ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΣΔΕ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΟΣΔΕ

ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΣΔΕ (συγκροτήθηκε με απόφαση του Δ.Σ. του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. στην 17 η /3-9-2008 συνεδρίασή του) ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΟ ΟΣΔΕ ΑΠΟΨΕΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΕΛΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ: Γιωτάκης Σπυρίδων, Γεωπόνος (συντονιστής) Αντώνογλου Νικόλαος, Γεωπόνος Ιακωβάκης Ευθύμιος, Γεωπόνος Λώλης Δημήτριος, Γεωπόνος Τούλιος Λεωνίδας, Γεωπόνος Χρηστίδης Ορέστης, Γεωπόνος Η παρούσα έκθεση υιοθετήθηκε ομόφωνα από το Δ.Σ. του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. κατά την 21 η /29-10-2008 συνεδρίασή του ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2008

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ). 2. Οι εξελίξεις στο ΟΣΔΕ. 3. Πώς φθάσαμε στο Σχέδιο Δράσης. 4. Το Σχέδιο Δράσης. 5. Τα μέτρα που θα λάβει η ΕΕ εάν δεν αποδώσει το σχέδιο δράσης. 6. Το κόστος ενεργοποίησης των ατομικών δικαιωμάτων. 7. Οι αναθέσεις για το ΟΣΔΕ μέχρι το 2008. 8. Η πιστοποίηση φορέων. 9. Διεθνής διαγωνισμός για το ΟΣΔΕ. 10. Σύγκριση τρόπου συμπλήρωσης Αιτήσεων Ενιαίας Ενίσχυσης 11. Συμπεράσματα. 12. Οι προτάσεις της επιτροπής. 1

1. Το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ). Το ΟΣΔΕ θεσπίστηκε για τη διαχείριση και τον έλεγχο των καθεστώτων και μέτρων στήριξης, σύμφωνα με όσα ορίζονται στον τίτλο ΙΙ του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1782/03 του Συμβουλίου. Τέθηκε σε εφαρμογή από 1-1-1993, με βάση τον Κανονισμό 3508/1992. Το Ολοκληρωμένο Σύστημα, με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, ενσωματώνει τη διαχείριση και τον έλεγχο των κανόνων της πολλαπλής συμμόρφωσης, της διαφοροποίησης και της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Αναλυτικά, το Ολοκληρωμένο Σύστημα εφαρμόζεται στα καθεστώτα ενίσχυσης και στα μέτρα στήριξης, όπως αυτά περιγράφονται στην σχετική εγκύκλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ 1 : A. Στα κοινοτικά καθεστώτα που καθορίζονται στους τίτλους III και IV του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1782/03 του Συμβουλίου (ως άρθρο 17 δεύτερο εδάφιο) και ειδικότερα στα καθεστώτα: 1. Ενιαίας ενίσχυσης. 2. Ειδικής πριμοδότησης ποιότητας για σκληρό σιτάρι. 3. Πριμοδότησης για πρωτεϊνούχους σπόρους. 4. Ειδικής ενίσχυσης για το ρύζι. 5. Στρεμματικής ενίσχυσης για καρπούς με κέλυφος. 6. Ενίσχυσης για ενεργειακές καλλιέργειες. 7. Ενίσχυσης για γεώμηλα αμυλοποιίας. 8. Ενίσχυσης στον τομέα των σπόρων για σπορά. 9. Ειδικής ενίσχυσης για το βαμβάκι. 10. Ενίσχυσης για παραγωγούς ζαχαρότευτλων 11. Συνδεδεμένης ενίσχυσης για τομάτα μεταποίησης και 12. Συνδεδεμένης ενίσχυσης για ορισμένα εσπεριδοειδή μεταποίησης. B. Στο μέτρο της χορήγησης πρόσθετης ενίσχυσης για ειδικές μορφές γεωργίας ή ποιοτικής παραγωγής, όπως προβλέπεται στο άρθρο 69 του ως άνω κανονισμού, και συγκεκριμένα στην καταβολή, επί ετήσιας βάσης, πρόσθετης ενίσχυσης προς τους γεωργούς που δραστηριοποιούνται στους παρακάτω τύπους γεωργίας, από την εφαρμογή του ποιοτικού παρακρατήματος στους αντίστοιχους τομείς που αναφέρονται στο παράρτημα VI του ιδίου κανονισμού (καν. 795/04, (26) εισαγωγής): 1. Αροτραίων καλλιεργειών (Σκληρό σιτάρι και αραβόσιτος). 2. Καπνού. 3. Πιστοποιημένης ελαιοκαλλιέργειας. 4. Ζαχαρότευτλων. 1 ΟΠΕΚΕΠΕ:Εγκύκλιος-Εγχειρίδιο Διαδικασιών Ολοκληρωμένου Συστήματος 2008. Σχετικά με την εφαρμογή του καθεστώτος της ενιαίας ενίσχυσης και λοιπών καθεστώτων και μέτρων στήριξης στα πλαίσια του Καν. (ΕΚ) 1782/03 & 1405/06 (αρ. πρ. 68692/5 Μαϊου 2008) 2

5. Πρόβειου και αίγειου γάλακτος 6. Σφάγιων ταύρων και Γ. Στο κοινοτικό πρόγραμμα στήριξης για τα μικρά νησιά του Αιγαίου Πελάγους, αναφορικά με τα ειδικά μέτρα στήριξης των τοπικών γεωργικών προϊόντων, προκειμένου να διασφαλισθεί η συνέχιση και η ανάπτυξη των τοπικών εργασιών της γεωργικής παραγωγής σ αυτά (ως άρθρο 22 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1782/03) και ειδικότερα στα μέτρα χορήγησης: 1. Ενίσχυσης ανά εκτάριο για τη διατήρηση των ελαιώνων στις παραδοσιακές ζώνες καλλιέργειας της ελιάς, υπό καλές συνθήκες παραγωγής. 2. Ενίσχυσης ανά εκτάριο για τη διατήρηση της καλλιέργειας αμπέλων για την παραγωγή οίνων στις ζώνες παραδοσιακής παραγωγής. 3. Ενίσχυσης ανά δέντρο για τη διατήρηση της παραδοσιακής καλλιέργειας της μαστίχας Χίου. 4. Ενίσχυσης ανά εκτάριο για την καλλιέργεια πατάτας. 5. Ενίσχυσης ανά εκτάριο για την καλλιέργεια φασολιού. 6. Ενίσχυσης ανά εκτάριο για την καλλιέργεια τοματακιού Σαντορίνης. 7. Ενίσχυσης ανά εκτάριο για την καλλιέργεια φάβας Σαντορίνης. 8. Ενίσχυσης ανά εκτάριο για την καλλιέργεια δαμάσκηνων Σκοπέλου. 9. Ενίσχυσης ανά εκτάριο για την καλλιέργεια αγκινάρας Τήνου. 10. Ενίσχυσης ανά εκτάριο για την καλλιέργεια εσπεριδοειδών και 11. Ενίσχυσης ανά κυψέλη για την παραγωγή μελιού ειδικής ποιότητας. Το Ολοκληρωμένο Σύστημα εφαρμόζεται και στα συνοδευτικά μέτρα τα οποία είναι συμβατά με το καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης (αγροπεριβαλλοντικά, εξισωτική αποζημίωση κλπ) όπως περιγράφονται στον κανονισμό 1698/2006 και το πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της χώρας 2007-2013. 1.1. Η ενιαία αίτηση Ο γεωργός υποβάλλει μία μόνο ενιαία αίτηση κατ έτος, προκειμένου να του καταβληθούν οι άμεσες ενισχύσεις των καθεστώτων και των μέτρων στήριξης. H ενιαία αίτηση περιλαμβάνει μόνο τις μεταβολές σε σχέση με την αίτηση που υπεβλήθη το προηγούμενο έτος, τα στοιχεία της οποίας προεκτυπώνονται και διατίθενται στο γεωργό. Οπως αναφέρεται στην Εγκύκλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ η ενιαία αίτηση αποτελεί: α) δήλωση της συνολικής γεωργικής εκμετάλλευσης, η οποία, ανάλογα με την περίπτωση, περιλαμβάνει: i) τα είδη, την αξία και τον αριθμό των δικαιωμάτων ενίσχυσης, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που προκύπτουν μετά την ένταξη των οπωροκηπευτικών (τομάτας, ροδάκινων, αχλαδιών, 3

