ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2009 ΕΥΡΩ/ΔΟΛΑΡΙΟ ΗΠΑ Τμήμα Αναλύσεως Διεθνών Αγορών ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΟΜΙΛΟΥ EUR/US$ @ 1.50..Deja vu! Η ενίσχυση της διάθεσης για ανάληψη υψηλού επενδυτικού κινδύνου και η βελτίωση του χρηματιστηριακού κλίματος είχαν ως αποτέλεσμα η ισοτιμία Ευρώ/Δολάριο ΗΠΑ να διασπάσει (8/9/09) το εύρος τιμών ($1,3750-1,4450) στο οποίο διακυμαινόταν για περίπου 3½ μήνες και να καταγράψει διαδοχικά υψηλά έτους με αποτέλεσμα στις 21 Οκτωβρίου να ενισχυθεί σε υψηλό ($1,5046) από τις 11 Αυγούστου 2008. Υπενθυμίζουμε ότι είχε προηγηθεί ένα περίπου έτος έντονων διακυμάνσεων της διάθεσης των επενδυτών για ανάληψη κινδύνου με συνέπεια την υψηλή μεταβλητότητα της ισοτιμίας. Το ευρώ υποχώρησε από το ιστορικά υψηλό ($1,6038) που είχε καταγράψει στα μέσα Ιουλίου του 2008 σε χαμηλό ($1,2328) 2 1 / 2 ετών στα τέλη Οκτωβρίου του 2008 για να προσεγγίσει την περιοχή των $1,4720 στις 18 Δεκεμβρίου του 2008 και να υποχωρήσει εκ νέου στην περιοχή των $1,2455 (4/3/09). Στη συνέχεια το ευρωπαϊκό νόμισμα ενισχύθηκε έως τα $1,3737 (19/3/09) για να διορθώσει έως την περιοχή των $1,2883 (20/4/09) ενώ στις 20 Μαΐου κατάφερε να διασπάσει την περιοχή των $1,3740 και να συνεχίσει την έως σήμερα ανοδική του πορεία. Γιατί ενισχύεται το ευρώ έναντι του δολαρίου ; Το ευρωπαϊκό νόμισμα από το 2002 μέχρι και το γ τρίμηνο του 2008 ακολουθούσε ανοδική πορεία έναντι του δολαρίου ΗΠΑ αντικατοπτρίζοντας κυρίως θεμελιώδη μακροοικονομικά δεδομένα όπως τα δίδυμα ελλείμματα της αμερικανικής οικονομίας και την αυστηρότερη νομισματική στάση της ΕΚΤ. Η όξυνση, ωστόσο, της χ/π κρίσης το φθινόπωρο του 2008 μετά τα γεγονότα της Lehman Brothers ανέτρεψαν την ανωτέρω μακροπρόθεσμη τάση, αναδεικνύοντας κύριο προσδιοριστικό παράγοντα το ρόλο του δολαρίου ΗΠΑ ως «ασφαλές καταφύγιο». Κατά συνέπεια, η διακύμανση της διάθεσης για ανάληψη επενδυτικού κινδύνου αποδεικνύεται ιδιαίτερα σημαντικός προσδιοριστικός παράγοντας της πορείας της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου τους τελευταίους 12 μήνες. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ο 6μηνιαίος κυλιόμενος συντελεστής συσχέτισης του ευρώ/δολαρίου και του χρηματιστηριακού δείκτη S&P500 από τον Οκτώβριο 2008 διαμορφώνεται σε θετικό και στατιστικά σημαντικό επίπεδο (άνω του 0,7) με εξαίρεση την περίοδο 15/5/09-24/7/09. Αναφορικά με τον έλεγχο αιτιότητας, την τελευταία 3ετία η μεταβολή των χρημ/κών τιμών είναι εκείνη που προσδίδει την τάση στη συναλλαγματική ισοτιμία. Το ευρώ αναρριχήθηκε σε υψηλό 14 μηνών στις 21/10/09 ($1,5046) ενώ ο S&P 500 κατέγραψε στις 19/10/09 νέο υψηλό από 3/10/2008. 