ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΦΥΤΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΦΥΛΛΟΒΟΛΩΝ ΟΠΩΡΟΦΟΡΩΝ ΔΕΝΔΡΩΝ ΝΑΟΥΣΑΣ Π Ε Π Ρ Α Γ Μ Ε Ν A του έτους 2015 Νάουσα, Μάρτιος 2016
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. ΕΚΤΕΛΟΥΜΕΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 1.1. Ευρωπαϊκά Ανταγωνιστικά 1.2. Εθνικά Ανταγωνιστικά 1.3. Έργα ή Μελέτες κατ ανάθεση 1.4. Συνεχιζόμενα προγράμματα χωρίς ειδικό προϋπολογισμό 2. ΝΕΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 2.1. Προγράμματα που εγκρίθηκαν 2.2. Προγράμματα υπό αξιολόγηση 2.3. Προγράμματα που δεν έτυχαν χρηματοδότησης 3. ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3.1. Δημοσιεύσεις σε Διεθνή Επιστημονικά Περιοδικά με κρίση 3.2. Δημοσιεύσεις σε Ελληνικά Επιστημονικά Περιοδικά με κρίση 3.3. Δημοσιεύσεις σε Πρακτικά Διεθνών Συνεδρίων 3.4. Δημοσιεύσεις σε Πρακτικά Εθνικών Συνεδρίων 3.5. Ανακοινώσεις ή παρουσιάσεις σε Διεθνή Συνέδρια οι οποίες δεν συμπεριλαμβάνονται σε τόμους πρακτικών 3.6. Ανακοινώσεις ή παρουσιάσεις σε Εθνικά Συνέδρια οι οποίες δεν συμπεριλαμβάνονται σε τόμους πρακτικών 3.7. Εκθέσεις Ερευνητικών Προγραμμάτων 3.8. Άλλες Δημοσιεύσεις (Εκλαϊκευμένα περιοδικά, Ημερήσιος τύπος κ.ά.) 3.9. Κριτές σε επιστημονικά περιοδικά 3.10. Συλλογικοί τόμοι ή βιβλία, Κεφάλαια, Μονογραφίες 4. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΗΜΕΡΙΔΕΣ 4.1. Συμμετοχή σε Διεθνή Συνέδρια και Ημερίδες 4.2. Συμμετοχή σε Εθνικά Συνέδρια και Ημερίδες 4.3. Οργάνωση ή συμμετοχή στην οργάνωση, Διεθνών Συνεδρίων 4.4. Οργάνωση ή συμμετοχή στην οργάνωση, Εθνικών Συνεδρίων 4.5. Οργάνωση ή συμμετοχή στην οργάνωση, Ημερίδων. 5. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ 5.1. Ως εμπειρογνώμονες: α) σε Ευρωπαϊκές β) σε Εθνικές Επιτροπές 5.2. Επιτροπές Σύνταξης Διεθνών Επιστημονικών περιοδικών 5.3. Άλλες Επιτροπές 6. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 6.1. Διδασκαλία μαθημάτων πανεπιστημιακής / τεχνολογικής εκπαίδευσης 6.2. Επίβλεψη διδακτορικών διατριβών 6.3. Επίβλεψη μεταπτυχιακών εργασιών Σελίδα 4 6 6 8 9 13 17 17 17 17 17 17 18 18 18 18 18 19 19 21 21 21 21 21 22 22 23 23 23 23 23 24 24 24 24 2
6.4. Επίβλεψη πτυχιακών εργασιών 6.5. Επίβλεψη φοιτητών πρακτικής άσκησης 6.6. Εκπαίδευση επιστημόνων 6.7. Περιβαλλοντική εκπαίδευση 7. ΑΛΛΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 7.1. Παροχή υπηρεσιών 7.2. Συμμετοχή σε δίκτυα επιστημόνων α) Ευρωπαϊκά β) Εθνικά 7.3. Συνεργασίες με Ερευνητικά Ιδρύματα / Οργανισμούς του εξωτερικού 7.4. Προβολή του έργου της Ερευνητικής Μονάδας (τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες/περιοδικά) 8. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ 8.1. Δαπάνες 8.2. Έσοδα 8.3. Προσωπικό 8.3.1. Ερευνητές 8.3.2. Ειδικό επιστημονικό προσωπικό 8.3.3. Τεχνικό προσωπικό 8.3.4. Διοικητικό προσωπικό 8.3.5. Βοηθητικό προσωπικό 25 25 25 25 25 25 25 25 25 26 26 26 27 27 27 27 27 27 9. ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ 27 3
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Τμήμα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας (Τ.Φ.Ο.Δ.Ν.) είναι το μόνο ερευνητικό ινστιτούτο στην Ελλάδα που ασχολείται με την ανάπτυξη της εφαρμοσμένης έρευνας για όλες τις καλλιέργειες φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων. Αποτελεί τμήμα του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων (Ι.Γ.Β.Φ.Π.) που έχει έδρα τη Θέρμη και υπάγεται στον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό (ΕΛ.Γ.Ο.) «Δήμητρα» και τη Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Έρευνας. Ιδρύθηκε το 1961 με έδρα τη Νάουσα Ημαθίας και μέχρι το 2014 είχε την ονομασία Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας. Υπάγονται στο Υπουργείο αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μέχρι το 1992, και στο Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε) μέχρι το 2011. Οι ερευνητικές δραστηριότητες του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. σήμερα πραγματοποιούνται στην Κεντρική Μονάδα που βρίσκεται στη Νάουσα (200 στρέμματα), όπου βρίσκονται τα εργαστήρια, η βιβλιοθήκη, η αίθουσα διαλέξεων, οι διοικητικές-οικονομικές υπηρεσίες και άλλες βοηθητικές εγκαταστάσεις. Τα παραρτήματα Μακροχωρίου Βεροίας (345 στρέμματα), Σκύδρας (366 στρέμματα) και Αριδαίας του Νομού Πέλλας (100 στρέμματα) σήμερα συντηρούνται βασικές συλλογές οπωροφόρων δένδρων ενώ στο πρόσφατο παρελθόν ήταν αυτοτελή σε προσωπικό και μηχανολογικό εξοπλισμό. Τα αντικείμενα έρευνας του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. ορίστηκαν να είναι τα ακόλουθα για τα Φυλλοβόλα Οπωροφόρα καλλιεργούμενα είδη: - Η δημιουργία και η επιλογή βελτιωμένων ποικιλιών. - Η δημιουργία και η επιλογή βελτιωμένων υποκειμένων. - Η βελτίωση των καλλιεργητικών μεθόδων. - Η θρέψη-λίπανση - Οι εχθροί -ασθένειες- φυτοπροστασία. - Η τεχνολογία μετασυλλεκτικών χειρισμών και μεταποίησης καρπών. - Η μελέτη μεθόδων και τεχνικών πολλαπλασιασμού ποικιλιών και υποκειμένων, η συμφωνία μεταξύ τους, το ανθικό ασυμβίβαστο των ποικιλιών κ.λπ. - Η μελέτη αντιμετώπισης των ιώσεων. - Η διατήρηση γενετικού υλικού ποικιλιών και υποκειμένων φυλλοβόλων οπωροφόρων. - Η παραγωγή και ο έλεγχος πολλαπλασιαστικού υλικού. Το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. ασχολείται και με άλλες δραστηριότητες εκτός από το ερευνητικό έργο όπως: - Σύνταξη μελετών δενδροκομικού ενδιαφέροντος. - Αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων που προκύπτουν κατά την καλλιεργητική διαδικασία. - Παροχή υπηρεσιών στο ΥΠ.Α.Α.Τ., την Τοπική Αυτοδιοίκηση, την υπηρεσία Γεωργικών Εφαρμογών, τους Αγροτικούς φορείς και μεμονωμένους αγρότες ή φυτωριούχους. - Συμμετοχή σε συλλογικά όργανα χάραξης και εφαρμογής αγροτικής πολιτικής. - Διοργάνωση Συνεδρίων, ημερίδων, ομάδων εργασίας και συμμετοχή σε συνέδρια ελληνικών και διεθνών επιστημονικών εταιρειών. - Εκπαίδευση φοιτητών και σπουδαστών Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. της χώρας μας και του εξωτερικού. - Ενημέρωση και καθοδήγηση των παραγωγών κ.λπ. 4
Πολυάριθμα ερευνητικά προγράμματα πραγματοποιήθηκαν και πραγματοποιούνται σήμερα στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. και έχουν σαν αντικείμενο την αντιμετώπιση προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ελληνική Γεωργία. Οι ερευνητικές εργασίες γίνονται στα πλαίσια Ευρωπαϊκών και Εθνικών προγραμμάτων και αποτελούν συντονισμένες δράσεις με άλλα ερευνητικά κέντρα, συνεχιζόμενα προγράμματα χωρίς ειδικό προϋπολογισμό, καθώς και προγράμματα ή μελέτες κατ ανάθεση στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Η Νάουσα βρίσκεται στο επίκεντρο παραγωγής, μεταποίησης και διακίνησης των καρπών που προέρχονται από τα φυλλοβόλα οπωροφόρα. Το 90% των καρπών αυτών των ειδών στη χώρας μας παράγεται στην ευρύτερη περιοχή που περιλαμβάνει τους Νομούς: Ημαθίας, Πέλλας και Πιερίας. Η προσφορά του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. στην ανάπτυξη της ελληνικής φυλλοβόλου δενδροκομίας είναι σημαντική, κατά τα 54 έτη λειτουργίας του, αφού σημαντικός αριθμός των καλλιεργουμένων ποικιλιών και υποκειμένων και βελτιωμένες τεχνικές και μέθοδοι καλλιέργειας, πολλαπλασιασμού και φυτοπροστασίας, διαδόθηκαν από το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. 5