δαμάσκηνων, σύκων, εσπεριδοειδών και σταφίδας μεταποίησης), στο καθεστώς της ενιαίας ενίσχυσης, ii) όλα τα αγροτεμάχια της εκμετάλλευσης, είτε αφορούν το καθεστώς της ενιαίας ενίσχυσης είτε λοιπά καθεστώτα ενίσχυσης είτε σχολάζουσα γεωργική γη είτε, τέλος, οποιαδήποτε άλλη καλλιέργεια, iii) το πλήθος του ζωικού κεφαλαίου ανά είδος και κατηγορία ζώου, iv) κάθε απαραίτητη πρόσθετη πληροφορία. β) αίτηση χορήγησης ενίσχυσης για το καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης γ) αίτηση χορήγησης ενίσχυσης για τα μη αποσυνδεδεμένα καθεστώτα στήριξης δ) αίτηση χορήγησης πρόσθετης ενίσχυσης για τους τύπους γεωργίας και ε) αίτηση χορήγησης κατ αποκοπήν ενίσχυσης για τα ειδικά μέτρα. Η υποβολή ενιαίας αίτησης αποτελεί υποχρέωση του παραγωγού προκειμένου να λάβει τις ενισχύσεις για τα συμβατά καθεστώτα του παραρτήματος V του καν (ΕΚ) 1782/2003. Το περιεχόμενο της ενιαίας αίτησης που υποβάλλεται, σύμφωνα με την Εγκύκλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ περιέχει : 1. όλες τις αναγκαίες πληροφορίες για τη διαπίστωση της επιλεξιμότητας για την ενίσχυση, και τουλάχιστον: i. τα στοιχεία ταυτότητας του γεωργού ii. τα σχετικά καθεστώτα ενίσχυσης (ένα ή περισσότερα καθεστώτα στήριξης και/ ή μέτρο χορήγησης πρόσθετης ενίσχυσης σε συγκεκριμένους τύπους γεωργίας και/ ή ειδικά μέτρα στήριξης για τα μικρά νησιά του Αιγαίου). iii. τα δικαιώματα ενίσχυσης για τους σκοπούς του καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης, σύμφωνα με το σύστημα προσδιορισμού και καταγραφής που αναφέρεται στην παράγραφο 2.2 στοιχείο δ της παρούσας, με ανάλυση, ανά είδος, σε δικαιώματα παύσης καλλιέργειας, εκτατικά (αρχικά και εθνικού αποθέματος) και ειδικά δικαιώματα και ανά ιδιοκτησιακό καθεστώς, σε ιδιόκτητα ή από μεταβίβαση. iv. τα στοιχεία που επιτρέπουν την αναγνώριση όλων των αγροτεμαχίων της εκμετάλλευσης, την έκτασή τους σε εκτάρια με ακρίβεια δύο δεκαδικών ψηφίων, τη θέση τους και, ανάλογα με την περίπτωση, τη χρήση τους και κατά πόσον πρόκειται για αρδευόμενο ή μη, αγροτεμάχιο, καθώς και τα στοιχεία ολόκληρου του ζωικού κεφαλαίου αυτής (πλήθος ζώων ανά είδος και κατηγορία). v. δήλωση του γεωργού ότι γνωρίζει τους όρους που σχετίζονται με τα εν λόγω καθεστώτα και/ ή μέτρα ενίσχυσης. 4

vi. όπου κρίνεται σκόπιμο την ελαιοκομική έκταση που εκφράζεται σε εκτάρια Συστήματος Γεωγραφικών Πληροφοριών (ΣΓΠ) vii. δήλωση ανάληψης δεσμεύσεων και υποχρεώσεων του γεωργού 2. Για τον προσδιορισμό/ενεργοποίηση των δικαιωμάτων ενίσχυσης που αναφέρονται στο στοιχείο 1 σημείο iii της παρούσας παραγράφου, ο γεωργός δηλώνει χωριστά την έκταση που δικαιολογεί δικαιώματα παύσης καλλιέργειας και την έκταση που δικαιολογεί τα εκτατικά δικαιώματα, δεδομένου ότι τα δικαιώματα από παύση καλλιέργειας διεκδικούνται πριν από κάθε άλλο δικαίωμα. Κατά συνέπεια, ο γεωργός δηλώνει την έκταση για παύση καλλιέργειας που αντιστοιχεί στον αριθμό των δικαιωμάτων παύσης που κατέχει, υπό τον όρο ότι έχει στη διάθεσή του επαρκή επιλέξιμη έκταση. Στην αντίθετη περίπτωση μπορεί να διεκδικήσει τον αριθμό δικαιωμάτων παύσης καλλιέργειας που αντιστοιχεί στην έκταση που έχει στη διάθεσή του. Επισημαίνεται στο σημείο αυτό ότι για το έτος 2008, οι γεωργοί δεν υποχρεούνται να αποσύρουν από την παραγωγή τα εκτάρια που είναι επιλέξιμα για ενίσχυση λόγω παύσης καλλιέργειας (βλέπε παράγραφο 6.1.6 στοιχείο 3 δεύτερο εδάφιο). 3. Για την αναγνώριση όλων των αγροτεμαχίων της εκμετάλλευσης που αναφέρεται στο στοιχείο 1 σημείο iv της παρούσας παραγράφου, τα προεκτυπωμένα έντυπα που διανέμονται στους γεωργούς σύμφωνα με την επόμενη παράγραφο 3.2 στοιχείο 3, αναγράφουν τη μέγιστη επιλέξιμη έκταση ανά αγροτεμάχιο αναφοράς (τοπογραφική ενότητα) για τους σκοπούς του καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης. Επιπλέον, στο γραφικό υλικό που παρέχεται στον γεωργό σύμφωνα με την ίδια διάταξη εμφαίνονται τα όρια των αγροτεμαχίων αναφοράς (τοπογραφικών ενοτήτων) και τα ενιαία στοιχεία αναγνώρισής τους, ο δε γεωργός αναφέρει τη θέση κάθε αγροτεμαχίου. 4. Κατά την υποβολή του εντύπου της αίτησης, ο γεωργός διορθώνει το προεκτυπωμένο έντυπο που αναφέρεται στα στοιχεία 2 και 3 της παρούσας παραγράφου, εάν έχουν επέλθει μεταβολές, και ιδίως μεταβιβάσεις δικαιωμάτων ενίσχυσης σύμφωνα με την παράγραφο 6.1.10 της παρούσας, ή εάν οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο προεκτυπωμένο έντυπο είναι λανθασμένες. Εάν η διόρθωση αφορά την έκταση του αγροτεμαχίου αναφοράς (τοπογραφική ενότητα), ο γεωργός αναφέρει την ορθή έκταση κάθε σχετικού αγροτεμαχίου και, εάν χρειάζεται, τα νέα όρια του αγροτεμαχίου αναφοράς.» 1.2. Οι δεσμεύσεις των κρατών - μελών Οι δεσμεύσεις που ανέλαβαν τα κράτη μέλη, ήταν να θέσουν σε εφαρμογή : Από 1-1-1993 το σύστημα αναγνώρισης και καταγραφής των βοοειδών. 5

Από 1-1-1996 το σύστημα αναγνώρισης και καταγραφής για τα αροτραία και τα λοιπά συμβατά καθεστώτα Από 1-1-2005 το γεωγραφικό σύστημα αναγνώρισης των αγροτεμαχίων 1.3. Τα στοιχεία του Ολοκληρωμένου Συστήματος Σύμφωνα με τον Καν. 1782/2003 το ολοκληρωμένο σύστημα περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία: α) ηλεκτρονική βάση δεδομένων, β) σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων, γ) σύστημα προσδιορισμού και καταγραφής των δικαιωμάτων ενίσχυσης, δ) αιτήσεις παροχής ενίσχυσης, ε) ολοκληρωμένο σύστημα ελέγχου, στ) μοναδικό σύστημα καταγραφής της ταυτότητας κάθε γεωργού που υποβάλει αίτηση για παροχή ενίσχυσης, η) σύστημα αναγνώρισης και καταγραφής των ζώων. 2. Οι εξελίξεις στο ΟΣΔΕ. Η επιτροπή αφού συζήτησε τις γενικότερες εξελίξεις γύρω από το ΟΣΔΕ, δέχτηκε ότι, οποιαδήποτε απόφαση ή διαδικασία ή ενέργεια, φορέα ή οργάνου, που στοχεύει στην εγκαθίδρυση ενός ολοκληρωμένου συστήματος ή αποσκοπεί στη βελτίωση του ολοκληρωμένου συστήματος, εντάσσεται μέσα στις εξελίξεις, με τις οποίες πρέπει να ασχοληθεί. Τέτοιες είναι: α) Το Σχέδιο Δράσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για το ΟΣΔΕ στην Ελλάδα. β) Τα μέτρα που θα λάβει η ΕΕ εάν δεν αποδώσει το σχέδιο δράσης. γ) Η απόφαση να καλυφθεί το κόστος ενεργοποίησης των δικαιωμάτων από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. δ) Η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για την ανάθεση του ΟΣΔΕ. 3. Πώς φθάσαμε στο Σχέδιο Δράσης. Μέχρι τις αρχές του 2000 επτά χρόνια δηλαδή μετά την υιοθέτηση του κανονισμού 3508/1992 - η χώρα μας δεν είχε εκπληρώσει καμία ουσιαστικά από τις υποχρεώσεις της που απέρρεαν από αυτόν. Αποτέλεσμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θεωρήσει ότι η χορήγηση των κοινοτικών ενισχύσεων και επιδοτήσεων στους Έλληνες αγρότες και κτηνοτρόφους 6