1.65 1.60 1.55 1.50 1.45 1.40 1.35 1.30 1.25 1.20 1.15 1/06 3/06 5/06 7/06 9/06 Εξέλιξη ισοτιμίας Ευρώ/Δολάριο και χρηματιστηριακού δείκτη S&P 500, 2006 2009 11/06 1/07 Ισοτιμία Ευρώ/Δολάριο Χρημα/κός Δείκτης S&P 500 3/07 5/07 7/07 9/07 11/07 Πρόσθετους αρνητικούς παράγοντες για το δολάριο ΗΠΑ αποτέλεσαν η πολιτική ποσοτικής εξομάλυνσης της Fed και η σημαντική συρρίκνωσης της ελκυστικότητας των επιτοκιακών αποδόσεων του αμερικανικού νομίσματος. Τα βραχυχρόνια διατραπεζικά επιτόκια του δολαρίου ΗΠΑ από τα μέσα Αυγούστου συνιστούν τα χαμηλότερα μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών, καθιστώντας το κύριο νόμισμα χρηματοδότησης σε τοποθετήσεις εκμετάλλευσης επιτοκιακού πλεονεκτήματος (carry trade). Η εκτίμηση ότι η Fed θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων μετά την ΕΚΤ περιορίζει, επίσης, την ελκυστικότητα του αμερικανικού νομίσματος. 1/08 3/08 5/08 7/08 9/08 11/08 1/09 3/09 5/09 7/09 9/09 1700 1600 1500 1400 1300 1200 1100 1000 900 800 700 600 Τμήμα Αναλύσεως Διεθνών Αγορών τ. 210 326 8265, marketanalysis@alpha.gr ΡΗΤΡΑ ΑΠΟΠΟΙΗΣΕΩΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΣΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΕΛΙΔΑ
Οκτώβριος 09 Η φιλολογία για την ικανότητα του δολαρίου ΗΠΑ να διατηρήσει το ρόλο του ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και για την ανάγκη διαφοροποίησης των συναλλαγματικών διαθεσίμων Κεντρικών Τραπεζών υπέρ νομισμάτων εκτός δολαρίου ΗΠΑ, καθώς διατηρείται ο προβληματισμός για τη δημοσιονομική κατάσταση στις ΗΠΑ επιβαρύνουν το αμερικανικό νόμισμα. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε δημοσίευμα (Telegraph) ότι ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών επιθυμεί τον περιορισμό του ρόλου του αμερικανικού νομίσματος ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα ενώ αναφορές θέλουν χώρες της Λατινικής Αμερικανικής, Ανατολικής Ασίας και της Μ. Ανατολής να προωθούν τις συναλλαγές στα εθνικά τους νομίσματα για τις εμπορικές τους σχέσεις ή να σχεδιάζουν τη δημιουργία κοινών νομισμάτων. 30 Διαχρονική εξέλιξη % συνολικών συναλλαγματικών διαθεσίμων βασικών νομισμάτων, 1999-2009 74 % Ευρώ, Γιεν, Στερλίνα 25 20 15 10 72 70 68 66 64 % Δολάριο ΗΠΑ 5 62 0 3/99 6/99 9/99 12/99 3/00 6/00 9/00 12/00 3/01 6/01 9/01 12/01 3/02 6/02 9/02 12/02 3/03 6/03 9/03 12/03 3/04 6/04 9/04 12/04 3/05 6/05 9/05 12/05 3/06 6/06 9/06 12/06 3/07 6/07 9/07 12/07 3/08 6/08 9/08 12/08 3/09 Ευρώ ( ) Στερλίνα ( ) Γιεν ( ) Δολάριο ($) 6/09 60 H ισχυροποίηση του ευρώ έναντι του δολαρίου δικαιολογείται, επίσης, από την ταχύτερη της εκτιμώμενης ανάκαμψη της οικονομίας των μεγαλύτερων χωρών της Ευρωζώνης και τον προβληματισμό σχετικά με τη δημοσιονομική κατάσταση της οικονομίας των ΗΠΑ. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ (% ΑΕΠ) από 5,9% το 2008 θα ανέλθει στο 12,5% το 2009 και 10% το 2010 προτού υποχωρήσει στο 6,7% το 2014 ενώ το δημόσιο χρέος (% ΑΕΠ) προβλέπεται στο 108,2% το 2014 από 84,8% το 2009. Οι εκτιμήσεις για την Ευρωζώνη θέλουν το δημοσιονομικό έλλειμμα (% ΑΕΠ) από 6,2% και 6,6% το 2009 και το 2010 αντίστοιχα να υποχωρεί στο 3,5% το 2014 ενώ το δημόσιο χρέος (% ΑΕΠ) να διαμορφώνεται από 80% το 2009 στο 95,6% το 2014. Εξηγείται «λογικά» το τρέχον επίπεδο της ισοτιμίας; Προκειμένου να εξετάσουμε το κατά πόσο το επίπεδο της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου μπορεί να ερμηνευτεί από παράγοντες σύμφωνους με την «οικονομική λογική» προχωρήσαμε στην εκτίμηση οικονομετρικού υποδείγματος (Παράρτημα 1). Εξετάζοντας σειρά από μακροοικονομικές και χρηματοοικονομικές μεταβλητές καταλήγουμε ότι ο μηνιαίος ρυθμός μεταβολής της ισοτιμίας ερμηνεύεται σε ικανοποιητικό βαθμό από τους κάτωθι παράγοντες: ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΤΟ /$ Μετοχικός δείκτης S&P 500 Δείκτης εμπορευμάτων CRB Απόδοση (στη λήξη) 10ετούς κρατικού ομολόγου Γερμανίας Απόδοση (στη λήξη) 10ετούς κρατικού ομολόγου ΗΠΑ Αρνητική Διατραπεζικό επιτόκιο $ΗΠΑ 12 μηνών Αρνητική Τιμή spot Χρυσού H πρόσφατη ανοδική κίνηση της ισοτιμίας ( 2,5%) από το επίπεδο των $1,4640 στο τέλος Σεπτεμβρίου προς την περιοχή $1,50 αποδίδεται κυρίως στην άνοδο των μετοχικών αγορών με το δείκτη S&P 500 να έχει ενισχυθεί κατά 3,21% (30/9-20/10), στην άνοδο των εμπορευμάτων (δείκτης CRB :7,22%) και στην άνοδο του χρυσού (4,71%). Λαμβάνοντας υπόψιν το ρυθμό μεταβολής των ερμηνευτικών μεταβλητών του υποδείγματος στην περίοδο (30/9-20/10) και τους εκτιμηθέντες συντελεστές ευαισθησίας του καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι κινήσεις των ερμηνευτικών μεταβλητών έως 20/10 δικαιολογούν άνοδο της ισοτιμίας από $1,4640 (30/9) έως επίπεδο εκτιμώμενης ισοτιμίας $1,4974 στις 20/10 έναντι διαμορφωθείσας ισοτιμίας (20/10) στην περιοχή $1,4945. 2 ΕΥΡΩ/ΔΟΛΛΑΡΙΟ ΗΠΑ
Μάιος 09 Η παραπάνω ανάλυση επιβεβαιώνει ότι οι μεταβολές της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου ερμηνεύονται σε σημαντικό βαθμό από τις κινήσεις κατηγοριών επενδύσεων υψηλού κινδύνου (μετοχές και εμπορεύματα), του διατραπεζικού επιτοκίου δολαρίου Libor 12μηνών και τις αποδόσεις των 10-ετών κρατικών ομολόγων ΗΠΑ και Γερμανίας. Επισημαίνεται ότι οι αποδόσεις των 10-ετών κρατικών ομολόγων εμπεριέχουν τις εκτιμήσεις των αγορών για την πορεία των επιτοκίων, του πληθωρισμού, της οικονομικής δραστηριότητας και των δημοσιονομικών μεγεθών. 