Διαγώνισμα Έκφρασης Έκθεσης Γ Λυκείου Επώνυμο: Όνομα: Τμήμα: Ημερομηνία:

Διαγώνισμα Έκφρασης Έκθεσης Γ Λυκείου Επώνυμο: Όνομα: Τμήμα: Ημερομηνία: 22.04.2014 ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΣ H επιστήμη, ως αέναος αγώνας του ανθρώπου για την κατάκτηση της γνώσεως, με τον διαλογισμό, την οξυδερκή παρατήρηση, τη διαίσθηση και την έρευνα, ανοίγει συνεχώς νέους ορίζοντες και φωτίζει τον νου. Επιστήμη, βέβαια, και τεχνολογία δεν ταυτίζονται, διότι η επιστήμη παραμένει προσηλωμένη στην όλο και πιο βαθιά κατάκτηση της γνώσεως, ενώ η τεχνολογία έχει ως επιδίωξη την αξιοποίηση της επιστημονικής γνώσεως σε μέσον για την υπηρέτηση των τρεχουσών, πρακτικών αναγκών του ανθρώπου. Πολύ χαρακτηριστικά, ο Αϊνστάιν είχε τονίσει: «H επιστήμη δεν μπορεί να δημιουργήσει σκοπούς, αλλά να προσφέρει, το πολύ, τα μέσα για την ανάπτυξη κάποιων σκοπών, οι οποίοι έχουν συλληφθεί από προσωπικότητες που διαθέτουν υψηλότερα ηθικά ιδανικά». Έσπευσε ωστόσο να σημειώσει πως «η εποχή μας είναι η εποχή των τελείων μέσων και των συγκεχυμένων σκοπών». Αυτή η τελευταία ρήση προκαλεί έναν επίμονο προβληματισμό. H επιστήμη αναπτύσσεται συνήθως σε σχέση με τις πρακτικές ανάγκες των ανθρώπων, ακολουθεί όμως βασικά την εξέλιξη μιας κοινωνίας και αντικατοπτρίζει το συγκεκριμένο πνευματικό και ηθικό της επίπεδο. Ποιο είναι όμως σήμερα, στις αρχές του 21ου αιώνα, το πνευματικό και ηθικό επίπεδο της κοινωνίας μας; Ο υλιστικός ευδαιμονισμός, που κυριαρχεί στα προηγμένα οικονομικώς κράτη, σε συνδυασμό με τα αξιοθαύμαστα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα, που πολλαπλασιάζονται ραγδαίως, δεν αφήνει στον άνθρωπο τον αναγκαίο χρόνο για να ασχοληθεί, σοβαρά και επίμονα, με τον εσωτερικό του εαυτό, ώστε να επιτύχει όχι μόνο τη διανοητική και γενικότερα εγκυκλοπαιδική του συγκρότηση, αλλά για να κατορθώσει την ηθική ολοκλήρωση της προσωπικότητάς του ως Ανθρώπου. Σήμερα, «ο άνθρωπος βουβαίνεται προς τα μέσα και θαυμάζει προς τα έξω» κατά τον βαθύ λόγο του Θεοδωρακόπουλου. Μέσα στο κλίμα αυτό ζει, μεγαλώνει και εργάζεται ο σύγχρονος επιστήμονας, με αποτέλεσμα το έργο του να εντάσσεται επιτακτικά στις γενικότερες αυτές τάσεις της εποχής. H ένταξη όμως αυτή εγείρει οφείλει να εγείρει στη συνείδησή του το πρόβλημα της ηθικής ευθύνης, αξιώνοντας την άμεση, υπεύθυνη αντιμετώπισή του. Δυστυχώς, όμως, οι αποφάσεις για τη χρησιμοποίηση από τη σύγχρονη τεχνολογία επιστημονικών γνώσεων και ανακαλύψεων δεν ανήκουν πάντοτε στην απόφαση ή στη σύμφωνη γνώμη εκείνων που τις ανακάλυψαν, ούτε οι πολλαπλές συνέπειες από τη χρήση τους έχουν όσο και όπως θα άρμοζε υπολογισθεί. Για τούτο, συχνά οι στόχοι μιας ερευνητικής πορείας διασπείρονται. Πολλοί διάσημοι ερευνητές, όπως ο Henri Becquerel, ο Heinrich Hertz και άλλοι ισάξιοί τους, δεν μπόρεσαν να προβλέψουν τις πρακτικές εφαρμογές των ανακαλύψεών τους. Και ο Oppenheimer, όταν πληροφορήθηκε την καταστροφή της