γίνεται υπό συνθήκες αδιαφάνειας που αντιβαίνουν τα συμφέροντα της Κοινότητας και του κοινοτικού προϋπολογισμού. Το 2002, η Επιτροπή κίνησε διαδικασία παράβασης κατά της Ελλάδας. Το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων εξέδωσε απόφαση σε βάρος της Ελλάδας το 2004. Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της 12 ης Οκτωβρίου 2004, με την οποία η χώρα μας καταδικάζεται για την μη ορθή εφαρμογή και λειτουργία του ΟΣΔΕ, καταλήγει «Η Ελληνική Δημοκρατία παραλείποντας να λάβει τα αναγκαία νομοθετικά, κανονιστικά και διοικητικά μέτρα για την πλήρη εφαρμογή του κανονισμού 3508/92 του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη θέσπιση ενός Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ) των κοινοτικών ενισχύσεων, παρέβη τις υποχρεώσεις που επέχει από τον ως άνω κανονισμό». Το 2003 τέθηκε σε εφαρμογή από την Επιτροπή ένα ειδικό πρόγραμμα δράσης που περιελάμβανε ένα ενισχυμένο πρόγραμμα ελέγχων και άλλα εποπτικά μέτρα. Το 2004 στα πλαίσια του ειδικού προγράμματος δράσης πραγματοποιήθηκαν 9 αποστολές ελέγχου στην Ελλάδα για το ΟΣΔΕ και συναφή μέτρα. Το 2005 στην ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το οικονομικό έτος 2004 γίνεται μία εκτεταμένη αναφορά για το ΟΣΔΕ στην Ελλάδα και επισημαίνονται οι κυριότεροι λόγοι για τις ανεπάρκειες και τις ελλείψεις του. «Περισσότερα από επτά χρόνια μετά την παρέλευση της προθεσμίας για την πλήρη εφαρμογή του ΟΣΔΕ, στην Ελλάδα το σύστημα δεν μπορεί ακόμη να εξασφαλίσει την τήρηση της νομιμότητας και της κανονικότητας των πληρωμών των ενισχύσεων βάσει έκτασης και των πριμοδοτήσεων ζώων. Οι κυριότεροι λόγοι για τις ανεπάρκειες και τις ελλείψεις είναι οι εξής: α) οι συνεταιριστικές οργανώσεις των παραγωγών ελέγχουν την καταχώριση όλων των δεδομένων στο ηλεκτρονικό σύστημα. Κανένα από τα στοιχεία που περιέχονται στο σύστημα δεν είναι ασφαλές και μπορεί να τροποποιηθεί από τις οργανώσεις οποτεδήποτε πριν από την πληρωμή, κάτι που συμβαίνει άλλωστε. Το ηλεκτρονικό σύστημα δεν καταγράφει πότε και γιατί γίνονται αλλαγές στα αρχικά δεδομένα. Για τις δαπάνες 2004, οι οργανώσεις τροποποίησαν τα δεδομένα για περισσότερα από 22 000 αγροτεμάχια περισσότερο από 5 μήνες μετά την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεων. Από τη σχετική ανάλυση υπολογίζεται ότι αυτές οι παράτυπες αλλαγές έχουν οικονομικό αντίκτυπο τουλάχιστον 10 εκατομμυρίων ευρώ, ο οποίος για ολόκληρη την περίοδο που καλύπτουν οι αιτήσεις θα μπορούσε να είναι σημαντικά υψηλότερος β) η ποιότητα των επιτόπιων επιθεωρήσεων είναι χαμηλή. Οι σχετικές διαπιστώσεις τεκμηριώνονται ελάχιστα ή και καθόλου και οι εκθέσεις σχετικά 7

με τα αποτελέσματα δεν είναι αξιόπιστες. Η επανάληψη των επιθεωρήσεων από τον οργανισμό πληρωμών με στόχο τη διασφάλιση της ποιότητας δεν κατέστησε δυνατή την επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων για περισσότερο από το ένα τρίτο των αρχικών επιθεωρήσεων. Μερικές εκθέσεις δεν φαίνεται να βασίζονται σε πραγματικές επιθεωρήσεις.» 4. Το Σχέδιο Δράσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση για να αναγκάσει τη χώρα μας να εφαρμόσει την Κοινοτική νομοθεσία για το ΟΣΔΕ, επέβαλε με το σχέδιο δράσης ένα καθεστώς επιτήρησης. Οι οποιεσδήποτε εξελίξεις για το ΟΣΔΕ από το τέλος του 2006 συνδέονται με την εφαρμογή αυτού του σχεδίου δράσης. Στις 20/12/2006 η Επίτροπος Γεωργίας της ΕΕ, M. F. Boel, με επιστολή της στον τότε Υπουργό Γεωργίας κ. Ε. Μπασιάκο, έκανε γνωστά τα συγκεκριμένα μέτρα και τις προθεσμίες στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για το ΟΣΔΕ στην Ελλάδα. Η επιστολή της Επιτρόπου δεν άφηνε περιθώρια. «Εάν δεν τηρηθούν οι προθεσμίες», τόνιζε «δεν θα διστάσω να αναστείλω την χορήγηση προκαταβολών στην Ελλάδα» και θέλοντας να δώσει έμφαση στην τήρηση του χρονοδιαγράμματος δηλώνει ότι «οι υπηρεσίες μας θα πραγματοποιήσουν αποστολή ελέγχου στην Ελλάδα μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου (σημ. του 2007) για να επαληθεύσουν την τήρηση ορισμένων από τις εν λόγω δεσμεύσεις, ιδίως εκείνων που αφορούν τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων». Από τη στιγμή αυτή η Ελλάδα τέθηκε σε καθεστώς επιτήρησης. Στο Σχέδιο Δράσης περιλαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα και προθεσμίες που αφορούν τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων 2006, το έτος 2007 και τα επόμενα, τη βάση δεδομένων για τα ζώα και το σύστημα αναγνώρισης αγροτεμαχίων γεωγραφικών πληροφοριών. Όπως αναφέρει ο ΟΠΕΚΕΠΕ 2 το σχέδιο δράσης «συνομολογήθηκε μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Επιτροπής της Ε.Ε. τον Ιανουάριο του 2007 και αφορά στην εξ ολοκλήρου ανανέωση του Συστήματος Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων ως βασικό συστατικό στοιχείο του ΟΣΔΕ». Το Σύστημα Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων (ΣΑΑ) είναι μία ψηφιακή βάση γεωγραφικών και περιγραφικών δεδομένων, με όλα τα αγροτεμάχια που επιδοτούνται και παράλληλα ένα κατάλληλο λογισμικό Γεωγραφικού Πληροφοριακού Συστήματος (ΓΠΣ-GIS) το οποίο μπορεί να επεξεργάζεται 2 ΟΠΕΚΕΠΕ «Διεθνής ανοικτός διαγωνισμός για την επιλογή αναδόχου του έργου: Μελέτη, Ανάλυση, Σχεδίαση, Ανάπτυξη και Εφαρμογή διαχείρισης και υποστήριξης των πληρωμών της ενιαίας αίτησης περιόδου 2009 η οπία θα ενσωματώνει τα γεωχωρικά δεδομένα ενοτήτων και αγροτεμαχίων LPIS/GIS- με συνοδευτικές εφαρμογές». Σελ. 36 8

όλες τις χωρικές (θέση και έκταση αγροτεμαχίου κλπ) και περιγραφικές πληροφορίες ( είδος καλλιέργειας, στοιχεία του καλλιεργητή κλπ). Συνοπτικά οι προθεσμίες και τα συγκεκριμένα μέτρα που αναφέρονται στο σχέδιο δράσης παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί. 9