1,70 1,60 ΕΥΡΩ/ΔΟΛΑΡΙΟ HΠΑ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΗ ΙΣΟΤΙΜΙΑ 1,50 20/10/2009 1,40 1,30 1,20 1,10 1,00 0,90 EURUSD EURUSD EKTIMΩΜΕΝΟ 0,80 9/01 3/02 9/02 3/03 9/03 3/04 9/04 3/05 9/05 3/06 9/06 3/07 9/07 3/08 9/08 3/09 9/09 Η θεωρία της αγοραστικής δύναμης PPΡ (δίκαιη τιμή). Προσεγγίζοντας το επίπεδο ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου από την πλευρά της θεωρίας της αγοραστικής δύναμης (PPP) αποδεικνύεται ότι δίκαιη τιμή (fair price), δηλαδή το μακροχρόνιο επίπεδο ισορροπίας της συναλλαγματικής ισοτιμίας δύο νομισμάτων προκειμένου να ισούται η αγοραστική τους δύναμη, για το ευρωπαϊκό νόμισμα εκτιμάται στην περιοχή των $1,2100. Η γραφική απεικόνιση της συναλλαγματικής ισοτιμίας, της δίκαιης τιμής και των αποκλίσεών της αποδεικνύουν περιόδους παρατεταμένης ανισορροπίας κατά τις οποίες η συναλλαγματική ισοτιμία αποκλίνει - διαμορφώνεται χαμηλότερα ή υψηλότερα- από τη δίκαιη τιμή της. Μελετώντας τη μακροχρόνια πορεία (1980-2009) της ισοτιμίας του ευρώ/δολαρίου προσαρμοσμένη ισοτιμία μέσω γερμανικού μάρκου & ECU προ 1999-, παρατηρούμε ότι η ισοτιμία διέγραφε μακροχρόνιους κύκλους οι οποίοι εκτείνονταν σε περιόδους 5-7 περίπου ετών ενώ παλινδρομούσε ακόμα και 3 τυπικές αποκλίσεις έναντι της δίκαιης τιμής. Παρακολουθώντας την ιστορική συμπεριφορά της ισοτιμίας θα μπορούσαμε να συνάγουμε το συμπέρασμα ότι υπάρχει μια τάση προσέγγισης της δίκαιης τιμής από τη στιγμή που έχει διασπάσει ή προσεγγίζει το επίπεδο της 3ης τυπικής απόκλισης. Συγκεκριμένα το ευρώ προσέγγισε την ακραία τιμή (-3 τυπικές αποκλίσεις) στην περιοχή των 0,8230 δολαρίων τον Οκτώβριο του 2000, διατηρήθηκε πλησίον της ακραίας τιμής για περίπου 1½ έτος για να επιστρέψει στη δίκαιη τιμή του τον Απρίλιο του 2003. Περί τα τέλη του 2004, το ευρώ κατόρθωσε να αγγίξει και να διασπάσει για μικρό χρονικό διάστημα το επίπεδο ενίσχυσης των 2 τυπικών αποκλίσεων για να ακολουθήσει το 2005 προσωρινή προσπάθεια διόρθωσης και προσέγγισης της δίκαιης τιμής. Τον Οκτώβριο του 2007, το ευρώ διέσπασε περιοχή ακραίων τιμών (+3 τυπικές αποκλίσεις) για να διατηρηθεί σε θεωρητικά ιδιαίτερα ακριβά επίπεδα για περίπου ένα έτος, περίοδο κατά την οποία κατέγραψε το ιστορικά υψηλό $1,6038 (15/7/08). Μετά την καταγραφή του προαναφερθέντος ιστορικά υψηλού επιπέδου ξεκίνησε υποχώρηση της ισοτιμίας ευρώ/δολάριο η οποία διέσπασε το επίπεδο των +2 τυπικών αποκλίσεων αλλά δεν κατάφερε να προσεγγίσει τη δίκαιη τιμή της. Οι επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης είχαν ως αποτέλεσμα να ανακοπεί η ανωτέρω προσπάθεια ενίσχυσης του δολαρίου έναντι του ευρώ και να αρχίσει η τρέχουσα ανοδική τάση του ευρωπαϊκού νομίσματος. Το ευρώ σήμερα ($1,5000) είναι κατά περίπου 24% υπερτιμημένο έναντι της δίκαιης τιμής του ($1,2100) προσεγγίζοντας ακραία τιμή ($1,5100, δηλαδή +3 τυπικές αποκλίσεις). Αξίζει να επισημάνουμε ότι η απόκλιση της ισοτιμίας του ευρώ ($1,6038) από τη δίκαιη τιμή του όταν κατέγραψε στα μέσα Ιουλίου του 2008 το ιστορικά υψηλό ανερχόταν περίπου στο 38%. Σε περίπτωση προσέγγισης του υπερβολικά ακραίου αυτού βαθμού υπερτίμησης διαμορφώνεται ως ακραία ισοτιμία για το ευρώ η περιοχή των $1,6700. Forex & Interest Rates Navigator 3