Χιροσίμα, ένιωσε βαριές τύψεις συνειδήσεως, διότι είχε τόσο αποφασιστικά συμβάλει στη διάσπαση του ατόμου, που βέβαια δόξασε και την επιστήμη και το όνομά του, αλλά διέσπασε και το ιερό κύρος του Ανθρώπου, προσφέροντάς του τη φονικότερη δύναμη. Και αργότερα, ο Χάιντεγκερ, όταν πληροφορήθηκε την άλωση του γενετικού μυστηρίου του ανθρώπου, είπε πως «τώρα μόνο ένας Θεός μπορεί να σώσει την ανθρωπότητα». Ως τελικός σκοπός της επιστήμης ανακύπτει σταθερά ο εξανθρωπισμός της ζωής και ως σκοπός της ζωής ο εξανθρωπισμός της επιστήμης, ώστε να υπηρετείται ο Άνθρωπος. Διότι μόνο με τον απόλυτο σεβασμό προς τον Άνθρωπο μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά ο υλισμός και ο υπέρμετρος ευδαιμονισμός που κυριαρχεί και ορίζει την εποχή μας, και μόνο έτσι μπορεί να τιθασευθεί η επιστημονική αναρχία. Ο επιστήμονας οφείλει να συνειδητοποιήσει ότι πάνω από όλα βρίσκεται, αμετάθετος και αναντικατάστατος, ο Άνθρωπος. Και όπως, πολύ εύστοχα, όρισε ο Καντ: «ο άνθρωπος δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ποτέ ως μέσον, για κάποιο σκοπό, αλλά να θεωρείται αυτός, ο ίδιος, ο τελικός σκοπός». Σήμερα, που ο άνθρωπος υποβιβάζεται και γίνεται αντικείμενο, αριθμός, που πωλούνται και αγοράζονται οι υπαρκτικές του ανάγκες και τα ιδανικά του, αποτελεί κρισιμότατο χρέος του αιώνα μας να συνειδητοποιήσει η κοινότητα των επιστημόνων τον κίνδυνο και να αντιδράσει αποτελεσματικά, δαμάζοντας την τεχνοκρατία, μεταλλάσσοντας αποφασιστικά το υλιστικό υπόβαθρο της κοινωνίας και αποκαθιστώντας τον ανθρωπισμό ως απαραίτητη αξίωση του ανθρωπίνου όντος για κάθε εποχή. «Ο ανθρωπισμός», μας λέγει ο καθηγητής Τατάκης, «που θέλουμε να πραγματώσουμε, να έχει πάλι τόσο πλάτος και βάθος, ώστε να περιλάβει όλα τα έργα του ανθρώπου, βάζοντας το καθένα στη σωστή του θέση». Αυτός ο νέος ανθρωπισμός οφείλει να συμβιώσει και να λειτουργήσει αρμονικά με τη σύγχρονη, πολύμορφη και πολυδύναμη επιστήμη, και στο ηθικό και στο διανοητικό και στο υλικό πεδίο του σημερινού ανθρώπου. Διότι δεν απορρίπτει τον τεχνικό πολιτισμό με τις τεχνολογικές του κορυφώσεις, αλλά τον αξιοποιεί, τον προάγει, τον εξανθρωπίζει. H επιστήμη και η τεχνολογία οφείλουν να αποκαταστήσουν μια γόνιμη σύζευξη με τα κελεύσματα του ανθρωπισμού, ώστε να αντικρίσουν τον άνθρωπο ως ψυχοσωματικό ον. Ένα τέτοιο συνειδητό αντίκρισμα σημαίνει πως ο τεχνολογικός πολιτισμός δεν βρίσκεται σε διάσταση με τον πνευματικό πολιτισμό, αλλά πως και οι δύο χρειάζονται, και οφείλουν, να συνεργασθούν για το καλό του ανθρώπου, του όντος, που βρίσκεται από καταβολής του κόσμου επικεφαλής της Δημιουργίας όλης. Συνειδητοποιώντας ο σύγχρονος επιστήμονας την άποψη αυτή, οφείλει να κατευθύνει την έρευνα και την όλη δράση του προς τη σταθερή προαγωγή και ανύψωση του ανθρώπου. Γρηγόρης Σκαλκέας, καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Ακαδημαϊκός, Διασκευασμένο κείμενο από ομιλία του που δημοσιεύτηκε στην εφ. «Το Βήμα», (18/1/2004)