1. ΕΚΤΕΛΟΥΜΕΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 1.1. Ευρωπαϊκά Ανταγωνιστικά 1.1.1. Τίτλος προγράμματος FP7-KBBE-2013-7-single-stage CP-TP Τίτλος έργου «Γονιδιακή προσέγγιση για την παραγωγή ποικιλιών βερικοκιάς με ανθεκτικότητα στην ίωση σάρκα» (Marker Assisted Resistance to Sharka) Σκοπός έργου Σκοπός του ερευνητικού προγράμματος MARS είναι να μεταφερθούν σε ιδιωτικούς φορείς καινοτόμες μέθοδοι και εργαλεία και να βελτιστοποιηθούν με σκοπό να επιταχυνθεί η διαδικασία εύρεσης νέων ανθεκτικών ποικιλιών βερικοκιάς Έναρξη - Λήξη 12/2013 12/2015 Φορέας χρηματοδότησης Ε.Ε. Προϋπολογισμός έργου 30.000,00 (συνολικά) Προϋπολογισμός (από τη Μονάδα) - Υπεύθυνος έργου Δρ. Π. Δρογούδη Ομάδα υποστήριξης Κ. Καζαντζής Συμμετέχοντες φορείς Ερευνητικά κέντρα: INRA (Γαλλία), Πανεπιστήμιο Μιλάνου (Ιταλία), Πανεπιστήμιο Μπολόνια (Ιταλία), USAMV (Ρουμανία), FGI (Βουλγαρία), Πανεπιστήμιο Mustafa Kemal (Τουρκία), ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, Τμήμα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας (Ελλάδα), CSIC (Ισπανία), Πανεπιστήμιο Mendelu (Τσεχία) Ιδιωτικοί φορείς: ADNid (Γαλλία), CEP Innovation SARL (Ιταλία), CRPV (Ιταλία), BETA CIE (Τουρκία), Junglans Regia (Βουλγαρία), EFE VIVEROS (Ισπανία), Φυτώρια Καραγιάννη (Ελλάδα), Food Allergens Lab (Ελλάδα) Αποτελέσματα Βαθμός υλοποίησης του έργου Α) Αναπτύχθηκαν περαιτέρω μοριακές τεχνικές που είχαν δημιουργηθεί από προηγούμενο ερευνητικό πρόγραμμα (SharkCo), για την αναγνώριση γονιδίων και γενετικών περιοχών που ελέγχουν στο μέγιστο την ανθεκτικότητα στη ίωση sharka. Β) Είναι άμεσα διαθέσιμη η παραπάνω μοριακή τεχνική από τρία ιδιωτικά βιοτεχνολογικά εργαστήρια, εκ των οποίων το ένα βρίσκεται στην Αθήνα (Food Allergens Lab). Γ) Συνεχίστηκαν οι διασταυρώσεις για την δημιουργία νέων ποικιλιών με πολλαπλά γονίδια ανθεκτικότητας έτσι ώστε να παραχθούν ποικιλίες με πολυγονιδιακή ανθεκτικότητα η οποία θα είναι διαρκέστερη και θα είναι δυσκολότερο να ανατραπεί από στελέχη του ιού. Στα πλαίσια του προγράμματος MARS έγινε εφαρμογή των μοριακών δεικτών σε 43000 απόγονους διασταυρώσεων από υπάρχοντα προγράμματα διασταύρωσης σε διαφορετικά μέρη της Ευρώπης όπου οι φυλές και η πίεση του ιού είναι διαφορετικά. Συνολικά 23000 ήταν ανθεκτικά και θα ελεγχθούν με τεχνικές μολύνσεις σε θερμοκήπια ή στον αγρό για την ύπαρξη ανθεκτικότητας. 6
Δ) Ένας μεγάλος αριθμός ποικιλιών βερικοκιάς είναι ήδη πατενταρισμένες και διαθέσιμες από το Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. το CEBAS στην Ισπανία και CRPV στην Γαλλία με ανθεκτικότητα στην ίωση Sharka. Ε) Έγιναν δράσεις διάχυσης των αποτελεσμάτων του έργου με τη συγγραφή και δημοσίευση εργασιών (σε εκλαϊκευμένα περιοδικά). Συμμετοχή σε ημερίδα διάχυσης των αποτελεσμάτων του έργου που έγινε στην έκθεση ΙFEMA, Μαδρίτη στις 29/10/2015. 1.1.2. Τίτλος προγράμματος European Cooperative Program for Plant Genetic Resources Τίτλος έργου PrunDoc - Identification of a representative set of Prunus domestica accessions of EU origin, well documented and characterized, to be included into AEGIS system Σκοπός έργου Ο χαρακτηρισμός και η δημιουργία μίας κοινής βάσης δεδομένων χαρακτηριστικών ποικιλιών Ευρωπαϊκής δαμασκηνιάς Έναρξη - Λήξη 1/2015 12/2015 Φορέας χρηματοδότησης ECPGR Προϋπολογισμός έργου (συνολικά) Προϋπολογισμός (από τη Μονάδα) - Υπεύθυνος έργου Stein Harald Hjeltnes (Njøs næringsutvikling Νορβηγία) Επιστημονική υπεύθυνη στο Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Δρ. Π. Δρογούδη Ομάδα υποστήριξης Καζαντζής Κ. Συμμετέχοντες φορείς 1. Education and Research Centre for Viticulture and Pomology Klosterneuburg, Austria 2. Centre Wallon de Recherches Agronomiques (CRA-W), Belgium 3. INRA, France 4. JKI, Germany 5. C.R.A.-Unità di Ricerca per la Frutticoltura di Forlì (CRA- FRF), Italy 6. Latvia State Institute of Fruit-Growing, Latvia 7. Njøs næringsutvikling, Norway 8. Institute for Fruit Growing & Viticulture, Serbia 9. Research Institute of Plant Production, Slovakia Αποτελέσματα Βαθμός υλοποίησης του έργου Συμφωνήθηκαν οι First priority descriptors για τον φαινοτυπικό χαρακτηρισμό της δαμασκηνιάς και τα είδη τα οποία θα μελετηθούν. Έγιναν γενοτυπικές αναλύσεις σε φύλλα από 40 τοπικές ποικιλίες Ευρωπαϊκής δαμασκηνιάς εκ των οποίων οι 3 ποικιλίες ήταν Ελληνικές. Συλλέχθηκαν φαινοτυπικά δεδομένα από 100 ποικιλίες εκ των οποίων οι 7 ποικιλίες ήταν Ελληνικές. Τα παραπάνω δεδομένα είναι διαθέσιμα στη βάση δεδομένων της EURISCO. Φωτ. Οι συμμετέχοντες στο έργο σε συνάντηση εργασίας που έγινε στο Λούβεν του Βελγίου στις 21/4/2015. 7
Τα αποτελέσματα του έργου παρουσιάστηκαν στο 3rd EUFRIN Plum meeting που έγινε στη Σκόπελο 19-21 Αυγούστου 2015 και θα δημοσιευτούν στα πρακτικά του συνεδρίου. Δημιουργήθηκε ένα δίκτυο για περισσότερη μελέτη στον χαρακτηρισμό και την αξιολόγηση των γενετικών πόρων της δαμασκηνιάς. 1.2. Εθνικά Ανταγωνιστικά 1.2.2. Τίτλος προγράμματος ΕΣΠΑ 2007-2013, Πρόγραμμα ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ ΙΙΙ Τίτλος έργου «Η επίδραση του σταδίου ωριμότητας και των μετασυλλεκτικών χειρισμών συντήρησης στα ποιοτικά χαρακτηριστικά και το φυτοχημικό προφίλ καρπών ροδακινιάς (Prunus persica L.) μέσω φυσικοχημικών, βιοχημικών και γονιδιωματικών αναλύσεων» Σκοπός έργου 1. Η μελέτη των ποιοτικών χαρακτηριστικών και της μετασυλλεκτικής συμπεριφοράς διαφορετικών ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς. 2. Η μελέτη της αποτελεσματικότητας του δείκτη I AD για τον προσδιορισμό του βαθμού ωρίμανσης σε διαφορετικές ποικιλίες ροδακινιάς και νεκταρινιάς. Έναρξη - Λήξη 2012-2015 Φορέας χρηματοδότησης Γ.Γ.Ε.Τ. Προϋπολογισμός έργου (συνολικά) Προϋπολογισμός (από τη Μονάδα) Υπεύθυνος έργου Δρ. Α. Μαγγανάρης (ΑΤΕΙΘ) Ομάδα υποστήριξης Δρ. Π. Δρογούδη (Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων), Καθ. Μ. Βασιλακάκης (ΑΠΘ), Δρ. Γ. Μαγγανάρης (ΤΕΠΑΚ), Δρ. Γ. Παντελίδης (ΑΤΕΙΘ) Συμμετέχοντες φορείς Α.Τ.Ε.Ι. Θεσ/νίκης, Τμήμα Φυτικής Παραγωγής; Α.Π.Θ. Σχολή Γεωπονίας Α.Π.