Οκτώβριος 09 1.8 1.7 Ευρώ/Δολάριο & Δίκαιη Τιμή PPP, 1980-2009 1.6 1.5 1.4 1.3 1.2 1.1 1 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 PPP /$ Ισοτιμία /$ PPP + 2σ PPP + 3σ PPP - 2σ PPP - 3σ 1/80 1/81 1/82 1/83 1/84 1/85 1/86 1/87 1/88 1/89 1/90 1/91 1/92 1/93 1/94 1/95 1/96 1/97 1/98 1/99 1/00 1/01 1/02 1/03 1/04 1/05 1/06 1/07 1/08 1/09 Υπάρχουν αντιδράσεις για την ισχυροποίηση του ευρώ; Οι μέχρι σήμερα αντιδράσεις για την ισχυροποίηση του ευρώ κρίνονται αρκετά ήπιες. Ο Πρόεδρος της ΕΚΤ ερωτηθείς (8/10/09) για τη στάση της Κεντρικής Τραπέζης απέναντι στην πρόσφατη ισχυροποίηση της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου ΗΠΑ επανέλαβε την (τετριμμένη) δήλωση ότι οι υπερβολικές διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών δεν είναι επιθυμητές, καθώς επιφέρουν δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη και τη χ/π σταθερότητα. Χαρακτήρισε, επίσης, τη στήριξη της αμερικανικής κυβερνήσεως στην πολιτική του «ισχυρού δολαρίου» εξαιρετικά σημαντική τονίζοντας ότι βρίσκονται σε συνεργασία με τις αμερικανικές αρχές και ότι η ΕΚΤ δεν προωθεί επισήμως την ενίσχυση του ρόλου του ευρώ ως αποθεματικό νόμισμα. Ο Πρόεδρος του Eurogroup (Juncker) δήλωσε (16/10/09) ότι το τρέχον επίπεδο της ισοτιμίας ($1,49) δεν προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία ωστόσο πιθανή συνεχιζόμενη ανατίμησή του θα προκαλούσε ενδεχομένως επιβράδυνση του ρυθμού ανάκαμψης της Ευρωζώνης. Οικονομολόγος του οικονομικού ινστιτούτου Ifo ανέφερε (24/9/09) ότι το επίπεδο στο οποίο διαπραγματευόταν το ευρω ( $1,47) δεν αποτελεί πρόβλημα για τις γερμανικές επιχειρήσεις ωστόσο η ανωτέρω εκτίμηση μπορεί να αλλάξει. Η πλέον ισχυρή αντίδραση για τις επιπτώσεις από την ισχυροποίηση του ευρωπαϊκού νομίσματος προήλθε από Σύμβουλο του Πρωθυπουργού της Γαλλίας (Guaino) ο οποίος δήλωσε (20/10/09) ότι η ισοτιμία του ευρώ στα $1,50 έχει καταστροφικές συνέπειες για τη βιομηχανία και την οικονομία της Ευρωζώνης. Ποια η πιθανότητα παρέμβασης στην αγορά συναλλάγματος; Λαμβάνοντας υπόψιν τις μάλλον ήπιες μέχρι σήμερα αναφορές κορυφαίων αξιωματούχων της Ευρωζώνης σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η μεταβλητότητα της ισοτιμίας δεν κρίνεται υπερβολική περιορίζει για το άμεσο μέλλον το ενδεχόμενο παρέμβασης στην αγορά συναλλάγματος για τον περιορισμό της ισχυροποίησης του ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι τόσο ο Πρόεδρος της ΕΚΤ όσο και οι αναφορές μετά από τις συσκέψεις των οικονομικών αξιωματούχων του ομίλου G20 έχουν τονίσει την αναγκαιότητα αποφυγής των υπερβολικών διακυμάνσεων των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι το ποσοστό της τεκμαρτής μεταβλητότητας των συμβολαίων προαιρέσεως (1 μηνός) της ισοτιμίας /$ έχει υποχωρήσει από το ιστορικό υψηλό του 27% (10/08) στο 10% το τελευταίο διάστημα και έναντι 15% την περίοδο που πραγματοποιήθηκε η συντονισμένη παρέμβαση (11/2000) υπέρ του ευρώ (ιστορικός μέσος: 10%). H πιθανότητα παρέμβασης αναμένεται να ενισχυθεί στην περίπτωση που η ισοτιμία κινηθεί έντονα ανοδικά σε μικρό χρονικό διάστημα σε περιοχή πλησίον ή και υψηλότερα του ιστορικά υψηλού ($1,6038, 15/7/08). Αξίζει να επισημάνουμε ότι το ευρώ κυμαίνεται πλέον σε επίπεδα που το καθιστούν «ακριβό» από άποψη θεμελιωδών δεδομένων (ΡΡΡ, πραγματική συν/κή ισοτιμία) ενώ και η ονομαστική σταθμισμένη συν/κή ισοτιμία (έναντι των 21 κυρίων εμπορικών εταίρων) επαναπροσεγγίζει (116,6, 21/10/09) το ιστορικό της υψηλό (117,6, 29/12/2008). 4 ΕΥΡΩ/ΔΟΛΛΑΡΙΟ ΗΠΑ
Μάιος 09 125 120 ΕΞΕΛΙΞΗ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗΣ ΣΤΑΘΜΙΣΜΕΝΗΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΙΣΟΤΙΜΙΑΣ ΕΥΡΩ, 1993-2009 115 110 105 100 95 90 85 80 6/93 12/93 6/94 12/94 6/95 12/95 6/96 12/96 6/97 12/97 6/98 12/98 6/99 12/99 6/00 12/00 6/01 12/01 6/02 12/02 6/03 12/03 6/04 12/04 6/05 12/05 6/06 12/06 6/07 12/07 6/08 12/08 6/09 Πηγή Τμήμα Αναλύσεως Διεθνών Αγορών, EKT Τεχνική Ανάλυση Από πλευρά τεχνικής ανάλυσης το ευρώ μετά τη διάσπαση (8/9) του εύρους τιμών ($1,3750-1,4450) στο οποίο διακυμαινόταν για περίπου 3½ μήνες κατέγραψε διαδοχικά υψηλά έτους με αποτέλεσμα στις 21 Οκτωβρίου να ενισχυθεί σε υψηλό ($1,5046) από τις 11 Αυγούστου 2008. Η διάσπαση του προαναφερθέντος εύρους τιμών δημιουργεί ως επόμενο σημαντικό στόχο την περιοχή των $1,5162 (Fibonacci Retracement 76,4% $1,6038 (υψηλό 15/7/08) - $1,2328 (χαμηλό 28/10/08)). Λοιπά σημαντικά επίπεδα αντίστασης στην ανοδική τάση του ευρώ αποτελούν τα $1,5083 (υψηλό 11/8/08), $1,5335 (υψηλό 8/8/08) και $1,5505 (υψηλό 7/8/08). Επόμενο σημαντικό επίπεδο αντίστασης το ιστορικά υψηλό $1,6038 (15/7/08). Η προσέγγιση υπεραγορασμένης περιοχής σε περίπτωση που συνδυασθεί με περιορισμό της διάθεσης για ανάληψη κινδύνου δημιουργεί προϋποθέσεις βραχυπρόθεσμης διόρθωσης. Σημαντική στήριξη για το ευρωπαϊκό νόμισμα σε ενδεχόμενη διόρθωσή του στα $1,4620 (Fibonacci Retracement 61,8%, $1,6038 - $1,2328), $1,4479 (χαμηλό 2/10/09), $1,4326 (χαμηλό 8/9/09) και η περιοχή των $1,3745-60 (Fibonacci Retracement 38,2%, $1,6038 - $1,2328, κινητός μέσος 200 ημερών και χαμηλά 15&16/6/09). Daily QEUR= 100,0% 1,6038 BarOHLC; QEUR=; Bid 22/10/2009; 1,4998; 1,5036; 1,4948; 1,4957 SMA; QEUR=; Bid(Last); 200; 22/10/2009; 1,3767 SMA; 76,4% QEUR=; 1,5162 Bid(Last); 50; 22/10/2009; 1,4566 SMA; QEUR=; Bid(Last); 21; 22/10/2009; 61,8% 1,4621 1,4767 50,0% 38,2% 1,4183 1,3745 19/3/2008-20/11/2009 (GMT) Pric e USD 1,52 1,48 1,44 1,4 1,36 1,32 1,28 0,0% 1,2328.1234 RSI; QEUR=; Bid(Last); 9; Wilder Smoothing; 22/10/2009; 64,048 Value Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Q2 2008 Q3 2008 Q4 2008 Q1 2009 Q2 2009 Q3 2009 Q4 09 Πηγή Τμήμα Αναλύσεως Διεθνών Αγορών, Reuters Forex & Interest Rates Navigator 5