ΘΕΜΑΤΑ Α. Για την προετοιμασία μιας ομαδικής εργασίας, στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας, διάβασες το απόσπασμα της παραπάνω ομιλίας. Να γράψεις μια περίληψη του κειμένου αυτού, με την οποία θα ενημερώσεις τα άλλα μέλη της ομάδας σου για το περιεχόμενό του. (100-120 λέξεις) Μ.25 Β.1 Ο άνθρωπος δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ποτέ ως μέσον, για κάποιο σκοπό, αλλά να θεωρείται αυτός, ο ίδιος, ο τελικός σκοπός». Να σχολιάσετε την άποψη του Καντ σε μια παράγραφο 80-100 λέξεων. Μ.10 Β.2 Να επισημάνετε τρία χαρακτηριστικά γνωρίσματα επιστημονικού λόγου στο κείμενο που σας δόθηκε. Μ.6 Β.3 Να βρείτε τα δομικά στοιχεία και έναν τρόπο ανάπτυξης της έκτης παραγράφου του κειμένου. Μ.4 Β.4 Να καταγράψετε έναν τρόπο πειθούς που χρησιμοποιείται στην πέμπτη παράγραφο του κειμένου και τα μέσα υλοποίησής του. Μ.4 Β.5 Να καταγράψετε τρία σημεία του κειμένου όπου ο λόγος χρησιμοποιείται συγκινησιακά. Μ.3 Β.6 Να δικαιολογήσετε τη χρήση των εισαγωγικών ( πρώτη παράγραφος), του ερωτηματικού (δεύτερη παράγραφος) και της διπλής παύλας (τέταρτη παράγραφος) στο κείμενο. Μ.3 Β.7 Να γράψετε δύο προτάσεις για κάθε μία από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου με διαφορετική σημασία κάθε φορά: ορίζοντες, συλληφθεί, αντικατοπτρίζει, αγώνας. Μ.5 Γ. Σε μια ομιλία σας που εκφωνείτε στο πνευματικό κέντρο του δήμου σας αναφέρεστε στους λόγους της ανθρωπιστικής κρίσης στο σύγχρονο κόσμο και παρουσιάζετε τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την υλοποίηση του ανθρωπιστικού οράματος (500-600 λέξεις). Μ.40

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α. Αγαπητοί συμμαθητές, Στο συγκεκριμένο απόσπασμα, ο ομιλητής πραγματεύεται τη σχέση επιστήμης και ανθρωπισμού στο σύγχρονο κόσμο. Σε ένα πλαίσιο υλικού ευδαιμονισμού και πλήθους επιστημονικών και τεχνολογικών επινοήσεων που δεν αφήνουν χρόνο για εσωτερική ολοκλήρωση του ανθρώπου, καλείται ο επιστήμονας να αναλάβει τη δική του ηθική ευθύνη. Εντούτοις, οι αποφάσεις δεν λαμβάνονται πάντα από τους ίδιους, ούτε μπορούν να προβλεφθούν οι συχνά καταστροφικές συνέπειες των επιτευγμάτων τους. Παρά τις αντιξοότητες, οι επιστήμονες οφείλουν να αποβλέπουν στον εξανθρωπισμό της επιστήμης και της τεχνολογίας με στόχο έναν νέο ανθρωπισμό, όπου ο πνευματικός με τον τεχνολογικό πολιτισμό θα συμπορεύονται αρμονικά με αναφορά τον άνθρωπο. Β1.Ο ανθρωπισμός αποτελεί ιδεώδες αγωγής και διάπλασης ενός ολοκληρωμένου ανθρώπου, με ήθος, ψυχική ευγένεια, πνευματική καλλιέργεια, ισορροπία και ειλικρινή αφοσίωση σε ουσιαστικές αξίες που προάγουν τον ίδιο τον άνθρωπο και τη συλλογική ζωή. Επομένως, ως ιδεολογία δεν αφορά μόνο τη σχέση του ανθρώπου προς το συνάνθρωπο σε ατομικό επίπεδο, αλλά και σε ευρύτερο κοινωνικό, ακόμα και διεθνές. Αποτελεί ηθικό, φιλοσοφικό, κοινωνικό και πολιτικό κίνημα που αφορά τη ρύθμιση των ανθρώπινων σχέσεων, το ρόλο της επιστήμης, τον προορισμό της τέχνης, την προσφορά της φύσης, τη συνεργασία των κρατών, με κέντρο και σκοπό τον ίδιο τον άνθρωπο. Όλα πρέπει να κατατείνουν στον άνθρωπο, ώστε αυτός να αναδεικνύεται και να προάγεται και όχι να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης. Β2. Χαρακτηριστικά επιστημονικού λόγου στο κείμενο: -Ερμηνευτικός λόγος. Παράδειγμα: Ο Γ.