Θ.; Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Αποτελέσματα Βαθμός υλοποίησης του έργου Κατά τη συγκομιδή καρπών ροδακινιάς και νεκταρινιάς το στάδιο ωρίμανσης συνήθως καθορίζεται με βάση τη συνεκτικότητα της σάρκας και το βασικό χρώμα του καρπού και αυτό επηρεάζει σημαντικά τη δυνατότητα διατήρησής τους στο ράφι και την ποιότητα κατά την κατανάλωσή τους. Ωστόσο, ο προσδιορισμός της συνεκτικότητας της σάρκας καταστρέφει τον καρπό, ενώ σε πολλές νέες ποικιλίες το βασικό χρώμα είναι δύσκολο να διακριθεί. Πρόσφατα, βρέθηκε πως με τη χρήση ενός φασματοφωτόμετρου χειρός (DA Meter, Sinteleia, Bolonga, Italy) το οποίο μετρά τη διαφορά της απορρόφησης της χλωροφύλλης-α μεταξύ 670 nm και 720 nm και προσδιορίζει το δείκτη IAD (Index of Absorbance Difference) μπορεί να προβλεφθούν παράμετροι ωρίμανσης σε ορισμένες ποικιλίες ροδάκινων. Ωστόσο, βιβλιογραφικές αναφορές παρουσιάζουν τις σχέσεις μεταξύ του δείκτη IAD και συγκεκριμένων παραμέτρων που μεταβάλλονται με την ωρίμανση σε σχετικά περιορισμένο αριθμό ποικιλιών ροδακινιάς. Στην παρούσα μελέτη μετρήθηκε ο δείκτης IAD και παράμετροι που μεταβάλλονται και αποτελούν κριτήρια ωρίμανσης των ροδάκινων όπως η αντίσταση στη πίεση, η απώλεια βάρους, οι παράμετροι χρώματος CIELAB L, a* και b*, ο ρυθμός έκλυσης αιθυλενίου και αναπνοής, 8
τα διαλυτά στερεά συστατικά (ΔΣΣ) και η ογκομετρούμενη οξύτητα (ΟΟ), τα οποία μετρήθηκαν κατά τη συγκομιδή και ύστερα από 1, 3 και 5 ημέρες διατήρησής τους σε θερμοκρασία δωματίου (shelf life) σε 26 εμπορικές ποικιλίες. Κατά τη συγκομιδή παρατηρήθηκε μεγάλη παραλλακτικότητα σε όλες τις μετρηθείσες παραμέτρους μεταξύ των ποικιλιών. Η παραλλακτικότητα ήταν υψηλή για το δείκτη IAD (συντελεστής μεταβλητότητας (CV)=32%), μικρότερη μόνο από αυτή για τις παραμέτρους του χρώματος a* και b* (CV=52% και 35% αντίστοιχα), ενώ η μικρότερη παραλλακτικότητα παρατηρήθηκε για τα ΔΣΣ (CV=12%). Οι ποικιλίες διέφεραν επίσης στις αλλαγές που σχετίζονται με την ωρίμανση κατά τη διάρκεια των 5 ημερών διατήρησης σε θερμοκρασία δωματίου, με πιο χαρακτηριστικές αλλαγές στο δείκτη IAD και στη συνεκτικότητα της σάρκας στις ποικιλίες Rita Star, Spring Bell και Red Haven. Ο δείκτης IAD στη συγκομιδή και κατά τη διατήρηση σε θερμοκρασία δωματίου συσχετίζονταν θετικά με τη συνεκτικότητα της σάρκας σε όλες τις ποικιλίες (οι τιμές r2 κυμάνθηκαν από 0,797 έως 0,998), εκτός από τις πολύ όψιμες ποικιλίες Tasty Free και Όψιμο Ναούσης. Επίσης, ο δείκτης IAD συσχετίζονταν θετικά με το νωπό βάρος των καρπών σε όλες τις ποικιλίες, με την απώλεια νωπού βάρους σε 10 ποικιλίες, με την ΟΟ σε 15 ποικιλίες και με την παραγωγή αιθυλενίου σε 13 ποικιλίες. Η σημαντική παραλλακτικότητα στο δείκτη IAD κατά τη συγκομιδή μεταξύ των εξεταζόμενων ποικιλιών ροδακινιάς και νεκταρινιάς ισχυροποιεί τη σημασία του καθορισμού των τιμών του ξεχωριστά για κάθε ποικιλία. 1.3. Έργα ή Μελέτες κατ ανάθεση 1.3.1. Τίτλος έργου Αξιολόγηση Ποικιλιών και Υποκειμένων Φυλλοβόλων Οπορωφόρων Δένδρων στο Τ.Φ.Ο.Δ. Νάουσας Σκοπός έργου 1. Η εγκατάσταση και αξιολόγηση νέων ποικιλιών ροδακινιάς, νεκταρινιάς, κερασιάς, βερικοκιάς, μηλιάς και αχλαδιάς. 2. Η εγκατάσταση και αξιολόγηση νέων υποκειμένων οπωροφόρων δένδρων. 3. Η επισκόπηση και συγγραφή μελέτης για τα χαρακτηριστικά των υπαρχουσών ποικιλιών οπωροφόρων δένδρων. Έναρξη - Λήξη 2013-2016 Φορέας χρηματοδότησης VENUS growers, Α.Σ. Βελβεντού «Δήμητρα», ΑΣ Επισκοπής, ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, ΑΣΕΠΟΠ Νάουσας, ΑΣΟΠ Επισκοπής, ΔΕΛΚΟΦ Α.Ε., Agro Q O.E., FARMA CHEM, Βίτρο Ελλάς Α.Ε., Φυτώρια Αποστόλου, Φυτώρια Δανιηλίδη, Φυτώρια Μίλη, Α.Σ. Αγροτική Ανάπτυξη, Φυτώρια Π. Μπουρδάνος, Φυτώρια Πουλτσίδη και Φυτώρια Τσεσμελή, στα πλαίσια του προγράμματος Αξιολόγηση Ποικιλιών και Υποκειμένων Φυλλοβόλων Οπορωφόρων Δένδρων στο Ινστιτούτο Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας» Προϋπολογισμός έργου 80.000,00 (συνολικά) Προϋπολογισμός (από τη Μονάδα) - 9
Υπεύθυνος έργου Δρογούδη Π., Σωτηρόπουλος Θ. Ομάδα υποστήριξης Κ. Καζαντζής, Α. Ντίκας Συμμετέχοντες φορείς Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Αποτελέσματα Βαθμός υλοποίησης του έργου Στα πλαίσια του προγράμματος έγιναν οι απαραίτητες καλλιεργητικές φροντίδες και εγκαταστάθηκαν στο αγρόκτημα του Τμήματος Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας οι παρακάτω ποικιλίες: 58 ποικιλίες ροδακινιάς και νεκταρινιάς: Francoise, Lolita, Tastired, Black Gold, Earli Bomba, May Crest, Big Bang, Crimson Lady, Patty, Zee Diamond, Big Haven, Earli Top, Royal Queen, Ruby Rich, Brittney Lane, Magigue, Royal Glory, Ufo 4, Sweet Dream, Royal Majestic, Maura, Red Heaven, Rosa Del West, Alitop, Royal Time, Irena, Loretta, Luciana, Royal Summer, Ruby Bell, Summer Sweet, Sweet Scarlet, Κόρη, Λεμονάτα Ιουλίου, Rome Star, Marathon, Royal Lee, Zee Lady, Sweet Cap, Rosalia, Royal Pride, Max, Octavia, Orion, Queen Globe, Zee Glo, Morsiani 51, Summer Lady, Bolero, Royal Jim, Κεβίνα, Λεμονάτο Αυγούστου, Gladys, Redstar, Max 10, Red Fall, Late Fair 8 ποικιλίες κονσερβοποιήσιμου ροδάκινου: Εγκαταστάθηκαν 8 νέες ποικιλίες που προήλθαν από πρόγραμμα διασταύρωσης από το πανεπιστήμιο του Μιλάνου, Ιταλίας. 16 Ποικιλίες βερικοκιάς: Primando, Primaya, Priabel, Medaga, Pin Cot, Orange Red, Orange Ruby, Bora, Farely, Farbaly, Farhial, Fardao, Χαρίεσα, Δαναϊς, Λαϊας, Νόστος. 17 ποικιλίες κερασιάς: Sabrina, Skeena, Sweet Heart, Lory Bloom, Canadian Red, Sweet Early, Samba, Satin, Canada Giant, Octavia, Tieton, Grace Star, Big Star, Black Star, Early Star, Blaze Star και Lala Star. 21 ποικιλίες μηλιάς: Fuji, Super Chief, Gala Brookfield, Jeromine, Scarlet spur, Gold Chief, Forlady, Fuji Aztec, Ozark Gold, Mutsu, Golden Delicious, Fuji kiku, Red Chief, Gala Buckeye, Granny Smith, Golden Reinders, Jonagored, Jonaprince, Red Cap, Gala Schniga και Φυρίκι. 14 ποικιλίες αχλαδιάς: Carmen, Abate Fetel, Williams, Highland, Coscia, Santa Maria, Κρυστάλλι, Passa Crasana, Κοντούλα, Hoshui, Koshui, Sissy, Κοντούλα 1/6 και Κοντούλα 7/9. Κατά την καλλιεργητική περίοδο συλλέχθηκαν για πρώτη χρονιά δεδομένα συνολικής παραγωγής, αριθμού και βάρους νωπού καρπού, ενώ σε δείγματα καρπών που μεταφέρθηκαν στο εργαστήριο μετρήθηκαν τα συνολικά διαλυτά στερεά, η ογκομετρούμενη οξύτητα, το χρώμα των καρπών και οι διαστάσεις των καρπών. Εγκαταστάθηκαν 9 (εννέα) διαφορετικά υποκείμενα κερασιάς, πάνω στα οποία εμβολιάστηκαν δύο εμπορικές, αλληλοεπικονιαζόμενες ποικιλίες κερασιάς, (Ferrovia και Regina), για να μελετηθούν οι διαφορές που προσδίδουν τα διαφορετικά υποκείμενα σε γνωστές εμβολιαζόμενες ποικιλίες πάνω σε αυτά. 10