Πίνακας. Χρονοδιάγραμμα ενεργειών για την τήρηση των δεσμεύσεων Προθεσμίες Μέτρα 31 12 2006 1. Δημοσίευση της προκήρυξης διαγωνισμού για την απόκτηση αεροφωτογραφιών ή δορυφορικών εικόνων VHR. 2. Για τις αιτήσεις του 2006 οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να εξασφαλίσουν την ολοκλήρωση των επιτόπιων ελέγχων μέχρι τις 31.12.2006. 15 1 2007 1. Οι Ελληνικές αρχές γνωστοποιούν στις υπηρεσίες της Επιτροπής την υπηρεσία που έχει επιφορτισθεί με τη δημιουργία του νέου ΣΑΑ ΣΓΠ. 2. Υποβολή έκθεσης στις υπηρεσίες της Επιτροπής σχετικά με την ποιότητα του υπάρχοντος ΣΑΑ-ΣΓΠ. 31 1 2007 1. Υποβάλλεται ο προγραμματισμός σχετικά με το ανθρώπινο δυναμικό και τις μεθόδους εργασίας που απαιτούνται για την τήρηση των δεσμεύσεων σχετικά με τους ελέγχους. 2. Οι Ελληνικές αρχές θα υποβάλουν πλήρες σχέδιο με χρονοδιαγράμματα και αρμόδιους παράγοντες, το οποίο θα καλύπτει όλα τα απαιτούμενα στάδια της διαδικασίας δημιουργίας νέου ΣΑΑ. 28 2 2007 Θα δημοσιευθούν οι επιπλέον απαιτούμενες προκηρύξεις δημοσίων διαγωνισμών. 31 3 2007 1. Προτεινόμενες νομικές πρωτοβουλίες που απαιτούνται για να επιτευχθεί η αύξηση των επιτοπίων ελέγχων. 2. Εισαγωγή των πορισμάτων των επιτοπίων ελέγχων του 2006 στο ΣΑΑ και υποβολή σχετικής έκθεσης. 31 5 2007 Έλεγχος καταλληλότητας των υποψηφίων, επιλογή αναδόχου και σύναψη της σύμβασης για την απόκτηση αεροφωτογραφιών ή δορυφορικών εικόνων VHR. 30 6 2007 Οι καθυστερήσεις στη κοινοποίηση των γεννήσεων, για την ενημέρωση της βάσης δεδομένων για τα ζώα, πρέπει να έχουν μειωθεί κάτω του 10% 30 6 2008 Οι καθυστερήσεις στη κοινοποίηση των γεννήσεων, για την ενημέρωση της βάσης δεδομένων για τα ζώα, πρέπει να έχουν μειωθεί κάτω του 5% 31 12 2008 Πρέπει να έχει τεθεί σε λειτουργία το νέο ΣΑΑ 10

5. Τα μέτρα που θα λάβει η ΕΕ εάν δεν αποδώσει το σχέδιο δράσης. Η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να εφαρμόζει κατ αποκοπή διορθώσεις 2%, 5% ή 10% στις δηλούμενες δαπάνες, σε περιπτώσεις όπου δεν μπορούν επακριβώς να προσδιοριστούν οι υπερβάσεις των πληρωμών, βάση του ΟΣΔΕ. Τον Ιούλιο του 2008, η Επίτροπος Γεωργίας M. F. Boel ειδοποίησε την Ελληνική Κυβέρνηση, ότι η Επιτροπή προτίθεται να κινήσει τη διαδικασία των άρθρων 17α και 27α του Κανονισμού (ΕΚ) 1290/2005 για μείωση κατά 10% του συνόλου των γεωργικών ενισχύσεων που καταβάλλονται στην Ελλάδα, εξαιτίας των συνεχιζόμενων ελλείψεων στο ΟΣΔΕ και ιδίως για το παρωχημένο και αναποτελεσματικό σύστημα αναγνώρισης των αγροτεμαχίων, που δεν εξασφαλίζει αντικειμενικά στοιχεία για τον προσδιορισμό των ενισχύσεων που χορηγούνται. Επιπλέον, όσο το Σύστημα Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων (LPIS) δεν τίθεται σε κανονική λειτουργία, οι ελληνικές αρχές είναι υποχρεωμένες να κάνουν περισσότερους επιτόπιους ελέγχους και συγκεκριμένα σε ποσοστό 10%, αντί για 5%. Εκτός από τις επιπτώσεις των παρεκκλίσεων εφαρμογής του σχεδίου δράσης, σοβαρότατες είναι και οι δημοσιονομικές επιπτώσεις από την πλημμελή εφαρμογή του ΟΣΔΕ. Σύμφωνα με το άρθρο 27 του Κανονισμού (ΕΚ) 1290/2005, σε περιπτώσεις που δεν τηρούνται οι ισχύοντες κοινοτικοί κανόνες ή γίνεται αντικανονική χρήση των κοινοτικών κονδυλίων, προβλέπεται η δυνατότητα της Επιτροπής να μειώνει ή να αναστέλλει προσωρινά τις μηνιαίες προκαταβολές προς τα κράτη μέλη. Επιπλέον ή Επιτροπή έχει δικαίωμα απόρριψης πληρωμών, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις παρατυπιών ή παραβάσεων από το κράτος μέλος. 6. Το κόστος ενεργοποίησης των ατομικών δικαιωμάτων. Από το 2001 μέχρι το 2008, το κόστος ενεργοποίησης των ατομικών δικαιωμάτων καθορίζεται από τιμοκατάλογο που καταρτίζει η ΠΑΣΕΓΕΣ. Παρά τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει σε ευρύ φάσμα του πολιτικού, του αγροτοσυνδικαλιστικού και του συνεταιριστικού χώρου, ο παραγωγός επιβαρύνεται κατά μέσο όρο με 2,6% επί της αξίας των δικαιωμάτων, ενώ σε ορισμένες περιοχές φθάνει το 4%. Τα έσοδα των ΕΑΣ υπερβαίνουν τα 55 εκ.. ανά έτος. Είναι χαρακτηριστικό ότι τρείς πρωτοβάθμιες συνεταιριστικές οργανώσεις, οι συνεταιρισμοί Κορώνης, Χριστιανούπολης και Μουζακίου, κατέθεσαν μηνυτήρια αναφορά στον εισαγγελέα Καλαμάτας, ζητώντας του να διερευνήσει τη νομιμότητα της υποχρεωτικής επιβολής τέλους από την ΕΑΣ Μεσσηνίας, ενώ η αγροτοσυνδικαλιστική οργάνωση ΠΑΣΥ ζήτησε την επέμβαση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Αλλά και ο Συνήγορος του Πολίτη έχει γίνει αποδέκτης διαμαρτυριών για τη χρέωση των συγκεκριμένων 11

υπηρεσιών από τις ΕΑΣ, «η οποία αντιστοιχεί σε ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό της επιδότησης» 3 Στο Νόμο 3698/2008 «Ρύθμιση θεμάτων κτηνοτροφίας και άλλες διατάξεις» που ψηφίστηκε πρόσφατα στη Βουλή, περιλαμβάνεται διάταξη (άρθρ. 32, παράγρ. 3) σύμφωνα με την οποία «το κόστος ενεργοποίησης των ατομικών δικαιωμάτων για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες από το έτος 2009 θα καλύπτεται από τις πιστώσεις του Κρατικού Προϋπολογισμού». Το πλήθος των αιτήσεων που καλύπτονται από την νομοθετική ρύθμιση, δεν είναι γνωστό. Κατά τον ΟΠΕΚΕΠΕ, το εκτιμώμενο πλήθος των αιτήσεων των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών, ανέρχεται σε 300.000 περίπου, ενώ των μη κατά κύριο επάγγελμα αγροτών, ανέρχεται σε 600.000 περίπου. Το κόστος ενεργοποίησης των ατομικών δικαιωμάτων ή όπως ήταν γνωστό μέχρι το 2006, το κόστος των αιτήσεων-δηλώσεων ΟΣΔΕ, περιλαμβάνει επιμέρους κόστη, τα οποία είναι: 1. Η αναπαραγωγή των προεκτυπωμένων αιτήσεων δηλώσεων. 2. Η αποστολή των προεκτυπωμένων αιτήσεων δηλώσεων στους δικαιούχους. 3. Η αναπαραγωγή του χαρτογραφικού υλικού του ΟΣΔΕ της προηγούμενης περιόδου. 4. Η αναπαραγωγή του σχετικού υλικού του ΟΣΔΕ. 5. Το διαφημιστικό πρόγραμμα για την ενημέρωση και προβολή του ΟΣΔΕ. 6. Η παροχή βοήθειας στους παραγωγούς στη συμπλήρωση αιτήσεων δηλώσεων και η υποβολή τους. 7. Η εισαγωγή των στοιχείων των αιτήσεων στην ηλεκτρονική μορφή του αρχείου. Η χώρα μας είναι υποχρεωμένη, σύμφωνα με το άρθρο 22, παράγρ 2, του Κανονισμού 1782/2003, να δώσει σε όλους τους παραγωγούς που υποβάλουν αίτηση ενεργοποίησης ατομικών δικαιωμάτων και όχι μόνο στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, τις προεκτυπωμένες αιτήσεις και τα σχεδιαγράμματα με τις εκτάσεις, δηλαδή τα χαρτογραφικά υπόβαθρα. Επομένως από την παραπάνω ανάλυση προκύπτει ότι τα σημεία 1 έως 5 και το σημείο 7 αναφέρονται σαφώς σε διοικητικό κόστος. Η κάλυψη του διοικητικού κόστους είναι υποχρέωση του κράτους. Όπως όμως επισημαίνεται από τον Συνήγορο του Πολίτη, από την συνεργασία του ΥΠΑΑΤ και της ΠΑΣΕΓΕΣ, ανακύπτει το ζήτημα, ότι «το κόστος παροχής των 3 Συνήγορος του Πολίτη. Ετήσια έκθεση 2005 σελ. 148 12

