδηματικής πολιτικής αυτό δεν είναι εφικτό χωρίς ένα μείγμα με περισσότερο επεκτατικά χαρακτηριστικά.

Άρα, οφείλει να καταβληθεί προσπάθεια στην κατεύθυνση της παραγωγικής ανασυγκρότησης με έμφαση στον εξαγωγικό προσανατολισμό σε κλάδους με συγκριτικό πλεονέκτημα και επικέντρωση σε στοχευμένες επενδυτικές δράσεις στις αναγκαίες υποδομές.

Για το σκοπό αυτό, διαμορφώνεται τελευταία η σύγκλιση στην άποψη ότι χρειάζεται η εφαρμογή ενός μακροπρόθεσμου εθνικού σχεδίου δράσεων, αφού η διαδικασία της παραγωγικής ανασυγκρότησης που θα απαιτηθεί απαιτεί σοβαρή και πολύχρονη προσπάθεια. Ενδεικτικό τέτοιο σχέδιο για την ελληνική οικονομίας έχει καταρτίσει η εταιρεία Mckinsey, ενώ βρίσκεται υπό κατάρτιση αντίστοιχο έργο από το ΚΕΠΕ.

Τέλος, κρίσιμης σημασίας είναι η επάρκεια των πόρων για την υλοποίηση τέτοιων σχεδίων που ασφαλώς μπορεί να υποβοηθηθεί από τη βελτίωση της εμπιστοσύνης για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας ώστε να επανακάμψουν καταθέσεις Ελλήνων από το εξωτερικό και να εισρεύσουν νέα κεφάλαια για διάφορους σκοπούς (αγορές ακινήτων, επιχειρήσεων, νέες επενδύσεις). Τυχόν εφαρμογή προγραμμάτων τύπου Μάρσαλ από την Ε. Ε. (π.χ. ευρωομόλογο επενδυτικού σκοπού) θα είχαν εμφανώς ευεργετικό αντίκτυπο.

ΚΑΙ ΥΣΤΕΡΑ ΤΙ;

Το έργο της απόπειρα πρόβλεψης της μελλοντικής πορείας της συνολικής ζήτησης της οικονομίας (δηλ. του ΑΕΠ) της ελληνικής οικονομίας και του ειδικού τμήματος του εξωτερικού της περιβάλλοντος. Η περιοδική έκδοση του ΚΕΠΕ, Οικονομικές εξελίξεις, είναι μια συνιστώμενη έγκυρη πηγή για τους ενδιαφερόμενους. Επίσης, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν περιοδικές εκδόσεις των τμημάτων οικονομικών μελετών και ερευνών των τραπεζών Alpha Bank, Eurobank, Εθνικής και Πειραιώς.

Ακόμη, ειδικές περιοδικές αναλύσεις για την παγκόσμια οικονομία (αναλυόμενες κατά περιοχές) δημοσιοποιούν οι διεθνείς οργανισμοί (ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, ΕΕ) με προβλέψεις για πολλά μακροοικονομικά μεγέθη (ΑΕΠ, ανεργία, πληθωρισμός, κοκ). Συμπυκνωμένη πληροφόρηση και ειδικά αφιερώματα περιλαμβάνει ο εβδομαδιαίος ECONOMIST.

Υπάρχουν σοβαρές δυσκολίες λόγω του περιβάλλοντος «αχαρτογράφητων υδάτων» αλλά και των εγγενών προβλημάτων της σχετικής διαδικασίας, καθώς τα μακροοικονομικά υποδείγματα αναπόφευκτα επεξεργάζονται ορισμένο αριθμό ανεξάρτητων μεταβλητών από το πλήθος εκείνων που μπορεί να επηρεάσουν την εξαρτημένη. Η πικρόχολη άποψη Galbraith για τις προβλέψεις έχει το ενδιαφέρον της.

Προτείνεται λοιπόν η χρήση επιλεγμένων γραμμάτων του λατινικού αλφάβητου που υποβοηθούν τη διαμόρφωση σαφέστερης άποψης για τη μελλοντική κατεύθυνση του ΑΕΠ. Αρκεί εμείς να κάνουμε την κατάλληλη ανάλυση ώστε το γράμμα που θα επιλέξουμε να είναι το σωστό!

Αν και η μέθοδος διακρίνεται για την απλοϊκότητα της, χρησιμοποιείται από πολλούς αναλυτές αφού δένει γρήγορα τη συσσωρευμένη εμπειρία που έχει κάποιος από την παρελθούσα εικόνα του μακροοικονομικού περιβάλλοντος με τη διαίσθησή του για το μέλλον. Οδηγείται έτσι σε μια τελική άποψη με τη χρησιμοποίηση των εναλλακτικών σεναρίων παραδοχών και τον καθορισμό της πιθανότητας με την οποία εκτιμά ότι θα λάβει χώρα το καθένα (ΣΕΝΑΡΙΟ 1, ΤΟ ΑΙΣΙΟΔΟΞΟ, ΠΙΘΑΝΌΤΗΤΑ 30% - ΣΕΝΑΡΙΟ 2, ΤΟ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΌ, ΠΙΘΑΝΌΤΗΤΑ 50% - ΣΕΝΑΡΙΟ 3, ΤΟ ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΟ, ΠΙΘΑΝΌΤΗΤΑ 20%).

1.Καμπύλη τύπου L (συμβολίζει την παρατεταμένη στασιμότητα).

2.Καμπύλη τύπου U (συμβολίζει την αργόσυρτη και σε βάθος χρόνου ανάκαμψη).

3.Καμπύλη V (συμβολίζει την εκρηκτική ανοδική κίνηση όλων των μακροοικονομικών μεγεθών που έρχεται μετά από μια παρατεταμένη ύφεση).

4.Καμπύλη W (συμβολίζει τη βίαιη αρχική άνοδο της οικονομίας που σύντομα μεταπίπτει σε νέα κάθοδο).