Κατά το 2013 εγκαταστάθηκαν δύο πειραματικές γραμμές φύτευσης κερασιάς, με δύο υποκείμενα (Gisela 5 και Gisela 6) και δύο γνωστές αλληλοεπικονιαζόμενες ποικιλίες (Ferrovia και Kordia), σε δύο διαφορετικά γραμμικά συστήματα διαμόρφωσης. Στο ήδη γνωστό Μονόκλωνο σύστημα και στο άγνωστο για τα ελληνικά δεδομένα U.F.O. (Upright Fruiting Offshoots), που βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο ακόμη και στη χώρα επινόησής του, τις Η.Π.Α. Το 2015 ελήφθησαν οι πρώτες συγκριτικές παρατηρήσεις ως προς την απόδοση ανά δένδρο. Γραμμική φύτευση κερασιάς σε σύστημα U.F.O. στο κεντρικό Αγρόκτημα του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. 1.3.2. Τίτλος έργου Σκοπός έργου Διενέργεια αναλύσεων δειγμάτων εδαφών και φύλλων σε οπωρώνες του ΑΣΕΠΟΠ Νάουσας των νομών Ημαθίας και Πέλλας και παροχή οδηγιών για εφαρμογή ορθολογικής λίπανσης σε οπωρώνες φυλλοβόλων οπωροφόρων περιόδου 2015-2018. Η διενέργεια αναλύσεις εδαφών και φύλλων σε οπωρώνες του ΑΣΕΠΟΠ Νάουσας και η παροχή οδηγιών για εφαρμογή ορθολογικής λίπανσης στους παραγωγούς του Συνεταιρισμού. Έναρξη - Λήξη 2015-2018 Φορέας χρηματοδότησης Αγροτικός Συνεταιρισμός ΑΣΕΠΟΠ Νάουσας Προϋπολογισμός έργου 16.000,00 (συνολικά) Προϋπολογισμός (από τη Μονάδα) - Υπεύθυνος έργου Δρ. Σωτηρόπουλος Θωμάς Τ.Φ.Ο.Δ.Ν., Δρ. Φραντζής Παπαδόπουλος Ι.Ε.Θ. Ομάδα υποστήριξης Συμμετέχοντες φορείς Κ. Καζαντζής, Α. Ντίκας Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. / Ι.Ε.Θ. 11
Αποτελέσματα Βαθμός υλοποίησης του έργου Πραγματοποιήθηκαν αναλύσεις εδαφών και φύλλων σε επιλεγμένα αγροτεμάχια του συνεταιρισμού και δόθηκαν οι συστάσεις συμβουλευτικής λίπανσης στους παραγωγούς. 1.3.3. Τίτλος έργου Σκοπός έργου Αξιολόγηση λιπασμάτων της εταιρείας Haifa Νοτιοανατολικής Ευρώπης Α.Ε. σε οπωρώνες φυλλοβόλων οπωροφόρων. Στο παρόν ερευνητικό πρόγραμμα ερευνάται η επίδραση διαφόρων λιπασμάτων νέας τεχνολογίας στην αύξηση-ανάπτυξη των δένδρων και στην ποιότητα και συντηρησιμότητα των καρπών σε καλλιέργειες φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων. Έναρξη - Λήξη 2015-2016. Φορέας χρηματοδότησης Haifa Νοτιοανατολικής Ευρώπης Α.Ε. Προϋπολογισμός έργου 12.000,00 (συνολικά) Προϋπολογισμός (από τη - Μονάδα) Υπεύθυνος έργου Σωτηρόπουλος Θωμάς Ομάδα υποστήριξης Α. Ντίκας Συμμετέχοντες φορείς Αποτελέσματα Βαθμός υλοποίησης του έργου Οι πειραματικές εργασίες έγιναν σε οπωρώνα στην περιοχή της Νάουσας σε δένδρα μηλιάς της ποικιλίας Golden Delicious και ροδακινιάς ποικιλίας Andross. Οι μηλιές ήταν ηλικίας 13 ετών, φυτεμένες σε αποστάσεις 3,5 χ 2,5 μ. και διαμορφωμένες σε ατρακτοειδές σχήμα. Οι ροδακινιές ήταν ηλικίας 11 ετών, φυτεμένες σε αποστάσεις 5 χ 5 μ. και διαμορφωμένες σε ελεύθερο κύπελλο. Στον οπωρώνα με τις ροδακινιές, η περιεκτικότητα των καρπών σε διαλυτά στερεά στις μεταχειρίσεις 3 και 4 βρέθηκε σημαντικά μεγαλύτερη σε σχέση με το μάρτυρα. Η περιεκτικότητα του χυμού σε μηλικό οξύ στη μεταχείριση του μάρτυρα βρέθηκε μεγαλύτερη σε σχέση με τις υπόλοιπες μεταχειρίσεις οι οποίες δεν διέφεραν μεταξύ τους. Η αύξηση της περιεκτικότητας των καρπών σε διαλυτά στερεά και η αύξηση της αναλογίας διαλυτά στερεά/οξύτητα στις μεταχειρίσεις 2, 3 και 4 είναι επιθυμητό χαρακτηριστικό καθώς βελτιώνει τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά των καρπών. Το μέσο βάρος καρπού και η αντίσταση της σάρκας των καρπών στην πίεση δεν διέφερε μεταξύ των μεταχειρίσεων. Μετά από 1 εβδομάδα συντήρησης των καρπών σε ψυκτικούς θαλάμους (+0,5 0 C), το περιεχόμενό τους σε διαλυτά στερεά αυξήθηκε σε σχέση με την πρώτη δειγματοληψία, ενώ η οξύτητα μειώθηκε. Ως συνέπεια, αυξήθηκε και ο λόγος διαλυτά στερεά/οξύτητα. Οι διαφορές μεταξύ των μεταχειρίσεων που αναφέρθηκαν κατά την περίοδο της συγκομιδής, διατηρήθηκαν και μετά από συντήρηση των καρπών επί 1 εβδομάδα. Αναφορικά με τις παραμέτρους φωτοσύνθεσης, τις υψηλότερες τιμές φωτοσυνθετικών παραμέτρων (ρυθμός καθαρής φωτοσύνθεσης, ρυθμός διαπνοής και στοματική αγωγιμότητα) στην ποικιλία ροδακινιάς Andross παρουσίασαν τα φυτά της επέμβασης λίπανσης 3 ενώ οι χαμηλότερες καταγράφηκαν στη φυτά του μάρτυρα (1). Το 12
αποτέλεσμα αυτό δείχνει μία ενίσχυση της φυσιολογικής επίδοσης των φυτών ροδακινιάς με την προσθήκη λιπάσματος με ισχυρότερη επίδραση στην περίπτωση της επέμβασης 3 και συνεπώς αυξημένη ικανότητα παραγωγής ξηράς ουσίας. Αντίθετα, τα φυτά της επέμβασης 3 παρουσίασαν μικρότερη αποτελεσματικότητα στην χρησιμοποίηση του νερού. Η αύξηση του ρυθμού φωτοσύνθεσης στη μεταχείριση 3 καθώς και η στοματική αγωγιμότητα προφανώς σχετίζονται με την αύξηση της συγκέντρωσης Κ των φύλλων. Το Κ προάγει τη φωτοσύνθεση και αυξάνει τη στοματική αγωγιμότητα λόγω του λειτουργικού του ρόλου στα στομάτια και στα καταφρακτικά κύτταρα. 1.3.4. Τίτλος έργου Μελέτη της επίδρασης του Amino16 στην αντοχή ανθοφόρων οφθαλμών ροδακινιάς σε χαμηλές θερμοκρασίες Σκοπός έργου Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε η αποτελεσματικότητα εφαρμογής του σκευάσματος Amino16 στην αντοχή ανθοφόρων οφθαλμών ροδακινιάς και νεκταρινιάς σε χαμηλές θερμοκρασίες. Έναρξη - Λήξη 1/3/2015 30/5/2015 Φορέας χρηματοδότησης Ελληνική Βιομηχανία Υδρολυμένης Πρωτεΐνης Προϋπολογισμός έργου 2.898,0 (συνολικά) Προϋπολογισμός (από τη Μονάδα) - Υπεύθυνος έργου Δρ. Π. Δρογούδη Ομάδα υποστήριξης Συμμετέχοντες φορείς Αποτελέσματα Βαθμός υλοποίησης του έργου Εμπιστευτική μελέτη 1.4. Συνεχιζόμενα προγράμματα χωρίς ειδικό προϋπολογισμό Τίτλος έργου Σκοπός έργου Αξιολόγηση νέων ποικιλιών, συλλογή και διατήρηση γενετικού υλικού πυρηνοκάρπων στα πλαίσια της Ι.B.P.G.R. Σκοπός του έργου είναι 1) ο καθορισμός του βαθμού προσαρμογής των διαφόρων ποικιλιών φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων που εισάγονται από το εξωτερικό ή επιλέγονται από τον εγχώριο πληθυσμό ή δημιουργούνται με διασταυρώσεις, και 2) η επισήμανση, καταγραφή, χαρτογράφηση, συλλογή και αξιολόγηση γενετικού υλικού πυρηνοκάρπων από αυτοφυή άτομα ή πληθυσμούς και η διατήρηση σε ειδικές συλλογές του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. (ex situ), αυτού που κινδυνεύει άμεσα να εξαφανιστεί ή έχει ιδιαίτερο γενετικό ενδιαφέρον, για να χρησιμοποιηθεί σε προγράμματα βελτίωσης ποικιλιών και υποκειμένων, καθώς και η διατήρηση αξιόλογων ποικιλιών και υποκειμένων που άρχισε να εγκαταλείπεται η καλλιέργειά τους από τους παραγωγούς και κινδυνεύουν να 13