Οκτώβριος 09 Συμπερασματικά H ελεγχόμενη διολίσθηση του δολαρίου ΗΠΑ έναντι των κυριοτέρων νομισμάτων στους προσεχείς μήνες διαφαίνεται όχι μόνο ως λογική αλλά και ως χρήσιμη επιλογή. Σε μια τέτοια περίπτωση, η οικονομία των ΗΠΑ η μεγαλύτερη παγκοσμίως, ΑΕΠ 6/09: $14,2 τρισ. - θα κατορθώσει να ανακάμψει συντομότερα από τη μεγαλύτερη ύφεση των τελευταίων 70 ετών με ευνοϊκές επιπτώσεις και για την παγκόσμια οικονομία ενώ θα συμβάλει και στη διόρθωση των διεθνών ανισορροπιών (πλεονασμαστικά ισοζύγια ασιατικών χωρών ελλειμματικά χωρών Δύσης). Μια περισσότερο απότομη διολίσθηση του δολαρίου θα επιτάχυνε ενδεχομένως την ανάκαμψη της οικονομίας των ΗΠΑ ωστόσο θα δημιουργούσε σημαντικό πρόβλημα στην ελκυστικότητα των αμερικανικών κρατικών χρεογράφων σε μια περίοδο αυξημένων δανειακών αναγκών για το αμερικανικό Δημόσιο των ΗΠΑ. Όσον αφορά την πορεία της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου, η περαιτέρω άνοδος της ισοτιμίας προς την περιοχή των $1,5500 στους αμέσως προσεχείς μήνες διαφαίνεται ως το επικρατέστερο σενάριο δεδομένου του επιτοκιακού μειονεκτήματος του δολαρίου ΗΠΑ, της αβεβαιότητας για τη δυναμική της οικονομίας των ΗΠΑ και των δημοσιονομικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει. Ενδεχόμενη βραχυπρόθεσμη διόρθωση της ισοτιμίας αποτελεί συνάρτηση κυρίως της πιθανότητας ρευστοποιήσεων από τοποθετήσεις υψηλού επενδυτικού κινδύνου. Σε ορίζοντα έτους, το ενδεχόμενο υποχώρησης του ευρώ έναντι του δολαρίου προς την περιοχή του $1,4000 είναι πιθανό δεδομένης της ανάγκης διόρθωσης του βαθμού υπερτίμησης του ευρωπαϊκού νομίσματος και εφόσον επιβεβαιωθεί η εκτίμηση ότι η οικονομία των ΗΠΑ έχει ανακάμψει από την ύφεση παρουσιάζοντας συγκριτικά ταχύτερους ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης οι οποίοι θα συνδυασθούν μεσοπρόθεσμα με υψηλότερα επιτόκια. Ιδιαίτερη σημασία για τη μακροπρόθεσμη προοπτική του δολαρίου έχει η αποτελεσματικότητα της αμερικανικής οικονομικής πολιτικής στην αποκατάσταση των δημοσιονομικών ανισορροπιών της. Αξίζει να επισημάνουμε ότι οι διεθνείς αγορές στην τρέχουσα συγκυρία έχουν αποσύρει την προσοχή τους από τις διαρθρωτικές αδυναμίες της Ευρωζώνης, τα προβλήματα του τραπεζικού τομέα, καθώς και την περιορισμένη αναπτυξιακή δυναμική της λόγω της αυστηρότερης συγκριτικά νομισματικής πολιτικής και των αρνητικών επιπτώσεων από το υπερτιμημένο νόμισμα. Μείγμα Οικονομικής Πολιτικής, 1998-2009 7 6 Επεκτατική Δημοσιονομική & Συσταλτική Νομισματική Συσταλτική Δημοσιονομική & Νομισματική 2000 Επιτόκιο αναφοράς ΕΚΤ και Fed 5 4 3 2 1 2010* 2010* 2009 2000 0 2009-1 Επεκτατική Δημοσιονομική & Νομισματική Συσταλτική Δημοσιονομική & Επεκτατική Νομισματική -13-12 -11-10 -9-8 -7-6 -5-4 -3-2 -1 0 1 2 3 4 Δημοσιονομικό έλλειμμα/πλεόνασμα (% του ΑΕΠ) Ευρωζώνη ΗΠΑ * Πρόβλεψη 6 ΕΥΡΩ/ΔΟΛΛΑΡΙΟ ΗΠΑ
Μάιος 09 Παράρτημα 1: Αποτελέσματα Οικονομετρικού Υποδείγματος Dependent Variable: REURUSD. Method: Least Squares. Sample: 2001M08 2009M08. observations: 97 Variable Coefficient Std. Error t-statistic Prob. RSP500 0.159300 0.052281 3.047018 0.0030 RCRB 0.166102 0.053614 3.098120 0.0026 RUS10Y -0.189840 0.051626-3.677217 0.0004 RUS12M -0.046521 0.025536-1.821833 0.0718 RGOLD 0.139136 0.051008 2.727739 0.0077 RGE10Y 0.132021 0.077554 1.702317 0.0921 R-squared 0.511894 Sum squared resid 0.041085 Adjusted R-squared 0.485075 Durbin-Watson stat 1.919176 S.E. of regression 0.021248 Πηγή Τμήμα Αναλύσεως Διεθνών Αγορών Τμήμα Αναλύσεως Διεθνών Αγορών www.alpha.gr 210 326 8265 marketanalysis@alpha.gr Πάνος Ρεμούνδος Μαρία Κουτουζή Ιωάννης Κουραβέλος Κων/νος Αναθρεπτάκης 210 326 8272 210 326 8285 210 326 8286 210 326 8288 premoundos@alpha.gr mkoutouzi@alpha.gr ikouravelos@alpha.gr kanathreptakis@alpha.gr Ρήτρα Αποποιήσεως Ευθύνης Oι απόψεις, τιμές, ποσά ή επιτόκια και κάθε προφορική ή γραπτή ανάλυση είναι ενδεικτικές, αντανακλούν καλόπιστα γενόμενες παραδοχές και εκτιμήσεις μας όπως και τη διαθέσιμη σε μας πληροφόρηση για τα σχετικά δεδομένα της αγοράς, έχουν δε απλώς ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν συνιστούν σε καμία περίπτωση προτροπή για πραγματοποίηση οποιασδήποτε συναλλαγής. Τα δεδομένα που παρατίθενται έχουν ληφθεί από πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες και έχει καταβληθεί κάθε δυνατή επιμέλεια για την ορθή επεξεργασία τους. Ωστόσο τα δεδομένα δεν έχουν επαληθευτεί από την Τράπεζα και δεν παρέχεται καμία εγγύηση, ρητή ή σιωπηρή, για την ακρίβεια, πληρότητα ή εγκυρότητά τους. Ως εκ τούτου, δεν παρέχουμε οποιαδήποτε διαβεβαίωση ότι οι παραδοχές και εκτιμήσεις μας είναι οι μόνες σωστές, ή ότι η διαθέσιμη σε μας πληροφόρηση είναι πλήρης και ακριβής. Οι απόψεις που διατυπώνονται ισχύουν κατά τη χρονική στιγμή εκδόσεως του εντύπου και υπόκεινται σε αναθεώρηση χωρίς οποιαδήποτε προειδοποίηση. Κάθε επενδυτική απόφαση πρέπει να λαμβάνεται με ίδια κρίση του επενδυτή και να βασίζεται σε προσωπική ενημέρωση και αξιολόγηση του αναλαμβανόμενου κινδύνου. Η Alpha Τράπεζα Α.Ε. δεν παρέχει (άμεσα ή έμμεσα) συμβουλευτικές υπηρεσίες, παρά μόνον κατόπιν ρητής έγγραφης συμφωνίας παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών, τόσο δε η Τράπεζα όσο και οι διευθυντές, τα στελέχη και οι εργαζόμενοι σε αυτή δεν φέρουν καμία ευθύνη για οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση απώλεια ή ζημία που μπορεί να προκύψει από τη χρήση του παρόντος εντύπου.