ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΧΩΝ

ΠΡΥΤΑΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ Α.Π.Θ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΧΩΝ ΟΡΑΜΑ, ΟΡΓΑΝΩΣΗ & ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΓΙΑ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗ ΡΟΛΟ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΛΟΓΟΘΕΤΙΔΗΣ Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, Τμήμα Φυσικής ΑΠΘ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2014

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. Α.Π.Θ. - ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΣ... 5 1. ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ Α.Π.Θ.... 5 2. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ... 8 3. ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ... 8 Β. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ... 10 1. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ... 10 2. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ, ΤΗΣ ΈΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ... 10 3. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ & ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΈΡΕΥΝΑΣ- ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ... 12 Γ. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ... 14 1. ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ... 14 2. ΦΟΙΤΗΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΡΙΜΝΑ... 14 Δ. ΤΟ Α.Π.Θ. - ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ... 15 1. ΆΝΟΙΓΜΑ ΤΟΥ Α.Π.Θ. ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΗ... 15 2. ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ... 16 Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 2

Αγαπητά μέλη του Συμβουλίου Ιδρύματος και της Πανεπιστημιακής μας Κοινότητας του ΑΠΘ, Οι Πρυτανικές Εκλογές στις 12 Ιουνίου 2014 πραγματοποιούνται σε μια κρίσιμη περίοδο για το Πανεπιστήμιο, την Παιδεία και την Ελληνική κοινωνία. Η Πανεπιστημιακή μας κοινότητα καλείται να αποφασίσει και να καθορίσει με την ψήφο της τον προσανατολισμό και την πορεία του Α.Π.Θ., μέσω αυτών που θα αναλάβουν την ευθύνη της οργάνωσης, διοίκησης και καθοδήγησής του την επόμενη τετραετία. Σήμερα, με τις ραγδαίες επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις, το Πανεπιστήμιο ως το κατ εξοχήν ίδρυμα εκπαίδευσης, παραγωγής, διάχυσης και αξιοποίησης της γνώσης, διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο στην εξέλιξη, τον πολιτισμό και την ευημερία κάθε κοινωνίας. Η παραγωγή νέας γνώσης και η μετάδοσή της μέσω της διδασκαλίας, της εκπαίδευσης και της εξειδίκευσης, καθώς και η διαμόρφωση του ήθους στους αποφοίτους του, αποτελούν τις κύριες λειτουργίες του. Παρόλα αυτά, διανύουμε μια περίοδο, όπου το επιστημονικό και ερευνητικό επίπεδο όλων των χωρών του κόσμου βελτιώνεται με ταχείς ρυθμούς, ενώ αντίθετα οι αντίστοιχες συνθήκες στην Ελλάδα, και κυρίως η χρηματοδότηση της έρευνας και της εκπαίδευσης, βρίσκονται στο χειρότερο δυνατό σημείο. Σήμερα, το Πανεπιστήμιο βρίσκεται αντιμέτωπο με μια συστηματική υπο-χρηματοδότηση και με την συνεχή αδιαφορία των αρμόδιων τοπικών αρχών και φορέων. Επιπλέον, τις τελευταίες δεκαετίες, η Πανεπιστημιακή κοινότητα του ΑΠΘ δεν αξιοποίησε το δυναμικό και τις δυνατότητες της, δεν οργανώθηκε και δεν δραστηριοποιήθηκε από την ηγεσία της, με αποτέλεσμα το ΑΠΘ να χάσει σημαντικό μέρος της δημιουργικότητας του και να οδηγηθεί σε μία ιδιότυπη εσωστρέφεια. Άμεση συνέπεια των προαναφερθέντων προβλημάτων είναι να βιώνουμε τη συνεχή υποβάθμιση του μεγαλύτερου Ελληνικού Πανεπιστημίου, εξαιτίας της υποβάθμισης της ποιότητας του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου του και της ποιότητας της καθημερινής ζωής διδασκόντων και διδασκομένων, της αποδιάρθρωσης των υπαρχουσών υποδομών, της έλλειψης σύγχρονων εγκαταστάσεων και επιστημονικού εξοπλισμού καθώς και της αδυναμίας αξιοποίησης ευκαιριών χωροταξικής ανάπτυξης. Επιπλέον, η απουσία στρατηγικής αξιοποίησης της παραγόμενης γνώσης του ΑΠΘ στην οικονομία και κοινωνία, ο αποκλεισμός του από τη διεθνή αριστεία και τις εξελίξεις, η έλλειψη οικονομικών πόρων και η μη-συστηματική διεκδίκηση τους δεν επιτρέπει στα μέλη του Πανεπιστημίου μας να προάγουν την αριστεία και να συμβάλλουν στην παραγωγή πνευματικού πλούτου και στην αξιοποίησή του, που θα είναι αντίστοιχα του μεγέθους και του ονόματος που φέρει. Οι συνέπειες όλων αυτών είναι αρνητικές όχι μόνον για το μέλλον των περίπου 9000 νέων επιστημόνων (πτυχιούχων, μεταπτυχιακών και διδακτόρων), που αποφοιτούν ετησίως από το ΑΠΘ, αλλά και για την ανάπτυξη και πρόοδο της Ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, που στερούνται την εξειδικευμένη γνώση τους. Είναι λοιπόν αναγκαία η διαμόρφωση μίας αποφασιστικής και δημιουργικής πλειοψηφίας διδασκόντων, διδασκομένων και εργαζόμενων στο Α.Π.Θ., που θα αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αυτή την χρόνια αρνητική κατάσταση, να δώσει ένα όραμα και μια νέα προοπτική στο ΑΠΘ, αλλά και να: Αξιοποιήσει τις μεγάλες δυνατότητες του ανθρώπινου δυναμικού του ΑΠΘ, Αγωνιστεί για ένα Πανεπιστήμιο ανεξάρτητο, δυναμικό, πρωτοπόρο, και καινοτόμο, Προάγει την αποτελεσματικότητα στην οργάνωση, στη διοίκηση και διαχείριση του, Αναβαθμίσει την ποιότητα του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου, Προωθήσει τη συλλογικότητα, την ουσιαστική συμμετοχή και την αποκέντρωση, Αξιοποιήσει τους αρίστους και έμπειρους και να ανοίξει τον δρόμο στους νέους, Ενισχύσει την έρευνα, τους νέους ερευνητές και την δημιουργία νέας γνώσης, Αξιοποιήσει τον πνευματικό πλούτο που δημιουργεί στην Ελληνική κοινωνία και την οικονομία, Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 3