εξαφανιστούν. Έναρξη - Λήξη 1984 - συνεχές Φορέας ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. ΕΛ.Γ.Ο. «ΔΗΜΗΤΡΑ» χρηματοδότησης Υπεύθυνος έργου Δρογούδη Π., Σωτηρόπουλος Θ., Καζαντζής Κ. Ομάδα υποστήριξης - Συμμετέχοντες φορείς Αποτελέσματα Βαθμός υλοποίησης του έργου Με ατομικές προσπάθειες του ερευνητικού προσωπικού του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. και σε ορισμένες περιπτώσεις στα πλαίσια διαφόρων εθνικών ερευνητικών προγραμμάτων, μελετάται η συμπεριφορά ξενικών ποικιλιών στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της Ημαθίας. Επίσης συλλέγονται ή εισάγονται ποικιλίες, υποκειμένα και αγρίων ειδών που απαντώνται στη χώρα μας. Οι προσπάθειες αυτές συνεχίζονται και σήμερα σε κάθε ευκαιρία. Σήμερα διατηρούνται συνολικά 733 ποικιλίες φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων για την Τ.Γ.Υ.Φ.Ο., εκ των οποίων οι 132 είναι Ελληνικοί γενότυποι/ποικιλίες (Πίνακας 1). Καταγράφονται παρατηρήσεις ων προς το χρόνο έναρξης και πλήρους ανθοφορίας, την παραγωγικότητα των δένδρων, την ευπάθεια των δένδρων σε ασθένειες και την ανάπτυξη των δένδρων. Πίνακας 1. Αριθμός ποικιλιών φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων που διατηρούνται στην Τράπεζα Γενετικού Υλικού Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων (Τ.Γ.Υ.Φ.Ο.). Σύνολο (Ξενικές και Ελληνικές) Ελληνικές Αμυγδαλιά 20 7 Αχλαδιά 45 17 Αχλαδόμηλα (Nashi) 7 Βερικοκιά 25 8 Βυσσινιά 2 1 Δαμασκηνιά (Ευρ. και Ιαπωνική) 51 7 Καρυδιά 26 Κερασιά 53 10 Κυδωνιά 40 39 Λεπτοκαρυά 12 Μηλιά 120 10 Μουριά 5 Ροδακινιά/ νεκταρινιά 127 5 Ροδιά 37 28 Υποκείμενα Αχλαδιάς (κυδωνιές) 6 Υποκείμενα κερασιάς/βυσσινιάς 14 Υποκείμενα ροδακινιάς 34 14
Σύνολο 733 132 Τίτλος έργου Σκοπός έργου Δημιουργία νέων ποικιλιών κερασιάς με ελεγχόμενο υβριδισμό. Σκοπός του προγράμματος είναι η δημιουργία νέων αξιόλογων ποικιλιών κερασιάς με ελεγχόμενο υβριδισμό. 1992 - συνεχές ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. ΕΛ.Γ.Ο. «ΔΗΜΗΤΡΑ» Έναρξη - Λήξη Φορέας χρηματοδότησης Υπεύθυνος έργου Καζαντζής Κωνσταντίνος Ομάδα υποστήριξης - Αποτελέσματα Βαθμός υλοποίησης του έργου Οι διασταυρώσεις ξεκίνησαν το 1992 και συνεχίστηκαν μέχρι το 1998, στις συλλογές αξιολόγησης ποικιλιών του Ι.Φ.Δ., με στόχο την απόκτηση αυτογόνιμων ποικιλιών, μεγαλόκαρπων, παραγωγικών και ανθεκτικών στο σχίσιμο, που να καλύπτουν όλη την περίοδο του κερασιού. Οι γονείς που χρησιμοποιήθηκαν παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα: Πίνακας διασταυρώσεων B.S. Hardy Giant x Stella Stella x Τραγανά Εδέσσης Chinook x Stella Larian x Stella B. Burlat x Stella Τραγανά Εδέσσης x Άγνωστο Summit x Άγνωστο Germersdorfer x Τραγανά Εδέσσης Germersdorfer x Άγνωστο Μπακιρτζέικα x Άγνωστο Από τις προσπάθειες αυτές προέκυψαν 1200 υβρίδια και μετά την πρώτη επιλογή, επιλέχθηκαν 49, τα οποία φυτεύτηκαν σε συλλογές αξιολόγησης το 2007. Στην ίδια συλλογή εγκαταστάθηκαν 13 γνωστές ποικιλίες για να χρησιμοποιηθούν ως μάρτυρες, 18 νεότερες ποικιλίες για αξιολόγηση και 23 παλιές ποικιλίες για διατήρηση γενετικού υλικού και χορήγηση εμβολίων. Κατά το 2015 έγιναν οι απαραίτητες καλλιεργητικές εργασίες διατήρησης του ως άνω υλικού, καθώς και ελήφθησαν παρατηρήσεις επί του αγρού. Συνεχίστηκαν επίσης και εγκλωβισμοί υβριδίων που έχουν ως ένα γονέα την αυτογόνιμη ποικιλία Stella, για να ελεγχθεί μήπως κληρονόμησαν αυτή τη σπουδαία ιδιότητα για την κερασιά. Τα προηγούμενα χρόνια βρέθηκαν δέκα αυτογόνιμα υβρίδια. 15
Δοκιμές ελέγχου του αυτογόνιμου σε υβρίδια που έχουν ως ένα γονέα την ποικιλία Stella. Τίτλος έργου Σκοπός έργου Βελτίωση ποικιλιών βερικοκιάς με ανθεκτικότητα στην ίωση sharka. Σκοπός του προγράμματος είναι η δημιουργία νέων ποικιλιών βερικοκιάς και συγκεκριμένα η βελτίωση των ελληνικών ποικιλιών βερικοκιάς με διασταυρώσεις, ώστε να αποκτηθούν νέες ποικιλίες οι οποίες να διαθέτουν ανθεκτικότητα στην ίωση Sharka (Ευλογιά της δαμασκηνιάς), προσαρμοστικότητα στις ελληνικές κλιματικές συνθήκες, αυτογονιμότητα, παραγωγικότητα και καλή ποιότητα καρπού. 1992 - συνεχές ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. ΕΛ.Γ.Ο. «ΔΗΜΗΤΡΑ» Έναρξη - Λήξη Φορέας χρηματοδότησης Υπεύθυνος έργου Π. Δρογούδη Ομάδα υποστήριξης - Αποτελέσματα Βαθμός υλοποίησης του έργου Το έτος 2015 πραγματοποιήθηκαν διασταυρώσεις μεταξύ ανθεκτικών στην ίωση σάρκα ποικιλιών. Λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών κατά την περίοδο της ανθοφορίας (θερμοκρασία ήταν γύρω στους 10-12 βαθμούς) ο αριθμός των απογόνων ήταν πολύ μικρός. 16
2. ΝΕΕΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 2.1. Προγράμματα που εγκρίθηκαν Τίτλος πρότασης: ECoHisPy (European Collection of Historical Pyrus). Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Γενετικού Υλικού ECPGR (ομάδα γιγαρτοκάρπων) Υπεύθυνος: Prof. Marc Lateur Βέλγιο, 2015. Συμμετέχοντες φορείς: ΤΦΟΔΝ: Δρ. Θ. Σωτηρόπουλος. Τίτλος πρότασης: Collaborative action for updating, documenting and communicating the cherry patrimonial richness in EU με το ακρωνύμιο EU.CHERRY. Πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Γενετικού Υλικού ECPGR (ομάδα πυρηνοκάρπων). Υπεύθυνος: Dr Μ. Balmas (INRA, Γαλλία) Συμμετέχοντες φορείς: ΤΦΟΔΝ: Δρ. Π. Δρογούδη. 2.2. Προγράμματα υπό αξιολόγηση - 2.3. Προγράμματα που δεν έτυχαν χρηματοδότησης H Ερευνητική πρόταση με τίτλο Improving productivity, stability and quality of major fruit crops using Genotype, Environment and Management interactions στα πλαίσια του Strategies for crop productivity, stability and quality of the H2020 1st Work programme of the Societal Challenge N 2. 11-06-2015. 3. ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 3.1. Δημοσιεύσεις σε Διεθνή Επιστημονικά Περιοδικά με κρίση Bacchetta L., M. Rovira, M. Aramini, P. Drogoudi, AP Silva, A. Solar, D. Avanzato, R. Botta, N. Valentini, P. Boccacci (2015). A multidisciplinary approach to enhance the conservation and use of hazelnut genetic resources. Genetic Resources and Crop Evolution. 62: 649-663. Ganopoulos I., Moysiadis T., Xanthopoulou A., Ganopoulou M., Avramidou E., Aravanopoulos F., Tani E., Madesis P., Tsaftaris A., Kazantzis K. (2015). Diversity of morpho-physiological traits in worldwide sweet cherry cultivars of GeneBank collection using multivariate analysis. Scientia Horticulturae 197: 381-391. Kafkaletou M., M. Christopoulos, M. Ktistaki, T. Sotiropoulos, E. Tsantili 2015. Influence of rain cover on respiration, quality attributes and storage of cherries (Prunus avium L.).). Journal of Applied Botany and Food Quality 88: 87-96. 17
