Κλωστριδιακές εντεροτοξιναιμίες 1

Τοξι Τοξι--λοιμώξεις των μηρυκαστικών και του χοίρου που προκαλούνται από τον έντονο πολλαπλασιασμό στο έντερο των διαφόρων τοξινικών τύπων του Clostridium perfringens perfringens.. Ιδιαίτερα συχνή κατάσταση στα αιγοπρόβατα που εμφανίζεται ως 1.Εντεροτοξιναιμία ή δυσεντερία των αμνών και εριφίων 2. Ενεροτοξιναιμία των αιγοπροβάτων > 1 μήνα 2

Αιτιολογία Cl Cl.. perfrigens, G+, perfrigens, υποχρεωτικά αναερόβιο, παράγει ισχυρές τοξίνες τοξίνες.. Η ανοσία στις εντεροτοξιναιμίες είναι αντιτοξική.. αντιτοξική 3

Παθογένεια Το βακτήριο αποτελεί μέλος της φυσιολογικής μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου και υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα σύμπτωμα.. Διάφοροι παράγοντες προκαλούν διαταραχή της μικροβιακής χλωρίδας και υπερ--ανάπτυξη του C. perfrigens με υπερ αποτέλεσμα την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων τοξινών οι οποίες διηθούνται μέσω του αλλοιωμένου εντερικού βλεννογόνου στο αίμα (τοξιναιμία).. (τοξιναιμία) Ακολουθεί βακτηριαιμία βακτηριαιμία.. 4

Τοξίνες Είναι πρωτεϊνικής φύσης. Είναι αντιγονικές και με την προσθήκη φορμόλης μετατρέπονται σε ανατοξίνες ( anatoxines ) Κυριότερες: Α Λεκιθινάση που υδρολύει τα φωσφολιπίδια της κυτταρικής μεμβράνης Β Έχει νεκρωτική δράση προκαλώντας αιμορραγική εξέλκωση του εντερικού βλεννογόνου Ε Παράγεται ως προτοξίνη και προκαλεί οίδημα στον εγκέφαλο και τα καθιστά τα νεφρά μαλακά (pulpy kidney disease) 5

Τρόπος δράσης Οι τοξίνες που παράγονται από το βακτήριο αυτό εισέρχονται στο πλάσμα της κυτταρικής μεμβράνης και δημιουργούν κενά που διαταράσσουν την κανονική κυτταρική λειτουργία. 6

Προδιαθετικοί παράγοντες Ηλικία (νεαρά πιο ευπαθή) Πρόβατα πιο ευπαθή Θρεπτική κατάσταση (αρρωσταίνουν τα πιο παχιά ζώα) Τροφή πλούσια σε υδατάνθρακες (άμυλο), ή και πρωτείνες (Άνοιξη μετά από την κατανάλωση ξηράς τροφής) Καταπόνηση (stress) 7

Συμπτώματα Εντεροτοξιναιμία των αμνών και των εριφίων εριφίων:: πολύ μικρός χρόνος επώασης και εκδήλωση σε ζώα ηλικίας κάτω των 14 ημερών.. Εκδηλώνεται υψηλός πυρετός με άφθονη διάρροια ημερών (χρώματος σκούρου ή κίτρινου), έντονο άλγος, κατάπτωση και ανορεξία.. Θάνατος σε ποσοστό έως και 100 ανορεξία 100% % το αργότερο σε 2-3 ημέρες.. ημέρες Εντεροτοξιναιμία προβάτων και αιγών αιγών:: σε ζώα μεγαλύτερα του ενός μηνός (έως και ενήλικα) ενήλικα),, εκδηλώνεται είτε με υπεροξεία μορφή με αιφνίδιο θάνατο χωρίς καθόλου συμπτώματα ή οξεία μορφή με αταξία (βαδίζουν σαν μεθυσμένα, πιέζουν το κεφάλι στον τοίχο), πάρεση, και σπασμούς, διάρροια βλεννώδη ή και αιμορραγική, αναιμία αναιμία.. Στην πρώτη περίπτωση ο θάνατος επέρχεται σε 1 ημέρα, ενώ στη δεύτερη σε 10 10--15 ημέρες λόγω καχεξίας.. καχεξίας 8

Μικρόβιο Ασθένεια Σχόλια C. perfringes A Εντεροτοξιναιμία Όχι στην Κύπρο C. perfringes B Δυσεντερία Αιμορραγική εντερίτιδα Συχνή στα νεαρά C. perfringes C Νεκρωτική εντερίτιδα Όλες οι ηλικίες C. perfringes D Πολτώδεις νεφρός Η πιο συχνή και προσβάλει όλες τις ηλικίες 9