Επιδιώξει την εξωστρέφεια και το άνοιγμα του στην τοπική οικονομία με την δημιουργία ισχυρών δεσμών αμοιβαίας αλληλεπίδρασης για βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, Δημιουργήσει και προάγει τον Πολιτισμό στην Πόλη και στην Ελλάδα, Αναδείξει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του ΑΠΘ ως εκπαιδευτικού και ερευνητικού κέντρου στην Ευρώπη και διεθνώς. Η πολύχρονη εμπειρία μας (με την ενασχόληση για την ανάδειξη της αριστείας, και της χρηστής οργάνωσης και διοίκησης του ΑΠΘ), και η συμμετοχή μας στις επικείμενες Πρυτανικές εκλογές έχει ως στόχο την άμεση αντιμετώπιση των χρόνιων και δυσεπίλυτων προβλημάτων που ταλαιπωρούν το ΑΠΘ, αλλά κυρίως να αναδείξει την αριστεία και την αξιοκρατία, τον κοινωνικό και τον διεθνή ρόλο του Α.Π.Θ., να προάγει τη δημιουργικότητα και τη ποιότητα σε όλα τα επίπεδα, και να δώσει ένα όραμα στο Ίδρυμα, στους διδάσκοντες και τους αποφοίτους του. Πιστεύουμε ότι οι στόχοι αυτοί μπορούν να επιτευχθούν με τη συνδρομή όλων των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας, με την αποτελεσματική συνεργασία με το Συμβούλιο του Ιδρύματος και με όλα τα θεσμικά όργανα, με κυρίαρχους στόχους την Ανάπτυξη, την Πρόοδο, και την Εξωστρέφεια στο ΑΠΘ. Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 4

Α. Α.Π.Θ. - ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΣ 1. ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ Α.Π.Θ. Οργανισμός του Ιδρύματος και Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης Η σημερινή λειτουργία του Α.Π.Θ. και οι διαδικασίες οργάνωσης και διοίκησής του πρέπει να εκσυγχρονιστούν και να περιγραφούν με σαφήνεια στον Οργανισμό του Ιδρύματος. Τόσο ο Οργανισμός και το Στρατηγικό Σχέδιο όσο και η Διοίκηση του ΑΠΘ, θα πρέπει να βασισθούν στην παραδοχή ορισμένων απλών αρχών, όπως: - ανάδειξη της αριστείας στο ΑΠΘ, - εφαρμογή των νόμων του κράτους, - διαφάνεια στην διαχείριση και αξιοκρατία στις αποφάσεις του Ιδρύματος, - ακαδημαϊκή ηθική και δεοντολογία, έτσι ώστε αυτές να καθοδηγούν το Ίδρυμα και τις αποφάσεις του προσωπικού και να γίνονται σεβαστές από όλους τους εμπλεκομένους. Η Σύγκλητος θα πρέπει να μετεξελιχθεί από σώμα τυπικών αρμοδιοτήτων σε ένα σώμα αποφασιστικό με προγραμματικές αρμοδιότητες και να οργανωθεί ώστε να ελέγχει την καθημερινή ακαδημαϊκή λειτουργία του Ιδρύματος. Ιδιαίτερα κρίσιμη είναι η κατανομή ρόλων και αποκλειστικών αρμοδιοτήτων μεταξύ Πρυτανικών Αρχών, Συγκλήτου, Σχολών και Διοίκησης που θα περιγράφονται στον Οργανισμό του Ιδρύματος. Στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης Άμεση προτεραιότητα είναι η εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης, το οποίο θα περιλαμβάνει την ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης, το στρατηγικό όραμα για την εκπαίδευση, την έρευνα και τη διοίκηση του ΑΠΘ, τις δράσεις και τα αναγκαία μέτρα για την επίτευξή τους, αλλά και τα άμεσα μέτρα για την οργάνωση και αναδιάταξη των ακαδημαϊκών και των διοικητικών μονάδων του. Μεταξύ άλλων το στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης θα περιλαμβάνει και την ενίσχυση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων των Σχολών σε ακαδημαϊκά, διοικητικά, τεχνικά και οικονομικά ζητήματα για αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και αποτελεσματικότερη διοίκηση. Προσωπικό και μέλη ΔΕΠ Το ΑΠΘ σήμερα διαθέτει ένα αξιόλογο και υψηλού επιπέδου προσωπικό. Όμως ένα από τα κύρια προβλήματα του, είναι η ταχεία ελάττωση του προσωπικού του (μείωση κατά 11% στα μέλη ΔΕΠ και 50% στο υπόλοιπο προσωπικό από το 2010) και η επίλυση του, που σε συνδυασμό με την ανάγκη απόκτησης κρίσιμης και αποτελεσματικής μάζας σε άλλες περιπτώσεις, επιβάλουν την αναδιοργάνωση και σύμπτυξη υπηρεσιών, εργαστηρίων, τομέων κλπ. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ορισμένα Τμήματα η μείωση των μελών ΔΕΠ είναι της τάξεως του 30-40%, ενώ προβλέπεται ότι το 2018 αυτά θα έχουν μειωθεί επιπλέον κατά 18% (για να φθάσουν τα ~1700 μέλη ΔΕΠ), από τα 2250 μέλη ΔΕΠ το 2010. Αυτό επιβάλει να ξεκινήσει άμεσα μια συζήτηση και προσπάθεια, από την Πρυτανεία, τις Κοσμητείες και τα Τμήματα για την αντιμετώπισή του. Ιδιαίτερα, σε ορισμένα Τμήματα, όπως της Αρχιτεκτονικής, των Μαθηματικών, της Ιατρικής, κλπ αναμένεται ότι θα εμφανιστούν έντονες δυσλειτουργίες στην εκπαίδευση και άσκηση των φοιτητών τα επόμενα δυο χρόνια. Αναδιοργάνωση και Μηχανοργάνωση των διοικητικών υπηρεσιών Όπως αναφέρθηκε, το διοικητικό προσωπικό έχει υποδιπλασιασθεί τα τελευταία τρία χρόνια. Για την εύρυθμη λειτουργία του, το ΑΠΘ είναι απαραίτητο άμεσα να αναδιοργανώσει και να μηχανοργανώσει τις διοικητικές του υπηρεσίες πλήρως, υιοθετώντας «βέλτιστες πρακτικές», ώστε να διευκολύνουν τους φοιτητές, το προσωπικό, τους ερευνητές και τα μέλη ΔΕΠ στην άσκηση του έργου τους με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο. Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 5