Kazantzis K., Sotiropoulos T., Marnasidis S., Ganopoulos I., Xanthopoulou A., Madesis P. (2015). Tsolakeiko : A Greek Sweet Cherry Cultivar. HortScience 50(10): 1591-1592, 2015. Sotiropoulos T., F. Papadopoulos, E. Metaxa, P. Psoma and D. Stylianidis (2015). Preliminary results on nickel concentrations in soil, leaves and fruits of apple and peach orchards in northern Greece. Journal of Agriculture, Food and Development 1:15-18. 3.2. Δημοσιεύσεις σε Ελληνικά Επιστημονικά Περιοδικά με κρίση - 3.3. Δημοσιεύσεις σε Πρακτικά Διεθνών Συνεδρίων - 3.4. Δημοσιεύσεις σε Πρακτικά Εθνικών Συνεδρίων Σπανός Κ., Καζαντζής Κ. (2013). Η Αγριοκερασιά (Prunus avium L.): Βιολογία Οικολογία, χρήση και προοπτικές για εναλλακτική καλλιέργεια. Πρακτικά 16 ου Πανελλήνιου Δασολογικού Συνεδρίου, σελ. 189-196, Θεσσαλονίκη 6-9 Οκτωβρίου 2013. 3.5. Ανακοινώσεις ή παρουσιάσεις σε Διεθνή Συνέδρια οι οποίες δεν συμπεριλαμβάνονται σε τόμους πρακτικών Drogoudi P. and Pantelidis G. Qualitative traits and antioxidant contents in skin and flesh tissue of 43 plum and prune cultivars maintained in the Greek GeneBank collection. Προφορική παρουσίαση στην III EUFRIN Plum and Prune Working Group Meeting, 20-21 Αυγούστου. 2015, Σκόπελος. Drogoudi P., Pantelidis G. and Thomidis T. Effects of spraying with ozonated water on brown rot development and ripening related changes of plums and nectarines during storage. Πόστερ παρουσίαση στην III EUFRIN Plum and Prune Working Group Meeting, 20-21 Αυγούστου. 2015, Σκόπελος Hjeltnes, S.H, D. Giovannini, M. Blouin, D. Benedikova, P. Drogoudi, M. Höfer, G. Lacis, V. Ognjanov, M. Lateur, J.M. Engels & L. Maggioni. Prundoc A Project to Define Accessions for the European Collection. Προφορική παρουσίαση στην III EUFRIN Plum and Prune Working Group Meeting, 20-21 Αυγούστου. 2015, Σκόπελος. Stylianidis D. and T. Sotiropoulos. Agronomical data of the plum (Prunus domestica L.) cultivar Skopelou compared to other cultivars cultivated for fruit drying. Πόστερ παρουσίαση στην ΙΙΙ EUFRIN Plum and Prune working Group Meeting. 20-21 Aυγούστου, 2015, Σκόπελος. 3.6. Ανακοινώσεις ή παρουσιάσεις σε Εθνικά Συνέδρια οι οποίες δεν συμπεριλαμβάνονται σε τόμους πρακτικών Δρογούδη Π., Γ. Μερκουρόπουλος, Γ. Παντελίδης, Ι. Γανόπουλος, Α. Τσαυτάρης και Ι. Παπαδόπουλος. Ποιοτικά χαρακτηριστικά και γενοτυπικός χαρακτηρισμός σε ποικιλίες δαμασκηνιάς που διατηρούνται στην Ελληνική Τράπεζα Γενετικού Υλικού. Βιβλίο 18
περιλήψεων της 27ης Επιστημονικής Συνεδρίασης της ΕΕΕΟ, σελ. 105 (γραπτή παρουσίαση). Δρογούδη Π., Σ. Βέμμος και Π. Τσιάντας. Αλλαγές στην αντοχή οφθαλμών και βλαστών ροδιάς σε χαμηλές θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια διαφορετικών φαινολογικών σταδίων. Βιβλίο περιλήψεων της 27ης Επιστημονικής Συνεδρίασης της ΕΕΕΟ, σελ. 78 (προφορική παρουσίαση). Καζαντζής Κ., Σωτηρόπουλος Θ., Χατζηχαρίσης Ι. Αξιολόγηση 27 ποικιλιών βυσσινιάς (Prunus cerasus L.) στις εδαφοκλιματικές συνθήκες του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων Τμήμα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων Νάουσας. Γραπτή Ανακοίνωση στο 27 ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρίας της Επιστήμης των Οπωροκηπευτικών, Βόλος 28-29 Σεπτεμβρίου 2015. Μαγγανάρης Γ.Α., Π. Δρογούδη, Β. Γούλας, Γ. Παντελίδης, Γ. Τάνου, Κ. Πασχαλίδης και Α. Μαγγανάρης. Η επίδραση του σταδίου ωριμότητας και της ψυχρής συντήρησης στα ποιοτικά χαρακτηριστικά και τη φυτοχημική σύσταση καρπών ποικιλιών ροδακινιάς με διακριτά χαρακτηριστικά. Βιβλίο περιλήψεων της 27ης Επιστημονικής Συνεδρίασης της ΕΕΕΟ, σελ. 90 (προφορική παρουσίαση). Σωτηρόπουλος Θ., Σ. Παυλάκος, A. Πετρίδης, A. Γιαννακούλα, Σ. Κουνδουράς, Μ. Κουκουρίκου-Πετρίδου, Η. Ηλίας, Ν. Κουτίνας, Ι. Θεριός 2015 Αποτελεσματικότητα διαφόρων λιπαντικών χειρισμών (προ- και μετα- συλλεκτικών) στην παραγωγή της ακτινιδιάς. Γραπτή ανακοίνωση στο 27 ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρίας της Επιστήμης των Οπωροκηπευτικών, Βόλος, 2015. Σωτηρόπουλος Θ., Σ. Παυλάκος, Α. Πετρίδης, Μ. Κουκουρίκου-Πετρίδου 2015 Αξιολόγηση του σκευάσματος SUN PROTECT για την προστασία των μήλων από τα ηλιακά εγκαύματα. Γραπτή ανακοίνωση στο 27 ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρίας της Επιστήμης των Οπωροκηπευτικών, Βόλος, 2015. Τεστέμπασης Σ., R.D. Puckett, Π.Δ. Δρογούδη, T.J. Michailides και Γ.Σ. Καραογλανίδης. Συγκριτική δομή πληθυσμών και προφίλ ανθεκτικότητας σε μυκητοκτόνα στελεχών του Botrytis spp. που σχετίζονται με την τεφρά σήψη καρπών ροδιάς σε Ελλάδα και Καλιφόρνια. Βιβλίο περιλήψεων της 27ης Επιστημονικής Συνεδρίασης της ΕΕΕΟ, σελ. 168 (γραπτή παρουσίαση). 3.7. Εκθέσεις Ερευνητικών Προγραμμάτων Final report: Identification of a representative set of Prunus domestica accessions of European origin, well documented and characterized, to be included into the AEGIS system (Prundoc) Period (1.01.2015-31.12.2015) Συμμετοχή Π. Δρογούδη Final report: MARKER ASSISTED RESISTANCE TO SHARKA Small Collaborative project of the 7th Framework Programme THEME [KBBE.2013.1.4-07] 01/12/2013-30/11/2015 Συμμετοχή Π. Δρογούδη 3.8. Άλλες Δημοσιεύσεις (Εκλαϊκευμένα περιοδικά, Ημερήσιος τύπος κ.ά.) Kazantzis K., Xafakos P. (2015). Aggiornamenti sulla cerasicoltura greca: cresce l interesse per l esportazione. Rivista di Frutticoltura e di Ortofloricoltura, No 4, Aprile 2015, pp. 38-40. 19
Δρογούδη Π. (2015). Γονιδιακή προσέγγιση για την παραγωγή ποικιλιών βερικοκιάς με ανθεκτικότητα στην ίωση σάρκα. Γεωργία Κτηνοτροφία 9: 24-25. Δρογούδη Π. (2015). Το πιστοποιημένο καθαρό γεντικό υλικό είναι η λύση κατά της «Ευλογιάς της δαμασκηνιάς». Φρουτονέα τ. 203: 6. Δρογούδη Π., Γ. Παντελίδης, Β. Ζιώγας, Γ. Μαγγανάρης και Α. Μαγγανάρης (2015). Μη καταστροφικός προσδιορισμός του σταδίου ωρίμανσης καρπών ροδακινιάς και νεκταρινιάς με τη χρήση φορητού φασματοφωτόμετρου. Γεωργία-Κτηνοτροφία τ. 4: 74-80. Καζαντζής Κ. (2015). Διαλογή και ταξινόμηση κερασιών με τη βοήθεια ηλεκτρονικά ρυθμιζόμενων καλιμπραδόρων. Διαδικτυακό άρθρο FARMACON BLOG: https://www.farmacon.gr/farmablog/articles/preservation-storage/596-dialoghtaxinomish-kerasiwn-me-kalimpradoroys Καζαντζής Κ. (2015). Εγχώριες ποικιλίες κερασιάς με εμπορικό ενδιαφέρον. Μακεδονικά Νέα, 14/11/2015, σελ. 7. Καζαντζής Κ. (2015). Εισαγωγές Εξαγωγές κερασιών για το έτος 2014. Φωνή της Νάουσας, 17/1/2015. Καζαντζής Κ. (2015). Η κερασοκαλλιέργεια στην Ευρώπη και την Ελλάδα, στη δεκαετία του 2010. Φρουτονέα τ. 197: 26-28. Καζαντζής Κ. (2015). Περιγραφή κυριότερων ποικιλιών κερασιάς στη χώρα μας. Διαδικτυακό άρθρο FARMACON BLOG: https://www.farmacon.gr/farmablog/articles/seed/426-poikilies-kerasias Καζαντζής Κ. (2015). Χώρες και κέντρα παραγωγής νέων ποικιλιών κερασιάς και βυσσινιάς ανά τον κόσμο. Γεωργία-Κτηνοτροφία τ. 9: 60-72. Καζαντζής Κ., Μαρνασίδης Σ., Γανόπουλος Ι., Μαδέσης Π., Σωτηρόπουλος Θ. (2015). Πρώτη παρουσίαση της εγχώριας ποικιλίας κερασιάς Τσολακέικο. ΔΗΜΗΤΡΑ τ. 9: 4-7. Καζαντζής Κ., Ξαφάκος Π. (2015). Επισκόπηση της κερασοκαλλιέργειας στην Ελλάδα για το 2014. ΠΕΛΛΑ NEWS, 18/3/2015, σελ. 12-13. Καζαντζής Κ., Ξαφάκος Π. (2015). Υφιστάμενη κατάσταση της ελληνικής κερασοκαλλιέργειας (α ). Μακεδονικά Νέα, 30/5/2015, σελ. 7. Καζαντζής Κ., Ξαφάκος Π. (2015). Υφιστάμενη κατάσταση της ελληνικής κερασοκαλλιέργειας (β ). Μακεδονικά Νέα, 30/5/2015, σελ. 7. Καζαντζής Κ., Σωτηρόπουλος Θ. (2015). Η εγχώρια ποικιλία κερασιάς Τσολακέικο. Α μέρος. Φωνή της Νάουσας, 10/10/2015. Καζαντζής Κ., Σωτηρόπουλος Θ. (2015). Η εγχώρια ποικιλία κερασιάς Τσολακέικο. Β μέρος. Φωνή της Νάουσας, 17/10/2015. Στυλιανίδης Δ., Θ. Σωτηρόπουλος. Εφημερίδα της Ημαθίας Λαός (4-4-2015) παρουσιάστηκε σε εκλαϊκευμένη μορφή άρθρο με θέμα Η διατροφική αξία των μήλων. Στυλιανίδης Δ., Σωτηρόπουλος Θ., Καζαντζής Κ. (2015). Το ανισοζύγιο των θρεπτικών στοιχείων φύλλων και καρπών κερασιάς της ποικιλίας B.S. Hardy Giant ως πιθανή αιτία της επιφανειακής κηλίδωσης. Φωνή της Νάουσας, 11/7/2015. Σωτηρόπουλος Θ., Σ. Παυλάκος, Α. Πετρίδης, Μ. Κουκουρίκου-Πετρίδου (2015). Αξιολόγηση του σκευάσματος SUNPROTECT για την προστασία των μήλων από τα ηλιακά εγκαύματα. Γεωργία Κτηνοτροφία τεύχος 5, σελ. 45-48. Σωτηρόπουλος Θ., Φ. Παπαδόπουλος, Ε. Μεταξά, Π. Ψωμά, Δ. Στυλιανίδης (2015). Ο ρόλος του νικελίου στα φυτά Προκαταρκτικές μετρήσεις των συγκεντρώσεων νικελίου σε 20
