ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 22.8.2016 COM(2016) 509 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με την άσκηση της εξουσίας έκδοσης κατ εξουσιοδότηση πράξεων που έχει ανατεθεί στην Επιτροπή δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2013, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές, την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1364/2006/ΕΚ και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 713/2009, (ΕΚ) αριθ. 714/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 EL EL
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Απριλίου 2013, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές, την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1364/2006/ΕΚ και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 713/2009, (ΕΚ) αριθ. 714/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 1 («κανονισμός ΔΕΔ-Ε») καθορίζονται κατευθυντήριες γραμμές για την έγκαιρη ανάπτυξη και διαλειτουργικότητα των διαδρόμων και ζωνών προτεραιότητας των διευρωπαϊκών ενεργειακών υποδομών. Στον κανονισμό ΔΕΔ-Ε εισάγεται η έννοια του «έργου κοινού ενδιαφέροντος («ΕΚΕ»), που είναι έργο υποδομής απαραίτητο για την υλοποίηση των ανωτέρω διαδρόμων και θεματικών πεδίων προτεραιότητας των ενεργειακών υποδομών. Τα ΕΚΕ είναι έργα ενεργειακών υποδομών που έχουν καίρια σημασία για την ανάπτυξη επαρκώς διασυνδεδεμένων ενεργειακών δικτύων στην Ευρώπη και αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο πολλών ευρωπαϊκών στρατηγικών, όπως είναι, μεταξύ άλλων, η στρατηγική για την Ενεργειακή Ένωση, η στρατηγική 2020 για την ενέργεια και το κλίμα και το πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030. Στον κανονισμό ΔΕΔ-Ε προβλέπεται επίσης i) κανονιστικό πλαίσιο για την επιλογή των ΕΚΕ που είναι απαραίτητα για την υλοποίηση των διαδρόμων και ζωνών προτεραιότητας, και ii) θεσπίζεται σειρά μέτρων που διευκολύνουν την έγκαιρη υλοποίηση των έργων κοινού ενδιαφέροντος και στα οποία περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, κανόνες για τον εξορθολογισμό της αδειοδότησης, κανόνες και καθοδήγηση για τον διασυνοριακό επιμερισμό του κόστους και κίνητρα σχετικά με τον κίνδυνο, καθώς και κανόνες που καθορίζουν τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας των ΕΚΕ για χρηματοδοτική στήριξη. Τα ΕΚΕ περιλαμβάνονται σε ενωσιακό κατάλογο ΕΚΕ, ο οποίος αποτελεί παράρτημα που επισυνάπτεται στον κανονισμό ΔΕΔ-Ε («ενωσιακός κατάλογος»). Ο ενωσιακός κατάλογος καταρτίζεται με κατ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδει η Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 4 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, υπό τις προϋποθέσεις για την άσκηση της εξουσιοδότησης που προβλέπονται στο άρθρο 16 του εν λόγω κανονισμού. Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 4 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, ο ενωσιακός κατάλογος απαιτείται να καταρτίζεται ανά διετία, με βάση τους περιφερειακούς καταλόγους που εγκρίνουν τα όργανα λήψης αποφάσεων των καλούμενων «περιφερειακών ομάδων», όπως ορίζονται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 2 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφοι 3 και 4 καθώς και στο παράρτημα III.2 στον κανονισμό ΔΕΔ-Ε. Μετά την έκδοση του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, η Επιτροπή άσκησε δύο φορές την αρμοδιότητά της, εκδίδοντας κατ εξουσιοδότηση κανονισμούς για την κατάρτιση δύο διαδοχικών ενωσιακών καταλόγων ΕΚΕ, το 2013 και το 2015, αντίστοιχα. 2. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ 1 2 ΕΕ L 115 της 25.4.2013, σ. 39-75. Οι περιφερειακές ομάδες, όπως ορίζονται από τον κανονισμό ΔΕΔ-Ε, αποτελούνται από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη που βρίσκονται σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές («διαδρόμους προτεραιότητας»), όπως καθορίζονται στο παράρτημα I.1 στον κανονισμό ΔΕΔ-Ε. 2
Η παρούσα έκθεση της Επιτροπής απαιτείται βάσει του άρθρου 16 παράγραφος 2 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε. Σύμφωνα με την εν λόγω διάταξη, ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ εξουσιοδότηση πράξεις για την κατάρτιση του ενωσιακού καταλόγου ΕΚΕ, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 4 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε. Σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 2 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, η εξουσία έκδοσης κατ εξουσιοδότηση πράξεων εκχωρείται στην Επιτροπή για περίοδο τεσσάρων ετών από τις 15 Μαΐου 2013. Η Επιτροπή πρέπει να εκπονεί έκθεση σχετικά με την άσκηση των κατ εξουσιοδότηση αρμοδιοτήτων της, το αργότερο εννέα μήνες πριν από το τέλος της τετραετούς περιόδου. Στο άρθρο 16 παράγραφος 2 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε προβλέπεται ότι η εξουσιοδότηση παρατείνεται σιωπηρά για διαδοχικές τετραετείς περιόδους, εκτός εάν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο αντιτίθεται σε αυτή την παράταση, το αργότερο τρεις μήνες πριν από το τέλος κάθε τετραετούς περιόδου. 3. ΑΣΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΗΣ 3.1. Κατ εξουσιοδότηση πράξη σε ισχύ Επί του παρόντος σε ισχύ είναι ένας κατ εξουσιοδότηση κανονισμός. Ο εν λόγω κανονισμός εκδόθηκε από την Επιτροπή με βάση την εξουσία που της ανατέθηκε δυνάμει του άρθρου 3 παράγραφος 4 του κανονισμού ΔΕΔ και για τον κανονισμό αυτόν έχει παρέλθει επιτυχώς η περίοδος διατύπωσης αντιρρήσεων από τους συννομοθέτες: Κατ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2016/89 της Επιτροπής, της 18ης Νοεμβρίου 2015, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τον ενωσιακό κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος 3. Ο κατ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 2016/89, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 16 Φεβρουαρίου 2016, τροποποίησε το παράρτημα VII του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, με την κατάρτιση του (δεύτερου) ενωσιακού καταλόγου ΕΚΕ. 3.2. Κατ εξουσιοδότηση πράξη που έχει λήξει η ισχύ της Ένας κατ εξουσιοδότηση κανονισμός που εκδόθηκε από την Επιτροπή δυνάμει του άρθρου 3 παράγραφος 4 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε και για τον οποίο είχε παρέλθει επιτυχώς η περίοδος διατύπωσης αντιρρήσεων από τους συννομοθέτες δεν ισχύει πλέον: Κατ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1391/2013 της Επιτροπής, της 14ης Οκτωβρίου 2013, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές, όσον αφορά τον ενωσιακό κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος 4. Ο κατ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 1391/2013, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 10 Ιανουαρίου 2014, τροποποίησε τον κανονισμό ΔΕΔ-Ε, με την κατάρτιση του (πρώτου) 3 4 ΕΕ L 19 της 27.1.2016, σ. 1. ΕΕ L 349 της 21.12.2013, σ. 28. 3
ενωσιακού καταλόγου ΕΚΕ. Ο ενωσιακός κατάλογος που καταρτίστηκε με τον κατ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2016/89 αντικατέστησε τον ενωσιακό κατάλογο που καταρτίστηκε με τον κατ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1391/2013 5. 5 Βλ. αιτιολογική σκέψη 10 και άρθρο 1 του κατ εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) 2016/89. 4
3.3 Δημόσια διαβούλευση πριν από την έκδοση κατ εξουσιοδότηση πράξεων Κατ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2016/89 της 18ης Νοεμβρίου 2015 Η Επιτροπή διεξήγαγε δημόσια διαβούλευση από τις 22 Δεκεμβρίου 2014 έως τις 31 Μαρτίου 2015. Η διαδικασία διαβούλευσης ήταν ανοικτή και δεν υπόκειτο σε κανένα περιορισμό όσον αφορά τις κατηγορίες των ενδιαφερόμενων. Η διαβούλευση ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές διαβούλευσης της Επιτροπής. Κατ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1391/2013 της 14ης Οκτωβρίου 2013 Η Επιτροπή είχε αρχίσει τη διαδικασία διαβούλευσης δεκαέξι μήνες πριν από την έκδοση της κατ εξουσιοδότηση πράξης. Η (δεύτερη) ανοικτή δημόσια διαβούλευση πραγματοποιήθηκε από τις 20 Ιουνίου έως τις 4 Οκτωβρίου 2012. Η διαδικασία διαβούλευσης ήταν ανοικτή και δεν υπόκειτο σε κανένα περιορισμό όσον αφορά τις κατηγορίες των ενδιαφερόμενων. Η διαβούλευση ήταν σύμφωνη με τις προδιαγραφές διαβούλευσης της Επιτροπής. 3.4. Κατ εξουσιοδότηση πράξεις που θα εκδοθούν στο μέλλον Η Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 4 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, είναι υποχρεωμένη να διασφαλίζει ότι ο ενωσιακός κατάλογος ΕΚΕ καταρτίζεται ανά διετία. Ως εκ τούτου, ο ενωσιακός κατάλογος που καταρτίστηκε με τον κατ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2016/89, της 18ης Νοεμβρίου 2015, θα αντικατασταθεί από νέο (τρίτο) ενωσιακό κατάλογο ΕΚΕ, που θα καταρτιστεί με κατ εξουσιοδότηση κανονισμό της Επιτροπής, ο οποίος πρόκειται να εκδοθεί το 2017, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στον κανονισμό ΔΕΔ-Ε. 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Με την παρούσα έκθεση, η Επιτροπή συμμορφώνεται με την υποχρέωση υποβολής εκθέσεων που προβλέπεται στο άρθρο 16 παράγραφος 2 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε. Η Επιτροπή θεωρεί ότι έχει ασκήσει τις κατ εξουσιοδότηση αρμοδιότητές της εντός του πεδίου που της έχει ανατεθεί από τον κανονισμό ΔΕΔ-Ε, έχοντας τηρήσει δεόντως όλες τις διατάξεις του κανονισμού σχετικά με τη διαφάνεια και τη συμμετοχή των πολιτών. Σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 2 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε, η εξουσιοδότηση που έχει ανατεθεί στην Επιτροπή δυνάμει του άρθρου 3 παράγραφος 4 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε θα πρέπει να παραταθεί, ώστε να μπορέσει η Επιτροπή να καταρτίσει διαδοχικούς ενωσιακούς καταλόγους ΕΚΕ, περιλαμβανομένου του (τρίτου) καταλόγου, το 2017, οι οποίοι είναι απαραίτητοι για την επίτευξη των ενεργειακών και κλιματικών στόχων της ΕΕ. Η Επιτροπή καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να λάβουν γνώση της παρούσας έκθεσης. Η Επιτροπή θεωρεί ότι δεν θα πρέπει να διατυπωθούν αντιρρήσεις για την παράταση της εξουσιοδότησης που καθορίζεται στο άρθρο 16 παράγραφος 2 του κανονισμού ΔΕΔ-Ε. 5