εν λόγω διοικητικών υπηρεσιών μεταβιβάζεται από το κράτος στον παραγωγό». 4 Το σημείο 6 αφορά την παροχή βοήθειας για τη συμπλήρωση της αίτησης. Η επιτροπή δέχεται ότι η παροχή βοήθειας δεν είναι απαραίτητη σε όλες τις περιπτώσεις. Σε κάθε όμως περίπτωση είναι υποχρέωση του αγρότη να συμπληρώσει με δική του ευθύνη την αίτηση του και να την υποβάλλει. Το κόστος συμπλήρωσης της αίτησης, εφόσον ανατεθεί σε τρίτο να την συμπληρώσει, βαραίνει τον ίδιο τον παραγωγό,. Στις περιπτώσεις όμως που ο ίδιος ο αγρότης συμπληρώνει την αίτησή του ή δεν υπάρχει σε αυτή καμία μεταβολή σε σχέση με την αίτηση της προηγούμενης χρονιάς, το κόστος συμπλήρωσης είναι μηδενικό. Μέχρι το 2001, το σύνολο του κόστους καλύπτεται από τους παραγωγούς, με παρακράτηση ποσοστού 2% επί της οικονομικής ενίσχυσης κάθε δικαιούχου. Από το 2002 οι αναθέσεις των εργασιών γίνονται με μνημόνιο συνεργασίας. Οι παραγωγοί πληρώνουν με βάση τιμολόγια ανά αίτηση, ζώα και έκταση, που καθορίζονται από την ΠΑΣΕΓΕΣ. Για να δικαιολογήσουν αυτή την αλλαγή, οι αρμόδιοι φορείς και παράγοντες ταυτίζουν το συνολικό κόστος με το κόστος συμπλήρωσης της αίτησης και αποκρύπτουν το διοικητικό κόστος. Ισχυρίζονται λοιπόν ότι επειδή η συμπλήρωση της αίτησης είναι ιδιωτική υπόθεση, η οποιαδήποτε δαπάνη που αφορά τις αιτήσεις ΟΣΔΕ συνιστά παράνομη χρηματοδότηση. Ο νομικός σύμβουλος του Ειδικού Γραφείου Κοινοτικού Δικαίου του ΥΠΑΑΤ, σε σημείωμά του αναφέρει ότι «η χρηματοδότηση από το κράτος του κόστους συμπλήρωσης και υποβολής της αίτησης της ενιαίας ενίσχυσης, μη εμπίπτουσα στις εξαιρέσεις που προβλέπονται στη Συνθήκη δεν είναι επιτρεπτή από το κοινοτικό δίκαιο, ενδεχόμενη δε υλοποίησή της θα οδηγούσε την Επιτροπή στην έκδοση απόφασης για την ανάκτηση της παράνομης κρατικής ενίσχυσης και μάλιστα εντόκως από την καταβολή της» 5. Με το ίδιο σκεπτικό ο ΟΠΕΚΕΠΕ, για να δικαιολογήσει τα υπερβολικά ποσά που κατέβαλλαν οι παραγωγοί, δήλωνε: «η συμπλήρωση και υποβολή της αίτησης ενεργοποίησης από κάθε δικαιούχο αγρότη είναι ιδιωτική του υπόθεση και είναι αντίστοιχη διαδικασία όπως της συμπλήρωσης και υποβολής της φορολογικής δήλωσης από κάθε έλληνα φορολογούμενο ή της υποβολής φακέλου έκδοσης πολεοδομικής άδειας κλπ, περιπτώσεις στις οποίες ο υπόχρεος πολίτης καλύπτει τις αναλογούσες δαπάνες-αμοιβές λογιστή ή μηχανικού αντίστοιχα» 6. Μπορούμε βέβαια να συμπληρώσουμε το σκεπτικό αυτό με την παρατήρηση ότι ουδέποτε ζητήθηκε από τους φορολογούμενους 4 Συνήγορος του Πολίτη. Ετήσια έκθεση 2005, σελ. 148 5 ΟΠΕΚΕΠΕ Απαντήσεις σε βουλευτές για πληρωμές ενιαίας ενίσχυσης, εθνικό απόθεμα. 17/4/2007 6 ΟΠΕΚΕΠΕ Απαντήσεις σε βουλευτές για πληρωμές ενιαίας ενίσχυσης, εθνικό απόθεμα. 17/4/2007 13

πολίτες να πληρώσουν τη δαπάνη της προεκτύπωσης των φορολογικών τους δηλώσεων και την εισαγωγή των στοιχείων στην ηλεκτρονική βάση. Η επιτροπή έχει τη γνώμη ότι δεν απαιτείται νομοθετική ρύθμιση για το κόστος ενεργοποίησης των ατομικών δικαιωμάτων. Είναι υποχρέωση του κράτους και πρέπει να καλύπτει το σύνολο των αιτήσεων. Αντίθετα η νομοθετική ρύθμιση περιορίζει την υποχρέωση του κράτους στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, που όπως αναφέραμε αντίκειται στον Καν. 1782/2003. Όσον αφορά το κόστος για την συμπλήρωση των αιτήσεων, η επιτροπή έχει τη γνώμη ότι αυτό επιβαρύνει τους γεωργούς. 7. Οι αναθέσεις για το ΟΣΔΕ μέχρι το 2008. Το 1993 άρχισε η εφαρμογή του ΟΣΔΕ. Η διαδικασία διανομής του υλικού στους δικαιούχους και συγκέντρωσης των αιτήσεων γινόταν από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις. Σε πολλές περιπτώσεις αυτές ανέθεταν σε ιδιωτικούς φορείς, με διαγωνισμό, την συμπλήρωση και συγκέντρωση των αιτήσεων. Το 1996 η μηχανογράφηση των αιτήσεων ανατέθηκε στις ΕΑΣ. Το Ελεγκτικό Συνέδριο με πράξεις του (Πραξ. IV Τμ. 53/1998, 10/1999, 55/2000) έκρινε μη νόμιμη τη δαπάνη που αφορούσε καταβολή αμοιβής στην ΠΑΣΕΓΕΣ για την εκτέλεση εργασιών εισαγωγής στοιχείων παραγωγών σε ηλεκτρονικά μέσα, επεξεργασίας και εκτύπωσης τους, στο πλαίσιο του ΟΣΔΕ, διότι η ανάθεση είχε γίνει με απευθείας διαδικασία και όχι με διαγωνισμό. Παρόλα αυτά η ίδια διαδικασία συνεχίστηκε μέχρι το 2000. Το 2001 αποφασίστηκε να δοθεί το σύνολο του έργου στην ΠΑΣΕΓΕΣ. Υπογράφτηκε η με αριθ. 334248/20.2.2001 Προγραμματική Συμφωνία μεταξύ των Υπουργείων Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης & Αποκέντρωσης και Γεωργίας και της ΠΑΣΕΓΕΣ. Το Ελεγκτικό Συνέδριο χαρακτήρισε και αυτή την ανάθεση παράνομη. Από το 2002 μέχρι το 2004, οι αναθέσεις γίνονται με μνημόνιο συνεργασίας, με τα οποία ανατίθεται στην ΠΑΣΕΓΕΣ συγκεκριμένο έργο, χωρίς διαγωνισμό, χωρίς κριτήρια επιλογής, χωρίς να αναφέρεται το νομικό πλαίσιο από το οποίο διέπεται η σύμβαση, χωρίς προδιαγραφές, δεσμεύσεις και εγγυήσεις για την καλή του εκτέλεση, χωρίς να προσδιορίζεται το κόστος του έργου, χωρίς να προβλέπονται κυρώσεις και χωρίς χρονοδιάγραμμα. Εκτός από τα ζητήματα νομιμότητας που εγείρονται με την απευθείας ανάθεση, ανακύπτουν και ζητήματα άλλης φύσης. Όπως επισημαίνει ο Συνήγορος του Πολίτη, με τον τρόπο αυτό η διοίκηση,, «απεκδύεται της ευθύνης να παράσχει έγκυρη και ολοκληρωμένη πληροφόρηση. Τις δυσμενείς συνέπειες εσφαλμένων ενεργειών ή παραλείψεων κατά το στάδιο υποβολής των αιτήσεων ή δηλώσεων δεν τις υφίστανται πλέον οι εκπρόσωποί της ούτε 14