δείγματα εδαφών, φύλλων και καρπών σε οπωρώνες φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων. Γεωργία Κτηνοτροφία τεύχος 4, σελ. 66-70 Σωτηρόπουλος Θ., Φ. Παπαδόπουλος, Ε. Μεταξά, Π. Ψωμά, Δ. Στυλιανίδης Τοπική εφημερίδα της Νάουσας Φωνή της Νάουσας (21/2/2015) παρουσιάστηκε σε εκλαϊκευμένη μορφή άρθρο με θέμα: Ο ρόλος του νικελίου στα φυτά - Συγκεντρώσεις νικελίου σε δείγματα εδαφών, φύλλων και καρπών σε οπωρώνες μηλιάς και ροδακινιάς στη Νάουσα. 3.9. Κριτές σε επιστημονικά περιοδικά Δρογούδη Π. Κριτής στα περιοδικά HortScience, Journal of Agricultural and Food Chemistry. Σωτηρόπουλος Θ. Κριτής στα περιοδικά HortScience, Scientific World Journal, Journal of Agriculture, Food and Development Journal of Agricultural Science. 3.10. Συλλογικοί τόμοι ή βιβλία, Κεφάλαια, Μονογραφίες Συγγραφή βιβλίων Foliar fertilization. Scientific principles and field practices. V. Fernandez, T. Sotiropoulos, P. Brown. International Fertilizer Industry Association. Πραγματοποιήθηκε επανέκδοση του βιβλίου στην Ισπανική γλώσσα από τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Λιπασμάτων της Βραζιλίας. Sao Paulo, 2015. Συγγραφή μονογραφιών Σωτηρόπουλος Θ. (2015). Εγχειρίδιο λίπανσης φυλλοβόλων οπωροφόρων δένδρων. Έκδοση ΕΛ.Γ.Ο. ΔΗΜΗΤΡΑ. Γενική Διεύθυνση Αγροτικής Έρευνας. 4. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΗΜΕΡΙΔΕΣ 4.1. Συμμετοχή σε Διεθνή Συνέδρια και Ημερίδες Τίτλος Συνεδρίου: EUFRIN Plum and Prune working Group Meeting. Διοργάνωση: ISHS και ΤΕΙ Θεσσαλίας Τόπος ημερομηνία: 20-21 Aυγούστου, 2015, Σκόπελος. Ονοματεπώνυμο: Δρογούδη Π. και Σωτηρόπουλος Θ. 4.2. Συμμετοχή σε Εθνικά Συνέδρια και Ημερίδες Τίτλος Συνεδρίου: Υποστήριξη της Ανάπτυξης του Τομέα των Οπωροκηπευτικών στην Ελλάδα. 27 ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρίας της Επιστήμης των Οπωροκηπευτικών. Διοργάνωση: Ελληνική Εταιρία της Επιστήμης των Οπωροκηπευτικών (Ε.Ε.Ε.Ο.). Τόπος ημερομηνία: Βόλος, 28-29 Σεπτεμβρίου 2015 21
Ονοματεπώνυμο: Δρογούδη Π., Καζαντζής Κ., Σωτηρόπουλος Θ. Τίτλος Ημερίδας: Η κερασοκαλλιέργεια. Διοργάνωση: Τ.Ο.Ε.Β. Μεσοβούνου Κοζάνης. Τόπος ημερομηνία: Μεσόβουνο, 28/1/2015 Ονοματεπώνυμο: Καζαντζής Κ., Σωτηρόπουλος Θ. Τίτλος Ημερίδας: Διοργάνωση: Τόπος ημερομηνία: Ονοματεπώνυμο: Ποικιλίες κερασιάς και τεχνικές διαμόρφωσης σχημάτων. Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Νησίου Πέλλας Σκάλα. Έδεσσα, 10/2/2015 Καζαντζής Κ. Τίτλος Ημερίδας: Καλλιέργεια της κερασιάς. Διοργάνωση: Α.Σ. Ράχης Πιερίας «Ο Άγιος Λουκάς». Τόπος ημερομηνία: Πάχη Πιερίας, 19/2/2015 Ονοματεπώνυμο: Καζαντζής Κ. Τίτλος Ημερίδας: Η θρέψη και η λίπανση της ακτινιδιάς. Διοργάνωση: Ομάδα Παραγωγών Κατερίνης. Τόπος ημερομηνία: Κατερίνη, 18/2/2015 Ονοματεπώνυμο: Σωτηρόπουλος Θ. Τίτλος Ημερίδας: Ημερίδα για την δενδροκαλλιέργεια στο δήμο Σερβίων- Βελβεντού. Διοργάνωση: Δήμος Σερβίων-Βελβεντού Τόπος ημερομηνία: Πλατανόρευμα Σερβίων, 7/3/2015 Ονοματεπώνυμο: Δρογούδη Π. Τίτλος Ημερίδας: Η καλλιέργεια της ροδιάς στην Ελλάδα- Προβλήματα και Προοπτικές. Διοργάνωση: Πρυτανικές Αρχές του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Τόπος ημερομηνία: Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 28/2/2015 Ονοματεπώνυμο: Δρογούδη Π. 4.3. Οργάνωση ή συμμετοχή στην οργάνωση, Διεθνών Συνεδρίων Δρογούδη Π. και Σωτηρόπουλος Θ. Μέλος της οργανωτικής επιτροπής του ΙΙΙ EUFRIN Plum and Prune Working Group Meeting, Σκόπελος Ελλάδα, 20-21 Αυγούστου 2015. 4.4. Οργάνωση ή συμμετοχή στην οργάνωση, Εθνικών Συνεδρίων Δρογούδη Π. Μέλος της οργανωτικής επιτροπής στο 27 ο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρίας Επιστήμης των Οπωροκηπευτικών που έγινε στις 28-29/9/2015 στο Βόλο. 22
4.5. Οργάνωση ή συμμετοχή στην οργάνωση, Ημερίδων. Σωτηρόπουλος Θ. Οργάνωση ημερίδας με τίτλο: Η καλλιέργεια της μηλιάς. Πραγματοποιήθηκε στις 20/3/2015 στις εγκαταστάσεις του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. Σωτηρόπουλος Θ. Οργάνωση ημερίδας με τίτλο: Ολοκληρωμένη διαχείριση των κυριότερων εντομολογικών εχθρών της ροδακινιάς και της καρπόκαψας της μηλιάς, καθώς και ενημέρωση πάνω στα τελευταία δεδομένα των πειραματικών εργασιών αναφορικά με την καταπολέμηση του βοτρύτη της ακτινιδιάς. Πραγματοποιήθηκε στις 3/12/2015 στις εγκαταστάσεις του Τ.Φ.Ο.Δ.Ν. 5. ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ 5.1. Ως εμπειρογνώμονες: α) σε Ευρωπαϊκές Επιτροπές - β) σε Εθνικές Επιτροπές Δρογούδη Π. Συμμετοχή σε συνάντηση που διοργάνωσε το ΥπΑΑΤ με θέμα «Αποτίμηση της υφιστάμενης κατάστασης και δυνατότητες εγγραφής των ποικιλιών δενδρωδών στον Εθνικό και στον υπό διαμόρφωση Κοινό Κατάλογο» που έγινε στις 18/12/2015 (αριθμ. πρωτ. 777, 15/12/2015 έγγραφο του ΥπΑΤΤ) 5.2. Επιτροπές Σύνταξης Διεθνών Επιστημονικών περιοδικών Σωτηρόπουλος Θ. Μέλος της εκδοτικής επιτροπής (editorial board) του περιοδικού Scientific World Journal. Σωτηρόπουλος Θ. Μέλος της εκδοτικής επιτροπής (editorial board) του περιοδικού Journal of Agriculture, Food and Development. Σωτηρόπουλος Θ. Μέλος της εκδοτικής επιτροπής (editorial board) του περιοδικού Journal of Agricultural Science. 5.3. Άλλες Επιτροπές 5.3.1. Επιτροπές αξιολόγησης ερευνητικού προσωπικού Σωτηρόπουλος Θ. Συντονιστής τριμελούς επιτροπής που εισηγήθηκε στο Επιστημονικό Συμβούλιο του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ για την πρόσληψη ερευνητών στα γνωστικά αντικείμενα: 1. Γονιμότητα εδαφών-θρέψη φυτών, 2. Φυσιολογία και θρέψη δενδρωδών καλλιεργειών, 3. Θρέψη φυτών και φυλλοδιαγνωστική, 4. Δενδροκομία εσπεριδοειδών, 5. Δενδροκομία υποτροπικών φυτών. (2015). Δρογούδη Π. Συντονίστρια τριμελούς επιτροπής που εισηγήθηκε στο Επιστημονικό Συμβούλιο του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ για την πρόσληψη ερευνητών στα γνωστικά αντικείμενα: 1. Δενδροκομία Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων με έδρα τη 23