Σκαλκέας ερμηνεύει τους λόγους έλλειψης χρόνου για εσωτερική αναζήτηση και ολοκλήρωση του ανθρώπου («Ο υλιστικός ευδαιμονισμός, που κυριαρχεί στα προηγμένα οικονομικώς κράτη, σε συνδυασμό με τα αξιοθαύμαστα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα, που πολλαπλασιάζονται ραγδαίως, δεν αφήνει στον άνθρωπο τον αναγκαίο χρόνο για να ασχοληθεί, σοβαρά και επίμονα, με τον εσωτερικό του εαυτό, ώστε να επιτύχει όχι μόνο τη διανοητική και γενικότερα εγκυκλοπαιδική του συγκρότηση, αλλά για να κατορθώσει την ηθική ολοκλήρωση της προσωπικότητάς του ως Ανθρώπου») -Αποδεικτικός λόγος Παράδειγμα: O Γ.Σκαλκέας χρησιμοποιεί το επιχείρημα για να υποστηρίξει τη θέση του(«ως τελικός σκοπός της επιστήμης ανακύπτει σταθερά ο εξανθρωπισμός της ζωής και ως σκοπός της ζωής ο εξανθρωπισμός της επιστήμης, ώστε να υπηρετείται ο Άνθρωπος. Διότι μόνο με τον απόλυτο σεβασμό προς τον Άνθρωπο μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά ο υλισμός και ο υπέρμετρος ευδαιμονισμός που κυριαρχεί και ορίζει την εποχή μας, και μόνο έτσι μπορεί να τιθασευθεί η

επιστημονική αναρχία») -Κυριαρχεί η επίκληση στη λογική, με επιχειρήματα και τεκμήρια (όπως παραδείγματα ερευνητών, όπως ο Henri Becquerel, ο Heinrich Hertz που δεν μπόρεσαν να προβλέψουν τις πρακτικές εφαρμογές των ανακαλύψεών τους). Επίσης, γίνεται συχνή χρήση της επίκλησης στην αυθεντία. Χαρακτηριστική η επίκληση σε επιστημονικές αυθεντίες όπως ο Χάιντεγκερ («τώρα μόνο ένας Θεός μπορεί να σώσει την ανθρωπότητα») και ο Καντ («ο άνθρωπος δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ποτέ ως μέσον, για κάποιο σκοπό, αλλά να θεωρείται αυτός, ο ίδιος, ο τελικός σκοπός»). -Γίνεται χρήση ειδικού λεξιλογίου ( «τεχνοκρατία», «διάσπαση του ατόμου») Β3. Δομικά στοιχεία παραγράφου: Θεματική περίοδος: «Ως τελικός σκοπός της επιστήμης ανακύπτει σταθερά ο εξανθρωπισμός της ζωής και ως σκοπός της ζωής ο εξανθρωπισμός της επιστήμης, ώστε να υπηρετείται ο Άνθρωπος». Λεπτομέρειες: Διότι μόνο με τον απόλυτο σεβασμό προς τον Άνθρωπο μπορεί να αντιμετωπιστεί τελικός σκοπός». Κατακλείδα: - Tρόπος ανάπτυξης: Aιτιολόγηση. Ο Γ.Σκαλκέας αιτιολογεί τη θέση του («ως τελικός σκοπός της επιστήμης ανακύπτει σταθερά ο εξανθρωπισμός της ζωής και ως σκοπός της ζωής ο εξανθρωπισμός της επιστήμης, ώστε να υπηρετείται ο Άνθρωπος) με το επιχείρημα («Διότι μόνο με τον απόλυτο σεβασμό προς τον Άνθρωπο μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά ο υλισμός και ο υπέρμετρος ευδαιμονισμός που κυριαρχεί και ορίζει την εποχή μας, και μόνο έτσι μπορεί να τιθασευθεί η επιστημονική αναρχία»). Χαρακτηριστική είναι η χρήση της διαρθρωτικής λέξης «διότι». Σημείωση: Συμπληρωματικά, η παράγραφος αναπτύσσεται με τη μέθοδο του παραδείγματος (χρήση αυθεντίας και συγκεκριμένα του Καντ), η