όμως και οι ενδιάμεσοι φορείς, τους οποίους η διοίκηση φαίνεται πως εμπιστεύεται χωρίς να ελέγχει...» 7 Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Επαγγελματιών Γεωπόνων (Π.Ο.Σ.Ε.Γ.) έχει καταθέσει μηνυτήριες αναφορές για τις αναθέσεις του ΟΣΔΕ των ετών 2003 και 2004. Οι υποθέσεις αυτές βρίσκονται σε εξέλιξη. Το 2005 η ανάθεση στην ΠΑΣΕΓΕΣ γίνεται με μία απλή επιστολή, του τότε Υφυπουργού και σημερινού Υπουργού, κ. Αλ. Κοντού, ο οποίος με αυτό τον τρόπο ανανεώνει το μνημόνιο συνεργασίας που είχε υπογραφεί το 2004. Ανακοινώνει όμως ότι «ξεκίνησε ήδη η διαδικασία για την προκήρυξη του διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου της συμπλήρωσης δηλώσεων ΟΣΔΕ 2005. Μέχρις ολοκληρώσεως των διαδικασιών του ως άνω διαγωνισμού παρακαλούμε να συνεχίσετε να παρέχετε τη συνδρομή σας στους αγρότες». Λίγους μήνες αργότερα, τον Νοέμβριο του 2005, στον εορτασμό για τα 70 χρόνια της ΠΑΣΕΓΕΣ, ο υφυπουργός κ. Αλ. Κοντος για να υπογραμμίσει τον αποφασιστικό ρόλο της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ στην ανάθεση του ΟΣΔΕ στη ΠΑΣΕΓΕΣ, δήλωνε «με Απόφαση μας οι δηλώσεις του ΟΣΔΕ πραγματοποιούνται από τις συνεταιριστικές οργανώσεις της χώρας μας, παρά το γεγονός ότι όταν ανέλαβε η νέα πολιτική ηγεσία υπήρχε σχεδιασμός στροφής σε ιδιωτικά μελετητικά γραφεία». Ο διαγωνισμός για την επιλογή αναδόχου για την συμπλήρωση δηλώσεων ΟΣΔΕ ουδέποτε έγινε. Τα επόμενα έτη 2006, 2007 και 2008 το έργο ανατέθηκε πάλι στην ΠΑΣΕΓΕΣ με τους ίδιους όρους αλλά με γενικευμένη πλέον την κατακραυγή για το «χαράτσι» που αναγκάζονται να πληρώνουν οι αγρότες και την ΕΕ να επιβάλλει το καθεστώς επιτήρησης. Έτσι φθάσαμε στην προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού για το ΟΣΔΕ 2009. Πριν όμως εξετάσουμε τους όρους του διαγωνισμού, οφείλουμε να δούμε μια σοβαρή προσπάθεια που ξεκίνησε ο ΟΠΕΚΕΠΕ το 2003, για να λειτουργήσει το Σύστημα Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων (ΣΑΑ), να αλλάξει το καθεστώς των αναθέσεων και να βάλει τις βάσεις για ένα σύστημα αξιόπιστο. 8. Η Web εφαρμογή του 2004. Στα πλαίσια του στρατηγικού σχεδιασμού για το ΟΔΣΕ 2004, ο ΟΠΕΚΕΠΕ είχε αναπτύξει συνεργασίες με το ΕΘΙΑΓΕ και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ο σχεδιασμός αφορούσε την δημιουργία του ΣΑΑ και την πιστοπίηση φορέων για την συμπλήρωση δηλώσεων ΟΣΔΕ. Στα πλαίσια αυτά δημιουργήθηκαν ψηφιακά αρχεία ορθοφωταχαρτών, ψηφιακοί χάρτες αναδασμών και διανομών, ψηφιακοί χάρτες ενοτήτων (ilots), τα αρχεία βοσκοτόπων και το λογισμικό διαχείρισης γεωγραφικών δεδομένων, i-smart. 7 Συνήγορος του Πολίτη. Ετήσια έκθεση 2005, σελ. 148 15

Στις 10 Οκτωβρίου 2003, δημοσιεύθηκε η με αρ. 264753 Απόφαση του Υπουργού Γεωργίας «Πιστοποίηση φορέων για τη συμπλήρωση δηλώσεων ΟΣΔΕ». Με την απόφαση αυτή η όλη διαδικασία μπαίνει σε νέες βάσεις, με κυριώτερα χαρακτηριστικά: 1. Θεσμοθετείται ανοιχτή διαδικασία συμπλήρωσης και ηλεκτρονικής on-line υποβολής δηλώσεων από πολλούς φορείς. 2. Προβλέπεται διαδικασία πιστοποίησης των φορέων. Στην πρόσκληση ενδιαφέροντος που ακολούθησε υπέβαλαν αίτηση 66 ιδιωτικοί φορείς, η ΠΑΣΕΓΕΣ και 8 πρωτοβάθμιοι αγροτικοί συνεταιρισμοί. Το Νοέμβριο του 2003 ανατέθηκε στην Ιρλανδική εταιρεία Ε-SPATIAL η δημιουργία του λογισμικού για την Web εφαρμογή ΟΣΔΕ, για την καταχώρηση των δηλώσεων των παραγωγών καθώς και για την αναγνώριση και ψηφιοποίηση των αγρών με τη χρήση Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών. Στη σύνταξη των προδιαγραφών, για τη δημιουργία της Web εφαρμογής ΟΣΔΕ 2004, ο ΟΠΕΚΕΠΕ συνεργάσθηκε με το Εργαστήριο Τηλεπισκόπησης και Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών, του Τμήματος Γεωπονίας του Α.Π.Θ. Την 1 η Μαρτίου 2004 συμπληρώθηκε και καταχωρήθηκε στη βάση δεδομένων του ΟΣΔΕ η πρώτη ηλεκτρονική αίτηση για την περίοδο 2004. Το νέο σύστημα ήταν πλέον μία πραγματικότητα και γι αυτό με εξώδικη δήλωσή του προς την ΠΑΣΕΓΕΣ στις 5/3/2004, ο ΟΠΕΚΕΠΕ έκανε γνωστό, ότι το μνημόνιο συνεργασίας που υπεγράφη το 2003 καθίσταται ανενεργό μετά την δημιουργία του νέου θεσμικού πλαισίου. Λίγες μέρες αργότερα στις 26/3/2004 έγινε γνωστό από τον ΟΠΕΚΕΠΕ ότι: 1. Ολοκληρώθηκε η τροφοδοσία ανά Νομό της κεντρικής βάσης δεδομένων με το χαρτογραφικό υπόβαθρο (ορθοφωτοχάρτες, χάρτες αναδασμών, ενότητες) και τα αλφαριθμητικά αρχεία των προηγούμενων περιόδων ΟΣΔΕ. 2. Με δαπάνες του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι έτοιμοι να πραγματοποιήσουν εκπαιδευτικά σεμινάρια σε 3.000 συνεργεία των φορέων συμπλήρωσης αιτήσεων. Η διαδικασία ελέγχου των φακέλων που υπέβαλαν οι 75 φορείς ολοκληρώθηκε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ με την διαβίβαση των θετικών γνωμοδοτήσεων στον τότε υπουργό Γεωργίας κ. Γ. Δρύ. Με την πιστοποίηση των φορέων ολοκληρώνεται η προετοιμασία για την εφαρμογή του νέου συστήματος. Το Σύστημα Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων (ΣΑΑ), το οποίο έπρεπε να τεθεί σε εφαρμογή από το 2005, ήταν ήδη έτοιμο και μπορούσε να τεθεί σε εφαρμογή από το 2004. 16

Ο κ. Δρύς υπέγραψε μόνο την πιστοποίηση της ΠΑΣΕΓΕΣ και ο νέος υπουργός κ. Τσιτουρίδης παραμέρησε την Web εφαρμογή και ανέθεσε το ΟΣΔΕ 2004 στη ΠΑΣΕΓΕΣ, με μνημόνιο συνεργασίας. Έτσι τελείωσε, πριν μπεί σε εφαρμογή, η υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού για το ΟΣΔΕ 2004. Ο καθηγητής Ν. Συλλαίος, Διευθυντής του Εργαστηρίου Τηλεπισκόπησης, σε άρθρο του στη ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ, 8 αναφέρει «για μη γνωστούς, σε εμένα λόγους, δεν προχώρησε η εφαρμογή Web ΟΣΔΕ, η οποία υποτίθεται θα εφαρμοζόταν για τις δηλώσεις του 2004, ενώ δεν γνωρίζω σε ποιό στάδιο ολοκλήρωσης βρίσκεται σήμερα και για το πότε πρόκειται να εφαρμοστεί». Προτείνει όμως στον ΟΠΕΚΕΠΕ «την αξιολόγηση του λογισμικού ώστε, σε συνεργασία με τον ΟΠΕΚΕΠΕ, τις ΕΑΣ και πιστοποιημένων φορέων του ιδιωτικού τομέα, να εξεταστεί εάν μπορεί να είναι επιχειρησιακά έτοιμο το 2005». Η Απόφαση 264753/2003 του Υπουργού Γεωργίας «Πιστοποίηση φορέων για τη συμπλήρωση δηλώσεων ΟΣΔΕ» δεν έχει καταργηθεί και η εφαρμογή της διακόπηκε χωρίς οι λόγοι της διακοπής να γίνουν γνωστοί. 9. Διεθνής διαγωνισμός για το ΟΣΔΕ. Η ματαίωση του διαγωνισμού ήταν αναμενόμενη, αλλά στην ανακοίνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν αναφέρονται οι λόγοι για τους οποίους ματαιώθηκε Ο τίτλος του διαγωνισμού είναι: ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΝΟΙΚΤΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΣΕ ΕΥΡΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΑΔΟΧΟΥ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ «ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ, ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΣΙΑΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΩΝ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΕΝΙΑΙΑΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗς ΓΙΑ ΤΑ ΕΤΗ 2009, 2010, 2011 ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑ ΚΥΡΙΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΑΓΡΟΤΕΣ» Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 25.000.000, με δικαίωμα προαίρεσης 50.000.000. Η ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού είναι 29/10/2008 και η ημερομηνία αποστολής για δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα Ε.Ε. είναι 17/9/2008. Οι παρατηρήσεις της επιτροπής είναι: 1. Η προκήρυξη για τη διεξαγωγή διεθνούς διαγωνισμού έγινε χωρίς να συντρέχουν οι διατάξεις του άρθρου 32, παράγρ. 3, του Νόμου 3698/2008 «Ρυθμίσεις θεμάτων κτηνοτροφίας και άλλες διατάξεις» όπου αναφέρεται «Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθορίζονται οι λεπτομέρειες 8 ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ τεύχος 141 Απρίλιος 2005. Ν. Συλλαίος «ΟΣΔΕ-LPIS Με τη χρήση Δορυφορικής Τεχνολογίας Υψηλής Ευκρίνειας, Συστήματα Εντοπισμού Θέσης (GPS) και Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (GIS)» 17

διεξαγωγής του διεθνούς διαγωνισμού». Η ΚΥΑ που αναφέρεται στο νόμο δεν έχει εκδοθεί. 2. Στη σχετική με το διαγωνισμό νομοθεσία δεν αναφέρεται ο Ν. 3698/2008. Βέβαια αυτό δεν ήταν δυνατό να γίνει διότι η προκήρυξη του διαγωνισμού έγινε στις 22/9/2008 και ο νόμος τέθηκε σε ισχύ είκοσι ημέρες αργότερα, στις 2/10/2008. 3. Η προκήρυξη παρέχει στην αναθέτουσα αρχή την ευχέρεια υποκειμενικής κρίσης των υποψηφίων, διότι περιέχει διατάξεις ασαφείς και αφήνει περιθώρια υποκειμενικής τους ερμηνείας. 4. Η αξιολόγηση των ποιοτικών κριτηρίων επιλογής των προσφερόντων (τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, χρηματοοικονομικά δεδομένα, εμπειρία του προσφέροντος και των μελών της ομάδας έργου) δεν έχει διαβαθμίσεις, είναι θετική ή αρνητική και δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια. 5. Οι αποκλειστικές απαιτήσεις των ποιοτικών κριτηρίων επιλογής των προσφερόντων και ιδίως η εμπειρία του προσφέροντος και των μελών της ομάδας έργου ενισχύουν την ανάληψη του έργου από την ΠΑΣΕΓΕΣ και τις ΕΑΣ, καθώς η επί δέκα και πλέον έτη μονοπωλιακή εμπλοκή των παραπάνω στη λειτουργία του ΟΣΔΕ, έχει αποκλείσει κάθε περίπτωση απόκτησης εμπειρίας από άλλους. 6. Στο διαγωνισμό δεν λαμβάνεται μέριμνα να εκλείψει το απαράδεκτο φαινόμενο της χρησιμοποίησης ανειδίκευτων συμβασιούχων, μερικής απασχόλησης με το οποίο κάθε χρόνο, μέχρι τώρα, διεκπεραιώνουν οι ΕΑΣ τις ΑΕΕ. Οι υψηλές απαιτήσεις σε ανθρώπινο δυναμικό δεν εξειδικεύονται σε γνωστικό αντικείμενο και απαραίτητες ειδικότητες γεωτεχνικών, σύμφωνα με το ΠΔ 344/2000, άρθρο 9 παράγρ. 1(μ). Δεν περιλαμβάνονται απαιτήσεις διαπίστευσης ή πιστοποίησης προσωπικού. Πλέον των όποιων άλλων πιθανών νομικών προβλημάτων του διαγωνισμού, τα οποία ενδέχεται να προκαλέσουν ενστάσεις και καθυστερήσεις, η επιτροπή επισημαίνει και τα εξής: 1. Ο διαγωνισμός αφορά μόνο τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, δηλαδή το ένα τρίτο του συνόλου των αιτήσεων. Το έργο και για τους μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες αναφέρεται ως επέκταση του αντικειμένου της σύμβασης μετά από διαπραγμάτευση, πράγμα που εγείρει θέματα νομικής φύσης τόσο για την νομιμότητα της επέκτασης του αντικειμένου όσο και για τη νομιμότητα ανάθεσης άλλων υπηρεσιών από εκείνες που ρητά προβλέπονται στην διακήρυξη του διαγωνισμού. 2. Ο διαγωνισμός στηρίζεται σε ένα ανάδοχο, που αναλαμβάνει να εκτελέσει ένα ιδιόμορφο έργο, με κύριο άξονα τη συμπλήρωση των δηλώσεων. 18

3. Η ανοικτή διαδικασία που είχε σχεδιαστεί από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και προγραμμάτιζε να το θέση σε εφαρμογή από το 2004, στηρίζεται στην υποχρέωση του δικαιούχου να συμπληρώσει με δική του ευθύνη την αίτησή του και στο δικαίωμα του να έχει τη δυνατότητα να την υποβάλει ο ίδιος ή κάποιος πιστοποιημένος φορέας της επιλογής του. 10. Σύγκριση τρόπου συμπλήρωσης Αιτήσεων Ενιαίας Ενίσχυσης Για να γίνουν κατανοητές οι διαφορές και τα πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα του τρόπου συμπλήρωσης των δηλώσεων ΑΕΕ, έγινε επεξεργασία σε τρείς περιπτώσεις. Α) Στον τρόπο με τον οποίο συμπληρώνεται η δήλωση μέχρι σήμερα (υπάρχουσα κατάσταση), β) Στον τρόπο με τον οποίο προβλέπεται μέσα από τον διεθνή διαγωνισμό (σχεδιαζόμενη νέα κατάσταση) και γ) στον τρόπο τον οποίο προέβλεπε η υπουργική απόφαση 264753/2003 και με τον οποίο συμφωνεί η επιτροπή. 1. Υπάρχουσα Κατάσταση Πύλες εισόδου. Οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών Οι ΕΑΣ εκτυπώνουν τις Αιτήσεις Ενιαίας Ενίσχυσης ΑΕΕ (προεκτυπωμένες αιτήσεις) των παραγωγών της περιοχής ευθύνης τους με τα περσινά δηλωθέντα. Στέλνουν συνεργεία στα χωριά με τις προεκτυπωμένες αιτήσεις και πάνω σε αυτές συμπληρώνουν ή διορθώνουν στοιχεία, προσαρμόζοντας στην περσινή δήλωση τα στοιχεία της φετινής δήλωσης. Στην εργασία αυτή συμμετέχουν οι: Τοπογράφοι. Πάνω στους χάρτες σχεδιάζουν τα αγροτεμάχια και δίνουν τα χαρτογραφικά (123-123-1234-001, Χ-Ψ-ΕΝΟΤΗΤΑ- ΑΥΞΩΝ ΑΡΙΘΜΟΣ). Αιτησιογράφοι Πάνω στην Προεκτυπωμένη δήλωση καταγράφουν τα στοιχεία της φετινής δήλωσης. Καταχωρούνται οι αιτήσεις στην πύλη εισόδου. Η πύλη εισόδου ενημερώνει σε επιλεγμένο χρόνο το κεντρικό πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ με τα καταχωρημένα της στοιχεία. Η πύλη εισόδου ελέγχει και διορθώνει τα λάθη καταχώρησης. Η πύλη εισόδου ελέγχει και διορθώνει λάθη που βρίσκει η εφαρμογή. Η πύλη εισόδου ενημερώνει σε επιλεγμένο χρόνο το κεντρικό πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ με τα διορθωμένα στοιχεία. Από μια Χ ημερομηνία και μετά οι διορθώσεις γίνονται μόνο με διοικητικές πράξεις στην περιφερειακή υπηρεσία του ΟΠΕΚΕΠΕ. 2. Σχεδιαζόμενη Νέα Κατάσταση Πύλες εισόδου. Ο Ανάδοχος Στέλνει συνεργεία στα χωριά για την καταχώριση των Αιτήσεων Ενιαίας Ενίσχυσης των Αγροτών. Στην εργασία αυτή συμμετέχουν οι: 19

Χειριστής Η/Υ. Εφοδιασμένος με την εφαρμογή και τα δεδομένα του χωριού (αλφαριθμητικά στοιχεία και ασυμπλήρωτα γεω-χωρικά στοιχεία). Ο χειριστής σχεδιάζει τα αγροτεμάχια του παραγωγού στο σύστημα του Η/Υ και καταχωρεί την αίτηση του με τα στοιχεία της τρέχουσας καλλιεργητικής περιόδου. Βοηθός. Συγκεντρώνει τα απαραίτητα παραστατικά του παραγωγού. Τα στοιχεία των καταχωρήσεων (αλφαριθμητικά και Γεω-χωρικά) μεταφέρονται στο κεντρικό σύστημα της πύλης εισόδου. Η πύλη εισόδου είναι συνδεδεμένη με το κεντρικό πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η πύλη εισόδου ενημερώνει σε επιλεγμένο χρόνο το κεντρικό πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ με τα καταχωρημένα της στοιχεία. Η πύλη εισόδου ελέγχει και διορθώνει τα λάθη καταχώρησης. Η πύλη εισόδου ελέγχει και διορθώνει λάθη που βρίσκει η εφαρμογή. Η πύλη εισόδου ενημερώνει σε επιλεγμένο χρόνο το κεντρικό πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ με τα διορθωμένα στοιχεία. Από μια Χ ημερομηνία και μετά οι διορθώσεις γίνονται μόνο με διοικητικές πράξεις στην περιφερειακή υπηρεσία του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ελάχιστη υποδομή Hardware Application και DataBase Server (2 CPU, 16 GB RAM, 8 HDD * 146GB ), Router (w/ac PWR,2FE,4slots, 2HWIC.2PDVM, 2AIM, IP_BASE, 63F/128D), UPS Έτοιμο Λογισμικό Oracle Application Server 10g Standar edition, Oracle Database 10g Enterpise Edition, Oracle Spatial 10g, windows srv enterprise 2003, Linux, Antivirus Λογισμικό ismart Ψηφιοποίησης Εύρος γραμμών SDSL 1Mbps Up/Down και άνω επικοινωνίας Πλεονεκτήματα: Ένας φορέας ανά περιοχή, Συγκεντρωτικό σύστημα καταχώρησης, καλύτερος έλεγχος Μειονεκτήματα: Επιλογή του ενός και μόνο φορέα καταχώρησης 20

Αδιαφάνεια Λάθη και Παραποιημένα στοιχεία Μεγάλο κόστος. 100.000 / πύλη εισόδου Μεγάλος απαιτούμενος χρόνος υποβολής Εκπρόθεσμη καταχώρηση 3. Προτεινόμενη Νέα Κατάσταση Πύλη εισόδου. Οι πιστοποιημένοι από τον ΟΠΕΚΕΠΕ Συνεργάτες και οι Αγρότες. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ εκχωρεί στοιχεία από το σύστημα του στον πιστοποιημένο συνεργάτη ή στον Αγρότη. Ο πιστοποιημένος συνεργάτης ή ο Αγρότης χρησιμοποιεί αυτά τα στοιχεία για την συμπλήρωση των αιτήσεων. Ο πιστοποιημένος συνεργάτης ή ο Αγρότης, Εφοδιασμένος με την εφαρμογή και τα δεδομένα (αλφαριθμητικά στοιχεία και ασυμπλήρωτα γεω-χωρικά στοιχεία), σχεδιάζει τα αγροτεμάχια στο σύστημα του Η/Υ και καταχωρεί την αίτηση με τα στοιχεία της τρέχουσας καλλιεργητικής περιόδου. Τα στοιχεία των καταχωρήσεων (αλφαριθμητικά και Γεω-χωρικά) μεταβιβάζονται στο πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ ενημερώνει τους πιστοποιημένους συνεργάτες ή τον παραγωγό για τα λάθη στις καταχωρήσεις. Οι πιστοποιημένοι συνεργάτες ή ο παραγωγός μέσα σε τακτή προθεσμία διορθώνουν τα λάθη και μεταβιβάζουν τις διορθωμένες καταχωρήσεις στο πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ. Από μια Χ ημερομηνία και μετά οι διορθώσεις γίνονται μόνο με διοικητικές πράξεις στην περιφερειακή υπηρεσία του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ελάχιστη υποδομή Hardware Έτοιμο Λογισμικό Λογισμικό Ψηφιοποίησης Εύρος γραμμών επικοινωνίας Application και DataBase Server (2 CPU, 4 GB RAM, 2 HDD * 146GB ), Router, UPS Oracle, Windows, Antivirus ismart SDSL 1Mbps Up/Down και άνω ή ADSL Πλεονεκτήματα: Ελεύθερη επιλογή (Πιστοποιημένος Συνεργάτης ή Ατομική καταχώρηση) 21

Διαφάνεια Πραγματικά στοιχεία Μικρό κόστος. <10.000 / πύλη εισόδου Μικρότερος απαιτούμενος χρόνος υποβολής Εμπρόθεσμη καταχώρηση Μειονεκτήματα: Πολλοί φορείς ανά περιοχή, Δυσκολότερος έλεγχος. 11. Συμπεράσματα. Από την αξιολόγηση των στοιχείων που παραθέσαμε η επιτροπή θεωρεί ότι: 1. Οι εξελίξεις στο ΟΣΔΕ για την εγκατάσταση συστήματος συμβατού με την κοινοτική νομοθεσία, οφείλονται στις ισχυρές πιέσεις που ασκεί η ΕΕ μέσα από το καθεστώς επιτήρησης που επέβαλλε. 2. Η επιτροπή δεν διαθέτει στοιχεία που να την οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η χώρα μας θα βγεί από το καθεστώς επιτήρησης ή ότι θα ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του σχεδίου δράσης και θα αποφύγει την επιβολή κυρώσεων από την ΕΕ. 3. Η προκήρυξη για το διεθνή διαγωνισμό προηγήθηκε του νόμου 3698/2008 και της ΚΥΑ που θα καθόριζε τις λεπτομέρειες εφαρμογής διεξαγωγής του. Η σχετική ΚΥΑ μάλιστα δεν έχει εκδοθεί. Η επίσπευση της προκήρυξης χωρίς την έκδοση της ΚΥΑ και η παραβίαση στοιχειωδών διατάξεων που καθορίζουν την διενέργεια του διαγωνισμού, τον καθιστούν ευάλωτο και γεννούν ερωτηματικά τόσο για την σκοπιμότητα της προκήρυξης όσο και για τα αποτελέσματα του διαγωνισμού. 4. Η ματαίωση του διαγωνισμού δημιουργεί συνθήκες για να τεθεί το ΟΣΔΕ σε νέα βάση. 5. Υπάρχουν δύο συστήματα για την συμλήρωση, συγκέντρωση, υποβολή και επεξεργασία των Α.Ε.Ε. τα οποία εξυπηρετούν αντίστοιχες πολιτικές. α) Το σύστημα του διαγωνισμού που οδηγεί σε ένα ανάδοχο και β) το σύστημα της on-line ηλεκτρονικής υποβολής από διαπιστευμένους φορείς. Η επιτροπή συμφωνεί και προτείνει το σύστημα των διαπιστευμένων φορέων. 6. Ο μοναδικός ανάδοχος μπορεί να οδηγήσει στην χειραγώγηση του συστήματος. των δηλώσεων. Δημιουργούνται έτσι συνθήκες αδιαφάνειας και αξιοπιστίας του συστήματος. 7. Η κάλυψη του κόστους ενεργοποίησης είναι υποχρέωση του κράτους και αφορά όλους τους γεωργούς που υποβάλουν Αίτηση Ενιαία Ενίσχυσης 22

και όχι μόνο τους κατά κύριο επάγγελμα, ενώ το κόστος συμπλήρωσης και υποβολής της Α.Ε.Ε. είναι υπόθεση του δικαιούχου. 12. Οι προτάσεις της επιτροπής. Κατόπιν των ανωτέρω, η επιτροπή προτείνει στο Δ.Σ. του ΓΕΩΤΕΕ: 1. Να εκφράσει την ανησυχία του σχετικά με την αποτελεσματικότητα του διαγωνισμού απέναντι τόσο στις σοβαρές ατέλειες του ΟΣΔΕ με τις επαπειλούμενες κυρώσεις κατά της χώρας, όσο και στην απάλειψη της αντικανονικής και συνεχιζόμενης οικονομικής επιβάρυνσης των μη κατά κύριο επάγγελμα γεωργών. 2. Να επιμείνει στην επαναφορά της ανοιχτής διαδικασίας συμπλήρωσης και υποβολής ΑΕΕ, μέσω πιστοποίησης κατάλληλων φορέων υποδοχής και στη βελτίωση και εφαρμογή της ΥΑ υπ αριμ. 264753/2003. 3. Ανεξάρτητα από την έκβαση του εν λόγω διαγωνισμού, το ΓΕΩΤΕΕ να υπογραμμίσει την ανάγκη διακριτής συμμετοχής και απασχόλησης γεωτεχνικών στα διάφορα επίπεδα των υπηρεσιών συγκέντρωσης, εισαγωγής και επεξεργασίας στοιχειών των αιτήσεων ενιαίας ενίσχυσης. 23