Διάγνωση Δ.Δ. από κολλιβακίλλωση, σαλμονέλλωση, κοκκιδίαση Για την εργαστηριακή διάγνωση πρέπει να είναι πρόσφατο το πτώμα γιατί μεταθανάτια τα κλωστρίδια πολλαπλασιάζονται υπέρμετρα υπέρμετρα.. Επιχρίσματα εντέρου με χρώση Gram Gram.. Καλλιέργεια από μεσεντέρια λεμφογάγγλια ή ήπαρ (αλλά όχι έντερο) έντερο).. Ανίχνευση τοξινών στο έντερο από περιεχομένου εντέρου ή περιτοναϊκό υγρό γιατί η τοξίνη καταστρέφεται από ένζυμα του εντερικού τοιχώματος το οποίο είναι επομένως ακατάλληλο ακατάλληλο.. 10

11

Νεκροψία 1. Μαλακά νεφρά ( pulpy kidney ) 12

2. Φλεγμονή & νέκρωση του εντέρου 13

3. Υπερφόρτωση μεγάλης κοιλίας & ήνυστρου 14

4. Αιμορραγία & οίδημα στον εγκέφαλο 15

Πετεγχιώδεις αιμορραγίες στο περικάρδιο 16

Ανίχνευση τοξίνης Καλλιέργεια σε περιεχόμενο στομάχου IV/IP σε ποντίκια ID σε ινδικά χοιρίδια PCR USER: Φωτο 1:Agarose gel of PCR products for C. perfringens isolates 17

Ασθένεια βάσει τοξίνης Type A Νεκρωτική μυίτιδα στον άνθρωπο Νεκρωτική εντερίτιδα σε πτηνά Εντεροτοξαιμία σε βοοειδή και αμνούς Νεκρωτική εντεροκολίτιδα σε χοιρίδια Κολίτιδα σε ιπποειδή Type B Δυσεντερία αμνών Χρόνια εντερίτιδα σε νεαρά αρνιά Αιμορραγική εντερίτιδα σε νεογέννητους μόσχους pathogenesis may be additive or synergistic (beta and epsilon pathogenesis toxin) Type C Νεκρωτική εντερίτιδα στον άνθρωπο στα πτηνά και Αιμορραγική ή νεκρωτική εντεροτοξαιμία σε νεογέννητα χοιρίδια, αμνούς, ερίφια και πώλους. 18

Πρόληψη της νόσου στα ζώα Αποσκοπεί 1. Στην αποφυγή της αύξησης του πληθυσμού του μικροβίου στο έντερο και 2. Στην εξουδετέρωση της παραγόμενης τοξίνης 19

Εφαρμόζεται εμβολιασμός με C. perfringens τύπου C και D ( διάφορες εμπορικές ονομασίες π.χ covexin ) πάντοτε βέβαια σε συνδυασμό με ορθές πρακτικές εκτροφής ( σιτηρέσια & υγιεινή κατάσταση μονάδας και παραγωγικών ζώων ). Επίσης χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά σε συνδυασμό με αντιδυσεντερικό ορό ( υποδόριος χορήγηση ) 20

Εμβολιασμός:: Ανατοξίνη τύπου C και D Εμβολιασμός (χρειάζονται δύο δόσεις) Για ανοσοποίηση των νεαρών είναι σκόπιμο να γίνεται ο εμβολιασμός των εγκύων με 2 δόσεις αρκεί η 2η δόση να μη γίνει εντός του τελευταίου μήνα (ή το πολύ 2 εβδομάδες) πριν τον τοκετό. Τα ζώα που θηλάζουν αποκτούν ανοσία μέσω του πρωτογάλακτος που διαρκεί έως και 5 εβδομάδες. 21

Εμβολιακό σχήμα Ο εμβολιασμός γίνεται (στα θηλυκά) στις 668 εβδομάδες και η 2η δόση στις 4 εβδομάδες πριν τον τοκετό. Ετήσιος επανεμβολιασμός πριν τη γέννα. Είναι σκόπιμο να εμβολιάζονται και τα νεαρά, 10 ημέρες πριν τον απογαλακτισμό και με τη δεύτερη δόση λίγες ημέρες μετά τον απογαλακτισμό. 22