οποία επίσης στηρίζει τη θέση του ομιλητή. Β4. Κύριος τρόπος πειθούς είναι η επίκληση στη λογική. Μέσα πειθούς με τα οποία επιτυγχάνεται: α)επιχείρημα (Δυστυχώς, όμως, οι αποφάσεις για τη χρησιμοποίηση από τη σύγχρονη τεχνολογία επιστημονικών γνώσεων και ανακαλύψεων δεν ανήκουν πάντοτε στην απόφαση ή στη σύμφωνη γνώμη εκείνων που τις ανακάλυψαν, ούτε οι πολλαπλές συνέπειες από τη χρήση τους έχουν όσο και όπως θα άρμοζε υπολογισθεί. Για τούτο, συχνά οι στόχοι μιας ερευνητικής πορείας διασπείρονται). β)τεκμήρια (Παραδ είγματα ερευνητών, όπως ο Henri Becquerel, ο Heinrich Hertz που δεν μπόρεσαν να προβλέψουν τις πρακτικές εφαρμογές των ανακαλύψεών τους). Β5. Δείγματα συγκινησιακής χρήσης του λόγου: «δαμάζοντας την τεχνοκρατία» «βαριές τύψεις» «άλωση του γενετικού μυστηρίου»

Β6. Χρήση σημείων στίξης: -Τα εισαγωγικά στην πρώτη παράγραφο χρησιμοποιούνται για να μεταφέρουν αυτούσια τα λεγόμενα του Αϊνστάιν. -Το ερωτηματικό στη δεύτερη παράγραφο του κειμένου χρησιμοποιείται από τη συγγραφέα για να κινητοποιήσει το ενδιαφέρον του δέκτη, να τον προβληματίσει και να τον ευαισθητοποιήσει. Επίσης, τον προϊδεάζει για το θέμα που θα εξετάσει στη συνέχεια. -Η διπλή παύλα στην τέταρτη παράγραφο χρησιμοποιείται παρενθετικά, για να συμπεριλάβει εμβόλιμο σχόλιο του συγγραφέα. Β7. Προτάσεις με διαφορετική σημασία των λέξεων ορίζοντες: α.οι ράγες που χάνονται στα βάθη των Αρκαδικών οριζόντων, οδηγούν στους Χράνους. β.η συχνή επαφή με το καλό βιβλίο διευρύνει τους πνευματικούς μας ορίζοντες. συλληφθεί: α.ο κατηγορούμενος είχε συλληφθεί και στο παρελθόν για κλοπή. β.δεν μπορούσε να συλληφθεί από ανθρώπινο νου τέτοια καταστροφή. αντικατοπτρίζει: α.σαν καθρέφτης η λίμνη Ορεστειάδα αντικατοπτρίζει βουνά και ουρανό. β.η τελική διαφορά δεν αντικατοπτρίζει την προσπάθειά μας. αγώνας : α. Ο αγώνας μεταξύ των δύο ομάδων ποδοσφαίρου ήταν δραματικός, έως τη λήξη του. β. Έκανε αγώνα για να σπουδάσει τα δύο παιδιά της. Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ Προσφώνηση: Kυρίες και κύριοι, Πρόλογος Όπως όλοι γνωρίζετε, ο ανθρωπισμός αποτελεί ένα σύστημα ιδεών και αντιλήψεων που εκφράζουν το σεβασμό και την πίστη στον άνθρωπο και στα δικαιώματά του, υποστηρίζουν την πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του καθώς και τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών ομαλής κοινωνικής ζωής. Είναι ένα κίνημα ιδεολογία που έχει ως κέντρο του τον ίδιο τον άνθρωπο. Στην καθημερινή ζωή ο ανθρωπισμός ταυτίζεται με την ανθρωπιά, «είναι η συμφιλίωση του ανθρώπου με τον άνθρωπο». Εντούτοις, η φυσιογνωμία της εποχής μας με την αλματώδη ανάπτυξη αλλά και τη γιγάντωση των προβλημάτων είναι γεγονός ότι αντιμάχεται την προώθηση του ανθρωπιστικού πνεύματος. Όσο οι κατακτήσεις του πνεύματος φαντάζουν ιδανικές στους καιρούς μας, τόσο ένα πλήθος προβλημάτων απομακρύνουν τον άνθρωπο από το ιδανικό του ανθρωπισμού και καθιστούν τη συζήτηση γύρω από το ενδεχόμενο της πραγμάτωσής του στον αιώνα μας κενό γράμμα.

