Συστήματα Πολυμέσων Ενότητα 1: Εικόνες - Γραφικά Επικ. Καθηγητής Συνδουκάς Δημήτριος Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Γρεβενά)
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας και στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
Σκοποί Ενότητας 4
Περιεχόμενα Εικόνες - Γραφικά. Χαρτογραφικές/ψηφιογραφικές και διανυσματικές εικόνες, χαρακτηριστικά, πλεονεκτήματα, βάθος χρώματος. Συμπίεση εικόνας, λόγος συμπίεσης, αλγόριθμοι με και χωρίς απώλειες. Χρωματικά μοντέλα HSB/HSL, RGB, CMYK. Τύποι αρχείων PNG, TIFF, JPEG, GIF, BMP, PCX, PICT, παλέτα χρωμάτων. Direct X, Open GL. 5
Εικόνες Γραφικά (1) Ο άνθρωπος αφομοιώνει τις πληροφορίες κυρίως μέσω του οπτικού ερεθίσματος: 1% της γνώσης προέρχεται από την γεύση, 1.5% από την αφή, 3.5% από την όσφρηση, 11% από την ακοή, 83 % από την όραση. 6
Εικόνες Γραφικά (2) Η ακίνητη εικόνα διακρίνεται σε χαρτογραφική ή ψηφιογραφική και σε διανυσματική. Αποτελούνται από μια δυδιάστατη διάταξη ή πίνακα κουκίδων (ψηφίδων), γνωστές ως εικονοστοιχεία ή pixels (pixels: picture elements). Τι ακριβώς είναι ένα εικονοστοιχείο; Αριθμοί. Κάθε εικονοστοιχείο έχει μια ή περισσότερες αριθμητικές τιμές που αναπαριστούν ένα χρώμα. Ανάλυση (resolution) Εκφράζει την πυκνότητα των εικονοστοιχείων σε κάθε διάσταση. Μετριέται σε κουκίδες ανά ίντσα - dpi (dots per inch). 7
Εικόνες Γραφικά (3) Βάθος χρώματος Είναι ο αριθμός των bit (όχι των χρωμάτων!!) που χρησιμοποι-ούνται για τη χρωματική περιγραφή ενός εικονοστοιχείου. Καθορίζει τον αριθμό των διαθέσιμων χρωμάτων για την αναπαράσταση της εικόνας. Μέγεθος: Μέγεθος (σε bytes) = πλάτος x ύψος x βάθος χρώματος / 8 (με πλάτος, ύψος σε εικ/χεία και βάθος χρώματος σε bit) 8
Διανυσματικές εικόνες Τα περιεχόμενα μιας διανυσματικής εικόνας απεικονίζονται με γεωμετρικό τρόπο, δηλαδή με γραμμές, ελλείψεις, παραλληλόγραμμα, κλπ. Πλεονεκτήματα: α) Μέγεθος. Εξαρτάται από την πολυπλοκότητα των περιεχόμενων σχημάτων. Είναι πολύ μικρότερη από των χαρτογραφικών εικόνων - μόνο τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά αποθηκεύονται. β) Μεγέθυνση-σμίκρυνση-περιστροφή. Μετασχηματίζονται χωρίς αλλοιώσεις - τα γεωμετρικά σχήματα επανασχεδιάζονται διατηρώντας σχετικά μεγέθη και αποστάσεις. 9
Συμπίεση εικόνας Λόγος συμπίεσης=αρχική ποσότητα δεδομένων/τελική ποσότητα δεδομένων, Αλγόριθμοι χωρίς απώλειες: Εντοπίζονται στοιχεία που επαναλαμβάνονται και αποθηκεύει μια δομή για όλα τα ίδια στοιχεία, καθώς και πληροφορίες για τη θέση τους, ελαττώνοντας έτσι το μέγεθος. Αλγόριθμοι με απώλειες: Η εικόνα χωρίζεται σε τμήματα με ομοιογενές περιεχόμενο, οπότε αποθηκεύεται η θέση, το μέγεθος και το χρώμα κάθε τέτοιας περιοχής, επιτυγχάνοντας ελάττωση του μεγέθους. 10
Χρωματικό μοντέλο Προδιαγραφή ενός συνόλου χρωμάτων με συνδυασμούς λίγων βασικών. Χρωματικά μοντέλα HSB/HSL, RGB, CMYK. Τύποι αρχείων PNG, TIFF, JPEG, GIF, BMP, PCX, PICT. API είναι ένα σύνολο προγραμμάτων σε μορφή ρουτινών που βοηθούν σε συγκεκριμένες λειτουργίες που δε γνωρίζει το λειτουργικό σύστημα ή ο οδηγός κάποιας συσκευής ή προσομοιώνουν υλικό (hardware). Τα πιο γνωστά API για κάρτες γραφικών είναι το Direct X της Microsoft και το Open GL της Silicon Graphics 11
Βιβλιογραφία Γεώργιος Β. Ξυλωμένος, Γεώργιος Κ. Πολύζος 2009, Τεχνολογία Πολυμέσων και Πολυμεσικές Επικοινωνίες (1η έκδοση), ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ ΕΠΕ, Αθήνα, [ISBN: 978-960-461-262-8] Αλέξανδρος Γ. Παπαδημητρίου 2001, Τεχνολογία πολυμέσων (1η έκδοση), Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών, Αθήνα, [ISBN: 960-8105-31-5] Tay Vaughan 2012, Πολυμέσα: Αναλυτικός Οδηγός (8η έκδοση), Α. ΓΚΙΟΥΡΔΑ & ΣΙΑ ΟΕ, Αθήνα, [ISBN: 978-960-512-633-9] Steinmetz & Nahrstedt 2002, Πολυμέσα Θεωρία Και Πράξη, Α. ΓΚΙΟΥΡΔΑ & ΣΙΑ ΟΕ, Αθήνα, [ISBN: 9605123304] Φώτης Λαζαρίνης, Τεχνολογίες Πολυμέσων Θεωρία Υλικό Λογισμικό, ΚΛΕΙΔΑΡΙΘΜΟΣ ΕΠΕ, Αθήνα, [ISBN: 978-960-461-034-1] 12
Τέλος Ενότητας
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο. που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο. που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο. Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. 14
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς. το Σημείωμα Αδειοδότησης. τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων. το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει). μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. 15