Αντιμετώπιση χρόνιων δυσλειτουργιών και της παραβατικότητας στο ΑΠΘ Βασική προϋπόθεση για να μπορέσει το Ίδρυμα να δημιουργήσει και να αποκτήσει την αξιοπιστία του είναι να αντιμετωπίσει άμεσα μια σειρά από προβλήματα, που σχετίζονται: α) με την ασφάλεια των πανεπιστημιακών χώρων, με την αύξηση της φύλαξης, την λήψη κατάλληλων τεχνικών μέτρων και την υλοποίηση υποδομών, που να επεκτείνουν την χρονική λειτουργία του ΑΠΘ και να ενδυναμώσουν την φυσική παρουσία των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας, β) με την καταπολέμηση της παραβατικότητας και της απειθαρχίας βασισμένη στην εφαρμογή των νόμων αλλά και του κανονισμού του Ιδρύματος και γ) με την άμεση επίλυση του προβλήματος της Καθαριότητας και Βελτίωση του συστήματος συλλογής και αποκομιδής απορριμμάτων. Αναδιοργάνωση των Εργαστηρίων και των Δικτύων Έρευνας του Α.Π.Θ. και διεθνής προσανατολισμός Το ΑΠΘ διαθέτει ένα μεγάλο αριθμό 295, θεσμοθετημένα Εργαστήρια (έχουν ΦΕΚ) τα οποία ιδρύθηκαν από το 1936 μέχρι πρόσφατα το 2004. Ορισμένα από αυτά τα εργαστήρια υπολειτουργούν ή έχουν περιορισμένο προσωπικό ή δεν εξυπηρετούν τις σημερινές ανάγκες εκπαίδευσης, έρευνας και διεθνούς συνεργασίας. Επιπλέον, ο αριθμός τους είναι ιδιαίτερα μεγάλος για να μπορούν να είναι αποτελεσματικά, λειτουργικά και διεκδικητικά. Επίσης, υπάρχουν 16 μη-θεσμοθετημένα Εργαστήρια, που δημιουργήθηκαν την τελευταία εικοσαετία, τα περισσότερα από τα οποία είναι πιστοποιημένα και καλά οργανωμένα. Το ίδιο παρατηρείται και με τα 48 Θεματικά Δίκτυα Έρευνας που ιδρύθηκαν από πρωτοβουλίες του ΕΛΚΕ το 2003 αλλά και το 2007, ορισμένα των οποίων είναι διεθνώς αναγνωρισμένα. Εντούτοις όμως, ο μεγάλος αριθμός των εργαστηρίων και των Δικτύων καθιστά αναγκαία την αναδιοργάνωση και σύμπραξη των ομοειδών Δικτύων σε μεγαλύτερες μονάδες, ώστε να μπορούν αυτά να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικά και αποτελεσματικά αλλά και να υποστηριχθούν ανάλογα με την αριστεία και την θεματική τους προτεραιότητα. Βεβαίως υπάρχουν και άλλες μονάδες, όπως 61 κλινικές, 23 Σπουδαστήρια, 49 νησίδες Η/Υ, 47 περιφερειακές βιβλιοθήκες και 12 Μουσεία, τα οποία χρειάζονται να συντονισθούν ή/και να αναδιοργανωθούν και να υποστηριχθούν ώστε να επιτελούν επιτυχώς τις εκπαιδευτικές, ερευνητικές και κοινωνικές υποχρεώσεις τους. Αναδιοργάνωση - Διεπιστημονικότητα και Διεθνοποίηση των Μεταπτυχιακών Σπουδών Τα 60 προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών του ΑΠΘ πρέπει να οργανωθούν προσδίδοντας σε αυτά διεθνείς προδιαγραφές και σε πολλές περιπτώσεις διεθνή χαρακτήρα με: α) τη διδασκαλία στην Αγγλική γλώσσα, β) την συμμετοχή διδασκόντων και διδασκομένων από την αλλοδαπή, και γ) τη συνεργασία με ευρωπαϊκούς ακαδημαϊκούς και ερευνητικούς φορείς. Οι ενέργειες αυτές θα συμβάλλουν στο διεθνή προσανατολισμό του Ιδρύματος καθώς και στην οικονομική ευρωστία των ΠΜΣ. Επιπλέον, ο διεπιστημονικός χαρακτήρας των μεταπτυχιακών σπουδών επιβάλλει την οργάνωσή τους σε επίπεδο σχολής καθώς αυτό αποτελεί το δυνατό σημείο ενός ολοκληρωμένου Πανεπιστημίου όπως είναι το ΑΠΘ, για διατμηματικά, διασχολικά αλλά και διαπανεπιστημιακά ΠΜΣ, αλλά και στην εξοικονόμηση πόρων. Αυτά τα ΠΜΣ θα προσφέρουν μεγάλα πλεονεκτήματα στην εκπαίδευση και εξειδίκευση σε πολλαπλά και νέα επιστημονικά πεδία και τεχνολογία τόσο για τους απόφοιτους του όσο και για απόφοιτους άλλων Ιδρυμάτων. Σχολή Δια Βίου Μάθησης Το ΑΠΘ οφείλει άμεσα να ιδρύσει την Σχολή Δια Βίου Μάθησης η οποία αποτελεί τη βασική διοικητική μονάδα που εξασφαλίζει το συντονισμό και τη διεπιστημονική συνεργασία στην ανάπτυξη προγραμμάτων δια βίου μάθησης. Σε αυτήν θα οργανώνονται και θα παρέχονται: α) προγράμματα σπουδών δια βίου μάθησης, τα οποία θα οδηγούν στην απονομή αντίστοιχων πιστοποιητικών μη τυπικής εκπαίδευσης, και β) προγράμματα που θα διεξάγονται και με μεθόδους εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Ακίνητη Περιουσία Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 6

Το ΑΠΘ οφείλει να αναπτύξει πρωτοβουλίες για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του, προς όφελος των εκπαιδευομένων και των εργαζομένων, και να οργανώσει τον τρόπο με τον οποίο θα προβάλει το έργο που επιτελείται σε αυτό. Επιπλέον, οφείλει άμεσα να βελτιώσει την εικόνα που εκπέμπει προς τα έξω και την αξιοπιστία του τόσο στην τοπική κοινωνία όσο και στην διεθνή κοινότητα για να μπορεί να διεκδικήσει περισσότερες χορηγίες και δωρεές. Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 7

2. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ Απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης, επιστημονικής και ερευνητικής δράσης των Πανεπιστημίων, είναι η αύξηση των δαπανών για την Παιδεία και την Έρευνα, η οποία θα πρέπει να πλησιάζει σταδιακά τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά δεδομένα. Είναι επομένως αναγκαία η άμεση ενίσχυση των κρατικών και των ιδίων πόρων του ΑΠΘ για την αύξηση του ανθρώπινου δυναμικού, αλλά και των υποδομών (εργαστηρίων για φοιτητές και έρευνα, κτιριακών εγκαταστάσεων, κτλ.) και η χορήγηση υποτροφιών σε μεταπτυχιακούς και μετα-διδακτορικούς ερευνητές. Σήμερα, ο περιορισμός των κρατικών δαπανών για την Παιδεία και η σχετικά μικρή εισροή εσόδων στο Πανεπιστήμιο από τις προσπάθειες των μελών του, οδηγεί σε αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα των πανεπιστημιακών σπουδών και της έρευνας που αυτό επιτελεί, επιδρώντας έτσι δυσμενώς και στο ευρύτερο κοινωνικό και οικονομικό του περιβάλλον. Είναι επομένως απαραίτητο, το ΑΠΘ να στηριχθεί στις δικές του δυνάμεις και στο ανθρώπινο δυναμικό του και να αναπτύξει τους τρόπους και τους μηχανισμούς για να αυξήσει τις ανταγωνιστικές χρηματοδοτήσεις και επιχορηγήσεις, την παροχή υπηρεσιών προς τρίτους, να αξιοποιήσει την περιουσία του και τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποιεί, και να προσελκύσει πόρους από νέες δωρεές. Η χρηματοδοτική συγκυρία με το νέο ΕΣΠΑ και το Horizon 2020 για την επόμενη επταετία, είναι ιδιαίτερα ευνοϊκή για το ΑΠΘ. Σημειωτέον, ότι μόνον η Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας μέσω του νέου ΕΣΠΑ θα διαχειρισθεί τα επόμενα 7 χρόνια ~4.5 δις (με τα προγράμματα Έξυπνης Εξειδίκευσης RIS3 και το πρόγραμμα ΠΕΠ) και τα οποία συνδέονται κυρίως με την Καινοτομία. Η προσπάθεια για την ενίσχυση και τη βέλτιστη διαχείριση των οικονομικών πόρων, και την βελτίωση της αξιοπιστίας και του κύρους του ΑΠΘ θα εστιασθεί κυρίως στην: Υιοθέτηση των καταλλήλων οργανωτικών επιλογών από το ΑΠΘ για την ταχύτερη απορρόφηση των κονδυλίων του νέου ΕΣΠΑ και Horizon 2020, αλλά και της παροχής υπηρεσιών του ΑΠΘ (των εργαστηρίων και του προσωπικού του προς τρίτους), Αύξηση της συμμετοχής του Α.Π.Θ. σε εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα, χρηματοδοτούμενα από τα αρμόδια Υπουργεία, την Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας (Έξυπνη Εξειδίκευση RIS3 και το πρόγραμμα ΠΕΠ), και από άλλους φορείς και υπηρεσίες, Αύξηση της απορρόφησης κονδυλίων από την Ευρωπαϊκή Ένωση (π.χ., Horizon 2020, Structural Funds) με την πολύπλευρη υποστήριξη των μελών του να συμμετάσχουν στις δράσεις της, Αύξηση των πόρων της Εταιρείας Αξιοποίησης & Διαχείρισης Περιουσίας του ΑΠΘ, Αξιοποίηση και αποδοτική εκμετάλλευση των ακινήτων, κληροδοτημάτων και δωρεών του ΑΠΘ, Προσέλκυση νέων δωρεών και πόρων για τις υποδομές, την έρευνα και την εκπαίδευση του. 3. ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Η ανεπάρκεια και η κακή ποιότητα των χώρων είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ΑΠΘ. Πολλές αίθουσες διδασκαλίας είναι ανεπαρκείς για τα προβλεπόμενα ακροατήρια και ωθούν τους φοιτητές να μην παρακολουθούν τα μαθήματα. Πολλά εργαστήρια δεν επαρκούν, αν και δουλεύουν σε πολλές βάρδιες, ενώ πολλά γραφεία μελών του προσωπικού δεν καλύπτουν τις βασικές απαιτήσεις για παραγωγική εργασία. Βασικός στόχος μας στην κατεύθυνση αυτή είναι η ουσιαστική βελτίωση και η σταδιακή επέκταση των υποδομών του ΑΠΘ, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη της εκπαιδευτικής, επιστημονικής και ερευνητικής Αριστείας του. Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 8

Η επίλυση του προβλήματος προϋποθέτει επέκταση και εξεύρεση νέων κατάλληλων για την σημερινή εποχή χώρων και εγκαταστάσεων. Το αίτημα της μερικής μετεγκατάστασης είναι όσο ποτέ επίκαιρο και πρέπει να δρομολογηθεί στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης του Πανεπιστημίου. Αυτό απαιτεί άμεση ολοκλήρωση των μελετών και εργασιών για την μεταφορά και επέκταση μέρους των εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου σε νέους χώρους της περιοχής Θεσσαλονίκης. Στο άμεσο μέλλον όμως είναι απολύτως αναγκαία η αναβάθμιση και βέλτιστη αξιοποίηση των υποδομών της Πανεπιστημιούπολης. Στόχοι, που μπορούν να υλοποιηθούν σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, είναι: Πλήρης αξιοποίηση ανεκμετάλλευτων κτηριακών χώρων, για την δημιουργία νέων αλλά και για την επέκταση των διδακτικών και ερευνητικών εργαστηρίων, Συνεχής συντήρηση και βελτίωση των διάφορων εγκαταστάσεων, ώστε να γίνουν περισσότερο λειτουργικές, ασφαλείς και ενεργειακά αποδοτικές. Η αναβάθμισή τους, μέσω της βελτίωσης της ενεργειακής τους συμπεριφοράς και της αξιοποίησης των ΑΠΕ, αποτελεί προτεραιότητα από περιβαλλοντική αλλά και οικονομική άποψη, Μελέτη και κατασκευή νέων χώρων στάθμευσης και πρόσβασης στις διάφορες περιοχές του ΑΠΘ. Στο πλαίσιο αυτό θα γίνει επαναδιαπραγμάτευση των συμφωνιών με την ΜΕΤΡΟ Α.Ε. για τους 2 χώρους στάθμευσης. Σε ότι αφορά τον επιστημονικό και ερευνητικό εξοπλισμό (βλέπε λεπτομέρειες και στο Β2), στόχος θα είναι η άμεση αναβάθμιση του υπάρχοντος εξοπλισμού και η απόκτηση νέου, μέρος του οποίου θα εγκατασταθεί στο ΚΕΔΕΚ (όπως περιγράφεται στην συνέχεια), που θα επιτευχθούν με την: Υποστήριξη και συντονισμό των Εργαστηριακών Υποδομών που πρόσφατα εγκρίθηκαν από τη ΓΓΕΤ να ενταχθούν το 2015 στις υποδομές του νέο ΕΣΠΑ (π.χ., Future Vehicle and Environmental Performance, Nanotechnology Hub), Δημιουργία νέων Ερευνητικών Εργαστηριακών μονάδων, κυρίως από κονδύλια της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας του νέου ΕΣΠΑ, διάφορων Υπουργείων, και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Επένδυση μέρους των εσόδων της Επιτροπής Ερευνών σε ερευνητικό εξοπλισμό και δυναμική διεκδίκηση νέων ερευνητικών προγραμμάτων, και Επέκταση των υποδομών πληροφορικής, πλήρη μηχανοργάνωση, τυποποίηση και πιστοποίηση όλων των διοικητικών μονάδων και λειτουργιών σε όλα τα επίπεδα. Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 9

Β. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΡΕΥΝΑ & ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ 1. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ Ο κύριος στόχος του ΑΠΘ είναι η δημιουργία και η διαμόρφωση ικανών και υπεύθυνων επιστημόνων, ερευνητών και στελεχών για να βοηθήσουν και να καθοδηγήσουν την Ελληνική Κοινωνία και Οικονομία. Το Πανεπιστήμιο οφείλει να παρέχει στους φοιτητές όχι μόνο τις απαραίτητες γνώσεις, αλλά το ήθος και την νοοτροπία, που θα τους κάνουν ικανούς να αντεπεξέλθουν σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον, και να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο. Βασικός μας στόχος είναι η παροχή Εκπαίδευσης, Εξειδίκευσης, νέας Γνώσης και ιδιαίτερα Αυτοπεποίθησης ώστε οι απόφοιτοι του ΑΠΘ να υπηρετήσουν όλες τις κοινωνικές και οικονομικές ανάγκες του τόπου. Οι πρωταρχικές μας ενέργειες, για την αναβάθμιση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, είναι οι: Βελτίωση των συνθηκών και αναβάθμιση των χώρων εκπαίδευσης (αίθουσες διδασκαλίας, εργαστηριακοί χώροι, εξωτερικές εγκαταστάσεις, κοινόχρηστοι χώροι). Εκσυγχρονισμός της εκπαιδευτικής διαδικασίας με μεθόδους και δράσεις, που περιλαμβάνουν οπτικο-ακουστικά μέσα, ασύρματα δίκτυα στις αίθουσες και βιβλιοθήκες, πρόσβαση στο Διαδίκτυο, ψηφιακές βιβλιοθήκες και βάσεις δεδομένων. Παραγωγή ειδικού εκπαιδευτικού υλικού για φοιτητές με ειδικές ανάγκες. Εγκατάσταση Ασύρματων Κόμβων Πρόσβασης για το Διαδίκτυο σε όλους τους κοινόχρηστους χώρους. Επέκταση των γραμμών και αύξηση της ταχύτητας πρόσβασης στο Διαδίκτυο, μέσω του ΑΠΘ από το σπίτι. Ενίσχυση της ηλεκτρονικών μορφών διδασκαλίας και δημιουργία εικονικών εργαστηρίων, βάσεων δεδομένων και εκπαιδευτικού λογισμικού σε θέματα επιστήμης και τεχνολογίας, έτσι ώστε να υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στο εκπαιδευτικό υλικό, ανά πάσα στιγμή μέσω του διαδικτύου. Η πρακτική αυτή θα βοηθήσει ιδιαίτερα στην εκπαίδευση ατόμων με ειδικές ανάγκες καθώς και στην δια βίου μάθηση. Ανάπτυξη των Βιβλιοθηκών, επέκταση της δράσης του Εκδοτικού οίκου ΑΠΘ, ίδρυση Μεταφραστικού Κέντρου και Πανεπιστημιακού Βιβλιοπωλείου. Ενθάρρυνση Διατμηματικών Προγραμμάτων Σπουδών, που θα δίνουν λύσεις στις σύγχρονες ακαδημαϊκές και επιστημονικές εξελίξεις. Ενίσχυση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών συνεργασιών με πρωτοπόρα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και Ερευνητικά Κέντρα, μέσω της διεπιστημονικής συνεργασίας, των διμερών συνεργασιών του ΑΠΘ, της ανταλλαγής φοιτητών και ερευνητών και της δημιουργίας κέντρων αριστείας. Πέρα όμως από τις υποδομές, προτεραιότητά μας είναι η ηθική ενίσχυση και επιβράβευση των αφοσιωμένων στο έργο τους πανεπιστημιακών δασκάλων και ερευνητών, η προσφορά των οποίων συχνά παραγνωρίζεται. 2. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ, ΤΗΣ ΈΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ Η Έρευνα αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ακαδημαϊκής - πανεπιστημιακής δραστηριότητας και είναι αλληλένδετη με την δημιουργικότητα, την καινοτομία και με το υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικό έργο. Μάλιστα, η ερευνητική πολιτική του Πανεπιστημίου πρέπει να αποσκοπεί όχι μόνο στη διάχυσή της αλλά κυρίως στην αξιοποίηση των επιτευγμάτων της έρευνας, προκειμένου αυτή να ενισχύσει τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και τη κοινωνική συνοχή της χώρας. Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 10

ΕΛΚΕ (Επιτροπή Ερευνών - ΕΕ) του Α.Π.Θ.: Ο ΕΛΚΕ πέρα από τον ρόλο του ως μηχανισμός ελέγχου και οικονομικής διαχείρισης, θα αναδιοργανωθεί για να αποτελέσει έναν μηχανισμό για την ανάπτυξη πρωτοποριακής έρευνας και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της. Για παράδειγμα, στο πλαίσιο της λειτουργίας της ΕΕ θα δημιουργηθούν νέες υπηρεσίες, με νέο ειδικευμένο προσωπικό: α) επαφής και προβολής του έργου της ερευνητικής κοινότητας του Α.Π.Θ., β) που να συμβουλεύουν ή και να συμβάλλουν στη σύνταξη ερευνητικών προτάσεων και της δικτύωσης των ερευνητών, και γ) για την μεταφορά και αξιοποίηση της τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, της δημιουργίας τεχνοβλαστών, της διαχείρισης των πνευματικών ευρεσιτεχνιών και αποτελεσμάτων και γενικότερα αξιοποίησης του πνευματικού πλούτου που παράγεται και δημιουργείται στο ΑΠΘ. Οι δραστηριότητες αυτές θα υποστηριχτούν την πρώτη χρονιά με 10 άτομα εξειδικευμένου προσωπικού, συνολικού κόστους 250-300 χιλ., που θα καταβληθούν από τους παρακρατούμενους φόρους (κρατήσεις) του ΕΛΚΕ. Αυτό το προσωπικό θα διπλασιασθεί τις επόμενες χρονιές. Μέσω των κονδυλίων του ΕΛΚΕ, θα υποστηριχθεί επίσης η μετακίνηση ερευνητών από και προς το Α.Π.Θ. με σκοπό την οργάνωση διεθνών ερευνητικών ομάδων για τη διεκδίκηση κονδυλίων, με την συγγραφή και υποβολή ερευνητικών προγραμμάτων στο RIS3, Horizon 2020,κλπ. Τέλος, η δημιουργία μόνιμης αντιπροσωπείας - γραφείου του ΑΠΘ στις Βρυξέλλες είναι μια από τις προτεραιότητες μας, σε συνδυασμό με την συνεργασία με εταιρείες παροχής αντίστοιχων υπηρεσιών (στα πλαίσια ερευνητικών έργων), οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν για την μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων του ΑΠΘ. Στόχος των ενεργειών αυτών είναι ο διπλασιασμός των εισροών στην Επιτροπής Ερευνών (να φθάσει τα 100 εκατ. /έτος) σε 4 χρόνια, που θα οδηγήσει σε αντίστοιχη αύξηση (8 εκατ. /έτος) των παρακρατούμενων πόρων. Από τους πόρους αυτούς, θα υποστηριχθεί η έρευνα στις υπο-χρηματοδοτούμενες επιστημονικές περιοχές και σχολές, θα υπάρξει η δυνατότητα της ανταποδοτικότητας αυτών που δημιουργούν τον πνευματικό πλούτο ή/και των Τμημάτων και Σχολών τους, και θα βελτιωθεί η πολιτική της έρευνας του ΑΠΘ. Αναδιοργάνωση & Ενίσχυση του Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας & Καινοτομίας: Το Κέντρο Διεπιστημονικής Έρευνας και Καινοτομίας - ΚΕΔΕΚ και τα Ινστιτούτα του, ή άλλες αντίστοιχες δομές που θα προκύψουν θα πρέπει να επανασχεδιασθούν και να βασισθούν πάνω σε μια στρατηγική του ΑΠΘ για την έρευνα που θα έχει έναν ορίζοντα τουλάχιστον 15 χρόνων. Βεβαίως, αυτή η αναδιοργάνωση του ΚΕΔΕΚ θα στηριχθεί στις προτεραιότητες που δίνει το ΑΠΘ για την έρευνα, σε αποδεδειγμένες υπάρχουσες νησίδες Αριστείας, σε τεχνολογίες αιχμής, στην διασύνδεση αυτών με την τοπική και εθνική παραγωγή, αλλά και στη δυνατότητα χρηματοδότησης τα επόμενα χρόνια από τους ενδιαφερόμενους. Πρώτη προτεραιότητα είναι η εξασφάλιση για το ΚΕΔΕΚ, μέσα στην επόμενη τετραετία ενός εξοπλισμού και υποδομών ύψους ~100 εκατ.. Αυτός ο εξοπλισμός θα προκύψει κυρίως από την έξυπνη εξειδίκευση και τα προγράμματα ΠΕΠ της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας, του προγράμματος υποδομών της ΓΓΕΤ (ήδη όπως αναφέρθηκε έχουν εξασφαλιστεί υποδομές για το ΑΠΘ ύψους ~ 30 εκατ. για το 2015), του Υπουργείου Παιδείας, κλπ και των αντίστοιχων προγραμμάτων υποδομών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, μια σειρά από ενέργειες προς αυτή την κατεύθυνση, θα είναι η: Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 11

Δημιουργία νέων Διατμηματικών Ερευνητικών Εργαστηρίων σε επιστημονικά θέματα αιχμής, κυρίως από κονδύλια της Περιφέρειας, του ΕΣΠΑ, του Υπουργείου Παιδείας και άλλων Υπουργείων. Στο σύνολο τους αυτά θα εντάσσονται στο ΚΕΔΕΚ, Οργάνωση και σύμπτυξη των ~320 Εργαστηρίων και των 48 Δικτύων Έρευνας του Α.Π.Θ. σε μεγαλύτερες μονάδες ή δίκτυα εργαστηρίων, ώστε να μπορούν να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικά και αποτελεσματικά και να υποστηριχθούν, Δημιουργία και πλήρωση 30 νέων θέσεων στις υψηλότερες βαθμίδες μελών ΔΕΠ για την κάλυψη νέων - καινοτόμων γνωστικών αντικειμένων και κατευθύνσεων. Τα νέα αυτά μέλη ΔΕΠ θα συνδέονται και με τα παραπάνω νέα εργαστήρια και την διεπιστημονική έρευνα, Ενίσχυση της Διεπιστημονικότητας και συνεργασίας μεταξύ των Σχολών και των Τμημάτων, με προγράμματα αριστείας που θα υποστηρίζει η Επιτροπή Ερευνών του Α.Π.Θ., Σύνδεση της έρευνας με τη διδασκαλία, και ανταπόκρισή της στις νέες ανάγκες εκπαίδευσης που προκύπτουν από την Κοινωνία της Γνώσης, Ανάπτυξη των ανθρωπιστικών και κοινωνικών σπουδών και ερευνών, με στόχο την ανάδειξη του Α.Π.Θ. σε πρωτοπόρο πολιτιστικό οργανισμό σε τοπικό και διεθνές πεδίο. Προκειμένου να υλοποιηθούν οι παραπάνω στόχοι, θα δρομολογηθούν οι ακόλουθες ενέργειες: Εδραίωση και Επιβράβευση της Αριστείας σε θέματα έρευνας και διδασκαλίας, με την δημιουργία νέων και την επέκταση των υπαρχόντων δικτύων έρευνας, με την κινητικότητα των ερευνητών σε διεπιστημονικές συνεργασίες, Υποστήριξη των νέων και πρωτοπόρων ερευνητών και εργαστηρίων, με την προκήρυξη ανταγωνιστικών προγραμμάτων μέσου του ΕΛΚΕ, Γνωστοποίηση των ερευνητικών περιοχών δράσης του Α.Π.Θ., προβολή του ερευνητικού έργου, αξιοποίηση των αποτελεσμάτων και ενίσχυση της διεπιστημονικής έρευνας σε συγκεκριμένες θεματικές περιοχές, Ενθάρρυνση και διευκόλυνση συμμετοχής των φοιτητών στην ερευνητική διαδικασία, στα πλαίσια της προπτυχιακής εκπαίδευσης, και παροχή βραβείων και υποτροφιών για τις καλύτερες εργασίες φοιτητών, υποψηφίων διδακτόρων και νέων ερευνητών, Θεσμοθέτηση της έννοιας της Υποτροφίας για Μεταπτυχιακούς Φοιτητές, Υποψηφίους Διδάκτορες, Μετα-διδάκτορες για Έλληνες και αλλοδαπούς φοιτητές και σπουδαστές, Δημιουργία δομών περιφερειακής συνεργασίας με τους παραγωγικούς φορείς, κατάρτιση Πανεπιστημιακών Στρατηγικών Περιφερειακής Ανάπτυξης και δικτύωση του ΑΠΘ με άλλα Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα της Ελλάδος και του Εξωτερικού. 3. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ & ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΈΡΕΥΝΑΣ- ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ Καθώς το Πανεπιστήμιο αποτελεί τη σημαντικότερη πηγή νέας γνώσης, θα πρέπει αυτό να διαδραματίζει έναν αυξανόμενο ρόλο στη διαδικασία της τεχνολογικής καινοτομίας. Οφείλει το Α.Π.Θ. να φροντίζει για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων έρευνας που δημιουργείται από το προσωπικό και τους ερευνητές του. Πέρα λοιπόν από αυτά τα οποία αναφέρθηκαν στην παράγραφο Β2 για τον ΕΛΚΕ, αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από: Τη δημιουργία μηχανισμών υποστήριξης και δικτύωσης για τη μεταφορά και τη διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων από το Πανεπιστήμιο σε εφαρμογές, υπηρεσίες και προϊόντα, με προσκλήσεις συνεργασίας σε εθνικά και κοινοτικά προγράμματα, ενημέρωση για τις ερευνητικές Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 12

δραστηριότητες στο Α.Π.Θ., και ανάπτυξη δεσμών και διαύλων επικοινωνίας μεταξύ του Α.Π.Θ. και των παραγωγικών και κοινωνικών φορέων, Διάδοση, μεταφορά και αξιοποίηση της νέας γνώσης και των επιτευγμάτων της έρευνας, ώστε το ΑΠΘ να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη σε Περιφερειακό, Εθνικό και Διεθνή επίπεδο, Δημιουργία μηχανισμών προώθησης της αξιοποίησης των αποτελεσμάτων έρευνας, πατεντών, ευρεσιτεχνιών, κλπ και της εμπορικής τους εκμετάλλευσης με την ίδρυση από τα μέλη και τους ερευνητές του τεχνοβλαστούς ή συμμετοχής του σε νεοφυείς εταιρείες, Υποστήριξη των διαδικασιών παροχής υπηρεσιών από τα εργαστήρια, ινστιτούτα, μέλη ΔΕΠ, ερευνητές, προσωπικό, κλπ, Υποστήριξη και συνεργασία στην ανάπτυξη των δομών αξιοποίησης και ενίσχυσης της καινοτομίας, όπως η Αλεξάνδρειας Ζώνη Καινοτομίας, και πιο ενεργή δραστηριοποίηση σε ήδη υπάρχουσες δομές όπως η Τεχνόπολη, οι Πόλοι Καινοτομίας και το Τεχνολογικό Πάρκο, Ενίσχυση της Ε.Ε. μέσω του Γραφείου Διαμεσολάβησης ως σημείου επαφής για τις ερευνητικές δράσεις του ΑΠΘ, καθώς και για την προβολή και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων έρευνας που υλοποιούνται σε αυτό. Με την αποτελεσματική διαχείριση και αξιοποίηση των επιτευγμάτων έρευνας, οι παραπάνω δραστηριότητες θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες του ΑΠΘ με αμοιβαίο όφελος του πανεπιστημιακού ερευνητή και του Πανεπιστημίου και θα συμβάλλουν στην αύξηση της χρηματοδότησής τους, καθώς και στην εξωστρέφεια και την κοινωνική και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 13

Γ. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ 1. ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ Σημαντικότατος συντελεστής του Πανεπιστημίου, που καθορίζει άμεσα την λειτουργία του, είναι το ανθρώπινο δυναμικό. Ανάμεσα στους κύριους στόχους είναι η κατάλληλη στελέχωση και η καλύτερη αποδοτικότητα του ανθρώπινου δυναμικού, σε συνδυασμό με την δημιουργία φιλικών συνθηκών εργασίας, και διαβίωσης με ασφάλεια στις Πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις. Οι στόχοι και οι ενέργειες μας για τον σκοπό αυτό θα εστιαστούν στα εξής: Αξιοποίηση της προσφοράς όλων, εξασφάλιση κινήτρων (ακαδημαϊκής, υλικής και ηθικής ανταμοιβής), Άμεση αναβάθμιση της τεχνολογικής υποδομής για την αποτελεσματικότερη υποστήριξη των διοικητικών και τεχνικών υπηρεσιών, Αποτελεσματική αξιοποίηση και ανακατανομή του ανθρώπινου δυναμικού και ενίσχυση της κατάρτισης, με οργάνωση και πραγματοποίηση εκπαιδευτικών και επιμορφωτικών σεμιναρίων, ημερίδων, εκμάθησης & εφαρμογής προγραμμάτων δια βίου εκπαίδευσης σε όλο το προσωπικό ΑΠΘ, Αντιμετώπιση του θέματος των εργολαβικά απασχολούμενων, η επίλυση του οποίου θα συμβάλει στη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών και στην ευρωστία στο ΑΠΘ. 2. ΦΟΙΤΗΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΜΕΡΙΜΝΑ Η προπτυχιακή εκπαίδευση αποτελεί την σημαντικότερη λειτουργία του Πανεπιστημίου. Πρωταρχικό μέλημα είναι τα αποτελεσματικά προγράμματα σπουδών, αλλά η γενικότερη υποστήριξη των φοιτητών, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της εποχής. Στόχοι, πέραν αυτών που αναφέρονται στο κεφάλαιο της εκπαίδευσης, είναι: Η οργάνωση συστήματος δημιουργίας, εξεύρεσης, και προσφοράς θέσεων εποχιακής εργασίας ή μερικής απασχόλησης για τους φοιτητές εντός του Πανεπιστημίου και σε συνεργαζόμενους με το Πανεπιστήμιο φορείς και επιχειρήσεις. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της αναβάθμισης των δομών απασχόλησης και σταδιοδρομίας που ήδη λειτουργεί, Η επέκταση του συστήματος ηλεκτρονικής εγγραφής & δήλωσης μαθημάτων με εφαρμογή συστημάτων αρχειοθέτησης και αλληλεπίδρασης φοιτητών-γραμματειών σχολών, Η ενίσχυση, με τη βοήθεια του Γραφείου Διασύνδεσης και της πρακτικής άσκησης, της σύνδεσης της εκπαίδευσης με τον επαγγελματικό προσανατολισμό των φοιτητών, Η ενίσχυση του ρόλου της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής για παροχή υπηρεσιών ψυχολογικής υποστήριξης, με μέριμνα για φοιτητές με ειδικά προβλήματα και αλλοδαπούς, καθώς και για υποστήριξη πολιτιστικών και αθλητικών φοιτητικών δραστηριοτήτων, Η περαιτέρω βελτίωση των εγκαταστάσεων του Πανεπιστημιακού Γυμναστηρίου, ο έγκαιρος προγραμματισμός των εσωτερικών εκδηλώσεων και των συμμετοχών σε αθλητικές εκδηλώσεις, η καθιέρωση Αθλητικής Εβδομάδας και σκακιστικού τουρνουά, Η βελτίωση της Φοιτητικής Λέσχης και εξασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, μέσω διαδικασιών πιστοποίησης και ελέγχου, αλλά και η παραπέρα αξιοποίηση των χώρων της για διάφορες φοιτητικές εκδηλώσεις, Η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και ασφάλειας, καθώς και αύξηση του αριθμού δωματίων στις Φοιτητικές Εστίες, Η περαιτέρω βελτίωση των πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων στις περιοχές Περτουλίου και Ταξιάρχη καθώς και των κατασκηνώσεων της Καλάνδρας, Η επανεξέταση του τρόπου εκμετάλλευσης των κυλικείων στο Α.Π.Θ., ώστε να παρέχεται προσφορά ποιοτικών και προσιτών υπηρεσιών. Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 14

Δ. ΤΟ Α.Π.Θ. - ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ 1. ΆΝΟΙΓΜΑ ΤΟΥ Α.Π.Θ. ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΗ Το ΑΠΘ το μεγαλύτερο Ελληνικό Πανεπιστήμιο, βρίσκεται στη καρδιά της Θεσσαλονίκης και οφείλει να διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη της τοπικής αλλά και της ευρύτερης κοινωνίας στους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας, της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας, των τεχνών και του πολιτισμού. Τις σημερινές συνεργασίες θα επιδιώξουμε να τις βελτιώσομε και να τις οικοδομήσουμε σε μόνιμη βάση με στενή και συστηματική σύνδεση με το κοινωνικό, πολιτιστικό και οικονομικό περιβάλλον της περιοχής μας. Πιο συγκεκριμένα, θα αναπτυχθούν συστηματικές και μόνιμες επαφές και συνεργασίες με όλες τις τοπικές αρχές (Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας, Υπουργείο Β. Ελλάδος και Θράκης, Δήμος Θεσσαλονίκης και άλλοι Δήμοι) και φορείς (ΣΒΒΕ, ΣΕΒΕ, Επιμελητήρια, ΑΖΚ, Τεχνόπολη, κλπ) αλλά και τον παραγωγικό ιστό της περιοχής, έτσι ώστε το ΑΠΘ να συμμετέχει ουσιαστικά στα κοινωνικά και οικονομικά δρώμενα και να λαμβάνει μέρος στην επίλυση προβλημάτων σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Επιπλέον, το ΑΠΘ οφείλει να κάνει μια μεγάλη καμπάνια ώστε οι τοπικές αρχές και οι παραγωγικοί φορείς να αντιληφτούν ότι η ανώτατη εκπαίδευση, η εξειδίκευση, η δια βίου μάθηση, τα αποτελέσματα της έρευνας και η συνεργασία με το ΑΠΘ όχι απλώς τους αφορούν αλλά είναι ο κύριος μοχλός για την δική τους πρόοδο και την βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και εξωστρέφεια αλλά και για την κοινωνική συνοχή της Περιφέρειας, και οφείλουν να το εμπιστευτούν και να επενδύσουν σε αυτή την προσέγγιση και στρατηγική. Προς αυτή την κατεύθυνση θα ενισχυθούν και εκδηλώσεις, όπως οι Ανοικτές Θύρες στο ΑΠΘ την Κυριακή, και οι Ημερίδες για την Διεπιστημονικότητα, που στέφθηκαν με απόλυτη επιτυχία και ανέδειξαν την ανάγκη προσέγγισης και ευαισθητοποίησης των πολιτών σε θέματα επιστημονικής γνώσης, καινοτομίας και πολιτισμού, αλλά και τις διαδικασίες πληροφόρησης της κοινωνίας για τα σημαντικά επιστημονικά επιτεύγματα και το ερευνητικό και τεχνολογικό επίπεδο του Α.Π.Θ.. Είναι επίσης αναγκαία η ενίσχυση και οικονομική στήριξη πολιτιστικών εκδηλώσεων και δημιουργικών δράσεων στην πανεπιστημιούπολη, που θα προωθήσουν μια σχέση αλληλεπίδρασης με την πόλη. Το ΑΠΘ ως Ίδρυμα εκπαίδευσης και έρευνας οφείλει να είναι φορέας μόρφωσης και πολιτισμού για την πόλη και τους κατοίκους της. Ένα Πανεπιστήμιο ανοιχτό στις ανάγκες και στα ενδιαφέροντα των ανθρώπων της πόλης, η οποία θα κατανοεί και θα στηρίζει το έργο του. Βασικό κριτήριο αξιολόγησης του κύρους και της λειτουργίας του ΑΠΘ είναι το επίπεδο πολιτισμού, που παράγει και προάγει, καθώς και η προσφορά και ο βαθμός αλληλεπίδρασής με την κοινωνία. Η δράση προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να περιλαμβάνει την: Ανάπτυξη και ενίσχυση οργανωμένων πολιτιστικών παρεμβάσεων για την ανάδειξη του Πανεπιστημίου ως χώρου δημιουργίας γνώσης και παραγωγής πολιτισμού, Υποστήριξη και οικονομική ενίσχυση των δράσεων που αφορούν την πολιτιστική μας κληρονομιά, την ιστορία και την αρχαιολογική έρευνα, Πραγματοποίηση ειδικών κοινωνικών εκδηλώσεων με στόχο την ευαισθητοποίηση και συμμετοχή σε κοινωνικά, περιβαλλοντικά και άλλα επιστημονικά θέματα, καθώς και τη γενική κριτική προσέγγιση νέων κοινωνικών τάσεων, Ταξινόμηση και οργάνωση του Μουσειακού και Αρχειακού πολύτιμου υλικού, και ενέργειες ίδρυσης του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του ΑΠΘ, Ουσιαστική συμμετοχή σε δράσεις των κοινωνικών φορέων στα κοινωνικά δρώμενα της Θεσσαλονίκης και της Κ. Μακεδονίας, συνεργασία με φορείς για την συνδιοργάνωση και υλοποίηση κοινωνικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων. Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 15

2. ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ Ουσιαστική προϋπόθεση για την ανάπτυξη του ΑΠΘ είναι η τόνωση του διεθνούς χαρακτήρα του και η ενίσχυση των διαπανεπιστημιακών σχέσεων και συνεργασιών με εκπαιδευτικό, επιστημονικό, ερευνητικό και καινοτομικό περιεχόμενο, σε εθνική, ευρωπαϊκή και διεθνή κλίμακα. Στη σημερινή εποχή, τα Πανεπιστήμια καλούνται να διαδραματίσουν έναν σημαντικό ρόλο στις επιστημονικές και ερευνητικές πρωτοβουλίες, που σχετίζονται με την διάχυση της γνώσης σε ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας, καθώς επίσης και να συμμετάσχουν σε τοπικές και διεθνείς δράσεις, για την μεταφορά και αξιοποίηση των επιτευγμάτων Έρευνας, Καινοτομίας και Πολιτισμού. Ο ευρωπαϊκός και διεθνής προσανατολισμός και η συμμετοχή του Α.Π.Θ. στη δημιουργία ενός κοινού χάρτη για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση, εξαρτάται κυρίως από τους πόρους, τις υποδομές και ιδιαίτερα από την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού, που αυτό διαθέτει και που σκοπεύουμε να το στηρίξουμε με όλους τους οικονομικούς πόρους που θα μπορέσουν να αντληθούν προς αυτό το σκοπό. Το Α.Π.Θ. οφείλει να αναπτύξει νέους δεσμούς και συνεργασίες, και να ενδυναμώσει και οργανώσει πιο αποτελεσματικά τους υπάρχοντες, με Πανεπιστήμια, Ερευνητικά Κέντρα και Ινστιτούτα του εξωτερικού, καθώς και με δίκτυα Ελλήνων επιστημόνων της διασποράς, με τους αποφοίτους του και τα δίκτυα που αυτοί έχουν δημιουργήσει. Έτσι, θα μπορούν να αναπτυχθούν επιστημονικές ερευνητικές τεχνολογικές - εκπαιδευτικές και πολιτιστικές δραστηριότητες και πρωτοβουλίες. Τα οφέλη από αυτή την ανάπτυξη θα είναι πολύ σημαντικά για το Α.Π.Θ. και ιδιαίτερα για τους νέους επιστήμονες και ερευνητές, οι οποίοι, εκτός των επιστημονικών γνώσεων, θα αποκτήσουν σημαντικά εφόδια, εργαστηριακή εμπειρία και κουλτούρα, που θα ενδυναμώσουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και θα βελτιώσουν τις προοπτικές ανάπτυξης της σταδιοδρομίας τους. Με τις στοχευμένες για την προσεχή τετραετία ενέργειες μας προσδοκούμε το ΑΠΘ να διαδραματίσει κυρίαρχο ρόλο και να αναδείξει τον μητροπολιτικό ρόλο της Θεσσαλονίκης, ως πόλο Επιστήμης Έρευνας & Καινοτομίας και ως κέντρο Πολιτισμού και Τεχνών στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο ρόλος αυτός του ΑΠΘ θα βασίζεται στο ανθρώπινο δυναμικό του, στην υλικοτεχνική του υποδομή και στην μεγάλη διεθνή δικτύωση του και θα συνδέεται άμεσα με την διαμόρφωση και την πρόοδο της Κοινωνίας του Αύριο. Με βάση τους στόχους και τις αρχές μας, ας δουλέψουμε όλοι μαζί στα χρόνια που θα ακολουθήσουν για το Πανεπιστήμιο που ονειρευόμαστε, όπως θα έλεγε και ο Μακρυγιάννης. Το-λοιπόν δουλέψαμεν όλοι μαζί, «να την φυλάμεν την πατρίδα κι όλοι μαζί και να μην λέγη ούτε ο δυνατός «εγώ», ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγη ο καθείς «εγώ»; Όταν αγωνιστή μόνος-του και φκειάση, ή χαλάση, να λέγη εγώ όταν όμως αγωνίζονται πολλοί και φκειάνουν, τότε να λένε «εμείς». Είμαστε εις το «εμείς» κι όχι εις το εγώ. Και εις-τοεξής να μάθωμεν γνώση, αν θέλωμεν να φκειάσωμεν χωριόν, να ζήσωμεν όλοι μαζί. Σ. Λογοθετίδης, Καθηγητής Νανοτεχνολογίας, ΑΠΘ 16