ΑΙΤΙΕΣ ΚΡΙΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ -Η καπιταλιστική οργάνωση της δομής των δυτικών κοινωνιών υπαγορεύει τη συγκέντρωση υπερβολικά μεγάλου πλούτου στα χέρια υπερβολικά λίγων, με αποτέλεσμα τα τεράστια κοινωνικά χάσματα, τον αποκλεισμό ομάδων αλλά και λαών από τα αγαθά του πολιτισμού, την απουσία ευκαιριών, τη φτώχεια, την εξαθλίωση. -Η καταπάτηση των ατομικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο διακοσμητικός συχνά ρόλος των Διεθνών οργανισμών, η ύπαρξη ολοκληρωτικών και δικτατορικών καθεστώτων ανά τον κόσμο οδηγούν στον εξευτελισμό της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας, επιτρέπουν το δίκαιο της πυγμής, την απάνθρωπη εκμετάλλευση ανθρώπων και λαών και γεννούν τη βία, το φανατισμό, την τρομοκρατία, τη ρατσιστική συμπεριφορά, αναπαράγοντας ένα φαύλο κύκλο κρίσης και παρακμής. -Η ανεξέλεγκτη τεχνολογική ανάπτυξη, η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και η οικολογική κρίση, το ενεργειακό αδιέξοδο, οι πόλεμοι που γίνονται στο όνομα της ειρήνης αλλά κατά βάθος στο βωμό του ελέγχου των πλουτοπαραγωγικών πηγών της Γης αποδεικνύουν την ανθρώπινη αλαζονεία, την κρίση του ουμανιστικού πνεύματος, την ατομοκεντρική διάθεση των λαών, που λογαριάζουν τη δική τους ευημερία αδιάφορα και δυστυχώς τις περισσότερες φορές σε βάρος των άλλων λαών. -Η κυριαρχία του υλιστικού προτύπου ζωής και ανάπτυξης αποξενώνει τον άνθρωπο από το πνεύμα του ανθρωπισμού, υπαγορεύει τη στυγνή εκμετάλλευση του συνανθρώπου, την ιδιοτελή συμπεριφορά, τον ανταγωνισμό, τον ατομικισμό. Οι ανθρώπινες σχέσεις μετατρέπονται σε εμπορικές, οι αξίες θυσιάζονται στο βωμό του κέρδους και οι κοινωνικές αρετές υποχωρούν. -Η πλασματική κατοχύρωση της συμμετοχικής δημοκρατίας, η αποξένωση του ανθρώπου από την πολιτική και την άσκηση της εξουσίας, η επαγγελματοποίηση της πολιτικής δράσης είναι φαινόμενα που οξύνουν την κρίση του ανθρωπισμού στη συλλογική ζωή. -Οι εξοντωτικοί ρυθμοί ζωής, το ασφυκτικό πλαίσιο ζωής, η μηχανοποίηση της εργασίας, η ανωνυμία, η αποξένωση, η ανασφάλεια και η αλλοτρίωση των σύγχρονων μεγαλουπόλεων -Η μαζοποίηση, ο ιδεολογικός, πολιτιστικός και κοινωνικός κομφορμισμός, τα θεάματα υποκουλτούρας στο χώρο της τέχνης και των MME υποβαθμίζουν την αισθητική και διανοητική λειτουργία των λαϊκών στρωμάτων και εντείνουν την κρίση, καθώς προωθούν τον αποπροσανατολισμό, την άγνοια, την αδυναμία του ανθρώπου να αποκλίνει από το καθιερωμένο και τελικά τον οδηγούν στην παθητικοποίηση και την πνευματική ανελευθερία. Επίσης, η αποκοπή από την παράδοση, η ξενομανία και η πολιτιστική ομοιομορφία. Μεταβατική Παράγραφος Η αδιέξοδη πορεία του σύγχρονου τεχνοκρατούμενου πολιτισμού επιτάσσει τον επαναπροσδιορισμό της αξίας του ανθρώπου στην εποχή

