Market Brief: Ιανουάριος 2005 Genova Barcelona? -? Το αποτέλεσμα ενός «ποδοσφαιρικού αγώνα» 1. Εισαγωγή Τα στοιχεία που ακολουθούν αναφέρονται στις πόλεις της Γένοβας και της Βαρκελώνης που ανταγωνίζονται για την απόκτηση μεριδίου αγοράς στην κρουαζιέρας. Συγκεκριμένα, αναλύεται η στρατηγική με την οποία η Βαρκελώνη απέκτησε ισχυρή θέση στην αγορά της κρουαζιέρας μετατρέποντας τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η Γένοβα σε συγκριτικό πλεονέκτημά της. Τα στοιχεία αυτά παρουσιάστηκαν κατά την διάρκεια του Σεμιναρίου του ΣΕΤΕ Tourism Marketing in Action 16/12/2004. Επιπλέον, χρησιμοποιήθηκαν και στοιχεία από την μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού : Worldwide Cruise Ship Activity του 2003. 2. Γεγονότα Το 2000, η ζήτηση για κρουαζιέρες έφτασε περίπου τα 10 εκατ. ταξίδια, με την αγορά της Βόρειας Αμερικής να αποτελεί τα 2/3 της παγκόσμιας ζήτησης. Με βάση τα στοιχεία του 2000, αν και η αγορά της Αμερικής είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη στην κρουαζιέρα έχει ακόμα σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης, τις οποίες η CLIA (Cruise Line International Association) έχει υπολογίσει σε 43,5 εκατ. ταξίδια μέχρι και το 2005. To target group Αμερικανών για κρουαζιέρες αποτελείται από άτομα άνω των 25 ετών, με οικογενειακό εισόδημα πάνω από 20.000 $ το χρόνο. Παγκόσμια Ζήτηση για Κρουαζιέρες (σε εκατ. επιβάτες) Επιβάτες ανά περιοχή 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2000 Βόρεια Αμερική 3,29 4,00 4,48 4,40 5,05 5,89 6,88 Ευρώπη 0,53 0,70 0,88 0,97 1,36 1,79 1,95 Υπόλοιπο 0,20 0,22 0,25 0,30 0,46 0,85 0,78 ΣΥΝΟΛΟ 4,02 4,92 5,61 5,67 6,87 8,53 9,61 Σημειώνουμε επίσης : Οι προορισμοί που επισκέπτονται οι Αμερικανοί κατά την διάρκεια κρουαζιέρων παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί : Μερίδιο Αγοράς Περιοχή 1997 2000 ΗΠΑ / Καραϊβική 57,0% 47,6% Μεσόγειος 11,3% 11,7% Αλάσκα 8,4% 7,8% Βαλτική 6,0% 7,0% Άλλη 25,7% 25,9% 1
Σημείο αναφοράς για την αγορά της κρουαζιέρας στην Αμερική αποτελούν το Μαϊάμι και η Νέα Υόρκη 3. Οι ευκαιρίες Το 1995 ξεκινούσαν από την Γένοβα 6 πλοία για κρουαζιέρα στην Μεσόγειο και το 2001 έφτασαν τα 24, σαν αποτέλεσμα της αυξανόμενης ζήτησης για κρουαζιέρες. Αυτό το γεγονός σε συνδυασμό με τα λάθη της Γένοβας κίνησαν το ενδιαφέρον της Βαρκελώνης. Το «γήπεδο» είναι η Μεσόγειος και οι αντίπαλες ομάδες (Genova Barcelona) αγωνίζονται με έπαθλο την απόκτηση μεριδίου αγοράς στην Κρουαζιέρα. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι κινήσεις επιβατών (σε χιλιάδες) στα λιμάνια της Γένοβας και της Βαρκελώνης Λιμάνι 1996 1997 1998 1999 2000 Γένοβα 361 285 365 569 398 Βαρκελώνη 277 359 466 546 574 4. Στρατηγική Παρακάτω σημειώνονται συνοπτικά τα λάθη που έγιναν από την «ομάδα» της Γένοβας σε σχέση με την αγορά της κρουαζιέρας αναφέροντας την αντίδραση της Βαρκελώνης σε κάθε ένα από αυτά. Λάθος 1: Δεν υπήρχαν slots διαθέσιμα στην Γένοβα μεταξύ 7 και 10 το πρωί. Η αντίδραση της Βαρκελώνης : Εγγυήθηκε slots από τις 8 μέχρι τις 10 το πρωί. Λάθος 2: Η αναμονή των επιβατών για την παραλαβή αποσκευών, τον τελωνειακό έλεγχο και τον έλεγχο διαβατηρίων έφτανε τα 70 λεπτά. Η αντίδραση της Βαρκελώνης: Η παραπάνω διαδικασία ολοκληρωνόταν μέσα σε 30 λεπτά. Λάθος 3: Δύσκολη πρόσβαση σε λεωφορεία. Η αντίδραση της Βαρκελώνης : Παρείχε ειδικό χώρο στάθμευσης. Λάθος 4: Πολύ δύσκολη μεταφορά των αποσκευών προς το λιμάνι. Η αντίδραση της Βαρκελώνης: Οι αποσκευές παραδίδονταν στις 6μμ στο πλοίο, στην καμπίνα του κάθε πελάτη. Λάθος 5: Δυσκολία στην διοργάνωση περιηγήσεων στην πόλη. 2
Η αντίδραση της Βαρκελώνης: Δημιούργησε ειδικά τουριστικά λεωφορεία με αφετηρία το αεροδρόμιο. Λάθος 6: Η αγορά για shopping ήταν άναρχη και χαρακτηριζόταν από διασπορά. Η αντίδραση της Βαρκελώνης: Δημιούργησε την Barcelona shopping line. Υπάρχει σχετική σήμανση των εμπορικών δρόμων και καταστημάτων (1.200 πινακίδες). Έχει δημιουργηθεί επίσης και ειδικός οδηγός αγορών με τα καταστήματα που συμμετέχουν στην «γραμμή» αυτή αγοράς. Λάθος 7: Δυσκολία στις κρατήσεις δωματίων πριν και μετά την κρουαζιέρα. Η αντίδραση της Βαρκελώνης: Τα ξενοδοχεία της Βαρκελώνης δημιούργησαν γραφεία πωλήσεων στην Νέα Υόρκη και το Μαϊάμι. 5. Άλλα συγκριτικά πλεονεκτήματα Θέαμα Παράσταση αλόγων από την έφιππη δημοτική αστυνομία της Βαρκελώνης. Δημιουργία 8 ειδικών εκδρομών πριν και μετά την κρουαζιέρα. Δημιουργία μιας «πολιτιστικής / καλλιτεχνικής διαδρομής» που περιλαμβάνεται στο τρίγωνο Μουσείο Νταλί, Μουσείο Πικάσο, Ίδρυμα Mirό. Δημιουργία μιας διαδρομής που αφορά την μοντέρνα τέχνη (Modernist Art Circuit). Όλα αυτά συντελούν στο να χαρακτηριστεί η Βαρκελώνη σαν : THE FUN CITY. 6. Τα αποτελέσματα του Αγώνα: Μερίδιο Αγοράς Περιοχή 1995 2000 Γένοβα 67% 25% Βαρκελώνη 15% 65% Άλλες Πόλεις 18% 10% Genova Barcelona 0-1 7. Συνεργασίες Για να κατακτήσει την θέση αυτή η Βαρκελώνη προχώρησε στις ακόλουθες συνεργασίες με ιδιωτικές εταιρίες και φορείς του δημόσιου τομέα. 1. Turisme de Barcelona 3
Συντονισμός της όλης διαδικασίας 2. National Airports Authority Εγγυήθηκε την παροχή κατάλληλων slot 3. Επίγεια εξυπηρέτηση Δημιουργία ειδικού συστήματος Handling 4. Τελωνειακή Υπηρεσία - Guardia Civil Αναδιοργάνωση της διαδικασίας του τελωνειακού ελέγχου 5. Εθνική Αστυνομία Αναδιοργάνωση της διαδικασίας του ελέγχου διαβατηρίων 6. Αχθοφόροι Luggage Bell Boys - Ειδικό Σύστημα εντοπισμού των αποσκευών 7. Εταιρία Μεταφορών Ειδική μεταφορά στο λιμάνι 8. Τουριστικά Λεωφορεία Bus Tourίstic - Δρομολόγια ανάλογα με τις αφίξεις των αεροπλάνων 9. Εμπορικό Επιμελητήριο της Βαρκελώνης Δημιουργία ενός δικτύου εμπορικών δρόμων Barcelona Shopping Line 10. Ground Operators Association Δημιουργία ειδικών εκδρομών 11. Barcelona Centre Hotels (σύνδεσμος) Δημιουργήθηκε ο Σύνδεσμος και άνοιξαν στις ΗΠΑ γραφεία πωλήσεων 12. Τελωνείο Λιμανιού Δημιουργία ειδικών διαδικασιών 13. Μεταφορείς αποσκευών προς το λιμάνι Μεταφορά των αποσκευών στα δωμάτια 14. Guardia Urbana be Barcelona Ειδικό show Συνολικά, για την επιτυχία της Βαρκελώνης στον τομέα της κρουαζιέρας συνεργάστηκαν συστηματικά 14 «παίκτες» και δημιουργήθηκαν περίπου 20 «αλυσίδες αξίας», προκειμένου να υπάρχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε σχέση με την Γένοβα. 4
Σημείωση: «Βαρκελώνη» και «Πειραιάς» παίζουν σε διαφορετικές κατηγορίες, άρα για την ώρα δεν προβλέπεται αγώνας. 5