Τα αρσενικά εμβολιάζονται συνήθως με μία δόση ετησίως. Το εμβολιακό σχήμα θα πρέπει να προσαρμόζεται στο πρόβλημα. Συχνά δίδεται η πρώτη δόση 22-3 εβδομάδες πριν την έναρξη χορήγησης συμπυκνωμένης τροφής (δηλ. πριν χαλάσει ο καιρός), και η 2η δόση 11-2 εβδομάδες μετά. μετά. 23

Σε περίπτωση κρούσματος Σε επίπεδο εκτροφής Αύξηση του ποσοστού χονδροειδούς τροφής Προσθήκη χλωροτετρακυκλίνης στο φαί (200 (200 grams per ton για αρκετές ημέρες) Ανά ζώο Πενικιλίνη Αντιτοξίνη από το στόμα ή παρεντερικά (συνήθως η θεραπεία δεν είναι αποτελεσματική επειδή το νόσημα έχει ταχεία διαδρομή) 24

Πρόληψη Σταδιακή μετάβαση σε συμπυκνωμένη τροφή. Σταθερή κατανάλωση τροφής π.χ. Στέρηση νερού μειώνει την όρεξη. Όταν γίνει το νερό διαθέσιμο ξανά, τα ζώα τρώνε περισσότερο... Η διατροφή και ο εμβολιασμός πρέπει να προσαρμόζονται στις καιρικές συνθήκες και το σύστημα εκτροφής π.χ. Η σταδιακή μετάβαση σε συμπυκνωμένες τροφές να γίνεται όταν αναμένεται επιδείνωση του καιρού. 25

Πρόληψη στα βοοειδή Εμβολιασμός των αγελάδων με ανατοξίνη Clostridium perfringens 60 και 30 ημέρες πριν τον τοκετό. τοκετό. Ετήσιος επανεμβολιασμός πριν τον τοκετό. Στους μόσχους που γεννιούνται από μη ανοσοποιημένες αγελάδες, εάν προκύψει πρόβλημα μπορούμε μόνο να δώσουμε αντι--τοξίνη και αντιβιοτικά από το στόμα. αντι 26

Enterotoxemia Vaccine Very effective in guarding your goats against "overeating disease." Vaccinate newborns and follow with a second dose in 2 weeks. Vaccinate adult goats twice each year, 44-6 weeks before kidding time for pregnant does. 18H--1 Enterotoxemia 18H Vaccine (20 cc)... $2.85 27

Κλωστριδιακές λοιμώξεις των βοοειδών 28

Πνευματάνθερακας ή συμπτωματικός άνθρακας Από το Clostridium chauvoei. chauvoei. Σπόροι του κλωστριδίου φτάνουν στο έντερο μέσω του στόματος και μετά φαγοκύτταρα διασπείρονται μέσω της αιματικής κυκλοφορίας στους μύες και όπου και μένουν αδρανείς. Εάν διαταραχθεί η αιμάτωση το ιστού βλασταίνουν στο αναερόβιο περιβάλλον και προκαλούν τοπική νέκρωση. Οι αλλοιώσεις έχουν συνήθως μαύρο χρώμα (black leg) leg) Ο θάνατος επέρχεται συχνά πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων. 29

Αλλαντίαση Ταχείας εξέλιξης θανατηφόρος νόσος των βοοειδών που προκαλείται από την τοξίνη του Cl Cl.. bodulinum (αλλαντική τοξίνη), η οποία προσλαμβάνεται από τα ζώα και τα πτηνά με το φαί και το νερό αντίστοιχα αντίστοιχα.. Η τοξίνη απορροφάται από το έντερο και προκαλεί νευρικά προβλήματα με μυϊκή παράλυση και θάνατο λόγω καρδιακής ή αναπνευστικής ανεπάρκειας σε 5 ημέρες ημέρες.. Ο άνθρωπος προσβάλλεται με ανάλογα συμπτώματα συνήθως από την κατανάλωση κονσερβών που δεν έχουν παρασκευαστεί σωστά σωστά.. 30

Δημόσια Υγεία 31

Προκαλεί στον άνθρωπο αεριογόνο γάγγραινα και τροφικές λοιμώξεις από τρόφιμα που δεν έχουν παρασκευαστεί σωστά αν και σε αρκετές περιπτώσεις το βακτήριο επιβιώνει και στο μαγείρεμα μαγείρεμα.. Εάν καταναλωθούν σημαντικές ποσότητες του βακτηρίου με το φαί τότε το βακτήριο μπορεί να σπορογονήσει στο έντερο και να παράγει σημαντικές ποσότητες εντεροτοξίνης εντεροτοξίνης.. 32

33