μας και την επανασύνδεση με τις αρχές του ανθρωπισμού. Β ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ: ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΟΥ ΟΡΑΜΑΤΟΣ Ανθρωπιστική παιδεία που θα συντελεί στη: -διαμόρφωση ολόπλευρα καλλιεργημένων ανθρώπων, ελεύθερων και αυτοκαθοριζόμενων προσωπικοτήτων. -διεύρυνση των νοητικών δυνατοτήτων και όξυνση της κριτικής ικανότητας του νέου με την παροχή γνώσεων, το διάλογο και την ενθάρρυνση της αυτενέργειάς του. -εκπαίδευση του νέου σε ένα κλίμα ανεκτικότητας και σεβασμού στη διαφορετικότητα του «άλλου», ατόμου ή λαού. -διάπλαση ανθρώπων με αγωνιστική διάθεση και κοινωνική ευαισθησία, σφυρηλάτηση δημοκρατικών συνειδήσεων. -ανάπτυξη του οικουμενικού πνεύματος και των πανανθρώπινων αξιών μέσω της γνωριμίας του νέου με την παράδοση και ανάδειξη της ενότητας του ανθρώπινου πνεύματος και του πολιτισμού. Ενίσχυση του δημοκρατικού πολιτεύματος, με: -Παροχή δυνατοτήτων για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των πολιτών και την επίτευξη των ατομικών τους στόχων μέσα σε μια κοινωνία ισότητας και αξιοκρατίας. -Έμπρακτη κατοχύρωση των ατομικών και των κοινωνικών δικαιωμάτων με θεσμούς και μέτρα κοινωνικής προστασίας για όλους τους πολίτες και ιδιαίτερα για τις «αδύναμες» και ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες. -Διαμόρφωση ενός θετικού πλαισίου ζωής με την εξασφάλιση των αγαθών που παρέχουν ικανοποιητικές συνθήκες διαβίωσης για όλους τους πολίτες (μόρφωση, άθληση, ψυχαγωγία, υγεία, εργασία ). Ανάληψη της ευθύνης από τη διεθνή κοινότητα, με: -Υιοθέτηση πολιτικής για τη μείωση των εξοπλισμών με απώτερο στόχο την επικράτηση της ειρήνης στον κόσμο. -Επιδίωξη ισόρροπης ανάπτυξης των λαών και δικαιότερης κατανομής των αγαθών στον πλανήτη. -Διεθνή συμφωνία για την προστασία του περιβάλλοντος και του οικοσυστήματος από την ανεξέλεγκτη τεχνολογική ανάπτυξη. -Ενίσχυση διεθνών οργανισμών και θεσμών για την αποτελεσματικότερη προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων. EΠΙΛΟΓΟΣ Ο ανθρωπισμός αποτελεί μονόδρομο για την ολοκλήρωση του ανθρώπου, είναι αναγκαίος για την επίλυση των προβλημάτων που μαστίζουν τις σύγχρονες κοινωνίες και την αρμονική λειτουργία τους. Χρέος όλων, αρμοδίων φορέων και κάθε πολίτη να ευαισθητοποιηθούν και να ο- δηγήσουν στην αναβίωση των ανθρωπιστικών ιδανικών. Έχουμε ανάγκη να αναζητήσουμε τον άνθρωπο «όπου γης» και να του δώσουμε τη θέση που του αξίζει. Σας ευχαριστώ... ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΠΕΤΡΟΥ