ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2013-14 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΤΑΞΗ :Γ ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ ΒΑΘΜΟΣ:.. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 04/06/14 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ΩΡΕΣ (Βιολογία Χημεία) Αριθμός σελίδων γραπτού:7 Ονοματεπώνυμο:... Αρ Τμήμα:... ΟΔΗΓΙΕΣ: Απαγορεύεται η χρήση διορθωτικού. Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από τα μέρη Α, Β, Γ. Να απαντήσετε σε όλα τα μέρη. ΔΙΝΟΝΤΑΙ: Σθένος-απόλυτο φορτίο: H 1, K 1, Na 1, Ca 2, Al 3, Fe 2, Cu 2, Zn 2, Mg 2 Ag 1 I 1, Cl 1, Br 1, S 2, O 2, C 4 NH 1, 4 OH1, CO 2, NO 1, SO 2, PO 3 3 3 4 4 Σειρά δραστικότητας ορισμένων μετάλλων: Na Ca Mg Al Zn Fe H Cu Ag Au ΜΕΡΟΣ Α : Να απαντήσετε και στις δύο (2) ερωτήσεις. Κάθε σωστή απάντηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. Ερώτηση 1: i) Να αντιστοιχίσετε τα πιο κάτω: 1. K α. Μέταλλο σε υγρή μορφή. 1= 2. O β. Βίαιη αντίδραση με το νερό 2= 3. Hg γ. Μέταλλο με κοκκινωπό χρώμα 3= 4. Cu δ. Ανήκει στα αμέταλλα 4= ii) Να σημειώσετε (Σ) για τη σωστή και (Λ) για τη λάθος πρόταση. Τι ξίδι δε φυλάγεται σε μεταλλικά δοχεία... Το νάτριο οξειδώνεται εύκολα και συναντάται ελεύθερο στη φύση.... Για διάλυμα με ph=2,5 ισχύει η σχέση : πλήθος H + > πλήθος OH -.... Το κύριο συστατικό της κιμωλίας είναι CaCO 3.... 1
Ερώτηση 2: i) Να συμπληρώσετε τις πιο κάτω προτάσεις με την κατάλληλη λέξη: Οι οριζόντιες γραμμές του περιοδικού πίνακα ονομάζονται... Όσο πιο μικρή είναι η τιμή του ph ενός διαλύματος τόσο πιο... είναι η οξύτητα του διαλύματος. Οξέα είναι οι ενώσεις που όταν διαλυθούν στο νερό δίνουν κατιόντα... Στοιχείο Χ με ατομικό αριθμό 15 βρίσκεται στην... κύρια ομάδα του Π.Π. ii) Να αντιστοιχίσετε τα πιο κάτω : 1. Ξίδι NH 3 2. Γαστρικό υγρό υδροξείδιο νατρίου 3. βαφές μαλλιών οξικό οξύ 4. καθαριστικό φούρνου HCl ΜΕΡΟΣ Β : Από τις δύο (2) ερωτήσεις να απαντήσετε μόνο τη μία (1). Η σωστή απάντηση βαθμολογείται με έξι (6) μονάδες. Ερώτηση 1 : Α) Να διορθώσετε με συντελεστές τις πιο κάτω χημικές αντιδράσεις : (2μ.) HNO 3 + K 2 CO 3 KNO 3 + H 2 O + CO 2 Fe(OH) 3 + H 2 SO 4 Fe 2 (SO 4 ) 3 + H 2 O Β) Να γράψετε τους χημικούς τύπους και να ονομάσετε τις ενώσεις που σχηματίζει το ασβέστιο (Ca), με το καθένα από τα πιο κάτω: (2μ.) O Cl PO 4 OH Χημικός τύπος Όνομα 2
Γ) Σε δοκιμαστικό σωλήνα που περιέχει διάλυμα θειικού οξέος, προσθέτουμε κομματάκι ψευδαργύρου. Να κυκλώσετε τη σωστή απάντηση για κάθε δήλωση. Αν η αρχική θερμοκρασία είναι 20 ο C τότε η τελική θερμοκρασία του διαλύματος είναι: 20 ο C 15 ο C 19 ο C 30 ο C 10 ο C Το αέριο που εκλύεται από την αντίδραση είναι: διοξείδιο του άνθρακα υδρογόνο οξυγόνο χλώριο Δ) Δίνονται δυο άλατα : Χλωριούχο Νάτριο (NaCl) και Νιτρικό Κάλιο (KNO 3 ). Να εξηγήσετε με ποιο τρόπο ανίχνευσης θα αναγνωρίσετε ποιο είναι το κάθε άλας;......... Ερώτηση 2 : Α) Να γράψετε τους χημικούς τύπους και να ονομάσετε τις ενώσεις που σχηματίζει το Αργίλιο (Αl), με το καθένα από τα πιο κάτω: (2μ.) O Br SΟ 4 OH Χημικός τύπος Όνομα Β) i) Να συμπληρώσετε τις πιο κάτω προτάσεις: Η χημική αντίδραση ανάμεσα σε ένα οξύ και μια βάση ονομάζεται... Κατά την αντίδραση αυτή, τα κατιόντα... αντιδρούν με τα... υδροξυλίου και σχηματίζονται μόρια... Κατά την ίδια αντίδραση σχηματίζονται επίσης... ii) Στο στόμα μας υπάρχουν βακτήρια που μετατρέπουν τις τροφές σε οξέα. Τι ουσίες πρέπει να περιέχουν οι οδοντόκρεμες; Δικαιολογήστε την απάντηση σας. Γ) i) Ποιες ουσίες ονομάζονται δείκτες;...... ii) Δώστε το χρώμα που αποκτούν τα διαλύματα Α και Β, αν σ αυτά προσθέσουμε βάμμα ηλιοτροπίου. Διάλυμα Α με ph = 1 :... Διάλυμα Β με ph = 11 :... 3
ΜΕΡΟΣ Γ : Να απαντήσετε τη μια (1) από τις δυο (2) ερωτήσεις. Η σωστή απάντηση βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες. Ερώτηση 1: A) Δίνεται το πιο κάτω μέρος του περιοδικού πίνακα. Η Ο Να Mg Al Cl Ar K Zn Kr Απαντήστε τα πιο κάτω χρησιμοποιώντας τα σύμβολα του πίνακα : (5μ.) 1. Πώς ονομάζονται οι κάθετες στήλες του περιοδικού πίνακα;... 2. Ποιος είναι ο ατομικός αριθμός του Zn ;... 3. Να τοποθετήσετε στον πιο πάνω πίνακα το στοιχείο F, αν αυτό είναι το πρώτο αλογόνο. 4. Ποια στοιχεία ανήκουν στην ομάδα των αλκαλίων :... 5. Δώστε ένα στοιχείο που να έχει παρόμοιες ιδιότητες με Νάτριο :... 6. Να τοποθετήσετε το ασβέστιο με ηλεκτρονική δομή 2.8.8.2: 7. Δώστε δυο στοιχεία που να έχουν διαφορά στους ατομικούς τους αριθμούς κατά δυο μονάδες;... 8. Ποιο είναι το ευγενές αέριο με το μικρότερο ατομικό αριθμό ;... 9. Να δώσετε ένα στοιχείο που έχει 3 ηλεκτρόνια στην εξωτερική του στιβάδα;... 10. Ο άνθρακας βρίσκεται στην 4 η κύρια ομάδα και στη δεύτερη περίοδο: Ποιος είναι ο ατομικός του αριθμός;... Τοποθετήστε τον άνθρακα στον περιοδικό πίνακα. 4
Β) Σε δύο δοκιμαστικούς σωλήνες Α και Β τοποθετήθηκαν οι χημικές ουσίες που φαίνονται στο σχήμα και παρατηρήθηκε παραγωγή δύο αερίων Χ και Ψ. αέριο Χ αέριο Ψ HCl κιμωλία HCl μαγνήσιο Α Β Να απαντήσετε στα πιο κάτω ερωτήματα : Τι παρατηρήθηκε στους δύο σωλήνες ; Σωλ.Α:... Σωλ.Β:... Ποιο είναι το αέριο Χ και πώς το ανιχνεύουμε πειραματικά; (1,5μ.) Αέριο Χ: όνομα:... χημικός τύπος:... Ανίχνευση:... Ποιο είναι το αέριο Ψ και πώς το ανιχνεύουμε πειραματικά; (1,5μ.) Αέριο Ψ: όνομα:... χημικός τύπος:... Ανίχνευση:... Να συμπληρώσετε τις πιο κάτω χημικές εξισώσεις: HCl + CaCO 3... +... +... HCl + Mg... +... 5
Ερώτηση 2: Α) i) Τα στοιχεία της πρώτης ομάδας του περιοδικού πίνακα ονομάζονται... (0,5μ.) ii) Πού φυλάγεται το νάτριο και γιατί ; iii) Να συμπληρώσετε την πιο κάτω χημική εξίσωση και να απαντήσετε τα πιο κάτω ερωτήματα που αναφέρονται σ αυτή την αντίδραση: Κ + H 2 O... +... Να κυκλώσετε τη σωστή απάντηση για κάθε δήλωση: (1,5μ.) α) Το διάλυμα που προκύπτει είναι: ουδέτερο βασικό όξινο β) Το διάλυμα που προκύπτει έχει ph < 7 ph = 7 ph > 7 γ) Στο διάλυμα που προκύπτει προσθέτουμε 2-3 σταγόνες δείκτη βρομοθυμόλης. Ο δείκτης παίρνει χρώμα: Πράσινο κίτρινο μπλε Ποιο είναι το αέριο που παράγεται και πώς το ανιχνεύουμε ;......... Β) Οι πιο κάτω ερωτήσεις αναφέρονται στα μέταλλα: 1) Να συμπληρώσετε τις πιο κάτω προτάσεις: (2μ.) Τα μέταλλα έχουν χρώμα... εκτός από το... και το.... Αντιδρούν με αραιά διαλύματα οξέων και ελευθερώνουν αέριο Μορφοποιούνται σε λεπτά φύλλα, είναι δηλαδή... και σε σύρματα είναι δηλαδή.... Έχουν... σημεία τήξης εκτός από τα... 6
2) Να συμπληρωθούν οι χημικές αντιδράσεις που ακολουθούν (όπου είναι δυνατές) και να διορθωθούν με συντελεστές. Mg + HCl Ag + H 2 SO 4 ZnSO 4 + Mg Fe(NO 3 ) 2 + Cu 3) Σε δυο σωλήνες υπάρχει διάλυμα θειικού χαλκού. Στο σωλήνα 1 βυθίζουμε σιδερένιο κλειδί και στο σωλήνα 2 βυθίζουμε χρυσό κλειδί. i) Τι παρατηρούμε σε κάθε σωλήνα; σωλ. 1 :...... σωλ. 2:...... ii) Ποιο είναι το συμπέρασμα από τις πιο πάνω παρατηρήσεις;......... Ο διευθυντής Οι εισηγητές Π. Σαμάρας Κ. Ιωάννου Μ. Στυλιανού 7