Νάουσα, 2. Δενδροκομίας Ακρόδρυων με έδρα τις Βαρδάτες, και 3. Ελαιοκομία και Ποιότητα Ελαιόλαδου με έδρα τη Κέρκυρα. (2015). 5.3.2. Επιτροπές αξιολόγησης διδακτικού προσωπικού ΑΕΙ/ΤΕΙ Δρογούδη Π. Τακτικό μέλος της επταμελούς επιτροπής αξιολόγησης της αίτησης του κ Πέτρου Ρούσου για εξέλιξη στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή με γνωστικό αντικείμενο «Δενδροκομία» του Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής της Σχολής Αγροτικής Παραγωγής Υποδομών και Περιβάλλοντος του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (έγγραφο του ΓΠΑ 11-11-2015, αριθμ. πρωτ. 885). Σωτηρόπουλος Θ. Μέλος επιτροπής αξιολόγησης διδακτικού προσωπικού (κ. Ι. Παπαδάκης) του Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής της Σχολής Αγροτικής Παραγωγής Υποδομών και Περιβάλλοντος του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, από τη βαθμίδα Λέκτορα στη βαθμίδα του Επίκουρου καθηγητή στο γνωστικό αντικείμενο της Δενδροκομίας (2015). Σωτηρόπουλος Θ. Αναπληρωματικό μέλος της επιτροπής αξιολόγησης για την εξέλιξη στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή με γνωστικό αντικείμενο «Δενδροκομία» του κ. Πέτρου Ρούσσου του Τμήματος Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής της Σχολής Αγροτικής Παραγωγής, Υποδομών και Περιβάλλοντος του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών» (2015). 6. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 6.1. Διδασκαλία μαθημάτων πανεπιστημιακής / τεχνολογικής εκπαίδευσης Δρογούδη Π. Μάθημα Δενδροκομία στη Γεωπονική Σχολή του Α.Π.Θ. κατά το εαρινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2014-2015. 6.2. Επίβλεψη μεταδιδακτορικών έργων/ διδακτορικών διατριβών Δρογούδη Π. Υπεύθυνη παρακολούθησης του έργου του μεταδιδακτορικού ερευνητή Δρ. Μ. Χατζηδημόπουλο με τίτλο «Το πρόβλημα του βοτρύτη στην ακτινιδιά. Ολοκληρωμένη καταπολέμηση για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης ανθεκτικότητας. Η περίπτωση των σανιλινοπυριμιδινικών.» στο πλαίσο της Πράξης ΑγροΕΤΑΚ (αριθμ. πρωτ. 1901/3/4/2015 έγγραφο του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ). Δρογούδη Π. Μέλος της τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής στην μεταπτυχιακή εργασία της κ. Μανουέλλας-Μαριάνθης Παπαδημητρίου με θέμα «Η επίδραση των στομπιλουρινών στις φυσιολογικές λειτουργίες των φυτών και η δράση των στρομπιλουρινών στη μείωση της καταπόνησης των φυτών από αβιοτικούς παράγοντες)» στα πλαίσια της διδακτορικής της διατριβής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (αρχή Δεκ. 2014). 6.3. Επίβλεψη μεταπτυχιακών εργασιών - 24
6.4. Επίβλεψη πτυχιακών εργασιών - 6.5. Επίβλεψη φοιτητών πρακτικής άσκησης - 6.6. Εκπαίδευση επιστημόνων - 6.7. Περιβαλλοντική εκπαίδευση - 7. ΑΛΛΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ 7.1. Παροχή υπηρεσιών - 7.2. Συμμετοχή σε δίκτυα επιστημόνων α) Ευρωπαϊκά Δρογούδη Π. Συμμετοχή στο δίκτυο ΕUFRIN on peach and apricot. β) Εθνικά Δρογούδη Π. Εκλεγμένο μέρος στο διοικητικό συμβούλιο της Ελληνικής Εταιρίας της Επιστήμης των Οπωροκηπευτικών (ΕΕΕΟ) κατά το χρονικό διάστημα 2014-2015. 7.3. Συνεργασίες με Ερευνητικά Ιδρύματα / Οργανισμούς του εξωτερικού Σωτηρόπουλος Θ. Αξιολόγηση πρότασης ερευνητικού προγράμματος για λογαριασμό του Netherlands Organization for Scientific Research με τίτλο Understanding water and ion uptake through leaves for efficient application of leaf fertilizers (31-8-2015). 7.4. Προβολή του έργου της Ερευνητικής Μονάδας (τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες/περιοδικά) - 25
8. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ 8.1. Δαπάνες ΔΑΠΑΝΕΣ 2015 ΠΟΣΟ Αμοιβές και έξοδα τρίτων, ελευθέρων επαγγελματιών, μελετητών, ερευνητών, λοιπές αμοιβές τρίτων 11.099,50 Παροχές Τρίτων, τηλεπικοινωνιών, ασφάλιστρα, επισκευές & συντηρήσεις, λοιπές παροχές Τρίτων (ΔΕΗ, ΕΥΑΘ, ΕΠΑ κ.λπ.) 18.507,50 Φόροι Τέλη, τέλη κυκλοφορίας μεταφορικών μέσων, διάφοροι φόροι, τέλη 94,47 Διάφορα έξοδα, έξοδα μεταφορών, έντυπα και γραφική ύλη, υλικά άμεσης ανάλωσης, έξοδα δημοσιεύσεων, διάφορα έξοδα 18.249,09 Έξοδα ταξιδιών από χρήματα προϋπολογισμού 563,40 Έξοδα ταξιδιών από χρήματα προγραμμάτων 4.482,38 Τόκοι και συναφή έξοδα 319,99 Φ.Π.Α. 6.564,84 ΣΥΝΟΛΟ 59.881,17 8.2. Έσοδα 2015 Α/Α Συνοπτικός τίτλος Φορείς χρηματοδότησης Ποσό Ε.Ε. ΥΠ.Α.Α.Τ. Άλλοι φορείς ή Υπουργείο 1 Προϋπολογισμός 2015 31.350,00 2 Αξιολόγηση ποικιλιών και υποκειμένων φυλλοβόλων 3.658,52 οπωροφόρων δένδρων. 3 Αξιολόγηση λιπασμάτων της HAIFA νοτιοανατολικής 6.689,30 Ευρώπης Α.Ε. 4 Αξιολόγηση αναλύσεων δειγμάτων εδαφών και φύλλων σε οπωρώνες 179,20 φυλλοβόλων οπωροφόρων. 5 Μελέτη της επίδρασης του ΑΜΙΝΟ 16 στην αντοχή ανθοφόρων οφθαλμών 1.993,00 ροδακινιάς σε χαμηλές θερμοκρασίες. 6 Υπόλοιπα Προγραμμάτων 19.433,25 ΣΥΝΟΛΟ 63.303,27 26
8.3. Προσωπικό 8.3.1. Ερευνητές 1) Δρ. Σωτηρόπουλος Θωμάς, Αναπληρωτής Ερευνητής 2) Δρ. Δρογούδη Παυλίνα, Αναπληρώτρια Ερευνήτρια 8.3.2. Ειδικό επιστημονικό προσωπικό 1) Καζαντζής Κωνσταντίνος, Τεχνολόγος Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής 8.3.3. Τεχνικό προσωπικό 1) Ντίκας Αντώνιος, ΔΕ, Επιμελητής Πειραμάτων 8.3.4. Διοικητικό προσωπικό 1) Γιάννινα Αθανασούλα, ΔΕ, Διοικητικός 8.3.5. Βοηθητικό προσωπικό 1) Κυνηγόπουλος Κυριάκος, ΔΕ, Μηχανοτεχνίτης (αποσπασμένος από το Ινστιτούτο Σιτηρών Θεσσαλονίκης) 9. ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝIΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Η συμβολή στην αγροτική ανάπτυξη και επιστημονική υποστήριξη υπηρεσιών περιγράφεται παρακάτω: 1. Μεταφέρουμε τα αποτελέσματα ερευνητικών εργασιών που έχουν γίνει κατά τη διάρκεια των τρεχουσών ερευνητικών προγραμμάτων στις κλιματικές συνθήκες της Ελλάδας στους παραγωγούς και γεωπόνους κατά τη διάρκεια συνεδρίων, ημερίδων, δημοσιευμένων εργασιών κτλ. 2. Απαντάμε καθημερινά (τηλεφωνικά, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και επισκέψεις) σε ερωτήματα παραγωγών και γεωπόνων, απ όλη την Ελλάδα, που αφορούν προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καλλιέργειες οπωροφόρων δένδρων. 3. Ενημερώνουμε με την έκδοση εγχειριδίων, βίντεο, ανάρτηση όλων των δημοσιευμένων εργασιών μας στην ιστοσελίδα μας (www.pomologyinstitute.gr) καθώς και διανέμουμε έντυπο υλικό που αφορά τις καλλιέργειες δενδρωδών. 4. Επισκεπτόμαστε οπωρώνες μετά από προσκλήσεις παραγωγών για να ελέγξουμε και μελετήσουμε προβλήματα φυτοπροστασίας, ποικιλιών και καλλιεργητικών τεχνικών που αντιμετωπίζουν. 5. Δίνουμε συμβουλές λιπαντικής αγωγής σε συνεταιρισμούς. 6. Ελέγχουμε προβλήματα που αντιμετωπίζονται όπως η ακαρπία σε καλλιέργειες οπωροφόρων δένδρων (π.χ. προβλήματα λόγω του αυτογόνιμου στην κερασιά και 27